De historie van de heerlijkheid „Oosterstein" bij Oosterland PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer *J RIVIERA 00K IN SPANJE WORDT HET KAMPEREN IETS GEWOONS 10 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT FUNDAMENTEN VERTELLEN Door Hendrik van den Abeele in 1357 gesticht Nu door de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek de fundamenten van liet kasteel of „Versterkt Huis" Oosterstein zijn blootgelegd, is het wellicht interessant iets meer over deze Heerlijkheid en zijn respectievelijke eigenaars te vernemen. Aan de oostzijde van Duivelarid met de parochies Ouwerkerk, Nieuwerkerk en Capelle lagen in de 14e eeuw uitgestrekte schorren, wellicht overblijfselen van een vroeger ten onder gé- gane landstreek, waardoor een kreek stroomde, de Maar, Mair of Marevliet, later de Geule geheten. De Marevliet werd in 1353 afgedamd, toen Hertog Willem van Beyeren in juni van dat jaar aan Boudewyn van Roden, Claes van der Burg, Mulock Pïetersz, Hendrik Buffel en Gelof Ydgelofsz. „te dyken gaf een uitland, gheieghen Oest aan Duveland, dat groot vallen sal tusschen veertigh en vyf en veertigh hondert ghamet". Zo ontstond liet Ambacht van Oosterland (ten oosten van het land van Duïveland, vandaar de naam, onderscheiden in een groot en klein ambacht. Het kleine ambacht was bekend als dat van Oosterstein of Abeele naar de stichter Hendrik van den Abeele in 1357. In 1410 bestond Oosterstein uit voor burg, nederhof, boomgaarden, vier en een half honderd roeden dijk en vijf- entwitig gemeten lands. In 1513 was Claes Hendriksz heer van Oosterstein, waarna het in 1531 aan ridder Jean Micault kwam, een edelman van hoge Bourgondische adel, die zich in de Nederlanden had gevestigd. Deze was gehuwd met Levina Welle van Cats uit een bekend Zeeuws rid dergeslacht. De vader van Levina, Claes Lievense Welle van Cats was voor de derde maal getrouwd met Geertruida van Botland, erfdochter dier familie. Uit dit huwelijk was Levina voortgekomen. Hierdoor werd Jean Micault ook eige naar van de kleine hèerlijkheid Bot land, gelegen bewesten Sweene (Steenzwaan) en zo na aan het dorp Nieuwerkerk (Duiveland) gelegen, dat "een deel dér straat en de herberg „De Meebaal" er toe behoorden. Het was' groot 422 gemeten 278 roeden. Ook vielen hem aan het^geslacht Bot land behorende delen van Westkerke op. Tholeh toe. Verder behoorden hem de heerlijkheden Tolseinde en Rilland op: Zuid-Beveland. Door aankoop werd hij bovendien heer van Jtndévelde, een kasteel onder Eppeghemten zui den van. Meehelen. Later kochthij ook het daar gelegen kasteelRéet- velde. Hij bekleedde verschillende hoge ambten. In 1484 werd hij bij voorbeeld thesaurier van de Orde van het Gulden Vlies. In 1507 was hij ontvanger der domei nen en financiën geworden en wegens 30 jaar trouwe dienst werd hem door keizer Karei V de rang van Rent meester-Generaal van Financiën met als standplaats Brussel verleend. Als zodanig tekende hij voor de ont vangst van de gemeente Middelburg: „Ik Jan Mieanlt, Kaed Tresorier van de Ordre, en Rentmeester-Ge- nerael van de Finantiën des Kei zers onsen Heere, bekenne ontvan gen te hebben van Burgemeesters, Schepenen en Raed van Middel- Inirg in Zeeland, de somme van fiOOO guldens van veertig grooten het stuk aengaende het vernieuwen van de wet van Middelburg enz. 13 maart 1530 Micault. Uit 1515 is nog in afschrift een Com missie bewaard gebleven voor „Janne Micault" als „leenman ende schoutet van onsen hooghen banne van Zee- lant", waarin zijn taak als rechter lijk ambtenaar aldus wordt omschre ven: Onse mannen van leenen te ma nen recht, wet ende justitie te doen ende rechtveerdige vonnissen te wy- sene in alle zaecken ende stucken tot zyn kennisse ende gerecht staende ende behoorende" (uit 8e Copulaat- boek van de. Rekenkamer van Zee land fo. 121), Micault stierf in 1593 en zijn vrouw