PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
CHINEZEN ONDERDRUKTEN
WREED OPSTAND IN TIBET
Dalai Lama ontsnapte met twintig
medewerkers uit hoofdstad Lhasa
Methode voor schadeberekening aan de oester-
en mosselcultures
VI
LEUVENAAR WAS VERMOEDELIJK
RADIO-ACTIEF BESMET
DRIE DODEN BIJ AUTOBOTSING
TE EVERDINGEN
VERWACHT.
202e jaargang - no. 74
Dagblad, altgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G, A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. lew.; fr. p. p. 7.25
per lew. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 23 maart '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties <max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2
of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierlkzee, red. tel. 2425 adtn. tel. 2094
IN drie dagen 2000 slachtoffers?
Volgens betrouwbaar geachte berichten, die vrijdagavond te
Kalimpong in Noordoost-Indïa zijn ontvangen, hebben de com-
munistisch-Chmese autoriteiten in Tibet een opstand, waarbij
de opstandelingen poogden de hoofdstad Lhasa in handen te
krijgen, volledige onderdrukt. In Lhasa is een nachtelijk uit
gangsverbod ingesteld. De stad wordt thans door een militaire
commissie bestuurd. De Dalai Lama, de geestelijke en wereld
lijke leider van Tibet, is met twintig medewerkers, onder wie
zes ministers, uit Lhasa ontsnapt. Hun verblijf wordt geheim
gehouden. De Chinezen hebben doen omroepen, dat de Dalai
Lama niets van hen heeft te vrezen. Zijn „verblinde raadgevers"
zullen echter streng worden gestraft, aldus de Chinese be
kendmaking. Gemeld werd, dat twee leden van het kabinet van
de Dalai Lama naar de communistische Chinezen zijn overgelo
pen. Zij deden vrijdagavond via de radio een beroep op de Tibe-
tanen om met het Chinese bestuur samen te werken.
Naar een voorzichtige schatting
zijn meer dan tweeduizend Ti-
betanen om het leven gekomen
in de drie dagen, die de opstand
heeft geduurd.
Volgens de hiervoor genoemde,
in Kalimpong ontvangen be
richten, zijn de communistisch-
DALAI LAMA
...bij opstandelingen...
Kabinet
Het Nederlandse kiezerskorps is
in de jongste verkiezingsstrijd
nogal actief geweest. Er was
wat meer bewogenheid dan bij vo
rige verkiezingen en in dagbladen en
periodieken kwam een stroom van
„ingezonden stukken" over de poli
tieke strijd, soms stukken van en
thousiaste pleiters voor bepaalde po
litieke programma's, dan weer van
critici, die geen goed woord voor
anderen over hadden en dikwijls ook
van mensen, die goede raad wilden
geven aan de overheid.
Meestal was dat dan wel goede raad
in de trant van het „ei van Colum
bus" en had dus de goede raad wei
nig om het politieke lijf, maar de
uitlatingen getuigden toch van gro
te belangstelling.
Na de verkiezingen is al die be
langstelling plotseling geluwd.
Terwijl minister Beel zich bezig
hield met het samenstellen van zijn
dikke dossier over de kabinetsfor
matie zag men nauwelijks meer in
dagblad of periodiek een „ingezon
den stuk" met goede raad of kritiek.
De Nederlandse kiezer had blijk
baar geen oplossing bij de hand.
Hij zag zijn „ei van Columbus"
niet een schreef geen ingezonden
stukken. Toch is die Nederlandse kie
zer in zijn algemeenheid de
schuld van de zorgen, welke op het
hoofd van minister Beel zijn neer
gedaald. Die kiezer heeft namelijk
via de stembus een uitspraak ge
daan, waarmee heel moeilijk te wer
ken valt.
In feite is er aan de hand van de
kiezers-uitspraak geen meerderheids
kabinet te formeren zonder dat de
politieke partijen concessies doen en
zonder dat zij bepaalde punten van
de verkiezingsprogramma's naar de
achtergrond schuiven of laten vallen.
Men kan nu eenmaal geen regering
vormen, waarin bijvoorbeeld de een
voor een algemene loonsverhoging is
ende ander (op hetzelfde ogen
blik) voor vrije loonvorming.
