ZO WAS HET IN ZEELAND
©oooeooo
RUYS
GOEDE RESULTATEN BIJ
BANK VOOR ZEELAND TE GOES
HERV. KERK TE GOES HEEFT
GROOTSE BOUWPLANNEN
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 11 APRIL 1959
WILLEM DE WATER
DRAGER was 'n veel
zijdig mens. Deze „verdiens
telijke Zierikzeeënaar" zoals
hij nu nog in het stadsarchief
te boek staat, had een aantal
zeer uiteenlopende beroepen
in zich verenigd. Onder de
oude prentbriefkaart, die in
het Zierikzeese museum als
een kostbaar relekwie onder
glas wordt bewaard, is te le
zen: „Deze verdienstelijke
burger vervulde de navolgen
de betrekkingenwaterdra
ger, klokluider, bode van het
muziekgezelschap „Kunst en
Eer", kelner, bedienaar der
predikanten van de Ned.
Hervormde Gemeente en ver-
tooner van een tooverlan-
taarn bij huiselijke feesten
der ingezetenen".
Inderdaad een veelzijdig mens, die
Willem de Waterdrager hij
heette Willem Rijnhout die
deze functies tot enkele jaren na
de laatste eeuwwisseling vervul
de. Hij stierf 1 oktober 1907 in de
stad, waar hij in 1S33 geboren
was en die hij op zulk een uiteen
lopende Wijze had gediend.
Men mag aannemen, dat men in
Zierikzee zijn functie van water
drager de belangrijkste uit het
rijtje vind: Rijnhout dankte er
tenminst zijn bijnaam aan! Als
waterdrager kan men hem het
best vergelijken met de heden
daagse vrije melkbezorger.
Hij had een lijst, waarop zijn vas
te waterklanten stonden geno
teerd. De één wenste 's maandags
water, de ander 's woensdags en
bij sommigen moest hij zich ver
schillende keren per week laten
zien. In deze tijd, toen Zierikzee
nog van waterleiding was versto
ken, kon hij schier alle mensen,
die niet over een eigen of reine
regenbak beschikten, tot zijn klan
ten rekenen.
Voor enkele centen sleepte hij met
zijn emmers het water uit de re
genbak van de Kleine of Gasthuis-
kerk door Zierikzee. Deze tochten
behelsden in hoofdzaak het ver
voer van „besteld water"; wie
Willem echter op zijn tochten
aanklampte, kon van vers water
verzekerd zijn!
Willem de Waterdrager was tot 1907
een „verdienstelijk Zierikzeeënaar"
BÉ!
Een graag en vaak geziene fi
guur was Willem ook bij,
zoals onder de "oude prent te
lezen staat, „de huiselijke fees
ten der ingezetenen". Die luister
de hij op met zijn „tooverlan-
taarn", een miraculeuze machine,
..terwille van het contrast
(Foto P.Z.C.)
die met spiritus werd gevoed.
Fantastisch gekleurde beelden, va
riërend van vergezichten tot spe
lende kinderen, wist hij op het be
hang te toveren en het laat zich
raden, dat Willem ook voor deze
tak van zijn verdiensten een
„werklijst" moest aanleggen.
Ook als „vertooner eener toover-
lantaarn" werkte Willem op
bestelling; men kan zich voor
stellen, dat hij een enkele keer
als er meerdere „huiselijke
feesten" op een avond tegelijk
werden gehouden, zijn cllëntè-
le moest teleurstellen. Wie tóch
prijs stelde op een „vertoo
ning" verschoof het feest naar
een andere avond, als Willem's
lantaarn vrij was
Voorts was hij dus bedienaar
der predikanten én
kelner. Dat liet zich goed
rijmen: de bezigheden, aan de
functie van „bedienaar" verbon
den, bestonden in hoofdzaak uit
het doen van boodschaDpen
„bedienaar" was een laatste uit
vloeisel van de „kerkeknaap", zo
als men die in de middeleeuwen
kende en het kelnerschap
oefende Rijnhout slechts op hoog
tijdagen uit. Hij sprong dan vaak
bij in do Herensociëteit, die in
„Mondragon" zetelde. Daartoe be
schikte hij over een zwart pak:
hij droeg het met dezelfde zwier
als hij zijn met water gevulde
emmers door Zierikzee torstte...
