PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WESTELIJK ANTWOORD AAN RUSLAND
Mars naar Brussel van
stakende mijnwerkers?
Rilland-Bath ziet wijde perspectieven
VOORSTEL: MINISTERIEEL
BERAAD OVER DUITSLAND
Onrust in de Borinage
r
Prinses Marijke twaall jaar
GOED BEGIN VAN CONFERENTIE
TE LONDEN OVER CYPRUS
M
Vandaag...
VERWACHT.
202e jaargang - no. 40
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B,
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 55 cent per
week: 7-00 p. kw.; Xr. p. p. 7.2S
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 17 febr. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58^0, tel. 2353 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oost burg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zieribzee. red. tel, 2425, adm. tel.
VASTBESLOTEN ZICH NIET UIT WEST-BERLIJN TE LATEN VERDRINGEN
De Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk en West-Duitsland heb
ben maandag te Moskoudn antwoordnota's gereageerd op de Sowjetrussi-
sche nota van 10 januari, waarin werd voorgesteld op een binnen twee
maanden bijeen te roepen mogendhedenconferentie een ontwerp-vredes-
verdrag voor geheel Duitsland op te stellen.
In de op alle hoofdpunten gelijkluidende nota's wordt voorgesteld dat de
ministers van buitenlandse zaken der Verenigde Staten en van de Sowjet-
Unie, Groot-Brittamiië en Frankrijk over het Duitse vraagstuk zullen
beraadslagen, in aanwezigheid van Duitse raadgevers. Over de couferen-
tiepiaats, liet tijdstip der besprekingen en de vorm der Duitse deelneming
hieraan zou iu onderling overleg overeenstemming moeten worden bereikt.
De westerse mogendheden herha- j
len in hun nota's dat zij vastbeslo-1
ten zijn zich niet, 'als een gevolg
van het Russische voornemen, om
het bestuur over Oost-Duitsland
aan de communistische Oostduitse
staat over te dragen, te laten dwin
gen uit West-Berlijn te vertrekken.
De Westduitse regering zinspeelt in
haar antwoord slechts indirect op de
Sowjetrussische voorstellen ten aan
zien van Berlijn met de woorden;
„een politiek van kracht en eenzijdi
ge maatregelen zou tot zeer ernstige
gevaren leiden".
Zij meent ook dat, waar bij het ont
werpen van een vredesverdrag voor
Duitsland moeilijke vraagstukken
aan de orde zullen worden gesteld,
een uitgebreide gedachtenwisseling
tussen de „grote vier" noodzakelijk
is.
Frankrijk verklaart in zijn antwoord
nota. dat het bereid is aan vier-mo-
gendhedenbesprekingen deel te ne
men. wanneer hierop „daadwerkelij
ke vraagstukken" worden besproken
en niet slechts het „op kunstmatige
wijze door het Kremlin in het leven
geroepen Berlijnse probleem".
De Verenigde Staten zeggen in hun
nota, waarin wordt verwezen naar de
Sowjet-voorstellen ten aanzien van
Berlijn, dat het „gevaar voor de we
reldvrede, dat verbonden is aan dit
Sowjetrussische initiatief, duidelijk
is".
,,De Westerse mogendheden kunnen
alleen verklaren dat zij zich het
recht voorbehouden hun verbindin
gen met hun Berlijnse sectoren met
alle geschikte middelen in stand te
houden", aldus de Amerikaanse no
ta.
Welingelichte kringen te Wash
ington beschouwen Wenen of Ge-
Record aantal mistdagen
ff (Van onze weerkundige
ff medewerker). L_
H Evenals in Noord- en Zuid-Hol-
land en Utrecht heeft ook Zee-
jj§ land vandaag zijn elfde opeen-
H volgende mistdag. In deze pe- H
riode heeft men ook de zon f§
vrijwel nergens meer gezien.
