Senembah maatschappij wint kort
geding om 6263 pakken tabak
mmuRD
Franse kikvorsman zwom 17 dagen
in ijskoud water
WONINGWETWONINGEN WEER
OVER PROVINCIES VERDEELD
MOORDAANSLAG IN VOORBURG
WAS GRUWELIJKE GRAP
DINSDAG 23 DECEMBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
VONNIS BIJ VOORRAAD UITVOERBAAR
„Onderbeheerstelling Ned. bedrijven
in Indonesië discriminerend"
De N.V. Senembah maatschap
pij heeft het kort geding, dat zij
over een partij van 6263 pakken
tabak aanhangig heeft gemaakt
tegen de Bank Indonesia gewon
nen. De president van de recht
bank te Amsterdam, mr. P. W.
H. Stheeman, wees de vordering
toe. De bank Indonesia in Am
sterdam zal dus deze partij ta
bak, eigendom van de Senem
bah, die zij als pand onder zich
hield, aan de Senembah maat
schappij moeten afgeven.
In het vonnis komen enkele passages
voor over de onderbeheerstelling van
Nederlandse bedrijven- in Indonesië.
Als gedaagde partij had de Bank In
donesia aangevoerd dat de onderbe
heerstelling krachtens wettelijke
voorschriften van de republiek is ge
schied en dat deze regeling niet door
een vreemde rechter mag worden
beoordeeld.
De president legde in het vonnis als
zijn mening neer dat de onderbeheer
stelling van de Nederlandse onderne
mingen in Indonesië moet worden
beschouwd „als een discriminerende
maatregel ter ondersteuning van de
door de Nederlandse regering afge
wezen aanspraken van Indonesië op
Nederlands Nieuw-Guinea en als zo
danig een evenzeer evidente als ern
stige schending vormt van het vol
kenrecht".
Volgens de president druist de
onderbeheerstelling zozeer in te
gen de in Nederland geldende op
vattingen van zedelijkheid, „dat
van een Nederlandse rechter on
der geen omstandigheid verlangd
kan worden dat hij een beroep
daarop aanvaardt". „Elk beroep op
deze onderbeheerstelling in een
geding voor de Nederlandse rech
ter tot terugvordering door een in
Nederland gevestigde n.v. naar
Nederlands recht van zich in Ne
derland bevindende eigendommen
moet dan ook falen".
Platteland
Slot van pag. 1
is geïndustrialiseerde plattelandsge
meenten te scheppen, zoals bijvoor
beeld in Friesland.
Was Zeeland in 1947 nog de meest
uitgesproken plattelands (en agrari
sche) provincie van Nederland met
65,8% van de bevolking wonende in
plattelandsgemeenten; tien jaar la
ter was dat anders. Toen stond Fries
land met 60,9% aan de top en Zee
land was al afgezakt naar de tweede
plaats, met 60,3%. Voor Zeeland be
tekende dat een bevolkingsverschui
ving van ruim 5% naar de steden en
naar het geïndustrialiseerde platte
land. Die verschuiving was iets gro
ter dan het landelijk gemiddelde.
Nu was dit verschijnsel uiteraard
niet onbekend in Zeeland. Er is al
heel wat over geschreven, maar het
is toch goed het nog eens duidelijk
omlijnd te zien in zo'n geschrift voor
de verstedelijking van de Nederland
se gemeenten. Die verstedelijking
krijgt steeds intensiever het platte
land in haar greep. Zij is een gevolg
van de grote economische structuur
veranderingen in Nederland, welke
zich ook uitstrekken tot 't platteland.
En het opmerkelijke bij deze ver
schuiving in Zeeland is, dat zij in de
achterliggende jaren wel werd bege
leid met een aantal rapporten en met
veelsoortig onderzoek, maar dat na
genoeg al dit rapporteer- en onder
zoekingswerk in de sfeer van de ob
servatie kon blijven steken omdat de
verschuiving zich vrijwel geluidloos
op basis van de normale economische
ontwikkeling voltrok. Dat kan mis
schien in de toekomst niet zo blijven,
maar voorlopig is het toch een mooi
winstpunt bij de „verstedelijking"
van Zeeland.
