PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nederland en Australië spraken in
Canberra over bestuursprobleem
Eerste fase Grevelingendam vordert
Kort communiqué als sluitstuk
WEINIG HOOP OP REDDING
VOOR 89 INGESLOTENEN
201e jaargang - no. 252
Dagblad, ultgava van de tlrma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 25 okt. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mlm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 03, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. S, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee. red. tel, 2425. adm. tel. 2094.
Amerika zal zich verzetten tegen
gebruik van geweld op N.-Guinea
De besprekingen tussen Australië en Nederland, die in Canberra
zijn gehouden, zijn gisteren beëindigd. Gesproken werd over
interne bestuursprobleraen op Nieuw-Guinea. In een communi
qué is meegedeeld, dat de twee landen een aantal aanbevelingen
gedaan hebben voor het bevorderen van het welzijn der Gninee-
se bevolking. In dit communiqué werd er de nadruk op gelegd,
dat het een conferentie op bestuursniveau betrof en dat deze
alleen bevoegd was besprekingen te voeren en aanbevelingen
te doen.
Er is ook gesproken over ontwikkeling van gemeenschappelijke
centra voor technische opleidingen, het samenbrengen van tech
nische vaardigheden en de mogelijkheid, dat inheemse leerlin
gen uit Nederlands Nieuw-Guinea middelbare scholen in Papoea,
het Australische deel van Nieuw-Guinea, en in Australië bezoe
ken. De conferentie is verlopen „in een atmosfeer van bereidheid
om nauwe administratieve samenwerking tot stand te brengen
met het oog op het welzijn van de inheemse bevolking aan
weerszijden van de grens, rekening houdend met haar etnologi
sche en geografische verwantschap", aldus het communiqué.
Op vragen over de bespreking over
schadevergoeding voor de door de
Indonesiërs onteigende Nederlandse
bezittingen, zeide ambassadeur
Young: „uiteraard nemen de Ver
enigde Staten voortdurend hun con
tractuele verplichtingen in het bui
tenland in beschouwing. Daarbij wor
den ook de problemen betreffende
de Amerikaanse eigendommen in In
donesië in ogenschouw genomen, en
dit is weer indirect van invloed op
de eigendommen van andere volke
ren".
De ambassadeur merkte vervolgens
op, dat de Nederlandse minister van
buitenlandse zaken, Luns, een waar
devolle bijdrage tot de besprekingen
in Washington heeft geleverd. „Hij
werd zeer goed ontvangen".
Antwoordend op een vraag naar
aanleiding van de recente ver
klaring van minister Luns, dat
de Verenigde Staten het tenvol-
le eens zijn met Nederland om
zich in Nederlands Nieuw-Gui
nea tegen elk gebruik van ge
weld te verzetten, zeide de heer
Young: „Wij onderschrijven de
verklaring van minister Luns
over Nieuw-Guinea ten volle".
Berichten als zou op deze conferentie
een defensieplan voor Nieuw-Guinea
opgesteld zijn, werden door de Au
stralische minister ad interim voor
buitenlandse zaken, McBride, van de
hand gewezen als louter verzinsels.
De Amerikaanse ambassadeur in
Nederland, Philip Young, heeft
donderdag bij zijn vertrek uit
New York naar Nederland ver
klaard, tijdens de besprekingen,
die hij de laatste drie weken op
het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft gehad,
„aan beide zijden een zeer reeële
overeenstemming over alle Ame
rikaanse en Nederlandse vraag
stukken" te hebben geconstateerd.
Verjaardag
Het is niet zó geweest, dat giste
ren op de dag, der Verenigde
Naties allerwege in Neder
land en daarbuiten de witte vlag
met de blauwe wereldbol heeft ge
wapperd. Er is hier en daar op onze
aardbol wel een toespraakje gehou
den en er waren wel een paar con
certen. maar dat was alles. Uitbun
dig gevierd is de feestdag van de
Verenigde Naties stellig niet!
In de Pleyel-zaal te Parijs was een
Unesco-concert georganiseerd. Daar
speelden twee violisten van wereld
naam, Yehudi Menuhin (Verenigde
Staten) en David Oistrach (Rusland)
het concert voor twee violen van
Joh. S. Bach. De Amerikaan speelde
de eerste viool en de Rus de tweede.
Het Franse Omroepkamerorkest
zorgde voor de begeleiding.
Men zou bijna de verzuchting slaken:
was het maar zo in de twintigste
eeuwse werkelijkheid en niet alleen
bij de zeventiende eeuwse muziek
van Bach! Want het feit, dat Rus
land en de Verenigde Staten beide
de eerste viool willen spelen is de
oorzaak van afgrijselijke dissonanten
in het wereldconcert van de Verenig
de Naties.
