Chief
Whip
Vrouw uit Gent slachtoffer moord
Binnen enkele jaren concurreren
atoom-schepen met traditionele
ZWEEDSE SCHOLIEREN HOUDEN
STEMMING OVER „VRIJE DAG"
ieders
GRAMMOFOONPLAAT OP 12 KM
HOOGTE OPGENOMEN
T. J. TWIJNSTRA (VOORZITTER
WERKGEVERS) OVERLEDEN
DONDERDAG 23 APRIL 1959
PROVINOI ALE ZEEUWBE COURANT
t
CONGRES KERNENERGIE EN SCHEEPVAART
(Advertentie)
IN ZIEKENHUIS TE AMSTERDAM
Ons land heeft
mogelijkheden voor
kemindustrie
In de Julianahal van de Konink
lijke Nederlandsehe Jaarbeurs
is gisteren een congres gehou
den dat gewijd was aan het ge
bruik van kernreactoren voor
de scheepvaart.
Voor dit congres dat is georga
niseerd in het kader van de be
langrijke scheepsbouwafdeling
van de technische voorjaars-
beurs, bestond vooral van bui
tenlandse zijde grote belang
stelling. Onder de genodigden
bevonden zich scheepsbouwers,
reders en vertegenwoordigers
van verzekeringsmaatschap
pijen uit België, Duitsland, En
geland, Turkije, Frankrijk, Fin
land, Zweden en ons land.
Na een begroetingswoord door de
heer J. P. Kruseman, directeur van
de Koninklijke Nederlandsehe Stoom
boot Maatschappij N.V. werden tech
nische inleidingen gehouden door dr.
H. W. Bowker, die is verbonden aan
het instituut voor atoomonderzoek in
Harwell, prof. dr. Ing. K. Blies, do
cent aan de Technische Hogeschool,
afdeling scheepsmachineboiAv in
Hannover, dr. Emil Jansen, verbon
den aan het verenigd Noors-Neder
lands instituut voor nucleair onder
zoek in Kjeller en prof. dr. M. Bo-
gaardt van het reactorcentrum
Nederland.
In 1961 zullen er door atoomkracht
voortbewogen schepen in de vaart
zijn, waarvan de bedrijfskosten niet
meer dan vijf procent hoger zullen
zijn dan die van schepen die op con
ventionele wijze worden voortbewo
gen. Dit zei de heer H. W. Bowker.
Hij zeide ook dat het exploiteren van
de Amerikaanse door atoomkracht
aangedreven onderzeeërs had aange
toond, dat het technisch mogelijk is
reactoren voor water onder druk te
gebruiken voor zeeschepen. Maar hij
gaf toe dat geen van hen een aanwij
zing had gegeven over de mogelijk
heden van toepassing van zulke re
actoren bij koopvaardijschepen.
De heer Bowker, die vervolgens het
werk besprak dat gedaan is door
Britse ondernemingen, zeide dat de
General Electric cy. of Britain een
reactor had ontwikkeld, die inhield
„een geheel nieuwe benadering van
het ontwerpen van een vloeistof-ele
ment". De General Electric cy., zo zei
hij verder, is er nu van overtuigd
een ontwerp gevonden te hebben en
een reactor voor scheepsvoortbewe-
ging is nu in een gevorderd stadium
van ontwikkeling.
Sprekende over de vooruitgang, die
men op dit gebied in de Verenigde
Staten heeft gemaakt, zeide de heer
Bowker, dat de Amerikanen verze
keren een 35.000 ton metende tanker
te kunnen leveren, die door atoom
energie wordt voortbewogen, voor
14.200.000 dollar tegen 10.570.000 dol
lar voor een van het conventionele
type. De brandstofkosten van de eer
ste zouden 690.000 dollar bedragen te
gen 738.300 van de tweede. Deze ge
gevens geven een uitkomst voor het
vervoeren van een ton vracht over
een afstand van 17.000 mijl van 10.46
dollar voor het atoomschip en 9.57
dollar voor een conventioneel schip.
