Grepen uit de rijke pockethoekenoogst PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer Van en voor de boekenplank WEERZIEN MET VESTDIJKS ANTON WACHTER-ROMANS IMMIGRANTEN UITTEN WENSEN EN 00K KRITIEK „BENZINE-RUITERS" ZIJN BANG VOOR HAVER-PK'S *MIAT0 GEjf 20 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VRIJDAG 13 MAART 3959 Heimwee naar Haarlem twee vrouwenkarakters De uitgeverij Nijgh en Van Ditmar te Den Haag is begonnen, een vol ledige herdruk van de Anton Wach ter-romans van Vestdijk uit te ge ven. Het deel met de twee eerste boeken van deze nog steeds voortge zette romanreeks, „Sint-Sebastiaan", De geschiedenis van een talent (der de druk) en „Surrogaten voor Murk Tuïnstra", De geschiedenis van een vriendschap, (tweede druk) Is in één band verschenen. Voor vele jongeren die wél de latere boeken van Vest dijk hebben, is dit een mooie gele genheid deze roman-fleuve te com pleteren. Ook de andere oudere Anton Wachter-romans zullen in ge lijke uitvoering verschijnen. „Heimee naar Haarlem", nieuwe roman van Josepha Mendels (Ar beiderspers, Amsterdam) geeft een boeiende uitbeelding van twee vrouwenkarakters: Annette, geluk kig gehuwd en zeer ruim van op vattingen, en de van de ene man naar de andere zwervende Rober ta „die voor liefde is geboren" en die ook aan de liefde sterft, maar die nooit een man werkelijk be grepen heeft, en altijd „heimwee naar Haarlem" gehad heeft, de stad waar Annette woont, die het geluk symboliseert dat zij heeft femist. Licht en speels is het boek, och met een ernstige ondergrond. Kort voor haar dood bekent Rober ta: „Jij kent mijn leven, Annette, je kunt het vertellen, misschien zullen andere vrouwen dan begrij pen hoe ze het niet moeten doen". Van Conny Sluijsmans, wier eerste ling „Nog kans op de hemel" niet zozeer wegens de bescheiden literai re verdienste bekendheid verwierf als wel door het schandaaltje dat er omheen ontstond, is er al een tweede boek: „De laatste tranen"; het ver haal over een liefde tussen een veer tigjarige Duitser die elf jaar in mili taire dienst is geweest en een onge veer dertigjarige Limburgse vrouw die na een hevige liefdesaffaire zich op de Veluwe teruggetrokken heeft. Evenals de voorganger loopt ook dit verhaal triestig af (Leopold, Den Haag). Na het boek van Bruno Walschap verscheen er thans ook een roman van een dochter van Gerard Wal schap, en wel „Hart om hart" van Carla Walschap. Hoofdpersoon is een 26-jarig meisje, dochter uit een rijke en voorname Franse familie die haar tehuis haat en in Sicilië onder de vissers een ander leven begint, dat haar leert het verleden te over winnen (A. A. M. Stols, Den Haag). Met de nogal onsamenhangende, fan tastische en sympathieke roman „De club der Acrobaten" treedt de Vlaam se schrijver Eugène Bosschaert op nieuw voor het voetlicht. Het korte verhaal gaat Bosschaert mogelijk beter af, en deze roman is eigenlijk een op intelligente wijze aaneengere gen verzameling verhalen, getuigend van een gevarieerd talent. Bosschaert bezit bovendien dat typisch Vlaamse accent waar wij, Noordnederlanders vaak een zwak voor hebben (even eens A. A. M. Stols, Den Haag). Van A. den Doolaard verscheen er bij Querido, Amsterdam, een zeer om vangrijke autobiografie „Het leven van een landloper". Vanaf zijn acht entwintigste (en hij is nu achtenvijf tig) heeft Den Doolard (dit pseudo niem is al veelzeggend) door de we reld gezworven, en in dit boek ver telt hij op onderhoudende wijze over zijn talloze belevenissen en over wat hij daaruit als mens leerde. Andere nieuwe Nederlandse romans Tot slot