„Keer terug naar het A-B-C
r- HET EI
en u
Eindelijk stemrecht voor Zwitserse vrouw?
ROEPT MEN IN AMERIKA....^
VRIJDAG 23 JANUARI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
(Van een medewerkster.)
Weinig levensmiddelen krijgen bij
bederf zulk een kwalijke geur en
aanblik als een ei. Voor veel mensen
is één bedorven ei genoeg om hun
voor weken alle lust tot eieren eten
te ontnemen. En veel mensen zijn
er ook, die bij het zien van zo'n ake
lig geval woedend uitroepen, dat het
„ook geen wonder is", omdat eieren,
zo uit de winkel, „minsteüs drie we
ken oud" zouden zijn.
„Is dat nu wel zo?" dachten wij, en
we hebben ons eens laten voorlichten
door de heer C. Hofman te Schiedam,
een der grote eierleveranciers in het
land. Het resultaat van die voorlich
ting: Alleen in het aller-ongunstigste
geval, als de eieren een paar dagen
op de veiling of markt hebben moe
ten wachten, als U toevallig de laat
ste van de zending koopt bij uw
leverancier en als U zelf de eieren
nog een week laat liggen, kan het
gebeuren dat er drie weken zijn ver
lopen tussen het leggen en het con
sumeren van het ei! Maar meestal,
is die tijd veel korter!
„Rijd me maar achterna, donderdag
ochtend", zei de heer Hofman, „dan
kunt U zien welke weg het ei aflegt
tussen producent en consument".
Zo gezegd, zo gedaan. Eerst pools
hoogte nemen in Barneveld, waar
iedere donderdagochtend van 9 tot 11
uur markt wordt gehouden en ander
half miljoen eieren rechtstreeks dooi
de kippenhouders verhandeld worden.-
Van alle kanten kwamen de boeren
en boertjes hun waren aan de man
brengen. Sommigen kwamen met een
autootje, anderen met paard-en-wa-
gen, en met een handkar of een
kruiwagen en er waren zelfs bij, die
aan een fiets voldoende hadden om
hun produktie te transporteren.
Maar in één opzicht deden ze alle-
maal hetzelfde: handjeklappen met
de groothandelaren," die natuurlijk
altijd liever f 14.20 dan f 14.45 de
honderd betalen, of f 14.50 inplaats
van f 14.75. En in de praktijk nog
wat minder.
Nu moet men niet denken, dat
al die kippenhouders ook model-
bedrijven hebben. Neen, zo is het
helaas niet. Het aantal eieren, dat
in deze streek door de exploitan
ten van hoenderparken aan de
markt wordt gebracht, is naar
verhouding gering. Veel meer zijn
het kleine boertjes, die er „zo
maar" vijftig, of honderd, of
tweehonderd, of duizend kippen
op na houden, zonder zich veel te
bekommeren om allerlei maatre
gelen, die onze hoenderparken
zo'n uitstekende reputatie hebben
bezorgd. Integendeel, vaak gebeu
ren er dingen, die de goede naam
van het Nederlandse ei soms
ernstig schaden. Zij wassen
namelijk maar al te graag hun
eieren.
„Daartégen hebben we jaren gevoch
ten", zei men ons later op de veiling
in Harderwijk. „Maar het helpt alle
maal zo weinig. We hebben het wel
meegemaakt, dat enkele uren voor
de komst van de verzamelaar, die in
opdracht van de veiling de eieren
bij de boeren gaat ophalen, deze boe
ren vier of vijf teilen met zeepsop
of sodawater klaar hadden staan, die
tot de rand waren gevuld met eieren,
om er de mest en de modder af te
weken. Want een vuil ei brengt dik
wijls minder op dan een schoon ei.
Het vervelende is, dat je op de vei
ling niet zien kunt of een ei gewas
sen is. Pas na een dag of vijf komt
de aap uit de mouw.
Doch in die tussentijd zijn de eie
ren al lang in de Randstad Hol
land of in het buitenland gearri
veerd. En daar maakt men dan
kennis 'met eieren, die soms niet
geschikt meer zijn voor de con
sumptie. Immers: elk ei, dat ge
legd wordt, is bedekt met een
vochtig laagje, dat weldra op
droogt en conserverend werkt.
Het sluit de poreuze schaal van
de buitenlucht af. Verwijdert men
dit laagje nu, door het ei te was
sen, dan hebben de bacteriën vrij
toegang en is zo'n ei veel minder
lang houdbaar.