De Bank Indonesia, die in Indonesië
de Senembah maatschappij in de af
gelopen jaren kredieten had ver
strekt om de jaarlijkse tabaksoogsten
te financieren, beschikte in Medan
reeds over een grote partij tabak van
de Senembah, die zij als onderpand
onder zich hield voor de verstrekte
kredieten. Enkele maanden geleden
kwam de Senembah maatschappij in
Nederland ter ore, dat de Bank In
donesia deze partij tabak in Medan
voor 51 miljoen roepiah had verkocht.
Aangezien zij van mening was dat zij
slechts een schuld van 38 miljoen
rupiah aan de bank had, eiste zij dus
het vrijgeven van de partij tabak die
de bank in Amsterdam nog als onder
pand onder zich hield.
De president baseert zijn uitspraak
voorts op de overweging dat de bank
de partij in Medan zonder recht van
de hand heeft gedaan: de bank zal
dus de schade aan de Senembah
maatschappij moeten vergoeden. In
dien, zoals de bank beweert, ':de
schuld van de Senembah maatschap
pij hoger is dan 38 miljoen roepiah,
dan blijft dit bedrag volgens diverse
berekeningen toch zeker nog juist on
der de 51 miljoen roepiah. Er is dus
een saldo ten gunste- van eiseres.
Ook de tussen partijen destijds afge
sloten pandkrediet-overeenkomst ver
zet zich volgens de president niet te
gen de afgifte van de partij in Am
sterdam.
„Overwegende dat de Bank Indonesia
tegen toewijzing van de vordering
nog als bedenking heeft aangevoerd
dat daarmede alle verhaalsmogelijk-
heid (kennelijk bedoeld in Nederland)
haar wordt ontnomen maar evenzeer
overwegende dat dit een toewijzing
der vordering niet in de weg staat",
besliste de president dat de vordering
wordt toegewezen, en dat het vonnis
uitvoerbaar bij voorraad zal zijn, met
andere woorden, dat de partij tabak,
zelfs al zou de Bank Indonesia van
dit vonnis in hoger beroep gaan, ter
stond dient te worden vrijgegeven.
Het is de Twentsche Bank die de
waardepapieren, zes toondercelen van
de in een pakhuis opgeslagen partij,
onder zich houdt. De president gelast
te de Twentsche Bank deze papieren
aan de Senembah af te geven.
Bij de behandeling van het kort ge
ding was nog de kwestie van het be-
waarloon dezer papieren ter sprake
gekomen. Een vertegenwoordiger
van de Twentsche Bank had de pre
sident verzocht zelf de hoogte van
het bewaarloon vast te stellen. Deze
had vervolgens naar de gebruikelijke
tarieven voor dit bewaren geïnfor
meerd. "Op die grond had de Twent
sche Bank geantwoord dat het be
waarloon ofwel 5000 gulden ofwel,
volgens een lager tarief, 3750 gulden
zou zijn.
In het vonnis legde de president
echter neer dat hem een bewaar
loon van 500 gulden als passend
voorkwam. Voor dit bedrag zou
de Senembah maatschappij de
toondercelen dus in haar bezit
krijgen. De president veroordeel
de de Bank Indonesia in de kosten
van het kort geding die ongeveer
1000 grolden zullen bedragen.
Zeeland kreeg 650 woningen
toegewezen.
BALLONHOOFD. Zaterdagavond om
streeks half negen werd de politie
van Amersfoort gebeld voor assisten
tie. In een huis zou een inbreker
met een kaal hoofd in bed liggen.
Wat was het geval? Toen de vrouw
des huizes haar dochtertje naar bed
bracht, zag zij „een man met een
kaal hoofd" in bed liggen. Zij holde
ijlings naar beneden. Haar man durf
de evenmin naar boven en nam de
politie in de arm. Twee stoere agen
ten togen naar de bewuste kamer.
Wat zagen zij? Een opgeblazen ballon,
die half onder de dekens verborgen
lag.
