WESTERSCHELDEBEKKEN: zaak
van Brabant en Zeeland samen
Brabant in het „nieuwe westen"
DALING DEFENSIEUITGAVEN IN
AMERIKA MET 315 MILJOEN
DINSDAG 20 JANUARI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
Professor -De Quay verklaart:
„Wij moeten leren over de
grenzen heen te zien"
„HET KREEKRAKPLAN moet U beschouwen als een onderdeel Aan
de ontwikkeling, die in het gehele YVesterscheldebekken mogelijk is, een
ontwikkeling waarover wij volledig overeenstemming hebben bereikt met
het provinciaal bestuur van Zeeland", zei ons zaterdagmorgen profesor
De Quay, de commissaris der koningin in Noord-Brabant. Hij sprak in
een bijeenkomst met journalisten, bijeen gekomen op uitnodiging van het
provinciaal bestuur in 's-Hertogenbosch in verband met de verschijning
Aan het boek „Noord-Brabant in het nieuwe westen". Professor De Quay
zette uiteen, dat deze ontwikkeling van het Westerscheldebeltken drie ele
menten kent, namelijk het tot verdere ontplooiing brengen van industriële
centra als Vlissingen (met het Sloeplan) en de ZeeuAVs-Vlaamse kanaalzo
ne, en voorts de inrichting van een zeehaven aan de Noordbrabantse kant.
In het Sloe, dat zoals ook professor De Quay verzekerde, in dit geheel
prioriteit heeft, zal vooral gerekend moeten worden op de vestiging van
arbeids-extensieve bedrijven, tussen Bath en Woensdrecht, een gebied
dat aan het volkrijke Noord-Brabant grenst, kan de ontwikkeling van een
meer gedifferentieerde zeehaven Avorden venvacht.
Deze kaart geeft een overzicht van liet Kreekrakplan waar
over wij op pagina i en op deze pagina uitvoerige gegevens
vermelden. Tussen de Oosterschelde en havenuitbreiding van
Antwerpen is een Beneluxkanaalgeprojecteerd voor de
kleine zeevaart en de binnenvaart. Tussen Bath en Woens
drecht. is een industrieterrein met binnenhavens ontworpen,
waar doorheen een zg. „basiskanaal" van Bath naar het Be
neluxkanaal loopt. Evenwijdig aan het Beneluxkanaal is een
kanaal voor grote zeeschepen ontworpen, dal loopt van de
in het zuidelijke Kreekrak gebied ontworpen zeehavens naar
de Antwerpse havenuitbreiding. Als toegang is hier gedacht
een door België nog te maken sluis bij Zandvliet.
Professor De Quay betoogde, dat het
bij het pogen om het Kreekrakplan te
verAvezenlijken er allereerst om gaat
trachten over de grenzen heen te
zien. „Woensdrecht alleen bijvoor
beeld zou een dergelijk project nooit
kunnen uitvoeren en er moet dus
verder worden gekeken. Maar dat
geldt mutatis mutandis ook voor
Zeeland en Noord-Brabant. Daarom
zal het niet alleen nodig zijn mede
werking te verkrijgen van het rijk,
maar ook om het Beneluxverband als
een realiteit te zien! Wij zullen sa
men ruim en groot moeten denken,
over de grenzen heen! Pas dan kun
nen we iets bereiken!"
De commissaris wees ons nog eens
op zijn inleiding tot de gisteren ver
schenen brochure „Noord-Brabant in
liet nieuwe westen". Daarin stelde hij
dat dit plan moet worden gezien in
het licht van een wijde, nationale en
Europese ontwikkeling. „Het is naar
mijn mening een goed en gezond
plan en het is waarlijk niet alleen
door de Brabantse bril bekeken, maar
ook door de Nederlandse! De nood
zakelijkheid tot decentralisatie in ons
land dwingt ons daar wel toe", zo
zei professor De Quay.
In Nederland staan ten aanzien van
de bevolkingsconcentratie en de eco
nomische activiteiten tAvce stand
punten tegenover elkaar. Het een is
vóór afremming van de ontAvikkellng
in de Randstad, het andere daarente
gen voelt het meest voor een onbe
lemmerde ontwikkeling van de na
tionale zeehavenfunetie in wat Avordt
genoemd „het westen des lands".
„Ons plan, nu" zo verklaarde Bra
bants commissaris, „beoogt een
synthese tussen deze beide opvattin
gen".