„Hoe oud is een ei op z'n hoogst, als
de stedeling het krijgt opgediend?"
wilden we weten. Het antwoord op
die vraag Is een verhaal op zichzelf:
„De verzamelaar van de veiling gaat
elke dag de boeren af. Vandaag
neemt hij deze route, morgen gene.
In een week heeft hij het hele rayon
fehad. Elke dag brengt hij zo'n 80
100.000 eieren ter veiling! Deze
worden dagelijks gewogen en grof
gesorteerd, d.w.z. op breuk en op be
smeurde schalen (uitval 2% 3 pet).
Is het dan donderdag, dan wordt
de „oogst van de volle week", die
ligt tussen een half en een heel mil
joen, geveild.
Dat betekent derhalve, dat de eieren
die donderdagavond werden aange
voerd, deze dag niet meer verkocht
konden worden. Deze moeten wach
ten tot de volgende donderdag. Een
zevende van de totale weekaanvoer
is dus zeven of acht dagen oud als
ze worden geveild. De eieren, die
vrijdag worden opgehaald, zijn zes
of zeven dagen oud als de grossier
ze afdrukt; die van zaterdag vijf of
zes dagen etc. Dat kan nu eenmaal
niet anders. Doch de koopman, die ze
donderdagsochtends op de veiling
koopt, heeft ze 's avonds nog thuis.
Wanneer nu een winkelier een partij
eieren van zijn grossier ontvangen
heeft, moeten daar, zoals uit voren
staande blijkt, soms eieren bij zijn,
die al een dag of negen oud zijn.
Laat hij zich maar eenmaal per
week bevoorraden, dan zijn die eie
ren, die hij pas aan het eind van de
volgende week verkoopt, al weer 15
of 16 dagen oad. En wanneer moeder
de vroiiw voor een week tegelijk In
slaat, loopt zij de kans. dat haar
laatste eieren zelfs drie weken oud
zijn. Maar zo staan de zaken uiter
aard alleen !n het ongunstigste ge
val".
Als laatste land in de
westelijke wereld met
grote en oude democra
tische tradities zal Zwit
serland op 31 januari en
1 februari stemmen over
de waag, of ook aan
vrouwen het stemrecht
verleend dient te wor
den. Tot nu toe hadden
de kiezers van het eed
genootschap steeds weer
stelling genomen tegen
actieve deelname aan de
politiek door het vrou
welijk deel van de be
volking.
De voorgenomen ver
nieuwing komt neer op
een wijziging van de
bondsgrondwet en kan
daarom alleen worden
doorgevoerd, als zij niet
alleen de meerderheid
van stemmen krijgt
maar ook de meerderheid
van de 22 afzonderlijke
kantons. Tot nu toe werd
de kwestie alleen in kan
tonaal verband gesteld
25 maal hebben de
stemgerechtigde mannen
hun levensgezellinnen de
verlening van kantonale
of communale rechten
geweigerd. Vier proef-
stemmingen onder de
vrouwen hebben steeds
weer een aanzienlijke
meerderheid ten gunste
van de vernieuwing op
geleverd. Het jaar 1958
bracht de burgeressen
van Riehen (Basel-
Land), Luzern en Basel-
stad het recht van poli
tieke medezeggenschap
in gemeentelijke aange
legenheden. Mevrouw
Trudi SpatSchweizer
uit Riehen werd hét eer
ste vrouwelijke raadslid
van Zwitserland.
Politieke waarnemers in
Bern geloven, dat ook
ditmaal weer de eedge-
nootschappelijko kiezers
tegen de deelname van
vrouwen aan politieke
beslissingen znllen stem
men. Onder de vrouwen
zelf heerst, anders dan
in Engeland rond de
eeuwwisseling, geen
geestdrift voor de nieu
we rechten, die zij deel
achtig zullen woraen. In
Luzern werd zelfs een
internationale belangen
gemeenschap gesticht
met uitsluitend vrouwe
lijke leden, die zich ten
doel heeft gesteld
tegen het vrouwenkies
recht stelling- te nemen.
Meer dan honderd jaar
geleden werd in de
grondwet van de Zwit
serse bondsstaat de
grondregel opgesteld
„Alle Zwitsers zijn voor
de wet gelijk". Uitgeslo
ten van het recht om te
stemmen en aan verkie
zingen deel te nemen
waren tot nu toe slechts
geesteszieken, misdadi
gers die bij rechterlijke
uitspraak hun burger
rechten verloren hadden
en de vrouwen De
initiatiefnemer van de
grondwetwijziging waar
over thans de mannen
moeten stemmen zei
„De tijd is gekomen, in
een vrij volk gemeen
schappelijke problemen
gemeenschappelijk op te
lossen, gemeenschappe
lijk lasten te dragen in
gemeen schappelijke^ ver
antwoording".
