Denen zijn bijzonder gesteld op
moderne woninginrichting
VENEZUELA rijk land met een
zeer arme bevolking
P
1
WYBERT
mi
PHILIPS
PHILISHAVE ISO
CONCURRENTIE RADI0-T.V.-
DAGBLADPERS IN AMERIKA
AMERIKANEN ONTWIERPEN
REEDS EEN „MAANGEB0UW"
MAANDAG 3 NOVEMBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
BOORTORENS SYMBOLEN VAN WELVAART
Modern en van marmer zijn de
nachtclubs in Caracas
ONBARMHARTIG schijnt de r.on boven het meer van Maracai
bo, waar de mens zwoegt en zweet. De bergen, die het op zee
niveau gelegen meer omsluiten, houden de warmte gevangen.
Uit deze streek put Venezuela, een van Zuid-Amerika's onrus
tigste landen zijn grote rijkdom. Het geld, dat hier ten koste
van zeer veel inspanning wordt verdiend heeft echter niet Ma-
racaibo, maar de hoofdstad Caracas rijk gemaakt. In Maracaibo
is het even warm als op het meer, waar in lange rijen de boor
torens verrijzen, maar in Caracas hoog in de bej-gen is het be
haaglijk koel. Met Sao Paulo, de Braziliaanse koffiestad is Cara
cas de snelst groeiende stad van het continent. Enorme moderne
gebouwen, kantoren en hotels, waarin het ijskastkoel is, thea
ters, universiteitsgebouwen, alles wit en modern-hoekig, gezel
lige nachtclubs, wellicht de duurste van de wereld, brede
„avenïdas"en kazernes, dat is Caracas. De kazernes zijn
er zeer groot, want al is het dan al weer maanden geleden, dat
dictator Perez Jimenez werd onttroond, rustig is het nog geens
zins in dit land dat de tweede olieproducent van de wereld is.
„Equador", schreef Hans Herbert
Götz onlangs in de Frankfurter All-
genieine, „is het klooster van het
continent, Columbia is de universi
teit en Venezuela de kazerne". De
macht van het leger is er groot.
Vele politieke beslissingen worden
genomen in luxueuze officiersclubs
aan de Avenïda los Progeres. Daar
is waarschijnlijk ook het plan tot
de staatsgreep gesmeed, die een ein
de maakte aan de heerschappij van
Jimenez.
Vermoedelijk stal hij teveel bij
eikaar gedurende de tien jaar, dat
hij aan de macht was en viel hij in
ongenade bij zijn officieren. Het
vermogen van de ex-dictator wordt op
tweehonderd miljoen dollar geschat.
Jimenez regeerde met straffe hand,
Hij hield er concentratiekampen op
na aan de mond van de Orinoco, zo
wordt verteld. Gearresteerd werd
naar willekeur. De universiteit was
een jaar lang gesloten.
Ja, het regiem wist wel raad met
zijn politieke tegenstanders. Ruim
tweeduizend politici zochten een
goed heenkomen in het buiten
land. Velen van hen zijn nu weer
teruggekeerd. Ook de rooms-katholie-
ke kerk joeg Jimenez tegen zich in het
harnas. En nog is de rust niet weer
gekeerd. Maar wat ook de fouten
van de dictator waren, zijn hoofd
stad heeft hij groot gemaakt. Beter
monument kon hij voor zichzelf niét
oprichten. Naar Amerikaanse en Eu
ropese voorbeelden is men er te werk
gegaan. Prachtige gebouwen verre
zen, vele in kostbaar marmer opge
trokken. Wegen met zes rijbanen
naast elkaar doorsnijden de stad.
Enkele jaren geletien kwam ook
«Ie nieuwe grote verkeersweg ge
reed, die de hoofdstad met zijn ha
ven La Guaira verbindt. De oude
weg, kronkelend door de bergen,
mocht dan de reiziger, die per auto
bus naar Venezuela's le stad reis
de na in La Guaira aan wal te zijn
lllllllllllllllllllllllllltlllllHl
In de Parijse kindersalonis
dit nieuwe muziekinstrument
te zienhet is de „clavietta",
die het midden houdt tussen
een mondharmonika, een fluit
en een halve hccordeon. Het
klavier is gelijk aan dat van
een kleine accordeon; voor de
benodigde lucht moet de speler
of speelster echter zelf zor-
gestapt, een mooier panorama bie
den de nieuwe weg geeft meer
veiligheid eu een snellere verbin
ding, waarin ook het vliegveld bij
La Guaira is opgenomen.
