PAGIMa
„BLAUWKOUS?" - expositie
over meisjes in collegebanken
TWEEH0WERD JAAR GELEDER:
EERSTE FEMINISTE GEBOREN
VRUDAG_24 APRIL. 1959 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Öwje sclxoeui^es wovdew nog eleganter
Dat de leerprijzen hoger,
en dus de schoenen duur
der worden, was niet al
leen het grootste, maar
ook bijna het enige
nieuws van de Interna
tionale Schoenenbeurs,
want een duidelijke
nieuwe mode is er niet,
noch in de modellen,
noch ln kleuren. Men zou
ook bijna zeggen, dat er
niet veel nieuws meer bij
kan komen, want de ver
scheidenheid van de laat
ste jaren is groter dan
ooit tevoren.
Dat geldt eigenlijk voor
alle categorieën: de ge
makkelijke damesschoen,
het fijnere uitgaans-
schoentje, de alledaagse
en de chique heren
schoen, de maatschoen
en de pantoffel.
Het zal wel vooral de
Italiaanse invloed op de
schoenenmarkt zijn, die
ook de heren tegenwoor
dig een meer ruime keus
garandeert. Zij kunnen
sen stevige, kloeke sport
schoen kopen met een
dikke profielzooi en een
ronde neus, maar wil
meneer met de mode
meegaan, dan staan er
ook dozenvol platte, spit
se, vaak in twee kleuren
uitgevoerde schoenen
voor hem klaar. De iets
grovere hak en wreef
bij schoenen, die sterk
doen denken aan die van
Spaanse dansers
schijnen het hier niet
zo best te doen; men ziet
ze nog maar sporadisch.
De leersoorten zijn bij
zonder mooi.
Ook voor damesschoenen
wordt steeds meer de
lichtgekleurde rubber
zool toegepast; niet al
leen voor sportschoenen,
maar ook voor het wat
fijnere, smalle instapper-
tje. Die schoentjes kun
nen ook met zo'n tame
lijk dikke zool nog ele
gant zijn, vooral omdat
er veel aandacht is be
steed aan de vorm van
de hak. De plompe, bre
de hak, die de indruk
wekt een paar millimeter
„treeplank" rondom te
hebben, is aan het ver
dwijnen.
Er schijnt geen kleur
meer te bestaan, waarin
geen schoenen worden
gemaakt, en dat geldt
voor de punt met naald
hak zowel als voor het
eenvoudige flatje. He
laas, als men handschoe
nen en een tasje bij de
nieuwe schoenen wil ko
pen, blijkt nog al te
vaak, dat dezelfde kleur
nét niet te vinden is. Ge
lukkig houden steeds
meer zakenmensen in
deze branche zich spe
ciaal met de problemen
van de accessoires bezig.
Uit Frankrijk komen
schoenen met een hak,
die helemaal van rubber
is gemaakt, en het bij
zondere is, dat dit ma
teriaal nu ook voor hoge
hakken wordt gebruikt.
Bij de pantoffels blijkt
het altijd verwonderend,
hoeveel modellen er voor
die huiselijke dracht be
dacht worden. En hoe
weinig ontwerpers wer
kelijk origineel „uit hun
slof schieten". Het is
voor Nederland met zijn
guur klimaat dan ook
een moeilijk artikel. Het
merendeel van onze pan
toffels is zeer degelijk,
maar niet mooi, of ele
gant en dan niet erg de
gelijk. De ené pantoffel
is een degelijk, maar
saai produkt met de al
oude pompoen op de
neus, zoals we die van
onze grootmoeders nog
kennen; de andere is een
ongemakkelijke muil vol
franje, zo zwierig, dat
men er zich eigenlijk
beter Zwarte Piet mee
kan voorstellen dan een
huisvrouw, die er elke
dag vele kilometers op
moet afleggen. Natuur
lijk zijn er gunstige uit
zonderingen; de Italia
nen zijn erin geslaagd
een eigen vorm voor dit
artikel te vinden.
Tegen het najaar zullen
de hakken van onze
schoenen zo mogelijk nóg
dunner worden:' ook de
lage hakken zijn slank
geworden. Alles is er dus
op gericht de schoen een
elegante vorm te geven.
