PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Eisenhower en Macmillan eens over voorstel:
topoverleg in juli of augustus
Schmidt werd vrijgelaten uit
Indonesische gevangenschap
BILT
Bestuurskosten van de kleine
gemeenten zijn het hoogst
MINISTERS ZULLEN GESPREK
VOORBEREIDEN IN GENÈVE
LEIDERS VAN CONFESSIONELE
FRACTIES SAMEN NAAR BEEL
202e jaargang - no. 69
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 86 cent per
week 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 23 mrt. 1SS9
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no 359300 P.Z.C. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 Ujnetl (b.g.g.
of 3546); Middelburg, Markt 81, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425. adm tel
Harmonieuze conferentie te Camp David
President Eisenhower van de Verenigde Staten en premier
Macmillan van Groot-Brittannië hebben zaterdagavond in het
landhuis van de Amerikaanse president te Camp David over
eenstemming bereikt over de algemene lijn van antwoord aan
de Sow jet-Unie. Volgens dit ontwerp zou het westen zich bereid
verklaren, nog deze zomer in juli of augustus met de
Russische premier Kroesjtsjew een topconferentie te houden.
Van westelijke zijde zal men de discu ssie niet tot Berlijn, Duitsland of de
Europese veiligheid beperken. Mocht de communistische groep het daar
op aansturen, dan zal het westen daar geen genoegen mee nemen: de top
conferentie moet gebruikt worden als een middel waarmee zo niet alle,
dan toch een groot aantal problemen die tussen oost en west in staan, nit
de weg kunnen worden geruimd.
Macmiilans plan tot „bevriezing" van de strijdkrachten en wapens in een
zone ln Midden-Europa op een bepaald peil zal worden voorgelegd aan de
conferentie der ministers van buitenlandse zaken die -t- volgens de plan
nen te beginnen op 11 mei aan de topconferentie vooraf zal gaan. Als
conferentiestad van die ministers wordt Genève voorgesteld.
steld van een zekere mate van
sucoes bij een eerder te houden
bijeenkomst van ministers van
buitenlandse zaken. In zijn ra
dio- en televisierede tot het Ame
rikaanse volk op maandag j.l. gaf
hij echter al een aanwijzing, dat
Polen en Tsjechen
als waarnemers
De voorgestelde ontwerp-nota is
ter bestudering naar de regeringen
van Frankrijk en van de Westduitse
bondsrepubliek gezonden. Men ver
wacht, dat de regeringen te Parijs
en te Bonn met het ontwerp zullen
ïpstemmen. In Bonn waar het
óntwerp-antwoord inmiddels is ont
vangen acht men het waarschijn
lijk, dat het Sowjet-voorstel om Po
len en Tsjecho-Slowakije aan de mi
nistersconferentie over het Duitse
vraagstuk te laten deelnemen,
worden verworpen. De westelijke
nota zal vermoedelijk voorstellen om
vertegenwoordigers van deze landen
als waarnemers toe te laten als
kwesties ter sprake komen waarbij
zij direct betrokken zijn.
Overtuigende Brit
Het Is voor waarnemers te Wash
ington duidelijk, dat de Britse pre
mier Eisenhower ervan overtuigd
heeft, dat een topconferentie deze
zomer onvermijdelijk is, omdat
Kroesjtsjew de enige man in de
Sowjet-Unie is on) mee te onderhan
delen, als men een kans wil hebben
op een regeling van de kwestie-
Berlijn en het Duitse vraagstuk.
Eerst had de Amerikaanse pre
sident steeds het houden van een
topconferentie afhankelijk ge-
De heer H. C. J. G. Schmidt, die in
Indonesië tot levenslange gevange
nisstraf was veroordeelddoch verle
den week werd vrijgelaten, is zon
dag per vliegtuig in Londen aange
komen. (zie foto).
zijn houding was veranderd. Hij
zei toen dat de Verenigde Staten
bereid waren deze zomer aan een
topoverleg deel te nemen, „aan
genomen dat de gebeurtenissen
zulk een verdere poging recht
vaardigen". Algemeen wordt
thans aangenomen, dat Eisenho
wers bereidverklaring ook voor
de mogelijkheid van een misluk
king van de conferentie van mi
nisters van buitenlandse zaken
van oost en west geldt.
Geen top"-datum
genoemd
Met opzet zal in de westelijke ant
woordnota's aan Moskou geen datum
voor een topconferentie worden ge
noemd, omdat dat naar Britse en
Amerikaanse opvatting Kroesjtsjew
een excuus zou geven om voor te
stellen, de conferentie van ministers
van buitenlandse zaken geheel te la
ten vervallen.
