Incidenten in Leopoldstad zouden
geen politiek karakter hebben
Bemanning van Cornelia Maria
stapte terneergeslagen aan wal
mmoRv
SCHILDER BEKENT MOORD
OP HAAGSE VROUW
WOENSDAG 7 JANUARI 1959
PROVINCIAL
ZEEUWSE COURANT
BIJ ONLUSTEN 35 INHEEMSEN OMGEKOMEN
Het Wereldgebeuren
GUSTAV BORGNER DRAAIDE PLOTSELING EEN HALVE SLAG
Sober relaas van schipper Korving
over aanvaring en ondergang
Inbraak in kerk: voor
duizenden meegenomen
Schokken
ucwc. „«.yv,,. .wwj.» Jan
de Poststraat te Zierikzee uit een
prachtig uitzicht op de fraaie, oude
toren van het stadhuis. Door afbraak
van een tweetal huizen in deze straat
is een aardige doorkijk ontstaan, wel
ke overigens van korte duur zal
zijn. Momenteel wordt op deze
plaats een nieuw huis gebouwd, zodat
de stadhuistoren op een afstand ge
zien spoedig weer geheel door huizen
zal worden omsloten.
(Foto P.Z.C.).
In de kerk van Onze Lieve Vrouw m
't Zand te Roermond is in de nacht
van maandag op dinsdag ingebroken.
Een groot aantal ex voto's, vrijwel
alle van goud of zilver, werd ont
vreemd.
In een zijkapel van deze kerk staat
overdag een Mariabeeld, dat 's nacht
in een kluis wordt bewaard. Toen een
der Redemptoristen, aan wie de ver
zorging van de kerk is opgedragen,
gister het beeld naar de kapel terug
bracht, vond hij daar een chaos. Gou
den kettingen, broches met en zonder
edelstenen, ringen, kruisen enz. als
ex voto's in de kapel achtergelaten,
bleken verdwenen. Twee van de kas
ten, waarin de sieraden opgeborgen
waren, waren door de dieven meege
nomen en op een terrein bij de kerk
opengebroken. Onder de gestolen
voorwerpen, waarvan de gezamenlij
ke waarde op enige tienduizenden
guldens geschat wordt; bevinden zich
een kruis en een ketting van wijlen
mgr. Schrijnen, een der vorige bis
schoppen van Roermond.
Aanvankelijk dacht schipper Kor
ring, dat de „Gustav Borgner" langs
hem heen zou schieten. Onverwacht
draaide de Duitser echter een halve
slag in het rond, vlak bij de kop van
de „Cornelia Maria". Een rampzalige
botsing was niet meer te voorkomen,
daarvoor was de vaart van de „Gus
tav Borgner" te groot. Met een ver
vaarlijke stoot, gepaard gaande met
gekraak en geknars, werd het voor
schip van de Scheveninger aan stuur
boordzijde geramd.
Spoedig werd het duidelijk dat de
„Cornelia Maria" gedoemd was ten
onder te gaan. Door het enorme gat,
dat „tot aan de kiel" geslagen was,
gutste het zeewater met golven naar
binnen, zodat bet voorschip geheel
vol moest lopen. Men kon het niet
houden. Hoe spoedig de ramp zich
voltrok moge blijken uit de notities
van de schipper. Om 11.05 uur had de
aanvaring plaats en om 11.47 ging de
„Cornelia Maria" ten onder.
De Nederlandse bemanning was er
met veel moeite in geslaagd een red
dingboot en een rubberboot uit te zet
ten. Tien hunner slaagden erin hierin
voorlopig een veilig heenkomen te
vinden, maar de overige drie waren
gedwongen zich in zee te storten. Ge
lukkig mochten zij erin slagen de
rubberboot te bereiken.
Zo mocht het gelukken op de Duitse
treiler -over te stappen, waar voor al
len werd gezorgd en het genoemde
drietal van droge kleding werd voor
zien. Maar daar ook moesten zij met
lede og i aanzien, hoe hun schip weg
zonk in de golven.