De zeer hoge hakken zul
len nagenoeg uit het
modebeeld verdwijnen;
de hoogste hakken zijn
die van circa 7 cm. De
grootste verkoop ver
wacht men echter in de
hakken van 3 tot 5 '/2
cm. De modellen in deze
groep voldoen aan alle
eisen van elegance die
men voorheen aan de
hoge hakken stelde.
Historie der studerende vrouw
in Utrechts Universiteitsmuseum
(Van een medewerkster)
„Van elke tien studerende meisjes studeren er vier om een man
te vinden, zichzelf te amuseren of hun vader een genoegen te
doen; twee van de tien zakken -voor elk examen, twee zijn bin
nen twee jaar getrouwd, één neemt een baantje aan, waarvoor
ze helemaal niet had hoeven studeren. Een is er bij elke tien,
die haar studie tot een goed einde brengt en er dan nog een goed
gebruik van maakt ook".
U dacht misschien, dat het al lang de gewoonste zaak van de wereld was,
dat meisjes gaan studeren. Maar nee. Niet alleen in de zeventiende, de
achttiende en de negentiende eeuw waren er protesterende mannen. Het
vernietigend oordeel, dat U hierboven las, werd in juli 1958 gepubliceerd
in de „Times", en die had het ontleend aan een discussie over de uitbrei
ding van de universiteit van Oxford!
Door de eeuwen heen zijn er mensen
geweest, die het maar onzin vonden
dat een meisje zich wilde bekwamen
in een andere wetenschap dan die
van de huishouding. Dat talloze jon
ge vrouwen tegen de verdrukking in
hun wil hebben doorgezet, blijkt tri
omfantelijk uit de tentoonstelling
„Blauwkous?", die U tot en met 16
mei in het Universiteitsmuseum te
Utrecht kunt bekijken. De tentoon
stelling is ingericht ter gelegenheid
van het 60-jarig jubileum van de
U.V.S.V., de Utrechtse Vrouwelijke
Studentenvereniging. U kunt er in
duidelijke maquettes zien, dat er in
1875 nog maar enkele meisjes-stu
denten waren in ons land. Die wei-
"Wij vrouwen zijn
nu veel beter af
..Kind, wat een toestand was
clat vroeger! Die omslachtige
methode! Die ellendige
dagen! Vergelijk dat eens met
onze moderne o.b.-hygiëne,
de Onmerkbare Bescherming.
Miljoenen vrouwen doen nu,
fit en vrolijk, aan alles mee:
dansen, fietsen, uitgaan,
sport. Zij zijn „safe", altijd en
overal, want een pakje
o.b.-tampons gaat in het
kleins.e tasje."
per pakje van 10 tampons,voldoende
voor maandelijks gebruik:
Normaal f 1,-. Speciaal f 1.25
nigen studeerden allemaal medicij
nen. In 1885 komen daar voor de
meisjes bij de wis- en natuurkunde
en letteren en wijsbegeerte. De be
langstelling ondergaat een duidelijke
verschuiving: dertig procent van alle
studerende jonge vrouwen heeft de
medische faculteit gekozen. Rechten
en theologie volgen in 1905, econo
mie en technische wetenschappen in
1915. In 1925 zijn er al bijna in alle
studierichtingen vrouwelijke studen
ten te vinden, want ook de sociologie
de diergeneeskunde en de landbouw
trekken nu de belangstelling. De me
dicijnen krijgen nu nog 20 pet. van
het totaal.
In 1955 heeft de faculteit der let
teren en wijsbegeerte het grootste
percentage: 30 pet. van het totaal
van ongeveer 4500 meisjes. Dat to
taal aantal bedraagt nu al rond
5000; ze zijn verdeeld over de uni
versiteitenvan Groningen, Utrecht,
Amsterdam, Nijmegen, Wagenin-
gen, Rotterdam en Delft. Ja, ook
Rotterdam (economie) en Delft
de (T.H.) zijn er nu bij. Hij heeft
dus gelijk gekregen, de vooruit
strevende prof. dr. I. M. J. Vale ton,
die in 1903 zei, dat „onder de soor
ten van geestesarbeid en inspan
ning, waar in onze beschaafde
maatschappij van tegenwoordig
vraag naar is, geen enkele uit haar
aard voor de vrouw in het alge
meen onuitvoerbaar behoeft te he
ten".
