PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
„WEERKUNSTMAAN draait
in baan om
de aarde
België beperkt invoer-
steenkool niet eenzijdig
BILT
Georganiseerde landbouw moet
urgentie-programma opstellen
TURKS VLIEGTUIG NEERGESTORT
NABIJ LONDENTWAALF DODEN
ONLUSTEN IN BRAZZAVILLE
7 DODEN EN 35 GEWONDEN
Stakingsgolf breidt zich uit
202e jaargang - no. 41
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; f 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 18 febr. '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mlm. Minim, p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties {max. 8 regels»
23 cent p. regel met een minimum
van L—„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2358 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt BI, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2473 (b.g.g. adv. 2234); Oost burg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425. adm tel. 2094.
MIST BEMOEILIJKT REDDINGSWERK
Premier Mendéres
licht gewond
De Turkse premier, Adnan Men
déres, is dinsdagavond licht ge
wond, toen het vliegtuig waar
mee hij op weg was naar Lon
den voor de drie-mogendheden-
conferentie over Cyprus, nabij
de Britse hoofdstad verongeluk
te.
Twaalf mensen werden gedood
en tien gewond, zo deelde een
woordvoerder van het Engelse
ministerie van transport en bur
gerluchtvaart gisteravond mede.
Premier Mendéres kreeg in een na
bijgelegen ziekenhuis eerste hulp en
werd voor een verder onderzoek naar
Londen vervoerd. Hij zou tot de eer
ste vier of vijf hebben behoord die
onmiddellijk uit het toestel werden
gehaald. Het reddingswerk werd be
moeilijkt door een dichte mist. Ver
scheidene omwonenden menen een
ontploffing te hebben gehoord. Het
toestel was tengevolge van een dichte
mist van Londen Airport naar het
Kreekrak
In het Eelgische scheepvaartblad
„Lloyd Anversois" heeft de heer
P. van Doosselaere een beschou
wing gewijd aan het plan om op
Zeeuws-Brabantse (voornamelijk
Brabantse) grond een Kreekrak-
havengebied te stichten, dat in con
tact zou staan met de Antwerpse
haven.
Hij herinnert aan dc afkeer, die
men in Nederland zou koesteren je
gens een Antwerpen-Moerdijk-kanaal
en ook aan de traditionele houding
van de Antwerpenaren om elk plan
voor het verbeteren van de huidige
waterwegen zonder onderzoek te
verwerpen als dat plan van Neder
landse zijde komt.
Maar hij is desondanks van mening,
dat er over het Kreekrak-plan ge
sproken moet worden.
Het plan mag dan elementen bevat
ten, die „een weinig kinderlijk" zijn,
het gaat uit van samenwerking
met Antwerpen. Men zal echter
om Antwerpse medewerking te ver
krijgen wat meer moeten bieden
dan het huidige aanbod van een
kanaal, dat ongeschikt is voor de
duw-vaart.
De heer Van Doosselaere bepleit
het graven van een honderd
meter breed kanaal voerend
van Antwerpen naar de Ooster-
schelde en voorts een vaarweg via
de Eendracht en een doorgraving
bij Sint-Philipsland naar het Vol
kerak. Indien een vaarweg via de
Eendracht waterbouwkundig onge
wenst zou zijn. dan wil hij ook een
kanaal van de Oosterschelde naar het
Volkerak. Op zich zelf zijn dit be
kende wensen, die door Nederlandse
waterbouwkundigen reeds
zijn bestudeerd.
Het merkwaardige echter in het
betoog van de heer Van Doos
selaere is, dat hij tenslotte het
voeren van directe onderhandelingen
tussen het bestuur van Noord-Bra
bant en liet bestuur van de provin
cie Antwerpen bepleit.
Verloopt het overleg tussen Noord-
Brabant en Antwerpen naar wens,
dan zou zo meent hij het re
sultaat kunnen zijn een gemeen
schappelijk project, dat zowel voor
Noord-Brabant als voor Antwerpen
bevredigend is en dat de kansen op
een Nederlands-Belgische overeen
komst zou vergroten.
