PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Macmillan en De Gaulle werden het eens
over houding in Duitse kwestie
Noren doen bod op
de Willem Barendsz.
Middelburgs Kloveniersdoelen behoeft
dringend restauratie
BILT
DIENSTPLICHT IN BELGIË
BEKORT TOT EEN JAAR
VERWACHT...
202e jaargang - no. 59
Dagblad, uitgave van de .firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 11 maart '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnira. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ,3rleven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen <b.g.g.
I of 3546); Middelburg, Markt 51, tel, 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20: Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel.
Tijdens bezoek van Britse premier aan Parijs
Kroesjtsjews nieuwe suggesties voor
Berlijn met reserve ontvangen
De besprekingen die premier Macmillan van Engeland in Parijs
heeft gevoerd met president De Gaulle en premier Debré van
Frankrijk, worden door beide partijen als volkomen bevredigend
beschouwd. „Wij zijn het eens over onze gemeenschappelijke
politiek en doeleinden. En in het bijzonder zijn we het erover
eens hoe de meer uitgebreide onderhandelingen die thans moe
ten volgen, dienen te worden gevoerd, zo zei Macmillan ha zijn
terugkeer in Londen. Ook de laatste suggestie van de Russische
premier Kroesjtsjew over het legeren van een beperkt aantal
troepen van de Grote Vier en eventueel van neutrale landen in
West-Berlijn is besproken. Vernomen wordt dat Macmillan (wie
Kroesjtsjews denkbeelden reeds bekend waren) als zijn mening
uitsprak dat de suggestie toonde dat de Russen de toekomstige
onderhandelingen willen vergemakkelijken. Macmillan dacht
evenwel niet dat dit voorstel voor het westen ver genoeg ging.
merkte op dat de ontwikkeling van
de moderne wapens van zulk een
aard is dat dergelijke plannen vol
gens de Fransen niet veel militaire
waarde zouden kunnen hebben maar
dat zij mogelijk van enig politiek be
lang zouden zijn-in het groter ver
band van een algemene regeling van
de kwestie met de Russen.
Voorbereiding
topconferentie
Een woordvoerder van het Franse mi
nisterie van buitenlandse zaken deel
de later aan journalisten mede dat
beide regeringen van mening zijn dat
de komende conferentie van ministers
van buitenlandse zaken in feite een
voorbereiding van een topconferentie
zou moeten zijn.
Frankrijk en Groot-Brittannië zijn
het volgens andere bronnen eens over
het antwoord op de laatste Sowjet-
nota inzake een conferentie van mi
nisters van de Grote Vier. Volgens
Franse kringen zouden tijdstip en
plaats van een ministersconferentie
waarschijnlijk zijn: begin mei in Ge-
nève. Macmillan heeft een uitvoerige
uiteenzetting gegeven over een plan
voor het instellen van een soort Eu
ropese zone waarvoor een beperking
en controle voor de bewapening zou
gelden. Een Franse woordvoerder
Verkiezing
De deuren van de stemlokalen
worden morgen geopend en daar
mee eindigt de verkiezingscam
pagne voor de Tweede Kamer. Da»
was een campagne, die levendiger en
met meer enthousiasme werd ge
voerd dan waaraan men in de laatste
jaren gewoon was. Toch bereikte zij
niet de bewogenheid van sommige
verkiezingscampagnes in de jaren
tussen 1918 en 1930. Het bezoek aan
politieke vergaderingen was niet
overweldigend, maai' men heeft dat
weten te verhelpen door op ruimere
schaal gebruik te maken van propa-
ganda-middelen, die gericht waren
op de huiselijke sfeer.
In elk geval moet gezegd worden, dat
de politieke partijen in 1959 al het
mogelijke gedaan hebben om het Ne
derlandse volk voor te lichten.
De kiezer(s) (essen), die op dit ogen
blik nog onwetend zouden zijn en
niet de voornaamste, actuele pro
grammapunten van de politieke par
tijen in deze verkiezingsstrijd zou
den kennen, hebben dat aan zichzelf
te danken.