De bemanning werd in Waterford
veilig aan wal gebracht, maar
men stond daar met niets anders
dan de werkplunje, zonder geld.
zonder papieren, zonder verder
iets van waarde. Van Dublin,
waarheen men per taxi werd ge
bracht, is men naar Engeland
overgevaren en gisteren was dan
Hoek van Holland bereikt.
Niet lang nadat maandag In de
hoofdstad van Belgisch Kongo,
Leopoldstad, oproer onder in
heemsen was uitgebroken, werden al
le verbindingen over de rivier dc
Kongo met de aan de andere oever
gelegen hoofdstad van Frans Equa
toriaal Afrika, Brazzaville, op last
van de Belgische autoriteiten ge
staakt. Misschien is dit verbreken
van verbindingen kenmerkend voor
de aard van de spanningen. Uit dit
eerste „nationalistische" incident op
grote schaal in Belgisch Kongo blijkt
immers, dat de onafhankelijkheids-
drang die zich de laatste jaren van de
Afrikanen meester maakt, niet halt
houdt voor de grenzen van Belgisch
Kongo. Ook de Belgen mag het klaar
blijkelijk niet gelukken, hun overzee
se gebiedsdelen langs een weg van ge
leidelijke ontwikkeling tot zelfstan
digheid te brengen. Ook in Kongo is
een beweging gaande, die ijvert voor
onmiddellijke ontvoogding, wat ook
de economische en sociale gevolgen
daarvan mogen zijn. Ongetwijfeld is
de „oversteek" van de Kongo tussen
Brazzaville en Leopoldstad één der
wegen geweest, waarlangs deze denk
beelden, voor zover ze niet „spon
taan" opkwamen, in de Kongo wer
den ingevoerd.
Vanzelfsprekend was het niet de
bedoeling van de Belgische au
toriteiten, om met de afsluiting
van het contact tussen beide steden
dit ideeënverkeer tegen te gaan; eer
der was het hun streven om directe
steun van „nationalistische" organisa
ties in Frans Equatoriaal Afrika aan
de Abako, de Association Culturelle
des Ressortissants du Bas-Congo of
tewel Culturele Vereniging van de In
woners van Beneden-Kongo, onmoge
lijk te maken. Deze vereniging van
Beneden-Kongolezen heeft niet alleen
religieuze en. culturele, maar vooral
ook politieke doeleinden op haar pro
gramma staan. Haar voormannen
zweeft klaarblijkelijk het ideaal voor
de geest om eens een nieuw rijk te
stichten, dat evenals oude Kongolese
koninkrijken behalve Belgisch Kon
go ook de Franse Midden-Kongo en
de Portugese kolonie Angola zou
moeten omvatten.
De directe aanleiding tot de bloe
dige relletjes was het verhinde
ren van een vergadering, waar
op een der leiders van die partij, Pin-
zi, verslag zou uitbrengen van een
reis naai' België. Maar het is duide
lijk, dat er al iets broeide. En die
broei werd niet alleen door nationa
listische hartstochten veroorzaakt,
maar ook door de sociale moeilijkhe
den.
Leopoldstad heeft de laatste jaren
een grote aantrekkingskracht geoe
fend op de bewoners van het platte
land, van wie velen „migreerden".
Maar helaas heeft de daling van de
conjunctuur een domper op het wo
nen in de stad gezet. Vijftigduizend
van de 350.000 Inheemse Leopold-
stadters zijn werkloos en voor zover
zij er „clandestien" (zonder de ver
eiste papieren) zijn binnengekomen,
ontbreekt hun nu elke vorm van fi
nanciële steun.
Voor Maurice van Hemelrïjck, die
onder meer advocaat bij het hof
van beroep te Brussel, gemeen
teraadslid van Sint-Jans-Molenbeek
en laatstelijk senator van Brussel is
geweest en die nu als minister van
koloniën optreedt, is deze ontwikke
ling een gevoelige tegenslag, en het
zelfde geldt voor de hele Belgische
ministersploeg onder aanvoering van
Gaston Eyskens. Reeds was aange
kondigd, dat Van Hemelrijck (die
zich in zijn politieke werk voor de
Christelijke Volkspartij had gespecia
liseerd in koloniale vraagstukken)
een zeer vooruitstrevende verklaring
zou afleggen, waarmee men mis
schien de indruk had willen wekken,
de ontwikkeling vóór te zijn. Eind
augustus liet de Franse premier
Charles de Gaulle in het enthousiaste
Brazzaville (aan dc overkant van Leo
poldstad) doorschemeren, dat Frans-
Equatoriaal Afrika en andere Franse
Afrikaanse gebieden in een later sta
dium onafhankelijkheid konden ver
krijgen; dat èen land dat daartoe de
wens te kennen gaf zelfs onmiddellijk
geheel en al zelfstandig kon worden.