De tijden zijn veranderd en wie
nu in hetzelfde Zierikzeese „Mon
dragon" naar de magistrale figuur
van de hedendaagse kelner figuur
van Veldhoven ziet, kan daarin
onmogelijk een waterdrager on
derkennen
In de verschillende beroepen, die
Willem de Waterdrager uitoefen
de heeft zich bereids een specia
lisatie voltrokken, die een samen
gaan vrijwel onmogelijk maakt.
Willem de Waterdrager kon dat
nog, niet Van Veldhoven
Hier werden deze figuren toch In
één kader samengebracht, terwil
le van het contrast......
Landelijke Contactraad
m
In Valkenswaard Is een vergadering
gehouden van het district Zuid van de
Landelijke Contactraad van de ge
meentelijke bemoeiingen met de li
chamelijke opvoeding en de sport.
Daarbij werd onder meer besloten,
dat deze vergadering volgend jaar in
Vlissingen zal plaatsvinden. Tijdens
de in Valkenswaard gehouden verga
dering werden de heren C. W. Lou-
werse uit Vlissingen en Ch. Roels uit
Eindhoven benoemd als afgevaardig
den naar het hoofdbestuur.
Advertentie
tel- en rekenmachines
kantoormachines
•Vestigingen door geheel Nederland
JAARVERSLAG VERSCHENEN
Dividend over 1958
11 procent
De Bank voor Zeeland N.V. te Goes
is alleszins tevreden over de bedrijfs
resultaten over het boekjaar 1958. De
gunstige ontwikkeling van het bedrijf
heeft zich ook in de voorbijgaande
verslagperiode voortgezet. De bank
kan zich verheugen in een regelma
tige uitbreiding van haar relaties, zo
merkt de directie op in het zo pas
verschenen jaarverslag.
Ondanks het feit, dat een renteda
ling een tegenwerkende factor is in
het bankbedrijf, was het resultaat
van de interestrekening voor de Bank
voor Zeeland ongeveer gelijk aan dat
van het vorig jaar. De effectenbeurs
liet vooral in het laatste halfjaar een
opgewekt beeld zien. Een en ander
heeft op de provisierekening van de
Bank voor Zeeland een gunstige in
vloed gehad.
ZEELAND
De uitkomsten van het landbouw
bedrijf in onze provincie waren
zeer goed, zo wordt in liet jaarver
slag geconstateerd. De opbreng
sten waren overvloedig, de handel
verliep vlot en de prijzen waren
zeer behoorlijk. Een uitzondering
hierop maakten de uien en het vlas,
niet wat opbrengst per ha betreft,
maar de prijsvorming was zodanig,
loop te zien. Hoewel niet direct van
een slecht seizoen kan worden ge
sproken, heeft de binnenlandse aan
voer van consumptiemosselen tenge
volge van diverse oorzaken, niet aan
de verwachtingen beantwoord.
In de oesterbranche was het afgelo
pen jaar, zowel wat de afzet als wat
de prijzen betreft, redelijk te noe
men. Een grote vraag was er naar
de goede Kwaliteiten, waarbij de in
de andere jaren gesignaleerde con
currentie in 1958 van weinig beteke
nis Was.
In het jaarverslag wordt voorts het
overlijden gememoreerd van de direc
teur van de Bank, de heer J. D. J.
van der Graaff. De raad van commis
sarissen heeft in de tijdelijke waar
neming voorzien door de benoeming
van de heer W. J. de Jonge tot waar
nemend-directeur.
