MARCUS HOUDT
VAN SPENDUSA
Geheimen
der
verdwenen
volkeren
GARANTIEREGELING POOTGOED
MOET VAN KRACHT BLIJVEN
WOENSDAG 1 APRIL 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE
COURANT
7
De mens veranderde niet, want reeds op de muren
van Pompeii stond geschreven
r-y elfs in Rome, op een af
stand van rond 200 km
zag men de verschijnselen
van de verschrikkelijke
ramp. Uit de stille augustus-
hemel kwamen kleine stof-
en asdeeltjes neerdwarrelen
en zetten zich vast op huizen
en pleinen. Niemand wist
waar ze vandaan kwamen tot
uren later het ontstellende
nieuws bekend werd. Ruiters
uit de richting van Napels
brachten, na een wilde rit, de
onheilstijding aan keizer Ne
ro.
De Vesuvius was uitgebars
ten. Twee steden waren ge
heel verwoestHercula-
neum was onder de gloeiende
lavastroom verdwenen. Pom
peii, de badplaats van de wel
gestelde Romeinse patriciërs,
lag begraven onder een laag
van zes meter stenen en as.
Het aantal slachtoffers in Hercu-
laneum was gering, maar in Pom
peii waren minstens 2000 inwoners
gedood, gestikt door de zwavel-
rook of verbrand door de gloeien
de as.
Aldus gebeurde op 24 augustus in
79 na Christus de grootste trage
die uit de oude wereld. Een trage,
die, die minstens nu eerst is ge
ëvenaard door de vreselijke bom
bardementen uit de laatste wereld
oorlog.
Pompeii stierf een afschuwelijke
dood, maar werd tegelijkei-tijd een
onsterfelijke stad. Op geen enkele
andere plaats ter wereld heeft de
archeoloog een zo gave vondst ge
daan als hier aan de Golf van Na
pels.
We zijn gewend Pompeii als een
Romeinse stad te beschouwen en
dat was het ook ten tijde van de
uitbarsting van de vulkaan. Maar
haar oorsprong ligt zeker duizend
jaar vroeger.
Lang voor zij hun luxe paleizen
stichtten, was de bevolking van
Pompeii een primitieve landbou
wende gemeenschap, die zich had
gevestigd aan de vruchtbare mon
ding van de rivier de Sarno. De
Etruriërs ontwikkelden de neder
zetting en in 500 vóór Christus leg
den de Grieken muren rond de stad.
waardoor zij de haar bekende vorm
kreeg. De Romeinen, wier macht
steeds meer toenam, waren de vij
anden van Pompeii, dat eeuwen,
lang de aanvallen vanuit zee wist
af te slaan. Tot in 80 vóór Christus
159 jaar voor de ramp de
stad ten slotte een Romeinse kolo-
niet werd.
Deze jonge vrouw, van wie
men aanneemt, dat zij een
dichteres was, zuigt op een
instrument, waarmee men
in Pompeii inscripties op
was maakte.
„BOOM-TOWN"
Rome bracht Pompeii tot nieu
we bloei. Er kwamen een
theater niet 5000 zitplaatsen,
een groot badhuis met zwembad,
stoom- en heetwaterbaden, gym
nastieklokalen enz. En steeds meer
prachtige villa's verrezen er. Kost.
bare huizen met zuilengalerijen,
marmeren beelden en prachtig ge
decoreerde muren. Welgestelde Ro
meinen bouwden hier hun buiten
goederen.
Pompeii is nu volledig uitgegra
ven en daarom wekt het verwonde
ring, dat er eeuwenlang niets be.
kend was van de stad. Alle resten,
die boven de as uitstaken, verdwe
nen mettertijd en de legging, ja
zelfs de naam van de stad leken
voorgoed te zijn verdwenen onder
de later aangelegde bouwlanden en
wijngaarden. De aanleg van een
kanaal van de Samo naar een dorp
in de nabijheid bracht de eerste
aanwijzingen: enige marmeren
fragmenten een paar munten uit
de tijd van Nero. Maar het duurde
nog 150 jaar eer de eerste serieuze
opgravingen werden gedaan.
