PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Deens schip zinkende na
aanvaring met ijsberg
Beperking Duitse kolenimporten
economie
klap voor Nederlandse
Waarom stagneert Abdij-restauratie
WEINIG HOOP OP REDDING VAN
VIERENNEGENTIG OPVARENDEN
202e jaargang - no. 26
Dagblad, uitgave van de tinna
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P v. d. Velde en F B.
den Boer Adjunct: W de Pagrter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdrad.; G. A de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 68 cent per
week, 7.00 p kw.; tr. p. p. 7.25
per kw Losse nummers 15 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 31 jan. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim Minim p advertentie 4.—.
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties'(ma* 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v d. blad" 25 cent meer.
Giro no 359300 P Z.C. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr 58-80. tel 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3646); Middelburg, Markt 51. tel. 3841; Goes, L. VOrststr 63; tel. 2476 (b.g.g. adv 2234); Oostburg, G F de Pauwstr. 9, tel. 20, Terneuzen, Brouwerijstraat 2. Zierikzeé. red tel 2425 adm tel 2094.
In orkaan ten zuiden van Groenland
ALARMSIGNAAL VAN BEDRIJFSLEVEN
MF-personenwagen in
februari in produktie
In de fabrieken van de DAF in Eind
hoven wordt de produktie van de
DAF-personenauto voorbereid. In
dien alles volgens plan verloopt zal
eind februari met een langzame aan
loop van de produktie worden begon
nen. In maart zullen enige honderden
wagens worden gemaakt, die alle be
stemd zijn voor de 130 dealers in
Nederland. In het tweede kwartaal
van dit jaar zal de produktie ver
meerderd worden, zij het dat de stij
ging slechts ca. 2500 auto's zal be
dragen. Van juli af zal de dagelijkse
aflevering omhoog gaan van 25 tot
50 en dan van 75 tot 100 wagens.
Begin 1960 zal de topcapaciteit van
200 auto's per achturige werkdag be
reikt zijn.
Namenlijst uitgegeven
Gisteravond laat heeft de Konink
lijke Deense Groenland Handel
maatschappij, eigenaars van de
„Hans Hedtoft", een verklaring
uitgegeven waarin de toestand van
het schip ernstig werd genoemd.
Tevens werd een namenlijst uitge
geven van de 55 passagiers en
39 bemanningsleden van het schip.
Het zijn allen Denen en Groen-
landers, onder wie Augo Lynge,
een van de twee Groenlandse af
gevaardigden in het Deense parle
ment.
Zeven meter hoge golven
Tegen elf uur vrijdagavond (Ned.
tijd) was het zicht vrijwel nihil, en
sloegen zeven meter hoge golven te
gen het langzaam zinkende schip. De
vliegtuigen die reddingsmiddelen zou
den uitgooien waren, op een Canade
se Lancaster na, die even cirkelde
maar toen moest terugkeren, niet op
gestegen: wolkendek op 30 meter, re
gen, sneeuw en hoge wind, luidde het
weerbericht. En zo zal het, volgens de
Canadese meteorologische dienst, ze
ker nog 24 uur blijven.
In de afgelopen nacht om half een
hebben de eigenaars van de „Hans
Hedtoft" een telegram van de
Amerikaanse kustwacht ontvan
gen waarin verklaard wordt dat
de Duitse trailer „Justus Haslin-
Maatschappij ontdekte rijke
goudader in Zuid-Afrika.
De president-commissaris van de
Free State Geduld, Sidney Spiro,
heeft donderdag bekendgemaakt, dat
in de mijn van zijn maatschappij een
rijke goudvondst is gedaan.
Het Deense vrachtschip inet passagiersacoramodatie „Hans Hed
toft" is vrijdagmiddag op 457 mijl ten zuiden van Groenland te-
geh een ijsberg gevaren. Aan boord bevinden zïeh 55 passagiers
en 39 bemanningsleden. In een te Halifax ontvangen radiobood
schap van de „Hans Hedtoft" werd gezegd, dat het schip lek was
gestoten en snel water maakte. Onder de opvarenden bevinden
zich 14 vrouwen en 6 kleine kinderen. Vijf uren na de aanvaring
werd het radiocontact met het Deense schip verloren.
