Pleidooi in Kamer tot stopzetting
koleninvoer uit Verenigde Staten
Orion bracht zinkend Spaans schip
veilig binnen
KLANKBORD
HELFT VAN NEDERLANDSE
BEVOLKING WOONT IN STEDEN
DODENDE „KROKODILMANNEN"
IN BELGISCHE KONGO
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
„GEEN VRIJHANDELSZONE TEGEN ELKE PRIJS"
Andere oplossing voor de kolencrisis:
prijzen verlagen
(Van onze parlementaire redacteur)
Een tijdelijke stopzetting' van de koleninvoer uit Amerika is gewenst. Dit
was het oordeel van mr. P. A. Blaisse (k.v.p.) toen hij woensdag tijdens
de voortgezette behandeling van de begroting van economische zaken uit
voerig aandacht schonk aan de huidige kolencrisis. Het kolenverbruik is
in de zes lauden van de Europese Kolen- en Staalgemeenschap met 11 pro
cent teruggelopen en ruim 22 miljoen ton liggen bij de mijnen opgeslagen.
Mr. Blaisse noemde dit een ernstige zaak, zowel in sociaal als in politiek
opzicht. Daar ondanks de teruggang van het verbruik de invoer van kolen
in lier jaar, van 1954 tot 1958, is toegenomen van 80 tot 44 miljoen ton,
pleitte de heer Blaisse voor een tijdelijk invoerverbod voor Amerikaanse
kolen.
Om de kolencrisis op te lossen moe-1
ten verschillende maatregelen gelijk
tijdig worden toegepast, zo meende
mr. Blaisse. Hij sloot zich aan bij de
socialistische heer Nederhorst, die
dinsdagavond reeds had gevraagd of
de kolencrisis niet door prijsverla
ging kon worden opgelost. De heer
Blaisse meende, dat niet alleen door
middel van prijsverlaging, maar ook
door andere middelen het probleem
uit de wereld moet worden geholpen.
Zo achtte hij het nodig, dat m België
de onrendabele mijnen worden ge
sloten. Hij betreurde de moeilijkhe
den met betrekking tot de vrijhan
delszone en hoewel hij begrip heeft
voor de Franse bezwaren, kon mr.
Blaisse geen bewondering hebben
voor het Franse beleid. Hij vroeg de
minister of deze iets kon vertellen
over de achtergrond van de Franse
stroefheid. Ook wilde hij van minis
ter Zijlstra weten of hij kon bevesti
gen, dat er geen twijfel bestaat over
de uitvoering van het E.E.G.-verdrag
door- Nederland, ook indien er geen
vrijhandelszone tot stand zou komen.
Niettemin zou hij geen vrijhandels
zone willen aanvaarden tegen elke
prijs.
De expansiepolitiek van de regering
werd vooral besproken door de he
ren Hazenboseh (a.r.) en Roemers
(p.v.d.a.). Beide afgevaardigden wa
ren van oordeel, dat de regering meer
moest streven naar vergroting van
de produktie. De A.R.-woordvoerder
vroeg zich af of de regering de aan
passing van de middelen aan de be
stedingen niet op een te laag niveau
heeft gezocht. Onze gemiddelde pro-
duktiegroei blijft achter bij het ge
middelde in de andere O.E.E.S.-lan-
den, terwijl onze bevolkingsgroei
juist het hoogst is.
Wat de industrialisatie betreft spra
ken de heren Hazenboseh en Roe
mers er hun teleurstelling over uit,
dat het nieuwe aangekondigde beleid
nog niet was toegepast. De heer Ha
zenboseh was verheugd, dat de werk
loosheid in de noordelijke provincies
was gedaald, maar meende toch, dat
het aantal werklozen daar toch nog
te hoog is.
De A.R.-afgevaardigde vroeg hoe de
positie wordt van die streken, die
niet tot ontwilckelingskern worden
verklaard, maar toch liggen in het
probleemgebied. Ook vroeg de heer
Hazenboseh hoe de verhouding wordt
tussen het oude en het nieuwe indus
trialisatiebeleid. Wat zal er gebeuren
met de oude industrialisatiekernen,
die geen ontwikkelingskernen wor
den? Hij pleitte voor een zekere na
zorg voor de oude kernen. Ook de
heer Roemers vroeg wat met de oude
kernen gaat gebeuren. Worden de fa
ciliteiten gehandhaafd of is het de
bedoeling er niets meer aan te doen?