IETS TE RESOLUUT. Terwijl zijn
ouders naar de kerk waren besloot
de vijftienjarige David Streicher te
Johannesburg zondag nu eens voorw
goed een einde te maken aan de
bijenplaag. Een zwerm bijen had na
melijk een nest gebouwd onder het
afdakje bij de keuken. Uitroken leek
hem het meest probate middel. De
jonge Streicher ging eohter iets te
resoluut te werk en toen zijn ouders
thuiskwamen was het huis een ro
kende puinhoop. En de bijen? Die
hebben een nieuw nest gebouwd aan
het kozijn van het keuk-nraam, het
enige stuk hout dat niet is verbrand.
Van de 40.000 van rijkswege te fi
nancieren woningen, zijn 38.150 wo
ningwetwoningen als volgt over de
provincies verdeeld:
Groningen 1400; Friesland 1300;
Drente 1000; Overïjsel 2500; Gelder
land 3600; Utrecht 2250; Noord-HolT
land 6400; Znid-Holland 10-700; Zee
land 650; Noord-Brabant 4650 en
Limburg 3700.
Amsterdam, Den Haag en Rotterdam
zullen tenminste op respectievelijk
2750, 2250 en 3250 woningwetwonin
gen mogen rekenen. Deze aantallen
zijn begrepen in de aantallen voor
de provincie waarin zij zijn gelegen.
Van de resterende 1850 woningen
zijn er 350 bestemd voor de polder
Oostelijk-Flevoland; 1500 zijn gere
serveerd voor woningwetbouw ten
behoeve van de ontwikkeling van in
dustriële bouwmethoden.
De minister van volkshuisvesting
en bouwnijverheid heeft de pro
vinciale besturen verzocht aan de
gemeenten zo spoedig mogelijk te
doen weten op welke aantallen zij
mogen rekenen.
Evenals vorig jaar heeft deze verde
ling van subsidietoezeggingen voor
woningwetwoningen door de minister
een globaal karakter. De werkelijke
aantallen toe te zeggen subsidies zul-
C.A.O. metaalindustrie
met 3 maanden verlengd.
De vakraad voor de metaalindustrie,
waarin wordt onderhandeld over
'n nieuwe collectieve arbeidsover
eenkomst, heeft in zijn vergade
ring van 18 december besloten
aan partijen bij de C.A.O. voor te
stellen de per 31 december 1958
aflopende C.A.O. met drie maan
den te verlengen.
Aanvaarding van dit voorstel houdt
In dat gedurende deze drie maan
den de besprekingen met name
over de arbeidstijdverkorting, de
versnelde invoering van de werk-
classificatie en de afschaffing
van de tariefbasislonen, in de vak-
raad zullen worden voortgezet.
Deze besprekingen, zo deelt de vak-
raad ons mee, hebben in de eer
ste plaats ten doel overeenstem
ming te bereiken over de voor
waarden waaraan bij doorvoering
van deze verlangens zou moeten
worden voldaan, waaronder met
name een adequate produktivi-
teitsverbetering, welke met een
eventuele arbeidstijdverkorting
gepaard zou moeten gaan, dient
te worden genoemd.
De vakraad heeft de hoop uitgespro
ken, dat het overleg in deze drie
maanden tot een dusdanige over
eenstemming zal leiden dat dc
basis zal zijn gelegd waarop tot
afsluiting van een nieuwe C.A.O.
kan worden overgegaan.
Schrijver Lion Fenchtwanger
in Los Angeles overleden.
De schrijver Lion Feuchtwanger is
zondag te Los Angeles overleden. Hij
is 74 jaar geworden.
Feuchtwanger werd in Miinchen ge
boren. Hij behoorde tot de eersten,
aan wie de nazi's het burgerrecht
ontnamen. Eerst vestigde hij zich in
Frankrijk. In 1941 ging hij in Cali-
fornië wonen. Hij schreef een groot
aantal dramatische werken en enige
romans, onder andere Jud Suess.
Ien mede afhangen van de aanvaard
baarheid der bouwplannen uit een
oogpunt van eenvoud, prijs construc
tiemethode en kwaliteit, alsmede van
de gehele situatie op de bouwmarkt.
De minister behoudt zich het recht
voor ten aanzien van de bestemming
der woningen voorwaarden te stellen.