H Een zo lange periode met mist
ff is in deze eeuw nog niet eerder
voorgekomen.
De temperatuurverschillen wa
ll ren maandag groot, doordat in
het zuid-oosten van ons land de
zon doorbrak en de tempera
tuur in Zuid-Limburg tot elf
graden en in Eindhoven tot
tien graden deed stijgen. In
Vlissingen werd niet meer dan
vier en in de Bilt twee graden
Celsius gemeten.
Ons land ligt in een omvang
rijk en zeer sterk hoge drukge-
bied. De barometer was tot 748
mm of 1046 milibar gestegen,
hetgeen voor de februarimaand
een recordhoogte is. In dit gro
te hogedrukgebied verandert er
maar weinig. Door een zwakke
wind vanuit zee wordt er af en
toe weer vochtige lucht aange
voerd, waarin opnieuw mist
ontstaat. Het is waarschijnlijk
dat er vandaag in het grootste
deel van ons land opnieuw mist
en lage bewolking voorkomen.
In de algemene situatie komt
maar weinig vei-andering; al-
leen de temperatuur zal over
het gehele etmaal iets hoger
H kunnen worden.
in
Twee beelden uit de Borinage: links
opgeworpen versperringen van grote
kabelspoélen bij Frameriesrechts
een spoorwagen met de noodkreet
„wij willen brood".
nève als geschikte plaatsen voor
de viermogendhedenbesprekingen.
Gehoopt wordt, dat deze in april
of begin mei kunnen worden ge
houden, dus voor de 27ste mei de
door de Sowjet-Unie genoemde da
tum, waarop zij het viermogend-
hedenbestuur over Berlijn geëin
digd zou willen zien.
Het Russische voorstel, om in
Warschau of Praag te beraadsla
gen, wordt, naar verluidt, onaan
vaardbaar geacht.
Van ambtelijke zijde wordt te Wash
ington opgemerkt, dat, indien de
voorgestelde viermogendhedenbespre
kingen zouden leiden tot verkleining
der meningsverschillen tussen oost en
west over het vraagstuk-Duitsland,
liet mogelijk zou zijn later in dit jaar
een topconferentie te houden.
„Doch de Sowjet-Unie heeft tot dus
verre nog geen blijken van bereid
heid gegeven om baar voorstellen
voor een Duits vredesverdrag te la
ten varen ten gunste van de westerse
tegenvoorstellen", aldus werd hier
aan toegevoegd.
In Westduitse regeringskringen
meent men dat de volgende stap zal
bestaan uit een peilen, via de diplo
matieke kanalen, of de Sowjet-Unie
i tot onderhandelingen bereid is.
Vergeefse poging
arrestanten te bevrijden
Op een maandagmiddag in Quareg-
non gehouden protestvergadering van
het socialistische comité voor ge
meenschappelijke actie waaraan meer
dan 15.000 stakers in de Borinage
deelnamen, is een resolutie aangeno
men, waarin o.u. wordt verklaard dat
indien de regering de maatregelen tér
sanering van de Belgische mijnen niet
herziet, de algemene staking maan
dag tot de andere Belgische mijnbek-
kens zal worden uitgebreid en de.
mijnwerkers een mars naar Brussel
zullen organiseren.
De arbeiders spreken zich uit tegen
iedere sluiting van mijnputten, zolang
geen nieuwe industrieën zijn opge
richt, die de zonder werk komende
mijnwerkers kunnen opnemen. Het
stilleggen van een aantal goed uitge
ruste mijnen wordt in strijd geacht
met de belangen van het land daar
hierdoor een ganse streek economisch
ter dood wordt veroordeeld. De sta
kers verklaren zich tegen de finan
ciële schadeloosstelling, die men wil
geven. Zij betitelen deze als een „aal
moes" en eisen volledige erkenning
van hun recht op arbeid.
