PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kabinetsformateur prof. De Quay
staat voor vele moeilijkheden
Van Beinum tijdens
repetitie overleden
IJzendijke biedt zes kisten met
kostbare tegels te koop aan
Weinig animo voor ministersambt
PROF. THURLINGS BEDANKT
VOOR ECONOMISCHE ZAKEN
MACMILLAN EN DEBRÉ „IN
HOOFDZAAK EENS GEWORDEN"
202e jaargang - no. 87
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 68 cent per
week 7.00 p. kw.; fr. p. p. 725
per kw. Losse nummers 18 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 14 april 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minira. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-80, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. J508 of 2548); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 83, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Als we de recente feiten betreffende de kabinetsformatie op een
rijtje zetten, dan valt daaruit weinig bemoediging voor forma
teur prof. De Quay te putten. Op het ogenblik staat nog niet
eens vast, hoeveel departementen er zulten zijn en welke. Het
staat niet vast, hoeveel personen van welke aan de toekomstige
regering deelnemende partijen voor het ministerschap in aan
merking komen en het is nog niet zeker welke departementen
de verschillende partijen toegewezen zullen krijgen. Daar komt
bij de moeilijkheid van het vinden van geschikte mensen, die
bereid zijn een portefeuille te aanvaarden.
Drukke dag met
zes bezoeken
En dit zijn dan de actuele feiten over
deze formatiepoging:
De formateur is maandagmorgen
bij de koningin op bezoek geweest.
Het initiatief daartoe ging geheel van
de koningin zelf uit en is onverwacht
gekomen. Blijkbaar heeft zij zich
nog eens van de stand van zaken en
van de kansen van prof De Quay op
do hoogte willen stellen, nu blijkt,
dat hij het zichzelf opgelegde tijd
schema ver overschrijdt: een bewijs
dat hij meer moeilijkheden onder
vindt dan hij zich had voorgesteld.
Prof. De Quay heeft op weg naar
Soestdijk in Utrecht gesproken met
de heer J. A. Middelhuis, voorzitter
van de Katholieke Arbeiders Bewe
ging, en informaties ingewonnen over
Brievenbus
De regering heeft radiozendtijd
gevorderd ten bate van de po
litieke partijen. Daarna heeft
ze deze zendtijd gratis ter beschik
king van zes partijen gesteld en dus
ook van de Pacifistisch Socialistische
Partij.
Deze laatste partij heeft ogenblikke
lijk van het radiomedium een vrij
moedig gebruik gemaakt. Enkele
weken geleden werd in een uitzen
ding van de P.S.P. aan de luisteraars
voorgehouden, dat de Nederlandse
parlementariërs, die de communis
tische Kamerleden uit Kamercom
missies weerden, verkeerd handelden.
Die communisten moesten in de
commissies, want ze waren brave
lieden. Er werden nog meer vrien
delijkheden aan de communisten ge
zegd, maar de Nederlanders en de
Nederlandse staat kwamen er min
der goed af. Daarop had men alleen
maar vinnige kritiek.
Maandagavond gisteren, was er
opnieuw een radio-uitzending van de
P.S.P.
Opnieuw lof voor de communisten.
Het westen was fout... het moest
zijn superioriteit maar laten varen.
De N.A.V.O. bestond uit leugenaars.
Nederland moest uit de N.A.V.O. tre
den. Pas na de liquidatie van de
N.A.V.O. zou er een prettige ver
standhouding met de Russen ont
staan enz. enz. Men kent het lied
eigenlijk wel... het is het lied, dat de
communisten in de Westeuropese
landen sedert jaren hebben gezongen
op bevel van Moskou.
u zingt de P S.P. dat lied blijk
baar vrijwillig en omdat ze of
ficieel geen communistische
partij is, mag ze het ook nog uit-
kwelen voor de Nederlandse radio
zenders. Dat op zichzelf is een heel
onaangenaam verschijnsel, want het
gevaar bestaat, dat er toch altijd nog
wel een enkele verdoolde ziel ver
strikt raakt in de politieke warhoof-
derij waaruit de P.S.P.-idealen zijn
opgebouwd.