Hetgeen, zo omstreeks dezelfde tijd,
een éndere professor niet belette, zijn
vrouwelijke toehoorders consequent
te negeren. Deze laatste professor
sprak zijn gemengd gezelschap aan
met „Mijne heren". Toen er op
zettelijk op een ochtend alleen
maar meisjesstudenten in de college
banken zaten, sprak hij de beruchte
woorden: „Ik zie dat er niemand aan
wezig is, dus ga ik maar weer", en
voegde de daad bij het woord!
Er is een wedstrijd gehouden in het
maken van affiches voor deze ten
toonstelling; er kwamen bijzonder
mooie inzendingen binnen en die zijn
tentoongesteld. De afgebeelde meis
jes hebben blauwe kousjes aan. En
achter het woord „Blauwkous" staat,
groot en duidelijk, een vraagteken.
Is een vrouw, die zich een levensdoel
stelt in een tak van wetenschap, een
blauwkous Men dacht het in de
zeventiende eeuw, toen Anna Marie
van Schurman als eerste vrouw col
leges volgde aan de Utrechtse Uni
versiteit. Zij mocht komen, maar
moest tevreden zijn met een plaatsje
achter een gordijn.
Men denkt het nu niet meer. Maar,
U ziet het aan het bericht in de „Ti
mes", vrouwelijke studenten worden
nog altij d als buitenbeentjes be
schouwd. Een hele kamer is in het
Universiteitsmuseum besteed aan
Anna van Schurman. Een blauw
kous? Zij studeerde theologie, zij
schilderde, boetseerde, maakte fraaie
knipsels, borduurde. Dat zij haar
aanleg volgde en haar vele begaafd
heden gebruikte, plaatste haar ver-
weg van het beeld, dat men zich van
de vrouw gevormd had. Maar ook in
haar geval moet er een vraagteken
achter dat „blauwkous" staan, al
was het maar, omdat het woord
blauwkous voor velen zo'n onsympa
thieke klank heeft.
Gelukkig hoeft een vrouwelijke stu
dent zich nu niet meer letterlijk af
zijdig te houden, zoals Anna van
Schurman achter haar gordijn. Ge
lukkig zijn er geen patiënten meer,
die hun vrouwelijke dokter verwij
ten, dat haar rekeningen net zo hoog
zijn als die van een man, zoals dr.
Aletta Jacobs nog beleefde.
Er zijn thans vrouwelijke geleerden
in bijna alle takken van de weten
schap, de farmaceutische chemie, ve
zeltechniek en vliegtuigbouw ..in be
grepen.
En toch blijkt de vrouwelijke stu
dent nog een verschijnsel, waard om
er een tentoonstelling aan te beste
den. Daar hebben we steeds aan moe
ten denken in het Utrechtse Univer
siteitsmuseum. Historisch is dat
het blijkt uit de tentoonstelling
zeer verklaarbaar en zeer interes
sant. Maar een onverdeeld genoegen
is het niet voor de vrouw van 1959,
vinden wij, zich zo om haar begaafd
heden te horen loven en prijzen. Het
zijn tenslotte heel gewone, menselij-
ke
Eén van de facetten van het mode
jaar 1959 is de overhemdjapondie
trouwens enkele seizoenen geleden al
populair is geweest in het toenmali
ge modebeeld. Er is echter betrekke
lijk weinig variatie te bespeuren op
het thema hemdjapon; meestal wordt
het overhemdmodél gekenmerkt door
V-hals en wijde rok, met een smalle
of brede ceintuur. Het Parijse mo
dehuis Lanvin Castillo heeft hierin
verandering willen brengen en reali
seerde de hemdjapon in een vorm,
zoals hiernaast afgebeeld: van zware
bedrukte katoen met een ronde, te
gen de hals opstaande kraag en met
een nagenoeg gladde rok. Het blou
se-gedeelte bolt uit over de opval-
lend-brede ceintuur.