Naar goede Zwitserse
trant en traditie worden
politieke en staatsrech
telijke vernieuwingen
slechts trapsgewijze in
gevoerd. Men begint nu
dus eerst met de gelijk
stelling van de vrouw in
de bond. Het artikel
waarover gestemd zal
worden artikel 74 van
de grondwet zegt na
melijk duidelijk: „In
aangelegenheden van een
kanton of een gemeente
wordt de stem- en kies
gerechtigdheid naar do
rechten ter plaatse be
oordeeld. Do invoering
van het vrouwenstem- en
kiesrecht wordt aan de
kantons overgelaten".
Ouders van Britse kinderen door
opvoeders gealarmeerd
Terwijl nieuwe onderwijsmethoden langzaam veld winnen in de
scholen, gaan er ook stemmen op van mensen, die menen dat de
kinderen alleen maar de dupe worden van dwaze experimenten.
Zo zal het wel altijd geweest zijn en altijd blijven. Bijzonder
heftig klinken wel de protesten van twee Britse opvoeders, J. C.
Daniels en Hunter Diack. Zij richten hun kritiek vooral op de
leesles, alarmeren de ouders met de vraag of hun kinderen
eigenlijk wel leren lezen op school, en pleiten voor de terugkeer
naar het eenvoudige A-B-C. Wat is er dan mis aan het huidige
lees-onderwijs?
De bedoeling van één der nieuwe
in vole landen toegepaste metho
den is, dat het kind niet begint niet
het leren van letters, maar met liet
leren van hele woorden. Elk woord is
in beeld gebracht, er worden beelden
gekozen die in de belangstellings
sfeer van het kind liggen. In het
leesboek staat dus een tekening van
een trein ol' een vliegtuig, met het
woord eronder.
De Amerikaanse geleerden, die de
methode al vóór de oorlog ontwier
pen, gingen er o.m. van uit, dat ook
de volwassen lezer de woorden niet
letter voor letter spelt, maar ze als
complete „woordbeelden" in zich op
neemt. Het is hetzelfde principe,
waarop sommige schriftelijke cur
sussen in vreemde talen (voor vol
wassenen) zijn opgebouwd. En de
samenstellers van die cux-sussen be
roepen zich juist op het eenvoudige,
kinderlijke van hun methode. „Zoals
een kind leert praten", zeggen zij.
„dus niet in letters, maar in woor
den die het van de ouders overneemt,
zo kan de volwassene ook vreemde
talen leren".
Tegen dat uitgangspunt wordt
wel eens geprotesteerd door men
sen, die zeggen: „Het klinkt
mooi, maar een volwassene is ten
slotte geen kind!"
De twee Britten maken de zaak
nog ingewikkelder door, na onder
zoekingen bij kinderen, kort en
krachtig te verklaren, dat liet
leren van woorden in plaats van
het A-B-C juist bij de jeugd al
lerdroevigste resultaten oplevert.
Dat willen zij bewijzen met een hele
serie voorbeelden. Ten eerste welcte
het hun verontwaardiging, dat de on
derwijzers en onderwijzeressen, die
de niéuwe methode toepasten, veel te
gauw tevreden waren. Als de kinde
ren een bepaald woord maar herken
den, b.v. dooi'dat het langer was dan
de woorden eromheen, was het die
onderwijzers al goed, zeiden zij.
In de tweede plaats bleek hun, dat
kinderen, die een bepaald woord wel
herkenden, het daarom nog niet fout
loos konden schrijven.
Dat op sommige scholen de kinderen
Advertentie l
Rokin 118, Amsterdam
9 Een Duitse fabrikant brengt piep
kleine waslJjntjes in de handel met zes
plastic wasknijpertjes; bestemd voor wie
uit logeren gaat bi) vrienden of in een
hotel en 's avonds even een nylonblouse
of een stukje ondergoed wil wassen.
pas op hun zevende jaar leei'den le
zen, ómdat zij er als zesjarige niet
„rijp" voor zouden zijn, was hun
eveneens een doorn in het oog.
