PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUSLAND LANCEERDE MAAN-RAKET
Tweetrapsraket volgt
berekende baan
Fidel Castro behaalde
volledige zege
Functie van nieuwe statencommissie niet
geheel duidelijk
Met snelheid van 11.2 km per seconde
Signaal in
Amerika
ontvangen
STORM EN AARDSCHOKKEN
IN ENGELAND EN FRANKRIJK
202e jaargang - no. 2
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: P. v. d. Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
Zaterdag 3 januari '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
num. Minim p advertentie 4.
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
abonnementsprijs 66 <*»t per WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN bll„„ a
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisstngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63. tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G F de Pauwstr. 9. tel 20; Terneuzen. Brouwerijstraat 2, Zierikzee. red. tel. 2425. adm tel. 2094.
Een luisterpost van de
„Radio Corporation of
America" te Rïverhead,
New York, lieeft een sig
naal van de Russische
maanraket ontvangen.
Het signaal had een onaf
gebroken hoge toon. Sto
ringen bemoeilijkten de
ontvangst.
De commissie voor ruimtevaart
van het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden heeft erop
aangedrongen, dat de Ver. Sta
ten zo spoedig mogelijk twee
raketten naar de maan lance
ren. Een lid van de commissie,
de republikein McDonough,
verklaarde, dat deze aanbeve
ling vrijdagmiddag, voor het
nieuws van de Russische raket
bekend werd, was aangenomen.
De raketten zijn klaar, aldus
McDonough, er behoeft alleen
maar bevel tot lanceren gege
ven te worden.
In Londen is gisteren vernomen, dat de Sowjet-Unïe een raket
naar de maan heeft gelanceerd. Dit is medegedeeld door Radio-
Moskou. De tweetrapsraket volgt de berekende baan. De raket,
die vrijdag is gelanceerd, zal zondagochtend om acht uur Neder
landse tijd in de omgeving van de maan aankomen.
Radio-Moskou berichtte dat een raket „in de richting van de
maan" was gelanceerd. Niet werd medegedeeld of het de bedoe
ling is de raket een baan om de maan te laten beschrijven. Dit
was de opzet van de Amerikaanse geleerden, die vorig jaar geen
succes hadden met een poging een raket naar de maan te zenden.
Vrouw gewurgd
in Den Haag
In Den Haag werd donderdagavond
de politie door buren gewaarschuwd,
dat men sinds enige dagen de 47-jari-
ge M. G. van E. wonende aan de
Nieuwe Haven, niet meer gezien had.
De politie verschafte zich toegang tot
de bewuste woning en trof de vrouw,
bekendstaande als „blonde Marietjc",
dood op een divan aan. Er werden
sporen van wurging geconstateerd.
De vrouw moet reeds enige dagen
dood zijn geweest, want het lichaam
vertoonde tekenen van ontbinding.
Naar wordt aangenomen is hier geen
sprake van een zedenmisdrijf, maar
van roof. Een geldkistje bleek te zijn
opengebroken, maar verder was de
woning'niet overhoop gehaald.
De Haagse recherche heeft een arres
tatie verricht in verband met de
moord op dc 47-jarige mej. M. G.
van E. aan de Nieuwe Haven te Den
Haag. Recherclienrs hebben geconsta
teerd, dat de 26-jarige Haagse schil
der juwelen te koop heeft aangebo
den, die aan de vermoorde hebben
toebehoord. De schilder is derhalve
in arrest gesteld.
De Russen zijn erin geslaagd, aldus
de bekendmaking, een raket met
verscheidene trappen te bouwen, die
de ontsnappingssnelheid van 11,2 ki
lometer per seconde kan bereiken,
waardoor het mogelijk wordt andere
planeten te bereiken. Volgens de eer
ste gegevens heeft de vrijdag gelan
ceerde ruimteraket de vereiste snel
heid behaald. De laatste trap weegt
zonder brandstof 1472 kilogram, al
dus de bekendmaking.
Dit deel bevat instrumenten voor
het vaststellen van een magnetisch
veld op de maan, het bestuderen van
de intensiteit en verschillen in inten
siteit van de kosmische straling bui
ten het magnetisch veld van de aar
de, het vaststellen van fotonen in
kosmische stralen en van radioacti
viteit op de maan, het bestuderen
van de verdeling van zware nuclei
in kosmische straling, het bestuderen
van gascomponenten in de ruimte,
van corpusculaire zonnestraling en
van meteorieten. In dit gedeelte is
ook een zender ingebouwd.