vermelden wij nog van Jan Mens „Acht en achttien", wat de ver zameltitel is voor de twee romans die hij schreef over het leven van de Amsterdamse jongen Koen Oortgij- zen. Oorspronkelijk verschenen de boeken onder de titel „Koen" en „Op liefdes lichte voeten". Keurig uitge geven in kunstlederen band door de N.V. Uitgeversmij. „Kosmos" te Am- sterdam-Antwerpen. „De dood van Angèle Degroux" van H. Marsman, vele malen herdrukt, evenals „Mensen zonder geld" van Jan Mens, „Het veilige hotel" van A. H. Nijhoff (vroegere drukken droegen de titel „Medereizigers"), „Het wilde feest" van Adriaan van der Veen, „Duizend eilanden" van Beb Vuijk, en dan een viertal nieuwe uitgaven, speciaal voor deze reeks samenge steld, en waarover hier iets meer: Eerst twee deeltjes uit een nog voort te zetten serie „Proza en poëzie", en wel een bloemlezing uit de Neder landse Ietteren van 1200-1600, „Dat was gezelschap", samengesteld door J. van den Bosch, en „Proza en poëzie van 1600-1700, Ziet de dag komt aan", samengesteld door R. Nieuwen- huijs. Het eerste boekje bevat dus werk uit de Middeleeuwen en de 16de eeuw, het tweede uit de Gouden Eeuw. Beide richten zich tot de be langstellende leek, en wellicht mede daarom werd de spelling voor zover mogelijk gemoderniseerd. Hoe smaak en opvattingen zich wijzigen in de loop der tijden blijkt wel uit het feit dat thans Jacob Cats het met één bladzij moet doen, terwijl de vroeger veronacht zaamde zeventiende-eeuwer W. G. van Foequenbroch twintig bladzij den kreeg! In deze voortreffelijke boekjes zijn de teksten verbonden door korte, instructieve inleidinkjes en wetens waardigheden. Persoonlijk blijven wij het moderniseren van de spel ling in oude teksten zeer betreu ren en als een soort vervalsing voelen, doch deze tegemoetkoming aan de gemakzucht van de heden daagse lezer is zo algemeen ge worden dat er zelfs gemoderni seerde teksten in schoolboeken verschijnen. Tenslotte nog tweo nieuwe „Geïllus treerde Salamanders" en wel „In en om de mijn" van de mijndeskundige P. J. A. Frische (chef voorlichtings dienst van de staatsmijnen te Heer len), waarin alles wat met de steen kool en het mijnwezen verband houdt op bevattelijke wijze aan de orde komt, en „Televisie" van H. Schaafsma, waarin de snelle ont wikkeling van de beeldradio op de voet wordt gevolgd. Deze beide laatste delen zijn zeer rijk geïllustreerd met interessante foto's, en elk van een lexicon voor zien. Populair-wetenschappelijke boeken in de beste zin van het woord. Illlllllllllllllllllllillllllllllllllllllüilllil Expeditie naar verzonken stad Deze zomer zal een expeditie onder leiding van de Nederlan- der Hans van Praag en de Britse acteur John Pertwee 'n onderzoek instellen naar de verzonken stad Epidauros die p ten zuiden van de Joego-Slavi- sche stad Dubrovnik op tien tot twintig meter onder water ligt. 1 Deze stad, waarvan men de Romeinse huizen duidelijk kan zien liggen, verzonk in de der- de eeuw. De heer Van Praag woont op de Balearen. De expeditie hoopt een onder- H waterfilm van de ruïnes te maken en voorwerpen op te vissen, die een beeld kunnen geven van het dagelijks leven »n Epidduros zeventien eeuwen H geleden. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil OOIEVAARS (Bert Bakker/Daamen N.V., 's-Gravenhage). „Persoon lijke voorkeur" van J. C. Bloem, gedichten uit de letterkunde van vier landen, te weten Nederland, Engeland, Duitsland en Frank rijk, met kort commentaar over iedere dichter of geplaatst ge dicht. Een boekje, zoals men dat graag van elke dichter van be tekenis zou willen zien. In de eerste plaats op zichzelf natuur lijk een mooie, interessante bloem lezing, maar bovenal is het ver helderend voor wie zich in Bloem- zelf verdiept. Een bloemlezing zegt ons onder alle omstandig heden altijd reeds veel over de samensteller ervan, maar een bloemlezing waarbij men geen enkel gedicht behoeft op te nemen om andere dan eigen voorkeurs redenen, doet dat in nog sterker mate. Het is een boekje als een schatkamer, flonkerend van be kende en minder bekende juwelen. No. 89 „Dagboek van de veer tienjarige Selma Lagerlöf" ver taald en ingeleid door N. M. War- tena. Selma Lagerlöf werd 20 no vember 1858 geboren en we kun nen deze publikatie dus als een kleine herdenkingsuitgave be schouwen, die zeer interessant is omdat dit dagboek ons een kijkje geeft in het kinderleven en kin aergemoed van de bekende schrijf ster. Het loopt van 20 januari 1873 tot 13 mei 1873. No. 90 „Triangel" van Lucebert; een verzamelbundel gedichten, waarin volledig herdrukt „Trian gel in de jungle", „De Amster damse school" en „Van de afgrond en de luchtmens", drie van de be langrijkste bundels dus van deze experimentele dichter. ABC-BOEKEN. Arbeiderspers, Am sterdam). No. 100, dat helemaal in het te ken van honderd staat is „1 pk", honderd gedichten van honderd levende dichters. Hans van Stra ten stelde deze bloemlezing sa men. Hij kreeg de opdracht, hon derd dichters te zoeken, en het bleek hem dat er... duizend le vende dichters in Nederland zijn,; zodat hij nog 1 op 10 moest kie zen. Zelfs de poëzie van de toe komst is er al in te beluisteren, ontdekten we. Het werd een aar dige verzameling, wat ook geldt voor No. 102„Boeboeboek", een col lectie griezel- en gruwelverhalen, alle van eigen bodem, bijeenge zocht door Ab Visser. „Niet in het donker lezen" staat er waar schuwend op het omslag; zo héél erg maken onze Nederlandse schrijvers het in dit opzicht meest al niet. Maar wie wel houdt van een kleine huivering af en toe, kan hier zijn hart ophalen en de griezel over de grazzel laten lo pen. Mogelijk toch het liefst in het donker of op een lichtloze dag. Want in een strandstoel pakt deze lectuur beslist minder goed PBISMABOEKEN (Het Spectrum, Utrecht). No. 368 is hier eveneens een bloemlezingC. J. Kelk en Bert Voeten maakten een keuze uit de „Nederlandse Poëzie van de 20ste eeuw", van Holst tot heden. Ook de Vlamingen zijn hier ruim ver tegenwoordigd. De bloemlezers hebben, naar zij vermelden, voor keur getoond voor verzen die „een zekere aandacht voor de mens in zijn huidige situatie aan de dag leggen". Bloemlezingen kritiseren is uiteraard vrijwel on begonnen werk, zeker als zo'n boekje vijf kwartjes kost en dan een massa moois brengt. Het boekje zal zijn weg dus weer wel vinden. No. 369 „Het Spiegeltje" van Ina Boudier-Bakker (12e druk), familieroman, spelend in de ge goede kringen voor 1914. De hoofdfiguur uit dit boek, een be roemde zangeres, heeft naar be weerd wordt, vele trekken met de schrijfster gemeen. HET WERELDVENSTER. Twee zeer warm aanbevolen pocketboeken gaf Het Wereldvenster, Baarn, uit. Het eerste in samenwerking met Boucher, Den Haag, is „De Kus" van Tsjechof, vertaald door Aleida Schot (3e herziene druk). Het bevat een aantal meesterver- tellingen van deze grote Rus die wel geen nadere aanbeveling meer behoeft. Het andere boek is „De ontvoerde Sultane en andere ver halen", sprookjes (3e druk) uit Azië, Afrika en Europa, bewerkt door Antoon Coolen. Deze verha len verschenen eerder onder de titel„Sprookjes voor grote men sen" en zij werden meestal uit etnologische uitgaven opgediept en bewerkt. Inderdaad