Inzake het nieuwe prijsbeleid sprak
de heer Hazenboseh de wens uit, dat
er geen wijziging zal komen in de
doelstelling. De heer Roemers betwij
felde of de invoering van dit nieuwe
beleid wel op de juiste tijd is geko
men. Hij vroeg de minister de Kamer
in te lichten over het resultaat van
zijn onderzoek naar de vleesprijzen.
Daarentegen was de heer Van
Eijsden (a.r.) er over voldaan,
dat er een zekere stabilisatie in
het prijsbeleid tot stand is geko
men. De heer Schmal (c.h.) be
sprak vooral het middenstandsbe-
leid. Hij meende, dat de midden
stand de voortdurende aandacht
van de regering moet hebben.
Minister Zijlstra zal dinsdag ant
woorden.
A.R. tegen voetbalpool
i na de mededeling van de rcgc-
dat zij een wetsontwerp tot
Ah
ring, Im
wijziging van de ioterijwet, waarin
de voetbalpool wordt geregeld, zal
indienen, de mening mocht hebben
post gevat, dat de A.R.-Tweede-Ka-
merfractie het hoofd in de schoot
heeft gelegd, dan heeft mr. Meulink,
de woordvoerder van deze fractie,
woensdag in de vergadering van de
Tweede Kamer dit misverstand wel
grondig uit de weg geruimd. De heer
Meulink gaf duidelijk te kennen, dat
de A.R.-partïj haar bezwaren tegen
de voetbalpool handhaaft, omdat hij
het moreel van ons volk aantast, ern
stige sociale bezwaren heeft en tot
ontaarding van de sport leidt.
De Staatkundig-Gereformeerde ïr.
Van Dis velde kort en krachtig von
nis over de loterijen met. het rijmpje
„loterij en spel baant me
nigeen naar de hel"
Minister Samkalden deelde mee, dat
op het naleven van de maximum-
snelheidsbepaling een scherpe con
trole zal worden gehandhaafd. Hij
deed de toezegging dat het wetsont
werp tot het invoeren van de wette
lijke aansprakelijkheid van bestuur
ders van motorrijtuigen nog dit zit
tingsjaar zal worden ingediend.
VOLGENS STATISTIEK
Zeeland heeft nog
overwegend
plattelandskarakter
Op 30 juni 1956, hei; tijdstip van de
laatste algemene woningtelling, woon
den bijna 6 miljoen Nederlanders, dat
wil zeggen ruim de helft (55 pet) van
de totale bevolking, in steden van
verschillende grootte en 3,7 miljoen
of een kwart in plattelandsgemeen
ten. Daarnaast woonde nog 1,8 mil
joen of 15 pet in kleinere en grotere
geïndustrialiseerde en gemengd agra-
risch-industriële gemeenten, terwijl
bijna 600.000 personen of 5 pet in de
forensen-gemeenten rond de grote
steden en in de specifieke woongebie
den (Kennemerland, 't Gooi, Utrecht
se heuvelrug) woonachtig waren.
Dit blijkt uit een door het centraal
bureau voor de statistiek uitgegeven
Het skiseizoen is weer begonnen. De-
se foto werd dezer dagen gemaakt
op de Zugspitse in de Beierse Alpen,
waar een internationale wedstrijd
■werd gehouden met 20 dames en 80
heren als deelnemers. Rond 2000 toe
schouwers woonden de gebeurtenis
bij. De foto werd tijdens deze wed
strijden gemaakt.
KLAP I. Drie lij-examinandi, - ieder
vergezeld van een examinator, bot
sten met drie wagens tegen elkaar
op een kruispunt van drie wegen in
de buurt van Denver (V.S.).
KLAP II. Adolph de Sena, chef van
een bijkantoor der Spaar- en Kre
dietbank van San Antonio, overhan
digde gehoorzaam 1200 dollars aan
een onverlaat, die een kaartje voor
hem neerlegde niet de boodschap:
„Geef me al het geld of je gaat er
aan". Onbeweeglijk staarde hij de
boef na toen die zich verwijderde.