Dit betoog lezende, moet men toch
wel tot de conclusie komen,
dat de heer Van Doosselaere
waarschijnlijk op het gebied van
de scheepvaart en de internationale
handel heel wat meer deskundig is
(Zie slot pag. 3 kol 1)
vliegveld Gatwick, ten zuiden van
Londen, gedirigeerd. Nadat het boven
dit gebied enige tijd had rondgevlo
gen, raakte het enige bomen waar
door het neerstortte. Het wrak waar
van de stukken over een groot gebied
verspreid terechtkwamen, raakte niet
in brand. Onder de inzittenden bevon
den zich de Turkse minister van
voorlichting Savusoglu," de secretaris
generaal van het ministerie van bui
tenlandse zaken Esenbel en andere
Turkse ambtenaren.
Minister-president Mendéres
Besprekingen over
Cyprus uitgesteld
De ronde-tafelbesprekingen over
Cyprus, die vandaag zouden wor
den gehouden, gaan niet door ten
gevolge van het vliegtuigongeluk
waarbij de Turkse minister-presi
dent, Mendéres betrokken was.
Dit is in de nacht van dinsdag op
woensdag te Londen bekendge
maakt.
Zodra Mendéres in staat is er aan
deel te nemen, zullen schikkingen
worden getroffen voor het houden
van besprekingen.
Nederland wil opheldering
over verklaring van Baird
De Nederlandse regering lieeft op
heldering gevraagd aan de regering
der Verenigde Staten over een ver
klaring van de directeur van de Ame
rikaanse internationale hulpverle
ning in Indonesië, J. C. Baird. Vol
gens persberichten zou deze in Dja
karta felle kritiek hebben geleverd
op het „volkomen steriele beleid" van
de toenmalige Nederlandse bestuur
ders in Indonesië. Voorts zou hij heb
ben gezegd, dat met de overneming
van de Nederlandse' ondernemingen
in Indonesië een psychologische last
van Indonesië is weggenomen.
Hoewel betreurend, dat de overne
ming niet op vreedzame en vriend
schappelijke wijze kon worden gere
geld zou hij verder hebben gezegd te
menen, dat deze maatregel niet had
kunnen uitblijven indien Indonesië
zijn volledige onafhankelijkheid en
vrijheid wil genieten.
In afwachting van een officieel be
richt onthoudt de Nederlandse rege
ring zich van commentaar op deze
uitlatingen.
De heer Baird leidt reeds drie jaar
van Djakarta uit de Amerikaanse
hulpverlening aan Indonesië.
De Verenigde Staten hebben
dinsdag in Cape Canaveral een
drietraps-Vanguard raket met
een kunstmaan voor weerkundi
ge doeleinden gelanceerd. De
kunstmaan heeft een doorsnede
van ongeveer een halve meter
en weegt.bijna tien kilogram.
Zij heeft twee foto-elektrische
cellen, die het wolkendek over
dag zullen vastleggen en seint
de gegevens terug naar de aar
de waardoor ruwe schetsen ver
kregen worden.
Dit experiment is de eerste stap voor
het in kaart brengen van de weers
omstandigheden op aarde. De 21 me
ter lange Vanguard-raket weegt on
geveer 10.000 kg. De derde trap van
de raket die 22 kg weegt en de kunst
maan zullen als alles goed gaat in
banen om de aarde draaien.
Twee uur en twintig minuten na
de lancering maakte het natio
naal bureau voor lacht- en ruim
tevaart, bekend, dat bevestiging
was verkregen dat de kunst
maan in een baan om de aarde
draait. In San Diego in Califor
nia zijn signalen opgevangen.
Het hoofd van het bureau, T. Keith
Glennan, deelde mede dat deze kunst
maan de „Vanguard n" wordt ge
noemd. Hij zei dat dit de vierde Van-
guardlanceting was van een serie van
zeven als onderdeel van de Ameri
kaanse bijdrage aan het internatio
nale geofysisch jaar. Van de vorige
gelanceerde Vanguard is alleen de
„Vanguard I" die op 17 maart vorig
jaar gelanceerd werd, in een baan om
Na elf dagen weer zon over Westerschelde
Na elf grijs-grauwe dagen van
mist is dinsdagmiddag de zon
door het mistgordijn boven Zeeland
en de Westerscheidemonding gebro
ken- Langzaam kwamen er contouren
uit de vervagende mist te voorschijn,
de contouren van tientallen schepen,
die dóór de mist gevangen waren ge
houdenEen wat bleek-oranje streep
op een grijze, kalme zee met nevelige
einders. Een -langverbeide streep
Zie ook pagina 2).