Het schijnt, dat Van Hemelrijck in
dit „gaullistische" schuitje wil plaats
nemen door aan het Belgische parle
ment een wetsontwerp voor te leg
gen waarbij de Kongo en het man
daatgebied Roeandi-Oeroendi onaf
hankelijkheid wordt aangeboden „als
de tijd daarvoor rijp is". Hij zal het
betreuren, dat de weg naar die on
afhankelijkheid ook voor Kongo met
koortsachtige schokken van onge
duld gepaard gaat....„
OPROER IN LEOPOLDSTAD
..ideeën stoppen niet voor grenzen....
Volgens de anti-communistische inlich
tingendienst „West" is de burgemeester
van de Oostduitse plaats Caputh, ln de
omgeving van Potsdam, met zijn vrouw,
twee kinderen en drie ambtenaren van
de secretarie naar West-Berlijn uitgewe
ken.
Belgische regering werkt aan
ontwikkelingsprogramma voor Kongo
Anderhalf jaar voor
overval op apotheker
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
de 26-jarige gedetineerde B. K. we
gens diens aandeel in de mislukte
roofoverval op een apotheker in Hil- I
versiun tot anderhalf jaar gevange-1
nisstraf met aftrek veroordeeld. De-1
ze verdachte was in eerste aanleg
door de rechtbank tot 2/z jaar ver-
oordeeld, de procureur-generaal vroeg
het Amsterdamse hof veertien dagen
geleden bevestiging van dit vonnis.
Samen met twee vrienden trok K.
in de nacht van 18 op 19 januari van
het vorig jaar in een gehuurde auto
naar de Kamerlingh Onnesweg te
Hilversum, waar zij een apotheker
uit zijn bed belden. K. kocht wat zui
veringszout en slaaptabletten. Toen
de apotheker hem uitliet hielden de
twee buitenstaande vrienden de in1
nachtgewaad gehulde man ieder een
revolver onder de neus. De verschrik
te apotheker zette het op een lopen.
Er werden enige schoten gelost, maar
daarna vluchtten de drie jongelieden
in een auto terug naar Amsterdam.
De twee vrienden zijn niet in hoger
beroep gegaan. Een hunner werd
naar de jeugdgevangenis gestuurd,
de ander werd ter beschikking van
de regering gesteld.
Zwarte handel in baby's
New York is het centrum van een
zwarte handel in baby's, die voor
namelijk afkomstig zijn uit Chi
cago, Miami en Griekenland en
waarvoor prijzen tot 3700 dollar
worden betaald.
De bewoners van Kopenhagen betalen
meer voor de lift in hun flats dan voor
het vervoer naar hun werk, aldus blijkt
uit een rapport over de kosten van le
vensonderhoud-
BIJ ONENIGHEID DRIFTIG GEWORDEN
wusteloos was. De dader heeft toen
verschillende sieraden van do vrouw
bij zich gestoken en andere voorwer
pen zoals een massage-apparaat, een
bontjasje en een infraphillamp mee
genomen. Voor de woning te verlaten
nam hij de vermoorde het polshorlo
ge af en een gouden armband.
Het massage-apparaat bond hij
achter op zijn fiets en de infra
phillamp nam hij in de hand en
fietste zo naar huis. Toen de po
litie hem vroeg, wat er nu ge
beurd zou zijn als een agent hem
had aangehouden, antwoordde S.:
„Waarschijnlijk nog een kleine
moord".
S. is gehuwd en heeft een kind.
Het tweede is op komst. De man
heeft een tragische jeugd gehad
en als jongen reeds een tijd in een
opvoedingsgesticht doorgebracht.