Het laatste bericht, dat om 20.36 uur Greenwichtïjd van de
„Hans Hedtoft" ontvangen werd, luidde: „Zink langzaam, heb
dringend hulp nodig". Op dat moment was de te hulp gesnelde
treiler „Justus Haslinger" al ongeveer anderhalf uur in de nabij
heid, zonder zijn reddingspogingen te hebben aangevat. Een or
kaanachtige storm, slecht zicht en hoge golven maakte het vrij
wel ondoenlijk mensen van het zinkende schip over te nemen.
Twee karakters
De Zeeuwsvlaamse kamer van
koophandel is een opvallende
Instelling in de Zeeuwse ge
meenschap: me nis daar gesteld op
duidelijke, vierkante taal, die dan ook
ln menige vergadering wordt ge
bruikt. Zo ook deze week, toen de
haast traditioneel geworden kritiek
op het provinciaal bestuur met be
trekking tot de vaste oeververbinding
weer eens de aandacht vroeg Het
gaat hier om de toezegging van mi
nister Algera, gedaan in het najaar
van 1957, dat hij met het provinciaal
bestuur van Zeeland zou overleggene
over de mogelijkheid van een voorfa
se ln het onderzoek naar de kansen
van een vaste oeververbinding. Nu
heeft het provinciaal bestuur nog
weinig aan deze zaak gedaan. Het
betoogt thans, dat dit een gevolg is
van de moeilijkheden met de veerta-
rieven, waardoor een juiste sfeer voor
onderhandelingen met minister Alge-
ra ontbrak. Inmiddels is nu een da
tum vastgesteld voor overleg mét de
opvolger, van excellentie Algera.
Dit uitstel van meer dan een jaar
heeft de Zeeuwsvlaamse kamer van
koophandel zeer verdroten. Immers,
zij was het die reeds vóór de toezeg
ging van minister Algera het rap-
port-Haecau over de verbindingen
met Zeeuwsch-Vlaanderen deed uit
brengen ên reeds toen een snelle ac
tie wilde. In die dagen al ontstond er
kortsluiting tussen provinciaal be
stuur en de kamer.
Onlangs is ook in de staten over deze
aangelegenheid kritiek uitgeoefend
op gedeputeerden, met name door het
statenlid Horstmann. En hij was het
nu, die deze week in andere kwaliteit,
namelijk als voorzitter van de kamer
van koophandel, het debat voortzette,
daarbij verklarend, dat het naar zijn
oordeel weinig zin meer had nog weer
contact op te nemen met het provin
ciaal bestuur- De kamer diende nu
andere wegen in te slaan, zo meende
hij.
Men kan niet zeggen, dat dit alles
getuigt van een prettige verhouding
tussen provinciaal bestuur en de
Zeeuwsvlaamse kamer van koophan
del!
e houding van de kamer van
koophandel heeft ons ditmaal
enigszins verbaasd. Immers, het
lang verwachte overleg over deze
zaak met de minister staat nu te ge
beuren, zodat het toch redelijk is op
zijn minst te wachten met het aan-
kondigèn van nieuwe acties totdat
dit gesprek tussen bewindsman en
provinciaal bestuur achter de rug is.
Gelukkig heeft de kamer die for
meel geen partij is in deze zaak: zij
speelt tussen regering en Ged. Sta
ten dit nog tijdig ingezien, zodat
besloten werd toch nog weer contact
met het college op te nemen vóór
tot nieuwe activiteiten wordt overge
gaan.
De relatie tussen provinciaal bestuur
en de Zeeuwsvlaamse kamer van
koophandel blijft dus bestaan.
Niettemin noopt de discussie rond de
ze kwestie toch wel tot een ernstige
waarschuwing Beide partijen in dit
geding zullen zich er rekenschap van
moeten geven, dat de Zeeuwse zaak
er niet mee wordt gediend, wanneer
men elkaar bij voortduring irriteert.