In Washington verluidt, dat een mi
nistersconferentie in Genève moge
lijk enige weken zal duren, eventueel
tot eind juni of half juli. Een topcon
ferentie zou volgens president Eisen
hower niet meer dan een dag of zes
mogen duren.
Radio-Moskou verklaarde zaterdag
avond in een uitzending voor Noord-
Amerika, dat „er een lentewind vol
verwachting over alle continenten
waait en dat men zich niets beters
kan wensen dan dat de Brits-Ame
rikaanse besprekingen een topcenfe-
rentie naderbij zullen brengen".
Italiaanse interesse
regeringsleiders van West-Duits-
1 en Italië, bon
De
land én Italië, bondskanselier Ade
nauer en premier Segni, hebben za
terdag te Bonn van gedachten gewis
seld over de internationale toestand
in het algemeen en over bijzondere
vraagstukken, zoals de kwestie-Ber-
lijn. Na afloop werd door woord
voerders van de twee delegaties me
degedeeld, dat men het over het be
sprokene volkomen eens was.
Een Italiaanse woordvoerder ver
klaarde dat de bondsrepubliek het
redelijk en gerechtvaardigd acht,
dat Italië' aan besprekingen tussen
oost en west deelneemt. De vorm
van deze deelneming zou afhangen
van de wijze waarop het overleg zal
plaats vinden.
Staatsbezoek van
koning Boudewijn
Z.M. koning Boudewijn der
Belgen heeft het voornemen
om op 8, 9 en 10 juli a.s. een
staatsbezoek te brengen aan
H.M. koningin Juliana en Z.K.
H. prins Bernhard der Neder
landen.
NA HERZIENING VAN VONNIS
Interview op
luchthaven van
Londen
(Van onze Londense correspondent.)
Londen, Zondagavond. Aarze
lend stapte hij de V.I.P.-lounge
binnen de nissenhut van
Londen-Airport, waar mensen
van betekenis de pers te woord
staan en stelde zich vorme
lijk voor aan de verzamelde Ne
derlandse correspondenten
„Schmidt". Alsof wij niet wis
ten dat hij het was, de majoor
vau het voormalige K.N.I.L.,
die in 1956 wegens „subversie
ve aktiviteiten tegen de Indo
nesische staat" tot levenslang
veroordeeld was en wiens von
nis vorige week in hoger beroep
was veranderd in vijf jaar ge
vangenisstraf.
Vorige week woendag vernam
hij de uitslag van de Indonesi
sche raad van appel. Diezelfde
avond nog arriveerde hij in Sin
gapore en zondagmorgen be
trad hij op de luchthaven van
Londen Westerse bodem de
eerste glimp van het vrije wes
ten sinds hij in 1939 zijn verlof
in Nederland doorbracht.
Gezond en gebruind zag hij er uit,
de 56-jarige Schmidt. Zijn slechtzit-
tend tropenpakje, in de gevangenis
door de „boed-"kleermaker gemaakt,
mociht hem om het vermagerde lijf
slobberen, maar zijn gezicht straalde.
Langzaam en nadrukkelijk schudde
hij ieder van ons de hand. Ons- recht
in de. ogen kijkend en zich voor deze
kinderlijk plechtstatige nadrukkelijk
heid verontschuldigend met een: „U
bent de eerste Nederlanders in al die
jaren".
„Eindelijk kan ik U zeggen, hoe
goed het mij gedaan heeft te weten
dat het Nederlandse volk met sym
pathie achter mij stond. Die we
tenschap heeft mij door die lange
jaren heen geholpen en mij ge
sterkt in de overtuiging dat eeens
de vrijheid zou komen.
Al mocht ik geen Nederlandse
kranten lezen of naar de radio
luisteren, toch kwam ik op aller
lei manieren aan de weet, .hoe
groot de belangstelling was die
men in Nederland voor 9ns lot aan
de dag legde. Bovendien werd ik
tot eind 1957 elke week bezocht
door mijn raadsman mr. L. Lips en
kreeg ik veel voedsel- en lectuur-
pakketten toegestuurd. Meer dan
ik nodig had".