Er zijn ook dit jaar omstreeks de
dag van de Verenigde Naties op
sommingen verspreid van de
daadwerkelijke resultaten, die deze
organisatie bereikt zou hebben in de
achterliggende jaren. Die opsommin
gen hebben in een aantal kranten ge
staan, maar men zou er verkeerd
aan doen, indien men aan die op
sommingen enigerlei werkelijke
waarde toekende.
De lijst begint met „bemiddeling in
1946 bij het terugtrekken van de
Sowjet-troepen uit Iran", alsof ook
zonder die bemiddeling de Sowjet-
troepen niet uit Iran verdwenen zou
den zijn.
En dan leest men op de lijst ook de
beëindiging van de vijandelijkheden
tijdens de Suez-kanaal-crisis.
Inderdaad hebben de Verenigde Na
ties zo ongeveer de roof van het
Suez-kanaal gelegaliseerd. Een heel
pijnlijke geschiedenis! Zoals de Ver
enigde Naties een heel vernederende
rol hebben gespeeld in Indonesië en
zoals zij zich op dit ogenblik niets
aantrekken van de wijze waarop de
Nederlanders in Indonesië worden
uitgeplunderd. Op de lijst van de
Verenigde Naties staat ook het ver
minderen van de spanning in Liba
non en Jordanië. Toch heeft het er
meer de schijn van, dat in deze lan
den (voorlopig) de rust is gehand
haafd door Amerikaans-Engels in
grijpen en niet door de activiteiten
van de Verenigde Naties, waarmee
men in deze landeneigenlijk alleen
maar de spot drijft.
Wanneer de kansen op een Der
de Wereldoorlog thans ge
ring zijn, dan is dat niet te
danken aan de openbare activiteit
van de Verenigde Naties, maar aan
de traditionele methoden van de di
plomatie en aan de militaire bondge
nootschappen. Diplomatie en bondge
nootschappen beheersen het wereld-
(Zie slot pag3 kol. 1)
Kovacs bij verstek
ter dood veroordeeld.
Dr. René Kovacs, die de leider ge
weest zou zijn van een samenzwering
om generaal Salan in januari 1957
uit de weg te ruimen, is vrijdag door
een Parijse militaire rechtbank bij
verstek ter dood veroordeeld.
Naar men meent te weten, is Kovacs
naar Spanje uitgeweken. Vijf mede
verdachten in het „Bazooka-proces"
zijn reeds tien dagen geleden veroor
deeld.
De moordaanslag op generaal Salan,
die toentertijd militair bevélhebber
in Algerije was, werd met een bazoo
ka gedaan. Een officier wérd gedood
en een gewond.
MIJNRAMP IN CANADA
Ventilatiesysteem def ect
door aardverschuiving.
Er bestaat niet veel hoop meer dat
nog een aantal van de 89 mijnwer
kers, die sinds donderdagavond op-
Sesloten zitten in een kolenmijn in
'ieuw-Schotland (Canada), kan wor
den gered, aldus heeft een woord
voerder van de mijndirectie vrijdag
te Springhill gezegd. De mijnwerkers
bevinden zich op drie etages in de
mijn. Alleen voor degenen die zich
op de derde etage bevinden is er nog
enige hoop, zo werd door de directeur
Van de mïjnbouwmaatschappij, de
„Cumberland Railway and Coal Com
pany" die de mijn exploiteert, me
degedeeld.
De ramp werd donderdagavond ver
oorzaakt door een aardverschuiving
Verwacht prinses Gracia
de derde baby?
Een woordvoerder van het paleis van
Monaco heeft verklaard, dt persbe
richten dat prinses Gracia een derde
kind verwacht, en de tegenspraken,
die sommige bladen hebben afgedrukt,
op geruchten gebaseerd zijn. Hij zei,
dat door het paleis geen officiële te
genspraak is uitgegeven.
Honderdvierenzeventig arbeiders
werdeningesloten, maar reddings
ploegen konden 79 arbeiders naar
boven brengen; van hen waren er 15
gewond, van wie drie ernstig. Van
zes mijnwerkers staat vast dat zij
bij de ramp om het leven zijn ge
komen.
Aanvankelijk koesterde men nog
hoop ook de andere mijnwerkers le
vend aan te treffen omdat reddings
ploegen meldden dat het ventilatie
systeem nog werkte, maar een van
de geredde arbeiders vertelde dat
het systeem door de aardverschui
ving buiten werking was gesteld en
dat er op ongeveer een kilometer
gas was.