Medewerking van liet rijk, van dc
buurprovincies en A'an de Bene-
luxpartner België is voor verwe
zenlijking van het Kreekrakplan
nodig. Ten aanzien van de buur
provincie Zeeland zijn er geen
moeilijkheden, omdat daarmee
reeds een nauwe samenwerking
bestaat. Maar hoe zal het zijn met
het rijk? Professor De Quay zei,
dat er nog geen officieel contact
Avas geweest tussen rijksinstan
ties en het Brabantse provinciaal
bestuur over het plan. Maar hij gaf
toe, „dat men in Den Haag wel
zou weten, dat wij met iets be
zig zijn". De procedure, die thans
zal worden gevolgd is de „norma
le": eerst behandeling van het
plan in de Brabantse Staten en als
die achter de rug is, wordt con
tact opgenomen met de regering.
Met Antwerpen was tot dusver
evenmin overleg gepleegd, zei de
heer De Quay.
In het Kreekrakplan vallen naar zijn
overtuiging echter de Nederlandse en
Belgische belangen samen. België
T o etsen
Slot van pagina 1
de praktijk-worden opgedaan, die de
reputatie van het produkt zouden
kunnen schaden. Machinerieën, tex-
ticlgoederen, plastics, lederartikelen,
men kan het zo gek niet bedenken of
er is altijd een manier te \inden om
hun weerstand tegen slijtage en ruw
gebruik te meten. Hoewel grote be
drijven er zelf controlemethodes op
nahouden, vindt de industrie toch in
het onderzoek door deze speciale la
boratoria een nuttig toezicht op de
eigen controle, waardoor de ge
schiktheid der produkten boven alle
twijfel kan worden vastgesteld.
Welk een grote vlucht deze gespe
cialiseerde bedrijfstak heeft geno
men kan wel blijken uit liet feit, dat
een der meest vooraanstaande onder
nemingen op dit gebied, de U.S.
Testing Company te Hoboken in
New Jersey, jaarlijks voor ongeveer
30.000 klanten rapporten opstelt om
trent meer dan 200.000 onderzoekin
gen. Meer dan 450 employés zijn in
haar laboratoria werkzaam. Vaak
Avordt ook de hulp van het labo
ratorium ingeroepen door verzeke
ringsmaatschappijen bij het regelen
van aanspraken tot schadevergoe
ding.
Uiteraard dient de onderneming er
zelf voor te zorgen, dat haar technici
niet alleen een hoge graad van vak
kundigheid bezitten, doch dat ook
hun onkreukbaarheid boven alle
twijfel is verheven".
Wanneer men zulke mededelin
gen leest, dan lean men alleen
maar wensen, dat ook in Ne
derland deze vorni van industriële
controle ingang zal vinden.
Zij biedt aan de gehele samenleving
garanties, die men door een persoon
lijke toetsing niet meer kan krijgen,
ómdat niemand meer in staat is zelf
de duizenden produkten te beoor
delen, die door de industrie op de
marlet worden gebracht.
A.R. Partijconvent
program van actie vast
Het partij convent van de Anti-Revo
lutionaire Partij is zaterdag te
Utrecht in besloten vergadering bij
een geweest ter voorbereiding van de
komende Kamerverkiezingen. Tijdens
deze bijeenkomst hebben ongeveer
250 afgevaardigden van Kamer- en
Statencentrales voorlopig het pro
gram A'an actie vastgesteld, Avaarmee
de AJt. Partij do verkiezingsstrijd
zal ingaan.
Na levendige besprekingen stelde het
partijconvent eensgezind het pro
gram op, dat op 24 januari aan de
deputatenvergadering zal worden
aangeboden.
heeft immers ook belang bij het tot
standlcomen van het Beneluxkanaal,
omdat dit na afsluiting van de Oos
terschelde met geringe kosten kan
worden verbonden met de bestaande
vaarweg op de tussenwateren. Daar
door zou de Belgische Rijnvaart niet
alleen meer op de Westerschelde aan
gewezen zijn. Uiteraard is over dit
alles uitvoerig overleg met België
nodig, o.a. over het peil in de Kree-
krakhavens, dat wellicht het beste
.op dat van de Antwerpse haven kan
worden gebracht.
0\*er de mogelijkheden van liet Bra
bantse plan zei ons professor De
Quay nog: „Vergeet U niet, dat wij
aan een uitvoering in fasen denken.
De eerste fase is dus de aanleg van
het basiskanaal en daarop aanslui
tend het Beneluxkanaal. Laat ik U
zeggen dat ik hoop de eerste fase
te mogen meemaken. En de laatste
.fase? Och, die zal Avel voor de jon
geren zijn
(Slot van pagina 1)
dan zal dit in etappen dienen te ge
schieden. Daarvan is als eerste fase
Eouw van dc sluis bij Bath, het
graven van het basiskanaal van
Bath in de richting Aian het ont
worpen, maar dan nog niet uitge
voerde Beneluxkanaal, het bouw
rijp maken van de terreinen langs
het basiskanaal, voorts het aan
brengen van spoorweg- en Aveg-
aansluitingen. De wegaansluiting
is gedacht bij Hoogerheide op de
provinciale weg WoensdrechtOs-
sendrecht.
