PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Directoraat Materieel Landmacht door
commissie bekritiseerd
Macmillan: „Met Kroesjtsjew
uitgebreider overleg voorbereid"
GEEN GROTE meningsverschillen met G.S.
over industriekernen
Taakomschrijving staatssecretaris van oorlog ontbrak
POLITIEKE LEIDING W4S
ONDER DE MAAT
Vandaag...
202e jaargang - no. 50
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. d. Velde en P. B.
den Bóer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week f 7.00 p few.; fr p. p. 7.25
per few Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 28 febr. 1SC9
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. 'Mlnlm. p. advertentie 4.
Ing.mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van I.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus Vllsslngen Walstr 58-60, tel 2355 4 lijnen (b g.g.
I of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. P. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel, 2425 adm. tel.
("Van onze parlementaire redacteur)
De bijzondere commissie uit de Tweede Kamer, benoemd op grond
van een motieE. A. Vermeer om een onderzoek in te stellen naar
de gang van zaken bij het Directoraat Materieel Landmacht heeft
thans het eerste gedeelte van haar verslag aan de Kaïner uitge
bracht. De commissie komt tot de conclusie;
1. Het ontbreken van een duide
lijke taakomschrijving voor de
staatssecretaris had tot gevolg, dat
de politieke (ministeriële) verant
woordelijkheid voor de activiteit van
de diensten, welke met de aanschaf
fing te maken hebben gehad, onvol
doende tot gelding is gekomen.
2. De voormalige staatssecreta
ris (mr. P. J. Kranenburg) was be
last met materieelzaken en was dus
ook verantwoordelijk voor de orga
nisatie van de aanschaffende dien
sten. Het is de commissie echter niet
mogelijk zijn specifieke verantwoor
delijkheid voor de feiten in het be
leid scherp te omlijnen.
3. Vele en vérstrekkende beslis
singen konden worden genomen bui
ten de minister (ir. C. Staf) en de
staatssecretaris om. Dit wijst erop
dat de politieke (ministeriële) lei
ding onvoldoende tot gelding werd
gebracht.
4. Het D.MJj. beschikte niet over
een voldoende aantal deskundige
krachten.
5. De reorganisaties, die tussen
1950 en 1956 hebben plaatsgevonden
bij het D.M.L. volgden elkaar zo snel
dat geen der nieuwe vormen kans
gekregen heeft zijn levensvatbaar
heid te bewijzen.
6. De juiste verhouding in de
bezetting tussen militair en burger
heeft de leiding niet kunnen vinden.
Geen ruimte?
In Nederland is kortgeleden een
stichting „Volle en Ruimte" opge
richt. waarvan de leden zich nogal
ongerust maken over de bevolkings
aanwas. Elke drie en een halve mi
nuut komt er een Nederlander bij.
Waar moet dat heen, zo vragen zij.
In een propagandablad van de ver
eniging wordt een waarschuwing van
onze regering geciteerd, die aandrong
op emigratie, omdat Nederland het
dichtst bevolkte land van Europa is
met de snelste bevolkingsgroei, waar
we - zonder emigratie - in 1980 met
14,3 miljoen zielen zouden wonen en
dan zouden we staan voor een haast
onoplosbaar conflict tussen aantallen
en ruimte.
Deze vrees voor overbevolking be
staat niet alleen in Nederland.
Zij is een internationaal ver
schijnsel. Een belangrijke internatio
nale vrees-verbreider is (in dit op
zicht) de Amerikaanse literator en
cultuurfilosoof Aldoris Huxley, die
jaren geleden een geestig boekje
schreef over de komende, nieuwe we
reld en die nu alsmaar meent, dat
er in de nieuwe wereld veel te veel
kinderen geboren zullen worden,
waardoor die nieuwe wereld ln ar
moede zal ten onder gaan.
Vanzelfsprekend is deze beduchtheid
voor een te snelle groei van de we
reldbevolking niet geheel zonder
grond. Er kunnen zich bij een te
snelle groei in bepaalde werelddelen
inderdaad heel ernstige problemen
voordoen, die op beperkte schaal ln
het verleden al vele malen tot hon
gersnood, armoede, oorlog enz. heb
ben gevoerd. Wanneer men die zaken
thans op de gehele wereld gaat be
trekken, dan geeft dat wel een som
ber perspectief.