De rampL veroorzaakte in Springhill
een diepe neerslachtigheid, honder
den inwoners gingen naar de mijn en
zag^n toe hoe twee ploegen „drager-
iuti?, speciaal voor reddingsdoelein
den opgeleide mijnwerkers, van 45
man contact trachtten te krijgen met
de vermiste arbeiders.
Ook de minister voor mijnwerken,
E. A. Mansori, en de minister van
arbeid, Stephen Pyke, zijn naar
de mijn gegaan om de situatie op
te nemen. Twee jaar geleden kwa
men in een naburige mijn in
Springhill 39 mijnwerkers om ten
gevolge van een ontploffing. Ne
gen mijnwerkers zaten toen tot
drie dagen toe opgesloten.
DAG EN NACHT verschijnen er op de rede van Vlissingen
schepen van velerlei nationaliteiten, „in alle maten en ge
wichten"; tankers, vrachtschepen, kustvaartuigen, kolenbo
ten en passagiersschepen. Op weg naar Antwerpen en ook
naar Ternenzen en Gent, of komend uit die havenplaatsen en
al die schepen moeten hun weg vinden over de Westerschelde,
een der grilligste rivieren van West-Europa. Het is de taak
van het Loodswezen om er voor te zorgen, dat die schepen
hun weg ook inderdaad vinden. Een omvangrijke taak, die
vele facetten heeft en waarbij voor de Westerschelde nog als
bijzonderheid geldt, dat er twee naties zijn, die de Loods-
diensten uitoefenen. Sinds 1950 gebeurt dat volgens een over
eenkomst, waarbij België 72^% en Nederland 271/2 der
loodsgeld-ontvangsten toevalt en waarbij dus een bepaalde
taakverdeling wordt gevolgd. Zo kan het gebeuren, dat een
Nederlandse zeeloods een boot op de rede van Vlissingen
brengt en dat een Belg daar zijn taak overneemt om het
schip naar Antwerpen te loodsen en zo gebeurde het ook,
toen onze speciale verslaggever dezer dagen een beloodsing
meemaakte. Zijn belevenissen zijn te vinden in een uitvoerige
reportage op pagina 9.
Op de foto: Nederlandse zeeloodsen begeven zich aan
boord van het afhaalvaartuig „Rog", dat hen naar de
loodsboot „Antares" zal brengen, die koers zette naar
Westkapelle om daar veertien dagen te kruisen
Verder in deze 20 pagina's tellende krant: o.m. „Tussen der
tien en twintig", (pag. 7); sport (pag. 11); letterkundige kro
niek en cultuur (pag. 13)de wekelijkse vrouwenpagina, met
een „nieuw gezicht" (pag. 15) en de kinderkrant (pag. 19).
Rijk koopt op expositie
dertien aquarellen.
Het rijk heeft op de in het stedelijk
museum te Alkmaar gehouden ten
toonstelling van de Hollandse aqua
rellisten kring 13 werken aangekocht.
GROOTS DELTAWERK BIJ BRUINISSE
Bouwput,
werkhoven en
gemeentehaven
IN Bruinisse wordt aan een
nieuwe toekomst voor het
Zeeuwse Deltagebied gebouwd.
Hoog op de dijk, even ten wes
ten van de dorpskern, verbre
ken grommende draglines en
logge bulldozers de stilte. Daar,
waar tot voor kort de schorren
en slikken één geheel vormden
met het soms woelige water
van de Grevelingen, heerst se
dert begin mei van dit jaar een
koortsachtige bedrijvigheid.
Hier wordt in het kader van het
Deltaplan gebouwd aan de ze
ven kilometer lange Grevelin
gendam, die over enkele jaren
het betrekkelijk geïsoleerde
Schouwen-Dniveland met Goe-
ree-Overflakkee zal verbinden.
Een groot waterstaatkundig
werk, dat zich voorlopig be
perkt tot de eerste fase: het
maken van een werkhaven, een
bouwput en een nieuwe gemeen
tehaven voor de mosselvissers
van „Bru".
Waarom behoort het Grevelingenpro-
ject tot een van de eerste werken
van het Deltaplan, die thans reeds in
uitvoering zijn Het antwoord is vrij
simpel, vertelden ons ir. P. H. v. d.
Weele, de uitvoerend ingenieur van
de Deltadienst Rijkswaterstaat te
Bruinisse en zijn „rechterhand", de
technisch hoofdambtenaar L. Becu.