VOETSTUK
n 1763 kregen gravers het eer-
T ste bewijs, dat zij zich boven
het werkelijke Pompeii be
vonden. Zij vonden het voetstuk
van een standbeeld, dat de naam
vermeldde. De volgende jaren
brachten steeds meer gruwelijke
herinneringen aan de ramp naar de
oppervlakte: het skelet van een
jonge vrouw, die een kind tegen de
borst gedrukt hield, vier gevange
nen met de boeien nog om hun pol
sen, een vluchtende familie, be.
staande uit een moeder, een 14-ja-
rige dochter en een grote man. In
een kelder werd het skelet aange
troffen van een vrouw tezamen
met een hond. De beenderen van de
vrouw waren afgeknaagd en ge
broken. zodat het vermoeden be
staat, dat beiden waren opgesloten
Zij leefde in het toeristenoord
van Italië, waar haar historie
werd geschreven in steen...
Maar behalve rust wilden de Ro
meinen toch ook hun vermaak.
Daarom werd er in 80 vóór Chris
tus een reusachtig amfitheater ge.
bouwd, dat 16.000 mensen kon be
vatten en waarin de beroemde gla-
diatorenspelen werden vertoond.
De bevolking van Pompeii wist al
spoedig gebruik te maken van de
ze nieuwe ,.boom". Zii opende win
kels, restaurants, wijnhulzen en
plaatsen voor minder onschuldige
vermaken. Sleehts 't diepe gerom
mel van de Vesuvius bracht af en
toe een onhelspellende noot in dit
glinsterende, witte paradijs aan de
zee. De Vesuvius was toen nog niet
de vulkaan met zijn rokende kra
ter, die wij heden ten dage kennen.
Het was een hoge berg, die geheel
bedekt was met wijngaarden.
Maar diep in zijn binnenste sta
pelden de gassen zich op, die ten
slotte de top zouden wegblazen en
de stad onder stenen, as en lava
zouden bedelven.
en de hond zich uit honger op het
lijk van de vrouw heeft geworpen.
Viervijfde van Pompeii is thans
uitgegraven en per jaar kómen
30.000 bezoekers kijken naar de
tempels, de theaters, de winkels, de
huizen en de herbergen, die. zoals
ook vaak bij ons de naam dragen
van dieren. „De Olifant" is er een
van. Het is niet direct de groots
heid van Pompeii, dat de stad zo
doet fascineren, maar het detail.
DETAILS
Jg ij de ingang van een huis
kunt U een tegel zien
hangen, waarop een blaffen
de hond staat afgebeeld met
het onderschrift: Cave Ca-
nem (Pas op de hond). Het
ONHEIL
Dat was op 24 augustus,
79 jaar na Christus. De
lome zomermiddag werd plot
seling opgeschrikt door aard
schokken. Van de top van de
Vesuvius klonk een angstig
gedonder en plotseling was
er een lange steekvlam, die
uit de berg naar boven lekte.
Zij werd gevolgd door een
kolom zwarte rook. Enige
ogenblikken later volgden
meer donderklappen en een
regenbui van stenen en as
daalde op de stad neer. De
zon verdween. De dag werd
nacht
Na 36 uur van onafgebroken uit
barstingen kwam er een sterke
wind opzetten, die de stofwolken
wegblies. De zon kwam weer te
voorschijn en bespeelde met haar
stralen het toneel van de afschuwe
lijke vernieling. Over het gehele
gebied lag een laag van as en
puimsteenstof. In Pompeii was de
ze zo dik, dat alleen de grote gebou
wen er bovenuit staken als de mas
ten van een gezonken schip boven
de waterspiegel.
Cave Cavern Pas op voor
de liond). Bijna 2000 jaar
geleden hing deze tegel aan
een huis in Pompeii.
wassen was een eeuwig pro
bleem voor de huisvrouw. De
bevolking was wettelijk ver
plicht witte toga's te dragen
en deze omvangrijke kleding
moest voortdurend worden
schoongehouden. Het is dan
ook niet te verwonderen, dat
er een groot aantal wasba-
zen was.
(Advertentie)
De opgravingen hebben diverse
waskuipen opgeleverd en ook
wandschilderingen, die de wassers
aan het werk laten zien.
Hoe hij ook het rumoer op straat
en het praatje in het wijnhuis lief
had, in zijn eigen huis wenste de
Pompeiiaan rust en afzondering.
Maar wel gaf hij soms diners van
bescheiden omvang.
Hij gebruikte zijn maaltijden in
vertrekken, die aan drie kanten
met sofa's waren omrngd, waarop
plaats was voor drie personen. Het
voedsel werd door een bediende
gesneden alvorens het op tafel
kwam en de gasten aten met le
pels. In een badplaats als Pompeii
waren volop oesters en vis te krij
gen. Wildbraad, varkensvlees en
kip kwamen voor op tafels van de
welgestelden. Tot de groenten be-
hoorden een soort asperges en
paddestoelen.
