Interpellatie over schrootfraude
ging als een nachtkaars uit
KLANKBORD
Korthals (v.v.d.)„zaak is nog niet afgerond
KAMER HAD GEEN BEI IDEE I E
AAN UITGEBREID DEBAT
Misverstand over
aard van
documenten
KREEKRAKPLAN IN RAAD VAN
ANTWERPEN BESPROKEN
GELEIDELIJKE VERLAGING VAN
LEERLINGENSCHAAL
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Van onze parlementaire redacteur)
De interpellatie van de heren van der Goes van Naters en Nederhorst (p.
v.d.a.) over het door de regering gevoerde beleid inzake de in Nederland
en in andere landen van de E.G.K.S. gepleegde schrootfraude, is donder
dagmiddag in de Tweede Kamer als een nachtkaars uitgegaan. De belang
stelling van de zijde der Kamer werd tijdens het debat steeds geringer, de
interpellanten dienden geen motie in en aan het slot constateerde de heer
Korthals (v.v.d.), dat bij de Kamer geen behoefte blijkt te bestaan aan
een uitgebreide gedachtenwisseling, hetgeen hij begrijpelijk vond, daar de
zaak nog niet is afgerond. „We weten, aldus de heer Korthals, dat door de
Hoge Autoriteit véél wordt gedaan om deze zaak uit de doeken te doen".
In dit verband toonde de heer Korthals tal van rapporten van het Zwitser
se accoutantsbureau, die nog geheim zijn, maar waaruit in ieder geval
blijkt, dat de zaak goed wordt onderzocht. „Eerst dienen wij de resultaten
van het onderzoek af te wachten en daarna kunnen wij zien, wat er ver
der moet worden gedaan".
Harde noot gekraakt in eerste ronde
Het uitgaan als een nachtkaars betékende echter niet, dat in de eerste ron
de van het debat geen enkele harde noot is gekraakt. Zo ging de heer Ne
derhorst nog al uitvoerig in op de vraag hoe het mogelijk is geweest, dat
op het departement van economische zaken één enkele ambtenaar, op ei
gen houtje en ongecontroleerd, documenten heeft kunnen afgeven. Waren
de handtekeningen van meer ambtenaren nodig geweest, dan had de fraude
niet zo gemakkelijk plaats kunnen hebben.
Ook vroeg de heer Nederhorst of er niet eerder bedenkingen tegen de be
trokken ambtenaar waren geweest.
De heer Nederhorst betoogde, dat het
schrootkartel gedurende zes jaar de
bepalingen van het E.G.K.S.-verdrag
heeft kunnen ontduiken met medewe
ten van het departement van econo
mische zaken, en de Hoge Autoriteit.
Door het kartel is Nederland, zo
wel wat de prijs als de kwaliteit
betreft, in een ongunstige positie
gekomen.
De tweede -interpellant, de heer
van der Goes van Naters consta
teerde, dat een „internationale
gangstersbende" de Europese ge
meenschap en ook Nederland
brandschat.
Hij zei veel belang te stellen in de
vraag hoeveel schade de Nederlandse
staat door deze fraude heeft geleden
als mede-eigenaar van de hoogovens.
Al die miljoenen, die aan de profi
teurs ten goede zijn gekomen, wer
den braaf betaald door de Hoogovens
en buitenlandse collega's en wel zon
der wantrouwen en zonder controle.
Toen de zaak uitkwam, was de direc
tie van de Hoogovens niet dankbaar,
maar wel geïrriteerd. Eerst deed di
recteur Bents van den Berg hele
maal niets. Drie en een halve maand
na de ontdekking werd pas een on
derzoek ingesteld.
Ook zei de heer van der Goes érnstig
geschokt te zijn door het feit, dat de
drie verdachte directeuren nog op
vrije voeten lopen. De hoofdverdachte
heeft zich aan de behandeling van de
zaak voor het gerechtshof kunnen
onttrekken door tijdig naar het bui
tenland uit te wijken met medene
ming van ongeveer zes ton uit de
vennootschapskas. Hoe is het moge
lijk, zo vroeg de heer van der Goes
dat de deviezeninstanties nooit iets
van deze zes ton hebben gemerkt. Er
is dus ook een enorme deviezensmok-
kel geweest, verder vroeg de inter-
pellant of over de zes ton belasting
was betaald en zo dit niet het ge
val is waarom is dan niet tijdig be
slag gelegd op de goederen van de
hoofdverdachte.
Van beantwoording van deze vragen
hangt het af, aldus de heer van der
Goes, of Nederland nog als een
rechtsstaat kan worden beschouwd.