Zij hebben in zekere zin hun plicht
als staatsburger (es) verzaakt door
zich niet voor te bereiden op de keu
ze, die zij morgen móeten doen.
Die keuze is uiterst belangrijk,
want het gaat om de vraag hoe
in-de komende 4 jaren ons land
bestuurd zal worden. Morgen heeft
men een van de weinige gelegenhe
den, die aan de staatsburger geboden
wordt, om mee te helpen bij het be
antwoorden van die vraag.
Daarom is het zo gewichtig, dat ieder
van deze gelegenheid gebruik maakt
en een geldige stem uitbrengt.
Elke stem heeft waarde en het is
zelfs zó, dat slechts enkele stemmen
beslissend kunnen zijn voor het al of
niet toewijzen van een extra-zetel
aan een bepaalde politieke partij.
Dat klemt temeer nu bij de huidi
ge verkiezingen de uitslag niet
bij voorbaat vaststaat. Eerstens
zijn reeds bij de Statenverkiezingen
van 1958, verschuivingen opgetreden
en in de tweede plaats zijn door een
politieke breuk met als gevolg een
kabinetscrisis de tegenstellingen
verscherpt.
Niemand kan dus op dit ogenblik
voorspellen hoe morgenavond de sa
menstelling van de Tweede Kamer zal
zijn en niemand heeft het recht om
te zeggen, dat het wel alles bij het
oude zal blijven.
Wij zullen ons niet aan een prog
nose wagen voor de verkiezin
gen van morgen. Er zullen par
tijen zijn, die zich handhaven, en an
deren, die iets verliezen of winnen.
Deze verschuivingen kunnen van gro
te betekenis zijn voor de vorming
van een nieuwe regering en voor het
trekken van een scheidslijn tussen
de partijen, die tezamen het rege-
ringsblok zullen vormen of tot de
oppositie zullen behoren.
Daarom gaat het morgen en daarom
moet iedereen morgen zijn stemplicht
t vullen!
op
kritiek van mr. Luns
Een woordvoerder van het Westduitse
ministerie van buitenlandse zaken,
heeft maandag gezegd dat de kritiek
van de Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken, mr. J. M. A. H. Luns,
in een memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer over de gang van za
ken bij de Westduitse schadeloosstel
ling van slachtoffers van de nazi's on
gerechtvaardigd is.
De bondsregering heeft reeds 125
miljoen gulden uitgetrokken voor Ne
derlandse eisen tot schadeloosstelling.
De woordvoerder, die op een perscon
ferentie te Bonn sprak, zei dat de
bondsregering hoopt dat er een bevre
digende oplossing van het probleem
zal worden gevonden.
Belgische voorstellen
De Belgische minister van buiten
landse zaken, Pierre Wigny, heeft
zijn ambtgenoten van de Noordat-
lantische Verdragsorganisatie een
nota gezonden waarin voorstellen
zijn vervat voor een nieuwe bena
dering van het Duitse vraagstuk,
met inbegrip van de kwestie Ber
lijn. Een zegsman die in nauw
contact staat met de Belgische re
gering, deelde dit dinsdagavond
mee. Hij zei dat de minister in de
nota's een uiteenzetting geeft van
de mogelijkheden van „een soort
beperkte militaire losmaking, met
cooncrete punten waarop ontwa
peningsbesprekingen voor het wes
ten aanvaardbaar zouden kunnen
zijn".
Westduitse steun
De persdienst van de Westduitse
christendemocratische partij heeft
dinsdag in een commentaar op
Kroesjtsjews nieuwe suggesties ge
zegd dat aanvaarding van het Sow-
jet-voorstel zon betekenen dat de
Sowjet-Unie weer vaste voet in West-
Berlijn zou krijgen en dat de Rassen
daar weer controle zouden kunnen
uitoefenen.
Bombardementen tegen
opstandelingen op Celebes
Het hoofdkwartier van de Indonesi
sche luchtmacht heeft dinsdag mede
gedeeld, dat een reeks luchtaanvallen
is uitgevoerd tegen concentraties van
opstandelingen in Noord-Celebes.