Een en ander betekende een gevoeli
ge klap voor de verkoopkansen van
het boek dat De Sena zojuist had
geschreven onder de titel: „Wat te
doen bij een roofoverval".
Zeven jaar geëist
wegens doodslag.
Zeven jaar met aftrek heeft de offi
cier van justitie bij de rechtbank te
's-Gravenhage dinsdagmorgen ge-
eist tegen do 23-jarige varensgezel
P. G. A. B. uit Rotterdam, die volgens
de officier schuldig was aan doodslag.
Hem werd ten laste gelegd, zijn stief
vader, do 62-jarige bockhaudelaar U.
E. W. te hebben gewurgd.
Verdachte had een half jaar geleden
een kistje geld van zijn stiefvader
gestolen, doch deze had geen officiële
aanklacht ingediend, nadat P. een
schuldbekentenis had getekend. Van
het gestolen bedrag van 1600.
had verdachte reeds 1400.terug
betaald, maar over de laatste paar
honderd gulden was verschil van me
ning ontstaan. Toen P. uitstel van be
taling had gevraagd, had zijn stief
vader hem dit niet willen geven en
zou vervolgens hebben gedreigd, als
nog aangifte te doen bij de politie.
Hierop was een vechtpartij ontstaan,
met het trieste gevolg vandien. Ver
dachte was hierna naar Rotterdam
gegaan, waar hij een hele nacht aan
het fuiven ging.
De officier van justitie achtte dood
slag bewezen. De uitspraak Ir op 25
november.
Ook West-Duitsland heeft nu een mi
niatuur brandweerkorps en wel in
Merten bij Bonn.
publikatie „typologie van de Neder
landse gemeenten naar urbanisatie
graad."
Van de bijna 6 miljoen „stedelingen"
in ons land leefden er BVz miljoen in
de grote steden boven 100.000 inwo
ners. In de 38 kleine plattelandsstad
jes (2000 tot 10.000 inwoners) waren
ruim een kwart miljoen personen
woonachtig.
De meest geürbaniseerde provincie is
Noord-Holland met ruim 72 pet van
de bevolking in steden en nog eens
10 pet in verstedelijkte forensenge
meenten, terwijl het platteland hier
slechts 10% van de totale bevolking
omvat. Op de tweede plaats volgt Zd.-
Holland, waar eveneens 72 pet van
de bevolking in steden woont, doch
waar het platteland nog 14 pet van
de bevolking herbergt.
De provincies Friesland, Drenthe en
ZEELAND dragen nog een overwe
gend plattelandskarakter. Hier woont
nl. meer dan de helft van de bevol
king in plattelandsgemeenten.
Limburg en Noord-Brabant zijn de
gewesten met het grootste aandeel
van de bevolking in geïndustrialiseer
de plattelandsgemeenten (resp. 35 en
21 pet bij een rijksgemiddelde van 12
pet).
Een vergelijking met de situatie op
31 mei 1947 leert, dat voor geheel
Nederland het aandeel van de in plat
telandsgemeenten woonachtige bevol
king is tei-uggelopen van 29 tot 25
pet. terwijl het bevolkingsaandeel
woonachtig in geïndustrialiseerde
plattelandsgemeenten is toegenomen
van 8 pet in 1947 tot 12 pet in 1956.
Defecte atoomreactors te
Windscale radio-actief.
De twee kernreactors van de Britse
plutoniumfabriek te Windscale, die
vorig jaar oktober na een ongeluk
werden verzegeld, zullen nog min
stens tweehonderd jaar radio-actief
blijven, zo is van officiële zijde be
kendgemaakt. Zoals bekend geraak
ten vorig jaar uraniumstaven in een
der reactors oververhit, waardoor
brand ontstond en zich radio-activi
teit over de omgeving verspreidde.
Nog geen maatregelen voor
bromfietsen met grotere
snelheid dan 40 km
De minister van verkeer en water
staat heeft de A.N.W.B. medege
deeld, dat het niet opportuun is nu
reeds te overwégen of en in hoe
verre maatregelen dienen te worden
genomen, waardoor een aantal thans
nog in gebruik zijnde bromfietsen te
zijher tijd toch van een rïjkskeur
kan worden voorzien.
Sinds 1957 worden door de bij de
R.A.I. aangesloten, industrieën uit
sluitend bromfietsen afgeleverd^ die
niet harder rijden dan 40 km per
uur.