Maar het grofste staaltje van vrij
moedigheid vertoonde de P.S.P.
maandagavond toen zij na de ra
dio gebruikt te hebben voor haar on
zuivere propaganda de belangstel
lende luisteraars verzekerde, dat de
ze luisteraars inlichtingen konden
krijgen. Ze moesten dan maar een
briefkaartje schrijven naar het par
ti jsecretariaat of... naar het gebouw
van de Tweede Kamer!!
Deze lieden bestaan het dus zelfs om
de griffie van de Tweede Kamer als
de brievenbus voor hun propaganda-
apparaat te gebruiken.
Zo in de trant van: „Schrijf maar
naar de Tweede Kamer, want daar
heeft de P.S.P., twee vingers in de
pap!"
Dat komt er dan van, wanneer
men aan zulke vrijmoedige par
tijen radiozendtijd geeft!
Hoe lang zal dat nog duren?
Er is een eenvoudige vorm van wijs
heid, die zegt dat men bij het be
schouwen van een dier, dat kwaakt
als een eend. vliegt als een eend en
loopt als een eend, toch maar het
veiligst handelt door het beest voor
lopig als een eind te kwalificeren
Zou het niet eveneens het veiligst
zijn, wanneer men lieden, die praten
als communisten en de lof zingen van
communisten voorlopig maar bij deze
soort indeelde, ook al noemen ze zich
zelf anders,?)
verscheidene personen. Het ligt voor
de hand, dat de formateur van de
heer Middelhuis in de eerste plaats
heeft willen weten, of hij hem aan
een minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid kan helpen.
Het Eerste-Kamerlid prof. dr.
Thurlings (k.v.p.), hoogleraar in
de staathuishoudkunde aan de
landbouwhogeschool te Wagenin-
gen en lid van de S.E.R., lieeft gis
teren bedankt voor de portefeuille
van economische zaken. Ook in het
verleden heeft deze hoogleraar al
eens een verzoek om minister te
worden afgewezen. Zijn weigering
kwam nu fceker niet onverwacht.
Teleurstellend voor de formateur is
't feit, dat prof. Thurlings al de vijf
de is die voor het ministerschap van
economische zaken bedankt. Het is
duidelijk, dat na zoveel weigeringen
de animo bij idere volgende aan te
zoeken persoon aanzienlijk minder
zal zijn en dat we, wat de betekenis
en bekwaamheid van al deze mensen
betreft, met een afdalendè reeks te
doen zullen krijgen.
In Den Haag hoort.'men mompelen,
dat prof. De Quay zich nu maar met
drs. Schmelzer, staatssecretaris van
binnenlandse zaken, bezitsvorming
en publiekrechtelijke bedrijfsorgani
satie, tevreden moet stellen, hoewel
deze zeer jeugdige, bewindsman
eigenlijk' „te licht" is voor de zware
functie van minister van economi
sche zaken.
Maandag heeft de formateur
voorts gesproken met de ministers
van buitenlandse en van economische
zaken, de heren Luns en Zijlstra. On
derwerp van gesprek: de eventuele
instelling van een nieuw departe
ment van Europese zaken en büiten-
landse handel. We betwijfelen sterk,
of de moeilijkheden zijn opgelost.
6 Het is niet onwaarschijnlijk, dat
het onverwachte bezoek dat prof. De
Quay maandagavond bracht aan
prof. Beel, demissionair minister-pre
sident, demissonair minister van so
ciale zaken en volksgezondheid en in
formateur In de huidige kabinetscri
sis, in verband staat met de houding
van minister Luns. Aangenomen
moet worden, dat de formateur tij
dens het informatieve onderhoud dat
hij ten huize van prof. Beel heeft ge
had, zijn licht nog eens bij een' erva
ren man als prof. Beel heeft willen
opsteken en dat hij hem advies heeft
gevraagd, wat hij verder het beste
kan doen.
Ook met het liberale Tweede ka
merlid drs. Korthals heeft próf. De
Quay gisteren een bespreking gehad.