Het tweede model is een ietwat be
drieglijke creatie; het lijkt in alle
opzichten op een tweedelig kostuum,
maar het is een ééndelige japon. Het
materiaal is grofgeweven shantung,
een ideale zomerstof die tegenwoor
dig in vele kleuren te koop is; het
modél is van het Franse modehuis
Dior.
kunt U even gemakkelijk, maar
veel beter een tintgevende haar-
wassing toepassen met
POLYCOLOR Kleurshampoo
't hóórt bij utv make-up
Uw haar wordt bijgetlr.t (zonder
verven) in uw natuurlijke kleUr of
een modieuze nuance. (Keus uit
20 tinten!)
Bij alle drogisten
en parfumerie
zaken.
Imp. LAHNEMANN - Laren N.H.- Poscbus 18.
Bescherm zó uw wasketel
Fabrikanten van zinken wasketels en
fabrikanten van synthetische wasmid
delen hebben zich verdiept in de pro
blemen, die te voorschijn kwamen bij
gecombineerd gebruik van hun pro-
dukten. Bij gebruik van synthetische
wasmiddelen blijkt de zinklaag van de
ketel sneller te kunnen gaan slijten.
In het Mededelingenblad van de Ne
derlandse Huishoudraad, waaruit we
een bericht over dit onaangename ver
schijnsel putten, wordt overigens
meegedeeld, dat een aantal klachten
a! achterhaald zijn dooi- de resultaten
van onderzoekingen. Bij die onderzoe
kingen bleek, dat de zinklaag inder
daad door wasmiddelen op zeepbasis
minder wordt aangetast dan door
synthetische wasmiddelen, omdat bij
gebruik van zeep op de ketelwand
'n beschermend laagje van kalkzeep
wordt afgezet. Men heeft nu uitge
vonden, dat door toevoeging van be
paalde chemische stoffen aan synthe
tische wasmiddelen eveneens een be
schermende laag op het zink gevormd
wordt. Dat laagje kan de gebruikster
van de ketel intact houden door het
sop niet langer dan nodig in de ke
tel te laten staan, de ketel na gebruik
niet uit te schuren of schoon te boe
nen, maar te spoelen en dan onderste
boven weg te zetten.
Engelse pionierster streed op grond van
eigen ervaringen
Bijna honderd jaar voordat de Engelse suffragettes, onder aanvoering
van Emmeline Pankhurst, haar strijd begonnen voor gelijke maatschap
pelijke en politieke rechten voor de vrouw, heeft Engeland al een vrouw
gekend, die zich naam verwierf door haar pleidooi voor gelijke mogelijk
heden. Het was Mary Wollstonecraft, die geboren werd op 27 april 1759,
nu tweehonderd jaar geleden.
Voor haar ideeën waren in de achttiende eeuw weinig of geen aanhangers
te vinden. Mary Wollstonecraft streed los van enige maatschappelijke
beweging, op grond van haar eigen ervaringen. Haar vader was alcoho
list; aan haar opvoeding en onderricht werd weinig aandacht besteed.
Mary moest al jong in haar eigen onderhoud voorzien, samen met een
oudere zuster. Zij werd onderwijzeres, maar de praktijk van dat vak
bevredigde haar niet en ze legde zich vooral toe op het bestuderen van
de theoretische, principiële kanten van haar beroep.
In 1792 publiceerde zij haar levens
werk, het boek „A vindication of the
rights of women", de verdediging van
de rechten van de vrouw. Zij eiste
grotere ontwikkelingsmogelijkheden
en onafhankelijkheid voor de vrouw,
en een gelijkwaardige plaats in ge
zin en maatschappij. Voor die tijd
waren dat ongehoorde wensen.
Mary Wollstonecraft was een prin
cipieel tegenstandster van het of
ficiële Engelse huwelijk. Een bur
gerlijk huwelijk bestond in haar
tijd niet in Engeland: het werd pas
in 1836 ingevoerd. Ieder, die trou
wen wilde, moest zich in de echt
laten verbinden door een Angli
caans geestelijke, of men nu wel
of niet tot de Anglicaanse kerk be
hoorde. Hiertegen tekende Mary
Wollstonecraft principieel protest
aan.
