Uit Zweden trekken tienduizenden
buitenlandse arbeiders weg
KAMERVOORZITTER STELDE
STEMMING VAN MOTIE UIT
ook met
Sint Nicoiaas
op ieders
Bip!
GOOISCHE BOER" NIET MEER
IN OUDHOLLANDSE STIJL
WOENSDAG 3 DECEMBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
TOENEMENDE WERKLOOSHEID
„Iedere tiende inwoner een auto"
wordt verleden tijd
(Van onze Zweedse correspondent)
Opvallend is de laatste tijd het grote aantal advertenties in de
dagbladen, waarin tweedehands auto's worden aangeboden. Niet
bij tientallen maar bij honderden tegelijk. En dat in een land als
Zweden, dat door de meeste andere Europeanen werd be
schouwd als een beloofd land, als een soort Amerika in Europa.
Tienduizenden buitenlanders, vooral Italianen en Finnen, trok
ken er heen om er te gaan werken en om er een hoger welvaarts
peil te bereiken dan ze ooit in hun eigen land hadden gekend.
Werkloosheid was er bijna onbekend, er bestond zelfs jarenlang
groot gebrek aan arbeidskrachten, en de Zweden deden dan ook
hun uiterste best om zoveel mogelijk buitenlanders naar zich toe
te lokken. Dit ondanks het feit dat men op de arbeidsmarkt al
zo'n grote steun had aan de duizenden politieke vluchtelingen
uit de Baltische landen en Polen.
De Zweedse industrie werkte op volle toeren en kon de bestel
lingen nauwelijks aan, want niet alleen de buitenlandse, maar
ook de binnenlandse markt was koopkrachtig. En iedere derde
familie, oftewel iedere tiende Zweed, kocht een auto.
Maar er zijn het laatste jaar vele te
kenen waar te nemen die er op wij
zen dat de gouden periode voor Zwe
den raakt afgelopen. Zo is er momen
teel zelfs sprake van een crisis voor
de textielindustrie. Tengevolge van
de zware concurrentie van Italiaanse,
Duitse en ook Nederlandse expor
teurs en de ieder jaar stijgende lonen
en sociale uitgaven zijn de Zweedse
textiel- en confectiefabrieken niet
meer in staat zich te bandhaven, niet
eens meer in hun eigen land. Reeds
verscheidene bedrijven hebben de
produktie moeten stopzetten of be
perken en minstens evenveel zijn er
failliet gegaan. Soortgelijke ten-
denzen zijn ook merkbaar in de me
taal- en in de houtwarenindustrie.
Uiteraard is met deze crisis in de in-
dustrie ook de werkloosheid het land
binnengekomen. Tijdens de eerste
negen maanden van dit jaar kwamen
ongeveer 20.000 mensen zonder werk,
terwijl bijna 11.000 mensen gedwon
gen werden halve dagen of halve we
ken te werken. Het ergste is nog dat
het einde van deze crisis niet in zicht
schijnt té zijn. Tal van fabrieken en
bedrijven hebben aangekondigd, dat
zij binnenkort de produktie moeten
stopzetten of beperken als er niet
spoedig nieuwe orders binnenkomen,
en nog Iedere week gaan er verschil
lende, grote en kleine bedrijven fail
liet met alle gevolgen van dien voor
het personeel.
Enkele grote metaalbedrijven hebben
laten weten dat zij tijdens de twee
weken omstreeks de jaarwisseling
hun poorten gesloten zullen houden
en het personeel op wachtgeld naar
huis zullen sturen, omdat het te kost
baar zou worden het bedrijf tijdens
deze periode van feestdagen aan de
gang te houden.
Loonstop
De regering heeft in allerijl maatre
gelen genomen om de werkloosheid
te bestrijden, o.a. door financiële
steun aan bepaalde grote bedrijven,
door het plaatsen van bestellingen
voor het leger en overheidsinstellin
gen, en door een begin te maken aan
de uitvoering van bepaalde grote pro
jecten, zoals de uitbreiding van het
wegennet, de bouw van een nieuwe
hoogoveninstallatie in Noord-Zweden,
de bouw van scholen enz. Ook ge
meentebesturen doen zoveel mogelijk
tussen
geneversis.
Vraag Uw slijter, ober of barman
ZEEROUSE C53 OENEVER
Dan proeft U het. WF is -extra"
gebeid, dus extra zacht, maar
toch robuust van karakter. Doe
als de Ware Fijnproever. Spreek
„klare" taal en bestel
ZEER OUDE
6ENEVER
in de nieuwe kneepfles
f 8.25 per hele liter
Wynand Fockink Anno 1679
hun best om de
in-leven te houden en
loosheid tegen te gaan.