Het geruststellende echter is, dat
het hier alleen nog maar „ver
wachtingen" betreft van cultuur
filosofen. Voor dit ogenblik leven we
nog in een wereld waar een betrek
kelijke overproduktie aan voedings
middelen bestaat, waar er overpro
duktie is van grondstoffen voor ener
gie, waar de produktie van kleding
welhaast onbeperkt kan worden uit
gebreid en waar de woningnood in
hoofdzaak veroorzaakt wordt door
het feit dat men beter gehuisvest wil
zijn dan het voorgeslacht! Het ziet
er op dit ogenblik nog niet naar uit,
dat men aan de grens zou staan van
bittere nood of dat men de bevol
kingsaanwas krachtig zou moeten af
remmen. Zolang in het Nederlandse
blad Coöperatie nog de vraag bespro
ken kan worden of de „verbijsterend
snelle toeneming van de wereldbe
volking" binnen enkele jaren een ein
de zal maken aan de (relatieve) over
produktie van voedingsmiddelen, wor
stelen we nog niet met tekorten,
maar met een overvloedsprobleem en
dus behoeft de snelle toeneming van
de wereldbevolking ons nog niet te
verbijsteren.
Voor Europa klemt dat laatste mis
schien nog wat meer dan voor de
rest van de wereld, want wel
groeit de bevolking van Nederland
snel, maar in andere Europese landen
is die groei matig en dat schept een
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
De commissie meent, dat overwogen
dient te worden of niet een groot
deel van de dienst overwegend met
burgers dient te worden bezet.
IN GEBREKE.
De conclusies over de andere delen
van het onderzoek der commissie ko
men hierop neer:
De Verenigde Blikfabrleken be
schikten met over een geschikte
outillage voor het maken van
helmen;
de slechte gasmaskers waren een
gevolg van het feit, dat het DM.
L. tevoren het vragen van een
deskundig advies achterwege had
gelaten;
hij het uitvoeren van de opdracht
tot aanschaffing van gevechts-
schoénen, waarvan bij het dragen
de rubberzolen afbrokkelden, is
het D.M.L. in gebreke gebleven
de order goed voor te bereiden.
Er had een proeforder moeten
worden geplaatst;
De N.V. Organisch-chemische
industrie Ossendrecht maakt wel
goede trotyl, maar kon de orders
van het D.M.L. financieel niet
aan. Voor deze mislukking acht
de commissie in het bijzonder de
voormalige staatssecretaris van
oorlog verantwoordelijk;
de vrijheid, waarover de sectie
aankoop buitenland van het DM.
L. beschikte, was noodzakelijk,
maar vond geen tegenwicht in
een goede personeelsbezetting;
de- technische voorschriften van
het DM.L. voor het maken van
jeepwielen deugden niet. Ook dit
geval laakt de commissie het dat
geen proeforder werd geplaatst.
ZAAK-KOOPMAN.
De commissie eindigt met een be
schouwing van de sectie aankoop
buitenland. Hierin speelt ook de
zaak-Koopmans een rol. .De commis
sie is van oordeel, dat het perso
neelsbeleid van de minister van oor
log, van de staatssecretaris en van
de directeur Materieel Landmacht,
onvoldoende Is geweest om de vrij
heid, welke de regels gaven, door
een voldoende toezicht te compen
seren. De commissie heeft niet de In
druk, dat majoor Koopman aan het
in hem gestelde vertrouwen heeft
voldaan. Q
Zie slot pag. 3 kol. 2)
Indonesische tabakverkoop
via Bremen thans geregeld
Vertegenwoordigers van vier grote
tabakslmportzaken in Bremen heb
ben in Djakarta een contract geslo
ten volgens hetwelk ln de toekomst
uitsluitend in die Westduitse strul
Java- en Sumatra-tabak op de markt
wordt gebracht.
De volgende leden van de Tweede
Kamer maken deel uit van de
commissie onderzoek militair aan
koopbeleid. Het zijn de heren
Koersen (voorzitter), Ritmeester,
Janssen, Visch, Smallenbroek, A.
A. R. Vermeer, Calméyër, Van Dijk
Versteeg, Koopman, Wierda en
van der Peijl. Als griffier treedt
op de heer mr. G. M. A. M. Hui-
gens, commies-griffiervan de
Tweede Kamer.