Foto P.Z.C.
de aarde gekomen. De kunstmaan zal
ongeveer tussen 35 graden noorder
breedte en zuiderbreedte d.i. rond de
evenaar, haar baan beschrijven,
waarbij zij in 24 uur zestien maal om
de aarde zal-wentelen.
Een Amerikaanse geniepost te Fort
Monmouth in New Jersey heeft op
108 megacycles éen krachtig sein van
de weerkunstmaan opgevangen. Haar
loop wordt door elf waarnemings
stations, die onder meer in Noord- en
Zuid-Amerika, Brits-West-Indië,
Zuid-Afrika en Australië gelegen zijn
gevolgd.
De maximumhoogte van de satelliet
is 3.280 km en de minimumhoogte
536 km, zijn snelheid bedraagt 28.800
km per uur. De kunstmaan maakt een
hoek van 24 graden met de equator.
Dr. Abe Silverstein, directeur'van de
afdeling voor ruimtevaart van het
Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart, voorspelde dat de „Van
guard n" misschien wel honderden
jaren rond de aarde zal blijven
draaien.
Een beeld van de stakingsrelletjes in
de Belgische Borinage. Na de grote
protestvergadering tegen Jiet sluiten
van diverse mijnen, welke te Quareg-
non is gehouden, trokken vele sta
kers naar het nabijgelegen Bergen
om te proberen gearresteerde stakers
uit de Stedelijke Gevangenis te be
vrijden. De foto laat zien hoe de gen
darmerie gewapenderhand en door
traangas (voorgrond) en waterka
nonnen achtergrondde weg naar
de gevangenis versperde.
In twee inheemse wijken van Brazza
ville, de hoofdstad van Frans Kongo,
zijn bij relletjes tussen politieke groe
pen zeven mensen gedood en 35 ge
wond. De relletjes ontstonden na een
stemming in de assemblee over de
begroting.
De oppositie in het parlement was de
vorige week tot een boycot van de
vergaderingen overgegaan. Zij eist
dat een datum voor algemene verkie
zingen wordt vastgesteld. Na het de
bat over de begroting liet de rege
ring van Abbe Fulbert Joeloe (van de
plaatselijke afdeling der Afrikaanse
democratische volksbeweging) met
spoed een wetsontwerp aannemen dat
de parlementaire ondeschendbaarheid
voor veertien dagen opschort. Intus
sen waren groepen aanhangers van
abbe Joeloe en van zijn socialistische
tegenstander, Jacques Opangault, de
straat opgegaan, waar zij "elkander
met messen en speren te lijf gingen.
De regering heeft maandagavond on
middellijk de gendarmerie en het le
ger gemobiliseerd. De wijken Potopo-
to en Bacongo zijn omsingeld door
gendarmes en parachutisten, die de
afgelopen dagen reeds wegens de toe
nemende spanning waren gealar
meerd.
Aandrang op afkondiging
„duidelijke crisis"
Na afloop van de dinsdagmiddag in het kabinet van premier Eyskens ge
houden bijeenkomst van leden van de Belgische regering en de Hoge Au
toriteit der Europese gemeenschap voor kolen en staal is van de zijde der
Hoge Autoriteit verklaard, dat de Belgische regering geen unilaterale
maatregelen zal treffen en dus niet eenzijdig de invoer van steenkool uit
Nederland en Duitsland zal beperken. Van Belgische kant is tijdens de ge-
dachtenwisseling opnieuw het vraagstuk te berde gebracht van de „duide
lijke crisis" waarover het E.G.K.S.-verdrag spreekt. Als gevolg daarvan
zouden produktiequota's voor de zes landen der gemeenschap vastgesteld
moeten worden. Van de zijde der Belgische regering namen aan de bespre
kingen deej de eerste minister Eyskens en de ministers van economische
zaken en arbeid. De Hoge Autoriteit was vertegenwoordigd door de heren
Finet, Coppe, Spierenburg en Bluecher.
Na afloop van de bijeenkomst ver
klaarde de Belgische minister van
economische zaken Van der Schue-
ren, dat uit de gevoerde besprekin
gen blijkt, dat tussen de Hoge Auto
riteit en de Belgische regering een
heid van inzicht bestaat over de
noodzaak van een sanering van ver
schillende kolenbekkens en voorna
melijk die in de Borinage. De Hoge
Autoriteit heeft er de nadruk op ge
legd dat het voor haar onmogelijk is
de raad van ministers van de kolen-
en staalgemeenschap voor te stellen,
de Belgische regering wat de Borina
ge betreft subsidies toe te staan voor
een grotere hoeveelheid dan 2.100.000
ton.
