Kerstboom en -kribbe tekenen van
Christus' geboortefeest
Zierikzee thans veilig achter
stormvloedkering Havenkanaal
AANHANGWAGEN KANTELDE OP
RIJKSWEG BIJ KL0ETINGE
KLAKiKBÜW
PRINS BERNHARD HIELD
REDE TIJDENS KERSTVIERING
Nl
WOENSi /A DECEMBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S
MILJOENENPROJECT IN VERSNELD TEMPO UITGEVOERD
Onderdeel van werk aan keersluis werd
uitgevoerd op basis „no cure no pay"
RUIM DRIE MAANDEN EERDER dan verwacht, zijn de
werkzaamheden aan de nienwe keersluis in het Havenkanaal
van Zierikzee thans zover gevorderd, dat de sluis bij een even
tuele calamiteit in staat is een waterstand als bij de ramp in
1953 te keren. Tot nu toe betekende het Havenkanaal een zwak
ke plek in de oeververdedïging op Schouwen-Duiveland en met
name vormde zij een bedreiging voor de stad Zierikzee. Niet zel
den is het in het verleden voorgekomen, dat de vloedplanken
aan de haven moesten worden gebruikt om het water tegen te
houden. Aan deze situatie is nu kort vóór het winterseizoen een
einde gekomen: de inwoners van Zierikzee kunnen de komende
maanden en jaren met vertrouwen tegemoet zien. De in aan
bouw zijnde keersluis en de verhoogde en verzwaarde haven-
dammen zullen het opdringende water enkele honderden meters
vóór de stad een halt toeroepen!
Deze mededeling deed burgemeester
mr. F. Th. Dijckmeester van Zierik
zee tijdens een dinsdagochtend in het
stadhuis gehouden persconferentie.
„Het gemeentebestuur en uiteraard
de gehele bevolking zijn bijzonder
verheugd, dat deze zwakke plaats
thans tot het verleden behoort", zei
de heer Dijckmeester. Het is overi
gens op het kantje af geweest, want
het in versneld tempo uitvoeren van
een onderdeel van dit miljoenenwerk,
de bouw van de keersluis, alsmede
verhoging en verzwaring van de ha-
vendammen vergt een uitgaaf van
3% 4 miljoen gulden ontmoet
te aanvankelijk ernstige bezwaren
bij de rijkswaterstaat. Niettemin
zwichtte deze dienst voor de argu
menten van de gemeente Zierikzee,
met als resultaat, dat de keersluis
drie maanden eerder dan was ge
pland een stormvloedkerende functie
kan worden toegekend.
No cure no pay..
Burgemeester mr. Dijckmeester
releveerde in het kort de gang
van zaken gedurende de voorberei
dingen en de bouw van de sluis.
Nadat in 1953 wel zeer duidelijk
de behoefte was gebleken aan een
stormvloedkering in het Haven
kanaal, werd deze mogelijkheid
kort daarop al onder het oog be
zien. De gemeente Zierikzee, daar
bij gesteund door de provincie,
gaf de voorkeur aan een schut
sluis, maar daar wilde de rijkswa
terstaat niets van weten.
Het ingenieursbureau W. C. Witte-
veen en G. S. Bos te Deventer ont
wierp de plannen voor* de door de
rijkswaterstaat voorgestelde keer
sluis. Op 27 maart 1957 werd het ge
hele project aanbesteed. De firma
Volker Beton uit Sliedreelit was de
laatste inschrijfster. De inschrijvings
som was een niet onaanzienlijk be-
Op 19 maart ontbinding
van Tweede Kamer.
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
een kabinet dient te komen, waarin
niet Romme de lakens uitdeelt en
dat rekening houdt met de belangen
van het werkende volk.
Er was nog een opponent en nog
wel van een confessionele partij. Ds.
Zandt van de S.G.P. had tegen dit
interimkabinet, bestaande uit zes
r.-k. ministers en vier protestants-
christelijke ministers, principiële en
andere bezwaren.
Het spreekt vanzelf, dat de K.V.P.,
de A.R.P. en de CÜ.U. hun steun
aan de regering-Beel toezegden.