Grote onontplofte bom
met succes gedemonteerd
Een onontplofte bom van vijf ton aan
de voet van de Sorpe dam nabij
Langscheid in West Duitsland, welke
tijdens een Britse aanval in 1944 was
afgeworpen, is dinsdag met succes
gedemonteerd. Ongeveer 120 bewo
ners van het dorpje Langscheid wa
ren voordien geëvacueerd.
De bom werd ontdekt toen het reser
voir van de dam vóór Kerstmis werd
drooggelegd voor herstel van oor
logsschade. De 3 meter lange bom
werd gedemonteerd door kapitein
Waters van de Britse luchtmacht en
een Duitse deskundige, Mitzke. Wa
ters zei, dat de demontage volgens
plan was uitgevoerd.
De eerste van de drie lonten werd
aan de andere kant van de dam door
afstandsbediening uit de bom ge
haald, de andere twee met de hand
verwijdei'd. Mitzke zei, dat hij de lon
ten wilde houden als souvenirs en om
na te gaan waarom de bom niet tot
ontploffing kwam.
Russen zullen werf bouwen
in Ver. Arabische Republiek
De Sowjet-Unie gaat in de Ver. Ara
bische Republiek een scheepswerf
bouwen, zo heeft Radio-Moskou
maandagavond bekendgemaakt. Het
plan zal worden uitgevoerd met hulp
van Russische specialisten en met
fondsen welke Moskou onlangs be
schikbaar heeft gesteld voor de uit
voering van industriële projecten in
de VXR.
BOETE I. De dertigjarige Desmond
Chogwyn werd maandag wegens win
keldiefstal beboet i met 14 pond. Hij
bekende uit een warenhuis te Ports
mouth gelopen te zijn met een goed
kope kindermuts omdat hij te bleu
was om in het rijtje vrouwen aan de
kassa te gaan staan.
BOETE II. Treffend realisme ken
merkte maandag het optreden van de
televisieacteur Martin Benson in Lon
den. Benson treedt op als ambtenaar
van het O.M. in een reeks voor de j
Britse televisie geënsceneerde rechts
zittingen. Maandag kon hij zich inle
ven in de rol van de man aan de an
dere kant van de groene tafel: liij
kreeg zeventien pond boete voor roe
keloos rijden.
ma", de dagboot Engeland-Ne-
derland van de maatschappij
„Zeeland" aan wal in Hoek van
Holland. In tegenstelling tot an
dersluidende berichten waren ze
dertien in getal en niemand ont
brak er dus.
Schipper Maarten Koning liet zich
voordat hij naar huis ging vermur
wen even „het" verhaal te doen voor
de wachtende persmensen. Zijn relaas
was sober. Hij antwoordde eigenlijk
slechts met een enkel zinnetje op de
tot hem gestelde vragen. Hieruit kon
het volgende relaas gereconstrueerd
worden.
Ze waren vrijdagmiddag om vijf uur
uit IJmuïden vertrokken en zetten
koers naar de visgronden, ongeveer
twintig schepen in totaal, allemaal
Scheveningers. Maandagmorgen be
vond de vloot zich in de buurt van
Waterford. De „Comelia Maria" lag
daar zo goed als stil, met de kop in
de stevige bries, die een kracht van
5 tot 6 haalde. Men had al een keel
de netten uitgegooid, maar in feite
nog niets gevangen. En nu werd het
vissen voorlopig achterwege gelaten.
De schipper van de Duitse treiler
„Gustav Borgner" scheen er ech
ter anders over te denken. Hij
stoomde op enige afstand en be
vond zich aanvankelijk dwars op
1e kop van de Scheveningse trei-
er, maar moet een vaart hebben
ïehad van tien tot elf mijl. Ken-
ïelijk stoomde de Duitser zoals
Jat heet „zijn lijnen uit". Moge
lijk was hij er achter gekomen dat
achter de Nederlandse vloot zich
„een plek haring" bevond. Hij wil
de een kansje "op vangst wagen,
ondanks het slechte weer.
groter zeggenschap krijgen in het
binnenlands bestuur. De regering zal
zeker opnieuw de nadruk leggen op
zijn voornemen, een „Eurafrikaanse"
staat te vormen" wanneer de tijd
daarvoor rijp is".