Tussen 23 februari en 3 maart- zijn
20 concentraties onder vuur genomen
met raketten en alle vliegtuigen
keerden veilig terug op hun bases, al
dus een communiqué.
De zwaarste aanvallen waven gericht
tegen Amoerang, een steunpunt van
de opstandelingen op 80 km ten wes
ten van het vliegveld van Menado en
andere doelen rondom deze stad. Ook
werden aanvallen met raketten ge
daan op schuilplaatsen in het geberg
te. Een woordvoerder van de lucht
macht zeide, dat de aanvallen in de
toekomst zullen worden voortgezet.
De 12-jarige Wim Wagensveld uit I gevonden eerste kievitsei aan H.M.
Lunteren had dinsdag de dag van de Koningin overhandigen. Ook dit
zijn leven: ■persoonlijk mocht hij op jaar is de gevestigde traditie weer
het paleis Soestdijk het door hern gehmdhaafd.
Inwoners van Herbriggen
willen nog niet terug
Het bestuur van het Zwitserse kan
ton Valais heeft 135 inwoners van
Herbriggen toestemming gegeven om
naar het dorp terug te keren maar
geen van hen heeft, 24 uur na die be
slissing, de lege woningen in het
dorp betrokken. De dorpelingen heb
ben meer vertrouwen in de brand
weercommandant Kovina, en de sol
daten die op de berghelling de aard
verschuiving op de „Nadelhorn", die
hun huizen bedreigt, in het oog hou
den.
Trouwens, burgemeester Bittel, die
eigenlijk de eerste zou moeten zijn,
heeft ook al geweigerd naar Herbrig
gen terug te keren. „Kijk", zeggen de
dorpelingen, „dat is een man uit de
bergen, die de gevaren kent. Wij zul
len ons naar hem richten".
Nog geen besluit
gevallen in
Den Haag
Te Oslo is dinsdag officieel be
vestigd, dat de Noorse walvis
maatschappijen, met actieve
steun van het ministerie van nij
verheid, een bod hebben gedaan
op het Nederlandse fahrieks-
schip voor de walvisvaart, de
Willem Barendsz. De Noorse
minister van nijverheid, Gustav
Sjaastad, deelde aan het Britse
persbureau Reuter mee, dat de
onderhandelingen over de aan
koop van de Willem Barendsz
nog gaande waren.
De heer Einar Vangstein, directeur
van de organisatie der Noorse wal
visvaartmaatschappijen (Norges
Hvalfangstforbund), deelde mee, dat
ook op het hoofdkwartier van deze
organisatie te Sandefjord, onderhan
delingen inzake overneming van de
Willem Barandsz worden gevoerd.
Van officiële zijde in Noorwegen wa
ren gisteren geen bijzonderheden te
verkrijgen over het Noorse bod. Ook
was men niet bereid mee te delen, of
het bod al dan niet is aanvaard door
de Nederlandse autoriteiten. Van be
voegde zijde te Den Haag wordt het
A.N.P. meegedeeld, dat er van Ne
derlandse zijde nog geen beslissing
is genomen.
Een Noors blad, dat in nauw contact
staat met kringen van de walvisvaart
Toenbergs Blad, schreef gisteren, dat
de overneming van de Willem Ba
rendsz zou bijdragen tot de moderni
sering van de Noorse vloot. De Wil
lem Barendsz is volgens dit blad een
van de modernste fabrieksschepen
ter wereld.
In kringen van de walvisvaart
vestigde men er gisteren de aan
dacht op, dat de aankoop van het
Nederlandse schip de positie van
Noorwegen in de toekomstige on
derhandelingen over de toewijzing
van de vangcontingenten zal ver
sterken. De Nederlandse eisen in
de op niets uitgelopen onderhande
lingen over de van contingenten
worden in Noorwegen als onrealis
tisch beschouwd.
Wanneer de Willem Barendsz door de
Noren wordt overgenomen, zal Noor
wegen tien walvisexpedities kunnen
uitrusten. De Japanners hebben er
zes, de Engelsen drie en de Russen
minstens twee.