In de resolutie wordt verder gezegd,
dat de mijnwerkers hun actie zullen
voortzetten tot de nationale kolen-
raad de genomen maatregelen heeft
ingetrokken en een plan beeft opge
steld tot modernisering der mijnen,
dat voorziet in de handhaving der
steenkolenproduktie op een normaal
peil.
Een groep van vijfhonderd stakende
mijnwerkers is na afloop van de bij
eenkomst naar de gevangenis te Ber
gen getrokken om te trachten zeven
tien collega's, die waren aangehouden
te bevrijden. Bij het gevangenisge
bouw werden de betogers door gen
darmes met behulp van traangasbom-
men cn waterstralen u iteengedreveo
De stakers wierpen daarop een auto
om waarin een gendarme zat. Deze
werd niet gewond. Er werd een tien
tal betogers aangehouden.
De staking is in de mijnen volle
dig, terwijl ook in andere indus
trieën in Wallonië het werk gro-,
tendeels stil ligt. In vrijwel alle
plaatsen hebben de winkeliers zich
bij de staking aangesloten. Zij
hebben de rolluiken laten zakken
of wel hun winkelruiten met don
ker papier afgedekt.
Men ziet wenig voetgangers op de
straten en het verkeer per auto is
vrijwel onmogelijk geworden door de
wegversperringen en dë kapotte fles
sen die de stakers overal gedepo
neerd hebben. Men komt vrij veel pa
trouilles van de rijkswacht tegen doch
in het algemeen kan men zeggen dat
de ordedienst zeer onopvallend en
tactisch optreedt en zelfs in de buurt
van de opgeworpen hindernissen geen
enkele aanleiding geeft tot schermut
selingen met de mijnwerkers.
Het internationale treinverkeer van
Brussel naar Parijs verloopt normaal,
doch tussen Bergen en de Franse
grens worden de spoorwegovergan
gen door pelotons van de Rijkswacht
bewaakt.
Koningin Juliana van
vakantie teruggekeerd
De koningin is gisteren op paleis
Soestdijk teruggekeerd van haar
wintersportvakantie in Gstaad in
Zwitserland. Prinses Irene was op
het station in Utrecht aanwezig om
haar moeder te verwelkomen.
Indonesië wil militaire
vliegtuigen van Ver. Staten
Vice-maar schalk Soeryadarma, de
chef-staf van de Indonesische lucht
macht, heeft meegedeeld dat de Ver
enigde Statèn is verzocht vliegtuigen
te leveren voor het uitrusten van
vijf squadrons, met inbegrip van be
wapening en elektronisch materiaal.
Hij zeide dat Indonesië ook in Aus
tralië vliegtuigen en elektronisch ma
teriaal wil kopen. Een Indonesisch
squadron jachtvliegtuigen omvat on
geveer 20 toestellen.
Geheime raket gelanceerd
in Verenigde Staten
jDe Amerikaanse luchtmacht heeft
maandag een nieuwe „hoogst gehei
me" raket gelanceerd te Cape Cana
veral.
De luchtmacht weigerde bijzonderhe
den over de raket bekend te maken.
Van betrouwbare zijde is echter mee
gedeeld dat het hief gaat om een
tweetrapsraket, die vaste brandstof
gebruikt.
De raket ontwikkelde na de start een
zeer grote snelheid. Na enkele secon
den was zij uit het gezicht verdwe
nen.
0 Eeu Baskisch grootindustrieel is za
terdag te Madrid tot een lioge boete ver-
oordeeld voor het feit dat hij onlangs tij
dens een monarchistisch banket kritiek
tegen liet huidige bewind had geuit.
MINISTER EENS OVER DE HOOFDZAKEN
Overeenkomst bereikt
te Ziirich gewijzigd
H.K.H. Prinses. Marijke hoopt mor
gen haar twaalfde verjaardag te vie
ren,
(Foto M. C'. Meyboom).