Bij de verdeling heeft de minister het
advies van het centraal orgaan van
de wederopbouw en de bouwnijver
heid gevolgd. Deze commissie heeft
erop aangedrongen om ten behoeve
van de industrieBpreiding een extra
aantal woningwetwoningen te subsi
diëren. De minister acht dit echter
niet mogelijk. Wel heeft hij aan de
colleges van Gedeputeerde Staten
verzocht niet het gehele kwantum op
te delen, maar een aantal woningen
voor nieuw te vestigen gesubsidieer
de industrieën in reserve te houden.
Voor de premiewoningen is geen ver
delingsschema opgemaakt. Zoals be
kend is, is op het bouwprogramma
voor 1959 rekening gehouden met een
aantal van 40.000 particuliere wonin
gen, waarvan 38.000 premiewoningen.
Gelet op het belang dat aan het zo
veel mogelijk vrijlaten van de parti
culiere initiatieven moet worden ge
hecht, heeft dc minister, althans
voorlopig, van een verdeling daarvan
afgezien.
Worms legde verklaring
af over schrootaffaire.
Staatsanwalt dr. Theïss heeft maan
dagmiddag de heer Worms in de gele
genheid gesteld een verklaring af te
leggen naar aanleiding van zijn op
13 december 1957 Mj het Dnitse mini-
terie van Justitie Ingediende aangifte
tegen de directie van „Hansa" in ver-
id met haar aandeel in de schroot-
frande van de Zeeuwse Metaalmaat
schappij.
Hij legde zijn verklaring af in aan
wezigheid van de Haagse officier van
justitie, mr. dr. J. C. Maris.
Naar de heer Worms ons mededeelde
heeft dr. Theiss hem ruimschoots de
gelegenheid gegeven zijn aangifte toe
te lichten. Dr. Theiss zal volgens de
heer Worms nog andere getuigen ho
ren.
De politieagenten van Swaffham in
het Engelse graafschap Norfolk, heb
ben het dezer dagen niet gemakkelijk
gehad: een grote groep mensen kwam
demonstreren op de plaatselijke ra
ketbasis en aangezien zij niet van
zins waren de basis op eigen gelegen
heid te verlaten, moest de politie in
grijpen en hen vervoer aanbieden"
(foto). Later kwamen de demonstran
ten weer terug en toen loerden er
veertig gearresteerd op grond van
„obstructie tegen de politie".
Het Wereldgebeuren
Zieke genezen
Frankrijks nieuwe president Is heel
wat rustiger en harmonischer ge
kozen dan met zijn voorgangers
het geval was. De huidige president
René Coty bijvoorbeeld, kreeg in de
cember 1953 pas de vereiste meerder
heid nadat de verenigde vergadering
van de Assemblee Nationale en de
Conseil de la République twaalf keer.
had gestemd zonder dat een concreet
resultaat werd behaald. De behande
ling van dit agendapunt nam toen
een hele week van „politiek touw
trekken" in beslag. En buitenlandse
bladen hadden alle reden om Fran-
rijk aan te duiden als „de zieke man
van Europa". Dat was zondag heel
anders. De Assemblée Nationale noch
de Conseil de la République kwam er
als college aan te pas, laat staan hun
„verenigde vergadering". Volgens de
grondwet van de nieuwe. Vijfde. Re
publiek berust de verkiezing van een
president nu bij een „college", waar
van behalve de leden van Kamer en
Senaat ook behoorden de leden van
de provinciale staten, alle Franse
burgemeesters, leden van gemeente
raden in verhouding tot de grootte
van hun gemeenten en voor de grote
steden nog door de gemeenteraden
aangewezen kiezers, alsook de leden
van de parlementen der Franse ge
bieden in Afrika.
Anders dan bij algemene verkiezin
gen genoten deze „uitgelezen"
stemmers bepaalde voorrechten.
Zo kregen zij de kosten vergoed, die
verbonden waren aan een reis eerste
klasse naar de hoofdstad van het de
partement waarin hun woonplaats
ligt. En ook een „schadeloosstelling:"
voor het nuttigen van een lunch bui
tenshuis ontbrak niet: daarvoor kon
den de kiezeers een bedrag van 700
francs opnemen En dat alles terwijl
Directeur Rotterdamsche
Bank legt functie neer.
