PROVIMCIALE ZEEUWSE COURANT
Berlijnse verkiezingen brachten winst voor
socialisten en chr. democraten
Waarschijnlijk twee-
partijenparlement
Maanraket had niet
voldoende snelheid
Nederlands Deltamuseum komt vermoedelijk
in Zeeland
Weer minder stemmen voor communisten
VANAF 20 DEC. GEEN MILITAIR
BESTUUR MEER OVER ALGERIJE
ARTS MOEST HULPVERLENING
MET DOOD BEKOPEN
Pil T
DE
DILI
VERWACHT.
201e jaargang - no. 289
Dagblad, ultgava van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 8 dec. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L, Vorststr.
S3, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red, tel. 2425, adm. tel. 2094.
11 i Stand verkiezingen.
De bevolking van West-Berlijn 1.757.144 stemgerechtigden
heeft zondag haar stem uitgebracht voor het Huis van Afge
vaardigden en de gemeenteraden der verschillende districten
waaruit de stad bestaat.
De verkiezingen eindigden in een aanmerkelijke winst voor de
socialisten (S.P.D.) en de christen-democraten (C.D.U.) en een
vernietigende nederlaag voor de communisten. In de laatste ver
kiezingen, in 1954, behaalden zij nog slechts 4,3 pet, te weinig
om een afgevaardigde naar het Huis te zenden.
Zelfs het „Rode Wedding", een van Berlijns districten met de reputatie,
een communistisch bolwerk te zijn, liet de communistische lijst in de
steek. Op grond van de verkiezingen van zondag worden 133 zetels in het
huis van afgevaardigden en 540 zetels in de gemeenteraden in de twaalf
districten toegewezen. Stemgerechtigden waren 1.050.734 vrouwen en
706.410 mannen.
Aan de verkiezingen werd deelgeno
men door de twee grote tegenstan
ders S.P.D. en C.D.U., alsmede de
twee „takken" van de vrije democra
ten: F.D.P. en F.D.V. (Freie Demo
cratische Volkspartei), de ietwat
rechts staande middenstandspartij
„Deutsche Partei" (D.P.) en de „So-
zialistische Einheitspartei S.E.D., die
communistisch is.
In het laatste huis vah afgevaardig
den hadden de socialisten 64 zetels
Auto te water: zes
inzittenden gered
Drie bewoners van Emmer Compas-
cuum, de heren Knoop, Koops en Ka-
tuin hebben zaterdagavond zes men
senlevens gered. Vermoedelijk door
dat hij de verlichte afsluitbomen bij
een openstaande draaibrug te laat
opmerkte, reed de bestuurder van een
personenauto een kanaal in.
Twee van de heren doken het water
in en wisten de vier kinderen van de
bestuurder 4 en 10 jaar oud, door
een gebroken ruit uit de nog drij
vende auto te trekken. Met grote in
spanning slaagden zij er daarna in de
bestuurder, de heer R. Hartmann uit
Bargher Compascuum en zijn echtge
note te redden door de auto naar de
wal te ti-ekken, voordat hij geheel on
der water verdween. De derde redder
verleende hulp op de wal Alle gered
den zijn er met de schrik afgekomen.
Het echtpaar Goedegebuure te 's Hee-
renhoelc heeft zaterdag zijn zestig
jarige bruiloft gevierd. Velen kwa
men de beide hoogbejaarde echtelie
den feliciteren, terwijl de plaatselij
ke muziekvereniging een serenade
bracht. Op de foto: de heer G. G.
Tempelaars bood de heer Goedege
buure namens de buurtverenigina een
stoel aan. Mevrouw Goedegebuure,
die bedlegerig is, nam binnen de fe
licitaties in ontvangst.
(Foto P.Z.C.)
en de C.D.U. 44 zetels, terwijl de
F.D.P. nog 19 zetels had.
De uitbreiding van het aantal afge
vaardigden houdt, verband met de
toename van het aantal inwoners.
Voor West-Berlijn geldt de regel, dat
men 5 pet der stemmen moet hebben
om in het parlement vertegenwoor
digd te zijn. Dat percentage haalde
de D.P. in 1954 niet, evenmin als
enkele andere deels onpolitieke groe
peringen.
De stadsregering (senaat) van West-
Berlijn werd tot nu toe in coalitie ge
vormd door S.P.D. en C.D.U. met de
F.D.P. en haar „afvalligen" in de op
positie.
Op grond van de uitslagen van deze
verkiezingen is een twee-partijenpar-
lement waarschijnlijk in welk geval
de S.P.D. de absolute meerderheid zal
hebben.