in 1547. Zij werden begraven in het koor van de Saint-Sacrement de Mi racle in de Sint-Gudejekerk te Brus sel. De steen die men op de graven plaatste was versierd met de wapens van Micault en Welle van Cats. Zij droeg dit opschrift: Hier ligt begraven heer Jan Micault, ridder, raad dér Keizerlijke Majes teit. thesorier van de Orde van het Gulden Vlies, die stierf de 7e septem ber 1539. Het door hem gekochte kasteel te Indeveld werd sedert dien tijd ge noemd Cattenhuys, toespeling op de katten in het wapen van Micault. Na de dood van Jean Micault werd zijn<_ oudste zoon Charles, toen Proost van de kerk Notre-Dame te Brugge, heer van Oosterstein en verkreeg deze behalve de bezittin gen in Zeeland ook het kasteel Heetvelde. Hij was gehuwd met Blanche de Bordeau, dochter van Jean, heer van Dion-le Val. Ridder Charles Micault "verkocht het kasteel te Heetvelde en kocht-in 1555 het kasteel van Solhof, ook genoemd het hof van Ysselaer of 'Heysselaer met grachten; tuin, boomgaard, gron den én twee boerderijen, genoemd dé Mastboom en-de Groote Grippe. Hij stierf op ll. mei l559 en werd be graven in de kerk te Aértselaer. Zijn jonggre broer. Njcolaes Micault, ge boren te Brussel in 1518 werd heer ten werd hij in 1554 benoemd tot' raadsheer en in 1568 luitenant-be waarder der charters. Hij werd bo vendien commissaris-generaal der voeding van de koninklijke legers in de Nederlanden eü erfelijk - prefect van Binche. Hij overleed op 16 augus tus 1589 en werd begraven naast zijn vrouw Marie Boisot in de St.-Gudele, in de kapel van het Saint-Sacrement de Miracle. Zijn nakomelingen be hoorden eind 18de eeuw nog tot de hoog adellijke families van België. De oudste dochter van Jean iMicaült, Eleonora, huwde op 30 mei 1532 met Hieronymus van Tuyl, heer van Se- rooskerke, Moerjnont, Welland, Sta- venisse, Sint-Aniialand, burggraaf -en Luitenant-Admirael van. Zeeland, Raadsheer van de Koning van Gas- tilië,. gouverneur van Bergen op Zoom. Hij overleed 20 mei 1571 en zijn vrouw in 1581. Zij werden begra ven op het hooge choor: te, Bêrgen;: op -Zoom, waar een monument voor- zieh van hun wapens op hun graf is opgericht. Na de dood van Charles-werd zijrf' enige zoon Philip heer van Ooster-- stein. De weduwe van Charles Mi cault vroeg de Raad van Brabant een octrooi om een deel der van hen leen roerige goederen te kunnen vervreem den en nadat dit haar in 1561 was verleend, verkocht zij de bezittingen te Aertselaer. In klooster clus de Jonge over. Het ambacht Tolseinde, dat door de hoge vloeden der zestiende eeuw evenals Rilland buitengedijkt was, schijnt reeds in 1607 aan de graaflijkheid vervallen te zijn. Pierre, Jean en Charles verkochten hun rechten op Dion-le Val in 1614. Door de geloofsvervolging in Frank rijk en de Zuidelijke Nederlanden kwamen vooral na de val van Ant werpen in 1585 vele aanhangers van de Hervorming hun toevlucht in Zee land en Holland zoeken, waar de op standelingen tegen koning Philips het roer stevig in handen hadden. Zo kwamen ook vele leden van het Noordfranse geslacht De Boulin naar deze streken en in de kerkelijke ar- chiëven van Middelburg, Dordrecht, Leiden en Amsterdam worden hun namen vermeld. Op 24 oktober 1594 gingen te Middel- ooren te Brussel m lois wera neer.in ondertrouwNicolaes Boulyn, van Indeyelde. Als.doctor do reohg -^j0«gc man m Rysel„ cn Cornelia Gillis van Nieuwerkerk. De voltrek- Philips Micault had slechts twee zus ters, Margaretha en Anna. Margare- tha trad in 1575 in het klooster van Notre Dame van de Vertroosting te Vilvoorde. Toen Philips in 1579 ongehuwd ge storven was, werd zijn zuster Anne, gehuwd met Jonkheer Anthony de Boulin, vrouwe van Oosterstein en bezitster van de eigendommen in Zee land en té Dion-le Val. Anthony noemde zich heer van Dion- le. Val en daar hij en zijn vrouw An ne een gemeenschap van goederen king van het huwelijk had