Hij had de heer Korthals ook vrij-
dagmorgen j.l. ontvangen en hem
toen gepolst voor de portefeuille van
defensie. Drs. Korthals heeft deze
portefeuille afgèwezen, maar wil
eventueel wel iri aanmerking kómen
voor een andere.
Een enkele optimist in Den Haag
gelooft nog, dat het nieuwe kabinet
niet lang op zich behoeft te laten
wachten, maar de nuchtere, geïnte
resseerde toeschouwer ziet zelfs deze
week het nieuwe kabinet nog niet
voor elkaar komen. En hier en daar
wordt betwijfeld, of prof. De Quay
wel zal slagen
Het Amsterdamse Concertgebouw
rouwt om het verscheiden van dr.
Eauard van Beinumde dirigent van
het Concertgebouworkest, die maan
dag. plotseling is overleden.
Voorstel: staking
van kernproeven
in fasen
De Ver. Staten en Engeland hebben
maandag bij de hervatting van het
overleg te Genève om te komen tot
een verbod van proeven met kernwa
pens een oplossing in fasen voorge
steld. Volgens conferentiekringen
verklaarde de Amerikaan Wadsworth
namens zijn land en Engeland, dat
het verbod eerst voor ontploffingen
in de atmosfeer en desgewenst voor
explosies onder water zou moeten
gelden, aangezien ocze proeve u verre
weg het gemakkelijkste zouden kun
nen worden geconstateerd.
Als de Sowjet-Unie hiermee akkoord
zou gaan, zou men andere aspecten
van het vraagstuk kunnen bestuderen
om tenslotte tot een algeheel verbod
te komen.
Naar in westelijke kringen verluidt,
heeft Wadsworth ook voorgesteld,
dat de drie atoommogendheden de
V.S., de Sowjet-Unie en Engeland
een reeks ondergrondse kernproeven
nemen om op grond van de daarbij
verkregen gegevens te bepalen, met
welke technische middelen men der
gelijke proeven kan constateren.
Volgens genoemde kringen zou het
voorstel om te beginnen met een ver
bod van kernproeven in de atmosfeer,
dat wil zeggen in het gebied van het
aardoppervlak tot vijftig km hoog,
en onder water, betekenen dat er
geen mobiele grondinspectiegroepen
nodig zijn. Zoals gemeld was net
overleg over de samenstelling van
deze groepen vastgelopen, toen de
conferentie op 19 maart werd opge
schort.
Conductrice vond
1100 in autobus
Vorige week vond de conduc
trice mej. Van Hal uit Roosen
daal in de B.B.A.-autobus van
Bergen op Zoom naar Roosen
daal op een der banken een
paar in elkaar gevouwen pa
piertjes. Ze was wel heel ver
baasd, dat. het een bankbiljet
van 1000 en vier briefjes van
ƒ25 waren. Direct ging zij
met deze som naar de rayon
chef, doch het is wel vreemd,
dat zich tot heden nog geen
verlezer aan het kantoor heeft
gemeld.
GROOT VERLIES VOOR CONCERTGEBOUWORKEST
Dirigent van
internationale
reputatie
Dr. Eduard van Beinum, eerste
dirigent van het Amsterdamse
Concertgebouw Orkest, is
maandagochtend tijdens de re
petitie van het orkest plotseling
overleden.
Dit droevige nieuws heeft gis
teren in heel Nederland en ver
daar buiten grote verslagenheid
veroorzaakt. Grote figuren uit
het muziekleven in vrijwel alle
landen van de wereld voelden
zich geschokt door het wegval
len van de 57-jarige Van Bei
num, die de naam van het Con
certgebouw-Orkest tot ver over
de grenzen groot heeft ge
maakt.. In vele landen is hij op
getreden, als gast-dirigent en
als leider van zijn orkest dat
o.a. in 1954 grote triomfen met
hem vierde op een tournee door
Amerika.