De meervoudige raket beschrijft een
van te voren berekende baan in de
richting van de maan. Uit voorlopige
fegevens blijkt dat de laatste trap
e vereiste kosmische snelheid heeft.
De raket heeft de oostelijke grens
van de Sowjet-Unie en de Hawaii-
eilanden reeds gepasseerd en ver
volgt zijn weg over de Stille Znidzee,
zich steeds verder van de aarde ver
wijderend, zo werd gisteravond ge
meld.
Om 03.10 uur Moskouse tijd (op
8 januari) zou de raket op een hoogte
van 110.000 km Zuid-Sumatra passe
ren. Volgens voorlopige berekenin
gen, die door rechtstreekse waarne
ming kunnen worden gerectificeerd,
zal de raket op 4 januari (zondag
ochtend om 08.00 uur in de nubijheid
van de maan komen.
V.S. waren op de hoogte
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van defensie heeft
medegedeeld dat de regering op de
hoogte was van de Russische poging
SIMSON TEVERGEEFS UITGEVAREN
Duits vrachtschip
op drift geraakt
Boven een groot gedeelte van Enge
land, het Kanaal en Frankrijk, zoals
Normandië en Bretagne, heeft in de
nacht van donderdag op vrijdag een
zware storm gewoed. In genoemde
gebieden zijn in de vroege ochtend
uren ook een aantal aardschokken
waargenomen, die echter geen slacht
offers gemaakt of ernstige schade
aangericht schijnen te hebben. Op de
Kanaaleilanden voelde men een aard
beving die ongeveer tien seconden
aanhield. Huizen stonden te schudden
en bomen werden ontworteld.
In Londen kwam een man om het le
ven doordat hij door een door de
storm losgewaaide kerstboom van 'n
hotelgevelversiering werd getroffen.
In Plymouth werd het telefoonver
keer gestoord. Een orkaanachtige
storm deed in Sussex schoorstenen
sneuvelen, vernielde bouwsels op de
stranden en blies boten van het strand
de boulevard op. De Franse Iijnboot
Liberte van 51.800 ton, die van New
York kwam, moest ter hoogte van
Plymouth een tijdelijk heenkomen
zoeken inplaats van op haar gebrui
kelijke plek in een baai voor anker
te gaan.
Ruim tien uur is de IJmuidense zee
sleepboot „Simson" in stormweer ver
geefs bij de Nederlandse kust in ac-
,ie geweest na een noodsein. Het is
niet uitgesloten, dat de Nederlandse
zeesleper opnieuw onder gevaarlijke
omstandigheden buiten is geweest op
een vals noodsein. De „Simson" heeft
gisteren wel een klein Duits kust-
schip aangetroffen, dat met zware
slagzij ronddreef. Het schip wenste
echter geen assistentie.
Het Nederlandse schip „Pionier"
liep omhoog in de Limfjovd. De
Deense sleepboot „Goliath" heeft
opdracht gekregen te assisteren.
Het 491 ton metende Duitse vracht
schip Charlotte; ia pp pen tw.eehoa-
ni
derd kilometer uit de oostkust van
Schotland, op drift geraakt. Het heeft
gemeld dat het met gebroken roer in
oost-zuidoostelijke richting drijft.
Gisteravond hebben vliegtuigen de
Charlotte ontdekt. Toen de melding
binnenkwam, was 19 uur naar het
schip gezocht. Verscheidene treilers
zijn in de buurt van het schip.
een raket naar de maan te zenden.
Hij weigerde te zeggen hoe deze we
tenschap werd verkregen.
Amerika en de
maanraketten
De Amerikanen hebben tot op heden
vier pogingen gedaan om een raket
naar de maan te schieten, twee ervan
mislukten, de andere kwamen tot
grote hoogte, doch vielen weer terug
naar de aarde.
De eerste Amerikaanse maanraket,
gelanceerd op 17 augustus, ontplofte
na een vlucht van 77 seconden, ver
moedelijk als gevolg van een hape
ren in de brandstofaanvoer. De twee
de, de „Pionier 1", die op 11 oktober
de lucht inging, legde een derde van
de weg naar de maan af, doch viel
weer terug naar de aarde. De „Pio
nier 2", gelanceerd op 8 november,
kwam niet hoger dan circa 1600 km,
de „Pionier 3", gelanceerd op 6 de
cember, kwam bijna net zo hoog als
de „Pionier 1" en viel eveneens terug.