Minister Zijlstra nam het grootste
(Zie slot pag. 7 kol. 2)
PROBLEMEN ROND DE HAVEN
Probleem Tholen
(Slot van pag. 1)
neus en lippen door gepleit voor een
dam door het Zijpe, zonder dat er
ook maar even op gewezen wordt, dat
het hier om een vaarwater van vitaal
belang gaat in de Schelde-Rijn-ver-
binding. Het begrip streekplan een
bestemmingsplan voor de grond
wordt zo vaag gehanteerd, dat niet
duidelijk is of de schrijver denkt aan
inderdaad een plan zoals b-v. het
Streekplan Walcheren, dan wel aan
een soort ontwikkelings-programma.
Er wordt gewezen op de mogelijkhe
den van premiebouw door de indus
trie, doch geen aandacht wordt be
steed aan het feit, dat nieuwe bedrij
ven wel andere bestedingen hebben te
doen dan uitgerekend voor woning
bouw. De juist in dit verband zo be
langrijke woningwetpolitiek van de
regering wordt echter kritiekloos
weergogeven.
Ziehier enkele, naar wij menen, min
der doordachte zaken, die toch wel te
betreuren zijn, vooral omdat dit rap
port op vrij grote schaal is verspreid.
Handen aan de ploeg, zegt de rap
porteur tenslotte. En hij voegt
er aan toe: „Bijna alles zal af
hangen van de verdere houding der
Tholenaren". Inderdaad. In de eerste
plaats zal er op Tholen klaarheid
moeten bestaan over de noodzakelijk
heid, dat er eenheid in het beleid be
hoort te komen. Een beleid, dat bo
vendien aangepast is aan de ï-ealiteit
van bijvoorbeeld de regionale indus-
trialisatiepolitiek der regering. Hope
lijk zullen de discussies over het
thans verschenen rapport op het ei
land hiertoe leiden. Indien dit zou
worden bereikt, dan zou dit een nieuw
en opmerkelijk wapenfeit zijn van de
jonge, actieve commissie werkver
ruiming.
Schepen Delwaide: „Begin
van nieuwe
kanaalverbinding"
Bij de behandeling van de begroting
1959 door de Antwerpse gemeente
raad, heeft de heer Delwaide, schepen
van de haven, woensdagavond een
uiteenzetting gegeven over de haven
problemen van Antwerpen.
Inzake het rijverkeer merkte hij op
dat de aanspraken op de Moerdijk
verbinding volstrekt gehandhaafd
blijven. Aansluitend hierop gewaagde
de spreker van het Noordbrabantse
welvaartplan. Ofschoon inzake de
Kreekrakhaven geen definitief stand
punt kan ingenomen worden vooral
eer het Belgische onderzoek van de
Nederlandse bedoelingen beëindigd is,
meende hij toch er op te moeten wij
zen, dat in het plan het begin van de
nieuwe kanaalverbinding tussen de
Nederlandse grens ten noorden van
Antwerpen en het Hollands Diep be
sloten ligt.
De onregelmatig
heden met schroot
In de vergadering van de Tweede
Kamer is aan de orde geweest de
interpellatie van öte lieren Van
der Goes van Naters en Neder
horst, beiden P. v, d. A„ in ver
band met het door de regering ge
voerde beleid met betrekking tot de
in Nederland en elders gepleegde
schrootfaude. Omtrent de techni
sche en organisatorische aspecten
van deze zaak hebben de interpel
lanten aan de leden der Kamer
vooraf schriftelijk enige inlichtin
gen verstrekt.
De schrootfraude is op 28 novem
ber 1957 aan het licht gebracht
doordat de handelaar L, Worms,
tussenpersoon tussen verschillen
de aanbieders (waaronder de N.V.
Zeeuwse Metaalhandel) en de Han-
sa Rohstoff Verwertung G. M. B.
H, te Düsseldorf (een onderneming
van Krupp en van Huttenwerke
Oberhausen) aan de Nederlandse
ambassade te Bonn mededeling
heeft gedaan van het gewetenscon
flict, waarin hij geraakt was, nu
hem gebleken was, dat zijn vaste
relatie „Hansa" op grote schaal
op van de Zeeuwse Metaalhan-
del verkregen valse „derde-lan-
den-verklaringen" geld uitbetaald
had gekregen. Men gaf hem toen
de 'raad „economische zaken" op
te bellen, wat hij gedaan heeft,
waarna de zaak aan het rollen is
gekomen.