Het provinciaal bestuur zal moeten
begi'ijpen dat in het bedrijfsleven
vaak voortvarender, dikwijls ook ef
fectiever wordt gewerkt dan bij de
beleidsorganen en dat dit verschil in
tempo en methode derhalve tot grote
zorgvuldigheid noopt in het onderhou
den van de relatie met de vertegen
woordigster van het bedrijfsleven. De
kamer daarentegen zal zich dienen te
realiseren, dat in de ambtelijke mo
lens op een andere manier wordt ge
werkt dat daar soms andere normen
gelden dan in het zakenleven en dat
beleid zijn eigen techniek vergt. Dit
besef zou ongetwijfeld de kritiek van
de kamer een andere nuance geven en
minder bijterig doen worden Zo men
dit streven naar beter begrip nalaat,
zowel ter ene als ter andere zijde,
dan moet haast, worden gesproken
(Zie slot pag. '3 kol 1)
D
ger" wegens de harde storm en de
hoge zee geen reddingspogingen
had kunnen ondernemen,
De „Hans Hedtoft" was speciaal ge
bouwd om aan de moeilijkste omstan
digheden in het gebied van Groenland
het hoofd te kunnen bieden. Het had
ijzeren platen waardoor het schip
door een zware ijszee een weg zou
kunnen banen.
Honderden Denen eh Groenlanders
hebben het helder oranje-geverfde
schip uitgewuifd toen het op 7
januari voor de eerste reis vertrok.
Hét is het vlagg'eschip van de „Royal
Greenland Trade Company" en heeft
13.600.000 kronen gekost (ca 7. niilr
joèn gulden).
KORTE PREDIKATIE
GODS GEDACHTEN.
Mijn gedachten zijn niet uw
gedachten. des. 55 8a
Avond...
Een auto suist door het stille Vlaam~
se lai\d.
Plotseling... een slag, gekraak, dan...
stilte.
In en rondom het wrak, dat eens een
auto was liggen drie doden, waar
onder een jonge dominee en zijn
vrouw.
Di een ondeelbaar ogenblik kwam de
slag... waanzinnig wreed.
Die jonge dominee was een vriend,
van me. We zeiden van hem: Freek,
die wordt een dominee met een toe
komst.
Wij zeiden ên... wij dachten.
Maar... onze gedachten waren anders,
héél anders dan Gods gedachten.
Zó radicaal anders, dat we nu nau
welijks meer kunnen denken en...
zwijgen.
Nu zwijgen we, want als we zouden
spreken zouden we misschien vloe
ken. In elk geval, ons denken, wan
neer we al denken loopt uit op de
conclusie: Waanzin! Wat had deze
jonge dominee niet kunnen beteke
nen voor het Koninkrijk!
Dat zijn onze gedachten...
Maar er is nog één die denkt., éh
die handelt: God! En van Hem wordt
ons in het Heilig Bock gezegd, dat
Zijn gedachten anders zijn dan onze
gedachten.
Anders!... Dat kan alléén betekenen:
van een hogere orde, uit een andere
wereld.
God, de onbegrijpelijk andere...
Dat zou een mens waanzinnig kun
nen maken, of verbitterd, of versla
gen.
Soms gebeurt dit ook. Spreekt men
niet t7i de moderne filosofie van het
absurde leed?
Mij is echter gevraagd een woord te
zoeken uit het Heilig Boek en daar
over te schrijven.
Ik open dit boek en lees: Want alzo
lief heeft God de wereld gehad én...
en zij richtten het kruis op.
Ik lees: Gods liefde kóós het kruis
En in Bachs Mattheus Passion klinkt
het: Uit liefde wil mijn Heiland ster
ven...
Het kruis. Waanzin? Ja wadnzin!
Neen, toch niet.. Mijn gedachten zijn
anders, spreekt God.
Bij het Icruis vinden we, ik zeg niet
het antwoord op het onbegrijpelijke
van het leed, maar wél de weg er-
doorhéén.
