pKW Amerikaans met Engels accent Baayens optiek SCHADEBEREKENK AAN DE OESTER- EN MOSSELCVLTURES ALGEMENE ZEEUWSE Algemeene Zeeuwsche Verzekering Maatschappij N.V. 8 PROVINCIALE ZEEÜW-SE COURANT ZATERD A G 2P M A PT 1959 Binnen een paar dagen ver trek ik met mijn vrouw naar de Verenigde Staten. Zo lets is wel aan meer mensen overkomen, en het verdient nauwelijks vermeld te wor den. Ik ben overigens een van de weinigen, onder de ten onrechte hooggeleerden genoemd, voor wie zo'n reis de eerste is. Men zegt dat geld geen reuk heeft: pecu nia non olet. Maar dollars hebben een heerlijke smaak, en dat hebben heel wat van mijn collega's al lang ont dekt. Ik heb altijd gevonden dat ik als professor in de Ne derlandse geschiedenis hier op een voorpost stond, en dat tochten naar het westen dus niet bij mijn werk pas ten. „Je eerste reis naar Amerika", zei de veteraan historicus sir Charles Web ster, toen hij mijn nieuws vernam. „Dat benijd ik je. Want het is een ondervin ding zonder weerga. Het valt niet te beschrijven". Ondertussen ben ik me aan 't voorbereiden, en een van de vraagstukken die ik moet oplos sen is dat van de taal. Te gemak kelijk heb ik de hier gangbare mening aanvaard, dat Amerika nen een soort dialect van de En gelse taal spreken. Toen Oscar Wilde door Amerikaanse journa listen werd ondervraagd, zei hij: „Ja, Engeland en Amerika hebben alles gemeen, behalve de taal." Dat was een van 's mans gelief de paradoxen, maar helemaal on waar was die zeker niet. Wie in Amerika door de gewone man verstaan wil worden noemt de herfst niet „autumn", maar „fall", en dat is wel poëtisch: men denkt erbij aan 't vallen van de blaren. Je bretels noem je in Amerika niet, zoals in Engeland, „braces", maar „suspenders", wat hier de naam is van het manne lijk equivalent van kousebanden. Dat een lift aan de andere kant van de oceaan „an elevator" is weet iedereen. Maar dat zijn dan enkel namen van voorwerpen of van dagelijkse voorstellingen. Er zijn nog heel wat andere dingen, en er is, b.v. de uitspraak van woorden die de twee volken bei den gebruiken. Hoe meer men over deze verschil len gaat nadenken, hoe duidelij ker men gaat inzien dat eigen lijk de mensen hier het Engelse dialect van de Amerikaanse taal praten, en niet andersom. Er zijn 4 a 5 keer zoveel Amerikanen als Engelsen. Ik zei niet Britten, want de Schotten, b.v., spreken weer heel anders, en zijn voor Amerikanen gemakkelijker te verstaan dan Engelsen. Neem het Engelse woord voor ijzer. Amerikanen en Schotten, en nog veel andere gebruikers van de Engelse taal noemen dat „iron", wat fonetisch in 't Nederlands „airen" zou kunnen worden ge schreven. Maar de Engelse uit spraak is „ajen", omdat de letter R in de Engelse taal, en hier mag men zeker zeggen, in het Engelse dialect, aan 't verdwijnen is. Wat doe je nu als Je de Engelse tongval kent, en naar Amerika gaat? Voor wie emigreert is dat geen probleem. Binnen de vijf jaar spreekt hij met een Ameri kaans accent. En dat maakt een groot verschil. Niemand die na zijn twintigste jaar in Engeland is komen wonen spreekt Engels zoals een Engels man. Ik heb geen spoortje van een Nederlands accent, maar iedereen hoort zo dat ik een vreemdeling ben. Mijn spraak zingt anders dan die van de Engelsen. Maar dat gaat in de Verenigde Staten niet op. Daar verkrijgt de immigrant, (als hij tenminste uit de streken van West Europa waar behoorlijk on derwijs wordt gegeven, komt) precies dezelfde spreekwijze als de mensen om hem heen. De vreemdeling die hier doet alsof ie Brit was is aandoenlijk, of komiek. Maar „over there" wordt de vreemdeling echt, ooit in taal, een Amerikaan. Meedrijven dus maar met de stroom! Dan komt het grote voorrecht van het Ame rikaans zijn zonder dat je 't ge waar wordt. Wie evenwel als vertegenwoordi ger van de oude cultuur van West Europa naar de Verenigde Staten op bezoek gaat heeft heel andere verplichtingen dan de immigrant. Dat besefte ik toen ik met de charmante Amerikaan die me kwam uitnodigen zat te praten. „Ja," zei ik, „we moeten natuur lijk van tevoren vastleggen hoe we te werk zullen gaan. We must draw up a schedule". En op z'n Engels, sprak ik dat uit als „sjeddjoel". „Of," voegde ik erbij, eigenlijk in mijn ijdelheid om te laten zien dat ik er ook wel iets van afwist, „moet ik dat nu op jullie manier uitspreken: skedd'l, als ik door jullie leerlingen ver staan wil worden?" „O, alstu blieft niet!" was 't antwoord. „We zijn er juist zo op gesteld dat onze leerlingen de Engelse uitspraak leren kennen!" Bè ja, Oom Renier, dacht ik toen, jij bent ook maar een museum stuk. Nou, ze betalen het duur genoeg! We zullen dus maar Amerikaans met een Engels ac eent spreken. Want het is merk waardig hoe de Amerikanen, die zo zeker schijnen te zijn dat ze een nieuwe, eigen weg hebben ontdekt, dat ze ons, oude ratten, raad en leiding kunnen geven, toch in het diepst van hun hart een soort heimwee voor onze oude beschaving voelen, en dat ze. weten dat ze jongetjes zijn en wij, misschien een beetje versleten, wat broos, maar volwassen en wegwijs. Ik trek overigens niet naar dat land met het arrogante gevoel dat ik een zendeling ben, die zo eens eventjes een paar dozijn heidenen gaat bekeren. Dat heb ik hier wel een enkele keer ge voeld. Maar ik besef dat ik naar het land ga waarvan de bevol king twee keer, in 1918 en in 1943 en daarna, onze beschaving ge red heeft. En ook naar het land dat twee wijsgeren aan de wereld heeft gegeven, William James en John Dewey, aan wie ik meer verschuldigd ben dan aan wie dan ook, behalve misschien de oude Grieken. Want zij, de Amerikanen, en ik, de gedeeltelijk Franse, ver-Engel- ste Nederlander, die eigenlijk en kel maar een Zeeuw is wij zullen enkel samen opschieten als er aau beide kanten het besef is dat de ene iets bezit en kan ge ven dat de andere nodig heeft. Russen en Chinezen geloven in mensen die op één patroon ge knipt zijn. Wij uit het Westen hebben liever verscheidenheid en leven. LANGE VORSTSTRAAT 106, GOES De speciaalzaak voor uw BRIL. Nieuwe chr. school in Westkapelle De nieuwgebouwde chr. school aan het Europaplein te Westkapelle zal maandagmiddag 6 april a.s., des mid dags om drie uur, officieel worden geopend. Secretaris ïan Domburg op aanbeveling voor Smilde De heer B. Goedbloed, gemeente secretaris van Domburg, komt als no. één voor op de door B. en W. van de ruim 7000 inwoners tellen de gemeente Smilde (Dr.), opge maakte aanbeveling voor de vacante functie van gemeente-secretaris. De benoeming door de raad dier ge meente gebeurt op 9 april a.s. V.A.R.A. in Zeeland groeide Het Jaarverslag van het district Zee land van de VARA ls verschenen en hieruit blijkt, dat deze omroepvereni ging in Zeeland in ledental is ge groeid van 10957 tot 11453. Er zijn thans 33 afdelingen en 4 correspon dentschappen. Dit jaar werd het dis trict Zeeland voor het eerst door 3 leden vertegenwoordigd in de vereni gingsraad. Het verslag zal worden besproken op de Jaarvergadering in Goes op 11 april a.s. Daar zal de algemeen secre taris van de VARA, de heer J. W. Lebon, namens het hoofdbestuur aan wezig zijn. De Lesse, het zijriviertje van de