OPSTAND IN CUBA
Fidel Castro, de leider van de opstand in Cuba, heeft een volledige zege
behaald. Gisteren heeft hij dr. Manuel Urrutia aangesteld tot voorlopig
Sresident. Santiago, in de provincie Orientes, werd uitgeroepen tot voor-
opige hoofdstad. Gisteren werd tevens de strijd ingezet om het bezit van
Havanna, de laatste voorname stad die nog in handen van de regerings
troepen was.
Volgens berichten zouden de troepen
van Castro gisteren reeds deze stad
zijn binnengetrokken. In de binnen
stad zou zijn gevochten. Gewapende
aanhangers van de inmiddels uitge
weken regering hadden zich verscho
len in een huizenblok. De gebouwen
werden snel omsingeld door de rebel
len, waarna overgave volgde.
In Havanna werden echter de berich-
Icnjjovcr het binnenrukken van troe
pen van Fidel Castro tegengespro
ken. Het zou zelfs onmogelijk zijn,
dat eenheden van Fidel Castro's veld
leger in zo'n korte tijd de stad had
den bereikt. Wel rijden auto's met le
den van Fidel Castro's militie door de
stad. Dit zijn mannén, die tijdens de
opstand lid zijn geweest van de on
dergrondse van Fidel Castro. Velen
van hen dragen een soort militair uni
form.
Inmiddels hebben leger, marine en
luchtmacht van Cuba steun aan Cas
tro toegezegd en de strijdkrachten
hebben Urrutia als president geac
cepteerd. De militaire junta, welke
onder leiding stond van generaal
Eulogie Cantillo en die na de vlucht
van de voormalige president Batista
naar de Dominicaanse republiek, het
bestuur in handen nam. is ontbonden.
Het militair gezag werd overgenomen
door kolonel Ramon Bargum, die het
leger opdracht gaf de strijd te sta
ken.
Fidel Castro is van plan een voor
lopige regering voor de tijd van
anderhalf jaar te vormen om her
ziening van de Cubaanse grond
wet mogelijk te maken, aldus
heeft 'n agent van Castro in 'n ge
sprek met het Canadese blad „The
Gazette" verklaard. Fidel Castro
zou voor het. ogenblik niet de wens
koesteren president te worden
maar als minister van defensie wil
len optreden in een door Manuel
Dit is generaal majoor E„log,o Can- Vrr,M* te vormen
tillo, hoofd van de militaire junta, die Ernesto Betancourt, woordvoerder in
op het ogenblik de regering vormt de Verenigde Staten van de opstande-
van Cubanu president Batista ge- lingen van Fidel Castro, heeft vrijdag
vlucht is. voor de Amerikaanse televisie ver
klaard dat de regeringswisseling in
zijn land niet zou leiden tot nationa
lisering van de suikerplantages of de
openbare bedrijven die door het bui
tenland worden gefinancierd. Fidel
Castro ïs zelf eigenaar van een sui
kerplantage. In 1955 had Castro zich
wel voorstander van nationalisering
betoond maar daarvan was hij later
teruggekomen.
Guur weekeinde
(Van onze weerkundige
medewerker)
In de zeer zachte december
maand bleven ook de week
einden een vrij hoge tempera
tuur geven. Hieraan is nu een
einde gekomen, want in de ko
mende dagen zal het kwik
langzaam -verder dalen. Een
stormdepressie is van Schot
land naar Zuid-Zweden getrok
ken en voert aan de achterzijde
met een harde tot stormachtige
i§ noordwesten wind koude lucht
II van Groenland via IJsland en
Schotland naar onze omgeving.
Deze lucht heeft een tempera-
§f tuur van ongeveer 4 tot 5 gra-
den Celsius. Boven het Noord-
li zee-water, dat een temperatuur
e§ van 8 graden Celsius heeft, ko-
men hagel- en sneeuwbuien tot
s ontwikkeling. Tijdens het week-
end zal de wind nog iets verder j
H naar het noorden draaien en j
wordt de poollucht meer langs
een directe weg aangevoerd.