Mr. J. A. Grothe van Schellach heeft
de wens te kennen gegeven per 30
jnni 1959 zijn fnnctie van directeur
van de Rotterdamsche Bank neer te
leggen.
Het ligt in de bedoeling van commis
sarissen voor te stellen de heer Gro
the van Schellach met ingang van 1
juli 1959 te benoemen tot commissaris
van de Rotterdamsche Bank.
DADERS BEGINGEN GEEN MISDRIJF
Bloed van „slachtoffer"
bleek kïppebloed te zijn.
De politie in Voorburg vermoedt, dat
de 7.ondag aldaar gepleegde „aan
slag" een stunt is. Het bloed dat door
het zogenaamde slachtoffer op het
trottoir is achtergelaten, blijkt na
melijk geen menselijk bloed te zijn.
Het is vermoedelijk kippenbloed. Het
is nog zeer de vraag of er een vervol
ging tegen „daders" en „slachtoffer"
I kan worden ingesteld. Niemand is in
gevaar gebracht, het slachten van een
kip voor het verkrijgen van bloed is
evenmin strafbaar.
Wel strafbaar is het afdekken van
het kentekenbewijs. Wellicht dat
scherpe juristen op morele gronden
een zodanige formulering kunnen vin
den, dat vervolging mogelijk zal zijn.
Van een misdrijf is geen sprake,
hoogstens van een overtreding van
ondergeschikte details uit de Neder
landse wetgeving. Mochten de daders
de bedoeling hebben gehad een buurt
in beweging te brengen, dan zijn ze
geslaagd. Ze zijn er ook in ge
slaagd de politie tot het uiterste te
prikkelen. Was de overval een uitda
ging aan de politie om te bewijzen,
dat het met alle moderne hulpmidde
len altijd nog moeilijk is een wilde
misdaad tot klaarheid te brengen?
De daders zijn nog niet gepakt en de
auto is nog niet gevonden.
Volgens de Voorburgse politie zullen
de schuldigen wel ontmaskerd wor
den, want „als het geen misdadigers
zijn, zullen ze het succes van hnn op
zet niet voor zich kunnen houden.
Ze zullen erover willen praten en dan
komt het uit. We krijgen ze te pak
ken".
Hc
Ir. Ingen Housz heeft maandag af
scheid genomen van de Hoogovens.
Tijdens de receptie, die door talrijke
autoriteiten loerd bijgewoond, deelde
de commissaris der koningin in de
provincie Noord-Holland, dr. M.
Prinsen, hem mede, dat het H. M. de
Koningin heeft behaagd hem te be
noemen totcommandeur in de orde
van Oranje Nassau.
Op de foto het moment, waarop de
commissaris de versierselen van deze
onderscheiding bij ir. Ingen Housz
omhangt.
hun goede voornemens ten spijt
al bij voorbaat vaststond dat zij hét
land noch de wereld een verrassing
of een sensationele ontwikkeling zou
den bereiden. Niemand twijfelde im
mers of Charles de Gaulle, die thans
als premier optreedt, zou worden ge
kozen. Toen het Franse volk zich
eind september in grote meerderheid
uitsprak voor de nieuwe grondwet;
ging het er al van uit dat hij de man
zou zijn aan wie de nieuwe, belang
rijke, presidentiële bevoegdheden
zouden worden toegekend. De stem
ming voor de nieuwe grondwet kon
toen al worden opgevat als een mas
saal ondertekende vrijbrief voor De
Gaulle. Vanzelfsprekend stelden do
communisten een tegenkandidaat,
maar deze Marrane kreeg slechts
10.354 stemmen van het kiescollege,
parlement indien hij dit zelf nodig
Chatelet, die door de Unie van De
mocratische Krachten naar voren
was gebracht, had al aangekondigd
dat zijn kandidatuur geen opzienba
rend succes zou hebben. Maar deze
decoratieve grijze deken van de juri
dische faculteit der Sorbonne had het
juist geoordeeld om ook voor niet-
communïstische tegenstanders van
De Gaulle een uitwijkmogelijkheid
te scheppen. Vandaar zijn democra
tische mededinging, die met 7.722
kiescollegestemmen werd beloond. De
Gaulle zelf kreeg er 62.338.