Met die .concessies" is het blijk
baar tijdens de besprekingen
van minister Beel misgegaan.
Men heeft nogal stevig voet bij stuk
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
Chinese troepen in Lhasa don
derdag twaalf uur bezig ge
weest met het verbranden van
lijken langs de oevers van de
rivier de Lhasa.
Upi-correspondent A. K. Das,
heeft zich naar de staat Sikkim
aan de Tibetaanse grens bege
ven om er uit de eerste hand zo
veel mogelijk over de opstand in
Tibet te vernemen. Hij meldde:
Het schijnt zeker, dat de Dalai Lama
uit Lhasa Is gevlucht en zich schuil
houdt in dat gedeelte van Tibet,
waar de verzetslieden heer en mees
ter zijn geworden.
Volgens zegslieden beheersen de Ti-
betanen een gebied van ongeveer
30.000 tot 40.000 vierkante mijl, dat
zich van Lho Dzong in het noord
oosten uitstrekt tot Nang Kalee in
het zuidwesten. Alle inlichtingen
wijzen erop, dat de geestelijke leider
des lands zich in dat gebied bevindt.
Het vormt ongeveer tien procent van
Tibet en is sinds 1956 in handen van
de Kambha's, toen deze hun gueril-
lastrijd begonnen.
Hulp uit Amerika
Tensing Norkay, een van de mannen
die de Mount Everest bedwongen
hebben, maakt deel uit van een com
missie welke aan de protestantse
kerken in de Verenigde Naties ver
zocht heeft hulp te bieden aan de
opstand in Tibet.
Dr. R. Norris Wilson, directeur
van de kerkwerelddienst van de
nationale raad van kerken, zeide
dat zijn dienst 10.000 dollar be
schikbaar stelt voor aankopen
van voedsel, medicamenten en
andere goederen voor Tibetaanse
vluchtelingen, die Darjeeling en
andere punten aan de grens met
India bereiken. Een desbetreffend
verzoek om hulp is telegrafisch
ontvangen van een comité van
vooraanstaande Tibetanen en Ne-
palezen, waarin ook Tensing
Norkay zitting heeft.
Petitie aan V.N.
Boeddhistische vluchtelingen uit Rus
land hebben de Verenigde Naties vrij
dag een petitie aangeboden, waarin
aan de volkerenorganisatie verzocht
wordt communistisch China te ver
zoeken een eind te maken aan de
„bloedige terreur" in Tibet en de on
schendbaarheid van de Dalai Lama
te eerbiedigen. Verder wordt erop
aangedrongen, dat Peking journalis
ten in Tibet toelaat, wier aanwezig
heid misschien van een „matigende-
invloed" zou kunnen zijn.
De petitie werd aangeboden door
een delegatie van 125 tot 150 Kal-
mukken uit New Jersey en Pennsyl
vania onder leiding van zeven La
ma's namens de 500 Kalmukken die,
na in 1943 ontsnapt te zijn aan een
massa-deportatie door de Russen, in
Amerika werden toegelaten als
vluchtelingen.
Mevrouw Indira Gandhi, presidente
van de congrespartij en dochter van
premier Nehroe van India, heeft ge
zegd, dat India asyl zal verlenen
aan iedere refugé uit Tibet, krach
tens het volkerenrecht.
Mevrouw Gandhi sprak met journa
listen in Bombay. Zij verklaarde, dat
India bereid is een groep waarne
mers naar Tibet te zenden, mits de
Chinese communisten het toestaan.
Zij bevestigde, dat de opstand in Ti
bet de grote bezorgdheid van de
congrespartij en de regering heeft
gewekt.
Perez Jimenez mag niet in
Verenigde Staten blijven
De Amerikaanse autoriteiten te Mia
mi hebben oud-president Perez Ji
menez van Venezuela, zijn echtge
note en vier kinderen bevel gegeven
de Verenigde Staten te verlaten.
De verblijfvergunning van Perez Ji
menez was op 13 maart verlopen.
Een verzoek om verlenging is afge
wezen.
Het is nog niet bekend naar welk
land Perez Jimenez zich zal begeven.