Voorts staat het sinds de wijziging
van het wegenverkeersreglement op
4» juli j.l. vast, dat de -voor 1957 in
ons land rondrijdende ca. 800.000
bromfietsen slechts tot 1 januari
1963 erkend zullen zijn, hetgeen be
tekent, dat zij na die datum niet
meer aan het verkeer mogen deelne
men.
Indien tegen het einde van de over
gangstermijn mocht blijken, aldus
de minister, dat nog een aanzienlijk
aantal tot deze groep behor.ende
bromfietsen in omloop is, kan aan de
hand van de dan beschikbare gege
vens worden nagegaan, welke maat
regelen voor dit probleem de meest
doelmatige oplossing kunnen bieden.
Jachtopziener door schot
hagel getroffen
Tijdens een jachtpartij, die dinsdag
morgen in liet duingebied van het
provinciaal waterleidingbedrijf onder
Bergen aan Zee is gehouden, werd de
72-jarige gepensioneerde jachtopzie
ner Jan Wittebrood uit Bergen ge
troffen door een op korte afstand af
gevuurd schot hagel.
Zijn beide benen werden doorzeefd
met hagelkorrels. Hij werd onmiddel
lijk per auto naar het St.-Elisabeth-
ziekenhuis te Alkmaar vervoerd. De
heer Wittebrood nam als gast aan de
jachtpartij deel. Hij heeft erkend dat
het ongeval aan zijn eigen onvoor
zichtigheid te wijten is.
Townsend ontkent
huwelijksplannen
De Britse kolonel-vlieger Peter
Townsend heeft woensdag te Dar
win in Australië ontkend, dat er hu
welijksplannen bestaan tussen hem
en de 19-jarige Franse fotografe Ma
rie -Luce Janiagne.
Mej. Jamagne. die Towsend verge
zelt naar Sydney, zei: „Al deze
praatjes over een romance zijn on
waar".
Towsend is in Australië voor 't ma
ken van opnamen voor een film, die
gebaseerd is op zijn wereldreis in '56.
Vondeling verontrust over
agrarische samenwerking
in de Benelux
Op een contactdag voor het Neder
landse zuivelwezen, die gisteren in
Den Bosch is gehouden, heeft de mi
nister van landbouw, dr. A. Von
deling, het door de nieuwe Belgi
sche regering genomen besluit om
op pen aantal zuivelprodukten ma
ximum heffingen te leggen en reeds
thans bij een redelijk hoog zuivel-
prijspeil heffingen op te leggen van
vijf francs op halfharde en harde
kaas en van twee francs op zachte
kaas en condensmelk met suiker,
voor Nederland bijzonder teleurstel
lend genoemd.
Hoewel België formeel de mogelijk
heid hiertoe had, is het feit, dat dit
zonder overleg is doorgevoerd en dat
Nederland hierdoor ernstig gedu
peerd wordt, zeer verontrustend voor
de verdere samenwerking in de Be
nelux op agrarisch terrein, aldus de
minister.
De minister heeft in zijn rede ver
schillende actuele problemen van het
Nederlandse zuivelbedrijf besproken.
Hij zag inzake het zuivelprijspeil in
vergelijking met dat van andere
agrarische produkten en ook met dat
in het buitenland, geen reden tot be
zorgdheid. Een betere kostprijs voor
de melk zal zeker nog verkregen
kunnen worden door grotere ratio
nalisatie.
In de E.E.G. zag de minister voor de
Nederlandse zuivelindustrie nog ver
schillende mogelijkheden. Naast de
grote belangstelling die er bestaat
voor het vetgehalte in de melk vroeg
de minister toch ook de aandacht
voor de voedingswaarde van melk
als eiwitbrön.
De politie van Pont-
hierstad (Belgische
Kongo) heeft een tien
tal negers gearres
teerd die zich, ver
momd ais krokodil, in
deze streek hebben
schuldig gemaakt aan
het vermoorden van
niet minder dan 32
personen.
Uit het vooronderzoek
is gebleken, dat de
moordenaars gewapend
met een kapmes en ge
huld in een soort man
tel van krokodilhuid,
's avonds in de sche
mering dan wel bij het
krieken van de dag
verscholen in het oe
verriet van de rivier of
achter een rots hun
slachtoffer afwachtten.