Overigens maakt deze havenstad nog
een typisch Spaans-koloniale indruk
met zijn smalle bergopwaarts gaan
de straatjes, waar de vensters van
de gepleisterde huizen getralied ziin
en de meisjes zich alleen vergezeld
van haar mama's of andere chape
ronnes op straat wagen, wanneer
het donker is.
Maracaibo
Maar ook hier bespeurt men de snel
le vooruitgang. De haven breidt zich
steeds meer uit evenals die van
Maracaibo, de tweede stad van Ve
nezuela. die circa 350.000 inwoners
telt. Men wordt er getroffen door
de felle contrasten. Als overal in het
land leven steenrijk en straatarm
hier dicht naast elkaar. Vele stra
ten hebben geen plaveisel en wan
neer ge in zo'n achterbuurt eens door
een deur naar binnen gluurt ont
waart ge in een donkere ruimte
misschien met moeiteenkele
hangmatten. De Zuidamerikaan
geeft weinig om zijn interieur. Een
ijskast en een slee van een aüto
worden ook in Venezuela belangrij
ker geacht. Toch leeft men in het uit
1571 stammende Maracaibo beschei
dener en werkt men er harder dan
in het mondaine Caracas. Alles
draait er om de olie.
Ecu Duits-Venezolaanse maat
schappij is momenteel bezig aan
de bouw van een ruim acht-en-
een-halve kilometer lange brug
over het smalste deel van het
meer hij de stad. Deze brug zal
Maracaibo verbinden met de vind
plaatsen van de olie. Het midden
stuk zal gedragen worden door
,.N
Advertentie
compleet in etui
Openverende
scheerhoofd-
houder
Ook verkrijgbaar de
wereldvermaarde
„Philishave" van 39.75
Studentenhuis met
experiment in Eindhoven
Vandaag wordt aan de Boutenslaan
in Eindhoven een begin gemaakt met
de bouw van het eerste hospitium
voor de studenten aan de Eindhoven-
se Technische Hogeschool.
Het gebouw, dat op 154 betonnen pa
len komt te rusten, zal uit twee vleu
gels bestaan die tezamen voor 150
studenten plaats zullen bieden.
De opzet bij het bouwplan (van ar
chitect J. W. H. C. Pot) is de 150 in
woners te verdelen in tien groepen
van vijftien. Deze groepen zullen het
karakter moeten krijgen van een ge
meenschap. Vermoedelijk zal in elke
afdeling de oudste student een zeker
gezag worden verleend en zullen on
derling maatregelen van orde worden
vastgesteld.
Het wordt voor de algemene ontwik
keling van de studerenden nuttig ge
acht om gemeenschappelijk een sfeer
te scheppen, waarin de studenten met
elkaar kunnen leVen en werken. Per
groep zullen bepaalde kosten worden
doorbelast, waardoor de bewoners
van het hospitium tezamen kunnen
trachten deze kosten te beperken. Dit
zal bijvoorbeeld kunnen geschieden
door per groep van vijftien elektrici-
teits-, gas- en watermeters aan te
brengen.
De totale kosten die een student in
het hospitium voor huisvesting zal
moeten betalen, liggen volgens ramin
gen tussen vijftig en tweeënvijftig
gulden.
twee pijlers van honderd meter
hoogte. Tussen deze pijlers is een
vaar wijdte van vierhonderd meter
geprojecteerd.
Verder op het meer varen deze tan
kers tussen lange rijen boortorens,
de stalen symbolen van Venezuela's
welvaart.
Olie en aardgas
De olie komt hier, vermengd met
aardgas omhoog. Het gas wordt
gescheiden van het produkt waar het
om gaat en wordt dan opnieuw on
der de aardoppervlakte geperst. Door
de druk van het gas wordt weer ande
re olie naar boven gebracht. De
mannen, die deze persstations bedie
nen werken ongelofelijk hard. Ro
ken is er ten strengste vei'boden en
om de vijf meter hangt een brand-
blusapparaat aan de wand.
