PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Alle grote Nederlandse cultuurondememingen
in Indonesië genationaliseerd
Walcheren krijgt nieuwe grenzen..
MIJNWERKERS IN B0RINAGE
STAKEN, VERSPERREN WEGEN
MAKARIOS UITGENODIGD VOOR
3-LANDENGESPREK OVER CYPRUS
202e jaargang - no. 38
Dagblad, ultgaive van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week;./ 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 14 febr. 1959,
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
num. Minim, p. advertentie 4.—.
lug! mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels»
23 cent p. regel met een minimum
van l-~- „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 68-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51. tel. 3841; Goés, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 3234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen. Brouwerijstraat'2: Zierlkzce, red. tel. 2425. adm. tel. 2084.
TABAKSMARKT VAN AMSTERDAM NAAR BREMEN
Den Haag: volkenrechtelijk
onaanvaardbare discriminatie
De Indonesische minister van landbouw, Sadjarwo, heeft vrijdag mee
gedeeld, dat alle grote Nederlandse cultuurondernemingen, waaronder
de Verenigde Deli Maatschappij, hij 'besluit van de Indonesische rege
ring zijn genationaliserd.
Desgevraagd werd door een woordvoerder van het Nederlandse departe
ment van buitenlandse zaken medegedeeld, dat de Nederlandse regering
op het standpunt staat, dat deze nationalisatie volkenrechtelijk onaan-
vsarbaar is, alleen reeds in verband met het discriminatoire karakter er
van. In de Indonesische nationalisatlewet, die reeds eind december 1958
werd aangenomen, en thans blijkbaar tot uitvoering wordt gebracht, is
uitsluitend sprake van Nederlandse bedrijven, hetgeen de maatregel een
duidelijk discriminatoir karakter geeft. De Nederlandse regering heeft
stappen bij de Indonesische regering in voorbereiding.
Minister Sadjarwo verklaarde in
Djakarta, dat de Indonesische rege
ring reeds heeft bepaald, welke van
de 248 „overgenomen" Nederlandse
ondernemingen in Indonesië zullen
worden genationaliseerd en welke
niet. Hij weigerde verdere medede
lingen te doen. Ben lij3t van alle
genationaliseerde ondernemingen zal
voor het einde van deze maand wor
den gepubliceerd.
Minister Sardjarwo deelde een en an
der mede aan de correspondent Aan
het Franse persbureaus A.F.P. in
Djakarta na een persconferentie,
waarop hij formeel het overplaatsen
van dè Indonesische tabaksmarkt in
Europa van Amsterdam naar Bremen
mededeelde. De overeenkomst tussen
dc Indonesische regering en vier
Westduitse particuliere maatschap
pijen is vrijdagochtend in Djakarta
getekend.
Sadjarwo zei dat aan deze on
dernemingen de voorkeur was ge
geven omdat zij de enige waren
die het risico aanvaardden van
tegenmaatregelen van de zijde der
Nederlandse maatschappijen.
Industrie-promotor
Donderdag was in een landelijk
avondblad een advertentie te
vinden., waarin sollicitanten
werden opgeroepen voor de direc
teursfunctie van de Stichting Ontwik
keling Brabantse Industrie. Kennelijk
wordt daar in Den Bosch weer met
voortvarendheid aangepakt. Enige
weken geleden ongeveer gelijk
tijdig mét het ÏCreekrakplankwam
het bericht, dat dc Brabantse Kamers
van Koophandel met de industrie ge
zamenlijk een stichting hadden opge
richt, die tot doel had in de wijdste
zin de verdere uitgroei eu ontwikke
ling van de industrie in Noord-Bra
bant te bevorderen. Als voorzitter
trad op de commissaris der koningin,
terwijl dc kopstukken van het Bra
bantse bedrijfsleven namen als
Van Doorne, Lips, Philips, De Gruy-
ter, Zwanenberg zeggen in dit op
zicht voldoende lid werden van.
het bestuur. Deze week nu werden
dus sollicitanten opgeroepen voor de
directeursbaan van de nieuwe stich
ting. Nogmaals: er mag uit worden
afgeleid, dat de heren van Brabant
niet stilzitten.