De door de Hoge Autoriteit reeds
geconstateerde onregelmatigheden
betroffen hoofdzakelijk: ge
sloopte schepen, die niet in Lloyds
register voorkomen; 2. zeer groot
schrootrendement in vergelijking
met de bruto tonnenmaat; 3. ge
brek aan overeenstemming tussen
de data van de sloopwerkzaamhe
den en de levering; 4. aanwijzing
van gesloopte schepen zonder dat
de schrootleveringen, die hieruit
hadden moeten voortvloeien, zijn
te traceren."
Terwijl eerst, met valse papieren,
perekwatie verkregen werd door
intern schroot te laten doorgaan
voor „derde-landen-schroot" ge
beurde dit blijkbaar vervolgens
met schroot, dat helemaal fictief
was. Het vermoeden bestaat, dat
een aantal andere schepen, waar
voor perekwatie is verkregen, wel
bestond, doch op de bodem der
zeë lag en daar nog ligt.
Voorts was er een groot aantal
lacunes, dat tot fraude heeft
kunnen leiden, doch waaomtrent
het onderzoek nog gaande is.
Een begin, zo onderstreepte lüj, want
de verbinding gaat in het plan verder
dan de Oosterschelde. Een van de
leemten ervan is ongetwijfeld, dat
voor de ontworpen nieuwe zeehaven
tussen Bath en Woensdreclit geen
uitweg voorzien is noch in noorde
lijke noch in oostelijke richting. Men
waagt zich af, aldus spreker, of dit
opzettelijk of niet opzettelijk is, als
een uitnodiging aan België om be
sprekingen over het verder doortrek
ken der ontworpen nieuwe verbinding
nit te lokken.
Dit,, maakt" Tholen ook', oesters! De
heer M. J. van Poelje, waarnemend-
commissaris der koningin in Zeeland,
kreeg er gister een vaatje vol van
tijdens de opening van de tentoon
stelling „Dit Maalct Tholen". De heer
J. II. Bal, directeur van de n.v.
Zeeuwse oesterhvij. Bonafide, (links)
overhandigde het vaatje.
Iemand van een kledingbedrijf te New
York, die op staande voet was ontslagen,
is een half uur nadat hij de zaak ver
laten had, teruggekeerd met een revol
ver, waarmee hij twee kantoormeisjes
doodschoot.
ZELF FOUT. Negen paartjes, die er
van waren beschuldigd in een bios
coop te hebben gekust, werden door
een rechter in Alexandrië ontslagen
van rechtsvervolging. Tijdens de zit
ting kwam namelijk vast te staan, dat
de politieman die hen verbaliseerde
zelf een overtreding had begaan: om
de verdachten te betrappen had hij
een zaklantaarn aangestoken.
SELECT. De Nationale Organisatie
van Vrouwen van Politiemannen in
Djakarta heeft besloten, de toelating
van nieuwe leden te beperken tot één
vrouw per agent.
Wegens de mist kou het vlieg
tuig, waarmee de twee Suri
naamse ministers, dr. Sedney en
dr. Essed, met hun gezelschap
naar Nederland kwamen, niet op
Schiphol landen en moest het uit
wijken naar Düsseldorp, van
waar de heren gisteren per auto
naar 's-Gravenhage kwamen.
„Nog nooit was ilc in Nederland
geweest", zei ons, diep teleurge
steld, de heer C. Calor, onder-di
recteur van opbouw in Suriname,
„nu ben ik er over gevlogen van
west naar oost, ben ik er weer
doorgereden van oost naar west,
en al wat ik heb gezien was een
dikke witte mist"...
TWEEDE KAMER NAM WETSONTWERPEN AAN
Het Wereldgebeuren
Nieuwe ontwikkeling
in affaire-Lacaze
In de affaire-Lacaze heeft zich een
nieuwe ontwikkeling voorgedaan die
dreigt de reputatie van madame
Walter en dr. Lacour aan tc tasten.
De advocaat Jean-Louis Tixier Vig-
nacourt heeft bekendgemaakt, dat lüj
de opgraving zal verzoeken van het
stoffelijk overschot van mrs. Mar
garet Drexel Biddle „om de juiste
oorzaak van haar dood vast te stel
len". Mrs, Biddle was de fabelachtig
rijke gescheiden vrouw van een voor
malige Amerikaanse ambassadeur in
Warschau.
Zij had gi'Oté financiële belangen in
de Zellidja loodmijnen in Marokko,
bron van een deel van het fortuin dat
bij het schandaal betrokken is, en
zij had op de avond van haar myste
rieuze dood op 8 juni 1956, in gezel
schap van twee van de voornaamste
figuren in dc affaire-Lacaze eeh be
zoek gebracht aan de opera. De twee
personen in kwestie waren dr. Mau
rice Lacour en Madame Domenica
Walter.