Zo brengt men per jaar in Vene
zuela 146 miljoen ton ruwe olie aan
de oppervlakte. De jaarproduktie in
de Verenigde Staten is 352 miljoen
ton per jaar. Derde op dc ranglijst
is Rusland met 98 miljoen -ton.
De ruwe olie wordt voor het groot
ste deel niet in het land zelf geraf
fineerd. Curasao en Aruba varen
daar wel bij. Sinds enkele jaren is
echter ook in de Venezolaanse haven
Punta Card on een grote moderne
raffinaderij gevestigd. AI met al
heeft de staat zeventig procent van
zijn inkomsten te danken aan de
olie en de staatskas is welgevuld. De
Bolivar, de Venezolaanse munt is de
„hardste" ter wereld. Venezuela is
een rijk land, alleen zijn bevol
king is arm.
(Advertentie)
an Maracaibo varen
Op het meer
de tankers tussen lange rijen boor
torens. De symbolen van Venezuela's
welvaart. Het onrustige land is de
tweede producent van ruwe aardolie
in de wereld.
Bescherm i
Uw keel
en voorkom
verkoudheid met
Inkomen aan advertenties
neemt steeds toe
Sinds 1929 is het aantal dagbladen in
de Verenigde Staten gedaald van
1.944 tot 1.755, maar .deze daling be
gon al ver voor de geboorte van de
televisie in 1948 en bovendien is de
verkoop van dagbladen sinds 1929
gestegen van 39 tot 58 miljoen en in
1957 was het inkomen van de kran
ten uit advertenties .nog bijna drie
keer zo groot als dat vjfi*le televisie
(namelijk S,g miljard do Har tegen 1,3
miljard. De radio ontving 622 mil
joen aan advertenties).
Ondanks alle pessimisme handhaaft
de radio zich uitstekend. Sinds'1948
nam het aantal radiostations toe van
2.034 tot 3.238. Ondanks het ontstaan
van 519 televisiestations in deze pe
riode. Het inkomen aan advertenties
daalde eerst van 624 miljoen in 1952
tot 545 in 1955, maar is daarna weer
gestegen tot 622 miljoen.
Het inkomen uit de advertenties van
de televisie vertoont een stijgende
lijn. In 1953 was het nog ongeveer
gelijk aan dat van de radio, name
lijk 606 miljoen, het volgende jaar
bedroeg het 809 miljoen, in 1955 was
het miljard gepasseerd en in 1957
was het 1.290.900.000. Het inkomen
aan advertenties van de kranten
nam van^ 1953 af elk jaar toe, van
2,6 miljard in dat jaar tot 3,3 mil
jard in 1957.
Maar ondanks deze stijging ko
men steeds meer kranten in finan
ciële moeilijkheden. Uit gegevens
van het departement van finan
ciën blijkt dat 26 procent van de
NIEUWE VORMEN WORDEN POPULAIR
Duitse minister Erhard verloor
zijn hart aan Deense meubels
In Duitsland, dat bijzonder veel zuivelprodukten uit Denemarken impor
teert, keek men een beetje verbaasd, dat minister Erhard tijdens een be
zoek aan Kopenhagen verklaarde, zijnkatoor met Deense meubelen te wil
len inrichten. Als hij nu met kaas was teruggekomen, had men het be
grepen. Maar meubels
Pas als men eens rondgekeken heeft In de Deense meubelzaken, kan men
de wens van minister Erhard en van zovele andere buitenlanders, die dit
land bezoeken begrijpen. Of het nu gaat om stoelen, tafels, boeken
kasten of lampen alles wat te maken heeft met interieur vertoont moder
ne, aangename vormen.
Wat in andere landen slechts moedi
ge kopers op de markt durven te
brengén, wordt in Denemarken door
de consumentencoöperaties gefabri
ceerd en aangeboden. En ziet: het
wordt ook gekocht. De Denen weer
leggen daarmee de bewering, dat het
koperspubliek de voorkeur geeft aan
een conservatieve of smakeloze stijl.