Prof. dr. Ing. Kurt Hlies vertelde dit
men in Duitsland van mening is dat
een reactor voor vloeistof onder druk
het best verwezenlijkt kan worden.
Na ampele overwegingen is de keuze
gevallen op de organisch-getemper-
de en gekoelde reactor. Met een fir
ma is nu een overeenkomst gesloten,
die inhoudt dat men binnen een jaar
gezamenlijk de grondslagen voor de
constructie zo ver zal ontwikkelen,
dat het mogelijk zal zijn een beslis
sing te nemen over het al of niet
bouwen van een installatie van het
genoemde type.
Binnen enkele jaren zullen door
atoomkracht voortbewogen sche
pen in staat zijn te concurreren
met schepen met traditionele voort
stuwing, als zich een redelijke
voortgang in de ontwikkeling van
de kernreactor-techniek voordoet,
aldus de Noorse atoomdeskundige
Emil Jansen.
Wij in Noorwegen kunnen ons niet
permitteren af te wachten, zeide de
heer Jansen, en geven er de voorkeur
aan zelf onze scheepsreactor te bou
wen. Wij geloven zelfs een bijdrage
te kunnen leveren aan de ontwikke
ling van een betrekkelijk goedkope
scheepsreactor.
De Nederlandse atoomdeskundige
prof. dr. M. Bogaardt, zei dat slechts
de grotere schepen kunnen be
schouwd worden als toekomstige
atoomschepen, met name de sche
pen in de klassen boven 20.000 bruto
registerton, en misschien ook nog
die tussen de 15.000 tot 20.000 brt.
Waar de kosten van de machine
installatie van een conventioneel
tankschip ongeveer 20 pet. van de
totale kosten bedragen, komt er
voor de kernreactor nog een 20
pet. bij, aldus spreker, die betoog
de dat de zware industrie daarom
sterk bij de bouw van atoomsehe-
pen betrokken zal zijn.
„De Industrie belast met de bouw
van de gehele voortstuwingsinstalla
tie, komt wanneer het om atoom
schepen gaat, voor projecten te staan
van gemiddeld 60 miljoen gulden per
jaar, als van atomische voortstu
wing reeds sprake is in de periode
19651970. Het is voor de industrie
zeer belangrijk zich voor te berei
den op de bouw van atoomschepen
wanneer men zich in de scheepsbouw
sector wenst te handhaven", aldus
Srof. Bogaardt.
>e hoogleraar meende dat Nederland
zeer zeker de mogelijkheden en in
dustriële grondslag heeft voor de
vestiging van een industrie voor
kernenergie.
Het raadhuis van Blaasveld, het rond
2800 intoóners tellende Belgische
dorp, dat in opschudding kwam, toen
bekend werd dat .het slachtoffer van
de geruchtmakende „moordzaak-
Axel" uit deze gemeente afkomstig
was.
(Foto P.Z.C.)
VIJFDAAGSE LESWEEK, JA OF NEE
Regering zal met
uitslag rekening houden
(Van onze correspondent)
Ongeveer 400.000 Zweedse scho
lieren zullen op zaterdag 25
april deelnemen aan een
„school-volksstemming" over de
vraag of er op de middelbare en
lagere scholen een vijfdaagse
lesweek zal worden ingevoerd of
dat het huidige systeem van
zes lesdagen zal worden gehand
haafd.
De uitslag zal niet direct beslissend
zijn, alleen zal de regering er zoveel
mogelijk rekening mee houden bij het
nemen van haar uiteindelijke beslis
sing in deze kwestie
Zoals valt te verwachten is de Zweed
se schooljeugd wild-enthousiast voor
deze „eigen" volksstemming. De voor-
en tegenstanders van een vijfdaagse
lesweek hebben zich verenigd In par
tijen, die elkaar, dankzij een rijks
subsidie, fel bestrijden met pamflet
ten, brochures, schoolvergaderingen,
krantenartikelen, enz.
De voorstanders van een vijfdaagse
schoolweek wijzen in hun propagan
da op het feit, dat ook in het bedrijfs
leven een vijfdaagse werkweek steeds
meer wordt toegepast en dat vrije
zaterdagen van groot belang zijn
voor de benutting van het weekeinde,
dat nu dikwijls te kort is om te wor
den doorgebracht met sportbeoefe
ning en kamperen in de vrije natuur.