voor kin deren beslist ongeschikt. METJLENHOFF-PO CKETS, (J. M. Meulenhoff, Amsterdam). Van G. van de Walcheren, wiens „Scherven langs de hemel" een boek was dat opviel door een ge heel eigen toon en stijl, ver scheen in de Meulenhoff-pockets „De oorlog met de grote mensen" minder geslaagd naar ons lijkt dan de eersteling, maar toch al leszins de moeite waard (No. 13). No. 17 Bertrand Russell Ver over uw geluk, een levensfiloso fie voor iedereen van deze be langrijke en originele Britse wijs geer. Zijn in een lang leven ver worven geluksrecepten geeft hij in eenvoudige taal weer. Zelf be sluit hij zijn inleiding: „In het ge loof dat velen, die zich ongeluk kig voelen, het geluk kunnen verweven door juist gerichte ei gen inspanning heb ik dit boek geschreven". Het is de 9e druk. W. A. Fick-Lugten zorgde voor een goede vertaling (The conquest of happiness). Het is een boek waar letterlijk iedereen wel wat aan heeft en door opgekikkerd wordt. „Wat kan ik doen om ge lukkiger te zijn?" is de vraag die immers zo vaak opklinkt. Rus sell geeft op die vraag weloverwo gen richtlijnen en antwoorden. No. 18 is „De wereld een dans feest" van Arthur van Schendel, één der luchtigste en levendigste hoeken van deze auteur (8e druk) en no. 19 een historische roman biografie van zéér hoog gehalte: „Johanna de Waanzinnige" door dr. J. Brouwer (5e druk). Dit meesterlijk opgezette werk over het intens-tragische, fascinerende leven van de 16e-eeuwse Spaanse koningin is lectuur die men niet gemakkelijk uit de hand legt als men er in begonnen is. Door en door verantwoord. Het raadsel dat de ongelukkige vorstin om gaf en omgeeft is nimmer opge helderd, maar toch licht dr. Brou wer een tipje van de sluier op. H. W. De Franse spoorwegen hebben de be schikking gekregen over een bijzon der fraaie rail-busdie de 44 eerste en 22 tweedeklasse passagiers behal ve 'n uiterst comfortabele reis ook 'n uniek uitzicht geeft. De wagen weegt 55 ton, heeft een vermogen van 800 pk en een topsnelheid van 130 km/u. Heropening museum van marechaussee Op donderdag 19 maart zal het mu seum der koninklijke marechaussee, dat sedert de Tweede Wereldoorlog niet meer als korpsmuseum bestond, worden heropend. In 1936 was een grote colleetie documenten, boekwer ken, platen, uniformstukken en wa pens bijeengebracht in een museum ruimte bij net depot der koninklijke marechaussee te Apeldoorn. Na 1945 was geen geschikte ruimte beschikbaar, totdat de collectie aanzienlijk uitgebreid thans kon worden ondergebracht in het gebouw van het district Rotterdam der ko ninklijke marechaussee. De collectie geeft een gedetailleerd overzicht van de geschiedenis der marechaussee, teruggrijpend tot in het ontstaan der gendarmerie nog vóór de Bataafse republiek. Zij bevat onder andere het besluit van 26 okto ber 1814, nr. 498, waarbij koning Willem I de oprichting goedkeurt van het huidige korps en waarin hij te vens eigenhandig het woord „gendar. merie" verving door „marechaussee". De collectie i.s het eigendom van de Stichting Museum Koninklijke Mare chaussee, die is opgericht in 1937. TWEE CONFERENTIES IN CANBERRA (Van onze correspondent Leo 't Hart) Elk jaar komen de afgevaardigden van de over de heel Australië ver spreide organisatie tot hulp en steun aan imigranten: „The Good Neigh- hour" in Canberra bijeen. Op deze bijeenkomst worden allerlei proble men, die verband houden met immi gratie en immigranten besproken. Er wordt niet alleen kritiek geuit, maar ook waardering. Ook op de onlangs - --- - - hard< gehouden conferentie werden waarheden gezegd. Het is