Over de vorm van deze „Eurafri
kaanse" staat is nog geen beslis
sing genomen. Reeds zijn plannen
geopperd een Verenigde Staten
van de Kongo, naar Amerikaans
model, op te richten wanneer de
staten hiertoe in politiek en econo
misch opzicht rijp zijn. Of deze
staten zullen worden gevormd
naar de invloedssfeer der stam
men, economische eenheid of op
een andere basis is nog niet be
kend.
De Belgische socialisten hebben mi
nister-president Eyskens ook ver
zocht een commissie van onderzoek
naar de plaats van de ongeregeldhe
den te zenden. De Congolese onder
voorzitter van de Abako, Kanza, is in
Leopoldstad gearresteerd. Belgische
koloniale aandelen, die maandag op
de Brusselse beurs verliezen tot vijf
procent leden, toonden ook dinsdag
verdere daling.
Hij trachtte eigendommen
van vermoorde te verkopen
De 26-jarige schilder A. S., die door
do Haagse politie werd gearresteerd,
verdacht van.de moord op de 47-jarige
vrouw Van E., heeft zijn misdrijf be
kend.
De man had volgehouden, dat hij de
sieraden, welke door hem ten verkoop
werden aangeboden en die eigen
dom van de vermoorde bleken te zijn
gekocht had van een onbekende in
een bar in de binnenstad.
Van deze transactie zouden, volgens
zijn zeggen, ook twee Westlanders ge
tuigen zijn geweest. De politie heeft
een der barbezoekers, die de bewuste
avond naast S. had gezeten, opge
spoord, maar deze ontkende dat er
die avond iets door S. was gekocht.
Dc andere voorwerpen, die S. van
de vermoorde in huis had, zou hij
op straat hebben gekocht van de man,
van wie hij in de bar de sieraden
had overgenomen. Bij zijn bekente
nis heeft S. verklaard, de avond van
de moord in de door hem genoemde
bar te zijn geweest, waar hij mins
tens 16 glazen bier had gedronken.
Vervolgens was hij naar het huis
van „blonde. Marietje" gefietst en
daar naar boven gegaan. Hij had toen
met de vrouw een woordenwisseling
gekregen over geld, dat deze hem
schuldig zou zijn. Marietje weigerde
echter hem dit geld te geven en zeide
dat zij zelf nog een bedrag van hem
moest ontvangen. Daarop werd S.
zo doldriftig, dat hij de vrouw een
hevige slag in het gezicht gaf, waar
op deze op de grond viel en om
hulp begon te roepen. S. heeft de
vrouw toen bij de keel gegrepen en
haar gewurgd.
Het lijk legde hij op de divan, in de
beginne denkende dat Marietje be-
Dinsdagmorgen werd aan de brigade
commandant der marechaussee te
Breskens, de adjudant J. H. Joziasse
de gouden medaille voor 36 jaar trou
we dienst uitgereikt. Op foto: de com
mandant van de eerste divisie der
marechausseeoverste F. M. Thijs-
sen uit Breda flinksspeldt adjudant
Joziasse de medaille op de borst.
Terneergeslagen, huiverend in
het enkele colbertje dat ze inder
haast in Ierland hadden kunnen
kopen, stapte de bemanning van
de bij Waterford onder de Ierse
kust gezonken Scheveningse
treiler „Cornelia Maria" gister
avond van de „Koningin Em-
Sedert zondag zijn 35 inheemsen bij onlusten in Leopoldstad om het leven
gekomen, zo is officieel in Brussel bekendgemaakt. Onder de doden zou
den zich ook inheemse soldaten bevinden. In de inlandse wijk, waar 300.000
mensen wonen, patrouilleren inheemse troepen onder bevel van Belgische
officieren in pantserwagens en jeeps met machinegeweren door dc straten.
Gisteren zonden er nog straatgevechten hebben plaats gevonden.