Deze gang van zaken doet het
wordt zo langzamerhand een beetje
eentonig vanzelfsprekend vragen:
„En wat gebeurt er nu in dit opzicht
in Zeeland
Ja, wat gebeurt er eigenlijk? Men
zal zich herinneren, dat het pro
vinciaal bestuur een tijd geleden
onverwacht met de mededeling is ge
komen, dat overwogen werd een ..in
dustrie-promotor" in te stellen, een
idee, dat in de Staten een gunstig
onthaal vond. Deze mededeling kwam
inderdaad wat onverwacht, voor som
migen althans, omdat in kringen van
diegenen, die met name voor het Sloe-
plan belangstelling -koesteren, ge
dacht werd aan een andere oplossing
voor deze kwestie. Daar werd name
lijk rekening gehouden zo menen
wij te weten met een „Wèster-
schelde-consortium", voor welke in
stelling daadwerkelijke belangstel
ling zou bestaan in belangrijke in
dustriële en financiële l&ringen in den
lande. Tot dusver was evenwel slechts
binnenskamers over dc verwezenlij
king van dit plan gesproken, toen dus
het provinciaal bestuur al dan niet
op de hoogte van de consortium
plannen met de gedachte van de
promotor voor de dag kwam. Helaas,
meer dan het-feit, dat men aan zulk
een functionaris dacht, werd niet
meegedeeld, omdat er „nog onderhan
delingen werden gevoerd". Maar on
danks deze schaarse modedeling en
dit verdere stilzwijgen hoorde men
voor deze functie bij herhaling de
naam fluisteren van de onlangs afge
treden president-directeur van de Ne
derlandse Spoorwegen, dr. ir. F. Q.
den Hollander. Wiens naam overigens
ook al bij geruchte werd genoemd in
verband met het Westerschelde-con-
sortium. Maar officieel dus deed men
er het zwijgen aan toe. En men doet
dat nog steeds... Men mag derhalve
vaststellen, dat zo er in Zeeland op
dit gebied iets gebeurt, dit allemaal
nog zo vaag is, dat men ér heus niet
gerust op zijn mag.
(Zie slot pag. 3 kol 1)
Door het overplaatsen van de Indo
nesische tabaksmarkt, zal de West
duitse tabaksmarkt meer dan ver
dubbeld wórden.In 1955 heeft Indo
nesië 82.000 balen tabak uitgevoerd
naar West-Duitsland en 39.000 naar
Nederland.
De heer Gillessen, de leider van de
Westduitse handelsmissie, verklaarde
aan een correspondent van het ANP
dat de. Westduitse firma's alleen be
reid waren tot de ontvangst van
tabak afkomstig van genationaliseer
de Nederlandse ondernemingen, doch
de tabak zouden weigeren, ais zij af
komstig zou zijn van overgenomen
Nederlandse bedrijven.
Wat dit betreft kan worden opge
merkt dat Nederlandse ondernemin
gen in buitenlandse dagbladen per
advertentie hebben aangekondigd, dat
zij alle produkten van haar plantages
in Indonesië als haar eigendom blij
ven besehouwen en dat zij onherroe
pelijk: een proces tegen buitenlandse
kopers zullen beginnen. Dit wordt
dus een proees voor een buitenlandse
rechtbank. En de Indonesische rege
ring hoopt sterker te staan als men
voor de rechter verklaren dat de
produkten afkomstig zijn van offi
cieel onteigende plantages.
De heer Gillessen "zei de verder,
P ROTEST TEGEN SLUITING VAN BEDRIJVEN
Koleriinvoer wordt
wellicht beperkt
De Belgische socialisten hebben vrij
dag opgeroepen tot een algemene sta
king op maandag, in de Borinage,
waar vrijdag eerder op de dag', een
7000 mijnwerkers bet werk neerleg
den uit protest tegen het voornemen
van de regering om onrendabele mij
nen te sluiten.
Groepen stakers versperden vrijdag
morgen de wegen met kolenwagens
en sténen, terwijl anderen met vijftig
vrachtauto's de Borinage rondreden
en arbeiders van andere mijnen op
liepen het werk eveneens neer te leg
gen. De politie slaagde er iater óp
de dag in de wegversperringen op
teruimen.