Maas in België, waaraan o.a. Ban is gelegen, wordt in de bovenloop op verschillende plaatsen schoonge maakt, waarbij de arbeiders, die dit karwei uitvoeren, een originele me thode gebruiken. Er wordt nl. geen gebruik gemaakt van een dragline of een baggermolen, maar van een bull dozer. De foto toont dïe mechanische reus aan het werk bij de Keizerin Maria- Theresiabrug te Muissin-Villance. Koninginnedag te Middelburg besluit met vuurwerk Gedurende middag optocht voor verenigingen en bedrijven De koninklijke vereniging „Uit het VolkVoor het Volk" heeft thans voor de a.s. koninginnedagviering en kele programmapunten definitief vastgesteld. Voor het overige wordt door het bestour en de verschillende commissies, die het programma uit werken, nog hard gedokterd aan de plannen. liet staat thans echter vast, dat het koninglnnefeest in de Zeeuw se hoofdstad besloten wordt met een groots vuurwerk. Dit is mogelijk ge worden dank zij de medewerking van de gemeente, die een subsidie be schikbaar stelde. Het vuurwerk, dat een uitgebreid programma omvat van ruim een half uur, wordt ontstoken op de Kanaal dijk, ongeveer ter hoogte van het be drijf van de metaaihandel J. L. Age- Link van Rentergem N.V. Het publiek kan het vuurwerk volgen vanaf de Blauwedijk. Het geheel begint om half elf. Verder is er om 2 uur des middags een grote optocht vastgesteld voor versierde personen- en bedrijfs auto's, praalwagens en reclamewa gens. Het bestuur van „Uit het Volk Voor het Volk" is thans bezig bij -dit festijn zoveel mogelijk de Middelburg se sportverenigingen, buurtverenigin gen. bedrijven enz. te betrekken. Ge tracht zal worden de verenigingen zo veel mogelijk een bepaald onderdeel te lgten uitbeelden. Voor zover be kend zijn eT reeds enkele groepen, die m die richting streven. Voorts staat zoals bekend nog op het programma het drumfestival met blikken bussen enz., waarvoor het tamboers- en pijperskorps „Ju liana" de organisatie op zich genomen heeft. Deze muzikanten verwachten een massale deelneming van de hoofd stedelijke jeugd van ruim 2000 „tam boers". Verder worden verschillende nog niet definitief vastgestelde sport en andere wedstrijden gehouden, ter wijl de Middelburgse Jeugdraad plan nen uitwerkt om des avonds een groots stadsspel uit te voeren. Automobilist uit Bergen op Zoom kreeg boete van 100,- Bij schriftelijk vonnis van de kanton rechter te Bergen op Zoom is de auto mobilist P. H. uit die plaats, die op zondag 24 augustus 1.1. met een be stelauto op de Halsterseweg teveel links had gehouden, waardoor een aanrijding ontstond met een door de heer V. d. Z. uit Tholen bestuurde auto daags na de aanrijding over leed de echtgenote van de heer V. d. Z. aan de bij de aanrijding opgelo pen verwondingen veroordeeld tot een boete van 100 subs. 20 dagen. H. werd tevens voor de tijd van drie maanden de bevoegdheid ontzegd een motorrijtuig te besturen. (Slot van pag. 1) Voor de mosselen is dit gesteld op 35% van de bruto produktiewaarde. Bij een opbrengst van 12 per mos- selton (100 kg) is de schade dus 4 per ton. Een perceel, waarop de laatste zeven jaar dus 2000 ton gekweekt is, heeft zo een schadegemiddel- dc per jaar van rond 1200 (2000 maal 12 maal 35% gedeeld door 7). Voor tien jaar komt dit dan neer op 'n uitkering van 12.000. Wordt een perceel gebruikt als zaad- en halfwasperceel (ƒ6 per ton), dan komt de schade op ongeveer 2 per ton. Voor een perceel, dat gecombi neerd gebruikt wordt moet een ge splitste rekening worden gemaakt. Voor de gronden bij Brulnlsse is per groep, aangegeven door de perceels- nummers, de