Geheimen der verdwenen volkeren BOLIVIA ZET VRIENDSCHAP VAN AMERIKA OP HET SPEL J^N het begin van de vorige eeuw verliet een jonge Zwitser Londen voor een opmerkelijke missie. Zelfs heden ten dage is een reis door het Verre Oosten niet zonder moeilijk heden, in die tijd was het voor een Europeaan eigenlijk niets meer of minder dan een poging tot zelfmoord. Voor John Lewis Burckhardt had het vooruitzicht van een dergelijke reis echter geen enkele verschrikking. Zijn doel was Syrië en het Heilige Land; zijn missie het eerste weten schappelijke rapport uit te brengen over deze, grotendeels nog nooit onderzochte gebieden. Voor normaal gebruik met binnenband 1 zonder binnenband met wit zijvlak in zwart Burckhardt werd door deze een persoons-expeditie aangemoedigd door een organisatie die de lange naam droeg van „Vereniging voor de bevordering van de ontdekking van het binnenland van Afrika". Ook het binnenland van het Hei lige Land interesseerde de organi satoren en zodoende waren zij be reid de tocht van Burckhardt te financieren in ruil voor zijn perio dieke rapporten. In januari 1809 vertrok Burck hardt uit Londen. Van dat ogen blik af was de werkelijke identi teit van deze zoon van een wel gesteld Zwitsers kolonel geheim. Hij droeg een baard, een witte burnoes en sprak uitsluitend Ara bisch. door Felix Barker KILOMETERS SOEPEL VEILIG Valse sheik Burckhardt had zich gron dig voorbereid om zijn rol van Arabische sheik goed te kunnen spelen. Hij studeerde drie jaar Arabisch in Londen en Cam bridge. Hij leerde tevens Arabi sche gewoonten, mineralogie (voor zijn rapporten), astronomie (om zich aan de hand van de ster ren te kunnen oriënteren) en me dicijnen (voor het geval hij ziek zou worden ergens in de woestijn, ver van alle mensen verwijderd). Als onderdeel van zijn harde trai ning zwierf deze 25-jarige avon turier over 't Engelse platteland, sliep in de openlucht en leefde op een dieet van water en groente. De verslagen van zijn reis wer den door de leden van de vereni ging met spanning gelezen, maar dat was nog niets vergeleken bij de opwinding, die ontstond toen in 1812 het volgende bericht m Lon den werd bezorgd: Het was gedateerd 21 augustus en vertelde, dat Burckhardt een plaats had bezocht, die geen Eu ropeaan te voren had gezien. Een Elaats, die 600 jaar lang zo in et vergeetboek was geraakt, dat zij een soort legende was gewor den. Toch bestond ze nog altijd: de stad Petra. Op weg van Damascus naar het oostelijke deel van Jordanië had hij aan de Arabische zijde van de De Zwitser Burck hardtzoon van een welgestelde kolonelbereidde zich jaren voor op de rol van sheik Ibrahim ibn Ab- doéllah. In deze creatie drong hij door tot 'in gebie den, waar nog geen blanke een voet had gezet. Burckhardt ont dekte daar de ver geten roze-rode stad Petra. ERNSTIGE GEVOLGEN VAN ARTIKEL stad een bloeiend handelscentrum. Toen Burckhardt zijn ontdekking deed, was Petra een verbazing wekkende stad en zij is het nu nog. „Een roze-rode stad, half zo oud als de tijd zelf', blijft de klassie ke, onvergelijkbare beschrijving van Petra. In die ene, poëtische zin is het gehele beeld omvat van de grote tempels, gehouwen uit zandsteen, van de paleizen, de huizen, 250 prachtige gegraveerde grafstenen en 600 voet hoger de grote, plat te rots, de plaats waar de bewo ners hun offers brachten. Op het moment, dat men het ein de van het smalle, 1% mijl lange ravijn bereikt, dat rechtstreeks naar de vallei leidt, wordt men geconfronteerd met een van de merkwaardigste monumenten van Petra. Het is de fagade van een tempel in Griekse stijl met zes pi laren, die het grote, driehoekige voorstuk dragen, en daarboven 'n tweede verdieping, die uit drie afdelingen bestaat, elk gesteund door pilaren met Corinthische kantelen. Het ls nauwelijks te be grijpen, dat dit bouwwerk niet werd gebouwd, maar gehouwen uit het rotsgesteente en dat geen enkel detail daarbij werd overge slagen. Het verschil was, dat de beeldhouwers de traditionele bouwmethode moesten omkeren. Zij begonnen aan de topgevel en werkten langzamerhand naar be neden, zodat het gewicht van de nog niet bewerkte rots nimmer op de reeds uitgehouwen partijen rustte. Deskundigen hebben nimmer ont dekt hoe de Nabatheeërs dit tot stand hebben kunnen brengen (er zouden generaties van ontelbare beeldhouwers en briljante metse laars voor nodig zijn geweest) en waarom