Politieke spanningen zouden in Leopoldstad steeds toenemen Nieuwe berijming zal psalm opnieuw doen ontdekken KLANKBORD RUSLAND SLAAT ANDERE TOON OVER BERLIJN AAN PRINSES IRENE TWEEDE IN SKI-KAMPIOENSCHAPPEN ZATERDAG 10 JANUARI 1959 PROVINCIAL ZEEUWSE COURANT PROTEST TEGEN BRUUT OPTREDEN VAN POLITIE Vertrouwen tussen Europeanen en negers zou moeilijk te handhaven zijn Het bestuur van de nationale Kongo lese beweging heeft donderdagavond op een bijeenkomst die belegd was om de toestand in Leopoldstad te be spreken, een motie aangenomen, waarin de plunderingen en het van dalisme worden betreurd, maar ook de „gewelddadige onderdrukking in Leopoldstad, die talrijke slachtoffers heeft geëist" wordt veroordeeld. Geruchten over devaluatie van Belgische frank Banken te Brussel meldden gisteren scherpe schommelingen op de wissel markt te Brussel. De Belgische frank bleef dalen ten opzichte van de mees te buitenlandse valuta's. Enige ban ken weigerden buitenlandse valuta voor reisdoeleinden te verkopen. De officiële marktnotering der banken voor het pond sterling is van donder dag op vrijdag 40 Belgische centimes gestegen. Pond biljetten werden gis ter op de vrije wisselmarkt verhan deld tegen 145 Belgische frank tegen de vorige week 140 frank. In financiële kringen te België meent men. dat de Nationale Bank te Bel gië tussenbeide zal komen om de markt te stabiliseren. Zij zal vermoe- délijk beperkende maatregelen tref fen om buitensporige speculaties te verhinderen. In deze kringen worden de geruchten over een mogelijke de valuatie van de Belgische frank „zeer onwaarschijnlijk" genoemd. De plotseling ingetreden flauwe stem ming van de frank is volgens bank- kringen toe te schrijven aan specula ties. Jaarlijkse boodschap van president Eisenhower (Slot van pagina 1) tie en andere vraagstukken tot op lossing te brengen 7) Hij wilde later maatregelen voor stellen, waaronder een nieuwe bestu dering van de positie van de Verenig de Staten ten opzichte van het Inter nationaal Gerechtshof, om te berei ken dat .het recht en niet het geweld in internationale kwesties dé door slag geeft. In zijn boodschap tot het congres, die via radio en televisie werd uitgezon den, zei de president dat de geweldi ge parate luchtmacht van de Ver enigde Staten een machtig afschrik wekkend middel tot voorkoming van een algemene oorlog is. „Wij moeten waken tegen het koorts achtige opbouwen van een enorme bewapening met het oog op een over haast voorspeld tijdstip van een zo genaamde grootst mogelijke dreiging van gevaar. De dreiging waartegen over wij gesteld zijn is niet een spo radische of aan een bepaald tijdstip gebonden dreiging, zij is er voortdu rend". Over de internationale toestand zei Eisenhower: Wij kunnen niet bouwen aan de vrede door slechts te wensen dat er vrede is. Boven dien hebben wij de bittere les ge leerd dat internationale overeen komsten, historisch door ons als heilig beschouwd, in de communis tische leer en praktijk als een vod .papier worden beschouwd. Het meest recente bewijs van commu nistische minachting voor interna tionale verplichtingen, die plechtig aanvaard waren, is de bekendma king van het voornemen om zich van de verplichtingen inzake Ber lijn te ontdoen. „Dientengevolge kunnen wij geen vertrouwen hebben in een verdrag waarbij communisten partner zijn tenzij de nakoming van een dergelijk verdrag uit zichzelf verzekerd is, Over de maatregelen, die de Verenig de Staten collectief met bijna vijftig andere landen getroffen heeft, zei Eisenhower: In deze gemeenschappe lijke onderneming wordt van elk land verwacht dat het naar vermogen bij draagt in de zware last". „Elk land