Madame Walter en dr. Lacour, haar
eeuwige metgezel, waren eveneens
bij Jean Walter, haar tweede echt
genoot, toen deze bij een auto-onge
luk op 10 juni 1957 om het leven
kwam. Gemeend wordt dat er ver
band bestaat tussen de aanwezigheid
van Lacour en madame Walter en de
dood van twee mensen, die zulke gro
te financiële belangen in Zelüdja
hadden.
De oorzaak van de dood van mrs.
Drexel Biddle is nimmer bekendge
maakt, maar volgens Tixier Vigna-
court stierf zij „na het drinken van
iets" en willen hij en zijn cliënten
weten wat dat „iets" is geweest.
Groot-Parijs telt 8 miljoen inwoners,
bijna een vijfde van de gehele bevol
king van Frankrijk.
Verlenging tijdelijke
duurtetoeslag
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer besloot donderdag
zonder hoofdelijke stemming tot ver
kleining van de veel te grote klassen
bij het lager onderwijs. Vooraf ver
wierp de Tweede Kamer een amende
ment van de heer Kleijwégt (p.v.d.a.)
met 53 tegen 48 stemmen; De bedoe
ling van het amendement was, dat in
een algemene maatregel van het be
stuur normen worden vastgesteld,
waarbij aanspraak gemaakt kan wor
den op een extra onderwijzer, indien
een klas een bepaalde maximum
grootte overschrijdt. Vóór dit amen
dement waren de P.v.d.A., de V.V.D.
behalve de heer Van Dijk en de com
munisten.
In de nabije toekomst zullen de gym
nasiasten-a worden toegelaten tot de
universitaire examens in de genees
kunde en de gymnasiasten-b tot de
universitaire examens in de Ietteren
en wijsbegeerte met uitzondering van
de klassieke talen.
De Tweede Kamer nam donderdag
het daartoe Strekkend wetsontwerp
zonder hoofdelijke stemming aan,
met aantekening evenwel, dat de V.
V.D. tegen was. De Kamer ging niet
zo ver te bepalen, dat de gymnasias
ten-b ook zullen kunnen deelnemen
aan de universitaire examens in de
theologie, zoals de minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen,
nu-. Cals, had voorgesteld. Zij nam
namelijk met 72 tegen 28 stemmen
een amendement aan van prof. Ver
steeg (a.r.).
Dc werknemers, die tot februari 16
per dag verdienen en die over i958
op hun kinderbijslag een tijdelijke
duurtetoeslag van tien cent per kind
per dag ontvingen, zullen deze toeslag
over 1959 behouden. Ook zij, die in
1958 een duurtetoeslag ontvingen op
hun kindertoeslag ingevolge de kin-
dertoelagewet van voor gepensioneer
den, kunnen over 1959 op deze toe
slag rekenen. De Tweede Kamer be
sloot daartoe in haar vergadering van
donderdag door de aanneming van
een desbetreffend wetsontwerp.
Bewogenheid
Somberder dan anders is nu de toe
stand in de Belgische Bonnage.
In Cuesme, het dorp waar inder
tijd Vincent van Gogh als evangelisch
zendeling al zijn bezittingen, kleren,
tijd en werkkracht overhad voor de
kwijnende bewoners van deze Belgi
sche mijnstreek met wier lot hij zo
zeer bewogen was, versperren nu
barricades de straten. Er is geen
menselijke vijand te duchten tegen
wie die barricades opgeworpen kon
den zijn. Weliswaar ruimt de politie
ze op terwijl elders andere worden
opgebouwd, maar het enige gevolg is
dat het verkeer wordt bemoeilijkt en
dat ook de stakingsorganisatoren zelf
last ei-van ondervinden. Niet ten on
rechte duidt men deze staking dan
ook wel aan als die van „de angst
voor de toekomst". Op de muren, ook
in het dorp waar Van Gogh indertijd
woonde om van daaruit zijn evan
gelisatiewerk te venichten en zijn
„lotgenoten", de mijnwerkers, in ge
voelige schetsen weer te geven, staan
leuzen die aan deze angst uiting ge
ven: „De Borinage kan niet sterven",
„De Borinage wil leven, zij zal le
ven", „Weg met de Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal" en
„Geen mijnen, geen brood".
Al is er sedert van Goghs tijd wel
het een en ander ten goede ver
anderd, toch is de sfeer van Van
Goghs sombere schetsen ook nu nog
niet vreemd aan de Borinage. De in
menig opzicht „achtergebleven" ar
beiders zijn verontwaardigd over het
feit dat aan het werken in de primi
tieve en vaak gevaarlijke mijnen een
einde zal komen op een heel andere
manier dan zij zich hadden voorge
steld. Een aantal mijnen zal namelijk
rigoureus worden gesloten en het ge
volg zal zijn dat ruim 6500 arbeiders
hun tegenwoordige werk verliezen.