De nieuwe vormen hebben zich
ook doorgezet in de kunstnijver
heid. „Den Permanente' 'heeft een
permanente verkoopstentoonstel
ling aan de Kopenhaagse Vester-
brogade, een der belangrijkste
winkelstraten. De vereniging, die
deze tentoonstelling organiseert en
die onder de hoge bescherming
staat van de koningin, geeft alle
Deense kunstenaars en makers
van kunslnijverheidsprodukten de
gelegenheid, hun produkten te ex
poseren. Een jury beoordeelt, of
de inzendingen aan het publiek
mogen worden aangeboden. Dat
daarbij zeer streng op kwaliteit
wordt gelet, blijkt wel uit het feit,
dat driekwart der inzendingen
wordt afgewezen. In deze exposi
tieruimte is van een simpele as
bak tot elegant gesmede sleutels
en kannen van Mexicaans zilver
van Georg Jensen stukken,
waar een edelsmid drie maanden
aan werkt alles te zien, wat
Deense kunstenaars en hands
werklieden aan werkelijk belang
rijks te bieden hebben.
Echter niet alleen aan het interieur,
ook aan de huizen zelf geven de De
nen een moderne vorm. Aan de wo
ningbouw stelt men zeer hoge eisen,
ondanks het feit, dat in de oorlog
geen huizen verloren gingen. Jaar
lijks worden ongeveer 20.000 wonin
gen gebouwd. De staat geeft hiervoor
subsidies. Overal aan de periferie van
de steden rijzen gladde, vaak gla
zen facades op.
Enkele Deense architecten hebben
een wereldnaam. Een van hen, pro
fessor Arne Jacobseu, bezochten wij
aan de oostkust van het eiland See-
land, iu zijn prachtige, hoog boven
de zee gelegen villa. „Uw huis, pro
fessor?". „Welnee. Wat denkt U
wel? Zo'n huis kan ik me niet per
mitteren. Ik heb het slechts ge
bouwd".
De eigenaar, een koffie-importeur,
gaf er 360.000 gulden voor uit. Ja-
cobsen bouwde niet alleen het uit één
verdieping bestaande huis, waarvan
de wanden voor een deel van glas
zijn, hij ontwierp ook de inrichting:
geraffineerd eenvoudig!
Een paar kilometer verder staat de
door Jacobsen gebouwde school. Of
schoon deze door 1200 leerlingen be-
SIGAARVORM1G EN ZONDER RAMEN
Een Amerikaanse ge
leerde heeft onlangs
voorspeld dat binnen
tien jaar een kolossaal,
sigaarvormig gebouw
zonder ramen, met
woon- en werkruimte
voor eeu groep ruim
tepioniers, kan worden
opgericht op de maan.
Het ontwerp is al ge
reed.
Deze geleerde, dr. John
S. Rinediart, zeide dat
het bouwsel, dat een
lengte van ruim 170 me
ter zal hebben, door ra
ketten naar de maan ge
bracht kan worden in
kleine geprefabriceerde
stukken. De montage
zou op eenvoudige wij
ze kunnen geschieden.
Op een lunchbijeen-
komst van geleerden en
regeringsfunctionaris
sen die zich met ruim
teprogramma's bezig
houden, werd een
schaalmodel van twee
meter getoond. Het is
ontworpen door de
Wonder Building Corp
of America, gevestigd
te Chicago. Het van een
alluminiumlegering ge
maakte gebouw, zou te
gen het fijne stof dat
voortdurend op de maan
neerregent, beschermd
worden door een para-
pluvormig schild.
Rinehart die directeur
is geweest van het
„Smithsonian Astrophy-
sical Observatory", en
thans verbonden is aan
de „School of mines"
van Colorado, zeide dat
het gebouw ontworpen
is met het oog op de
moeilijkste omstandig
heden die verwacht
kunnen worden een
stofzee, waarmee de
maan volgens de mening
van sommige geleerden
bedekt R
3.03/ dag- en weekbladen in het
fiscale jaar 1955'56 geen winst
maakte. Er zijn nog steeds enke
le figuren uit de wereld van de
pers die alle onheil wijten aan de
opkomst der televisie, maar in
werkelijkheid zijn de moeilijkhe
den waarschijnlijk veroorzaakt
door een complex van omstandig
heden, waarin de stijging der kos
ten een belangrijke rol speelde.