De commissie wijst er in haar
verslag op, dat zij geen parlemen
taire enquêtecommissie is. Dit be
tekent, dat zij minder bevoegdhe
den heeft. Zo kon de commissie
geen personen oproepen om voor
haar onder ede te getuigen, maar
was zij aangewezen op het voeren
van informatievè besprekingen.
Tot op heden zijn 125 informatie
ve besprekingen gevoerd, onder
meer met de minister, met huidi
ge of voormalige staatssecreaaris-
ens, met officieren, met ambtena
ren, met leiders van niet militai
re grote aankoopdiensten met
autoriteiten van de rijks verdedi-
gingsorganisatie toegepast na
tuurwetenschappelijk onderzoek
(R.V.O.-T.N.O.) en met vele on
dernemers en functionarissen uit
het bedrijfsleven.
Twee ministers in Zeeland
In hotel ,JDe Korenbeurs" te Goes bespraken de ministers van
Verkeer en Waterstaat en van Economische Zaken en Finan
ciën, de excellenties Van Aartsen en Zijlstra vrijdagavond
met het provinciaal bestuur een* aantal Zeeuwse problemen.
Vóór de conferentie maakte de P.Z.C.-fotograaf deze exclu
sieve foto. V.l.n.r. de Commissaris der Koningin, jhr. De Ca-
sembroot, minister Van Aartsen en minister Zijlstra.
„OP EEN AANGENAME WIJZE"
Adviseert hij tot
topconferentie
„De besprekingen die ik tot nu
toe met de heer Kroesjtsjew
heb gevoerd hebben het ons mo
gelijk gemaakt op een aangena
me wijze de meer uitgebreide
onderhandelingen die moeten
volgen voor te bereiden," Dit
heeft de Britse premier, Mac-
H ...bestaat het Leidsche Studen- M
H tèn Corps te Leiden 120 jaar;
...is het 100 jaar geleden, dat §j
het Rijk aan de gemeente
s Franeker kosteloos het plane-
waarde dat vanwege de ge-
meente voor het onderhoud e§
van het huis en het gangbaar
houden van het kunstwerk zou i§
worden zorg gedragen.
...bestaat de gemeentelijke
zeevaartschool te Schevenin-
gen 40 jaar.
millan, vrijdagavond verklaard
aan het diner dat de Oekrainse
regering hem aanbood.
„Als wij door met succes bekroonde
onderhandelingen tenminste enkele
van tie bestaande geschillen zouden
kunnen oplossen en aldus de twistge
sprekken zouden knnnen beëindigen
en de vrees voor de oorlog zouden
kunnen wegnemen, zouden de volke
ren overal ter wereld opgelucht zijn",
aldus Macmillan.
Tevoren had hij een bezoek aan een
collectieve boerderij in de buurt van
Kiew gebracht. Hij was opgewekter
en in betere gezondheid dan de vorige
dagen en liet zich, arm in arm met
Oekrainse boerenmeisjes fotografe
ren naast Oekrainse kampioenkoeien.
Het Amerikaanse persbureau United
Press International meldde gisteren
dat volgens westelijke diplomaten in
Rusland premier Macmillan do wes
terse leiders missclüen zal aanraden,
zij het aarzelend, om een topconferen
tie met de Russen te accepteren, als
dat de enige manier lijkt om een
conflict over Berlijn te verhinderen.
Het Russische regeringsblad „Izwes-
tia" schreef gisteren dat het bezoek
van premier Macmillan aan de Sow-
jet-Unie er toe kan leiden „dat de
westelijke mogendheden een werkelij
ke stap doen in de richting van een
internationale ontspanning".
Het blad zegt in dit vevband dat de
volkeren der wereld het sluiten van
een niet-aanvalsverdrag tussen Rus
land en Engeland van ganser harte
zouden toejuichen.
MfkojanMacmillan begon
meens star te doen
De Russische eersto plaatsvervangen
de minister-president Mikojan heeft
vrijdag op een verkiezingsbijeen
komst te Rostow gezegd dat vooral
gestreefd moet worden naar een vre
desverdrag met Duitsland, aldus
meldt Tass. „Indien de westelijke
landen niet bereid zijn tot het onder
tekenen van een 'vredesverdrag met
Duitsland, waarin ook het Duitse
probleem wordt geregeld, zullen de
Sowjet-Unie en de andere landen een
vredsverdrag sluiten met Oost-Duits-
Iand", aldus Mikojan.
