PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
CYPRUS ONAFHANKELIJKE REPUBLIEK
als overleg te Zürich slaagt
Tornado teisterde
St Louis; vele doden
Industrie-arbeider is soms slechte propagandist
voor zijn eigen werk
ZWITSERS DORP BEDREIGD
DOOR AARDVERSCHUIVING
202e jaargang - no. 35
Dagblad, uitgave van de firina
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. v. d. Velde en F. B.
den Boer Adjunct: W. de Pagter
Hoofdredacteur: W Leertouwer
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 11 febr. '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim Minim p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties <max 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus Vlissingen Walstr 58-60. tel. 2358 4 lijnen (b.g.g.
1 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr
1 Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425. adm tel. 2094,
Kans op succes nu tachtig procent
In toekomst Griekse en Turkse
militairen naar het eiland?
Be Griekse en Turkse premiers hebben dinsdagavond te Zürich ander
half uur vergaderd om te pogen de laatste moeilijkheden die een ovr-
eenkomst over Cyprus in de weg staan, tot oplossing te brengen.
De Turkse minister van buitenlandse zaken, Zorloe, die de bijeenkomst
had bijgewoond, zei dat er thans tachtig procent kans op een oplossing
bestaat. Vandaag zullen de premiers weer bijeenkomen, naar men
verwacht zullen zij dan hun besprekingen beëindigen.
Dinsdag bespraken zij een plan voor een onafhankelijk Cyprus dat de
ministers van buitenlandse zaken en de deskundigen van beide par
tijen hebben opgesteld.
De Griekse minister van buitenlandse
zaken, Averoff, deelde mede dat de
Britse regering moet worden inge
licht alvorens bijzonderheden van de
overeenkomst kunnen worden bekend
gemaakt.
Vernomen wordt dat daarna een con
ferentie tussen Groot-Brlttannië, Grie
kenland en Turkije zou worden bijeen
geroepen, mogelijk weer in Zürich.
Op vragen over de waarborgen voor
de Britse belangen op het eiland zei
minister Averoft: Griekenland en Tui'-
kije zijn altijd vrienden en bondgeno
ten van Groot-Brittannië geweest:
men moet dus niet denken dat zij de
Britse belangen niet zouden bescher
men.
Nationale vergadering
Het hoofd van de afdeling Europese
en Cyprische aangelegenheden van het
Grieske ministerie van buitenlandse
het maatschappe-
Suikereters
Ds statistiek het Centraal Bu
reau in Nederland bestaat 60
jaar. Nu is dat helemaal geen ju
bileum, want er is een stilzwijgende
afspraak, dat alleen veelvouden van
vijf en twintig de jubeljaren zijn.
Daarmee komt men dan toch al aan
een zo groot aaltal jubilea, dat het
in Nederland een waar gewemel van
jubilarissen is.
Maar goed dan, de statistiek heeft
blijkbaar het vijftig-jarige jubileum
wat schriel herdacht en het heeft dat
goedgemaakt bij het 60-jarig bestaan
door een boek te publiceren mét cij
ferreeksen. Dat boek is dus uitslui
tend gevuld met cijfers, maar voor
wie de taal van deze cijfers enigerma
te verstaat, laat het zich lezen als
een boeiend historisch geschrift. Het
bevat vergelijkende cijfers over de
laatste zestig jaar op een aantal mar
kante gebieden van h<
lijk leven.
Men kan daaruit conclusies trek
ken, soms indrukwekkende con
clusies en soms kleine aardig
heidjes, die een typisch licht werpen
op onze Nederlandse samenleving.
Zo worden al onze dienstplichtigen
gemeten en daaruit blijkt, dat het Ne
derlandse volk langer wordt. In 1900
kwam de gemiddelde dienstplichtige
tot 1.69 m en in 1958 tot 1.75 m. Is
dat het einde, of zal het Nederlandse
volk nog langer worden? De toe
komst en de statistiek zal het
uitwijzen.
De eet- en drinkgewoonten van het
Nederlandse volk zijn in de achter
liggende 60 jaar aanmerkelijk gewij
zigd. Het vruchten-eten is sterk ge
stegen; het vlees-eten is vrijwel ge
lijk gebleven. Maar wat te zeggen
van het sulkergebruik... het is drie
maal zo groot geworden. Wie durft
er over snoeplust praten?