Deze voor-fase betreft in Noord-
Brabant uitsluitend het grondge
bied van de gemeente Woens
drecht'. Ei-zal hier dan 100 ha net
to industrieterrein ter beschikking
staan.
REMEDIE. De tachtigjarige Walter
Kilminster uit Reading (Engeland)
is in het huwelijk getreden met de
64-jarige Constance Mace na haar
slechts tweemaal te hebben ontmoet,
„Ik verveelde me zo en wilclc er iets
aan doen", zei de bruidegom.
WAT 7E ZEGGEN. De Amerikaanse
ex-president Harry S. Truman: „Sa
tellieten in „de ruimte" maken krin
gen, die steeds nauwer worden. Sa
tellieten in de politiek maken krin
gen. die steeds wijder worden".
Dc Blitse ex-premier sir Winston
Churchill: „Het is eenvoudiger, een
natie te regeren, dan drie kinderen
op te voeden".
Als sluitstuk van de eerste fase
wordt beschouwd de aanleg van
het gedeelte Beneluxkanaal tussen
het basiskanaal cn het Belgische
Zandvliet.
Het provinciaal bestuur van Noord-
Brabant. heeft zich ten aanzien A'an de
kosten op bet standpunt gesteld, dat
liet totaalbedrag hier niet doorslagge
vend kan zijn. Immers, het plan zal
niet direct maar in meerdere decennia
Avorden gerealiseerd. Waar liet hier
om gaat, zijn dus de kosten \'an de
eerste aanleg. Do kosten A an schut
sluis bij Bath, van 4500 meter basis-
kanaal. 5000 meter spooraansluiting,
2500 meter Avegaanslnitlng, 8800 me
ter Beneluxkanaal met één brug, van
dïA'er.so voorzieningen, alsmede van
grondaankoop Avorden geraamd op 41
miljoen. De Averkcn A'oor liet gereed
maken van dé' terreinen op 9 miljoen,
zodat de totale kosten van de eerste
aanleg op 50 miljoen zijn begroot. Dit
komt - neer op een m2-prijs van het
industrieterrein van ongeveer 12.50.
ANDERE VOORZIENINGEN.
In dit Kreekrakplan is aan de noord
zijde van het werkgebied voorzien in
een rangeeremplacement, dat met
de spoorlijn Bergen op ZoomVlis
singen in verbinding zal staan, Voorts
is een havenspoorweg geprojecteerd
ter verbinding van dit emplacement
met het omvornvihgsstation van de
Antwerpse havens.
De omvang van de bij het Kreeltrak-
gebied behorende woongebieden wordt
bepaald door het aantal arbeidskrach
ten, dat op de haventerreinen -in de
toekomstige situatie werk zal vinden
(maximaal 77.000). Dit wil zeggen,
dat woonruimte gereserveerd moet
worden voor circa 400.000 personen.
De daarvoor nodig* terreinen (onge-
A'eer 3000 ha) zijn slechts in de omge
ving van Bergen op Zoom te vinden.
De ruimtelijke mogelijkheden laten
toe deze plaats te doen uitbreiden tot
een stad van tenminste 200.000 zielen.
In het geval van een maximale arbei
dersbezetting van het Kreekrakpro-
ject is een verdere uitbreiding van
Bergen op Boom nog mogelijk. Even
tueel zou dan echter ook de stichting
van een nieuwe stad in de Ooster
schelde te zijn overwegen, waartoe
dan een deel zou moeten worden inge
polderd.
Ten aanzien van de soort industrieën,
die zich in het Kreekrakgebied kun
nen vestigen, Avijst het provinciaal be
stuur \'an Noord-Brabant op onder
zoekingen op nationaal niveau. Op
grond daarvan mag een krachtige toe
neming van de metaalnijA'erlieid en de
chemische industrie Avorden verwacht.
PROF. DR. J. E. DE QUAY
...gezond plan....
Hitte in Melbourne eist
slachtoffers
Maandag zijn in Melbourne veertien
mensen, onder Avie negen zuigelingen
van de hitte gestorven. Het Avas 109
graden F. (43 graden C-.) in de scha-
dmv. In de huA'en van Melbourne leg
de men het Averlc neer.
Nog geen uitspraak in zaak
„Schot op de spoorbaan".