VROUW VERDACHTt VAN MOORD
mi
Buisjes met thallium bij
trambestuurder gevonden
De Leuvense politie onderzoekt of
Jean Debecker, een inwoner van
Haecht, nabij Leuven, die tien dagen
geleden overleed, door zijn vrouw
werd vergiftigd. Mevrouw Debecker
is dinsdag jl. gearresteerd, onder
verdenking haar man om bet leven
te hebben gebracht. Zij is nog niet
officieel in staat van beschuldiging
gesteld.
Een merkwaardige omstandigheid in
deze zaak is, dat de (eventuele)
moord mogelijk is gepleegd door het
slachtoffer radio-actief te besmetten.
De politie, die huiszoeking had ge
daan in het huis van de trambe
stuurder Josef Claes, omdat zij het
mogelijk achtte er rattenkruit te
zullen aantreffen, vond daar een buis
je, waarvan men geloofde dat het
radium bevatte. Professor Armand
Castille van de Leuvense universi
teit, twee politiemannen en een
klerk, die het buisje in handen had
den gehad, werden nog dezelfde dag
naar een Leuvens ziekenhuis overge
bracht om aldaar te worden onder
zocht. Het bleek, dat de betrokkenen
inderdaad radio-actief waren besmet,
maar dat niet in gevaarlijke mate,
zodat zij allen weer huiswaarts kon
den keren.
Vrijdag toog de politie, deze maal
gewapend met geiger-tellers en
voorzien van beschermende kle
ding, opnieuw naar do woning
van Claes. En daar bleek, dat zij
haar voorzorgsmaatregelen niet
voor niets had getroffen, daar de
tweede huiszoeking verscheidene
met thallium een gevaarlijke
.v:idy;-actieve stof gevolde buis
jes opleverde. Claes kon niet ver
klaren hoe hij in het bezit van
de buisjes was gekomen.
Hijzelf was ook in lichte graad
radio-actief besmet, zonder dat
dit verder nadelige gevolgen voor
zijn gezondheid had gehad.
De zoon van de overleden Jean De
becker heeft bekend bij een apotheek
in Haecht driemaal rattenkroid te
hebben gekocht. De aankopen wer
den in januari en februari j.l. ge
daan. Hem was gezegd, dat hij niets
over deze aankopen aan anderen
moest mededelen.
Drie mensen zijn om het leven ge-
komen bij een botsing tnssen een
vrachtauto, geladen met kleine stuw-
sohroeven en metalen plaatjes en een
truck met oplegger, geladen met hout,
die vrijdagmorgen om half acht op
de rijksweg Utrecht's-Hertogen-
bosch in de gemeente Everdingen ge
beurde.
De auto's kwamen uit tegengestelde
richting en botsten door onbekende
oorzaak met grote snelheid op elkaar.
De slachtoffers zijn de bestuurder van
de vrachtwagen van de Lip's stuw-
sohroevenfabriek te Drunen, de 30-
jarige heer P. M. uit Waalwijk, die
uit de richting 's-Hertogenbosch
kwam, de bestuurder van de truck
met oplegger, de 27-jarige J. G. IJ.
Duitser maakt dodelijke val
uit Austria-expres
Donderdagavond is de Duitse kelner
Josef Hans Peters uit Keulen ter
hoogte van Acht (N.-Br.) uit de
Austria-exprestrein gevallen, die on
derweg was naar Oostenrijk. Hij
kwam voor in het opsporingsregister
van de koninklijke marechaussee.
Zijn verminkte stoffelijk overschot
werd door de bestuurder van een
achteropkomende trein op de spoor
baan aangetroffen, nadat spoorweg
personeel reeds alarm had geslagen
toen op het baanvak Eindhoven-Best
in het laatste rijtuig van de expres
een openstaand portier ontdekt werd.
Atoomonderzeeboot „Skate" voor
tweede maal onder de noordpool
De Amerikaanse ma
rine heeft bekend ge
maakt, dat de atoom
onderzeeboot „Skate"
zijn tweed reis onder
de Noordpool heeft ge
maakt en alle bestaan
de records wat betreft
tijdsduur en afstand in
operaties onder het
poolijs gebroken heeft.