Hierdoor neemt de kans op
H sneeuwbuien verder toe. De
wind neemt geleidelijk in j
ki-acht af en de temperatuur j
zal in de nacht tot dicht bij
het vriespunt dalen. Dit belang- i
s rijk koudere winterweer zal j
ook na zondag nog voortduren, i
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De nieuwe veerboot „Prinses Beatrix"
ligt op het ogenblik in een van de
dokken van de Kon. Maatschappij
„De Schelde" te Vlissingen voor een
garantiebeurt in feite een algehele
revisie. Vooral de elektrische instal
laties, die de laatste tijd nogal wat
zorgen baarden en moeilijkheden ver
oorzaakten, zullen nauwkeurig wor
den nagezien.
KRIJGT ZEELAND EEN „STAATSRECHTERLIJK NOVUM?"
HET ZIET ER naar uit, dat
Zeeland binnenkort de beschik
king krijgt over een „staats
rechtelijk novum"een commis
sie van bijstand in de Provincia
le Staten. Gedeputeerden wen
sen zich namelijk ten aanzien
van hun beleid inzake de ont
wikkeling, die in de toekomst in
Zeeland mogelijk wordt geacht
Deltaplan, Sloeplan enz.
te doen bijstaan door een vaste
commissie uit de staten. Hoewel
de provinciale wet een derge
lijke commissie niet kent, meent
het college van G.S. niettemin,
dat instelling wel degelijk ge
motiveerd is. Welke opvatting
zij in het bewuste voorstel met
redenen hebben omkleed.
Op het staatsrechtelijk aspect van
deze commissie van bijstand willen
wij thans niet ingaan, maar wel ver
oorloven wij ons enkele praktische
vragen naar yoren to, brengen over,
de zin en de functie van deze nieuwe
instelling, opdat mogelijk daarover in
de komende statenzitting klaarheid
kan worden verkregen.
Het is daarbij gewenst vooraf in
korte trekken de voorgeschiedenis
van dit voorstel te releveren, ge
wenst vooral daarom, omdat deze
nieuwe commissie tevens het ein
de betekent van haar voorgangster,
de „contactcommissie Delta-proble
men", welke in 1955 door de staten
werd ingesteld, maar waarvan het
praktisch nu: vrijwel nihil is ge
weest.
Het was geen wonder, dat deze? con
tactcommissie niet heeft voldaan.
Want wanneer men nagaat waarom
zij werd ingesteld, dan blijkt dat dit
in feite gebeurde, omdat er in de sta
ten enig onbehagen heerste over het
provinciale beleid ten aanzien van
het Deltaplan. Reeds in 1954 werd
dit tot uitdrukking gebracht, hetgeen
het jaar daarop tenslotte resulteerde
to eèn, voorstel van Ged. Staten* een
contactorgaan, dat uitsluitend diende
als intermediair tussen G.S. en de
Provinciale Staten, opdat de laatsten
periodiek voorlichting zouden ontvan
gen over het Deltabeleïd. Een pas
sieve functie dus, ingesteld om te
voorkomen dat bijzondere zittingen
van de staten nodig zouden zijn.
Destijds accepteerden de staten dit,
hoewel zij er niet enthousiast over
waren. Zij dachten namelijk aan iets
geheel anders, waarvoor Gedeputeer
den toen evenwel niets voelden, na
melijk een deskundige instelling, een
„Deltabureau", zoals men het toen
wel noemde, dat het college van ad
vies kon dienen over de vele aspecten
van het Deltabeleid. Er werd in die
dagen de suggestie gedaan een vier
de afdeling aan de provinciale griffie
te verbinden, maar G.S. wilden daar
niet aan. Blijkbaar waren de gedach
ten over een dergelijk adviesorgaan
destijds nog onvoldoende uitgekris
talliseerd.
De instelling van een contactcommis
sie kon itoch het onbehagen niet .weg
nemen en opnieuw werd hiervoor de
aandacht van het college gevraagd,
ditmaal door vragen van de heer
Scliorer. En toen kwam datgene, wat
men eigenlijk wenste: de Werkgroep
Deltazaken. Mede door deze ontwik
keling werd de contactcommissie uit
ling. Geen wonder, want in deze be
de staten een vrij nutteloze instel-
paalde vorm was zij de staten min of
meer opgedrongen, tenvijl het zo vu
rig verlangde „Deltabureau" gestalte
had gekregen in de Werkgroep Del
tazaken. Niemand zal dus de nu voor
gestelde verdwijning van deze con
tactcommissie uit de staten betreu
ren.