Het Hoog Militair Gerechtshof zal
vandaag géén arrest wijzen in de zaak
waarbij wachtmeester Den O. heeft
terechtgestaan op beschuldiging in ge-
1 breke te zijn gebleven in de functie
van veiligheidsofficier bij schietoefe
ningen te Oldebroek (zaait „Schot op
de spoorbaan"). Het arrest is voor on-
I bepaalde tijd uitgesteld, omdat een
onderzoek ter plaatse noodzakelijk
geacht wordt.
Het Wereldgebeuren
Mn Korthals Altes benoemd
tot raadsheer in Hoge Raad.
Bij Koninklijk Besluit is benoemd
tot raadsheer in de Hoge Raad der
Nederlanden: mr. E. J. Korthals
Altes, advocaat en procureur te Am
sterdam.
Everhardus Joannes Korthals Altes
werd op 1 juni 1898 te Amsterdam
geboren. Hij bezocht het stedelijk
gymnasium te Amsterdam en stu
deerde aan de universiteit van Am
sterdam en aan de Sorbonne te Pa
rijs in de rechtswetenschappen. In
1924 promoveerde hij aan de Am
sterdamse universiteit cum laude tot
doctor in de rechtswetenschappen.
Hij vestigde zich te Amsterdam als
advocaat en procureur en is onder
meer commissaris van het Amster
damse levensverzekeringsgenoot
schap, van de algemene verzeke
ringsmaatschappij Providentie en
A'an Blikman en Sartorius. Voorts is
hij voorzitter A'an de afdeling Am
sterdam der Alliance Frangaise.
Ruime blik
Arturo Frondizi, achtste van ne
gen kinderen uit een Italiaans
immigrantengezin in Argenti
nië, heeft als vijftigjarige met grote
moeilijkheden te kampen. Niet, dat
hij met een slecht gesalarieerd baan
tje tevreden zou moeten zijn. Inte
gendeel. Verdiende hij vroeger als
advocaat al een behoorlijk inkomen,
vooral met het verdedigen van lieden
die door 't regime van de Argentijnse
dictator Peron voor de rechter wer
den gedaagd, tegenwoordig heeft hij
helemaal niet over zijn persoonlijke
financiën te klagen. Hij is immers
sinds mei van het vorige jaar Argen-
tinië's president. En in menig opzicht
heeft deze lange slanke heer met zijn
elegante, rustige gebaren tot dusver
een „goede pers" genoten. Met zijn
bijzondere welsprekendheid weet hij
de door hem noodzakelijk geachte
wendingen in het beleid voor het par
lement „aannemelijk" te maken. Als-
democratisch gekozen president die
de bereidheid toont om met het par
lement terdege rekening te houden,
kan hij van die redenaarstalenten een
nuttig gebruik maken. Onder meer
moest hij alle registers openzetten,
toen hem vorig jaar werd verweten
dat na de grote amnestie weer ver
scheidene aanhangers van de verjaag
de dictator Peron in hoge ambten
werden geplaatst. Frondizi, die zijn
vefkiëzing mede te danken had aan
het feit, dat hij véle Peronisten ertoe
had verleid om zijn kandidatuur te
steunen, reageerde toen prompt met
een redevoering waaruit bleek, dat
„niets wat het land had afgewezen,
zou terugkeren".
En het zijn juist de Peronisten die
hem nu dwars zitten. Sinds de
verbannen dictator bemerkte dat
hij van Frondizi geen verdere tege
moetkomingen kon verwachten, zette
hij ongetwijfeld zijn volgelingen aan
tot het %'oeren van een onbarmhartige
oppositie, waarbij geen beschikbaar
middel ongebruikt mocht worden ge
laten. En het afgelopen weekeinde
heeft een groot aantal aanhangers
van Peron de middelen die „onlusten"
en „staking" heten, aangegrepen om
te laten weten dat zij grote bezwaren
tegen Frondizi's presidentschap heb
ben en dat zij hun vroegere heerser
terug wensen. De communisten die
overal de ontevredenheid exploiteren,
stelden zich onmiddellijk aan hun zij
de. Met de staking wordt voorname
lijk geprotesteerd tegen de bezuini
gingsmaatregelen, die Frondizi ter
bestrijding van de nog steeds voort
durende inflatie heeft uitgevaardigd.
Tot die maatregelen behoorde een
loonstop. De arbeiders herinneren
zich nu, dat Peron de minstbedeelden,
in Argentinië „hemdlozen" genoemd,
een menswaardg bestaan bezorgde.