Met het bier- en het alcoholverbruik
is het tegenovergesteld. Voor bier is
het sedert 1900 precies met de helft
per hoofd van de bevolking te
ruggelopen en voor alcohol is het nog
sterker teruggegaan: het alcoholver
bruik daalde van 8,2 liter per hoofd
tot 2,1 liter. Het overtollige geld ging
naar het sigarettengebruik, dat steeg
van 274 stuks per hoofd en per jaar
in 1923 tot 120 Ostuks in 1957.
Van failliet gaan houdt de Neder
landse zakenman blijkbaar niet,
want in 1957 waren er zo onge
veer evenveel faillissementen als "in
1900, toen het bevolkingsaantal min
der dan de helft was van 1957.
Voor de armen wordt beter gezorgd.
In 1900 kwamen overheid, kérken enz
tot een uitgave van 17,3 miljoen gul
den voor de armen, in 1957 was dat
bedrag 333 miljoen, waarvan 83%
uit de overheidskas werd opgediept.
Een somber cijfer is dat van de ver
keersovertredingen: in 1906 nog maar
15.000. bedroeg het in 1957 het ont
stellende aantal van 813.175.
Gunstig doet daartegenover aan, dat
het aantal processen verbaal voor or
deverstoring tijdens dronkenschap te
rugliep tot. ongeveer een vierde deel
van het aantal, dat in 1920 werd be
reikt.
Er zijn vele cijfers in deze jubileum
statistiek en dus moet met een en
kele greep uit al dat materiaal
volstaan worden. Tot slot nog iets
over de Nederlandse gulden. Het bu
reau voor de statistiek zelf geeft bij
de financiële cijfers geen uitvoerige
uitleg. Dat wordt aan de lezer over
gelaten. Wanneer die lezer met de
cijfers, die betrekking hebben op de
waarde van de Nederlandse gulden
zelf enkele berekeningen zou uitvoe
ren, dan zou hij voor die Nederland
se gulden tot eèn trieste slotsom ko
men. De gulden, die in 1945 al heel
wat van zijn waarde had verloren, is
sedert 1945 nog bijna 5% per jaar in
waarde gedaald.
Dit laatste dan om aan de klei
ne spaarder duidelijk te maken dat
hij met zijn paar procenten rente
per jaar in de hoelc Zit waar de sla
gen vallen. Hetgeen overigens voor
deze kleine man niets nieuws zal zijn!
Uiteindelijk nog de vraag of er wo
ningnood is.
In 1930 woonde er Sn Nederland 1,65
ziel per vertrek in een huis (er was
toen geen woningnood). In 1947 was
dat 0;9 ziel en in 1956 was het 0,8
ziel.
Zou men er niet beter aan doen het
woord woningnood te laten varen en
te spreken van onregelmatige woon
ruimtedistributie?
zaken, Chrisopoulos, heeft gisteravond
bevestigd dat het ontwerp voor een
grondwet voorziet in de vestiging van
een onafhankelijke republiek.
Er zou een Nationale Vergadering zijn
met een Griekse voorzitter en een
Turkse vice-voorzitter. De samenstel
ling van deze Nationale Vergadering
zou zodanig zijn dat de bevolking van
het eiland op billijke wijze wordt
vertegenwoordigd. Hij kon niet zeg
gen hoe groot de percentages van de
Grieks-Cyprische en Turks-Cyprische
vertegenwoordigingen zouden zijn.
Een Turkse afgevaardigde naar de
besprekingen zei dat de militaire as
pecten van de kwestie binnen het ver
band van de N.A.V.O. waren geregeld.
Vernomen wordt dat Griekse en Turk
se militairen op het eiland zouden
worden gestationeerd. Een aantal an
dere punten zou nog moeten worden
uitgewerkt.
Dooigrens kwam dichtbij
H (Van onze' weerkundige
medewerker) n
H AI twaalf dagen )3 er geen M
s§ neerslag gevallen en het aantal
H uren zonneschijn is vanwege
de hardnekkige mist en lage 'f|
wolkenvelden nog zeer lclein.