levert een aandeel in de strategische ontplooiing ter bescherming van de grenzen der vrijheid. Voortdurend zoeken wij nieuwe wegen om onze bijdrage aan dit stelsel van collectie ve veiligheid doelmatiger te maken". TARIEVENKWESTIE, Albert Loria, directielid van een Londense bank, werd donderdag tot een boete van drie pond veroordeeld omdat hij had geprobeerd, het vrachttarief van drie penny, dat voor de ondergrondse geldt, te ontduiken door op een verlopen kaartje te reizen. DIEVEN VRAAG. Inbrekers ver brandden in het warenhuis van Niko- laos Youlias in Salonica (Grieken land) alle chèques die zij in de safe vonden en lieten een briefje achter met de opdracht, dat hij in het ver volg meer geld in kas moest houden. WAT ZE ZEGGEN. De Britse schrij ver Aldous Huxley: „Vele mensen verstaan onder „vooruitgang" alleen maar vermenigvuldiging van him be hoeften en vermindering van hun in spanningen". De Amerikaanse schrij ver William Faulkner: „De mensen zijn niet slechter dan zij vroeger wa ren, maar de berichtgeving over de daden der mensen is betrouwbaarder en grondiger geworden". Het bestuur constateert in dè motie dat het ontstaan van de onlusten is bevorderd door de aanwezigheid van meer dan 30.000 werklozen, die aan hun lot waren overgelaten. Het be stuur eist dat de onderzoekcommissie uit het Belgische parlement de „ver antwoordelijkheden voor de inciden ten bepaalt" en getuigt voorts van zijn wil om de strijd voor de onafhan kelijkheid van de Kongo op vreedza me wijze voort te zetten. Hoewel de openbare orde weer volledig hersteld is in Leopoldstad schijnt de politieke spanning in de stad bijzonder herig te worden. Het grootste deel van de bevolking en in het bijzonder de meer gema tigde elementen hebben verzet aangetekend tegen het brute op treden van de politie. In vele ge vallen zou de politie zo maar ge schoten hebben op „verdachte per sonen", hetgeen de dood tengevol ge heeft gehad van mensen die niets met het verzet te maken Atoomadviseurs voor Nederlandse regering Bij K.B. zijn gerekend van 18 maart 1958 voor onbepaalde tijd benoemd tot adviseur van de Nederlandse re gering op atoomgebied: ir. E. F. Boon, gewoon hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Delft en dr. J. A. Cohen, buitengewoon hoog leraar aan de rijksuniversiteit te Lei den. tevens directeur van het me disch laboratorium der Rijksverdedi gingsorganisatie T.N.O. te Delft. hadden. Het zal moeilijk zijn het vertrouwen tussen de negers en Europeanen te handhaven. In kringen van de protestantse mis sie, die niet geleden heeft onder de volkswoede, welke zich over het al gemeen richtte tot de Vlaamse r.-k. missie, schijnt men het te betreuren dat men niet zijn toevlucht heeft ge nomen tot ongewapende interventie op grote'schaal, met andere woorden dat er geen ongewapende troepen zijn gebruikt om de relletjes de kop in te drukken in plaats van de politie, die in kleine groepen werd ingezet en daardoor spoedig werd omsingeld en gedwongen was van vuurwapens ge bruik te makeli. De Kongolese studenten van de Leu vense universiteit hebben vrijdag geen college gelopen uit protest tegen het optreden van de politie in Leo poldstad. De politieke spanning in Leopoldstad zal volgens waarnemers kunnen blijven aanhouden tot de Bel gische regering haar beloofde verkla ring over de politieke toekomst van de Kongo heeft afgelegd. Zoals bekend wil de regeling op 13 januari een dergelijke verklaring af leggen. In Leopoldstad keert de rust intussen weer terug. De eerste burge meester van de stad heeft vrijdag morgen bekendgemaakt dat de duur van de avondklok bekort zal worden. Het verkeer met Brazzaville, de hoofdstad van Frans equatoriaal Afrika die op de andere oever van de Kongo tegenover Leopoldstad ligt, zal vandaag weer normaal zijn. De scholen zullen waarschijnlijk maandag weer geopend worden. De verwoestingen in Ao schoolgebouwen van de r.