Een financiële overgangsregeling zal
niet. ontbreken; bovendien heeft de
regering beslist dat, voor andere
werkgelegenheid in de vorm van fa-
breiken in de omgeving van de nu
gesloten mijnen zal worden gezorgd.
Maar klaarblijkelijk worden de mijn
werkers geplaagd door het schrik
beeld dat werkloosheid heet.
De regeringsmaatregelen worden af
gekondigd mede in verband met de
huidige kolenerisis, nu zich overal in
Europa de kolenoverschotten opho
pen, en nu vanzelfsprekend ook in
andere landen voorzieningen worden
getroffen (zoals beperking van invoe
ren van buiten het gebied der Euro-'
pese Gemeenschap voor Kolen en
Staal en verkorting van arbeidstij
den). De sfeer wordt in de Borinage
echter vertroebeld door de herinnë-
ring aan het feit dat in de afgelopen
jaren van hoogconjunctuur de Belgi
sche regering vele miljóenèn subsidie
aan de mijnen heeft betaald, die be
doeld waren voor modernisering,
maar die grotendeels door de direc
ties werden gebruikt om hun prijzen
te drukken. Met het gevolg dat de
schachten in de Borinage ondanks de
hoge kolenprijzen nog steeds niet zijn
gemoderniseerd en- met verlies wer
ken...
Premier prof. Gaston Eyskens, die
een kei op economisch gebied
wordt genoemd, en die in het
verleden al eens de portefeuille van
economische zaken heeft beheerd,
houdt zich ongetwijfeld druk met de
moeilijkheden in de Borinage bezig.
Terwijl hij troost zoekt bij een pijp,
overlegt hij in het bijzonder met de
bierbrouwer ir. Jacques Vanderschue-
ren, die minister van economische za
ken is over manieren om de schoor
stenen in de Borinage aan het roken
te houden. Alle leden van de rege
ringspartijen hebben gisteren bij de
stemming over de regerings-kolenpo-
litiek het kabinet gesteund, zodat een
flinke meerderheid van 11878 werd
bereikt. Overigens is het laatste
woord over deze kwestie nog niet ge
sproken en het is te verwachten dat
het uit rooms-katholieken en libera
len samengestelde kabinet in de ko
mende dagen nog herhaaldelijk bij
een zal komen om te beraadslagen
over deze moeilijkheden die samen
hangen met het feit, dat de naoorlog
se regeringen, hoe zij dan ook waren
samengesteld, niet erop hebben toege
zien dat in de Borinage en elders de
noodzakelijke moderniseringen wer
den ingevoerd. Een goed idee lijkt dat
van de liberale vakbond, dat de re
gering moet trachten, van de Hoge
Autoriteit der Europese Gemeen
schap voor Kolen en Staal gedaan te
krijgen dat de sluiting der mijnen
toch in een langzamer tempo wordt
voltrokken dan nu is voorzien en dat
elke sluiting moet samenvallen met
de oprichting van een nieuwe in
dustrie waar de werkloos geworden
mijnwerkers aan de slag kunnen.
Het is in elk geval te hopen dat in
beslissingen over de Borinage iets te
rug te vinden zal zijn van Vincents
bewogenheid.
GASTON EYSKENS
......rook uit nieuwe schoorstenen..
burgse koperen Ko wordt ïk beslist
niet" vertelde ons de Veerse schilder,
de heer M. J. Roeting, die in de voor
bije „donkere maanden" uit een grote
trom,, bekkens en belletjes een appa
raat heeft geconstrueerd, dat aan de
uitrusting van „Koperen Ko" ver
want is. Het is een liefhebberij van
de lieer Roeting waarmee hij in de
toekomst naar provincies als Noord-
Brabant, Limburg en Friesland icil
trekken om er volksfeesten en jaar
markten luister bij te zetten. De
schilder, die reeds veertig jaar de ba
riton bespeelt in „Veere's Genoegen"
en ook in het Middleburgs „O.N.D.A."
zijn partijtje meeblaast, neemt daar
toe momenteel accordeonles. (Zolang
ik dit instrument nog niet voldoende
beheers, begin ik er niet aan" vertel
de hij, „want het is wél de bedoeling,
dat ik muziek ga maken. Ik hoop ook
nog eens in het buitenland te demon
streren".
(Foto P.Z.C.
Hij heeft Nederland
nu nog niet gezien
