„De Boom" is een persoonlijkheid KERSTFEESTVIERINGEN achter het IJzeren Gordijn LOS DE KERSTPUZZEL OP! ACHTER karaat (ArK.; V <0%: CLEVELAND BEALyM IN ACHT WERK N*borz. ONGE- GAON. DE ME NING NIET DiCHTBv PERS.VNW KttVKE - VERKLA RING ZANG. STEM LOOT .TyDRuiNITE ÊNGu MUNT DIE NAAR Dicht grasland, STANJ5IG MEESTÉR scHRik: GoDiN "5 STRIEMEN DECI GRAM £ETfMM. OMBE KEND 8UAQ EATURES 'VNDICATE. De vrede van het kerstfeest is overal. Ook in de landen achter het IJzeren Gordijn en misschien wegens de heersende onderdrukking daar vooral... In elk geval dit in tegen stelling tot ons land ligt daar de nadruk op de Heilige Avond, de avond van 24 december, die overal in Oost-Europa het hoogtepunt vormt. Onze bijzondere medewerker, de Poolse journalist Billy Strenk, nodigt U op deze kerst avond uit een kijkje te gaan nemen in Estland, Letland, Hongarije, Rusland, en natuurlijk ook in Polen. Want de vrede van het kerstfeest is overal, waar ook ter wereld. Kerstman uit Lapland in Estland Ook in Estland zijn de huis vrouwen reeds weken tevo ren druk in de weer met het treffen van de nodige voor bereidingen voor de traditio nele kerstdis. En als einde lijk de met spanning ver wachte kerstavond (Jóu- luöhtu) aanbreekt, gaat het gehele gezin naar de kerk; te voet of met de arreslee door de glinsterende en kra kende sneeuw. Thuis uit de kerk volgt de tradi tionele kerstmaaltijd. Op de ta fel verschijnt „stilt" van varkens- en kalfsvlees bereid, verder de „jöuluvorst" (gekookt en daarna knappend gebakken en opgediend met bruine boter en vossebessen), dan de hoofdschotel: een speen varken of varkensrib. Hierbij drinkt men thuisgebrouwen bier uit zelfgemaakte fraai versierde houten bierpullen. Maar hoe lekker de kerstmaaltijd ook mag zijn, het grote ogenblik zowel voor de kinderen als vol wassenen vormt de komst van d^ kerstman, die volgens de over levering uit Lapland komt om de brave kinderen met cadeaus te verrassen. Gemaskerde optochten in Letland In Letland wordt op kerst avond de tafel al vroeg gedekt, rijkelijk voorzien van allerlei spijzen, want men hoopt op vele gasten. De spijzen bestaan bij voor keur uit schotels, die reeds tevoren zijn bereid, zodat men op het feest zelf zo wei nig mogelijk heeft te doen. Nooit zal de varkenskop, op verschillende wijze klaarge maakt, compleet met snuit, ontbreken. Er wordt gesmoorde zuurkool bij gegeten, in de oven gebakken ham en aardappelen in de schil met brood van gerstemeel. Als versiering worden op tafel koren aren gelegd, symbool van vrucht baarheid, kaarsen in kandelaars geplaatst, symbool van het leven, en dennetakken. Aan het plafond hangen lantaarns, van vele vak jes stro gemaakt, die door het licht een goudachtig schijnsel krijgen. Aan de muur zijn kran sen van aren bevestigd, bewaard van het oogstfeest, alles terug voerend op oude traditie, maar onveranderd met grote vreugde beleefd. ,'tBethlehemmers in Hongarije Daags voor Kerstmis, trek ken in Hongarije groepjes jongens van huis tot huis, als herders gekleed, die een houten wiegje (vaak slechts een kistje) dragen. Zingend gaan zij er binnen. In oud- Gregoriaanse liedjes verha len zij de grote Boodschap over een Kind, dat in een beestenstal geboren, in een kribbe werd neergelegd. Dan worden zij overladen met lekkernijen en ontvangen vaak ook geld. Zo gaat het op het plat teland, ih dorpen en steden en ook in Boedapest. Zonder deze „Bethlehemmers" is er geen Kerstmis in Hongarije. Zelfs in 1956 waren zij er. Hooi op tafel in Rusland Het Russische volk dat in wezen gelovig is heeft een De woorden worden horizontaal en verticaal gevormd in de richting van de pijltjes, waarbij de eerste letter altijd bij het pijltje staat; dus ook als dit naar links