Een andere maatregel die in overwe
ging is genomen om de crisis in de
industrie tegen te gaan is een loon-
herziening, of in ieder geval een
loonstop. Bij de komende onderhan
delingen over de collectieve arbeids
overeenkomsten voor het jaar 1959
willen zowel de werknemers- als de
werkgeversorganisaties er van uit
gaan dat de produktiekosten niet
meer kunnen worden verhoogd door
loonsverhogingen en nieuwe sociale
voorzieningen. In sommige gevallen
zullen de lonen waarschijnlijk zelfs
verlaagd worden doordat arbeiders
die op uurloon werken minder uren
zullen maken, b.v. in een vijfdaagse
werkweek.
En de buitenlanders? Vorig jaar be
droeg hun aantal npg ruim 135.000,
maar op het ogenblik zijn het er niet
meer dan nauwelijks 100.000. Alleen
het aantal Finnen is al verminderd
met ruim 8000 tijdens de eerste ne
gen maanden van dit jaar, maar ook
Italianen en Duitsers trekken weer
weg, naar huis of meteen door naar
landen als Australië en Nieuw-Zee-
land. En ze blijven wegtrekken, niet
omdat ze ontslagen zijn op grond van
hun vreemde nationaliteit want de
Zweden behandelen buitenlandse ar
beiders op dezelfde wijze als Zweedse
arbeiders maar omdat ze zich toch
niet zeker meer voelen.
En daarom komen dan o.a. al die
auto-acAvertenties in de kranten.
Russen verschuiven één
zondag naar zaterdag.
De Russische regering heeft besloten
tijdens het aanstaande weekeinde de
officiële rustdag van zondag naar
zaterdag te verschuiven. Het Russi
sche persbureau Tass zeïde, dat deze
maatregel genomen is om „aan de
wensen van de arbeiders tegemoet te
komen".
Naar van officiële Russische zijde
wordt verklaard geldt deze maatre
gel slechts voor deze week. Hij is ge
nomen omdat vrijdag 5 december
in Rusland een nationale feestdag is
ter herdenking van de aanvaarding
der Sowjetgrondwet en omdat men
de twee rustdagen van deze week
wilde laten aaneensluiten.
SOCIALISTISCHE FRACTIE VERONTWAARDIGD
Oester- en mosselgronden niet
onder departement van landbouw
(Van orize parlementaire redacteur)
Diepe verontwaardiging maakte zich dinsdag in de Tweede Kamer mees
ter van de fractie van de P.v.d.A., toen de voorzitter, dr. Kortenhorst, de
begroting van financiën zonder hoofdelijke stemming liet goedkeuren doch
de stemming over een door de heer Engelbertink van de K.V.P. ingediende
motie uitstelde tot hedenmiddag. Die motie, mede-ondertekend namens de
C.H.U., de A.R. en de V.V.D., verzocht de regering nog geen beslissing te
nemen over de overdracht van de tot de domeinen behorende agrarische
gronden van het departement van financiën naar dat van landbouw, visse
rij en voedselvoorziening, doch de Kamer in de gelegenheid te stellen zich
vooraf over de motieven tot deze overdracht en de concretisering nader te
oriënteren door kennisneming van een in te dienen nota en overlegging
van het rapport van de commissie Hofstee over de structuurpolitiek in de
landbouw.
Er bestond reden om aan te nemen,
dat de motie de instemming zou ver
werven van de meerderheid der Ka
mer. Immers, alleen de P.v.d.A. en
waarschijnlijk de Communisten wa
ren er tegen. De voorzitter liet de
bel voor de stemming luiden. Uit al
le hoeken van het Kamergebouw
stroomden de leden naar de .verga
derzaal. „Ik stel voor om bij zitten
en opstaan over de motie te beslis
sen", zei hij. De socialisten wensten
echter hoofdelijke stemming. De
voorzitter keek om zich heen, be
merkte dat van de fractie der K.V.
P. slechts heel weinig leden aanwe
zig waren en besliste toen, dat van
daag over de motie gestemd zou
worden.
Onmiddellijk daarna schorste hij de
vergadering voor
:te pauze.
w w de gebruikelijke
korte pauze. Toen pas drong tot de
verblufte socialistische fractie door,
wat gebeurd was. Als inderdaad was
gestemd dan zou de motie misschien
verworpen zijn...
Luid protesterend liepen de heren
Vermeer en Burger van de P.v.d.A.
naar de voorzitterstafel. Men vond
dat de president het odium van par
tijdigheid op zich laadde. Er was
evenwel niets aan te doen. De stem
ming geschiedt vandaag.