Dit werd dan aange
vallen als het in een
prauw kwam aanvaren
of een pad langs de ri
vier volgde. Uit de ri-
viemevel zag het
slachtoffer dan plotse
ling een monster op
doemen met een kroko-
dillenkop en -lijf, doch
met armen en benen
van een mens. Ver
lamd van schrik vorm
de het dan een gemak
kelijke prooi voor de
krokodilman.
De politie werd op de
ze moorden, die herin
neringen oproepen aan
de praktijken van de
luipaardmannen der
Kitawalasecte in het
zelfde gebied, attent
gemaakt doordat bij
de rotsen, stroomaf
waarts van Ponthi er-
stad, talrijke vermink
te lijken aanspoelden.
Uit het onderzoek is
komen vast te staan
dat aan de moorden
een oude stamhaat ten
grondslag ligt, die de
in dit gebied levende
Panamoli's voor de Ba-
sua's koesteren. Nie
mand kan zeggen hoe
ver deze oude vete te
ruggaat, noch hoe deze
plotseling zulk een
bloedige vorm heelt
kunnen aannemen.
De verdachten, allen
Panamoli's hebben hun
misdaden snel bekend
en verklaard dat zij de
Basua's wilden uit
roeien.
Zij ontkennen evenwel
zich aan menseneters
praktijken te hebben
schuldig gemaakt. De
treurige zekerheid be
staat echter, dat dit
wel het geval is ge
weest, aangezien de
verminkingen der
slachtoffers hierop dui
delijk wijzen.
Het Wereldgebeuren
Pion op twee borden
Als diplomaat heeft Vasily Vail-
yewitsj Koeznetsow de manier
van doen die de na-stalinlstische
periode in Rusland kenmerkt. Net
als verscheidene collega's kan men
heni na felle aanvallen op de „wes
terse reactionaire imperalisten" in
een gemoedelijke conversatie gewik
keld zien met persvertegenwoordi
gers van diezelfde westerse landen.
Maar bij onderhandelingen met
Koeznetsow zijn westerse staatslie
den zich altijd ervan bewust, dat hij
dan toch maar in de stalinistische
periode carrière maakte; in die tijd
bracht hij het van eenvoudig land
bouwerszoon tot hoofd van de Sow-
jet-vakbonden.
Voordat hij die vakbonden begon te
leiden in 1945 (het duurde tot 1953)
had hij, eveneens in Stalins tijd, de
belangrijke functie bekleed van ma
nager der metaalproduktie in de
Sowjet-Unie. De kennis die hem
I daarbij van pas kwam, had hij onder
meer opgedaan in de Verenigde Sta
ten waar hij in het begin der derti
ger jaren studie mocht maken van
I de fabricage en het gebruik van al-
I liages. Hij deed er ook een goede
mondvol Engels op, die hem mis
schien wel van pas komt nu hij in
Genève aan het hoofd staat van de
Sowjet-delegaties naar twee inter
nationale conferenties tegelijk: die
tot het staken van proeven met
atoomwapens welke van 31 oktober
al slepende is, en die tot voorko
ming van onverhoedse aanvallen, die
deze week werd geopend.
Tot belangrijke vorderingen in dit
zeer belangrijke overleg is het
helaas nog niet gekomen. Het
feit dat Vasily Vailyewitsj Koeznet
sow aan het hoofd van beide Sowjet-
delegaties staat, is op zichzelf a!
oorzaak van enige wrijving gewor
den. Koeznetsow is er namelijk in
zijn kwaliteit van eerste plaatsver
vangend minister van buitenlandse
zaken, dus in zijn politieke functie.
En de Amerikanen hebben steeds de
nadruk erop gelegd, dat zij de con
ferentie over het voorkomen van ver
rassingsaanvallen voorlopig aan
technici willen toevertrouwen, zoals
ook de kwestie van de kernwapen
proeven en de mogelijke controle op
een staking daarvan deze zomer,
eerst door deskundigen onder de loep
werd genomen om op die manier de
weg vrij te maken voor het hui lige
politieke overleg over die kwestie.
Er zijn dus twee heel verschillende
soorten conferenties aan de gang in
Genève: een technische over onver-
hoedese agressie en een politieke
over kernwapenproeven. Niet ten on
rechte wordt van de zijde der Ver
enigde Staten betoogd, dat Koeznet-
sows voorzitterschap van beide dele
gaties verwarring kan opleveren.