of naaf boven wijst! U ziet direct bij welke tekening of opgave een pijltje hoort. Het is ook mogelijk, dat van één tekening meer woorden moet vormen. In de gearceerde vakjes komt een hèie zin (b.v. uitdrukking of spreekwoord); deze is niet van Illustra ties af te leiden, zij wordt gevormd door de horizontale en verticale woorden. In de vakjes waar een pijl doorheen loopt behoort géén letter te worden ingevuld. Met zwaardere pijl tjes is de looprichting aangegeven. Voor de goede oplossers, die vóór vrijdag 26 december 12 uur 's middags hun oplossing inzenden 2ljn totaal 4 prijzen be schikbaar en wel een prijs van 25,een van 15,—, een van 10,— en een van 5,in Waardebonnen, te besteden bij onze adverteerders. Oplossingen te zenden aan de redactie Prov. Zeeuwse Courant, Walstraat 5860, Vlissingen. Op de enveloppe a.u.b. vermelden: Kerstpuzzel. grote voorliefde voor de Ma donna, voor de Moeder met het Kind. Gedurende de Ad ventstijd is alles echt vol (Van onze redactrice) In deze laatste decemberdagen zijn talloze gezinnen tijdelijk een gezinslid rijker. Geen ge zinslid van-vlees-eh-bloed maar tooh een gast die gedurende een aantal dagen zijn Vaste plaats in de woning heeft en tijdens die da gen meermalen het onderwerp van gesprek zal zijn vooral bij het jonge goed dat de woning bevolkt. Want de kerstboom is niet zomaar een opgesierd groen geval. „De Boom" is een persoonlijkheid; hij is dat althans geworden op het moment dat hij de voordeur van uw huis w,erd binnengezeuld. Vanaf het ogenblik dat hij in de woonkamer staat kruislings óp twee latjes of in een keulse pot met zand maakt hij deel uit van het gezin en hij staat er zo waar dig en onaantastbaar bij, als was hij zich bewust van zijn taak in deze sombere midwinterdagen. Hij geurt beschaafd en vertrouwd naar dennengroen, zijn „engelen haar" is nog van dezelfde ijle, zachte en tegelijk prikkelige sub stantie als dat van de kerstbo men uit onze jeugd, de glanzende glazen bollen zijn nog altijd even fragiel.Kerstfeest-met-een-böom het zou glasheldere herinnerin gen moeten oproepen aan de kerstdagen onzer kinderjaren, ge vierd in het ouderlijk of groot ouderlijk huis en toch laten die herinneringen, heel die sfeer van vroeger zich in het moderne gezin-met-een-kerstboom niet op roepen. Zijn wij minder roman tisch geworden, minder ontvan kelijk voor het mysterieuze of is onze omgeving, zijn onze mo derne, efficient gebouwde en in gerichte woningen de schuldigen? Is de kerstboom nog wel „op zijn plaats" in het hedendaagse zake- Uil" -- -- -- glanzende boodschap van 't Licht kan uitzenden... Want de plaats van de kerst boom is maar een besehei den plaats. De kerstboom wil aafiWezig zijn, maar hij wil niet opvallen. En dit laatste nu is onmogelijk, want onze moderne zakelijke huizen, met hun goede maar soms kille verlichting, zet- mening over dit onderwerp kan ten hem onbarmhartig in het fel- geven. Jammer genoeg bestaan le licht. Daarin voelt de böom zich sprekende kerstbomen niet. be- „niet thuis en ook zijn elge- halve in sprookjes. Maar kon hij aiaai's, zijn „gastheer en gast- wel praten, dan zou hij ongetwij- vrouw" zien wel dat „dé boom" i'eld vertellen dat hij zich inder- eigenlijk teveel is in hun kléine ijke interieur? et is jammer dat de kerst boom, al ls hij nog zo'n per soonlijkheid, zelf niet zijn Maar in de kleine moderne woning voelt hij zich niet op zijn plaats daad niet op zijn plaats voelt in uw modern, efficient ingericht flatje. Omdat hij in vele gevallen te groot is voor iiw beperkte woonruimte; omdat hij zich voortdurend bedreigd voelt door dat iedereen rakelings langs hem loopt; omdat zijn versierselen veel te opzichtig glinsteren In het licht van uw moderne sterke