De dam door de Grevelingen zal min
of meer dienst doen als „buffer" tus
sen het water van de Oosterschelde
enerzijds en het Brouwershavense
Gat met de Grevelingen anderzijds.
Wanneer eerst zou worden begonnen
met de aanleg van de dam door het
Brouwershavense Gat, die meer wes
telijker komt en aan het volle geweld
van de Noordzee zal zijn blootge
steld, dan zou deze zeearm niet meer
in rechtstreekse verbinding met de
zee staan en zouden eb en vloed de
lange omweg door de Oosterschelde
en het Zijpe moeten maken, met als
gevolg: stroomversnellingen door de
toch al zo nauwe „trechter", met alle
gevolgen van dien.
De zeeweringen van oostelijk
Duiveland en van St.-Philipsland
zouden liet dan bijzonder zwaar
te verduren krijgen. Ook met het
oog op de drukke scheepvaart
door het Zijpe Antwerpen-Rijn-
verbinding is een kunstmatige
Sedert enkele maanden heerst een
koortsachtige bedrijvigheid in liet
schorrengebied bij Bruinisse. In kor
te tijd is hier een vier en een halve
hectare grote werkhaven gemaakt
voor de aanleg van de Grevelingen
dam. De foto geeft een beeld van de
bedrijvigheid in en rondom de werk
haven.
(Foto P.Z.C.)
opvoering van de stroomsnelheid
daar ter plaatse allerminst ge
wenst. Wanneer eventueel ook de
Oosterschelde als eerste zeegat
zou worden afgesloten, zou men
voor een zelfde geval komen te
staan. De conclusie ligt dus voor
de hand: het maken van de dam
door de Grevelingen prevaleert!
De Grevelingendam wordt name
lijk zodanig aangelegd, dat zij
juist daar komt, waar het water
van de Oosterschelde. en het Brou
wershavense Gat elkaar zo onge-
(Zie slot pag. 2 kol. 1
KORTE PREDIKATIE
TASTBAAR
Joh. 1 1 tot Jf
Indertijd mocht ik op het westelijk
halfrond spreken met verschillende
Nederlanders die daar trouwe kerk
gangers geworden waren, hoewel ze
er indertijd thuis in ons land „niets
aan deden". Op de vraag hoe dat nu
was gekomenkwamen allerlei ant
woorden. Veel hoorde ik van de war
me en meelevende ontvangst toen
men indertijd vreemd en wat schut
terig was aangekomen. Veel hoorde
ik over de prettige samemoerking en
de gemeenschapszin die daar in de
Verenigde Staten en Canada meestal
de protestantse gemeente kenmerkt.
Maar toch hoorde ik ook heel vaak
een opmerking in deze trant)rDe God
waarvan we in Holland hoorden, was
zo een moeilijk en onbegrijpelijk en
ver Iemand. Hier vertéllen ze je van
een God, waar je wat aan hebt. Die je
helpt in de gewone dingen van het
gewone leven. Waar je tegen praten
mag en die je op de een of andere
manier antwoord geeft."
Daarmede zijn die Amerikanen ons
in de vertolking van het evangelie
en in gemeenteleven dus kennelijk
ver vooruit. Want de moderne mens
is een uiterst eenzaam wezen. En wat
hij tot zijn groot verdriet ondanks al
zijn zoeken bij mensen niet kan vin
den, dat verlangt hij dan van zijn
God. Gemeenschap. Contact. ,J3en
God waar je wat aan hebt." Dit ver
langen naar een haast tastbare God
vinden we ook in ons land steeds dui
delijker gedemonstreerd. Ik denk dat
alle verschijnselen die Amerikaanse
zendelingen hier in Den Haag en el
ders weten op te roepen er voorbeel
den van zijn.
En wie zou niet gaarne op mystieke
wijze als het ware aan den lijve on
dervinden dat God hem hoort en ver
hoort
Toch kunnen we in dit verlangen ook
TE ver gaan. En daarmede wordt de
God van onze begeerte een Baal, een
afgodsbeeld, een gouden kalf, dat men
tasten kan en zien en in vervoering
aanbidden De bijbel spreekt ook
over tastbaarheid en wel in het ge
deelte dat ik boven aangaf.
Maar daar is het het Woord des Le
vens dat door de Apostelen gehoord
is en gezien en aanschouwd en getast.
Dat Woord is ook voor U toeganke
lijk.
Aardenburg L. S. BLOM
TAMELIJK SOMBER
Overwegend zwaar bewolkt met
aanvankelijk hier en daar ook mist.
Slechts enkele verspreid voorkomen
de opklaringen. Zwakke tot matige
wind. Zacht weer.