De zachte lucht kwam gisteren
ook dicht bij Zeeland, waar de
temperatuur tot bij het vries- j§
M punt steeg. Zuid-Limburg =s
M kwam tijdelijk in een gebied |j
met temperaturen tot 5 graden j§
ip boven het vriespunt. Inmiddels
H is de luchtdruk vooral boven
Zuid-Noorwegen weer gaan
stijgen, wat tot gevolg had dat n
H er nog zwakke noord-oosten
wind voorkomt. Daarmee wordt
de aangevoerde en toch dicht s
H bij ons genaderde zachte lucht
weer wat teruggedreven. Het
ziet er dan ook naaf uit, dat §1
het winterse weertype nog
even voortduurt. De koude
luchtlaag is echter betrekkelijk
dun n.l. 400 a 500 m, zodat het
s kwik snel tot even bovèn het
nulpunt kan oplopen wanneer M
de zon nog even mocht door- m
komen.
Ililllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Soebandrio „vindt kwestie
Nw.-Gumea niet belangrijk"
Op een persconferentie te Sydney
heeft de Indonesische minister van
buitenlandse zaken, dr. Soebandrio,
die een officieel bezoek aan Austra
lië brengt, na zijn aankomst op het
vliegveld aan journalisten onder
meer verklaard, dat hij de kwestie-
Nieuw Guinea op zichzelf niet zó be
langrijk acht.
Dat het zo op de voorgrond is geko
men is een gevolg van nooddwang,
wantrouwen en angst, aldus Soeban-
dyio. Een vriendschapsverdrag tussen
Australië en Indonesië zou hij toe
juichen. Indonesië is echter afkerig
van militaire verdragen met andere
landen.
Soebandrio en zijn gezelschap zijn
later doorgevlogen naar Canberra
waar zij werden begroet door de Aus
tralische vice-premier en het Aziati
sche corps diplomatique aldaar.
O De planters op Malakka zijn van
mening, dat het zedelijk peil van hun
arbeiders sterk daalt. Zij schrijven dit,
althans voor een groot deel, toe aan de
pas ingestelde wekelijkse gratis film
voorstelling.
Torens en huizen
stortten in
Een wervelstorm heeft gisteren liet
gebied van St>Lonis in de Ameri
kaanse staat Missouri geteisterd,
waardoor minstens twintig mensen
werden gedood en honderden ande
ren gewond.
Om half'twee in de middag plaatse-
BEWONERS GEËVACUEERD
Langt, de rijksweg Utrecht-Den Bosch
zijn thans verkeersborden geplaatst,
zoals die ooklangs de grote auto
wegen in Duitsland staan om de
automobilisten èr op attent te maken,
dat zij een wegrestaurant met benzi
nepomp naderen. De foto toont een
van deze voor Nederland nieuwe bor
den.
Mannen met jachthoorns
waken bij spoorlijn
Het dorpje Herbriggen in het zuid
westen van Zwitserland wordt be
dreigd door een enorme hoeveelheid
aarde en gesteente, die, losgemaakt
door de dooi, langzaam de belling
van de Nadelhorn afkomt. Het
dorp, dat nog geen 150 inwoners
telt, was gisteravond geheel ont
ruimd.
Door middel van luchtfotografie is
gebleken, dat de lawine, die vorige
breed en 15 meter hoog iSEHTAR
week woensdag al begon, 150 meter
lang, 80 meter breed en 15 meter hoog
is. Waarschijnlijk loopt slechts een
gedeelte van het dorpje gevaar.
Volgens de politie van de naburige
plaats Sion kan de aardmassa ieder
ogenblik van de berghelling der Na-
dehorn naar beneden komen en het
dorpje bedelven. Het is echter ook
mogelijk dat pas de lenteregens de
bevroren massa in beweging zullen
brengen. Wachtposten met jacht
hoorns houden de gehele dag de-
wacht over het enkele spoortje dat
het wintersporteentrum Zermatt
door de bedreigde vallei met de bui
tenwereld verbindt.
Iijke tijd waren de stoffelijke resten
van twintig mensen geborgen. In de
ziekenhuizen werden meer dan 320
personen voor verwondingen behan
deld. Vijfenvijftig van hen moesten
met ernstige kwetsuren worden op
genomen.
Het Amerikaanse Rode Kruis meld
de dat er 31 doden waren, maar het
totale dodental is nog niet bekend,
daar er onder de puinhopen nóg
talloze slachtoffers begraven of be
kneld liggen.
De tornado ging gepaard met wind
snelheden van meer dan 170 km per
uur. Het zuidwestelijk deel en vervol
gens de binnenstad kregen de volle
kracht van de tornado te verduren.