De regering is zoals bekend van plan
acht van de veertien mijnen in de
Borinage te sluiten, die op de ge
meenschappelijke markt van de
Europse Gemeenschap van Kolen en
Staal de concurrentie niet aankunnen
Veel van de circa 7000 arbeiders die
werkeloos zullen worden zijn Ita-
Twee negerjongens (van
„zoenincideni") mogen
gesticht verlaten
James Thompson (10) en David
Simpson (9) zijn uit liet opvoedings
gesticht te Raleigh, Noord-Carolina,
waar zij wegens het kussen van een
blank meisje tot hun 21ste jaar moes-
hen blijven, ontslagen.
De gestichtsraad besloot hiertoe om
dat „de huiselijke omstandigheden"
van beide negerjongens „vrijlating
rechtvaardigen".
De kinderrechtbank van -Raleigh ver
oordeelde beide jongens op 5 novem
ber tot verblijf in een opvoedingsge
sticht tot hun 21ste jaar, omdat zij
in Monroe een blank meisje hadden
gekust tijdens 'een „zoenspelietje" op
straat. Als getuigen traden slechts
kinderen op. De rechter liet in zijn
vonnis huiselijke omstandigheden, die
zijns inziens ongunstig waren, over
wegen. Eeide jongens zouden reeds
eerder met de politie in aanraking
zijn geweest, hoewel zij ëen blanco
strafblad hadden.
De veroordeling lokte felle protesten
uit van mensen die in het strenge
vonnis een geval van rassendiscrimi
natie zagen.
De inspecteur van de raad voor op
voedingsgestichten, Blaine M. Ma
dison, verklaarde enkele dagen ge
leden van de dienst sociale zorg van
Mecklenburg County rapporten
te hebben ontvangen waaruit bleek
dat de huiselijke omstandigheden
van beidé gezinnen aanzienlijk wa
ren verbeterd. Thans is hét ge
rechtvaardigd beide jongens voor
waardelijk aan hun moeders terug
te geven, zo zei Madison.
Bromfietser door misi
misleid en verdronken
In het Williclminakiiuaal te Tilburg
is liet lijk aangetroffen van (le 52-jari
ge heer F. A. Coolen, gemeenteambte
naar te Tilburg.
Hij is donderdagavond toen hij met
zijn bromfiets langs het Wïlhelmina-
kanaal reed, door mist en duisternis
misleid en te water geraakt.
De heef Coolen heeft jarenlang te Til
burg de functie van marktmeester
vervuld. Hij had drie kinderen.
lianen. De regering heeft beloofd,
dat nieuwe industrieën zullen wor
den gesticht om de werklozen op te
vangen. De arbeiders die zonder
werk komen zullen een jaar lang
schadeloosstelling ontvangen.
Volgens een gewoonlijk goed in
gelichte bron te Brussel over
weegt de Belgische regering in
grijpende maatregelen om verlich
ting te brengen in de ernstige
moeilijkheden, waarin de kolen-
industrie zich bevindt. Maandag
zal volgens deze bron de ministe
riële commissie vo.or de economi
sche coördinatie, dié onder leiding
van premier Eyskens staat, .bij
eenkomen om te beslissen, of er.
belasting zal worden geheven op
kolen uit derde landen dan wel
dat de invoer van deze kolen zal
worden gecontingenteerd.
De onverkochte Uolenvoorraden der
Belgische mijnen bedragen thans 7
miljoen ton.
dat het nooit in de bedoeling van
de Westduitse tabakshandelaren
heeft gelegen, aan de Nederlandse
eigendommen te komen en dat dit
ook nooit zal gebeuren. West-
Duitslahd, zeide hij. dingt alleen
mede naar' een belangrijke rol
op de Europese tabaksmarkt met
Denemarken, België, Italië en Ne
derland.
Thee naar Antwerpen
Hit gewoonlijk betrouwbare handels
kringen in Antwerpen wordt verno
men dat dc eerste veiling van Indo
nesische thee die ooit in Antwerpen
is gehouden, op eind april of begin
mei zal worden bepaald.