Minister Hofstra wees de suggestie
van de heer Egas (p.v.d.a.) om ook
de oester, en mosselgronden onder
het departement van landbouw te
brengen af, omdat het hier om ty
pisch vermogensbeheer gaat.
f Advertentie)
Chief Whip
Alleenwonends vrouw
tijdens brand omgekomen
Dinsdagnacht is te Heemstede de
53-jarige alleenwonende mejuffrouw
Th. Loots door brand om het leven
gekomen. De politie acht het niet uit
gesloten dat de dame op bed heeft
gerookt.
Twee politiemannen hebben nog ge
poogd het huis binnen te komen; de
hevige rook maakte dat onmogelijk.
Na de blussing vond men het stoffe
lijk overschot naast het bed.
Kindje door gas om
het leven gebracht
De 35-jarige vrouw F. M. G. te Am
sterdam, heeft gisteren vermoedelijk
in een bui van zwaarmoedigheid, ge
poogd zichzelf en haar drie kinderen
door middel van gas van het leven
te beroven. Een van de kinderen, een
meisje van zés maanden, is aan de
gevolgen van de gasvergiftiging
overleden.
Omstreeks kwart voor zes nam een
bewoner op de derde etage van het
pand een sterke gaslucht waar. Hij
verschafte zich toegang tot de bene
denwoning, waar hij de vrouw en
haar drie kinderen bewusteloos in de
voorkamer aantrof. De gaskraan
stond open.
Onmiddellijk draaide de buurman de
kraan dicht, opende de ramen en liet
de politie waarschuwen. De vrouw
moest in het Wilhelminagasthuis
worden opgenomen. Haar twee an
dere kinderen, jongens van zes en
drie jaar, kwamen er beter af dan
hun zusje en konden bij buren wor
den ondergebracht. Uit het feit dat
de vrouw een afscheidsbrief in de
woning had achtergelaten neemt de
politie aan dit hier van opzet sprake
is. Wegens moord of doodslag zal
tegen de vrouw proces-verbaal wor
den opgemaakt.
Blinden vielen in de
Seine: één dode
Ten gevolge van een tragisch onge
val is in Parijs een blinde student,
de negentienjarige Michel Fourret,
0111 het leven gekomen. Met twee
vrienden, eveneens blind, liep Four
ret over de Pont du Carousscl over
de Seine. In verband met werkzaam
heden was zand op de brug gestort.
Dc jongens voelden het zand onder
hun voeten, besloten om de hoop
heen te lopen, maar raakten de rich
ting kwijt en stortten over de leu
ning in het Seinewater. Fourret was
op slag dood. Zijn vrienden werden
gewond.
Burg. H. A. M. F. Kolfschoten
heeft namens de Jan Campert-
stichting in Den Haag de Huy-
gens- en de Vijverbergprijs uit
gereikt, resp. aan dr. Victor
van Vriesland en Marga Nimco.
Foto: v.l.n.r.: dr. Victor van
Vriesland, Marga Nimco, mr.
H. A. M F. Kolfschoten en mr.
A. Mout, voorzitter van de Jan
Campertstichting.
De wederopbouw van 't
in april 1958 afgebran
de hotelrestaurant „De
Gooische Boer" aan
Rijksweg 1 te Bussum
zal niet mee geschieden
in Oudhollandse stijl,
wegens de verbeterin
gen die Rijkswater
staat met Rijksweg 1
voor heeft (omlegging
om de noord). Het
oude gebouw past dan
niet meer in de mo
derne omgeving, meent
de directie.
Naast het café dat
ïvenals de restaurant-
zaal behouden blijft,
zal een nieuw paviljoen
worden gebouwd; de
hotelaccommodatie zal
worden uitgebreid. Het
ligt in de bedoeling
achter het nieuwe pa
viljoen een dakterras
aan te leggen. Het ont
werp is van de hand
van de Naardense ar
chitect de heer J. E. C.
Majoor. Men hoopt in
mei van het volgend
jaar het nieuwe ge
bouw in gebruik, te
kunnen nemen.
„De Gooische Boer" da
teert reeds van enige
honderden jaren terug
en was in vroeger ja
ren een geliefde pleis
terplaats voor hoofdste-
dclingen die er per rij
tuig en veelal met de
Jan Plezier heen! Ai
ken. Later werd het 'n
bekende halte van de
Gooische tram die de
verbinding onderhield
tussen Amsterdam en 't
Gooi. Een aantal jaren
geleden brachten Chur
chill en Eden een be
zoek aan ons land en
toen zij op zondagmor
gen de Gooische boer
passeerden lieten zij de
hen begeleidende
Rijkspolitie in de steek
en dronken een glas
bier op het terras.
Zilveren nlaatjes op de
stoelen, die de Engelse
staatslieden toen ge
bruikten, herinneren
nu nog aan dit bezoek.