berekening verder ge specificeerd naar hun produktie waarde en gesteld op 100%, 50% of 20% van de stambedragen. Voor de kweek van consumptiemosselen al leen dus zonder schade aan de halfwaspercelen komt men op een schade-uitkering van 433.000. Oestercultuur Voor de oestercultuur zijn aparte berekeningen gemaakt. Op dit mo ment is deze alleen toepasselijk op de Zandkreek, daar bij Brulnlsse geen percelen voorkomen. Voor de pannecultuur, waarbij ge kalkte pannen als collecteurs dienst doen en de jonge oesters na één jaar worden afgestoken om voor verdere kweek te wor den verkocht, is de totale scha de te stellen op ruim 1,4 mil joen. Hierbij is dan nog alleen uitgegaan van het slechte Jaar 1958. Gedacht wordt hier het ge middelde over tien jaar te nomen. Op andere percelen vangt men oes- thans verzekering van inboedels naar NIEUWWAARDE. Vraag inlichtingen bij onze vertegenwoordigers of aan het kantoor der maatschappij MIDDELBURG HOUTKADE 11 - TELEFOON 3443 Goed jaar voor boerenleen bank te Kapelle Het spaartegoed bij de coöperatieve boerenleenbank te Kapelle is het af gelopen jaar met f 472.557,54 geste gen tot een bedrag van f 5.520.782,05. Blijkens het aan de leden toegezon den verslag werd over 1958 aan spaargelden ingelegd tot een bedrag van f 3.129.379,27 en terugbetaald f 2.656.821,73. De balans die een to taalbedrag aangeeft van f 6.201.652,03 sluit met een winstsaldo van f 12.228,14 tegenover f 18.052,76 winst over 19.57. De verlies- en winst rekening geeft een totaal aan van f 215.935,03, terwijl de rekening in ontvangst en uitgaaf sluit met een bedrag van f 26.184.607,46. De agenda voor de op woensdag 1 april a.s. te houden algemene ver gadering vermeldt naast rekening en verantwoording 1958 de verkie zing van een lid van het bestuur we gens periodieke aftreding van de heer F. van Hoorn. Verder is er ver kiezing van een lid van de raad van toezocht wegens periodieke aftreding van de heer P. Scheele: verkiezing van een plv. lid van het bestuur we gens periodieke aftreding van de heer Iz. Siabbekoorn cn verkiezing plv. lid van de raad van toezicht wegens periodieke aftreding van de heer M. de Jager Jzn. Alle aftredenden staan weer als eerste op de lijst van voor drachten. Twee aanrijdingen te Kruiningen Vrijdagmorgen omstreeks half negen ontstond op de kruising Rijksweg en Zanddijk te'Kruiningen een aanrij ding tussen een motor en een tractor met aanhangwagen. De 45-jarige J. K. te Wolfaartsdijk kwam met zijn tractor uit de richting Goes over de Rijksweg en sloeg -linksaf de Zand dijk op, juist op het moment dat de 23-jange motorrijder H. J. B. uit Nieuw- en St. Joosland de tractor in haalde en wilde passeren. De motor rijder sloeg tweemaal over de kop. Het motorrijwiel werd vrij zwaar be schadigd, doch de bestuurder liep hoegenaamd geen letsel op. Ook de tractor werd beschadigd. Enkele uren later, omstreeks het middaguur, was er opnieuw een aan rijding. nu op het kruispunt Hoofd straat-Zandweg-Rijksweg te Krui ningen. De 27-jarige J. v. d. P. kwam op zijn bromfiets van de Zandweg in de richting Hoofdstraat. Plotse ling stak het 3-jarig zoontje van de heer W. de B. de rijweg over. De bromfietser kon het ventje niet meer ontwijken. Met een diepe wond aan het voorhoofd werd de kleuter naar dr. P. Allewijn gebracht, die de wond moetst hechten, wuarna de kleine naar huis kon worden ver voerd. In beide gevallen stelt de rijkspolitie een onderzoek in. Collecte De ln Sint Maartensdijk gehouden huls-aan-liuiscollecte voor het Leger des Heils heeft 49,19 opgebracht. terbroed met