lampen die geen plekje van het vertrek in schemering kunnen la ten. Omdat er in uw woning geen hoekje, geen nisje is waarin hij. beseheiden maar tóoh helemaal aanwezig, kan staan én van waaruit nij elke avond zijn zacht- móderne bedoening. Omdat ih hun huis de schemerige hoeken en nissen ontbreken waaraan de woonkamers in het ouderlijk huis zo rijk waren, waarin de boom zijn bescheiden plaats kon vinden en van waaruit hij 's avonds on bekommerd het licht van zijn tientallen kaarsjes de kamer kon laten blnnenglanzen. Dat was wel licht het geheim van de sfeer- van-yroeger: het wonder van dë kerstboom was vlakbij, onder handbereik, maar tegelijkertijd Was er afstand, de eerbiedige af stand, welke men tot het myste rie in acht neemt». Maar nu Moet de heden daagse mehs de kerstboom voorgoed verbannen uit zijn kleine, zakëliike woning? Ach... dat zullen slechts weinig voorstanders van kerstfeest-met- een-boom over hun hart kunnen verkrijgen, en het zou ook een wel erg drastische maatregel zijn. Maar laat degene die „modern woont", zijn jaarlijkse kerstboom aanpassen bij zijn levenswijze. In zijh flatje of eengezinswoning géén grote omvangrijke boom, die een sta-in-de-weg is en de gezins leden het gevoel geeft dat zij bij de kerstboom inwonen inplaats van dè kerstboom bij hen: géén bonte veelkleurige versierselen diè alleen maar smakeloos kunnen contrasteren met de vaak tóch al gedurfde en sprekende kleuren Van èett modern interieur. Liever een klein boompje dat in dè ka mer kan staaft zonder dat volwas senen en kinderen er voortdu rend over dreigen te struikelen. En sier dat boompje dan heel lief en bescheiden óp met wat wit en zilver, met een enkel wit kaarsje, een enkel zilveren klokje inplaats van het te overladen met Kakel bonte vogels, kleurige poppetjes en lelijTte 'veelkleurige kaarsjes. Misschien zullen de kinderen het hiermee niet eens zijn maar waarom zoudt U hun smaakge- voel opzettelijk bederven door de kerstboom te degraderen tot een soort grabbelton? En heus wan neer 's avonds de kerstboom wordt aangestoken, kijkt zelfs het klein ste kind niet naar de versierselen, iuaar in de eerste plaats naar de lichtjes. verwachting. Men hoort geen vrolijke liederen en de maal tijden worden zeer sober ge houden. Maar op de Heilige Avoftd staat in de woningen van de gelovige Russen een versierde kerstboom. De tafels zijn bedekt met hooi, waarover witte tafellakens wor den gespreid. Polen breken de oplatek Bij de Poolse kerstfeestvie ring tenslotte, valt eveneens de nadruk op het feestelijke vigilie-avondmaal, mét al zijn vele tradities gebrui ken, waarvan het verbreken van de „oplatek" (een soort van ouwel) het hoogtepunt vormt. Aan het begin van het vigilie- avondmaal richt de huisvader zich tot de aanzittenden en breekt met elk van hen de „oplatek" en wenst ieder hét bêstè. Alle aan wezigen, ook het huispersoneel, zijn verplicht dit voorbeeld té volgen, hetgeen o.m. betekent, dat alle Onenigheid ên vijandschap hiermede is vergeven efi vergeten. Volgens een oud, algemeen in Po len heersend gebruik diende men aan de traditionele vigiiietafei en kele plaatsen vrij te houden, voor hen die voor altijd zijn weg gegaan. Dit nu lijkt afkomstig te zijn van een heidens feestmaal, dat eens ter ére van de doden werd gehouden. Maar ook heden wordt aan de Poolse vigilietafel ten minste één plaats vrij gehou den. zij het dan voor een onver wachte bezoeker... of ter gedach tenis aan een familielid dat in ballingschap vertoeft. En zo eindigen wij deze kor te flitsen met de woorden, waarmede dit artikel werd begonnen, n.L dat de vrede van het kerstfeest overal te vinden is^ WOENSDAG 2-1 DECEMBER 1958 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 11