Bovendien zijn .reeds nu al talrijke
gezinnen, waarvan de vader zater
dags vrij heeft, gedwongen thuis te
blijven omdat de kinderen die dag
naar school moeten. De gevolgen
van een vrije zaterdag langere les
dagen tijdens de rest van de week
wil men graag op de koop toe nemen.
En dat is juist, wat de tegenstanders
van een vijfdaagse lesweek niet wil
len.
Hoewel ze toch uiteraard niets te
gen hebben op een extra vrije dag,
maken ze toch bezwaar tegen lan
gere lesdagen tijdens de rest van
de week, omdat deze te ver
moeiend zouden worden en daar
door een remmende invloed zouden
gaan uitoefenen op het leertempo.
Voorts zouden deze langere lesda
gen de jongelui te weinig tijd
overlaten voor hobby en amuse
ment tijdens de avonduren.
De uitslag van de „school-volksstem
ming" zal nog op dezelfde dag dat
ze plaatsvindt worden bekendge
maakt in een speciale, eventueel-
nachtelijke verkiezingsuitzending van
radio en televisie.
Blankenhorn voorwaardelijk
veroordeeld; Hallstein
werd vrijgesproken
Herbert Blankenhorn, Westduitslands
ambassadeur in Parijs, is gisteren tot
4 maanden voorwaardelijk veroor
deeld wegens laster en valselijke be
schuldiging.
Professor Hallstein, tegen wie een
soortgelijke beschuldiging was inge
bracht, is vrijgesproken.
Beiden was ten laste gelegd, dat zij
ten nadele van een ambtenaar van
het ministerie van economische zaken
De heer T. J. Twijnstra, voorzitter
van het verbond van Nederlandse
werkgevers, plaatsvervangend voor
zitter van de Sociaal-Economische
Raad en o-a. voorzitter van de com
missie ontwikkeling nationale econo
mie van die raad is gisteren te Am
sterdam overleden.
Tjeerd Jacob Twijnstra werd op 17
augustus 1890 geboren te Akkrum,
waar zijn vader fabrikant was van
plantaardige oliën en veevoeder. Hij
ging Nederlandse letteren studeren
aan de universiteit te Amsterdam en
geschiedenis en staatswetenschappen
aan de rijksuniversiteit te Leiden. Hij
moest deze studie onderbreken, toen
zijn vader in 1915 plotseling over
leed. De toen 25-jarige Tjeerd Jacob
Twijnstra werd in dat jaar directeur
van Twijnstra's oliefabrieken te Ak
krum.
Veel later heeft de heer Twijnstra
zijn studie voltooid door het afleggen
van een doctoraal examen in de ge
schiedenis en de staatswetenschappen
aan de rijksuniversiteit te Leiden.
In 1922 werd een tweede moderne fa
briek van het bedrijf gesticht te
Van 1920 tot 1955 was hij, met enige
onderbrekingen, voorzitter van de
vereniging van Nederlandse olie
fabrikanten en voorzitter van het be
drijfschap margarine, vetten en oliën.
In 1930 werd de heer Twijnstra voor
zitter van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Utrecht, waarvan hij
de laatste jaren eerste plaatsvervan
gend voorzitter is geweest. Van 1941
tot 1943 en van 1947 tot 1954 was hij
voorzitter van de hoofdgroep indus
trie. Sedert 1948 was de heer Twijn
stra voorzitter van het verbond van
Nederlandse werkgevers; in deze
functie maakte hij deel uit van ver
scheidene belangrijke organisaties op
economisch gebied.
beweringen over omkoperij hebben
doorverteld. Hallstein is voorzitter
van de Europese commissie van de
E.E.G.
De zaak is aanhangig gemaakt door
Hans Strack van het ministerie van
economische zaken.
Er waren 300 belangstellenden in de
rechtszaal aanwezig toen het vonnis
werd uitgesproken. Na de uitspraak
fronste Hallstein het voorhoofd een
weinig. Blankenhorn was uiterlijk on
bewogen.