Eduard Alexander van Beinum
werd 3 september 1901 uit een ras-
muzikaal geslacht in Arnhem ge
boren. Het eerste muziekonder-
richt ontving hij van zijn broer,
Co van Beinum, in viool- en van
Fr. Hillen in pianospel. Reeds op
zestienjarige leeftijd nam hij een
plaats in als altist bij de Arnhem
se orkestvereniging. Van 1918
1921 studeerde hij aan het Amster
damse conservatorium bij J. B. de
Pauw piano en bij Bernard Zweers
en Sem Dresden harmonie en com
positieleer.
Na voltooiing van zijn studie werd
Eduard van Beinum in 1921 benoemd
tot directeur van de afdeling Schie
dam der Maatschappij tot Bevorde
ring der Toonkunst, twee jaar later
kreeg hij. dezelfde functie te Zutphen
te vervullen, waar hij tevens dirigent
der Zutphense Orkestvereniging
werd.
In 1927 volgde zijn benoeming tot
dirigent der Haarlemse Orkestvereni
ging, die hij spoedig tot grote bloei
wist te brengen en vier jaar latei-
kwam hij naar Amsterdam als twee
de-dirigent van het Concertgebouw
orkest.
Zijn groot dirigeertalerit vond volle
dige erkenning in zijn benoeming in
1938 tot eerste-dirigent in welke
functie hij Willem Mengeberg ver
ving. Sedert diens benoeming was
dit de eerste maal dat een Neder
lands dirigent een gelijkwaardige
functie in het Concertgebouw te ver
vullen kreeg.
Hij heeft zich in de loop der jaren
de benoeming volkomen waardig
getoond. Vooral door het introdu
ceren van moderne Nederlandse en
Franse muziek heeft hij zich als
uitstekend dirigent doen kennen
en in de hoofdstad baanbrekend
werk verricht.
Stond Willem Mengelberg, wiens
houding tijdens de Duitse bezetting
aanleiding was, dat men hem na de
bevrijding het recht om in Nedcr=
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
FRANSE PREMIER BEZOEKT LONDEN
Voor zone met beperkte
bewapening instemming
van Westduitsers nodig
Premier Macmillan van Enge
land en premier Debré van
Frankrijk zijn het maandag in
hoofdzaak eens geworden, zo is
van gezaghebbende zijde in Lon
den meegedeeld nadat beide
staatslieden overleg hadden ge
pleegd over de Duitse kwestie
in het algemeen, de kwestie-
Berlijn en het vraagstuk van
de Europese veiligheid.
Uit de besprekingen zou gebleken
zijn dat de westelijke mogendheden
steeds dichter tot elkaar komen.
Het zou er nu nog slechts om gaan
het gemeenschappelijke standpunt
te ontwikkelen en in een bepaalde
vorm te gieten.
Er zou geen overleg zijn gepleegd
„GEEN BINDING MET DE STREEK"
EEN zes. jaar geleden gekochte
„schouw" bleef ingepakt
schouw niet vele paarse tegels. De
familie Verplanke-Risseeuw be
sloot die schouw onderhands te
verkopen en tot de gegadigden be
hoorde ook het gemeentebestuur
van IJzendijke, dat de tegels voor
de toekomstige oudheidkamer wil
de bestemmen.
De heer Comelis kreeg de vertrou-
neer van de hand te doen. Deie schouw, bestannde uit een grmtt aantal z^w^wlwaèren ^"""eddein
want er waren kapers op de kust.
De raad van IJzendijke nam onlangs een besluit, dat de aandacht trok
van verscheidene liefhebbers van antiquiteiten. Het college besloot name
lijk de fraaie tegelscliouw, die in 1953 door de gemeente werd aangekocht,
weer van de hand te doen. Deze schouw, bestaande uit een groot aantal
paarse tegels, die vermoedelijk dateren van het begin der vorige eeuw,
was het „pronkstuk" van de collectie antiquiteiten, welke de vorige bur
gemeester van IJzendijke bijeen heeft gebracht met de bedoeling de
verzameling later onder te brengen in een zogenaamde „oudheidkamer".