Voor ouders, die hun ongex-ust-
heid delen, hebben de twee Brit
ten een boek samengesteld, waar
mee nxen kan nagaan, of de kin
deren boven de gemiddelde lees
prestatie van hun leeftijd uitko
men ol eronder blijven. Voor kin
deren, die het gemiddelde niet be
reiken, schreven zij leesboekjes,
die het tekort zouden kunnen op
heffen.
Nu kan kritiek op een nieuwe, door
de voorstandei's misschien te veel
verheerlijkte methode bijzonder heil
zaam werken; ze kan een rem zijn
op een te groot enthousiasme. Maar
ih dit geval lijkt het ons toe, dat
de Engelse ouders bepaald te heftig,
en vooral: te eenzijdig, worden ge
alarmeerd door de heren Daniels en
Diack. Zij gaan er wel vanuit, dat
een kind van acht of tien jaar een
bepaalde, „gemiddelde" leesprestatie
moet kunnen leveren, maar wie be
paalt dan wel dat gemiddelde?
Het is heel goed denkbaar, dat een
modern-georiënteerd pedagoog op
dat punt een volkomen afwijkende
mening heeft.
Dc twee verontwaardigde Britten
hebben echter, voor zover ons be
kend, geen uitgangspunten of bepaal
de ideële principes gepubliceerd voor
het gehele, veelomvattende onder
wijs. Het foutloos spellen en schrij
ven schijnt hen het meest aan het
hart to liggen. Hun kritiek wordt
ook in andere landen, ook in ons
land wel gehoord. Ze doet echter
eenzijdig aan, lijkt ons, voor wie de
vernieuwende gedachten in het on
derwijs ais één geheel probeert te
zien en niet blind is voor de vooruit
gang, die op vele scholen sinds de
oorlog is geboekt.
Londense mode
„British look"
De Londense mode-ontwerpers en
de Britse vrouwen hebben genoeg
van de door Parijs voorgeschreven
wetten. Men vindt dat Parijs in te
snelle opeenvolging nieuwe lijnen
voorschrijft, zodat confectiefabri-
kanten en koopsters het niet meer bij
knnnen honden.
In nog geen tvvee Jaar tljds kwamen
de Parijse mode-ontwerpers met de
ligne sac, ligne haut, hgne trapeze
ligne empire, baby doll, ballonrok
en de Britse vrouw houdt niet van
dé overdreven „looks" en „lignes",
aldus moppert men in kringen van
modé-experts té Londen.
Zonder derhalve té wachten wat er
uit de Parijsè modebus zal treden
hebben de Britse ontwerpers reeds
besloten wat de Britse vrouw dit
voorjaar en de zomer zal dragen, en
dat zal dan zijn de „British look."
Deze lijn zal gekarakteriseerd wor
den door zacht afgeronde schouders,
rechte maar niet te strenge taille
ring, hoeden die groot maar nimmer
overweldigend zijn en rokken die
minstens een inch (2,5 cm) onder de
knie reiken.
De Britse revolte strekt zich zelfs
tot de kleuren uit. Deze zullen ge
ïnspireerd zijn op fruit: citroen- en
grapefruit-geel. sinaasappel-oranje,
tangerine, rode appel en pruimen-
paars of -groen.
Marine-blauw met accenten van wit
zal eveneens en vogue zijn, omdat
het de blanke Blitse vrouwen goed
staat.
U zoekt naar een uit gaans japonnetje,
dat niet al te zeer aan de halfjaar
lijkse modegrillen onderhevig is?
Wellicht vormt dit Engelse modelle
tje dan voor U een uitgangspunt.
Het is gemaakt uit veredelde katoen,
bedrukt met een bloemmotief in rook-
grijs en zwarthet lijfje heeft een
boothals die op de rug lager is uitge
sneden dan aan de voorzijde. De rok
is gevoerd niet versteviginsma-
teriaal" en de ontwerper heeft als
garnering op deze rok nog een grote
roos bevestigd. Die roos kunt ge
rust weglaten en wat de roklengte
betreft: die lijkt ons heel acceptabel,
onverschillig wat Parijs ons binnen
enkele dagen ten aanzien van deze
lengte gaat voorschrijven
MM VrttfVl
luwAer werken
/n de Verenigde Staten begint het
denkbeeld dat de vrouw grote in
vloed kan hébben op de prestaties
van haar man, steeds meer veld te
winnen en er zijn reeds commerciële
acties die in hoofdzaak op de vrou
wen worden gericht. Het doel is, de
hsren der schepping aan te moedigen
tot grotere prestaties. Dat komt dan
het bedrijf waar zo'n aangewakkerd
man werkt, weer ten goede.