pannen op of men kweekt er consumptieoesters. De pannen worden na 1 of 2 jaar naar elders overgebracht. De moeilijkheid hier is dat de winstberekening hal verwege een geslotenproduktieproces moet plaatsvinden. Er zijn hiervoor berekeningen gemaakt voor het ge val van tussentijdse verkoop van zaaioesters, die drie Jaar oud zijn, en voor het geval van het overzaaien van zaaioesters naar andere perce len, waar zij nog minstens een jaar moetei^liggen. De calculaties komen neer op respectievelijk 0,19 en 0.38 per kg. per jaar. Medewerking De aldus ontwikkelde methode kan met succes worden toege past als de belanghebbenden vol doende gegevens over hun be drijfsresultaten beschikbaar stel len. Indien een belanghebbende kan aantonen, dat zijn bedrijfs resultaten aanmerkelijk afwijken van de in het rapport ontwik kelde normberekening, kan hier mede bij de schadebepaling re kening worden gehouden. Uiteraard zijn er nog andere kwes ties, b.v. de vergoeding voor bedrijfs gebouwen. Zij moeten echter wor den geregeld via bestaande instellin gen (de commissie-Van Nooten). Ook mag niet worden vergeten, dat zoals ook de rapporteurs stellen dat de meeste mosselkwekers er de voorkeur aan geven in plaats van een geldelijke uitkering een ander perceel in de Waddenzee of zo mo gelijk nog in Zeeland te ontvangen. Daarbij is tegenstand van de gar- nalenvissers en mensen, die daar zelf mosselen willen vissen, te over winnen. In elk geval: cr Is tlmns een belang rijke stap gedaan. Bekend is Immers nu welke normen het provinciaal be stuur aangelegd wil zien bij de ver goeding van de schade aan do mos sel- en oesterwereld. Het woord is thans aan het rijk. Het Is te hopen, dat er spoedig een reactie komt, want reeds nu zijn er gedupeerden en het is zaak dat men weet wdar men aan toe Is! In de Amerikaanse staat Wisconsin heeft de ergste sneeuwstorm sinds S9 jaar gewoed. De sneeuw is hier en daar opgewaaid tot een hoogte van meer aan zes meter. Op sommi ge plaatsen is de vorst drie meter diep de grond ingedrongen. De brie venbus van mej. Lotty Bnow in Dutch Hollow geeft met de exclusie ve naam wel cachet aan het geheel. M.s. „Laura" aan Zeeuwse rederij overgedragen Op de Schelde voor Terneuzen werd dezer dagen de officiële proefvaart van het voor rekening van de Zeeuw se Rederij te Breskens gebouwde motorschip „Laura" gehouden. Deze proefvaart werd bijgewoond door tal van belangstellenden en au toriteiten, waaronder de Scheep vaart Inspectie, Lloyd's, de directie van de Tnemeuzcnsc Scheepsbouw Mij. en leden van de Zeeuwse Rede rij. Het trotse nieuwe schip lag te één uur in de Westsluls te Terneuzen op de genodigden te wachten en wekte met haar fraaie lllnen en moderne bouw aller belangstelling en bewon dering op. Ook de nautische uitrusting aan boord was voor velen zeer Interes sant, terwijl de inrichting van de hutten die zeer smaakvol en doel treffend is, evenzeer de aandacht trok. Bij de genomen proeven bleek het schip aan alle eisen te kunnen vol doen; bij de snelheidsproof werd een dienstsnelheid van 12,2 mijl gemeten. Nadat deze proeven tot aller tevre denheid verlopen waren, geschiedde de overdracht van het schip aan de rederij. Hierbij memoreerde de heer -de Klerk, directeur van de Terneuzemse Scheepbouw Mij. nog even de door hem met de heer F. Vroon te Bres kens gelegde contacten, welke tot de oprichting van de diverse rederijen en de bouw der schepen hebben ge leid. Hij hoopte dat het schip ook in de toekomst aan aller verwachtingen zal voldoen. Namens de Zeeuwse Re derij nam de heer P. W. Vroon als directeur het schip over. Hij dankte de werf voor de bijzondere zorgen die aan het schip zijn besteed en sprak"eveneens de hoop uit, dat het tot ieders tevredenheid zal varen. Daarna werd de rederijvlag gehesen. De kapitein, de heer Bos dankte ten slotte de rederij voor het vertrouwen in hem gesteld. Hierna werd de thuis reis naar Terneuzen aanvaard. De „Laura" is naar Rotterdam ver trokken voor een lading stukgoed naar Griekenland. CARELS Telef. 