Speciale troepen, die van de basis Kamina naar Leopoldstad zijn overge
bracht werden ingeschakeld bij razzia's. De gouverneur van de provincie
Leopoldstad, Bomans, heeft medegedeeld dat in de nacht van maandag op
dinsdag grote vorderingen waren gemaakt met het herstel en handhaven
van de orde.
In Thysville, Inongo, Kikwit en ande
re provincieplaatsen zijn door de po-
litie-patrouilles versterkt. Er zijn
echter nog geen aanwijzingen, dat de
ongeregeldheden zich buiten Leopold
stad hebben uitgebreid.
Het verlies van mensenlevens schijnt
niet alleen een gevolg van optreden
van politie te zijn. Op sommige
plaatsen zijn ook mensen gedood bij
onderlinge gevechten tussen plunde
raars. Er is niet alleen in winkels bij
blanken geplunderd, maar ook in in
heemse winkels en scholen.
De gouverneur zei niet de indruk
te hebben dat de betogingen in
Leopoldstad georganiseerd waren.
Ook volgens waarnemers in de
stad schijnen de incidenten geen
Solitiek karakter te hebben gehad.
[et ministerie van defensie maak
te dinsdag in Brussel bekend, dat
een bataljon parachutisten zal
aankomen om de Europese wijk te
beschermen. Het ministerie sprak
berichten tegen volgens welke pa
rachutisten zijn gebruikt tegen de
inheemse betogers.
I)e Belgische Tweede Kamer komt
donderdagmiddag bijeen om de toe
stand in Leopoldstad te bespreken.
Dit geschiedt op verzoek van de so
cialisten. Normaal zou het parlement
pas weer op 13 januari bijeengeko
men zijn. Minister Maurice van He
melrijck zal donderdag een verkla
ring afleggen.
Reeds langer dan een jaar yerkt de
Belgische regering aan de opstelling
van een programma voor de toekom
stige politieke ontwikkeling van de
Kongo Van zowel Europese als in
heemse zijde is meermalen op spoed
aangedrongen. Maandag maakte de
Belgische minister van koloniën,
Maurice van Hemelrijck, na een on
derhoud met koning Boudewijn be
kend dat dit programma binnenkort
aan het parlement zal worden voor-
Wellicht zullen de Afrikanen
Congres op Cuba
ontbonden
Dr. Manuel Urrutia, die door de re
bellenleider Fidel Castro is aangewe
zen als president van Cuba, heeft
zich maandagavond in het presiden
tiële paleis in Havanna geïnstalleerd
en onmiddellijk de eerder op de dag
door Castro afgekondigde staat van
beleg voor de provincie Havanna op
geheven.
Toen Urrutia in Havanna arriveerde,
wilden de studenten-verzetsorganisa
tie die het presidentiële paleis had be
zet, hem aanvankelijk niet in het pa
leis toelaten. De studenten wilden
eerst weten of Urrutia de eenheid, die
kenmerkend voor de strijd der op
standelingen tegen het regime van
Batista is geweest, zou handhaven.
Zij hebben kennelijk een bevredigend
antwoord gekregen, want later ston
den zij toe dat Urrutia zijn intrek in
het paleis nam.
Een New Yorks radiostation heeft
dinsdag gemeld dat de voorlopige
regering van Cuba aangekondigd
heeft het congres te zullen ontbin
den en zolang er nog geen vrije
verkiezingen zijn gehouden bij de
creet te zullen regeren.
Arnhemmer verdronken in
Apeldoorn-Dierens Kanaal
In het Apeldoorn-Dierens Kanaal is
maandagavond de 41-jarige R. Siep
uit Arnhem verdronken. Het slacht
offer was met zijn vrouw en schoon
zuster op verjaarsvisite geweest.
Toen hij langs het kanaal op de bus
stond te wachten, naderde een auto.
In de veronderstelling, dat dit de bus
was, stak de heer Siep, gevolgd door
zijn vrouw en schoonzuster, de weg
over. De politie neemt aan dat hij
toen door de lichten van de auto ver
blind is en het kanaal is ingelopen.
Toen de auto passeerde, hoorden de
dames een plons en zagen de heer
Siep in het water verdwijnen. Toen
de politie kwam dreggen en het
slachtoffer ophaalde, was deze reeds
overleden.