zij deze prachtige stad creëerden. Het is zeer onwaar schijnlijk, dat de Nabatheeërs de klassiek-Griekse stijl, waarin de stad is gebouwd, zelf hebben ge schapen. Ten slotte bevonden zij zich een kleine 1500 kilometer buiten de invloedsfeer van Grie kenland. Veel meer acceptabel is de lezing, dat zij buitenlandse kunstenaars en ambachtslieden aantrokken en dat deze zich met de bouw van Petra hebben bezig gehouden. Oorspronkelijk waren de Naba theeërs een volk van zwervende schaapherders en kameeldrijvers uit Midden en Zuid-Arabië. Maar langzamerhand namen zij niet al leen het vervoer, doch ook de in- en verkopen in eigen hand en wer den een van de rijkste volkeren uit dit gebied, die de kunst ver stonden goedkoop in te kopen en duur te verkopen. Zij stichtten hun hoofdstad op een strategisch punt halverwege de Arabisch-Sy- rische en Arabisch-Palestijnse handelsroute. En vreemde koop lieden moesten zware lasten be talen om verzekerd te zijn van een veilige passage door Naba- thea. Toegegeven moet worden, dat ze die veiligheid ook kregen. De Nabatheeërs bouwden voor dit doel een keten van wachttorens en forten. Vreemde fiscus Volgende artikel {^ELD verdienen was een heili- lige roeping. Het was eigen lijk de religie en daaruit is dan ook te verklaren, dat zij ie mand, die zijn vermogen wist le vermeerderen, beloonden en de ander, die zijn geld zag vermin deren, een boete oplegden. Wel in tegenstelling dus met de fiscus uit onze dagen. Het feit, dat zij enorme kapitalen besteedden aan hun tempels mag tot bewijs strekken van hun gods dienstigheid. Uit inscripties op hun graven weten we, dat zij menselijke offers brachten aan hun goden. Dushara, de zonnegod en Allat, de godin van de maan. Het is ook bekend, dat zij bij maaltijden altijd ervoor zorgden, dat er dertien personen rond de tafel zaten, doch het hoe en waar om is nimmer ontdekt. In 600 vóór Christus drongen de Syriërs over de noordelijke gren zen van het rijke Nabathea: 300 jaar vóór Christus-werd de bevol king het slachtoffer van Griekse aanvallen en had zij tevens te lij den onder de veroveringen van him grootste tegenstanders op economisch gebied: de Egyptena- ren. Deze aanvallen waren wel begrij pelijk, want de Nabatheeërs had den er steeds voor gezorgd, dat zij de sleutels van de handel in de Arabische wereld en in het oos telijke bekken van de Middelland- ze Zee in handen hielden, tot ont stemming van de Grieken en Egyptenaren. Maar in de eerste eeuw vóór Christus staken zij toch weer het hoofd op. Toen Egyptes macht aan het verminde ren was, wisten zij het verloren gegane handelsgebied te herove ren. Zo bestaat er een afbeelding uit 100 vóór Christus, waarop Chine se schepen voorkomen, die hun kostbare lading van brocaat, zij de, parels, koraal en goud lossen in de haven van Ezion Gerber aan de golf van Akaba, vanwaar de goederen per kameel door de woestijn naar Petra werden ge bracht. Petra, het middelpunt van de Middellandse Zeehandel voor meer dan 300 jaar. Hoe kon de- KONINGEN VAN TENT-STEDEN Dode Zee het dorpje Eldjy bereikt. Hoewel hij wist, dat één verkeer de beweging zijn dood zou bete kenen, omdat de Bedoeïenen bij zijn ontmaskering geen genade zouden kennen, begaf hij zich door de nauwe pas in het Moab- gebergte en drong hij door tot een vallei met fantastische ruï nes. „Ik was zonder bescherming mid den in een woestijn, waar nog nooit een blanke reiziger te voren was geweest", schreef hij. Als hij het had gewaagd de rots tempels of de andere gebouwen op te meten, dan zou men hem stel lig als een tovenaar hebben be schouwd, die op zoek was naar verborgen schatten. En zijn kans om uit de vallei van Petra te ko men zou zeer gering zijn geweest. De opwinding in Londen over de ontdekking van Burckhardt was Mozes VOLGENS de klassieke ge schriften was Petra eens de hoofdstad van de Bijbelse Edomieten. Aan de koning van Edom misschien zelfs wel in Petra verblijf houdende had Mozes boodschappers gezonden om toestemming te vragen voor ongehinderde passage voor de kinderen van Israël op weg van Egypte naar het Beloofde Land. De rivier, die door Petra loopt, wordt nog altijd de Wadi Musa, de rivier van Mozes genoemd. La ter volgden de Nabatheeërs de Edomieten op en maakten van de WOENSDAG 8 APRIL 1959 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Advertentie

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 5