En zij ATezen. dat de arbeiders door
Frondizi weer in hun hemd worden
gezet. Maar er is een groot verschil
tussen de sociale toestanden vóór Pe
rons machtsoverneming en die welke
nu (ondanks de inflatiebestrijding) in
Argentinië heersen. De Peronisten
zien in hun kortzichtigheid ook over
het hoofd dal hun dictator zich aan
inflatie enz. niét stoorde en een bank
roet achterliet.
Van de politieke machtsfactoren in
Argentinië heeft de krachtigste
zich tot dusver met beslistheid
tegen de herleving van het Peronisme
gekeerd. Deze factor heet: de strijd
krachten. En nog steeds geven in dit
land de strijdkrachten ..de doorslag".
Frondizi, aan wie een fijn gevoel voor
het politieke evenwicht wordt toege
schreven, weet zich gestut en ge
schraagd door deze macht. Vandaar
dat hij ondanks alle roerigheid het
land heeft verlaten om volgens éeh
oude afsnraak besprekingen te voe-
ren in de Verenigde Staten. Ongetwij
feld komen bij die onderhandelingen
de ol'enroblemen aan de orde. En
Frondizi zou niet naar de Verenigde
Staten zijn gere'sd als hij nog steeds
de theorieën aanhing die hij vroeger
verkondigde: dat de olie-exploitatie
genationaliseerd d'ende te worden.
Hij is nu de opvatting toegedaan, dat
weliswaar de staat een ruime portie
van de olie-opbrengsten moet ver
krijgen, maa» dat buitenlands kapi
taal niet gemist kan worden. Ook
met deze ideeën gaat hij tegen de
Peronistiscbe stroom in. Het is hem
en de Argentijnen toe te wensen, dat
zijn ruime 'blik het wmncn zal van
de nu met zoveel misbaar door te
genstanders tentoongespreide koit-
zichtigheden.
EISENHOWER DIENDE BEGROTING IN:
Maar 800 miljoen meer voor
raketprogramma gevraagd.
President Eisenhower heeft maan
dag het Amerikaanse congres in zijn
jaarlijkse begrotingsboodscliap ge-
VTaagd om 77 miljard dollar voor
het fiscale jaar I960. Dit is 3,9 mil
jard minder dan geschat A'oor het
lonende fiscale jaar. De president
schat dat de totale defensieuitgaven
met 315 miljoen dollar tot 45.805
miljoen zullen dalen, maar hij vroeg
het congres de toewijzing voor het
raketprogramma met 800 miljoen
dollar te verhogen.
Hij raamde de uitgaven voor de
(niet op de begroting voorkomende)
kernproeven en -onderzoek op 2745
miljoen dollar. Eisenhower verklaar
de, dat de regering op de verdedi
ging zal bezuinigen door wapens van
minder belang af te schaffen, maar
voegde eraan toe het verstandig te
achten om tijdens het begrotingsjaar
geen belangrijke wijzigingen in de
Amerikaanse versterkingen overzee
of de parate strijdmacht in Amerika
zelf voor te nemen.
Er is aanzienlijke vooruitgang ge
boekt bij de voornaamste raket
programma's, met name met de in
tercontinentale Titan. De eerste in
tercontinentale Atlas-lanceerinrich-
tingen zullen in juli gereed zijn en
de eerste van de zes onderzeeërs, die
onder water polaris-raketten kunnen
afvuren, zal net volgend, jaar klaar,
zijn. I
De militaire hulp aan het buitenland
zal met 462 miljoen dollar tot 1850
miljoen dalen, maar voor de hulp
aan het' buitenland krachtens het
Amerikaanse wederzijdse veilig
heidsprogramma vroeg hij 79 mil
joen meer. Wat de binnenlandse uit
gaven betreft merkte Eisenhower op
dat „we een periode van nationale
welvaart en grote werkgelegenheid
tegemoet gaan", weshalve het hem
verstandig leek een „adempauze voor
het ondernemen van nieuwe plan
nen" te nemen.
Hij schatte het deficit voor het
fiscale jaar 1959 op 12.900 mil
joen dollar, voornamelijk veroor
zaakt door uitgaven die de re
cessies moesten bestrijden. i
ARTURO FRONDIZI
toch naar Verenigde Staten
Gids voor incourante
fondsen
Broekman's commissiebank te Am
sterdam liet ook dit jaar weer zijn
„Gids voor incourante fondsen" ver-
schijnen. Het is een uiterst nuttig
boekje voor allen, die met deze fond
sen te maken hebben of ze bezitten.
Deze gids bevat zoals telkenjare een
opgave van de voornaamste incou
rante fondsen met tal van gegevens
betreffende laagste en hoogste koer
sen, dividenden enz.
De prijs van de gids is f 3.