In deze verkiezingen heeft de S.P.D.
een record-percentage stemmen be
haald na de spectaculaire overwin
ning, die zij juist tien jaar geleden,
op het hoogtepunt van de Russische
blokkade en de populariteit van bur
gemeester Ernst Reuter (S.P.D.) be
haalde. Toen namelijk verwierf de
S.P.D. 64,5 pet van de stemmen. Ge
leidelijk brokkelde dit af tot in 1954
circa 44 pet.
Bisschop Otto Dibelius, voorzitter
van de raad van Evangelische
kerken in geheel Duitsland, heeft
zondag in de Oost-Berlijnse „Ma-
rienkirche" verklaard, dat het
Russische plan voor Berlijn „nieu
we omstandigheden" met zich mee
zal brengen voor de 2 miljoen
West-Berlijners en later ook voor
de 50 miljoen West-Duitsers „of
men dit nu wil of niet".
De Bijbel zegt dat God vrije mensen
wil en geen" slaven, aldus bisschop
Dibelius, en alleen vrijheid voor allen
zal de vrede helpen vestigen. De
woorden van bisschop Dibelius zijn
het eerste gezaghebbende commen
taar van de Duitse Evangelische
kerk op de Russische voorstellen in
zake Berlijn.
BESLUIT VAN DE GAULLE
Nieuw beroep op rebellen
werd niet beantwoord.
Generaal Charles de Gaulle heeft zon
dag, zwijgend, een gewond strijder
van do rebellen de hand gedrukt tij
dens een bezoek aan een hospitaal te
Algiers. Zijn nieuw beroep op de re
bellen-leiders heeft totnutoe nog geen
antwoord gekregen. De Gaulle drong
er in Touggourt „bij de mannen op
aan, die nog hun tijd tenachter zijn en
aan de burgeroorlog vasthouden, te
begrijpen, dat de oorlogs-bladzijde
eindelijk en definitief omgeslagen is
en dat er een nieuwe bladzijde van
vooruitgang en broederschap open
ligt".
Zóndagavond vloog de premier naar
Parijs terug.
Te Algiers wordt van welingelichte
zijde vernomen, dat de generaal heeft
bepaald, dat het militaire bestuur
over Algerije twintig december zal
eindigen, om dan door burgers te wor
den overgenomen.
Verwacht wordt, dat de economische
en financiële deskundige Paul Delou-
vrier, die De Gaulle op zijn jongste
bezoek aan Algerije heeft vergezeld,
met de hoogste bestuursmacht over
Algerije zal worden bekleed, waarbij
hij echter meer als technisch, dan als
politiek bestuurder zou optreden. Het
zou de voornaamste taak van Delou-
vrier worden, toezicht te houden op
de uitvoering van het voor Algerije
opgestelde vijfjarenplan, dat beoogt
voor dit Franse overzeese gebieds
deel vooruitgang op economisch en
maatschappelijk gebied te brengen.
Delouvriers titel zou worden „rege
ringsgemachtigde voor burgerlijke
zaken".
Voorts wordt verwacht dat gene
raal Ramoul Salan, tot nu toe mili
tair opperbevelhebber en hoogste
burgerlijke gezagsdrager in Al-
gerië, ook op militair gebied een
andere functie, namelijk die van
inspecteur generaal der Franse
strijdkrachten, met Parijs als
standplaats, zal krijgen. Hij zou,
als reeds eerder gemeld, als opper
bevelhebber der Franse strijd
krachten in Algerië worden opge
volgd door zijn huidige plaatsver
vanger, de luchtmacht-generaal
Maurice Challe.
Na het bekend worden van de
resultaten voor 1472 der 1862
Westberlijnse kiesdistricten
was de stand als volgt: sociaal
democraten 663.063, christen
democraten 472.057, vrije de
mocraten 48.035, vrije Duitse
volkspartij 8618, Duite partij
42.134 en communisten 24.572
stemmen.
Op deze partijen werd respec
tievelijk 52,7 (44,6), 37,5 (30,4),.
3,8 (12,8), 0,7 (nihil), 3,3 (4,9)
en 2,0 (2,7) procent der stem
men uitgebracht, waarbij de
cijfers tussen haakjes de per-
centages weergeven, die bij de
verkiezingen in 1954 werden,
behaald.
Op het tijdstip, dat deze resul-
taten bekend waren, waren
m 1.271.363 stemmen geteld. Er
waren toen 12.894 ongeldige
ij stemmen uitgebracht.
lllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllll!llllllllllllllllllllllllll
Raket van Spoetnik 3
in dampkring verbrand
De raket, waarin zich spoetnik num-
•ner drie bevond, is woensdag in de
dampkring van de aarde terechtgeko
men en heeft daardoor „opgehouden
te bestaan", zo heeft Tass zondag mee
gedeeld. De raket heeft 2907 maal
rond de aarde gedraaid en een afstand
van circa 130 miljoen km afgelegd.