niet de bedoeling van dit ar tikel, een verslag te geven. Trouwens de buitenlandse persvertegenwoordi gers worden nimmer tot deze confe rentie uitgenodigd. Maar uit hetgeen bekend is geworden valt op te maken, dat er altijd nog vele tegenstrijdige opvattingen over emigranten en im migratie bestaat. Een fel omstreden punt was ditmaal de opmerking gemaakt door sir Mac- farlene, directeur van het instituut voor medisch onderzoek in Melbour ne, dat niet alleen meer Aziaten in Australië moeten worden toegelaten, maar dat ook het „inter-rashuwelijk" dient te worden bevorderd. Het betoog heeft in Australië veel stof doen opwaaien. De bekende schrijver Nevil Shute bleek een groot CHAUFFEURS GAAN ER SNEL VANDOOR Parkeermeter-controleurs zitten hoog te paard (Van een correspondent) Op duizenden Amerikaanse wegen en straten wordt men iedere keer weer getroffen door hetzelfde grotesk aandoende schouwspel: in een zee van splinternieuwe of overjarige, gestroomlijnde of hoekige automo bielen die dag en nacht over fle „highways" en door de straten en avenues rollen duiken plotseling een of twee politieruiters op. Hun paarden zijn maandenlang gedres seerd zodat zij zich van al dat chroom en staal, van al die dnizen- den p.k.'s niets aantrekken. De politiemannen rijden langs de par- keermeters en schrijven de al te spaarzame parkeerders op. Met een volmaakte handigheid schrijven ze in het zadel hun bonnetje en daar- Advertentie) VOORJAARSMOE? LUSTELOOS? PRIKKELBAAR? SNEL HERSTEL en veel meer weerstandsvermogen Ook zo goed voor Uw kinderen! na bukken zij zich afstappen doen ze nooit om in de lagere regionen van het benzine-ros een rood, wit of groen papiertje aan de voorruit te hechten het beruch te parkeer-„ticket". En dan rijden ze verder, naar de volgende zon daar. Deze politiemannen zijn in prima con ditie en bovendien zeer lenig, alleen al omdat zij zo veel moeten buk ken. Behalve voor de parkeermeter- controle worden de bereden man schappen ook in de parken en tij dens grote bijeenkomsten ingescha keld. „Ik heb nog nooit iets gezien, dat op een grote mensenmenigte meer indruk maakt dan een paard", zei een politie-officier. „Eén ruiter vervangt tien manschappen. Som mige belastingbetalers denken, dat wij enorme sommen uitgeven voor de paarden. Dat is niet waar. Kort geleden kochten wij zes paarden. Samen kostten zij zegge en schrij ve 276 dollar. Als U bedenkt, dat zij tot him 24e jaar dienst kunnen doen, dan zult U met me eens zijn, dat het een goede investering is". Wie in een „drug-store" snel een pakje sigaretten wil halen zonder een muntje in de parkeermeter te werpen, vergeet die sigaretten al gauw, wanneer hij in de verte een politieruiter ziet. Ik zag in een win kel een man, die zijn inkopen al be taald had maar zijn wisselgeld en al zijn pakjes in de steek liet en, als ging het om zijn leven, naar zijn auto rende en er ijlings van door ging. Hij had een bereden po litieman gezien... Het is duidelijk, dat 250 paardekrachten uit Detroit het hier afleggen tegen één oude haver-p.k. voorstander te zijn van een sterke Britse, en ook van een Amerikaanse immigratie. Er zal een speciale actie worden gevoerd om meer Amerika nen (en Amerikaans kapitaal) in Australië te krijgen. De minister van immigratie, mr. Downer, uitte zijn grote teleurstel ling over het feit dat er onder de im migranten een geringe animo bestaat om zich te laten naturaliseren. Gezien het feit dat zich thans meer dan een miljoen immigranten in Au stralië bevinden, zijn de cijfers voor naturalisatie zeer onbevredigend en de minister stelde