Respectievelijk de heren Romme,
Bruins Slot en Tilanus ontkenden
dat van een rechts kabinet gespro
ken kan worden. Het heeft name
lijk geen enkele officiële binding
aan de rechtse fracties.
Als men de voorkeur van prof. Rom
me, de voorzitter van de fractie van
de K.V.P. voor de brede basis kent,
is het begrijpelijk, dat hij (voor
zichzelf sprekend) als beste oplos
sing voor na de komende verkiezin
gen zag een brede samenwerking
met steun van de socialisten. Dit ligt
nu eenmaal in de lijn van de ontwik
keling. vond hij. Hij verlangde een
samenwerking op voet van redelijk
heid en gelijkheid.
Met bijzondere waardering spraken
de meeste fractieleiders over de ar
beid en de persoon van dr. Drees, die
deel heeft uitgemaakt van alle ka
binetten van na de Tweede Wereld
oorlog en enige kabinetten heeft ge
leid.
Aan het eind van de avondvergade
ring wenste dr. Kortenhorst namens
de Kamer dr W. Drees geluk met z'n
benoeming tot minister van staat. De
discussie over de oplossing van de
kabinetscrisis leverde geen nieuwe
gezichtpunten op.
drag beneden de raming, aldus deel
de de burgemeester van Zierikzee
mee. In april werd het werk gegund
aan de firma Volker Beton en kort
daarop werd een aanvang gemaakt
met uitvoering van de werkzaamhe
den. Burgemeester Dijckmeester
prees vervolgens de samenwerking
tussen de aannemer, de architect en
de gemeente Zierikzee. Een en ander
heeft er mede toe geleid, dat de firma
Volker belangrijk voor was op het
werkschema, dat als opleveringsda
tum voor het project 1 juli 1959 ver
meldt.
De sluis zou op 1 april 1959 waterke-
rend moeten zijn. Besprekingen tus
sen de belanghebbenden leidden er
toe, dat de firma Volker Beton alles
op alles zou zetten om de sluis nog
vóór eind 1958 waterkerend te ma
ken. Dat betekende wel een extra uit
gave voor materialen en mensen,
maar dat wilde men graag op de
koop toe nemen. De raad van Zierik
zee kon volledig akkoord gaan met
een desbetreffend voorstel van B. en
W. Dit voorstel hield in, dat wan
neer Volker Beton er in slaagde dit
onderdeel van het werk vóór 24 de
cember klaar te hebben, zij alles be
taald zou krijgen. Bij oplevering van
het werk vóór 10 januari 1959 zou de
firma slechts de helft mogen bereke
nen. Een overeenkomst dus, die men
in scheepvaartkringen aanmerkt als:
„No cure, no pay".
Welnu, het werd wèl betalen, want
het werk kwam op tijd gereed. Aan
vankelijk verzette rijkswaterstaat
zich tegen dit plan, maar op aan
drang van het gemeentebestuur
zwichtte deze dienst toch. De bijdra
ge van het rijk zou in dit geval niet
95% (5% voor de gemeente Zierik
zee) zijn zoals de regeling voor het
gehele project geldt, maar slechts
50%. De extra werkzaamheden verg
den een uitgaaf van f 36.000.zo
dat de gemeente Zierikzee f 18.000
voor haar rekening moest nemen.
De nieuwe keersluis, die in het
Havenkanaal op een afstand van
675 meter uit de vroegere aanleg
plaats van de veerboot, het Luitje,
wordt gebouwd, zal omstreeks
april 1959 gereedkomen. De
doorvaartwijdte van de sluis is
12.50 meter, de drempeldiepte 4.20
meter N.A.P. De hoogte van de
sluisdeuren bedraagt 5 meter -f
N.AP., het sluisplateau 6 meter
-f- NA.P. De keersluis is een z<
naamde dubbele waterkering, met
twee stellen sluizen dus, die eik
aars reserve zijn. Het ene stel be
staat uit stalen puntdeuren, het
andere uit zogenaamde stalen sec
tordeuren. In Zierikzee is voor het
eerst in ons land gebruik gemaakt
van sectordeuren.
Zeeuwse beeldende kunstenaars
exposeren in Middelburg
Het Wereldgebeuren
PLOTSELING REMMEN DE OORZAAK
Lading van vijf ton koper
begon te schuiven.