De proeftijd van Blankenhorn is twee
jaar. Hij moet binnen een jaar
1000 mark aan het Rode Kruis be
talen.
Dr. Strack kreeg het recht om op
kosten van Blankenhorn het vonnis
in drie te Bonn verschijnende dag
bladen te laten afdrukken.
Voor de eerste maal in de geschiede
nis van de grammofoonplaten-in
dustrie zijn er platen opgenomen
op 12 km boven de aarde. Het
tweemotorig straalverkeersvlieg-
tuig „Caravelle", dat binnenkort
door Air Franse en S.A.S. op de
lijnen naar het Midden-Oosten en
in Europa in gebruik zal worden
genomen, startte op Orly met een
wonderlijk gezelschap aan boord.
(Slot van pag 3)
dinsdag, na de televisie-uitzending
van maandagavond. Voorts is nog be
kend geworden, dat De B. tegenover
een 35-jarige Griekse vrouw, die hij
bij zijn laatste werkgever had leren
kennen, trouwbeloften zou hebben
gedaan. Bij Julia Schietse had hij
geen kinderen.
Tegènover de politie te Gent heeft
de moeder van het slachtoffer nog
verklaard de diverse voorwerpen, die
op het stoffelijk overschot werden
gevonden zoals kledingsstukken,
de schoenen en het reiswekkertje
voor haar dochter te hebben gekocht.
De schoenen werden naderhand ge
repareerd, zo is gebleken, bij een
schoenmaker in Blaasveld.
De oplossing
De oplossing in dit mysterie, voorzo
ver het voorlopig althans betreft de
identiteit van het slachtoffer en de
arrestatie van de vermoedelijke da
der, is vooral te danken aan de
voortvarende wijze waarop zowel
justitie en politie in Zeeland en Bel
gië in nauwe samenwerking deze
zaak hebben aangepakt.
Over de plaats waar het misdrijf
is gepleegd, verkeert men nog in
twijfel. Hoewel wordt aangeno
men, dat de vrouw in Zeeuwsch-
Vlaanderen om het leven werd ge
bracht, waarbij de dader uitge
gaan zou zijn van het standpunt,
dat geen verband zou worden ge
legd met verdwijning in België,
acht men het evenmin uitgesloten
dat de moord in België zou zijn
gepleegd. Dan blijft echter de
vraag bestaan hoe de dader zijn
slachtoffer over de grens kan heb
ben gebracht.
Een bijzondere moeilijkheid bij de
identificatie was nog het feit, dat de
vrouw nret alleen geestelijk, maar
ook lichamelijk onvolwassen was. Dit
had tot gevolg, dat men haar leeftijd
aanvankelijk op rond twintig jaar
schatte.
Een auto
Naar nog is komen vast te staan,
was De B. in het bezit van een twee
dehands-auto en was hij in Neder
land goed bekend. Hij werkte er als
vertegenwoordiger van een sigaret-
tenfirma.
In zijn auto zijn geen sporen van
misdrijf gevonden. Tenslotte is nog
bekend geworden, dat een inwoner
van Zeeuwscli-Vlaanderen in de
avond van de negende april langs de
laats van het misdrijf is gereden.
:ij had een „brandje" gezien, maar
was doorgereden.
Nu met zekerheid gesteld kan wor
den, dat het slachtoffer uit België af
komstig is en nu de vermoedelijke
dader in België is aangehouden, ter
wijl waarschijnlijk is dat de moord op
Belgisch grondgebied is gepleegd, zal
het misdrijf ook in België berecht
worden.
Gevangenen, die vrouw
vasthielden, gaven zich over
De twee ontvluchte gevangenen die
een vrouw als gijzelaarster vasthiel
den, hebben zich gisteren overgegeven
aan de politie.
De beide mannen, die uit de gevange
nis van San Quentin waren ontsnapt,
hadden een echtpaar overvallen en de
vrouw als gijzelaarster vastgehouden
terwijl zij de man naar de politie zon
den. Na bijna zes uur lang in vrijheid
te zijn geweest en de politie op een
afstand te hebben gehouden door te
dreigen de vrouw te doden, wierpen
zij hun messen in het water en gaven
zich over. De vrouw en haar man die
ongedeerd waren, werden vrijgelaten.