in Duive land plaats. Hun te Middelburg in 1597 geboren zoon Gillis vestigde zich te Nieuwerkerk als apotheker. Waarschijnlijk is deze Nicolaes Bou lyn dezelfde als de laatste heer van Oosterstein. Zij schijnen nog verschil lende bezittingen te Nieuwerkerk te hebben gehad, want zijn nakomelin gen, die Boulyn, Boulin, Bolin, Bo- lyn genoemd werden, verkochten in het begin van de achttiende eeuw ver schillende landerijen en hofsteden. Afstammelingen.... Rechtstreekse afstammelingen zijn nog bewoners van de dorpen in Dui veland. Met Bonlfacius de Jonge kwamen dus de heerlijkheden Oosterland en Oosterstein in één hand. .Kornelis, raadsheer in de Hoge Raad, •^vei'd na de dood van zijn vader in ;fiet jaar 1625 heer van Oosterland en .Oosterstein, en Johan, burgemeester van Middelburg, na zijn broers over lijden in 1650. Deze liet de heerlijkheden na aan zijn dood na aan zijn zoon Bonifacius de Jonge, na wiens overlijden de heer lijkheden in het bezit kwamen van zijn broeder Kornelis de Jonge, bur gemeester van Middelburg in 1661. Na diens dood verkocht Jonkvrouw Henriëtte Jacoba de Jonge de heer lijkheid Oosterland aan de heer Char les Loncque.-doch behield Oosterstein voor- zichzelf. Twëe jaar later kwam Oosterstein bij testament aan Anne Jacoba Winckelman, een geslacht door hu welijk aan dat van De Jonge verbon den. In 1727 aan mr. Jacob Willem Bos- schaard, rekenmeester in de Provin ciale Rekenkamer te Vlissingen; in 1761 aan Isaac Winckelman. Op 30 april 1764 werd Oosterstein publiek verkocht met 25 gemeten lands, als mede een hofstede groot 51 gemeten 133 roeden. Koper werd Johan Steen- In 1786 kwam Oosterstein aè.n Nico- laas Ste.engracht, waardoor zij we der met de heerlijkheid Oosterland verbonden Werd- De tegenwoordige eigenaar Is baron Schimmelpenninck van der Oye,-Oos terstein, werd tijdens de Tachtigjarige Oorlof, verwoest- en nimmer meer on- gebotnvtfIjl 1744 werden de laatste muurbrokken geslecht en slechts enige hoogten en laagten in het ter rein Wezen de plaats aan, waar eens het kasteel Oosterstein had gestaan. C. VAN DE KLIPPE „Het Huis tot Oosterstein in Wel stand". Zo moet het slot er vroeger hebben uitgezien. Deze tekening draagt het jaartal 1600 en werd door A. de Haan met Oostindische inkt op papier gezet. waren aangegaan, werd na de dood van Anne in 1606 Anthony ook heer van Oosterstein. Wij kennen uit het huwelijk van An thony en Anne één dochter, onge huwd gestorven en vier zonen, Nicor laas, heer van Oosterstein, Pierre, Jean en Charles, allen kapitein in het leger. Na de dood van hun vader kwam Oosterstein ih het bezit van Nico- laas. Jean en Charles de Boulin (ook genoemd Boulin, Boulyn), waarna het nog in hetzelfde jaar in het bezit kwam van Bonifacius de Jonge, heer van Oosterland. Ook de heerlijkheid Botland ging in handen Van Bonlfa- f Advertentie) 3 in 1 make-up voor uw schoonheid. (Advertentie) Waarmee we maar zeggen willen dat 2 van de 3 Nederlandertjes bijzonder goed uitkijken als ze een balpen kopen. Ze vragen en krijgen een BIC de allerbeste balpen! Maar HIJ, nummer 3 - die kijkt niet, die neemt maar wat. Erg onverstandig. Want BIC, de échte BIC met schokbreker is de soepelste balpen - voor een goed, persoonlijk hand schrift-en.de voordeligste balpen die u kunt kopen! let op: de naam BIC staat op de schacht Vraag altijd de échte BIC - en kijk liever twéé keer! In een open veld bij Messina op Si cilië zijn verscheidene ongewoon gevorm de graftomben aangetroffen. De met marmeren platen gedekte tufstenen gra ven zijn vermoedelijk afkomstig van de oude Griekse stad Longone. Het is in liet afgelopen seizoen wel gebleken, dat de liamperende toe rist, die nog maar een paar jaar geleden door de Spanjaard gezien werd als een soort ver werpelijke „autozigeu ner", Spanje nu heeft veroverd. En dat hij bovendien In het leven en denken van de be woners van