Op de rijksweg te Kloetinge, tussen
de Molenweg en de Kloetingse over
weg, is dinsdagmorgen omstreeks 11
uur een aanhangwagen, behorende
bij een vrachtwagen van de firma P.
uit Middelburg, gekanteld.
Het ongeluk gebeurde, toen de chauf
feur van de vrachtauto, de 30-jarige
K. M. H., die in de richting Bergen
op Zoom reed, plotseling remde voor
een tegenligger. Deze laatste auto,
bestuurd door de 32-jarige Goesenaar
S. M. V., hield teveel links aan, het
geen voor H. aanleiding vormde de
rem in te trappen en zijn vrachtauto
naar rechts te sturen. Hierdoor be
gon de lading van de aanhangwagen,
enkele met koper gevulde vaten, te
schuiven, met het gevolg dat de aan
hangwagen kantelde. Er deden zich
DUBBELE IJVER. De politie van
het Noorse stadje Gjoevik maakt
met een bijzondere verbetenheid
jacht op een dief. Deze is er name
lijk in geslaagd de kerstgratificaties
van de politie uit het bureau te ste
len.
AAN KERSTDTS ONTKOMEN. De
Noordnederlandse bond van pluim
vee-, konijnen- en vogelliefheb
bers zal van 25 tot en met 28 decem
ber a.s. in de Groningse korenbeurs
een tentoonstelling houden van 1600
kippen, konijnen en duiven uit alle
delen van het land.
daarbij geen persoonlijke ongeluk
ken voor.
Gedurende bijna twee uur werd het
verkeer van en naar Goes ernstig
gestremd. Via Kloetinge werd het
verkeer omgelegd. Een takelwagen
van de firma Louisse uit Goes heeft
de aanhangwagen weer op zijn wie
len neergezet. Een kraan van de
firma P. uit Middelburg was inmid
dels geai-riveerd om de vaten met
koper op de aanhangwagen te laden.
(Foto P.Z.C.)
De leden van de stichting „Zeeuwse
Beeldende Kunstenaars" waren dins
dagavond druk in de weer met ha
mers, trappen, meters draad en „bos
sen" kettinkjes. Het waren de voor
bereidingswerkzaamheden voor de
tentoonstelling, die deze stichting van
vandaag (woensdag) tot en met za
terdag 3 januari a.s. in de grote zaal
van het voormalig Militair Hospitaal
te Middelburg houdt.
Het is de eerste tentoonstelling van
deze nog jonge en merendeels uit
jeugdige kunstenaars bestaande
stichting. Er moest die avond nog
heel wat geïmproviseerd worden, al
vorens men de zaken op orde had. Er
moest een extra verlichting aange
bracht worden, schotten gehaald en
in elkaar getimmerd worden en tot
slot kwam een niet gemakkelijk
werkje: het op de juiste wijze ophan
gen en plaatsen van de werkstukken.
De tentoonstelling bestaat uit onge
veer 25 schilderijen, alsmede naald
werk, ceramiek, gipsplastieken en
beeldhouwwerk.
Daar burgemeester mr. Joh. de Widt
van Middelburg verhinderd is de ten
toonstelling te openen, zal dat nu
geschieden door de onlangs benoem
de wethouder, drs. Th. J. Westerhout.
De eerste officiële daad van drs.
Westerhout dus. De opening is vast
gesteld op 4 uur des middags.
Op woensdag- en zaterdagavond is
de expositie geopend van half acht
tot half tien en andere dagen van
twee tot half zes, behalve de eerste
kerstdag en de zondagen.
Op de foto: Genietend van een kopje
koffie staat Piet Rijken uit Middel
burg belangstellend toe te kijken
hoe zijn timmerende Vlissingse col
lega Bram Pihl en Andries Minder
hout eveneens uit Middelburg, een
schilderij van laatstgenoemde aan
de schotten proberen te bevestigen.
(Foto P.Z.C.)