De bemanning van de
„Skate'* heeft de as
van wijlen de pool-
vorser Sir Hubert Wil-
kins in de sneeuw aan
de pool verspreid.
Dc „Skate" heeft zijn
tweede reis onder het
noordpoolijs vrijdag
voltooid. Onder bevel
van commander James
F. Calvert, zijn 3090
mijl afgelegd op de 12
dagen in het gebied
van het eeuwige ijs.
Tienmaal dook de boot
op, waarbij eenmaal
precies op de noord-
Eool. De bemanning
estond uit 106 kop
pen.
De „Skate", die zijn
eerste reis naar de
pool vorig jaar augus
tus maakte, vertrok op
4 maart uit New Lon
don, Connecticut. Op
14 maart werd onder
het ijs gedoken. Het
schip wordt op 1 april
in New London terug
verwacht. Tijdens de
reis in augustus wer
den 2405 mijl onder
het ijs afgelegd.
De eerste onderzee
boot die onder de
noordpool doorging,
was de atoomonderzee
boot „Nautilus", maar
deze kwam er niet aan
de oppervlakte. De
„Nautilus" stak de
poolzee over van de
Grote Oceaan naar de
Atlantische Oceaan
augustus van het vo
rig jaar en was op 3
augustus onder de
pool.
PROVINCIAAL BESTUUR KOMT MET VOORSTEL
E.T.I.-rapport
verschenen
De provinciale commissie
Schaal- en Schelpdierencultuur
heeft een rapport gepubliceerd,
waarin een methode is uitge
werkt voor de berekening van
de schade, die aangebracht
wordt aan de oester- en mossel
percelen tengevolge van de
deltawerken. Inmiddels hebben
Gedeputeerde Staten van Zee
land zich met dit rapport ver
enigd en het ter kennis gebracht
van de ministers, die bij deze
schaderegeling zijn betrokken,
van de commissie ex artikel 8
Deltawet (de „schadevergoe
dingscommissie) en de Staten-
Generaal. Met name deze com
missie ex artikel 8 zal zich thans
eerst over dit rapport moeten
uitspreken.
Het stuk is opgesteld door het E.T.I.,
voor welke arbeid de commissie in
een voorwoord haai' grote waarde
ring uitspreekt In eerste nstantia
Is het gewijd aan de percelen, die
reeds schade hebben geleden of bin
nenkort zullen ondervinden. Bij Brui-
nisse zijn dit mosselpercelen, die
zijn vernietigd of beschadigd door
de aanleg yan de dam aldaar* In de,
Zandkreek geldt het mossel- en oes
terpercelen die bovendien door de af
sluiting van deze rivierarm in 1961
zullen ophouden te bestaan. De me
thode is evenwel ook geschikt en
dus direct disponibel in die gevallen,
waarin zich onverwacht ongunstige
wendingen gaan voordoen, b.v. wan
neer door werkzaamheden aan de
Haringvliet, de Grevelingen of de
Volkerakdam de verhouding tussen
zoet en zout water in de Oosterschel-
de zou worden verstoord.
Bovendien kan er na toepassing op
alle bedrijven, na veel detailwerk,
reeds nu mee worden berekend hoe
groot de totale ondernemersschade
zal zijn.
Ingewikkeld
De moeilijkheid van de berekeningen
is gelegen in de ingewikkelde be-
drijfstechnische en bedrijfseconomi
sche structuur van de cultures, die
bovendien nog sterk afhankelijk zijn
van het natuurgebeuren. Elk jaar
lopen de produktie-omstandigheden
sterk uiteen. Vele mosselpercelen
worden gemeenschappelijk gebruikt,'
hetgeen ook voor het gebruik van
het vaartuig geldt. Er zijn mossel
zaad- en halfwas-, consumptiemossel
percelen en verwaterplaatsen, die
wisselend worden gebruikt en ook
wel eens braak moeten liggen. De
gronden veranderen soms in kwali
teit, afhankelijk van het optreden
van geulen, ongunstige stroombeel
den of van het korter of langer tijd
droogvallen. In de Zandkreek zijn
zelfs bepaalde percelen sedert het
optreden van de mosselparasiet ten
dele als oester-, ten dele als mossel
perceel in gebruik.