Zij ging naar Parijs om de Franse
revolutie, waarvan zij veel verwacht
te voor de vrouwenemancipatie, van
nabij mee te maken. Zij was er de
natuurlijke onwettige levens
gezellin van een Amerikaan, die zij
echter verliet nadat hun een dochter
was geboren. De teleurstellingen in
haar persoonlijk leven had een zo
hevig deprimerende invloed op haar,
dat zij, terug in Engeland, een poging
tot zelfmoord deed. Zij werd echter
gered en door vrienden geholpen.
In een kring van vooruitstrevende in
tellectuelen leerde zij tenslotte de
filosoof William Godwin kennen. Zij
trouwden officieel om hun kind de
naam van de vader te kunnen geven.
Het kind, een dochtertje, werd in
maart 1797 geboren. Mary Godwin-
Wollstonecraft stierf tijdens de be
valling.
Zij heeft door haar geschriften
grote invloed gehad op latere
strijdsters voor gelijke rechten
voor de vrouw. Mary Wollstone
craft was een mooie, charmante en
intelligente vrouw. Maar haar pro
testen tegen een maatschappij,
waarin de vrouw „veroordeeld"
was. „van haar charmes te leven",
waren er niet minder heftig om. Zij
eiste gezamenlijke opvoeding van
jongens en meisjes en toelating van
de vrouw tot alle beroepen, en ver
oordeelde het meten met twee ma
ten als het ging om maatschappe
lijke rechten en om de moraal.
Zij was de man niet vijandig gezind,
zoals sommige latere suffragettes.
Tegenover grotere rechten voor de
vrouw stelde zij ook meer plichten
en meer verantwoordelijkheid. Gelijke
politieke rechten eiste Mary Woll
stonecraft nog niet; zij wist dat daar
voor de tijd nog lang niet rijp was.
Wel duidde zij in haar boek ook die
gelijkwaardigheid van man en wouw
aan als uiterste consequentie van
haar ideeën.
Dior-mode in
Madrid
In Madrid hebben man
nequins van het Parijsr
modehuis Dior een mo
deshow gegeven voor
een liefdadig doel. Twee
van de modéllen die er
getoond werden: links
een creatie, geïnspireerd
op een beroemd schilde
rij van Goya. De naam
van de japon is (heel
eenvoudig) „Spanje".
Rechts een japon die
wel heel duidelijk een
Spaanse inslag heeft, en
uit zwarte kant werd
vervaardigd. Ook dit
toilet draagt een naam
die voor zichzélf spreekt
„Andalusie".
Kostbaar servies te koop
Bij een kunsthandel in Bern zal op
8 mei een miljoen francs worden in
gezet voor het 41 delen tellende „Ver
mei! servies", dat Napoleon aan zijn
vrouw geschonken heeft. Het servies
bestaat uit koffie- en theegerei en
toiletbenodigdheden verguld of doublé,
dan wel met goud ingelegd.
De basis voor de collectie werd ge
legd in 1796, toen Napoleon aan Jo
sephine Tascher de la Pagerie, de
weduwe van graaf Alexander de
Beauharnais, als huwelijksgeschenk
enkele serviesdelen gaf.
Toen Napoleon in 1809 van Josephine
de Beauharnais scheidde liet hij haar
het servies behouden en toen zij vijf
jaar later stierf kwam het aan haar
zoon, Eugène de Beauharnais, hertog
van Leuchtenberg en prins van Eich-
stadt. Diens zoon bracht het naar
Petersburg, waar het, door zijn hu
welijk met een lid van de Romanows,
in de keizerlijke familie terechtkwam.
Na de Russische revolutie heeft
iemand het servies in Zwitserland
gedeponeerd als borg voor een lening.
De lening is niet terugbetaald en
daarom zal het servies nu in veiling
komen Kenners schatten de waarde
I van het Vermeil- servies op minstens
een miljoen Zwitserse francs.
(Advertentie)
0 Weet U, dat er kleine, opblaasbare
knaapjes oftewel kleerhangertjes in de
handel zijn van plastic' Handig om mee
te nemen als U met vakantie gaat, ze
nemen weinig plaats in Een voordeel ls
bovendien, dat het materiaal niet af
geeft op het no-iron overhemd van uw
man, dat U even hebt uitgespoeld en dat
nu kleddernat, hangend, moet drogen.