Prins Bernhard heeft gistermid
dag bij de kerstfeestviering van
de koninklijke familie met het pa
leispersoneel en hun gezinnen in
de toneelzaal van paleis 't Loo
een kerstrede uitgesproken, waar
in hij onder meer zei, onlangs per
soonlijk te zijn getroffen door een
kerstlegende, waarin werd verteld,
dat toen Jezus werd geboren de
zon in de hemel begon te dansen
en oude, dorre bomen weer recht
van stam werden, bladeren lu-e-
gen en geurig begonnen te bloeien.
Het wonder van Christus' geboor
te was dus aanleiding tot nog an
dere wonderen en wel die van on
verwacht nieuw leven en verjon-
ging.
„Ik vind dit een heel mooi beeld,
aangezien hierin op zo eenvoudi
ge wijze vorm wordt gegeven aan
de invloed, die het kerstgebeuren
op de christelijke wereld heeft.
Hoe vaak komt het niet voor, dat
we denken dat al ons stre
ven doelloos is, dat we ons
vertrouwen in de mens en de
wereld om ons heen verloren heb
ben en ons hiervan afsluiten, dat
we genoeg hebben van alles, in
clusief onszelf.
Dan komt het kerstfeest en als
we er dan eigenlijk toe worden
gedwongen ons open te stellen
voor het kerstgebeuren, dan wor
den we opnieuw geconfronteerd
met de Blijde Boodschap, die on3
zo heel lang geleden werd verkon
digd en die voor velen van ons,
arme, onzekere, zondige mensen,
willen wij ons haar bewust blijven
ieder jaar moet worden herhaald,
opdat wij haar in ons dagelijks
leven niet al te zeer op de achter
grond laten dringen of zelfs ver
geten", aldus de prins.
Hij besloot zijn kerstrede aldus:
,.Ik hoop van harte, en bid God,
dat ook dit jaar de warmte van
het kerstfeest het christelijk ge
loof bij velen van ons nieuw le
ven zal brengen, ons in staat stel
lend de duisternis in onszelf, die
er in een ieder is, of hij dit beseft
of niet, te overwinnen, bouwend
op de Zaligmaker die voor ons ge
boren werd en die door Zijn dood
ons verloste en voert naar de ge
nade Gods.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Verkiezingen op
twaalf maart
Het gisteren uitgegeven staatsblad
bevat het Koninklijk Besluit tot ont
binding van de Tweede Kamer met
ingang van 19 maart 1959. De kan
didaatstelling voor de verkiezingen
van de nieuwe Tweede Kamer is voor
alle kieskringen gesteld op 28 janu
ari 1959.
Donderdag 19 maart om drie uur
's middags zal de minister van bin
nenlandse zaken, bezitsvorming en
P.B.O. in een verenigde vergadering
der beide Kamers de zitting van de
Staten-Generaai sluiten en de dag
daarop, vrijdag 20 maart, zullen de
Eerste Kamer en de nieuwe Tweede
Kamer in een verenigde vergadering
voor het eerst bijeenkomen.
Volgens de kieswet móeten de ver
kiezingen gehouden worden 43 da
gen na de kandidaatstelling, dat is
dus in dit geval op donderdag 12
maart.
Ontsla? nrof. Rael als lid
vaad van State,
Aan de nieuwbenoemde minister-pre
sident prof. dr. L. J. M. Beel is op
zijn verzoek eervol ontslag verleend
als lid van de Raad van State.
Gebruiken zijn reeds
enkele eeuwen oud
De wereld is op het ogenblik vol kerstbomen. Overal zie je ze
staan; waarlijk niet alleen in kerken of kerkelijke gebouwen,
waar een zondagsschool kerstfeest zal vieren. We vinden ze op
markten en openbare pleinen. Lazen we niet dezer dagen van
Vlaardingen, waar men een 17 meter lange denneboom uit Noor
wegen heeft laten komen, die op kosten van de burgerlijke ge
meente geplaatst en versierd is en waar rond heel Vlaardingen
kerstfeest zal vieren, naar men hoopt. En heeft niet de hoofd
stad van Noorwegen, Oslo, kerstbomen uitgedeeld aan grote
havensteden, waaronder Rotterdam? We vinden kerstbomen in
alle mogelijke publieke gebouwen, zoals stations e.d., terwijl za
kenlieden van mening zijn dat tegen Kerstmis hun zaak met
een kerstboom versierd moet zijn. Geen woord uit het Evangelie
zal bij vele van deze bomen gehoord worden en geen lied ter
ere van Hem, wiens geboorte de christenheid herdenkt, zal hier
bij gezongen worden en toch meent men het kerstfeest te moe
ten markeren door een kerstboom met zijn versierselen en
lichtjes te plaatsen. Het lijkt wel of het kerstfeest is om een
kerstboom te plaatsen en niet meer om de geboorte van Christus
te gedenken.