De balans van de Bank sluit in actief
en passief met een bedrag van
f 4.485.879,43, terwijl de verlies- en
winstrekening over het boekjaar 1958
een winst van f 04.544,89 (v.J.
f 58.535,96) aangeeft, waaronder
f806,16 onverdeeld vorig jaar. Het
voorstel is om aan de preferente aan
delen 4 dividend uit te keren, aan
do gewone aandeelhouders 11 en
een uitkering van f83,80 op elk be
wijs van decïgerechtlgheld. Sedert de
oprichting van de Bank werd in to-
dat van een lonende teelt niet kon taal 217 dividend uitgekeerd, het
geen een jaargemiddelde van ruim
worden gesproken.
De resultaten in het fruitbc-drijf wa
ren dit jaar minder gunstig dan in
1957. De oogst was weliswaar in het
algemeen uitstekend, maar aange
zien alle fruitproducerende landen
een bijzonder grote oogst hadden,
was de concurrentie sterk voelbaar.
Ook het Zeeuwse bedrijfsleven ont
wikkelde zich gunstig en in het alge
meen was men met de gang van za
ken tevreden. De mosaelcultuur gaf
wat de kweek van mosselen betreft,
een enigszins teleurstellend ver-
Vele werklozen maar
weinig aanvallende werken
Zeeuwen moeten buiten
hun provincie werken
S/,% Is.
nlfgr
Het verslag zal worden
!3 april a.s. te
gebracht in de op 28
houden algemene vergadering van
aandeelhouders.
Teraardebestelling Jac.
Vogelaar te Krabbendijke
jrote belangstelling is vrij
dagmiddag op de algemene begraaf
plaats te Krabbendijke ter aarde be
steld het stoffelijk overschot van de
heer Jac. Vogelaar, in leven directeur
van de cnltuuronderneming „Vrede
hof". De heer Vogelaar overleed dins
dagmorgen vroeg op 38-jarige leef
tijd.
Honderden bewezen de overledene,
die tijdens zijn leven actief deelnam
aan het agrarische plaatselijk ver
enigingsleven, de laatste eer. Naast
vele dorpelingen waren aanwezig
vertegenwoordigers van fruitteelt en
landbouworganisaties, de veilingver
eniging „K.E.O." enz. Vele fraaie
bloemstukken dekten de baar.
Aan de groeve sprak de heer W. C.
v. d. Werff als voorzitter van- de vei
lingvereniging „Krabbendijke en
Omstreken". Hij wees erop, dat het
overlijden van de heer Vogelaar In
alle lagen van de bevolking diepe in
druk heeft gemaakt. De overledene
waa niet alleen actief werkzaam In
de agrarische sector, maar ook het
plaatselijk verenigingsleven genoot
zijn volle aandacht, aldus de heer v.
d. Werff. Met grote ijver en toewij
ding heeft hij de dorpsgemeenschap
van Krabbendijke gediend en In
fruittelerskringen genoot de heer Vo
gelaar tot ver over de provinciegren
zen bekendheid door zijn vakbe
kwaamheid. „Door zijn helder inzicht
en zijn rustige betoogtrant heeft de
overledene in vele functies goed werk
kunnen doen".
Namens de personeelsvereniging van
de cultuuronderneming „Vredehof"
sprak de heer C. Kriekaard, die de
heer Vogelaar de steunpilaar van het
bedrijf noemde. Een zwager van de
overledene dankte voor de belang
stelling. De begrafenisplechtigheid
werd geleid door de geref. predikant
van Krabbendijke, ds. J. v. d. Klauw.
CENTRA IN VERSCHILLENDE WIJKEN
Grote Kerk dient te
worden gerestaureerd
Eind maart 1959 waren 1525 Zeeuw-
Naar wij vernemen van de kerkeraad
«lor hervormde gemeente te Goe«, Is
een urgentie-commissie in het leven
mannen te werk KesteM op zooe- fïï?ÏEX1,!'"„Sfl ,de„ be»tod<'ri"e
invullende werken" liat van P!annGn voor de bouw van een
anvuuenae werken uat u.ijkcentruin bouwplan oost zo
als wij gisteren reeds meldden ook
do mogelijkheid onderzoekt welke an
dere bouwprojecten in de toekomst
verwezenlijkt dienen te
naamde „Aanvullende werken", dat
zijn werken, die verricht worden met
beduidende overheidssubsidie tenein
de de werkgelegenheid te verruimen.