-k. missie, gelegen in de in heemse wijk. zijn echter zo groot dat het lang niet zeker is dat alle lessen maandag hervat kunnen worden. De Europese hoofden van de scholen hebben bovendien waarborgen voor de veiligheid geëist. NOTA AAN FRANKRIJK Getracht wordt indruk van ultimatum weg te nemen De Sowjet-Unie heeft de toon van haar voorstellen voor de toekomst van Berlijn gewijzigd In een nieuwe nota aan de Franse regering, aldus heeft een woordvoerder van net mi nisterie van buitenlandse zaken te Parijs vrijdag meegedeeld. In deze nota tracht de Sowjet-Unie de indruk van een ultimatum, die was gewekt door haar voorstellen aan de westelijke mogendheden in november, weg te nemen. De nienwe nota was woensdag door de Russische ambassadeur te Parijs, Winogradow, aan generaal De Gaulle overhandigd. Ondanks de wijziging in de toon, be staat er nog altijd een groot ver schil van mening tussen de Russen en de westelijken over de toekomst van Berlijn, aldus de Franse woord voerders. In diplomatieke kringen te Londen meende men te weten, dat de Russi sche nota aan de Franse regering voorstellen inhoudt in dezelfde geest als die welke de Russische plaats vervangende minister-president Mi kojan aan de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dulles, heeft gedaan.' De eerste indruk te Londen van deze voorstellen van Mikojan tot hot aan elkaar koppelen van de ltwestie-Ber- lijn en het probleem van èen Duits vredesverdrag is, dat deze het voor het westen nog moeilijker zullen ma ken om met de regering te Moskou tot overeenstemming te komen. Een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken zei, dat de Britse regering deze week geen Russische nota over Berlijn heeft ontvangen. ILLEGAAL De Oóstduitse vice-minister van buitenlandse zaken, Ottó Winzer, heeft vrijdag tijdens een perscon ferentie in Oost-Berlijn een me morandum openbaar gemaakt waarin de Oóstduitse regering verklaart dat het luchtverkeer dat Franse, Engelse en Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen met Berlijn onderhouden, illegaal is. De Oóstduitse regering zal midde len vinden, verklaarde Winzer, om zijn gezag op dit punt te doen gelden. TEGENVOORSTELLEN De Russische vice-premier Mikojan heeft minister Dulles maandag in Washington een memorandum van zijn regering overhandigd, waarin het westen verzocht wordt tegenvoorstel len te doen met betrekking tot Ber lijn, en al hetgeen in de Russische no ta van 27 november gesteld werd. De Sowjet-Unie blijft tegenstander van de Duitse hereniging. In Amerikaan se regeringskringen, waar dit bericht vrijdagavond circuleerde, heeft men de indruk dat het Russische memo randum een vredesaanbod van Sowjet-Unie was. Betoging bij aankomst van Mikojan te Chicago Uitgeweken Hongaren en andere vluchtelingen uit Oosteuropese lan den hebben de Russische plaatsver vangende minister-president Mikojan bij diens aankomst te Chicago met eieren bekogeld en uitgejouwd. Beto gers naderden Mikojan tot op enkele meters en bedreigden hem met de vuisten. Tientallen politieagenten sloegen met gummistokken op de betogers in om hen terug te drijven, Ih de verwarring werden Mikojan en de Russische am bassadeur in de Verenigde Staten. Mensjikow, gescheiden van de rest van hun groep. De politie had geruime tijd nodig om bij de uitgang van het vliegveld een weg te banen voor Mi- kojans auto. Op het dak van de wa gen spatte een ei uit elkaar. Mensen in do. menigte riepen: „moordenaar, ga naar huis". Mikojan zei later tot verslaggevers, dat hij de betogingen niet ernstig op neemt. Ze vertegenwoordigen niet de mening van het Amerikaanse volk, zei hij. Twee keelden uit Belgisch Kongo na de ongeregeldheden: bonen burgemees ter Mbungu van Matete ondervraagt persoonlijk de verdachte demonstran ten. Onder', generaal Janssens, com mandant van de strijdkrachten, on derhoudt zich met de bevolking van Ndjuli. Actie tegen niet herkies baarstelling ds. Fokkema Het centraal comité der A.