De ministers van buitenlandse za
ken van Groot-Brittannië, Grieken
land en Turkije zijn het maandag
eens geworden over de hoofdzaken
van een regeling van het Cyprische
probleem, zo is maandagavond in
Britse kringen te Londen vernomen.
De ministers hebben overeenstem
ming bereikt over de gang van zaken
op de ronde-tafelconferentie, die
vandaag wordt geopend.
Van Britse zijde werd vernomen, dat
de bevolking van het onafhankelijke
Cyprus later vrij zal kunnen kiezen
of haar land deel moet uitmaken van
het Britse Gemenebest of lid -moet
worden van de N.A.V.O.
In gewoonlijk welingelichte kringen
wordt aangenomen, dat aartsbisschop
Makarios geen bezwaar heeft tegen
het voorstel dat Groot-Brittannië zijn
bases op liet eiland behoudt.
Toen verslaggevers de Griekse mi
nister van buitenlandse zaken, Ave-
roff, dinsdagavond na de vergadering
vroegen hoe de kansen op overeen
stemming stonden, antwoordde hij
glimlachend; „vijftig procent".
De „grondslag-overeenkomst",
Waartoe de drie ministers van bui
tenlandse zaken gekomen zijn, is
haar verluidt, 'n gewijzigde lezing
van de overeenkomst, van Zürich,
die door Griekenland en Turkije
verleden week werd bereikt.
De wijzigingen nemen, naar gezegd
wordt, nota van de Engelse ideeën
ten opzichte van het Turks-Griek
se plan.
Gesprek mei burgemeester
Jobse
„HET ALWEER enig© tijd ge
leden gelanceerde Kreekrak-
plan is primair een Brabants be
lang, maar daarnaast is het ook
van grote betekenis voor de pro
vincie Zeeland, in dit geval de
gemeente Rilland-Batli. Voor
mijn gemeente opent dit plan
wijde perspectieven: het brengt
een omschakeling teweeg van de
landbouw op de industrie. Ik
verwonder mij er eigenlijk over,
dat nog nooit eerder is gedacht
aan de mogelijkheden voor in-
HOUJ -mii,
w-, PAi N
dustrïevestiging in deze delen
van Brabant en Zeeland!" Dit
verklaarde ons burgemeester J.
C. W. Jobse van BiJJand-Bath
tijdens een onderhoud.
Burgemeester Jobse ziet héél wat in
de plannen. Hij is zelfs van mening,
dat het beslist niet zo erg lang meer
zal duren voordat de eerste spade in
de grond wordt gestokenEn dat
zal gebeuren in zijn gemeente, nabij
Bath, waar de eerste fase van het
Kreekrakplan zal starten. Een grote
kaart van oostelijk Zuid-Beveland en
zuid-westelijk Noord-Brabant kwam
op de tafel, een kaart waarop zo
nauwkeurig mogelijk de diverse in
dustriegebieden, insteekhavens en ka
nalen zijn geprojecteerd. Details ont
breken uiteraard, maar dat doet er
minder toe. Burgemeester Jobse kan
zijn bezoekers aan de hand van deze
kaart laten zien, dat een niet-onaan-
zienlijk deel van het gebied van Ril
land in het plan valt!
NATIONAAL
„Hoe gunstig een dergelijke ont
wikkeling voor de gemeente Ril-
land-Bath ook ltan zijn, het rankt
uiteindelijk een nationaal belang",
zo stelde de heer Jobse met na
druk vast. „De regering beeft op
industriespreiding aangedrongen
en toevallig biedt het Scheldebek-
ken goede mogelijkheden. Even
toevallig is het dan, dat Rilland
erin valt". Overigens en dat
stelde burgemeester Jobse zeer
nadrukkelijk was hij. ook van
mening, dat aan het Sloeplan prio
riteit moet worden verleend.