Voorgesteld wordt nu de o.m.
door hot kantoor voor mosselza
ken geregistreerde cijfers als uit
gangspunt te nemen voor de toe
passing van do methode. Gege-
ven de gemiddelde jaarlijkse scha
de wordt in overweging gegeven
de schadeloosstelling op tien jaar
dus tienmaal zoveel te be
palen naar unalogie van de ont
eigening van landbouwgronden.
Het basisgegeven voor de methode
is steeds het netto—bedrijfsresultaat.
(Zie slot pag. 8 kol, 4\
uit Moerkapelle, die uit de richting
Ubrecht kwam en de met hem meerij
dende 12-jarige Arie G., eveneens uit
Moerkapelle. De heer IJ. laat een ge
zin mot kinderen na. Vrijdagmorgen
omstreeks half twaalf was het onder
zoek naar de toedracht van het onge
luk, geleid door de officier van justi
tie te Dordrecht, nog in volle gang.
Er waren geen getuigen van het on
geval.
Foto: De geweldige ravage, die door
de botsing werd aangericht.
KORTE PREDIKATIE
OPSTAAN!
Ontwaakt gij die slaapt en
staat op uit de doden.
(Ef. 5 IJ,)
Wat is dat een naar irriterend geluid,
als de wekker afloopt. Gewelddadig
wordt in je weldadige slaap inge
grepen. Eruit, het leven, 't v:erk, de
verantwoordelijkheid roept.
Zo kun je Pasen de grote wekker
van God noemen, die ons wekt op
Christus' opstandingsdag. De men
senwereld slaapt zich dood door de
tijden en gelegenheden heen in een
onrustige slaap bevolkt met nacht
merries, boze machten, angsten en
schuldgevoelens. Het ontwaken zou
zo hard zijn, want wat is de toe-
loomst toch eigenlijk griezelig on
zeker; en kijken toe terugdan blijft
er ook altijd een rest van teleurstel
lingen en schuld.
Als je niet opstaat kom je te laat.
Blijf zo ook niet rustig liggen in 't
leven, zoals dat is: 't schijnt ons lot,
dat het zo is; en het is ook min of
meer onze scliuld met wat wij erin
doen, terwijl de dood onvermijdelijk
is. Leg je er nooit bij neer: Pasen:
de Heer leeft! Het is toch niet waar:
't leven is niet loodzwaar, koud en
hard door onzekerheid, schuld en
dood. Christus' grote, sterke liefde
heeft deze machten verslagen. Als
't nu niet waar is, dat God deze we
reld liefheeft en nog niet moe is,
dan toch zeker na de ontzettende
schuld van de mensen na Goede
Vrijdag. Christus is sterker gebleken
dan de verleiding van het kwaad en
de macht van de dood. Sta op, mee
in de protesthouding van Pasen te
gen al wat de mensenwereld aan
randt., oud maakt en doodt.
Al zien wij 't nog niet definitief, 't
is toch waar. Vandaar de wekroep
van Pasen. We mogen zo ons leven
met andere ogen zien: ons gezin, ons
werk, onze strijd en genoegens, zor
gen over de toekomst en verlangen
naar geluk, dat alles loopt niet tra
gisch af, maar ligt voor rekening
van de levende Heer.
Zo roept Pasen U tot nieuw leven
weg uit de oude sleur en schuld,
angst en zorgoppervlakkigheid en
gemakzucht. Dat is Pasen-vieren.
Zo zijt ge ook een wekker voor uw
slapende naaste. De Heer leeft: sta
op, mens hoe houd je het vol zonder
de verwachting van het komende
Godsrijk!
Kortgene G. van Schuppen
Geldig tot hedenavond
WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt met hier en daar
een bui. Matige tot krachtige zuid
westelijke wind. Iets lagere middag-
temperaturen dan gisteren.
29 maart
Zon
op
6.24
onder 19.07
Maan
op
.05
onder 9.17
30 maart
Zon
op
6.22
onder 19.08
Maan
op
1.11
onder 10.10
31 maart
Zon
op
6.20
onder 19.10
Maan
PP.
2.08
pndeclLlQ