dit schier eiland een kleine revo lutie heeft ontketend. Het is nog maar kort geleden, dat het kam peren buiten de smalle Catalaanse Middelland se Zeekust, de Costa Bra va, een zeldzaam verschijnsel was, iets waar de Spanjaard ge woon niet bij kon. Met angst en wantrouwen keek de boer. naar de ze „vagebonden", die hun tent voor zijn hoe ve hadden neergezet. Nu is de ban wel hele maal gebroken. Steden en dorpen din gen naar de gunst van de autokampeerders, want men heeft bijzon der snel ontdekt, dat ook deze vorm van toe risme geld in het laatje kan brengen. Aan de Costa Brava en eigenlijk in geheel Ca- talonië is er dit Jaar vrijwel geen bocht ge weest en geen geschikt plekje, waar de tenten kampen niet uit de grond opschoten als de bekende paddestoelen. Barcelona stelde zijn toeristen zelfs een stadspark ter beschik king en zorgde ervoor dat daar alle moderne gemakken werden ge ïnstalleerd. Santander, dat zich altijd al een moderne en voor nieu we stromingen open staande stad toonde, overtrof de Catalaanse hoofdstad nog en schiep binnen enkele weken een model kam peerterrein met tele foon, postkantoor en winkels. Het kuststadje Saleu in Tarragona sloeg zelfs dit record en richtte voor zijn kamperende bezoekers een kampterrein in met warme douches, badka mers en goed gecontro leerde winkels, waar de kans op uitbuiting van de gasten nihil is. Sneller dan men ver wacht had heeft de Spanjaard zich aange past aan deze revolu tionaire verandering van zeden en gewoon ten. Hij is zelf ook gaan kamperen. Met het kamperen deed overigens ook een voor Spanje nieuwe mode zijn intrede bij de Spaanse vrouw. Senora Perez en senorita Gar cia, die tot nu toe niets wilden weten van lange of korte pantalon, die zelfs op de scooter een rok bleven dragen, zijn nu eindelijk althans op de kampeerterreinen overgegaan op shorts en spijkerbroek. En het moet gezegd worden: het staat haar charmant. De 3GS meter hoge toren in het Shibapark te Tokio, waarbij de Ei)feitoren in Parijs in het niet dreigt te verzinken, is dezer da gen voltooid. Deze hoogste vrij staande toren ter wereld is voor het bedrag van ongeveer 12 mil joen gulden gebouwd door de Nippon Television City Corpora tion". De toren draagtevenals de Ei)feitoren een hoge televisie-an tenne en heeft ook een platform, waarvan bezoekers een prachtig uitzicht over Tokio hebben. onlang* J uosLOi i.ariu de lun- damenten blootgelegd van het „Ver sterkte Huys" Oosterstein. Onderzoe kers van de Rijksdienst voor Oud heidkundig Bodemonderzoek maak ten UIL, UUi nét 'deel van de Hinde ring op de foto van clc.ronde toren moét zijn geweest, die - „Oosterstein" indertijd sierde en. die öp de andere afbeelding duidelijk is te zien. 1026. Een ogenblik vrees den piloot Storm en de an deren dat hun noodsignaal niet opgemerkt was gewor den en daarna schoot kapi tein Mare snél nog enkele vuurpijlen af. De schepen scheerden laag over het woeste water en soms za gen de inzittenden van de dobberende cabine ze hele maal niet meer door de zware deining. Maar opeens leek men hen ontdekt te hebben, want een groep van acht schepen maakte zich van de vloot los en koerste in hun richting. Weinige seconden later kruisten zij boven de dansende notedop en Sentor riep verheugd uit: „Dat is de Polaris! Dat die oude bullebak van een Vuldun mij nog eens uit de penarie zou helpen, wie had d&t ooit gedacht!" Terwijl de andere machines in een grote cirkel rondvlogen, minderde het vlaggescliip van de Shastarvloot inderdaad zijn snelheid, totdat het op korte afstand van de- schipbreukelingen vrijwel geheel stildreef op zijn machtige repusorstralen. Vrijwel on middellijk maakte zich een soort keine vlieg- boot van de Polaris los en schoot als een nij vere bij op de hulpeloos over de golven stam pende cabine. De redding Was habij!

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 6