01106-227, Heinkenszand. Uitreiking getuigschriften Nijverheidsavondschool Vlissingen In tegenwoordigheid van de commis sie van toezicht, directeuren en lera ren van de gemeentelijke avond school voor nijverheidsonderwijs te Vlissingen, heeft donderdag de wet houder van onderwijs, de heer W. Poppe, de getuigschriften van de cursus 1958-1959 uitgereikt. Bevorderd werden, van de 2e naar de 3e klas: „A"-cursus: W. G. F. Bloekpoel (lof), J. Hekhuls (lof), O. Meijer (lof), C. G. Nieuwer- steeg, L. R. Francois, P. F. Louws, F. A. Hubregtse, P. v. d. Meer, A. Mijnsbergen. H. Wiegmans, J. Mul der, C. A. de Jonge, M. J. de Pagter, P. J. de Visser. Niet' bevorderd: 3 leerlingen. Bevorderd van 4e naar 5e klas (le naar 2e klas B-cursus): J. van Eeke- len, F. H. de Haan, P. Maas, L. W. Pietersz, K. Veen, L. Wagenaar, P. M. Hardenberg, P. Bosselaar, P. La- tuheru, M. A. Bouff, P. J. de FelJ- ter, J. W. Stroo, A. C. Moens. C. J. Stroo. Niet bevorderd: 4 leerlingen. Geslaagd voor het getuigschrift 3- Jarlge A-cursus: M. van Burgh, A. )avldae, M. A. Goedhart, A. Kop- mels, J. C. Schenkenberg, C. Schout, A. J. M. Theune, J. M. Thoune, J. Weljcrmans. Afgewezen: 6 leerlin gen. Geslaagd voor het getuigschrift 2- jarlge B-cuvbus: J. van Aalst, C. M. Boucherie, W. Houmes (lof), J. de Jager, A. Janse, A. H. L. Lilypaly, J. P. Plcljte. Afgewezen: 2 leerlin gen. Geslaagd voor het getuigschrift 2- jarige her- en omscholing: afdeling alg. metaal: P. van Hanegem, H. Hendrikse, I. Slnay, H. Speljkers, Afdeling scheepsbouw: A. de Bruil- ne, J. A. Dees, G. Disseldorp. S. Donze, C. Eversdijk, J. M. Jongeling, H. Lammers, D. N. Lonpies, A. P. A. de Paauw, C. H. Polfliet, H. P. J. Rijnhart, J. Sloot, I. Syahaya, W. E. van Veen, J. J. v. d. Velde, I. J. Versprille, A. J. Vissenberg. P. Wil mot Klink. Afdeling schilders: R. Borg, F. F. v. d. Hulst. Afgewezen: geen. Bij de uitreiking der getuigschriften voor de groep her- en omscholing was aanwezig de heer M. C. C. ae Reeper, hoofd der opleidingen Kon. MIJ. „De Schelde". Bestuursleden Dierenbescherming Vlissingen traden af In de afdeling Zeeland Zuid (Vlissin gen) van de Ned. Vereniging tot be. schermlng van Dieren ontstond onge veer twee jaar geleden een conflict tussen het bestuur en de asielhoudster In een algemene vergadering is toen het bestuur in zijn geheel afgetreden. Een nieuw bestuur trad op. Ook tussen dit bestuur en de asielhoudster trad een conflict op. Kort geleden is dat conflict in een vergadering aan de orde gekomen. Inmiddels waren reeds enkele bestuursleden afgetreden. Naar men ons thans mededeelt, hebben ook de resterende vier bestuursleden ont slag uit hun functie genomen. Een lid der vereniging heeft zich bereid ver klaard de bestuurszaken gaande te houden totdat er in een algemene ver gadering een nieuw bestuur is geko zen. Aanbesteding speelterrein kleuterschool te Waarde Te Waarde werd het maken van een speelterrein voor de kleuterschool aanbesteed. Ingeschreven werd als volgt: M. C. Kopmels, Waarde, 5275; Van Doorn, Krabbendijke, 5560; Gebr. Allewijn, Waarde, 5640.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 8