De Britse premier Harold Macmillan
heeft in gezelschap van zijn minister
van buitenlandse zaken Sél/wyn Lloyd
in Parijs met de Franse regering en
president De Gaulle besprekingen ge
voerd over de kwestie Berlijn en
Duitsland. Hier ziet men Macmillan
met de Franse premier Debré
(rechts) op het vliegveld Le Boitr-
get, waar hij hartelijk werd toege
juicht door het publiek.
Eisenhower beveelt
import-controle voor olie
President Eisenhower heeft dinsdag
verplichte controles verordend wat
betreft de import van rmve olie en
olie-produkten, zowel de nog niet vol
ledig bewerkte als de volledig be
werkte.
In de Spaanse Staatscourant werden
de namen vermeld van 369 Spanjaarden,
die wegens het onwettige bezit van
vreemde valuta in het buitenland tot
een totale boete van bijna 117 miljoen
peseta (ongeveer 10 miljoen gulden) zijn
veroordeeld.
MET INGANG VAN SEPTEMBER A.S.
Minister Gilson pleit voor
verdere integratie in Navo
België zal met ingang van sep
tember de duur van de dienst
plicht van 15 maanden tot 1 jaar
inkorten, zo heeft de Belgische
minister van defensie, Gilson,
dinsdag in de Tweede Kamer te
Brussel bekendgemaakt. Gilson
deed zijn mededeling tijdens het
debat over de defensiebegroting
voor het komende jaar.
Gilson deelde voorts mee dat de Bel
gische strijdkrachten op het ogen
blik 123.890 man omvatten, onder
wie 65.971 beroepsmilitairen en
50.618 dienstplichtigen. De overigen
zijn burgers. Volgens de minister
moet België om aan zijn verplich
tingen voor de Navo te voldoen on
geveer 80 miljard Belgische frank
(2,1 miljard gulden) in de komende
vijf jaren besteden.
Herstel kan nu echter samengaan
met inrichting tot Deltacentrum
WIE VANDAAG DE dag binnenstapt in de Kloveniersdoelen te Middel
burg beter bekend als het (voormalige) Militair Hospitaal waant zich
min of meer thuis in een oud en vervallen kasteel uit vroeger jaren. Want
een troostelozer en desolater aanblik als dat van één der fraaiste monu
menten van de Zeeuwse hoofdstad kan men zich niet denken. In het me
rendeel der zalen, zolders, kelders en gangen heerst een kil-aandoende
schemer; slechts een enkel lichtstraaltje probeert door vernielde raampjes
naar binnen te dringen. De muren zijn zwart, vies, gescheurd en verve
loos, overal hangen stofnesten en ligt puinafval, en op de bovenste van de
vroeger in tweeën gesplitste geweldige zolder waait het even hard als bui
ten, terwijl de regen er vrij toegang heeft. Dat is een treurige opsomming,
maar zo treurig behoeft dit nu ook weer niet te zijn, want er is hoop! Men
weet tenminste nu, waarvoor het gebouw gebruikt moet worden.
Zoals men weet bestaan er plannen
om de Kloveniersdoelen in te richten
tot Deltacentrum. Daarvoor zal dus
het gebouw een grondige restauratie
moeten ondergaan. In december van
het vorige jaar ging de hoofdstede
lijke gërhéeifteïaad bij de behande
ling van de „bouwnota" in principe
akkoord met de restauratie en de be
stemming van dit gebouw tot Delta
centrum. Maar voor men tot de ver
wezenlijking van die plannen kan
overgaan, zal een grondige restaura
tie nodig zijn.
Het is verheugeud, dat voor dit
toch wel zo magnifieke gebouw
een bestemming gevonden is, een
bestemming, die tevens voor het
behoud van het monument zelf
van groot belang is.
Het Deltacentrum kan hier een
voortreffelijke plaats vinden: het
ligt in het centrum van de stad,
het beschikt over uitgebreide ter
reinen, waar eveneens allerlei in
teressante zaken geëxposeerd
kunnen worden en bovendien is
het gebouw van historische waar
de. Het moet gerestaureerd wor
den en dat zal spoediger kunnen
gebeuren als men weet wat men
er mee gaat doen.