Men verwacht dat spoetnik nummer
drie nog minstens zes maanden
haar baan zal blijven.
De verbrande raket was zo groot als
een spoorwagon, aldus Tass.
Grootste na-oorlogsschip
van Italië te water
De 32.000 ton metende „Leonardo da
Vinei" het grootste transatlantische
passagiersschip dat na de laatste we
reldoorlog in Italië is gebouwd is
zondag te Genua te water gelaten.
Het schip, dat 20 miljard lire gekost
zou hebben, werd gedoopt door mevr.
Carla Gronohi, de echtgenote van de
president van Italië.
De kiel van het schip werd in Genua
ffe'egd kort nadat de 29.000 ton me-
jerrde „Andrea Doria" na een aanva
ring voor de Amerikaanse kust was
gezonken. De „Leonardo da Vinei"
heeft plaats voor 1300 passagiers. De
snelheid van het schip bedraagt onge
veer 23 knopen.
De Engelse Pooionderzoeker sir Vi
vian Fuchs (links) heeft uit handen
van prof. dr. Joachim Schultze de
gouden Ferdinand von Richthofen
medaille ontvangen. De professor, die
president is van het aardrijkskundig
genootschap in Berlijn, heeft de me
daille uitgereikt voor de grote ver
diensten van sir Vivian Fuchs tij
dens het geofysische jaar.
POGING AMERIKAANS LEGER MISLUKT
Belangrijke gegevens over
dodelijke stralingsgordel
De poging1 van het Amerikaanse le
ger om een raket naar de maan of
in een baan rondom de zon te zenden,
is niet gelukt. De 60-tons raket, ge
naamd Juno n, die zaterdagochtend
werd gelanceerd, heeft niet genoeg
snelheid gekregen. De raket en de
kegel, die zondagavond weer in de
dampkring terugkeerden, zijn boven
de Sahara, ten zuiden van Lyblë in
Frans Equatoriaal Afrika omstreeks
tien uur verbrand.
De neuskegel, genaamd Pionier UI,
was gemaakt van kunstglas met een
bekleding van goud. Zij woog onge-
De bejaarde medicus W. R. van Haga
uit Amsterdam heeft zaterdag zijn
hulpverlening aan een licht gewond
slachtoffer van een geslipte perso
nenauto nabij de Schellïngwouder-
brug in Amsterdam-Noord met de
dood moeten bekopen. Hij was met
zijn zoon uit zijn auto gestapt om
hulp te bieden aan de 36-jarige ir.
W. Baer, die met zijn personenauto
over de kop was geslagen en in de
berm van de weg terechtgekomen. De
man liep slechts enkele vervellingen
aan het gezicht op.
Juist op het moment dat de drie he
ren op het middentalud van de weg
nog even stonden te praten over het
wegslepen van de auto, slipte op het
gladde weggedeelte een van de brug
komende zware betonmengwagen en
reed recht op het groepje waarbij
zich ook een motorrijder had ge
voegd in en kwam met een zware
klap op zijn zijkant terecht op het
linker weggedeelte. De gevolgen wa
ren ontstellend. De arts Van Haga
moet op slag dood zijn geweest, zijn
37-jarige zoon liep een schedelbasis-
fractuur op, de chauffeur van de be-
tonwagen, de 50-jarige B. Ladenius,
die uit de cabine werd geslingerd,
werd ernstig gewond. Ir. Baer en de
motorrijder ontkwamen aan de cata
strofe.
IN VOORMALIG MILITAIR HOSPITAAL IN MIDDELBURG
B. en W. van Middelburg heb
ben de raad voorgesteld over te
gaan tot restauratie van de
Kloveniersdoelen (het voorma
lig Militair Hospitaal), teneinde
hierin een Delta-museum te
kunnen vestigen. De plannen
om het gebouw geschikt te ma
ken als gymnasium zijn dus van
de baan. Met de restauratie is
een bedrag van 500.000,ge
moeid, waarvan het hoogste
326.000,aan subsidies mag
worden verwacht.