Antwerpse handelskringen menen
dat, gezien het besluit, van de Indo
nesische regering om de verkoop van
thee in plaats van in Amsterdam in
Antwerpen te laten honden, binnen
kort ook andere produkten zoals
rubber, koffie, palmolie en palmpit-
ten in deze Belgische handelsstad op
de markt zullen worden gebracht.
Pasternak boos over
pübükatie van gedicht
Henry Shapiro, de chef-correspon-
dent van „United Press Internatio
nal" in Móskóu meldt, dat de Russi
sche nobelprijswinnaar, de dichter en
schrijver Boris Pasternak, zich er
bitter over heeft beklaagd, dat een
Engels journalist zijn vertrouwen
schond en een van zijn gedichten
zonder zijn machtiging publiceerde.
De Russische dichter deelde aan TJPI
mee, dat een jeugdig reporter aan
bood het gedicht van Pasternak üi
handen te geven van een vriendin
van Pasternak, Jacqueline de Proy-
art, conservator van het Tolstoi-mu-
seurn in Parijs.. De schrijver ver
klaarde dat hij geen journalisten
meer zal ontvangen, die zijn naam
voor persoonlijke doeleinden gebrui
ken.
„Vaiïiia", de Expo-geit is gekocht-
door de fa. Lammertinlc in Markelo.
Dezer dagen werd de geit per Twent
se kleedwagen afgehaald. Foto: de
fam. Lammertinlc met de geit: links
dè burgemeester van Markelo jhr.
mr. A. J. de Beaufort.
Vriendschapsverdrag tussen
Australië en Indonesië
Tijdeus een televisie-interview in Mel
bourne heeft de Indonesische minis
ter van buitenlandse zaken,' Soeban-
drio, gisteren verklaard dal Australië
en Indonesië binnenkort een „vriend
schapsverdrag" zullen sluiten.
Soebandrio, die zondag naar Nïeuvv-
Zeeland vertrekt, zei voorts, dat het
verdrag thans ontworpen wordt en
getekend zal worden „als het gereed
is". Hij zal niet voor de onderteke
ning in Australië blijven. „Hét is niet
nodig dat aan het verdrag cachet
wordt gegeven door mijn tegenwoor
digheid bij dé ondertekening".
De Britse, Griekse cn Turkse minister van buitenlandse zaken hebben
vrijdag te Londen besloten dinsdag a.s. een dricmogeudhedenconferentie
over Cyprus te beleggen, die te Londen zal worden gehouden. Ook aarts
bisschop Makarios zal aan de besprekingen deelnemen.
Gewoonlijk welingelichte kringen zijn van mening dat de Griekse én Turk
se premier eveneens aan het overleg van dinsdag zullen deelnemen. Dè
besprekingen zullen waarschijnlijk woensdag worden voortgezet.
De Britse, autoriteiten hebben vrijdag 41 Grieks-Cyprische gevangenen
vrijgelaten. Er zijn nu nog ruim 1100 Griekse Cyprioten in arrest.
WALCHEREN krijgt
nieuwe grenzeu... Zoals
bekend, zal het aantal
gemeenten van negen-
tien tot negen worden te
ruggebracht. Nog voor
15 maart a.s. zullen de
raden van de bij deze
herindeling betrokken
gemeenten hun mening
óver liet 'daartoe strek
kende voorontwerp van
wet bij Gedeputeerde
Staten van Zeeland ken-
maar moeten maken. Dat
zullen dus de „officiële
stemmen" zijn.
Daarnaast zijn er echter
ook onofficiële stemmen;
de meningen van de
mensen; dio de Walcher-
se dorpen bevolken en
enkele van die meningen
publiceren wij vandaag
in een uitvoerige, ge
ïllustreerde reportage op
pagina elf. Stemmen
over de herindeling, van
een landbouwer, een
smid, een postbode, een
huisvrouw en anderen.
Oók van de beide man
nen, inwonersvan Big-
gekerkc, die op deze foto
zijn afgebeeld en die be
toogden: „Als de men
sen mochten kiezen dan
zou zeker 70 tot 80% al
les willen laten zoals het
is". Maar er waren er
ook, die daar anders over
dachten! Zoals men op
pagina elf kan lezen...