Op de eerste de beste zitting van
de „technische" conferentie
heeft Koeznetsow betoogd, dat
vooral de staten die over massa-ver
nietigingsmiddelen beschikken, de
plicht hebben om d^ oorlog en verras
singsaanvallen te verhinderen. Waar
nemers in Genève menen nu, dat het
de bedoeling- der Russen is om aan te
sturen op tweemogendheden-overleg
tussen de Verenigde Staten en Rus
land en op die manier verdeeldheid te
zaaien in het westelijke kamp. Zij
voegen daaraan toe, dat misschien
ook Kroesjtsjews voorstellen voor
overdracht van heel Berlijn aan
Oost-Duitsland moeten dienen om
disharmonie teweeg te brengen in de
N.A.V.O. Als dat de opzet was, heeft
hij zich wel erg misrekend, want men
mag aannemen dat er geen westelijke
regelingen zijn die de Westberlijners
aan het Oostduitse schrikbewind zou
den willen uitleveren in plaats van
hun de huidige oefeningen in demo
cratie te gunnen.
Hoe dit ook zij, men kan vaststel
len dat de Russen thans een uit
gebreid politiek offensief ont
plooien. En Koeznetsow, die geschik
te eigenschappen had om in Stalins
tijd carrière te maken, maar die ook
in de na-stalinistische tijd „succesvol"
bleef, die alles weet van alliages en'
na onvriendelijke woorden in de con
ferentiezalen vriendelijk weet te zijn
in de wandelgangen, staat in het mid
delpunt der belangstelling omdat hij
in dit offensief met zijn kennis van
het Engels een pioxmerol speelt.
MOEILIJK SLEEPKARWEI VERRICHT
Het Nederlandse vrachtschip
„Orion" heeft woensdag de „Cas
tillo Butron", een Spaanse vracht
vaarder, die meer dan zes nieter
gezonken was, in de Portugese
haven Leixoes afgeleverd. De of
ficieren van het Nederlandse schip
hebben bij de autoriteiten hun
verklaringen en aanspraken op
bergingsioon gedeponeerd en zijn
toen weer aan boord gegaan. De
„Orion" zal zijn onderbroken reis
naar Antwerpen zo spoedig moge
lijk voortzetten.
De „Castillo Butron", een schip
van ruim 1700 ton, had noodsei
nen uitgezonden: in de machine
kamer was een lek ontstaan
waardoor het schip meer water
maakte dan de pompen verwerken
konden. De kapitein vreesde een
ketelexplosie en vroeg hulp. De
Spaanse marine stuurde er een
sleepboot en twee oorlogsschepen
op af, maar de „Orion" stak ze
de loef af en nam de „Castillo Bu
tron", die zijn noodseinen had uit
gezonden uit een positie op onge-
.veer 60 mijl van de kust, op sleep
touw, met bestemming de dichtst
bijzijnde haven, Leixoes.
De kleine bemanning van het
Spaanse schip (ongeveer 30 man)
was in de boten gegaan en werd
na een uur door de „Orion" op
gepikt, koud en miserabel.
Het sleepkarwei kan niet gemak
kelijk zijn geweest en de berging
is maar op het randje gelukt.
Toen de „Castillo Butr* n" giste
ren de haven van Leixoes werd
binnengesleept stond het water
ruim 6 meter boven zijn water
lijn. Het schip was bijna tot aan
zijn dek onder water'verdwenen.
Het zal zo snel mogelijk in een
dok worden drooggezet.
Onmiddellijk na aankomst depo
neerde de gezagvoerder van het
Nederlandse schip zijn verklarin
gen en zijn aanspraak op ber
gingsioon.
VASILY KOEZNETSOW
...gesprekken in Genève...
Van de 13-082 paarden, die het vorige
Jaar van Ierland naar België en Frankrijk
werden verscheept, zijn 68 door of tijdens
het vervoer omgekomen, 55 ernstig ge
wond en 18 ziek geworden. Dit blijkt uit
het jaarverslag van de Internationale li
ga voor bescherming van paarden, die
bij Argentinië een protest indiende te
gen een verscheping van paarden naar
België, waarbij veie omkwamen.