Velen van deze .1525 mannen waren
te werk gesteld bulten Zeeland, om
dat men binnen deze provincie maar
een beperkt aun'ol ..aanvullende wer
ken" in uitvoering heeft.
Er zijn plannen en bestekken ge
noeg voor Zeeland, maar de toewij
zingen komen niet af.
Daartoe behoort behalve het jeugd-
gebouw zo mogelijk inclusief Honk,
kerkekantóor en wijkcentrum voor
Goes-Centrum en Goes-West - ook de
dichting van een wijkcentrum zowel
n bouwplan oost als In bouwplan zuid.
de zo pas verschenen memorie voorts wordt ook gedacht aan verde.
van antwoord aan dc Eerste Kamer i re restauratie van de Grote Kerk, met
over begroting van economische za- vernieuwing van orgel
en verwar
ken, wordt medegedeeld hetgeen mingsinstauatie. Verwezenlijking van
j overigens wel bekend was dat de Matste plannen is uiteraard afhnn-
zijn goedgekeurd 58 structuurverbe-kelijk van 'het tijdstip, waarop Monu-
terende aanvullendo werken tot een mentenzorg gelden voor deze restau-
l. .JIA T^\I
bedrag van ruim 16 miljoen. Daar
van worden in Zeeland slechts uit-
ratie beschllcbaar stelt. Mochten
plannen tot aankoop van de huidige
Oostwaterleiding Terneuzen
moet worden gedempt
Nieuwe lozing zal half miljoen
extra vergen
B. on W. van Terneuzen delen in een
schrijven aan de raad mede, dat zij 't
voor de bescherming van de zeedijk
noodzakelijk achten dat de Oostwa
terleiding bij het Oostelijk Bolwerk
wordt gedempt. Er zal rekening moe
ten worden gehouden dat de leiding
geheel verdwijnt ter realisering van
et ontwcrp-uitbreidingsplan aldaar.
De extra kosten voor de Rijkswater
staat. die de lozing in het verlengde
van de Otheense Kreek meebrengt
en die plm. f 520.000 be«iragen, die
nen ten laste van de gemeente te
worden gebracht. Daar de Rijkswa
terstaat met dc uitwateringssluizen
van de Otheense Kreek gereed is voor
de aanbesteding, is het nodig dat de
ze overeenkomst reeds thans wordt
vastgesteld. B. en W. stellen daarom
aan de raad die donderdag 16 april
des avonds 7 uur bijeenkomt voor,
(;ezien de urgentie en het grote be-
ang dat de gemeente bij de realise
ring van het plan hoeft, medewerking
hieraan te geven.
Tentoonstelling van
Zeeuwse kunstenaars
De tentoonstelling van de stichting
„Zeeuwse Beeldende Kunstenaars"
te Zierikzee is donderdagavond ge
sloten. De expositie wera door 858
perspnen bezocht en dat aantal
•temt tot bevrediging.
Koninklijke onderscheiding
Aan mejuffrouw J. B. van Elsacker
te Tholen is donderdag door burge
meester mr. A. J. van der Hoeven
de bronzen ere-me<iaille, verbonden
aan de Orde van Oranje-Nassau uit
gereikt in verband met haar 40-jarig
jubileum als modiste bij de fa. W. A.
van Splunters. 's Morgens hebben
vele bekenden en collega's van me
juffrouw Van Elsacker van de ge
legenheid tot feliciteren gebruik ge
maakt.
1,2 miljoen gulden
Voorts zal in april 1959 beslist wor
den over een tweede programma
van cultuurtechnische en civieltech
nische werken. Dot program zal 10
miljoen kosten en daarvan zal in
Zeeland slechts een half miljoen
worden verwerkt.