oewel zij dus met minder drukte
gepaard ging, was deze presi
dentsverkiezing de belangrijk
ste in vele jaren. De Gaulle zal als
président over grotere macht be
schikken dan enig Frans staatshoofd
heeft genoten sind£ Napoleon III in
1852 tot keizer werd uitgeroepen.
Tot de bevoegdheden van de presi
dent behoort volgens de nieuwe
grondwet onder meer het benoemen
van premiers, het ontbinden van het
parlement indi enhij dit zelf nodig
vindt, het voeren van onderhandelin
gen met andere landen over verdra-
1 gen en het ratificeren van zulke pac
ten. Dit zijn allemaal dingen, waar
aan Coty. de president van de Vierde
Republiek, eenvoudig niet kon den
ken.
Op 8 januari zal De Gaulle het
ambt van president aanvaarden.
Inmiddels is hij al een heel eind
op streek met de verwezenlijking
van zijn oude ideaal: het koloniale
rijk te veranderen in een „gemeen
schap van volken". -Zo'n gemeen
schap past, ondanks de lossere ver
binding met de overzeese gebieden,
wel in de nationalistische gedachten-
gang van veel Fransen.
Maar de grote vraag wordt nu, wel
ke houding het nationalistische
Frankrijk op den duur zal aannemen
tegenover de Europese eenwording.
Niet zonder schrik leest men in een
rapport van een der afgevaardigden
der Unie voor de Nieuwe Republiek,
„dat de Europese gemeenschappen
(E.G.K,S.. E.E.G. en Euratom) geen
werkelijk Europa samen met Enge
land hebben voorbereid, maar daar
entegen de vorming van een werke
lijk Europa hebben belemmerd". En
dat terwijl juist Frankrijk de po
gingen om Engeland en andere Euro
pese naties door middel van een vrij
handelszone aan de Euromarkt vast
te koppelen, schipbreuk deed lijden...
De Franse kikvorsman Louis Lonrmais, 38 jaar ond, nam het er van
daag van, na over een afstand van bijna 1000 km de rivier de Fraser te
zijn afgezwommen, omdat hij iets wilde bewijzen.
Vol schrammen en kneuzingen zei Lourmais, na 17 dagen lang in do
ijskoude rivier te hebben gezwommen, dat liij „dubbel en dwars" bewe
zen had, dat er een taak te vervullen was door kikvorsmannen in de
koude en snelle wateren van Brits Columbia.
„Nergens in de wereld zijn er gro
tere zeedieren, Inktvissen, zeewier
of krabben dan voor de kust van
Brits Columbia", zei hij. „Het wa
ter bevat ongekende rijkdommen
aan zowel mineralen als voedsel,
maar wij weten daar nog zo goed
als niets van af. Wij hebben die
wereld nooit bestudeerd".
Deze man, die 100 kilo weegt en
dus goed hi zijn vet zit nij is
afkomstig uit Calais in Frankrijk
was de eerste die ooit in deze
rivier heeft gezwommen over zo'n
afstand en hij was ook de eerste
om door Hëllepoort-Canyon te
zwemmen: stroomversnellingen
vol rotsen» waar de rivier zich een
weg baant met ruw geweld tussen
nauwe rotswanden met ren snel
heid van ongeveer 30 km per uur.
Lourmais zei, dat de Fraser een
van de verraderlijkste rivieren is,
die onverwachte moeilijkheden
biedt. Toen men hem vroeg, wat
hij het ergste gevonden had van
zijn zwempartij de kou, het ijs
of de stroomversnellingen ant
woordde Lourmais met het stellen
van een tegenvraag
„Wat zou U liever willen? dood
geschoten te worden door een
jachtgeweer, een kanonskogel of
overreden te worden door een
stoomwals?"
CHARLES DE GAULLE
gekozen zonder drukte...