-R.-Partïj heeft bij de vaststelling van de voor lopige kandidatenlijst voor de ver kiezing van leden der Tweede Kamer de zittende leden ds. J. Fokkema, her vormd emeritus-predikant en ds. O. van den Zaal, christelijk gerefor meerd emeritus-predikant, die beiden 65 jaar zijn, daarop geen plaats meer gegeven. Naar wij vernemen heeft zich in de kring van hervormde anti-revölutio- nairen een comité van actie gevormd; dat bevorderen wil, dat dit ten aan zien van ds. Fokkema alsnog zal Prinses Irene heeft zich tweede geplaatst bij het speciale slalom voor da mes van de Nederlandse nationale ski-kampioenschappen te Val tPIsere, niettegenstaande een ernstige valpartij, waardoor haar tijd bedorven werd. De prinses viel bij de vierde passage van de eerste van twee afdalingen, omdat een ski van haar losraakte. Zij zette die weer vast en ging verder, maar dit oponthoud kostte haar ongeveer 80 seconden kostbare tijd. Bij de tweede afdaling miste Prinses Irene de 12e passage van de slalom, die er 40 telde over een afstand van 350 meter, en verloor toen opnieuw tijd, die als strafpnnt werd afgetrokken. Niettemin baalde zij 'i minuten 8, 5 seconde voor de tweede afdalingen, waardoor zij tweede werd. Eerst was Marina van den Wal in 2 minuten 13.6 seconde en derde Olga Lükowski in 4 minuten 47,4 seconde. STEMMEN UIT DE KERKEN In de hoogste regionen van de Ameri kaanse luchtvaartmaatschappij T.W. A. woedt een felle strijd: de Franse stewardessen willen namelijk als goede Frangaises de mode stipt volgen. Ook wat de lengte van de rok ken aangaat. Aan de andere kant van de Oceaan is men echter niet zo voor de rokken-tot-de-knie. Het gevolg is dat er nu twee soorten uniform door de gastvrouwen in de lucht gedragen worden.... liet hoofdkantoor van de luchtvaartmaatschappij zit er wel een beetje mee, al xoilde men officieel geen commentaar verstrekken. Veel kinderlijke franje is verdwenen In het psalmboek van 1773, dat tot nu toe in gebruik Is, staan een hele boel oude vertrouwde klanken. We zijn daarbij opgevoed. We hebben ze van onze jeugd af aan in de kerk gezongen. Hoeveel herinneringen zit ten daar niet aan vast. Ons zijn die psalmen lief. Het is zo, dat, wanneer iemand over de psalmen geringschattend spreekt en daarentegen de ge zangen hoog ophemelt, wij het gevoel hebben dat men ons in 't vlees snijdt. Eeuwen lang zijn deze liederen de gebeden en de lofzangen van de christelijke gemeente geweest. Ook in het persoonlijke leven waren zo van grote invloed. „De geestelijke apotheek", pleegt men ze in onze provincie wel te noemen. Ze hebben een diepte, die door de gezangen niet wordt gehaald. Waarom is een nieuwe berijming dan nodig? Daarvoor worden gewoon lijk een drietal redenen genoemd. Ten eerste: onze berijming sluit niet steeds aan bij de melodie wanneer die, zoals nu, weer vrij algemeen ge bruik geworden is, op hele en halve noten wordt gezongen. Ten tweede: de taal is op z'n minst 200 jaar oud en draagt daarvan de kenmerken. Die psalmen, die in 1773 zijn overgenomen uit de berijming van Ghijsen, zijn in ieder geval 300 jaar oud. Ten derde: de berijming