Brood werd in kleine, maar goed
uitgeruste keukens in ronde of
platte vormen gebakken, waarin de
agmenten, waar men het brood
moest afsnijden, waren aangege
ven. Een aantal broden, dat in het
jaar 79 op 24 augustus pas uit de
over was gehaald, is teruggevon
den: verkoold en zo hard als steen.
Het schrijven op muren was een
geliefkoosde gewoonte in Pompeii
en door de 1500 opschriften, die er
gevonden zijn, hebben we een goe
de kijk gekregen op dit volk.
OPSCHRIFTEN
Hieronder volgt de authentieke
stem van de gewone man en
vrouw door de eeuwen heen:
„Marcus houdt van Spendusa".
schrijft de eên, waarop de ander
cynisch antwoordt: ,,Wat heeft Ve
nus voor nut als ze van marmer is
gemaakt?"
..Vivius Restitus sliep hier alleen",
kondigt een verliefde jongeling
weemoedig aan, „En dacht vol ver
langen aan zijn Urbana".
In een bepaald huis, waar elk klein
kamertje de naam draagt van een
meisje, zijn minder ingetogen lief
desverklaringen te vinden.
Advertenties op huismuren kondig
den gladatorengevechten aan en
er is een opschrift dat spreekt van
gevechten tussen twintig mannen
op 4 april. ,Er zullen ook gevech
ten zijn te zien tussen mannen en
wilde beesten", zo gaat de adver
tentie verder. „Een linnen dak zal
de toeschouwers tegen de zonne
stralen beschermen".
Bij gebrek aan filmsterren maak
ten de bewoners toneelspelers en
gladiatoren tot hun populaire hel
den. Zo vinden we een befaamde
vechtjas Cedalus beschreven als
„de wensdroom van de vrouwen"
en elders als „èht antwoord op het
gebed van een meisje". Dit soort
opschriften was meestal proviso
risch aangebracht met de punt van
een spijker, maar officiële aankon
digingen werden vaak geschilderd
met flinke rode en zwarte letters.
Men scheen er een plezier in
te scheppen zijn gedachten
op een of andere muur neer
te kalken en iemand heeft
daarover eens de kreet ge
slaakt: „Het is een wonder,
o, muur, dat je niet bent in
gestort onder het gewicht
van al deze nonsens". Maar
zelfs tijdens de doodsstrijd
van de stad vond een inwo
ner nog de tijd voor een dra
matisch commentaar. Voor
zijn dood schreef hij op de g
muur als een herinnering aan j§
de twee steden, die in de Bij- g
bel worden genoemd: „So- g
dom Gomorrha".
(Copyright P.Z.C.-A.B.C. press)
Volgende artikel: j
Carthago was
I verdoemd
wwmwvwwviwww I
Op een afstand gaat het
misschien nog welmaar
hoe staat het met dichtbij?
Het komt vaak voor dat u
dankbaar bent dat u
zich geschoren hebt
met water, zeep
en Blauwe Gillette.
De enige manier om u werkelijk
goed le scheren en u heerlijk fris en schoon te voelen.
LANDBOUWSCHAP:
Waken voor niet
verantwoorde
areaaluitbreiding
Reeds enige tijd geleden heeft het
Landbouwschap samen met het
Bedrijfschap voor de Groothandel en
Tussenpersonen in Aardappelen (af
deling Pootaardappelen) aan de
overheid een uitvoerig rapport doen
toekomen inzake de toekomstige po
sitie van pootaardappelen in de
Euromarkt. Gezien de grote moge
lijkheden voor meergebruik van
goedgekeurd pootgoed in de E.E.G.-
landen kunnen de perspectieven voor
de afzet van het Nederlandse repro-
duktiemateriaal waarvan de kwa
liteitseigenschappen hoog zijn opge
voerd gunstig worden genoemd.
Wellicht is het daarom niet noodza
kelijk bepaalde regelingen te hand
haven. Bij de toepassing van de be
palingen van het E.E.G.-verdrag
wordt echter een overgangsperiode
in acht genomen, waardoor een ge
meenschappelijke markt slechts ge
leidelijk tot stand komt.