De salarissen zijn sinds 1929 drie
vier keer zo hoog geworden, de in
voering van de werkweek van vijf
dagen rondom 1938 maakte een uit
breiding van het personeel nodig en
de materiaalkosten stegen op enor
me wijze. Deze stijging der kosten
is waarschijnlijk niet 'geheel opge
vangen door de verhogingen der ad
vertentietarieven. De grotere mecha
nisering en de stijging der abonne
mentsgelden (de meeste kranten kos
ten nu vijf tot tien dollarcents (19
tot 36 cent).
De opkomst van nieuw- en amuse
mentsmedia is zeker van invloed ge
weest op de vorm van krant en ra
dio.
Sinds de opkomst van de radio zijn
de extra-edities van de kranten min
der geworden en besteden de bladen
meer aandacht aan artikelen over de
achtergrond van het nieuws cn ver
der aan reportages.
Opzienbarender is de vormwijzï-
ging die de radio heeft ondergaan
sinds 1948. De meeste stunt-pro
gramma's zijn verdwenen, het
aandeel van de muziek is enorm
toegenomen. Vervolghoorspelen
zijn zeer in de mode en over het
algemeen .-ordt veel meer ge
werkt met opgenomen program
ma's dan met directe uitzendin
gen.
Enkele radiostations moeten het uog
in hoofdzaak hebben van de laatste
tophits, maar daarnaast zijn er ook
steeds meer die klassieke muziek uit
zenden en rustiger amusementsmu
ziek. De radio is tot de verrassende
ontdekking gekomen, dat er nog
steeds een groot aantal Amerikanen
is dat liever rustig naar muziek luis
tert dan kijkt naar dé" televisie.
zocht wordt, heeft men niet de in
druk, te maken te hebben met een
massa-bedrijf. De school bestaat na
melijk uit een aantal, met elkander
verbonden, aparte gebouwen. Twee
klassen hebben steeds samen een
speelplaats.
Een moedige architectonische onder
neming is ook de Aalborg-hal op Jut
land. Daar, in die slechts 110.000 in
woners tellende stad, werd een feest
gebouw-hotel neergezet met 800 ka
mers en een zaal voor 3.400 bezoe
kers. Alle moderne hulpmiddelen
vindt men er. Een circus kan er
evengoed optreden als een symfonie
orkest. De zaal kan door een ver
schuifbare achterwand kleiner ge
maakt worden. In dit gebouw, dat
zich bezig is te ontwikkelen tot het
culturele middelpunt van Jutland,
heerst een voortdurende bedrijvig
heid.
Datzelfde kan niet gezegd worden
van de wereldberoemde Aalborgse
Aquavitfabriek. Twee maanden per
jaar wordt deze stilgelegd. Want de
Denen kunnen zich niet zoveel borrel
tjes permitteren als de fabriek ma
ken kan. Dat heeft financiële rede
nen: de produktie van een fles kost
3 kronen, maar men betaalt er 25
kronen voor. Het grootste deel hier
van steekt de fiscus in zijn zak. Niet
alleen is het een welkome belasting,
maar bovendien rantsoeneert vader
tje staat op deze wijze zijn, op alco
hol, soms wat al te verzotte kinderen.
Prettig vinden de Aquavit-fabri-
kanten dit niet. Toch doet ook zij,
wat verschillende andere grote
Deense bedrijven ook doen: het
bestemmen van een deel van de
winst voor de gemeenschap. De
grootste naam heeft in dit opzicht
de Kopenhaagse Carlsberg-brou-
werij gemaakt. Niet alleen schonk
zij de Deense hoofdstad zijn be
roemde symbool, de kleine char
mante zeemeermin aan het prach
tige havenfront, maar ook de be
kende kunstverzameling, de glyp-
thotheek.
Maar bovendien stelt zij voortdurend
aan een beroemd geleerde een huis
met een groot park, alsmede een jaar
geld ter beschikking, opdat hij zich
ongestoord aan zijn wetenschappelij
ke arbeid wijden kan. Op het ogen
blik woont de atoomgeleerde en no-
belprijswinnaar Nils Bohr in deze
villa.