Als hoofd van een snelgroeiende plat
telandsgemeente, 'ziet burgemeester
Jobse zijn gemeente als woonplaats
voor de mensen, die in de nieuwe in
dustrieën zullen werken. Uiteraard
slechts een ltlein percentage hiervan,
want in totaal zal woonruimte gere
serveerd moeten worden voor rond
400.000 mensen. Rilland-Bath kan
daarvan een graantje meepikken..
„Zou men onverhoopt een geheel
nieuw dorp willen bouwen voor de
werkers van deze industrieën, dan
zullen wij er voor strijden, dat Ril-
land-Bath hen mag opnemen", be
toogde onze zegsman.
Wat dit laatste betreft heeft deze ge
meente zijn sporen reeds verdiend,
want na de ramp is het inwonertal
met rond vijfhonderd toegenomen.
Vele tientallen militaire gezinnen heb
ben zich in Rilland gevestigd, waar
de gemeente met medewerking van
(Zie slot pas. 6 kol. 4)
is het 25 jaar geleden, dat =j
koning Albert van België te
H Mai'o-he-Ies-Dames in de Maas-
H vallei bij het beklimmen van
de „Rocher de Bon Dieu" (ook s
wel „de Onbereikbare" ge- f§
ff naamd. neerstortte en daarbij
H om het leven kwam.
H heeft in de Statenzaal
van het provinciehuis te Gro- ff
ningen de uitreiking plaats van
Ie culturele prijs der provincie
Groningen, die dit jaar werd ff
H toegekend aan de (te Gronin-
gen geboren) letterkundige Jo- H
H han van der Woude uit Velp. H
Illlllllllllllllllllllllllljllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
Mist oorzaak van
ongelukken en
vertraging
In de dikke mist van gisteren
kwam óp rijksweg .13 tussen Delft en
Oversehie een vrachtauto met opleg
ger dwars op de weg te staan, door
dat zoals de bestuurder vertelde
de versnellingsbak op het slechte
weggedeelte was losgetrild. De be
stuurder van een achter de vracht
auto rijdende personenwagen reed te
gen de stilstaande vrachtauto op,
waardoor zijn auto ernstig werd be
schadigd. Over een lengte van ruim
een kilometer in de richting Delft de
den zich vervolgens nog verscheidene
botsingen voor, waarbij in totaal
meer dan veertig auto's waren be
trokken. Persoonlijke ongevallen ge
beurden daarbij niet, maar twintig
auto's werden zo zwaar beschadigd,
dat ze moesten worden weggesleept.
De Delftse politie rukte met drie
ploegen uit ën legde het verkeer tij
delijk om.
Bij Hoek van Holland blijft het
zicht constant niet groter dan 50
meter. Er zijn niet meer dan 15 sche
pen binnengekomen. Zowel buiten
gaats als op de Waterweg liggen
weer veel schepen te wachten. Op de
Waterweg begint weer een tekort
aan ligplaatsen voor de wachtende
schepen te komen. Voorzover men
zich herinneren kan heeft men te
Hoek van Holland nog nooit zo lang
achtereen met een dergelijke stagna
tie van de scheepvaart te kampen ge
had.
Het 8912 ton metende Duitse s.s.
„Carl Fritzen" is in de nacht van zon
dag op maandag nabij het lichtschip
„Noordhinder" in aanvaring geko
men met de ruim 30.000 ton metende
Liberiaanse tanker Spyros Niarchos.
Het Duitse schip is voor anker ge
gaan en deelde mee dat er geen on
middellijk gevaar dreigde.
Geldig tot hedenavond
WEINIG WIND
Overwegend droog weer met nog
steeds op vele plaatsen mist of laag
hangende bewolking, maar in het
zuidoosten van het land hier en daar
opklaringen. Weinig wind. In het
zuidoosten in het algemeen lagere,
elders ongeveer dezelfde middag-
temperaturen- als gisteren.
ZON EN MAAN
18 februari
Zon op 7.52 onder 17.58
- Maan op 13.06 onder -4.0S