Hier wordt Gods leed ên ons leed
doorzichtig.
Nu weten we: Uit Gods gedachte
welt... onbegrijpelijk de Liefde op.
Kloetinge P. Kloosterman.
OPKLARINGEN
Wisselend bewolkt en overwegend
droog weer, maar in het zuiden t
vankelijk nog plaatselijk wat r-
of moferegen. Zwakke tot
wind tussen noord en noordoost. HuU-
dagtemperaturen enkele graden boven
het vriespnunt.
Verkeer werd
Nadelige gevolgen voor importeurs,
havenverkeer, Rijnvaart, overslag
De door de Westduitse regering
genomen maatregelen tot beper
king van de invoer van kolen uit
landen buiten de Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal
betekenen een erristig nadeel
voor de Nederlandse economie.
In totaal zal de vrije invoer
hiervan voor 1959 beperkt wor
den tot 5 miljoen ton, welk
quantum voor het overgroot
deel voor Noord-Duitsland, met
directe invoer dus via Noord-
duitse zeehavens, dreigt te wor
den gereserveerd. In hoofd
zaak worden hierdoor Ameri
kaanse en Engelse kolen getrof
fen, waarvan een zeer belangrijk
deel tot nog toe zijn weg naar
Duitsland vond via Nederlandse
zeehavens.
Dit heeft de Scheepvaart en Steen
kolen Maatschappij N.V. te Rotter
dam, woordvoerster namens belang
hebbende Rotterdamse en Amster
damse kolenimporteurs, gisteren
meegedeeld.
Dat buiteu dè gevoelige verliezen van
de Nederlandse kolenimport- en door
voerhandel ook het haA'enverkeer, de
Rijnvaart en dè kolenoverslag door
een en ander ernstig getroffen wor
den, behoeft geen nader betoog, aldns
deze mededeling, nog gezwegen van
het uit een en ander voortvloeiende
nadelige effect op de werkgelegen
heid.
Uit de Verenigde Staten komen reeds
hechten omtrent felle protesten van
de mijnindustrie en de georganiseer
de mijnarbeiders, waarnaast ook re
derskringen, reeds van hun ongerust
heid hebben blijkgegeven. „Het wil
ons vóórkomen, dat ook de Neder
landse regering niet werkeloos zal
mogen toezien en ook van deze zijde
een stevig protest op zijn plaats is",
aldus deze noodkreet van de impor
teurs.
Prins Bernhard curator Ned.
archeologisch instituut
Prins Bernhard is donderdagavond
geïnstalleerd als curator van het Ne
derlands Historisch Archeologisch
Instituut te Istanbul. De installatie
geschiedde in het Nederlands insti
tuut voor hét Nabije Oosten aan het
Noordeindsplein te Leiden.
weer ver „mist"
In de loop van gisteren is de mistde-
ken boven ons land geleidelijk wat
minder dicht geworden. Hij bewoog
zich van het noordwesten naar het
zuidoosten. Waar hij zich bevond de
den zich vertragingen voor in het
weg- en spoorwegverkeer. Ook ge
beurden er weer ongelukken.
0 Op een onbewaakte overweg te
Eefde werd een melkbestelanto door
een trein gegrepen. De bestuurder die
uit de cabine over een heg werd ge
slingerd, liep slechts lichte verwon
dingen aan het gezicht op. De wagen
werd volkomen vernield,
0 Te Rotterdam is gisternacht èe'n
in de Merwedehaven .gemeerd lig
gend binnenmotorschip, de Petro-
nella (299 ton), aangevaren door
het m.s. Nieuwland. De schipper,
de 37-jarige H A. Wels, zijn
vrouw en zijn twee kinderen wer
den door roeiers gered. Het schip
zonk binnen vijf minuten.
9 Twee autobussen botsten op el
kaar in Vriezenveen. Bij deze botsing
werden vijf mensen gèwond. Drie van
hen moesten in een ziekenhuis te Al
melo worden opgenomen.