Wat is het verband tussen de geboor
te in de stal van Bethlehem aan het
begin van onze jaartelling en die op
gedirkte denneboom Wanneer wij er
over nadenken, zal ieder onmiddellijk
toegeven dat het op het kerstfeest
gaat om de boodschap van God: U is
heden de Heiland geboren, nl. Chris
tus de Here en dat het niet gaat om
die kerstboom. En toch heeft men ze
algemeen het gevoel dat het g
kerstfeest zou zijn wanneer er geen
kerstboom werd geplaatst en ver
sierd. Deze boom is, meer dan iets an
ders het teken geworden van het
feest van Christus' geboorte. Hoe ko
men wij aan die boom, waarvan wij in
de Evangeliën en zelfs in de apocrie
fe boeken van het Nieuwe Testament
niets vinden. Er is toch ook niet een
direct verband te zien tussen die den
neboom en het gebeurde in Bethle
hem?
Hier komt de vraag op hoe lang
het gebruik van het versieren van
een kerstboom al in zwang is. We
hebben zo de gedachte dat het al
heel oud moet zijn. Toch is dat
niet het geval. Voor ons land kun
nen we wel stellen dat de versier
de kerstboom pas in het laatst van
de vorige eeuw naar hier is door
gedrongen vanuit Duitsland. Het
zal wel waar zijn, zoals we lazen,
dat de zondagsscholen met hun
kerstfeestvieringen er vooral voor
hebben gezorgd dat de kerstboom
populair werd. Het gebruik komt
dan vanuit Duitsland, waar het
enige eeuwen eerder begonnen is.
Er bestaat een beschrijving van
een feest dat hertcgin Dorothea
Sybille van Silezië op het kerst
feest van het jaar 1611 gegeven
heeft.
De feestzaal had zij laten versieren
met dennetakken en halve bomen,
waarop vele honderden lichtjes van
waskaarsen brandden. Het is in die
zelfde tijd dat er in Straatsburg, mid
den in de stad een denneboom werd
opgericht omdat het kerstfeest was.
In deze boom had men geen lichtjes
laten branden. Er is een bekende te
kening van de Duitse schilder Otto
Schweerdgeburth, waarin hij weer
geeft hoe Luther met zijn gezin
(Zie slot pag. 4 kol. 2)
In het veld
Wanneer Dag Hammarskjöld nu
zoals een kersttraditie voor
hem is geworden met de
troepen van de Verenigde Naties in
de Gazastrook het „Vrede op aarde"
zingt, zal hij wellicht terugdenken
aan de afgelopen zomer, toen in die
omgeving een gewapend conflict van
wereldomvattende omvang dreigde.
Gebeurtenissen in ditzelfde Midden-
Oosten vormden de directe aanleiding
tot die dreiging: de burgeroorlog in
de Libanon, gepaard gaande met in
menging van Syrische zijde en de
bloedige staatsgreep in Irak, die aan
vankelijk ook werd toegeschreven
aan komplotten, in Gamal Abdel Nas
sers Verenigde Arabische Republiek
gesmeed. Als secretaris-generaal der
Verenigde Naties heeft Hammars
kjöld met al deze verwikkelingen
veel zorgen beleefd. Hij moest eerst
voor de Libanon een V.N.-waarne-
merskorps op poten zetten. In juni
toog hij zelf naar het Midden-Oosten
en met zijn bekende tact pleegde hij
daar overleg met de grote heren in
diverse hoofdsteden, '"oen de politie
ke vergaderingen der Verenigde Na
ties druk in de weer waren met de
kwesties, die na de staatsgreep in
Irak waren ontstaan en waarbij ook
de landingen van Amerikaanse troe
pen in Libanon en van Britse troe
pen in Jordanië ter sprake kwamen,
heeft Hammarskjöld ongetwijfeld
achter de schermen een belangrijke
rol gespeeld.