Het ziet er dus naar uit, dat Zeeuw
se werklozen, die op „aanvullende
werken" arbeid willen verrichten, 't
ook in de toekomst ver buiten hun
provincie moeten zoeken.
De paascollecte bij de Nederlands j PP dit ogenblik worden ze o.a. al
hervormde kerk te Driewegen heeft I t® werk gesteld m do Peel en in
176,30 opgebracht. j West Brabant.
gevoerd 6 werken tot een bedrag van ambachtsschool aan de Westwal geen
Collecte
ioorgang vinden, dan zal er behatv
een ander jeugdgebouw ook een apart
wijkcentrum voor Goes-Centrum en
Goes-West dienen te komen. De her
vormde gemeente van Goea komt de
komende jaren dus voor grote bouw
kosten te staan. Kerkeraad en kerk
voogdij vertrouwen er echter op. dat
de gemeenteleden door offervaardig
heid mee zullen werken aan realise
ring van al deze plannen, zo werd ons
verklaard.
Voorts werd ons medegedeeld, dat
het niet in de bedoeling ligt op zeer
korte termijn over te gaan tot
stichting van een nieuwe (vierde)
predikantsplaats. Wel is de kerke
raad er van overtuigd, dat gezien
het toenemende aantal doop. en
belijdende leden in Goes geleidelijk
in de richting van een vierde predi
kantsplaats moet worden gewerkt.
Als eerste stap in deze richting
verwacht men te kunnen komen tot
aanstelling van een zogenaamde
„bijstand- ln het pastoraat". Men
denkt daarbij o.a. aan benoeming
van een vicaris, een emeritus-pre
dikant of een andere hulpkracht.
Bijbels examen christelijke
kweekschool Middelburg
Voor het bijbels examen aan de chris
telijke kweekschool tc Middelburg
slaagden alle 32 kandidaten, te weten
de dames M. van Aartsen, M. Bets, J.
Blaauw, J. Jongstra, C. A. van Ka
mer en A. J. Wattel te Middelburg.
N. van Belzen, M. E. P. Dijkstra en
J. P. Geelhoed te Vlissingen, C. P.
Bliek en M. E. Caljouw te Veere, C.
P. van Kleunen en A. van der Wel te
Goes, J. van Eldik to Koudekorke, D.
J. Scheffciaar te Bergon op Zoom en
G. E. Spapó te Souburg en de heren
J. J. Koets en P. N. Th. Zuydweg te
Vlissingen, A. Balkenende te Kam
perland, P. van Belzen te Arnemui-
den, J. Fraanje te Lcwcdorp, J. G.
de Klerck en J. de Rijke te Souburg,
C. de Krijger te Driewegen, A. J. de
Visser te Oostkapellc, J. Wattel te
Gapinge, J. Everse te Yerseke, J.
Fondse te Kerkwerve, P. Janse te
Kruiningen, J. L. Jonker te Haam
stede, O. P. C. van der Maas te Wol-
faartsdijk en P. J. Punt te Aarden
burg.
De uitgebreide technische school aan
de Industrieweg te Terneuzen, nadert
haar voltooiing. Vermoedelijk kan
begin juli de nieuwe school geheel
klaar zijn. De officiële opening zal
na de zomervakantie geschieden.
Deze nieuwe U.T.S., waarin overi
gens al geruime tijd aan 56 leerlin
gen les vjordt gegeven, is voorzien
van een werkplaats en heeft een ou
tillage, die hypermodern genoemd
mag worden. Onder de jeugd is grote
belangstelling voor de nieuwe school.
Na een uitgave van de folder ,fKijk
eens de technische kant uit" is eeu
stroom van verzoeken voor nadere in
lichtingen binnengekomen uit geheel
Zeeuwsch Vlaanderen en zelfs uit
Zuid-Beveland en Walcheren. Op 15
en 16 juni zullen de toelatingsexa
mens worden gehouden. Omstreeks
die tijd zullen de leerlingen van de.
U.L.O. en technische scholen een
dagje te gast worden gevraagd om
de school te bezichtigen.
Foto PJi.C.)