De Pootgoedcommissie van het Land
bouwschap is dan ook uitdrukkelijk
van mening, dat de garantieregeling
voorshands nog onverkort van
kracht moet blijven. Door het leg
gen van een bodem in de markt
kan een ineenstorting van de poot-
goedprijzen worden voorkomen en
zal de prijsvorming zich, afhanke
lijk van vraag en aanbod, vrijelijk
boven deze bodem ontwikkelen.
Al is de afzet van oogst 1958 gun
stig verlopen en bereikt de export
een recordhoogte, dient toch te wor
den gewaakt voor een niet verant
woorde uitbreiding van het areaal.
De Pootgoedcommissie acht het niet
verantwoord de S.T.O.P.A.-prijzen te
verhogen, terwijl ook de areaalhef
fing op 130 per ha zal dienen te
worden gehandhaafd.
Het z.g. „meerjarenplan" voor poot
aardappelen (garantieregeling, re-
ductieregeling, subsidie witvlezige
rassen, exportpropaganda) wordt tot
nu toe gefinancierd uit areaalhef-
Miss Europa wordt in
Beiroet gekozen
De verkiezingen voor Miss Europe,
waaraan Miss Holland zal deelne
men, zullen in juni worden gehouden
in de Libanese hoofdstad Beiroet.
Miss Universe wordt in juli gekozen
te Long Beach en Miss World in no
vember te Londen.
„Het mooiste meisje van Nederland"
zal te Amsterdam worden gekozen.
De datum der verkiezing is nog niet
definitief vastgesteld, maar als mo
gelijke datum komen in aanmerking
donderdag 30 april of dinsdag 5 mei.
De heer G J. van Meeuwen, voor
zitter van het „Nationaal comité
miss Holland", sprak de hoop uit
dat het feit dat twee jaar geleden
toen een Nederlandse het Eurosong
festival won en miss Holland geko
zen werd als miss Europe, zich dit
jaar zal herhalen.
fing en exportheffing. Indien in de
toekomst door het vervallen van be
paalde heffingen de handel niet meer
zou kunnen bijdragen dan zal toch
de garantieregeling en de export
propaganda voortgang moeten heb
ben, ook al zou uitsluitend de land- -
bouw, via areaalheffing, de kosten
daarvan dragen.
Inmiddels ligt het in de bedoeling de
subsidieregeling voor witvlezige ras
sen in 1959 te handhaven.
Door de teelt van deze rassen kan
worden voldaan aan de vraag van
landen die een sterke voorkeur heb
ben voor witvlezige aardappelen en
kan deze export verder worden ge
spreid. De subsidie bedraagt 500
per ha voor de klassen S en SE,
300 voor E en 100 voor A en B.
Het is uitdrukkelijk de bedoeling
deze subsidie ten goede te doen ko
men aan de telers op wier landbouw
bedrijf de witvlezige rassen worden
verbouwd. Daarnaast zal de expor
teur wellicht ook nog een subsidie
ontvangen van 130 per ha.
Voorts heeft de Pootgoedcommissie
zich kunnen verenigen met voorstel
len inzake een nieuwe classificatie
voor pootaardappelen testemd voor
bepaalde overzeese landen waardoor
hopenlïjk beter begrip kan worden
gewekt voor de kwaliteitseigenschap
pen van het Nederlandse produkt.
Ruïnes van Etruskische
stad gevonden
Op de zeebodem op minder dan 50 km
ten noorden van Rome zijn de ruines
gevonden van de Etruskische stad
Pirghi.
De stad ligt twee kilometer uit de
kust en is ontdekt door een expeditie
van een Italiaans wetenschappelijk in
stituut op aanwijzing van vissers. Ar
cheologen vermoeden, dat Pirghi na
een aardbeving door de zee is ver
zwolgen.
Russische ingenieurs" hebben een ap
paraat gebouwd waarmee televisie-uit
zendingen via radio-relais een vijfdui
zend km ver kunnen worden doorgege
ven, aldus meldt Tass. Hierdoor is een
geregelde uitwisseling van televisie-pro
gramma's tussen de Sowjet-Unie en
Trjecho-Slowakije mogelijk geworden.
Oud genoeg om te trouwen
te jong voor de receptie
H Twee jongelui uit Wales, Vio-
let Epps en Keith Bowkett,
H beiden zestien jaar oud, zijn
op paasmaandag getrouwd.
Toen te hunner ere een recep- p
tie werd gehouden in een café
gingen bruid en bruidegom
naar een film getiteld ..Jeug-
dige hartstocht", want zij
zijn nog niet oud genoeg om ee
in een café toegelaten te wor-
den.
iliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