Enige tijd geleden heeft het provin
ciaal bestuur van Zeeland een com
missie ingesteld, die zich diende be
zig te houden met het verzamelen
van documentatie over Zeeland-thans,
omdat het Deltaplan in de toekomst
uiteraard vele veranderingen met
zich mee zal brengen. Ged. Staten
achten het van belang, dat de huidige
situatie zo goed mogelijk wordt vast
gelegd. De afgelopen maanden heeft
deze commissie reeds uitstekend werk
verricht door een uitvoerige verza
meling foto's, diapositieven, films,
kranten- en tijdschriftknipsels aan te
leggen, welke thans is ondergebracht
in de provinciale bibliotheek. Bij de
instelling van deze commissie stond
vast, dat op de duur moest worden
getracht te komen tot stichting
van een Deltamuseum.
Inmiddels was ook van andere zij
de een initiatief ondernomen. Het
hoofdbestuur van de vereniging
„Vrienden van het Zuiderzeemu
seum" had zich namelijk tot de
Staatssecretaris van onderwijs,
kunsten en wetenschappen gewend
met het verzoek tot oprichting
over te gaan van een Deltamu
seum. De Voorlopige Monumente-
raad, die in deze zaak werd ge
hoord, meende dat er afdelingen
dienden te komen voor natuurlijke
historie en de visserij. Deze raad
vroeg zich evenwel af of er wel
voldoende grond was voor andere
culturele afdelingen.
De staatssecretaris heeft thans over
deze zaak het college van Ged. Sta
ten geraadpleegd, welk college op
zijn beurt weer is voorgelicht door de
documentatie-commissie. Deze be
sprekingen hebben er toe geleid, dat
enkele voorlopige plannen zijn opge
steld, die men in de toekomst zal po
gen te verwezenlijken. De plannen
voorzien dus in de stichting van een
Deltamuseum in Middelburg.
Er zal naar worden gestreefd dit mu
seum zo breed mogelijk op te zetten.
Derhalve zal contact worden opgeno
men met rijkswaterstaatsinstanties,
zodat ook de technische zijde van het
(Zie slot pag. 2 kol4)
veer zes kilo. De kegel volgde niet
de voorgeschreven koers. De eerste
trap van de raket heeft drie secon
den korter gewerkt dan men had be
rekend. Het was de eerste ruimte-
proef van het leger. De vorige drie
zijn door de luchtmacht genomen.
Bij een van de proeven is een projec
tiel 126.590 km ver gekomen. De Pio
nier III heeft een hoogte van 104.000
km bereikt, zodat het record van de
luchtmacht niet werd gebroken. De
pionier III kreeg een snelheid van
24.037 mijl per uur. De snelheid had
24.897 mijl (ongeveer 40.000 kilo
meter) moeten zijn.
Hoewel de poging niet is gelukt, is
de poging van wetenschappelijk
standpunt uit beschouwd, zeker geen
mislukking te noemen, zo is door
functionarissen van de NASA. (het
Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart) zondag meegedeeld.
Men heeft belangrijke gegevens over
de dodelijke stralingsgordel om de
aarde ontvangen, die zoals bekend
een van de moeilijkste te nemen hin
dernissen is voordat men een beman
de satelliet de ruimte in kan schie
ten.
Dr. Von Braun, onder wiens leiding
de raket is gebouwd, zei over de
proef: „Het is een teleurstelling,
maar ik zou willen zeggen, dat de
proef voor 90 proeent geslaagd is.
De maanraket zal nu enige wijzi
gingen moeten ondergaan. Het mis
lukken van de poging is een gevolg
van een verkeerd geplaatst ventiel,
dat de vermenging van brandstof
en zuurstof in de eerste trap van
de raket moest regelen", aldus dr.
Von Braun.
Sint-Nicolaas bevindt zich
weer in Spanje
Enthousiast begroet door ongeveer
500 mensen.onder wie ruim 200
kinderen van de Nederlandse ko
lonie, is Sint-Nicolaas zaterdag
avond op het vliegveld Prat te
Barcelona uit Nederland gearri
veerd. Geassisteerd door vijf kin
deren, heette de Nederlandse con
sul Rademaker, de bijzondere pas
sagier welkom.
Russisch schrijverscongres
had kritiek op Pasternak
Het (eerste) congres van de organisa
tie van schrijvers in de Russische Sow-
jetrepubliek heeft de auteur Boris
Pasternak ernstig gegispt als een
„koude cynicus" en een „verrader
van de Sowjet-intellectuelen".
Deze kritiek werd geuit door Leonid
Sololew, secretaris. 397 deelnemers
juichten luide.
5
VRIJ VEEL BEWOLKING.
Vrij veel bewolking, maar op de mees-
te plaatsen droog weer en slechts
enkele verspreid voorkomende opkla
ringen. In het zuidoosten aanvanke
lijk nog plaatselijk mist. Iets lagere
middagtemperaturen dan zondag.
ZON EN MAAN
9 december
Zon op 8.35 onder 16.29
Maan op 6.39 onder 15.56