Juist daarom willen wij hier nog
even enkele opmerkingen in herinne
ring roepen, die destijds bij de in
stelling van dit contactorgaan in
1955 dus werden gemaakt, omdat
daaruit enig inzicht kan worden ver
kregen hoe destijds de opvattingen
waren. Het statenlid Van Ooi-schot
betoogde toen, dat „een commissie,
die Ged. Staten terzijde zou staan,
min of meer op de stoel van het col
lege zou gaan zitten". Hetgeen hij
onjuist vond indien deze commissie
alleen maar cot voorlichting diende,
dan voelde hij meer voor een recht-
(Zie slot pag. 2 kol. 5)
KORTE PREDIKATIE
Al wat hij onderneemtgelukt.
Psalm 1 vs. 3 slot.
Dat is nu juist wat we hebben moe
ten, dat al wat je onderneemt, gelukt.
En al zeiden we het wel eens gedach
teloos, dat hebben we ook bedoeld,
toen toe elkaar een gelukkig 1959 toe
wensten.
In ieder geval voor ons zelf leeft die
wens in ons, dat al wat we in 1959
ondernemen zullen, ons gelukken zal.
Maar of die wens vervuld zal wor
den? Aan onze ondernemingen zijn
nu eenmaal risico's verbonden, en
daarom zijn we er helemaal nog niet
zo zeker van.
Maar nu lezen toe hier dit woord uit
de bijbel, een woord dat ons fasci
neert.
Van wie kan dat toch wel zijn ge
zegd?
Het antwoofd blijkt hierop neer te
komen, dat dit geldt van die mens,
die gelooft!
Maar zou dat nu wel waar zijiif
Als dat zo was, dan moest een gelo
vige wel een leven als een prins heb
ben!
Maar is het waar?
We horen in hetzelfde psalmboek
immers ook wel andere geluiden.
Daar is ergens nog iemand aan het
woord, die ook gelooft, maar die
klaagt juist dat alles hem tegen zit.
(Ps. 73). Alles toat hij onderneemt,
mislukt.
't Schijnt dan ook, dat de dichter van
psalm 1 van het leven nog niet veel
heeft gezien. Want in de praktijk
klopt 't niet.
Zelf zal hij misschien zo'n echte ge
luksvogel zijn, zoals je die nu een
maal altijd hebt en die daarom ge
makkelijk praten kan.
Toch geloof ik, dat hij reëler is, dan
we oppervlakkig gezien zouden den
ken, dat hij inderdaad een mens op
het oog heeft, die gelooft, een mens,
die weet, dat hij het alleen niet kla
ren kan, maar die de Hand gegrepen
heeft, die hem van Boven is toegesto
ken, de sterke handde Vaderhand
van God, die hem toegestoken is in
een leven, waarin waarlijk niet alleen
voorspoed beloofd is.
En die mens ziet hij nu als „een
boom, geplant aan waterstromen".
Daar staul een boom goed. Zijn wor
tels heeft hij uitgeslagen in een altijd
vochtige bodem. Ook al komt er een
langdurige droogte, hij vindt altijd
rijke sappen en al breken de stormen
los, hij staat vast en sterk.
Zo nu stamt deze man in het leven,
sterk in de storm. Hij kan ertegen,
hij komt erdoor.
Zó is :t dus toch waar: al wat hij
onderneemt, gelukt. Gelukkig daarom
die mens, die in God zijn welgevallen
heeft", die ziet en beleeft alles anders,
omdat hij leeft in het licht van een
Hogere werkelijkheid, omdat hij leeft
aan de hand van God.
Zo heeft hij wat hij ook onder
neemt, en hoe het lukt of mislukt
een „gelukkig nieuwjaar".
Goes. C. METSELAAR.
Geldig tot hedenavond
BUHG
Nu en dan regen-, hagel- of natte-
sneeuwbuien. Matige tot krachtige,
en in de kustprovincies af en toe
harde noordwestelijke wind. Vrij
koud.
ZON EN MAAN
4 januari
Zon op 8.48 onder 16.42
Maan op 3.02 onder 13.11
5 januari
Zon op 8.48 onder 16.43
Maan pp 4.18 onden 13.49