De 100 meter hoge toren Van een ra
diostation werd omver geworpen. Een
andere toren, die van het televisie
station in het zuidwestelijk deel van
de stad, kwam neer op twee wonin
gen, maar de bewoners daarvan kwa
men met de schrik vrij.
Het ergst had een deel van de binnen
stad het te verduren. Daar werden
talloze huizenblokken vernield.
Een pension werd volkomen met de
grond gelijk gemaakt. Hier werden
de stoffelijke resten van negen per
sonen geborgen.
Gas-, elektriciteits- en telefoonleidin
gen werden vernield." Hier en daar
braken branden uit, die echter spoe
dig geblust konden worden. Bluswa
ter was er in overvloed want .kort voor
de tornado kwam had het hevig gere
gend.
De ergste wervelstorm uit de geschie
denis van de stad woedde in 1896.
Toen kwamen .306 mensen om het
leven.
(Van een medewerker)
Enige jaren geleden stelde het Ne
derlands Instituut voor Praeven-
tieve Geneeskunde te Leiden een
langdurig onderzoek op Walcheren
en de Zak van Zuid-Beveland in
naar de vraag wat vele inwoners
beweegt, als rij werk buiten Zee
land prefereren boven dat in de lo
kale bedrijven. Er is statistisch wel
veel bekend inzake het vertrek en
de vestiging, maar dat zqn slechts
cijfers, die niets zeggen van de be
weegredenen, de motieven dezer
mensen. Voor gevestigde industrie-
en en straks voor nieuwe vestigin
gen zijn de laatste evenwel van
groot beling.
De sociologen drs. C. Boekestijn en
dr. I. Gadourek van wie de eerste
de leiding van het onderzoek had
hebben thans in een recent nummer
van het tijdschrift „Mens cn onder
neming" enige resultaten gepubli
ceerd, onder de titel „Binding aan
he' werk. Beroepswisseling en be
roepsaanpassing in een industrialise
rende streek". In deze motieven-stu
die hebben zij als het ware „borin
gen" verricht bij de werkende mens,
teneinde de fijne „mechaniek" van
hun gedragingen te belichten en in
staat te zijn deze „mechaniek" te be
spelen.
Het onderzoek begon met een
oriënterende voorstudie met men
sen, die regionaal op de hoogte
waren. Dit leidde tot het opstellen
van voorlopige veronderstellingen.
Vervolgens werden (in 1955) 953
mannelijke arbeiders van 15 t.ni.
35 jaar geïnterviewd. Tenslotte on
dervroeg men 136 arbeiders, die
jtrieën
door een der grote industries
i op
eigen verzoek waren ontslagen.
Uit dit alles werden o.m. de vol
gende inzichten verkregen.
LAND- EN
INDUSTRIE ARBEIDERS
Industrialisatie in een streek hangt
in sterke mate af van de vraag of
In het onderzochte gebied bleek
voorts, dat de industrie-arbeiders
minder met plezier werken (72%)
dan de landarbeiders (88%). De in
dustrie-arbeider wijkt in Zeeland
nauwelijks af van het landelijke ge
middelde (77%), zodat het verschil
voornamelijk is gelegen in de hier
nog gunstige instelling van de land
arbeider ten opzichte van zijn eigen
werk.
Maar als het dan geen gebrek aan
voldoening is, die de landarbeider
doet overschakelen, wat dan wel?
Als factoren worden dan ge
noemd: de lagere lonen in de land
bouw (1955), het rekenen op meer
promotiekansen in de industrie en
op meer bestaanszekerheid op de
duur en dus voor de kinderen,
het laatste meer samenhangend
met inkrimping van de bestaans-
bron dan met angst voor werk
loosheid.
WEINIG ANIMO
Er is overigens een vrij geringe ani
mo bij de landarbeider om in de in
dustrie te gaan werken (12%; per-
coneel van middenstandsbédrijven
27% en het gemiddelde 19%). De
schrijvers verklaren dit uit het ver-
Hans Kraay, de spil van de Utrecht-
ses ere-divisie-voetbalclub D.O.S., die
ook als back in het Nederlands elf
tal zijn sporen reeds heeft verdiend,
is dindsdag in het huwelijk getreden
met mej. Lia van Hamersveld. De fo
to toont het jonge paar bij het
verlaten van het Utrechtse stadhuis
tussen twee erehagengevormd door
D.O.S.-junioren.