(Fotot P.Z.C.)
Prins Bernhard ziek
in Paraguay
Het particulier secretariaat van prins
Bernhard heeft gisteren meegedeeld,
dat de prins, die zich op zijn reis
door Zuid-Amcrika in Paraguay be
vindt, sinds donderdag laèt heeft van
een in het warme klimaat vaak voor
komende lichte maagdarminfectie. De
behandelende geneesheer heeft mede
gedeeld, dat de prins zo gunstig op
de medicijnen heeft gereageerd, dat
verwacht kan worden, dat het ver
trek naar Brazilië niet meer dan an
derhalve dag behoeft te worden uit
gesteld. Helaas houdt dit in, dat het
bezoek aan enkele Nederlandse emi
grantencentra moet komen te verval
len, alous het secretariaat.
KORTE PREDIKATIE
„Meester, zeg tot mijn broeder..."
Lucas 12 13, l!f.
Iemand heeft geboeid naar Jezus ge
luisterd. Allés icat hij hoorde was
precies van' toepassing op het fami
lie-conflict, waarin hij verwikkeld i
was: onenigheid met zijn broeder
over de erfenis. Met veel instemming
hoort hij hoe Jezus spreekt over
naastenliefde, honger en dorst naar
gerechtigheidPrachtig! Jammer
dat die broer van ine dat niet. hoort!
Maar stellig is Jezus bereid eens met
hem te praten en dan kunnen alle
moeilijkheden bevredigend worden
opgelost. Meester, zeg tot mijn broe
der, Hat hij de erfenis met mij dele..."
Vreemd dat Jezus zo afwijzend ant
woordt: „Mens, wie heeft Mij tot
rechter of scheidsman over V aan
gesteld?" Jezus gaat op de suggestie
van een pastoraal gesprek met de
lastige broeder niet in. Waarom niet f
Men zegt: Jezus wil met dergelijke
„aardse"kwesties niets te maken
hebben. Maar dat gelooft XJ toch
niet De' verantwoordelijkheid voor
materieel bezit, de vraag naar ge
rechtigheid, óók in de zin van: rechte
verhoudingen tussen mensen en men
sen, valt stellig niet binten de ver
kondiging van Gods Koninkrijk, zo
als Jezus die brengt. Waarom dan
deze afwijking'?
Omdat deze vrager op een verkéérde
manier naar J ezus g eluis ter d
heeft. Hij heeft niet zijn éigen leven
maar dat van zijn broeder onder
Jezus' kritiek gesteld. De Heer moest
die lastige broedervan hém nodig
eens terecht wijzen! Hij zélf stond
daarbij veilig buiten schot
Zó'n houding accepteert Jezus niet
van ons. Hij laat zich voor niemands
karretje spannen. Hij is niet geko
men om onze zaken te behartigen of
onze partij te steunen. Jezus wil dat
Zijn Woord oordelend en verlossend
gaat over het leven, van iederdie
naar Hem hoort. En niemand mag al
luisterend de sjrits van Zijn oordeel
naar een ander toekeren.
Let er maar eens op 's zondags in
de kerk, of bij het lezen van de Bij
bel hoeveel vlotter we gewoonlijk
de consequenties zien van het evan
gelie voor een ander dan voor ons-
zélf! Maar Jezus staat ons dat niet
toe. Je moet je eigen gezicht her
kennen in de spiegel die je in Zijn
woordwordt voorgehouden (staat er
in Jacobus 1 2325), en dan niet
weglopen en vergeten hoe je eruit
ziet, maar Christus Zijn zuiverende
werk aan je la-ten doen.
M. de Boer, Vlissingen.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
NOG GEEN ANDER WEER
Op de meeste plaatsen somber maar
droog weer met mist of laaghangen
de bewolking en voornamelijk in het
oosten van het land kans op enkele
verspreide opklaringen. Lichte vorst
tot temperaturen om het vriespunt
en zwakke wind.
ZON EN MAAN
15 februari
Zon op 7.57
Maan op 11.02
16 februari
Zon op 7.55
Maan op 11.37
onder 17.52
onder 1.20
onder 17.54
onder 2.19