Zeer goed tot zeer slecht
Aarzelend praatte Schmidt met zach
te stem. Het was hem aan te zien dat
hij nog niet helemaal vertrouwd was
(Zie slot pag. 9 kol. 1
Alvorens president Eisenhower en
premier Macmillan voor besprekin
gen naar Camp David gingen, brach
ten zij eerst nog een bezoek aan mi
nister DuUes in het Walter Reed
Hospitaal te Washington.
|IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
Vijf jaar inplaats
j van levenslang
H Zaterdag werd in Den Haag van
H officiële zijde de verrassende
mededeling gedaan, dat de Ne-
derlander H.C. J. G. Schmidt,
die, sedert eind '53 in Indonesië Ij
in gevangenschapwas gehouden
trokken was. Op 15 oktober '56
vrijgelaten en uit Indonesië ver-
troken was. Op 15 oktober 1956
werd Schmidt op beschuldiging
vai subversieve activiteiten te-
gen de Indonesische regering
H veroordeeld tot levenslange ge-
vangenisstraf. Zijn vrijlating
was, naar later nit Indonesische
s berichten bleek, te danken aan
een vonnis in revisie van woens-
dag jongstleden, waarbij het Ie- §j
H venslang werd veranderd in vijf
jaar gevangenisstraf met aftrek s
van preventief en bevel tot on-
middellijke invrijheidstelling.
Zondag is Schmidt per vliegtuig
in Londen aangekomen. Onze
correspondent in de Britse
hoofdstad doet hiernaast het re- M
laas van Schmidts aankomst.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllll
Opstand in Tibet
breidt zich uit
Volgens het in Calcutta verschijnen
de blad ,,The Statesman" is behalve is
Lhasa, ook de Tibetaanse bevolking
van de provincie Gyangtse opgestaan
tegen de Chinese autoriteiten. Alle te
legrafische verbindingen tussen India
en de Tibetaanse hoofdstad, Lhasa,
zijn verbroken.
Naar te New Delhi verluidt begonnen
de gevechten in de Tibetaanse hoofd
stad, toen duizenden bewoners van de
stad zich om het paleis van de Dalai
Lama verzamelden om te voorkomen
dat de Chinezen deze zouden aanhou
den.
Er zijn berichten dat de Chinezen wil
len dat de Tibetaanse leider naar Pe
king komt, maar volgens de Tibetaan
se traditie moet hij een rondreis langs
de kloosters in het land maken. De
Chinezen zouden echter vrezen, dat
door deze rondreis het verzet in religi
euze kringen tegen hun bewind zal
toenemen. De Dalai Lama zou bang
zijn dat hij, als hij in Peking zou zijn,
niet meer naar zijn land kan terug
zijn dat hij, als hij in Peking zou zijn,
niet meer naar zijn
keren.
Tweede leden van de 22 personen tel
lende „oorlogsraad" van de Tibetaan
se stammen zijn in Kalimpong, in In
dia vlak tegen de grens met Tibet,
door honderden in India wonende Ti-
betanen als helden ontvangen. Zij zijn
naar India gekomen om de daar wo
nende Tibetanen op te roepen voor de
strijd tegen de communistiseh-Chinese
overheersing.
INFORMATIEWERK IN TWEEDE FASE
Ook mr. Burger en
prof. Oud opnieuw
uitgenodigd
(Van onze parlementaire redacteur)
Vandaag begint de tweede fase van
het Informatiewerk van prof. Beel.
De fractieleiders, die vorige week
voor een eerste contact door de infor
mateur werden ontvangen, zijn voor
vandaag en morgen voor nader over
leg uitgenodigd. Allereerst komt van
daag de socialistische fractieleider,
mr. Burger, weer op bezoek bij dr.
Beel, waarna deze vanmiddag de lei
ders van de confessionele fracties te
zamen zal ontvangen. Tenslotte zal
dr. Beel dinsdagmorgen nog een on
derhoud hebben met de liberale frac
tieleider prof. Oud.
Uit het feit dat dr. Beel de leiders
van de confessionele fracties tezamen
ontvangt, menen Haagse politieke
kringen te mogen opmaken, dat de
HET PROBLEEM VAN DE KLEINE GEMEENTEN (II)
Voor samenvoeging dienen nog
andere factoren te worden overwogen
K.V.P., de A.R. en C.H. in ieder geval
betrokken zijn bij de mogelijkheden
voor een nieuw kabinet, die de infor
mateur in de loop van deze week aan
H.M. de Koningin hoopt voor te leg
gen.
De grote vraag is: zal ook de P.v.dA
bij de mogelijkheden worden betrok
ken. Ook over de V.V.D. tast men
nog in het duister. Ten aanzien van
de P.v.dA. meent men wel, dat de so
cialistische actie tegen de voorzitter
van de Tweede Kamer, dr. Korten-
horst, en de reactie daarop van de
niet-socialistische Kamermeerderheid,
de sfeer niet hebben verbeterd die no
dig is om de breuk tussen rood en
niet-rood te helen.