Overeengekomen werd dat (gezien
de volmachten die de Belgische
kolenraad bezit) het tempo van
de sluiting der mijnen, de betaling
van de wachtvergoedingen en de
maatregelen voor het in andere
bedrijven tewerkstellen der mijn
werkers in gemeenschappelijk en
voortdurend overleg tussen de Ho-
DAGELIJKS BESTUUR Z.L.M.
Aandacht gevraagd voor herziening
van fiscale maatregelen
In de dezer dagen in Goes gehouden vergadering van het dagelijks bestuur
van de Z.L.M., die bij afwezigheid van voorzitter ir. M. A. Geuze onder lei
ding stond van vice-voorzitter P. J. J. Dekker, heeft de vergadering als
haar mening uitgesproken, dat de georganiseerde landbouw de tijd tot het
optreden van een nieuwe regering dient te benutten om een landbouw-ur-
gentieprogrninnia op te stellen. Dit programma kan dan onmiddellijk aan
een nieuwe minister worden aangeboden. In dit opzicht heeft de Gelderse
Maatschappij van Landbouw, baanbrekend werk verricht door onlangs met
een dergelijk programma te komen, waarin tien punten zijn vervat. Aan
het Koninklijk Nederlands Landbomvcomitó zal worden voorgesteld dit
programma in grote lijnen over te nemen met eventueel enkele aanvullin
gen. Speciaal zal aandacht moeten worden gevraagd voor een herziening
van de fiscale maatregelen, waaronder de landbouwbedrijven gebukt gaan,
zo werd ter vergadering vastgesteld.
Volgens het dagelijks bestuur van de
Z.L.M. dient met name gedacht te
worden aan ht t opstellen van een
standpunt ten aanzien van de her
vormingsvoorstellen van de wet in
komstenbelasting, zoals oud-minister
I-Iofstra die bij de Tweede Kamer
heeft ingediend en voorts aan het
eventueel scheppen van de mogelijk
heid tot het vormen van z.g. cón-
junctuurreserves.
Voorts werd verslag uitgebracht over
de pogingen die de drie landbouwor
ganisaties hebben aangewend om de
coöperatieve zuivelfabrieken in
Zeeuwsch-Vlaanderen tot nauwere
samenwerking te brengen in het be
lang van de melkveehouders. Gecon
stateerd werd, dat enige voortgang
is geboekt.
De vergadering stelde voorts diverse
voordrachten op:
Als lid van de districtsraad voor
Oost Zuid-Beveland van het Land
bouwschap de heer P. H. A. Polder
man te Kruiningen,
als lid van de Sociale Verzekerings
commissie in Oost Zuid-Beveland de
heer C. van Gorsel te Rilland;
als lid van de Plaatselijke Sociale
Commissie op Scliouwen-Duiveland
de heer J. H. van der'Zande te Nieu-
werkerk;
als lid van de Gewestelijke Raad van
het Landbouwschap de heer H. J. van
der Zande te Nieuwerkerk, en als zijn
plaatsvervanger de heer A. M. Geluk
te Schuddebeurs
Voorgedragen werd voorts de heer
A. J. Dieleman te Wissenkerke als
lid van de Plaatselijke Sociale Com
missie en als lid van het Algemeen
Bestuur van de Stichting Zeeland
voor Maatschappelijk en Cultureel
Werk de heer A. J. Gröenewege te
St. Maartensdijk.
Een prijscalculatie inzake de ver
bouw van brouwgerst, opgesteld door
de heren G. M.- F. Bom en H. C. de
Kater uit Noord-Beveland werd be
sproken. Besloten werd deze calcula
tie voor te leggen aan een bijeen te
roepen commissie van deskundigen.
Het bestuur besloot deze commissie
te doen" bestaan uit de heren J. B.
Becu, G. M. F. Bom, H. C. de Kater,
A. J. Gröenewege, A. W. Cevaal, B.
W. Alink en M. de Boer.
De vergadering besprak vervol
gens de nieuwe c.a.o.-tuinbouw.