zich de vraag wat hiervoor de reden kan zijn. Zijn op merking deed later enkele Nederland se immigranten in de pen klimmen om middels een ingezonden stuk in de bladen te betogen dat, nu enige tijd geleden Australië enkele bezwaren uit de wet had weggenomen, er thans wel meer animo tot naturaliseren zou komen. Er is echter alle reden om dit te be twijfelen. De bedoelde bezwaren had den op zichzelf geringe betekenis en Waren trouwens aan vrijwel alle im migranten tevoren onbekend. Zij be troffen o.a. de bepaling dat iemand die zich aan ernstige misdrijven had schuldig gemaakt, hetstaatsburger schap weer kon worden ontnomen. Het is niet erg waarschijnlijk dat die bedreiging tegen misdadige immi granten van veel invloed op de beslis sing omtrent het al of niet naturali seren zal zijn geweest! Het zou er anders met de mentaliteit van de emi granten slecht uitzien! Natuurlijk stelt men zich allereerst de vraag: „Wat schiet ik er mee op indien ik mij laat naturaliseren Alle mogelijke ethische- en principiële betogen, zoals: dat het billijk is ten opzichte van 't immigratieland, ma ken weinig of geen indruk op de im migranten die naar hun persoonlijke voordelen zien. En deze zijn zeer ge ring. Iedere immigrant komt praktisch voor dezelfde sociale voorzieningen als genaturaliseerden en Australiërs in aanmerking; slechts voor het ver krijgen van rijks- of gemeentebetrek- kingen gelden bepaalde eisen, even als bij toekennen van studiebeurzen. Alle klachten, wensen en kritiek ter voornoemde immigrantenconferentie hier verder voorbijgaande, zou ik over willen gaan naar een geheel an dere. Gelijktijdig werd te Sydney een andere conferentie gehouden. Dit betreft de jaarlijkse conferentie der organisatie van invaliden en ou den van dagen in Australië. In deze bijeenkomst heeft de Lord Mayor van Sydney, Aid. Jense, een scherpe aanval gedaan op de sociale verzorging zoals die in Australië be staat. Hij constateerde dat Australië de zeventiende plaats bezet. „Dertigduizend ouden van dagen leven in Sydney onder gelijke con dities als de paupers in de landen van Europa", zo rieD de Lord Mayor uit. Nu weet ik wel dat on der dit gras van Aid. Jense (die een Labor-man is en (dus) de li berale regering bekritiseerde) een politiek addertje schuilt, doch een bekend feit is het, dat op algemeen sociaal terrein, bijzonder ook voor de ouden van dagen, het in Austra lië hier en daar moeilijk ligt. Er is reden om, speciaal voor onze oudere adspirant-emigranten, het licht ook op déze conferentie te la ten vallen. 1120. „Goeie grutten, Mare", zuchtte piloot Storm, toen hij zijn warrig denkvermo gen weer wat onder contro le had, „ik dacht werkelijk, dat mijn laatste uur gesla gen had! M'n hersens wa ren veranderd in smeer kaas! Wat een smelthitte! En die verdraaide helm. De kan niet eens bij m'n ge zicht om het angstzweet weg te wissen. Bovendien versmacht ik van de dorst. PffHij hoofde Mare grinniken: „Ja je moet er wat voor over hebben, als je jezelf 'n geroutineerd ruim tereiziger wil noemen!" „Weet je", vervolgde Arend „ik moest opeens denken de proeven die ze hier op aarde, even voor mijn uitstapje naar Valeron, ge nomen hebben met een paar aapjes als „bemanning" van het eerste baby-i ruimtestation. Toen na verloop van enige we ken rondcirkelen de brandstof op was, zakte de raket terug in de atmosfeer, waarbij het hele geval door de enorme wrijving verbrand de. Voor die tijd waren de arme diertjes al automatisch door gas gedood, Huu! Ik zag mezelf al als een karbonade!"

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 28