Over het bezoek van de Britse minis
ter-president, Macmillan, aan de
Sowjet-Unie zei Mikojan dat de eer
ste indruk was dat Macmillan streef
de naar een oplossing van verschil
lende problemen die voor beide par
tijen aanvaardbaar was. De Brit
kwam met een aantal voorstellen op
het gebied van de handel en de cul
turele betrekkingen. Bij de bespre
kingen tussen Macmillan en diens
Russische collega, Kroesjtsjew, kwam
het tot een nuttige uitwisseling van
standpunten. Later echter hield Mac
millan misschien onder de invloed
van de last van zijn banden met
Groot-Brittanniës bongenoten vast
aan een starre politiek, aldus Miko
jan.
Minister Zijlstra verklaarde:
DE MINISTERS van economi
sche zaken en van verkeer en
waterstaat, de excellenties Zijl
stra en Van Aartsen, hebben
gisteravond in hotel „De Koren
beurs" te Goes een langdurig
onderhoud gehad met Ged. Sta
ten van Zeeland, waarbij de vol
gende punten aan de orde kwa
men:
aanwijzing van industrieker
nen;
de financiering van de aan-
passingswerken in het kader
van het Deltaplan; en
douaneproblemen, zoals hoef-
ijzerverkeer van Zeenwsch-
Vlaanderen door België bij
mist en de in- en uitklaring
van schepen te Hansweert.
Vannacht om half een stonden
de beide ministers en de com
missaris der koningin in Zee
land, jhr. mr. A. F. C. de Ca-
sembroot ons nog een onder
houd toe, waarbij zij enige me
dedelingen deden over het ver
loop van de besprekingen.
Over de vestiging van de in
dustriekernen verzekerde ons
minister Zijlstra, dat er tussen
het provinciaal betuur en hem
geen grote meningsverschillen
bestonden ten aanzien van Zee
land boven de Westerschei de,
terwijl over Zeeuwsch-Vlaande-
ren een bijzonder vruchtbare
gedachtenwisseling was ge
voerd.
De minister zette nog eens in korte
trekken'uiteen, hoe het regionaal in
dustriebeleid wordt gevoerd volgens
de normen, die hij heeft uiteengezet
in zijn zesde industrialisatienota.
„Het criterium is thans, dat gerekend
wordt met expulsiegebied'.i, dat wil
dus zeggen gebieden, waarvan de be
volking steeds vermindert. Zeeland is
één van die gebieden en ik sta nu
voor de beslissing in deze provincie
kernen aan te wijzen. Ged. Staten
hebben mij daarover geadviseerd,
doch vóór ik nu een beslissing neem,
stelde ik er prijs op met het college
van gedachten te wisselen over deze
aangelegenheid" zo zei ons de be
windsman.
„En het verheugt, me te knnnen zeg
gen, dat er geen grote divergentie
bestaat tussen provinciaal bestuur en
mij", voegde hij er aan toe.
„Betekent het dat U vijf kernen zult
aawijzen, zoals het provinciaal be
stuur heeft geadviseerd?"
„Daarover kan ik mij niet uitlaten.
De kernen zullen bekendgemaakt
worden in een nota aan de Staten-
Generaal" zei professor Zijistra glim
lachend. „Ik hoop evenwel, dat de be
slissing spoedig kan vallen".
Het is de bedoeling van de bewinds
man zo mogelijk ook nog contact op
te nemen met de besturen van de
noordelijke provincies. Op onze waag
of er duidelijk verschil was gemaakt
tijdens de besprekingen tussen wat
de industrialisatienota „zeehavenge
bieden" noemt. (Sloeplan, kanaalzo
ne) en de eventuele regionale kernen,
zei professor Zijistra, dat in toene
mende mate duidelijk wordt, dat be-
Zie slot pag2 kol1
Dr. Den Hollander
adviseur van Zeeland
rijdens het onderhoud met de
ministers Zijlstra en Van Aart
sen deelde de commissaris der
koningin, jhr. mr. A. F. C. de
Casembroot ons mede, dat het
provinciaal bestuur van Zee
land de onlangs als president-
directeur van de Ned. Spoor
wegen afgetreden dr. ir. F. Q.
den Hollander bereid heeft ge
vonden op te treden als advi
seur voor de industriële ont
wikkeling van deze provincie.