Besloten werd om naast de voor
lichtingsvergaderingen in Kapelle,
Kloetinge en Krabbendijke, even
eens dergelijke vergaderingen te
beleggen in Middelburg, Kortgene
en Haamstede. Ook voor deze bij
eenkomsten zal contact gelegd
worden met de N.F.O.
Opnieuw kwamen in deze vergade
ring de huisvestingsmoeilijkheden
van de afdeling Zeeland van de
B.V.AJ3. ter sprake. Besloten
werd het landelijk bestuurslid, de
heer K. Oosterhuis, voor de vol
gende vergadering van het dage
lijks bestuur uit te nodigen.
Medegedeeld werd, dat een afdeling
fruitteelt van het K.N.L.C. is opge
richt, waarin voor Zeeland de heer
C. Traas, zitting zal nemen.
De heer A. J. Gröenewege bracht ver
slag van de eerste vergadering van de
Commissie Agrarisch Sociale Voor
lichting van de Z.L.M.
Eveneens werden enkele mededelin
gen gedaan over de door de Kring
West Zeeuwsch-Vlaanderen van de
Z.LJVI. te organiseren landbouwten
toonstelling, die op 18, 19 en 20 juni
te Aardenburg zal worden gehouden.
Zoals gebruikelijk zullen aan deze
dagen gekoppeld worden de vergade
ring van het hoofdbestuur, de alge
mene vergadering en de rijtoer.
Reeds werden contacten gelegd in
België om ook vandaar uit het be
zoek te stimuleren.
ge Autoriteit en de Belgische re
gering zullen worden vastgesteld.
De Hoge Autoriteit heeft er zich
verder mee akkoord verklaard dc
raad van ministers voor te stellen,
alle arbeiders die door de sluiting
worden getroffen in aanmerking
te doen komen van de wedcraan-
passingsbepalingen van het ver
drag.
Om de conjuncturele moeilijkheden
van de'Belgische kolenindustrie en dc
hieruit voortvloeiende werkloosheid
te kunnen oplossen zo heet het ver
der in het door de minister voorgele
zen communique, heeft de Belgische
regering er nog eens bij de Hoge Au
toriteit op aangedrongen de toestand
van een duidelijke crisis" af te kon
digen. De Hoge Autoriteit heeft ver
zocht zich het antwoord hierop te
mogen voorbehouden in afwachting
van het resultaat vaii het hiertoe
noodzakelijke overlég.
Na voorlezing van het communiqué
verklaarde minister Van der Schue-
ren in antwoord op enkele vragen
nog, dat hij tevreden was over de ge
houden bespreking. „Wij verwachten
het antwoord van de Hoge Autoriteit
over een eventuele afkondiging van
de „duidelijke crisis" op korte ter
mijn", zo zei hij, „zonder evenwel te
weten of wij nog voor twee maart,
de datum waarop de raad van minis
ters opnieuw in Luxemburg bijeen
zal komen, dit antwoord in ons bezit
zullen hebben."
Ook dinsdagmorgen lag in alle mij
nen van de Borinage het werk volle
dig stil. De stakingsgolf heeft zich
intussen ook uitgebreid tot het bek
ken van het centrum, waar dinsdag
morgen nog slechts gewerkt werd in
de mijnen van La Louvière en de drie
mijnen van de Charbonnages de Res-
saix. Het aantal stakers wordt in dit
bekken op ongeveer 12.000 geschat.
In het derde steenkolcnbekken van
Wallonië, dat van Charleroi, was de
toestand normaal doch verwacht
wordt dat ook hier de mijnwerkers
zich op korte termijn bij de sta
kingsbeweging zullen aanslniten. In
de walsbedrijven van Jemappes heb
ben de arbeiders eveneens het werk
neergelegd.
Tussen Bergen en de nabijgele
gen mijnstad Doud hebben de
stakers een aantal treinen aange
houden. Enige uren daarna was
het treinverkeer hersteld. Te Fra-
meries hebben zich incidenten
voorgedaan. Stakers beletten het
lossen van brouwerijvrachtwa-
gehs. Zij werden door de Rijks
wacht uiteengedreven.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavond
WEINIG WIND
Op vele plaatsen mist of laaghan
gende bewolking met temperaturen
om het vriespunt. Midden op de dag
echter ook opklaringsgebïeden met
maximumtemperaturen van 5 tot 10
graden. Weinig wind.
ZON EN MAAN
19 februari
Zon op 7.50 onder 18.00
Maan op 14.01 onder 4.56