In een buitenwijk van Almelo reed
een bus een winkel binnen. De etala
ge werd volkomen vernield maar
persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
Regering stelt niet voldoende
gelden ter beschikking
HET GAAT GOED met de Middelburgse Abdij, zeggen som
migen. De nienwe provinciale griffie schiet immers goed op en
het ziet er naar uit, dat dit gebouw volgend jaar in gebruik kan
worden genomen. Gelukkig! zeggen diezelfde optimisten, na
achttien jaar begint dus het Abdijcomplex er weer uit te zien
zoals het behoort
Maar zij hebben ongelijk! Want met die Abdij is het nog lang niet voor
elkaar. Jawel, de kant aan de Sint Pieterstraat wordt thans met het nieu-
we griffiegebouw zodanig volgebouwd, dat aan die zijde de ring van het
complex is gesloten. Maar hoe is het aan de andere kant? Nog altijd een
rommelige ruïne! En koe met de buitenzijde van het Abdijcomplex? Aan
de Balans ligt een groot stuk bouwterrein zo maar braak. Géén gebouw,
wèl gras en onkruid. Neen, klaar is de Abdij nog lang niet! Wanneer
volgend jaar de provinciale griffie in gebruik zal worden genomen en
het gerucht gaat, dat daarvoor een uitnodiging tot de koningin zal wor
den gericht dan is er nog geen reden om feest te vieren omdat de
Abdijrestauratie klaar zou zijn. Die is voorlopig nog niet gereed!
De ruïne in de Abdij
In mei 1940 ging het grootste
gedeelte van Middelburgs Ab
dij in vlammen op. Sindsdien is
de restauratie aangevat, be
kwaam, met zorg en liefde.
Maar desondanks is thans
ruim achttien jaar na de ver
woesting de herbouw nóg
niet voltooid. Een van de lelijk
ste plekken is bij
voorbeeld nog altijd
de ruïne van de gou
vernementswoning
waarvan men hier 'n
foto ziet. Wat er
thans nog moet ge
beuren is in het ne
venstaande artikel
beschreven.
Nog altijd een ruïne in de „Abdij-
ring" dus.' Namelijk van het gebouw,
dat vroeger bekend was als het „lo
gement van de graven van Zeeland"
en dat later fungeerde als ambtswo
ning voor de commissaris der konin
gin, de „gouverneurswoning". De
rijksgebouwendienst heeft de ergste
rommel aan het gezicht onttrokken
door op de plaats van de vroegere
voorgevel aan het Abdijplein een
laag muurtje op te trekken. Maar het
is duidelijk, dat dit muurtje niet be
paald een fraaie afsluiting van het
Abdijplein vormt. Het valt oip dit
ogenblik de gemiddelde voorbijgan
ger niet zo op, omdat hij gaande
over het plein van de Balans naar
het Koorkerkhof allerlei andere,
meer in het oog vallende rommelige
zaken ziet. Het Abdijplein dient im
mers als opslagplaats ten behoeve
van de griffie-bouw en bovendien
staan hier nog altijd klampen oude
steen opgeslagen.
Het ene (zij het onvermijdelijke)
euvel verbergt dus het andere: het
Abdijplein in zijn tegenwoordige
rommelige toestand camoufleert de
slordige onafgewerkte kant van
het gebouwencomplex bij de vroe
gere gouverneurswoning'. Maar de
feiten veranderen er niet door! Zij
zullen na het gereedkomen van de
griffie als men dus aan oprui
men toe is des te onbarmharti
ger aan het licht treden.
Dit zijn dus die feiten:
De gouverneurswoning moe'
worden herbouwd.
De zo fraaie "Statenzaal moe'
aan het Abdijplein een representa
tieve ingang krijgen, opdat de le
lijke nooddeuren kunnen verdwij
nen, evenals de provisorische toe
gang aan de Groenmarkt.
In de gouverneurswoning die
nen vergaderlokalen te worden in-
(Zie slot pag. 6 kol. 4)
Vrijdag, is te Wassenaar in een zeer
dichte mist een 18-tonner met hout
De Wetering ingereden.