Zij waren echter een uitputting nabij
door de uren van doodsangst die zij
hadden doorgemaakt.
De jazzgitaarspeler en zanger Sa-
cha 'Distel bevond zich in het
vliegtuig met de andere leden van
zijn sextet. Verder werd een com
plete installatie voor het maken
van grammofoonplaten aan boord
fehesen alsmede een... piano, die
00 kg woog. Kort nadat het
straalvliegtuig van Orly was ge
start, werd een hoogte bereikt
van 12.000 meter. Toen begonnen
Sacha Distel en zijn bandleden te
spelen.
Drie songs werden op de plaat vast
gelegd, n.l. „Muages" fan Django
Reinhart (voor gitaar) en „Oh
quelle nuit" en „Dis oh dis", waar
bij Distel zong en de bandleden
voor de begeleiding zorgden. Deze
opnamen van grammofoonplaten
waren mogelijk, omdat in de ca
bine, die als studio werd gebruikt,
ondanks de twee zoemende straal
motoren, de grootste stilte heer
ste. De „Caravelle" landde weer
op Orly na een uur in de lucht te
zijn geweest.
Actieve belangstelling
voor onze economie
Zo was hij behalve plaatsvervangend
voorzitter van de Sociaal-Economi
sche Raad en voorzitter van de com
missie ontwikkeling nationale econo
mie van die raad en ook voorzitter
van de adviesraad voor de militaire
produktie.
De commissie ontwikkeling nationale
economie is, zoals men weet sinds
september bezig met het samenstellen
van het advies over het toekomstige
sociaal-economische beleid. In de
laatste fase van de werkzaamheden
van deze commissie is het voorzitter
schap waargenomen door prof. dr. J.
Tinbergen, omdat de heer Twijnstra
wegens ziekte verhinderd was.
De heer Twijnstra is voorts o.a. lid
geweest van de conseil van de in
ternationale Kamer van Koophan
del te Parijs. Hij was curator van
de Nederlandse economische hoge
school te Rotterdam.
De heer Twijnstra was president
commissaris of commissaris van
verscheidene ondernemingen. Hij
was ridder in de Orde van de Ne
derlandse Leeuw, commandeur in
de Orde van -Oranje-Nassau en
commandeur in de kroonorde van
België.
Vijftien jaar militaire
vrouwenafdeling
Op 25 april a.s. zal het vijftien jaar
geleden zijn, dat in Engeland het
Vrouwen Hulpkorps werd opgericht.
Daar de traditie van het V.HE en
het in 1945 opgerichte Nederlandse
Verpleegsterskorps Koninklijke
Landmacht (N.V.K.L.) op de Milva
zijn overgegaan, wordt thans het
derde lustrum van de militaire vrou
wenafdeling gevierd.
Tijdens het algemeen appèl in het
Prinses Julïanakamp te Kijkduin zal
majoor M. Korevaar, commandant
onderafdeling algemene dienst van
de Milva vandaag aan eerste luite
nant H. J. A. E. Diekmann en ser
geant-majoor M. A. W. Middelman
een certificaat uitreiken voor 10 jaar
dienst bij de Milva.
Vrijdag wordt een besloten receptie
gehouden in de Prinses Julianakazer-
ne te Den Haag,
De viering van het derde lustrum
wordt zaterdag besloten met een
reünie in het Prinses Julianakamp te
Kijkduin voor allen die deel uitmaken
of deel uitgemaakt hebben van de
Milva.
Voor zover zij werkzaam zijn in de
militaire hospitalen en andere ver
pleeginrichtingen, herdenken de leden
van de onderafdeling geneeskundige
dienst van de Milva het derde lustrum
ter plaatse.
De woning met winkel van de
kapper in Blaasveld. Een neef van
de verdachte De B., maar....: Wij
loilden nooit iets met hem te maken
hebben..."
(Foto P.Z.C.)