De informateur, prof. mr. Beel,
heeft zaterdagmiddag nog een on
derhoud gehad met mr. Cals, de
minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen in het demissio
naire kabinet. Wij vernemen, dat
dit onderhoud verband hield met
enkele punten betreffende .het on
derwijsbeleid, welke verduidelij-
behoefden.
king 1
(Van een bijzondere medewerker.)
Dat het bestaansrecht van de
kleine genieenten ook in Zee
land vooral op het ogenblik
discutabel gesteld wordt, vindt
voor een belangrijk deel zijn
oorzaak in een zekere twijfel
of deze elementen in het Neder
landse staatsbestel wel vol
doende opgewassen zijn tegen
de taken, die de moderne sa
menleving van de gemeente
vraagt.
De aanwezigheid van deze twij
fel rechtvaardigt een onderzoek
naar het functioneren van het
bestuur in een kleine gemeente.
Het eerste object voor een be
schouwing is dan de gemeente
raad, die zelfs in de kleinste ge
meente nog een vertegenwoor
diging van de bevolking moet
vormen. Hierbij kan de vraag
opgeworpen worden, welk mini
mum-aantal inwoners vereist
wordt, om een behoorlijke re
presentatie van de inwoners op
to leveren. Prof. Sj. Groenman
noemt in zijn rapport over de
gemeentelijke indeling op Goe-
ree-Overflakkee geen cijfer,
maar constateert, dat het mi
nimum aantal inwoners voor
een verantwoorde representatie
van de kiezers „beneden de
1000 lijkt te liggen". Deze eis
brengt op zichzelf beschouwd
het bestaan van vele kleine ge
meenten niet in gevaar. Slechts
de „dwerggemeenten" vallen af,
een categorie, die toch veelal bij
de discussie buiten besehon-
wing wordt gelaten.
Het beperkte aantal kiezers in de
kleine gemeente vërhoogt de persoon
lijke invloed van elke kiezer op de
gang van zaken in het gemeentebe
stuur. Deze omstandigheid heeft een
positieve rijde. De belangstelling voor
de gemeentelijke aangelegenheden,
die gestimuleerd wordt door de per
soonlijke bekendheid met de gekozen
vertegenwoordigers vormt een basis
voor de ontplooiing van de burgerzin,
waar grotere gemeenten ondanks bur
gerzin-acties tevergeefs naar zoeken.
Dit aspect van de kleine gemeente,
dat bij samenvoeging van gemeenten
sterk in waarde inboet en soms in een
ongezonde naijver tussen woonkernen
verandert, houdt een argument in
voor de handhaving van de zelfstan
digheid.
Gesteld mag worden, dat de positie
van het college van burgemeester en
wethouders in de kleine gemeente in
de meeste gevallen niet zo belangrijk
is, als de bewuste bepalingen uit de
gemeentewet aangeven. De beide an
dere bestuursorganen van de gemeen
te, de raad en de burgemeester staan
in de regel zo dicht bij de gemeente
lijke aangelegenheden, dat voor een
afzonderink werkgebied van het col
lege van B. en W. weinig olaats over
blijft. Dit houdt geen discriminatie
voor deze gemeentebestuurders in,
omdat het bijna onmogelijk is om
aan het wethouderschap in de kleine
(Zie slot pag. 5 kol. 5)
Twee man gered met
één parachute
Een piloot en een navigator zijn met
slechts één parachute op 300
meter hoogte uit een brandende
straaljager van de Zweedse
luchtmacht bij Askersund, mid
den-Zweden ontsnapt.
De piloot, Roy Ingemar Persson
ligt in het ziekenhuis met een
febroken dijbeen en een lichte
ersenschudding. De navigator,
Nils Borg, bleef praktisch onge
deerd. Geen van beiden kan zich
herinneren hoe zij uit het bran
dende toestel konden ontkomen.
De parachute van Borg was niet
opengegaan maar Borg wist niet
of hij zich aan de piloot had vast
geklampt of dat hij de koorden
van diens parachute had gegre
pen.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavond
TIJDELIJK OPKLARINGEN
Aanvankelijk opklaringen maar la
ter toenemende bewolking en van het
zuidwesten uit regen.
Matige tot vrij krachtige wind tus
sen zuid en zuidwest. Vrij zacht.
ZON EN MAAN
24 maart
Zon op 6.36 onder 18.58
Maan op 18.52 onder 6.16