De heer E. F. Macdonald heeft een
„sales incentive"-agentschap op touw
gezet, dat. in de Verenigde Staten en
daarbuiten Amsterdam icordt met
name genoemd al klanten heeft.
Hoofdthema van 's heren Macdonalds
inspanningen is de stelling dat de
druk Welke wordt uitgeoefend op een
vrouw, via. haar man veelvoudig ver
groot in resultaten wordt omgezet.
Voor de Ford-fabrieken heeft Mac
donald een uitgebreid wedstrijdpro-
gramvia opgezet, met werkelijk
waardevolle prijzen reisjes naar
Parijs en Bermuda bijvoorbeeld
dat afhankelijk was van de verkoop
cijfers van de echtgenoten.
Op basis van die cijfers kregen de
vrouwen eerst eenvoudige, later bij
het stijgen van 's mans omzet be
langrijker wordende vragen, waar
op het antwoord nooit moeilijk was.
De prijzen die ze konden winnen
werden ook voortdurend fraaier: kin
derspeelgoed, naai/machines, strijk
ijzers. wasmachines en dergelijke
zaken werden als stróqigoed gébruikt
bij deze campagne.
De mannen? Die kregen alleen
het gebruikelijke percentage van
de verkochte auto's. Maar Ford
was dolblij met het plan van Mac
donald. Het heeft, wat de resultaten
betreft, andere programma's met
stukken geslagen
Voor andere ondernemingen ver-°
spreidt Macdonald prachtig uitge
voerde handleidingen, die recht
streeks aan de vrouwen van verte
genwoordigers, leidinggevend perso
neel en andere sleutelfiguren worden
toegezonden: hoe men auto's kun
verkopen tijdens spelletjes bridge,
hoe men buurvrouw een nieuwe was
machine kan aanpraten, hoe men de
echtgenoot helpt zijn administratie
thuis te doen.
Allemaal „speciaal opgesteld voor
mevrouw
Wees een v.i.p. (very important
partner)" voor uw echtge-
noot. Bespreek een plan de
campagne met hem! roept Macdonald
uit. Want 95 procent van de mannen
is tevreden met zijn lot en voélt geen
behoefte aan betere verdiensten.
Heeft een vrouw de sluimerende ener
gie opgewekt, dan wil iedere man, al
is hij dan tevreden met zijn leven,
grote dingen bereiken. „Mannen die
eigenlijk niet naar Parijs willen,
gaan toch als him vrouwen een reisje,
daarheen gewonnen hebben", zegt
Macdonald.
Walter P. Vip, eeh buiténgeiooon
zakenmanmag dan meer voor luie
ren voélen dan voor het Caraïbische
gebied: als zijn vrouw hem vertelt
dat Homer en Susie Soldmore in Ja
maica zijn, wil ook hij de deur wél
uit.
Er schijnt een tijd geweest te zijn,
waarin de „elegante wintersportuit
rusting" bestond uit een donkerblau
we pantalon, een dito mutsje, en een
wit windjack. Zo'n uitrusting kleedde
de drager ongetwijfeld netjes..., maar
ook fantasieloos! Gelukkig hebben de
mode-ontwerpers sindsdien hun fan
tasie de vrije loop kunnen laten, zo-
wel wat materialen als wat modellen
betreft. Ook dit seizoen- en het
ïointersportseizoen is in volle gang!
zijn de oiitwerpers van sport-kledij
met vele ideeën voor de ivintersport,
voor de dag gekomen. De skipanta
lon bestaat natuurlijk nog altijd;
maar dat degelifke donkerblauwe
(met naar moderne ideeën, bespotte
lijk wijde pijpen!) is nu vervangen
door een in nylon uitgevoerd ruitje.
Anorak of windjack? Aïïes goed en
wel, maar dan niet met een band in
de taille, doch in modéllen, die non
chalant los tot op de heupen reiken.
Een mwtsje is nog altijd onmisbaar
bij een wintersportuitrusting het
kapsel moet óók „après-ski" nog on
berispelijk zitten en wat de pull
over betreft: die moet beslist voor
zien zijn van zo'n hoge kraag, waar
door bij werkelijk bijtende koude een
groot deel van het gezicht toch be
schut is. Wie in de komende dagen
nog gaat „wintersporten", bekijke
deze modellen: wellicht korrit zij ze
ergens in die roitte wereld tegen.,..
Het zijn modellen van respectievelijk
Franse en Duitse oorsprong.