De „oudheidkamer" is er evenwel nooit gekomen en de losse tegels, die
zijn verzekerd voor 5000, staan verpakt in een half dozijn kisten
nu al bijna zes jaar opgeslagen in de brandweerkazerne.
over de details van de bij de confe
renties met de Russen te volgen
tactiek.
Dit zou worden overgelaten aan de
werkgroep van de westelijke Grote
Vier, die in Londen bijeen is.
Macmillan en Debré zouden zich heb
ben beziggehouden met de mogelijke
gevolgen van het ins'tellen van een
zone met beperkte bewapening. Zij
zouden het er over eens zijn gewor
den dat hiervoor de toestemming van
de Westduitsers nodig is, daar de
Bondsrepubliek hierbij rechtstreeks
is betrokken.
Werkgroep
De werkgroep van de Ver. Staten,
Groot-Brittannië, Frankrijk en West-
Duitsland die aanbevelingen zal op
stellen voor de conferentie van mi
nisters van buitenlandse zaken in
Genève, die maandag in Londen een
voorbereidende bijeenkomst hield, zal
vermoedelijk de volgende punten be
handelen:
Een aanvullende overeenkomst
voor Berlijn, met behoud van de vrij
heid van West-Berlijn.
Een regeling voor Duitsland, waar
onder een vredesverdrag, de hereni
ging van Duitsland en middelen oni
meer contacten tussen Oost- en
West-Duitsland te leggen.
Beperking van de bewapening van
het oosten en het westen in zones in
Europa.
De werkgroep zal op 29 april ver
slag uitbrengen aan de vier weste
lijke ministers van buitenlandse za
ken die op die datum in Parijs bijeen
zullen komen.
Baby in kussen gestikl
In de afgelopen nacht is te Amster
dam een baby van zeven maanden
C. M. van Gog. door verstikking om
het leven gekomen. Het meisje had
zich in de kinderwagen omgedraaid
en lag met het gezichtje op het kus
sen.
DR. EDUARD VAN BEINUM
.♦internationale reputatie*..
Niet iedereen in de raad was vóór de
verkoop. De tegenstanders gaven
hun goedkeuring aan het voorstel
van B. en W. onder enkele voorwaar
den. Zo mogen de tegels niet met
verlies en niet naar het buitenland
worden verkocht. Verkoop mag pas
geschieden, nadat een deskundige
een onderzoek heeft ingesteld naar
dc mogelijkheid om de tegels in een
zaal van het gemeentehuis te metse
len. Vooral het raadslid de heer J.
Ch. Cornelia drong op dit laatste
aan. Da heei: Cornells, dia het hoofd
is van de rooms-katholieke jongens
school te IJzendijke, werd in 1953
door de raad met de aankoop van
de schoorsteen belast.
In gemeente Groede...
In de gemeente Groede wilde de
familie Verplanke-Risseeuw haar
woning, een oud boerenhuis, af-
breken om een nieuw huis te bou
wen. Een van de wanden in deze
af te breken woning werd Ingeno
men door een indrukwekkende
De koop werd inderdaad beklonken
en voor ƒ3650 verhuisden de tegels
in kisten naar IJzendijke, dat ook
de kosten van de afbraak voor zijn
rekening had genomen.
In die kisten zitten de tegels nu nog
en slechts aan de hand van foto's
kan men een indruk krijgen van de
schouw.
Het belangrijkste deel ervan is een
tafereel in het midden, dat volgens
de rijksarchivaris van Noord-Hol
land, zeer waarschijnlijk de aftocht
van de Engelsen en Russen bij Den
Helder in 1799 weergeeft.
Volgens deze deskundige zon het
gebouwtje, dat op dit tafereel te
zien is de herberg „Het wapen
van Haarlem" kunnen zijn. De af-
(Zie mlot pag. 2 kol. 3)
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
TIJDELIJK MINDER WARM
Veranderlijke bewolking met kans op
enkele lokale buien, gepaard met eni
ge afkoeling. Overwegend mct'ge
wind tussen zuidoost en zuidwest.
ZON EN MAAN
15 april
Zon op 5.46 onder 19.36
Maan op 10.35 onder 1.27