sluit niet altijd aan bij de Bijbel. In verschillende gevallen staat er in de berijming iets anders dan in de H. Schrift te vinden is. Het ligt voor de hand, wanneer wij de proeve van nieuwe berijming van de 110 psalmen, die voor ons liggen willen bekijken, dat wij dan letten op deze drie punten. Allereerst dan de vraag of deze berijming beter aan sluit bij de melodie. We weten uit ervaring dat het bij verschillende psalmen in dit opzicht niet helemaal klopt. Bij' het zingen stropt er iets, bijv. in de eerste regel van psalm 24 en 111 en in de laatste van psalm 42 en 89, om enkele bekende te noe men. De gegeven melodie is voor de dichters die zich met deze nieuwe be rijming hebben beziggehouden» geen femakkelijke zaak geweest. Gabriël niit had het heel wat gemakkelij ker toen hij de psalmen berijmde. Hij behoefde zich niet te storen aan een niet door hem bepaald metrum. Bo vendien kon hij zijn fantasie rui mer baan geven. Wanneer we nu de proeve bekijken op de vraag of me lodie en berijming precies op elkaar zijn afgestemd, kunnen we ontdek ken dat, bij de verbeteringen die wij vinden, het toch nog niet helemaal klopt. Bij het zingen van de psalmen 24, 42 en 111 bli^t de hinderlijke te genstelling tussen wijs en berijming. Ook ia de berijming van Hasper blij ven hier moeilijkheden. De melodieën van de psalmen zijn van Franse oor sprong. Ze zijn gemaakt op Franse psalmberijmingen. Misschien zit hier iets wat met de Franse taal wel mo gelijk is, maar met de onze niet. De taal In de tweede plaats hebben we ge noemd de taal die enige eeuwen oud is. In ons huidige psalmboek blijkt dat overal. We hebben de eerste 40 psalmen aandachtig gelezen en kruis jes gezet zowel in de oude als in de nieuwe berijming, waar het ons niet beviel. Om de een of andere reden kan de taal hinderen en wel zozeer dat we aarzelen en weigeren zulk een vers door de gemeente te laten zin gen. Zulke kruisjes staan er ook in de nieuwe berijming. Wanneer in psalm 2:4 toren staat in plaats van toorn, omdat 't moet rijmen op verlo ren, is dat niet mooi. "Als de laatste regels van psalm 9 luiden: „en laat ontsteltenis hen treffen, dat zij hun sterflijkheid beseffen", als 'n berij ming van „Jaag hen schrik aan, Here, zodat de volken erkennen dat zij ster velingen zijn", kunnen we deze berij ming niet bewonderen. Of wanneer er in psalm 38 2 staat: „Vlees en bloed werd mij oneigen in uw dreigen", kunnen we deze duistere woorden moeilijk een goede weergave vinden van hetgeen er in de bijbolse psalm staat. Wanneer we nabladeren de eerste 40 psalmen van de berijming van (Zie slot pag. 4 koL S) a Het Wereldgebeuren Pennestrijder Bewogen" is tot dusver de loop baan geweest van de man die donderdag door president Char les de Gaulle werd benoemd tot pre mier van Frankrijk: Michel Debré. En die bewogenheid is voor een groot deel een uitvloeisel van Debré's fel- reagerende karakter. Zijn hartstoch- telijk-kritische talenten heeft Debre ten volle kunnen uitleven in „Le courrier de la colère", „De koerier van de toorn" een weekblad dat hij eind 1957 oprichtte. De instellingen van de Vierde Republiek kwamen er in dat blad bekaaid af en Debré stel de aan „de vorsten, die ons rege ren" de guillotine in het vooruitzicht- In deze journalistieke werkzaamheid toonde hij zich een trouw volgeling van de pamflettisten die indertijd met hun pen een bijdrage leverden tot het uitbreken van de Franse Re volutie. Maar voor het overige was Debré alleen maar een getrouwe schildknaap en vazal van Charles dc Gaulle van wiens zijde hij niet week, hoe bar het tij ook tegen was. Deze 46-jarige zoon van de presi dent van de Franse Maatschap