In de algemene vergadering ont
wikkelde hij op 8 augustus een
aantal gedachten met betrekking
tot de fundamentele problemen van
het Midden-Oosten.
De verrassende resolutie, die op 21
augustus door de leden van de Arabi
sche Liga bij de algemene vergade
ring werd ingediend, vertoonde bij
zonder veel gelijkenis met deze ideeën
van Hammarskjöld. Zij bevatten o.m.
een beroep op de leden van de Arabi
sche Liga, zich niet met eikaars bin
nenlandse aangelegenheden te be
moeien en aan Hammarskjöld werd
niet alleen verzocht, „de spoedige te
rugtrekking van de buitenlandse
troepen uit Libanon en Jordanië te
vergemakkelijken" maar ook om een
studie te maken betreffende een Ara
bisch ontwikkelingsinstituutin
welke richting hijzelf ook reeds een
suggestie had gedaan. En Hammars-
kjölds tweede reis naar het Midden-
Oosten betekende de vervulling van
deze nieuwe opdracht. Hij voerde be
sprekingen in Amman. Cairo en Bei
roet en keerde op 12 september naar
het glazen en marmeren hoofdkwar
tier der Verenigde Naties in New-
York terug. Eens te meer had de vol
kerenorganisatie bewezen, nuttige
diensten aan de mensheid te kunnen
bewijzen. En haar niet slechts hoog
geplaatste maar ook hoogstaande
secretaris-generaal beantwoordde ge
heel en al aan de beschrijving die hij
bij herhaling van zijn functie gege
ven heeft in dit éne woord: hij was
„dienaar".
u vertoeft hij bij de troepen in
de Gazastrook, niet om zich te
vleien met de resultaten, die
dank zij zijn „top-organisatie" 2ijn
behaald. Al zal hij de huidige zoveel
rustiger omstandigheden wel even
vergelijken met de spanningen die
zich dit jaar hebben voorgedaan en
die aanleiding gaven tot enkele rei-
zen-op-stel-en-sprong, het is niet uit
dergelijke overwegingen dat hij zijn
reis heeft aanvaard. Het gaat er hem
nu in de eerste plaats om. solidariteit
te tonen met de mannen die op zoveel
bescheidener posten dan hijzelf, maar
toch ook zeer belangrijke posities,
hun plichten voor de Verenigde Na
ties vervullen. En welke gelegenheid
leent zich daartoe heter dan juist het
kerstfeest, met zijn Boodschap, die
tot „cosmopolitici" als Hammarskjöld
evenzeer is gericht als tot herders in
het veld en tot hoeders van de vrede
in de strook van Gaza? Zoals prof.
Kraemer elders in dit nummer be
toogt, heeft ook de Mohammedaanse
wereld enige weet van de wereldom
vattende gebeurtenissen in het Pales
tina van het begin onzer jaartelling.
Misschien zal Hammarskjöld al of
niet bedenkelijk daarvan gebruik ma
ken, wanneer hij straks van de Vrede
voor het hart, opnieuw naar enkele
hoofdsteden in het Midden-Oosten zal
gaan.
Want Hammarskjöld weet, dat het
voortdurende oplettendheid zal kosten
om de schijnbare rust die op 't ogen
blik in deze hoek van de wereld
heerst, te bestendigen Hij zal daar
toe ongetwijfeld zijn bijdrage leveren
in „geheim diplomatiek overleg",
waarvoor hij een voorkeur heeft. En
de V.N.-troepen zorgen daarvoor op
hun manier: door waakzaamheid bij
en bij nacht, in het veld.
DAG HAMMARSKJÖLD
....naar zijn troepen..
HJd. de Koningin heeft de president
der Nederlandse Spoorwegen, dr. ir.
F. Q. den Hollander, bij bevordering
benoemd tot commandeur in de Orde
van Oranje Nassau Dr. ir. Den Hol
lander zal op 29 december as. af
scheid nemen als president van de