Tweede Kamer verwierp
motie over verkorting
van arbeidstijd
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft dinsdag
middag met 48 tegen 72 stemmen
een motie van de socialistische afge
vaardigde de heer Baart over de ar
beidstijdverkorting verworpen. Al
leen de P.v.d.A. en de beide, commu
nistische groepen stemden voor.
De motie, die de heer Baart verleden
week tijdens de behandeling van de
begroting van Sociale Zaken had in
gediend, sprak uit, dat de nadere ad
viesaanvraag van minister Beel aan
de Sociaal Economische Raad over
bodig was en dat reeds thans een
begin gemaakt dient te worden met
een geleidelijke verkorting van de
arbeidstijd op basis van de beleids
lijn, die in het verleden jaar door
de S.E.R. uitgebrachte advies over
de verkorting van de arbeidstijd is
uitgestippeld.
Vóór de stemming zetten mevrouw
Stoffels-van Haaften (v.v.d.) en de
heren Van Eibergen (a.r.), Zwanik-
ken (k.v.p.) en Kikkert (c.h.) in een
korte verklaring uiteen, dat zij een
nader advies van de S.E.R. wenselijk
achtten, omdat de arbeidstijdverkor
ting een zaak van de vaststelling
van prioriteiten is geworden.
Belgische spoorwegen
verlagen
goederen-tarieven.
Met ingang van 1 maart zullen de
Belgische spoorwegen hun tarieven
voor het goederenvervoer aanzienlijk
verlagen. Er zullen voor wat de niet
E.G.K.S.-goederen betreft vier nieuwe
klassen worden ingevoerd. De prijzen
op de gemiddelde afstanden in deze
klassen zullen worden verminderd,
au ütcuvc Aiia.Lt; ui van uc viaaa ui
landarbeiders bereid zijn hun tradi- schijnsel, dat de overschakeling in
J. rnnon fpuchiprir hi? vin miriiiovi.
tionele beroep te verlaten. Evenals
elders in ons land bleek, dat de in
dustrie-arbeiders in Zeeland in verge
lijking met de landarbeiders meer
onkerkelijk zijn, voorts vaker af
komstig zijn van buiten de streek,
waar zij hun werk verrichten (dus
vaker migreerden) en ook wat meer
„optimistisch" zijn over de toekomst.
fasen geschiedt, b.v. via mid~den-
standsbedrijven, waarin men ook bui
tenwerk verricht. Pas de volgende
generatie wordt industrie-gezind.
Bovendien bleek dat de interesse gro
ter is naarmate men verder van de
industrie-centra afwoont. Dit komt
(Zie slot pag. Z kol. S)
Met de bouw van de 65 meter hoge
poldertoren (watertoren) in Emmel-
oord heeft men het \oogste punt be
reikt. Op het bouwwerk is een wind-
geplaatst, welke een kogge-
uitbeeldt. De hoogte van de
ïwijzer bedraagt ongeveer 4 me
ter, de breedte 2.20 meter. Het ge-
wir is 250 kg en het geheel is met
bladgoud overtrokken.
terwijl op de lange afstanden de cur
ve een minder degressief karakter
krijgt. Deze wijziging heeft een prijs
verlaging van vijf procent tengevolge.
Voor de goederen gerangschikt in de
nieuwe klassen 3 en 4 wordt een vijf
ton reeks ingevoerd. De prijsverho
ging van tien procent wordt afge
schaft voor de goederen die ambts
halve in open wagens worden ver
voerd, doch waarvoor de afzender ver
voer in gesloten wagens heeft ver
zocht.
Voor wat de E.G.K.S.-goederen be
treft wordt de vaste aanslag voor ko
len en cokes teruggebracht van 36 op
30 francs. Voor de afgewerkte pro-
dukten van de metaalindustrie wordt
de vaste aanslag teruggebracht van
38 op 32 francs. De parcoursvracht
voor de afgewerkte produkten van de
metaalnijverheid wordt met 0,07 fr.
per ton-kilometer verminderd.
VERWACHT..
Geldig tot hedenavond
LICHTE VORST
Overwegend droog weer met op d6
meeste plaatsen mist of laaghangen
de bewolking. Zwakke noordoostelij
ke wind. Overwegend lichte vorst.
ZON EN MAAN
12 februari
Zon op 8.03 onder 17.47
Maan op 9.41 onder 23.17