pij vt>or de Geneeskunst heeft van zijn vroegste kinderjaren af ver keerd in het milieu van de culturele élite, waarvoor het ouderlijk huis aan de Parijse Rue de FUniversité een der ontmoetingspunten was. Michel week slechts in zoverre af van de door de leden van dit gezelschap betreden pa den. dat hij zich daadwerkelijk voor de politiek wilde interesseren. Hij bereidde zich op een politieke carrière voor aan de bekende Ecole des Sciences Politiques, waar hij zich als een intelligente student in de rechten en in de geschiedenis ontpop te. Al voor de oorlog nam hij een be scheiden plaatsje in aan het Franse politieke firmament: hij was onder meer „chargé de mission" (manusje van alles) op het departement van. Paul Reynaud toen die minister van financiën was. Nauw raakte zijn lot met dat van generaal De Gaulle verbonden in de bewogen jaren van de Tweede Wereldoorlog. Majoor Debré wist na melijk te ontsnappen uit Duitse krijgsgevangenschap, vluchtte naar Marokko en schaarde zich achter de leider van de Vrije Fransen, die hem in 1942 naar het nog door de Duit sers bezette gebied terug stuurde om een na de bevrijding door te voeren bestuurshervorming voor te bereiden. Vele nu functionerende prefecten hebben hun benoeming te danken aan een voordracht die Debré in die jaren aan De Gaulle toestuurde. In de periode na de oorlog toen De Gaulle Frankrijk regeerde, werd De bré niet tot minister benoemd maar wel kreeg hij in die tijd bijzondere opdrachten; onder meer was hij se cretaris-generaal voor Duitse en Oos tenrijkse aangelegenheden. Van de gaullistische bewegingen die zich na De Gaulles aftreden voordeden is De bré nimmer afzijdig gebleven. Wel distancieerde hij zich doorlopend van de handelingen der regeringen in de VierdeRepubliek. Tien jaar lang richtte hij van een plaats die hij zich in de Senaat had veroverd, funda mentele aanvallen op het beleid van de ministers die elkaar in bonte men geling navielen. Maar zijn vertogen werden evenmin ernstig genomen als zijn scherp geformuleerde aanvallen in „Le courrier de la colère". Inmiddels heeft Debré geen enkele reden meer om „woedend" te zijn. Toen hij in juni 1958 in het kabi net van De Gaulle werd opgenomen en als minister van justitie de grond wet voor de Vijfde Republiek ont wierp volgens de ideeën die De Gaul le en hij met elkaar deelden, gaf hij zijn blad een nieuwe naam: „Cour rier de la nation", „Koerier van de natie." Van dit ineens braaf en kri tiekloos geworden blad liep prompt het oplagecijfer snel terug zodat De bré zich zag gedwongen de uitgave te staken. et Is begrijpelijk, dat De Gaulle voor het premierschap aan deze gètrouwste der getrouwen de voorkeur gaf. Er zal dus ook in de toekomst een nauwe samenwerking De GaulleDebré zijn, waarbij de president ook in gevallen die volgens dé grondwet niet direct onder hem ressorteren, het laatste woord zal kunnen spreken. Debré voerde indertijd een campagne tegen de plannen voor een Europese Defensie Gemeenschap en in het be gin wees hij Euromarkt en Euratom af omdat hij in die organen een be dreiging zag van Frankrijks soeve reiniteit als „grote wereldmarkt." La ter is hij van dat standpunt terugge komen, maar hij en de „Unie voor de Nieuwe Republiek" waartoe hij behoort hebben kennelijk nog moeite om over te stappen naar de reëlere „Europese" politiek, waarvan De Gaulle inmiddels naar het schijnt al een voorstander geworden is. Misschien dat hij de regeerders van andere Westeuropese landen toch nog het overdreven nationalisme bespaart waarmee hij hen „woedend" zou ma ken. H MICHEL DEBRÊ ^.ex-kocriep van de woede™

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 5