Reeds in het najaar was hier
over to Middelburg het eerste
contact gefeest, zo verklaarde
de commissaris.
Tijdens een bezoek dat liij don
derdag j.l. aan dr. ir. Den Hol
lander bracht, heeft deze thans
definitief toegezegd zijn ge-
boorteprovinicie als „adviseur
honoris causa" zoals minis
ter Zijistra het uitdrukte te
willen dienen. Het was overi
gens een mededeling, die ook
voor minister Zijistra nieuw
was. „Nu hebt U niet alleen
een nieuwtje....", zei hij.
KORTE PREDIKATIE
„Wat moet ik dan doen
met Jezus?"
Matth. 27 22 (ged.)
Pilatus heeft onder ons geen beste
naam. Daar heeft hij het dan ook
naar gemaakt, zeggen we. En na
tuurlijk is het u-aar: zijn houding
tijdens het proces van Jezus dvnngt
wel heel weinig respect af. Wan
neer een rechter tot driemaal toe
tot geen andere uitspraak kan ko
men dan: vind geen schuld in
Hem", dan zou je zeggennu, dan
is het dus klaar. Laat dan die ge
vangene los.
En wanneer we dan toch Pilatus zied
marchanderen met het recht en pro
beren liet met de aanklagers op een
akkoordje te gooien door voor te
stellen, om de onschuldig verklaarde
te. laten geselen een straf die lana
niet alle- gevangenen konden door
staan) en Hem dan vrij te laten, dan
weet je toch eigenlijk niet hoe je
't hebt. En als hij dan later het volk
voor dekeus stelt: kies dan zelf
maar wie jp los hebben wilt, Barabbas
'of Jezus, en je ziet hém, wanneer de
keus anders uitvalt dan hij luid ver
wacht, handenwringend voor het
volk staan en hoort hem radeloos
vragen: „maar wat moet ik dan doen
met Jezus?" dan zeggen we alle
maal: is dat een handhaven van het
recht? Je zou er op schieten!
Nee, Pilatus heeft onder ons geen
beste naam. Maar één ding heeft
Pilatus voor op heel vélen: hij maakt
ernst met de vraag: wat moet ik dan
doen met Jezus? Hij heeft Jezus
heel de tijd au serieus genomen.
Nee, de heiden Pilatus maakt nog
niet de slechtste figuur van de vele
■mensen die zich op die vroege vrij
dagmorgen om Jezus verdringen.
Hij maakt tenminste ernst met Je
zus' zaak. 'Hij komt tenminste nog
onder de indruk van wat Jezus ver
télt over Zijn zeer bijzonder Koning
schap. Er ligt toch iets van gelovige
verwondering in de vraag van de
stadhouder: maar zijt ge dan toch
koning
En de uitroep: .Maar wat moet ik
dan doen met Jezus is uit de nood
géboren. Pilatus ziet heel goed dat
er maar twee mogelijkheden zijn:
Barabbas, d.w.e. de zelfhandhaving,
het koninkrijk van deze wereld óf
Jezus, die zegt: Mijn Koninkrijk is
niet van hier.
Barabbas kiezen betékent: de dood
aan Jezus. In het besef van deze
ernst is Pilatus heel wat mensen,
ook heel wat kerkmensen, vooruit.
Goddank dat het. net nog verkeerd
kiezen van Pilatus niet de definitieve
dood van Jezus voor ons betékend
heeft. Maar dat God zó, zélfs met de
duivel spélen kon, dat Jezus' dood
betekenen mag ónze opstanding, mits
Jezus zo'n realiteit in ons leven
wordt dat wij ernst maken met de
vraag: wat moet ik doen met. Jezus
Kattendijke. P. Stok.
Geldig tot hedenavond
ZEER ZACHT WEER
Droog, zonnig en zeer zacht weer
met een matige tot vrij krachtige
zuidelijke vrind.
ZON EN MAAN
1 maart
Zon op 7.28
Maan op 1.08
2 maart
Zon op 7.26
Maan op 2.17
onder 18.18
onder 30.33
onder 18.20
onder 11.21