Dat weet men dus nu. En het is te
hopen, dat men spoedig aan de slag
kan en dat weldra komt vast te
staan, wat er allemaal in het ge
bouw moet gebeuren, ook met het
oog op de toekomstige bestemming.
Want hoe is de situatie thans?
Slecht! We schreven het reeds in
de aanhef van dit artikel. De
fraaie voorgevel, met zijn domi
nerende Bredeman de Vriestop in
het midden en twee sierlijke dak
kapellen ter weerszijden, ziet er
nog vrij gaaf uit, zodat hieraan
niet zo veel gebeuren moet. Met
de entree is het echter: anders ge
steld. De vroeger vóór de gevel
aangebrachte dubbele bordes met
een balustrade van zandsteen be
staat alleen nog maar uit een ha
veloze trap, afgeschermd door een
houten leuning. De vier leeuwen,
die de wapens van Zeeland en
Middelburg torsten en die de balu
strade sieren, houden momenteel
verblijf in de Waag aan de Ba
lans.
Eenmaal binnen in de hal van de
Doelen, begint het verval. Het is
hier bijna duister. De grote zaal aan
de linkerkant maakt in dit desolate
geheel nog een gunstige indruk,
maar dit is slechts schijn. Inderdaad
de zaal is wat opgelapt, maar als het
regent loopt het water aan alle kan
ten langs de muur. Tot voor kort
waren alle moerbalken in deze zaal
aan de uiteinden weggerot, zodat de
overblijfselen ondersteund moesten
worden met „standvinken", een be
tere naam voor flinke boomstam
men.... De weggerotte delen zijn nu
enigszins hersteld, omdat de zaal eni
ge tijd ruimte moest bieden voor een
kleuterschoolklas
In de ruimten op de begane grond
van de voorzijde gerekend de kelder
verdieping is het welhaast nog er-
(Zie slot pag. S kol. 1
Hij zette uiteen dat het Belgische de
fensiebeleid vier fundamentele aspec
ten vertoont: een beter gebruik van
het effectief, een economischer op
vatting, een beter aangepaste organi
satie en een verder doorgedreven in
tegratie in de Navo. Hij betoogde dat
de opleidingsmethodes in het leger
herzien moeten worden. Zo beziet
men de mogelijkheid om de oplei-
dingsperiode tot de eerste oefening
te beperken en aldus een zuiniger en
doeltreffender organisatie tot stand
te brengen. De minister wees erop
dat de begrotingsuitgaven door aan
werving van vrijwilligers stijgen,
maar terwijl het leger een kleiner
deel van de actieve werkkrachten in
het land zal gebruiken, zal men van
deze krachten kwalitatief veel betere
prestaties verkrijgen. Het leger geeft
telkenjare miljarden uit voor de op
leiding van jongeren die na korte tijd
weer in het bedrijfsleven terugkeren.
Anderzijds besteedt het belang
rijke sommen aan de uitrusting
van de strijdkrachten- De lands
verdediging geeft door zich met de
vier grote continentale machten te
verenigen met het oog op de ge
meenschappelijke ontwikkeling en
de produktie van raketten, de Bel
gische nijverheid de gelegenheid
zich te ontwikkelen op verscheide
ne gebieden. De Belgische rege
ring, aldus de minister, is van me
ning- dat op internationaal vlak
een rationalisatie kan worden na
gestreefd als op nationaal niveau
en dat dit kan geschieden door
grotere bundeling van inspanning,
gezamenlijk optreden en integratie
op vele gebieden.
Geldig *ot hedenavond
DEZELFDE TEMPERATUREN
Droog en gedeeltelijk bewolkt. Mati
ge tot vrij krachtige zuidoostelijke
wind. Weinig verandering in tempe
ratuur.
ZON EN MAAN
12 maart
Zon op 7.04 onder 18.37
Maan op 8.0S onder 22.06