Honderdtal werken uit collectie
Regnault bracht ƒ950.000 op
ALGERIJNSE REBELLEN VRAGEN
WELLICHT VRIJWILLIGERS
MINDSZENTY NIET NAAR ROME
DONDERDAG 23 OKTOBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
INTERNE TELEVISIE IN ART1 ET AMIC1TIAE
Woensdag is men in ..Arti et Ami-
citiae" te Amsterdam begonnen met
het vetten van de collectie Regnault.
Set is de grootste veiling van moder
ne kunst in ons land sedert dertig
jaar. Foto boven: een overzicht van
het veilen. Foto onder: Door de over
weldigende belangstelling heeft men
in andere zalen televisietoestellen
geplaatst, zodat een ieder de veiling
kan volgen.
Prins Bernhard pleit
voor vrijhandelsgebied
Aan het jaarlijkse diner van de inter
nationale kamer van koophandel te
Londen heeft prins Bernhard gister
avond gesproken over. de Europese
samenwerking. Een van de dringend
ste vraagstukken van deze Europese
samenwerking is, zo zei liij, dat van
het vrijhandelsgebied, waarvoor
vooral in het verenigd koninkrijk,
het land dat het initiatief voor be
sprekingen daarover nam, zeer grote
belangstelling bestaat. De prins gaf
in verband daarmede een korte uit
eenzetting van het Nederlandse
standpunt ten aanzien van dit vrij
handelsgebied.
Het antwoord op de vraag, waarom
prins Bernhard zoveel vertrouwen
stelt in het vrijhandelsgebied en
waarom dit vrijhandelsgebied tot
stand moet komen, is naar hij zeide
eenvoudig, want de jongste ontwik
kelingen in de wereldgeschiedenis ge
ven op deze vragen voldoende ant
woord. Weldra zullen de zes landen
geleidelijk hun wederzijdse tariefmu
ren verlagen, om ze op de lange duur
geheel te doen verdwijnen. Deze ta
rieven zullen echter voor de andere
partners in de O.E.E.S. blijven gel
den.
Dit betekent dus, dat er voor het
eerst in het bestaan van de organi
satie een mogelijkheid tot discrimi
natie zal zijn geschapen. Dit brengt
natuurlijk het gevaar met zich. dat
er opnieuw in Europa scheidingslij
nen getrokken zullen worden en het
is helaas zo. dat economische hinder
palen kunnen leiden tot politieke ver
deeldheid. Om dit gevaar af te wen
den heeft Nederland zonder aarze
len het Engelse voorstel tot instel
ling van een vrijhandelsgebied ge
steund.
J. Olie ontslagen als
adviseur Pensioenraad.
Aan de heer J. Olie, wiskundig advi
seur der Pensioenraad, is, om rede
nen van algemeen belang, bij Ko
ninklijk Besluit eervol ontslag ver
leend per 1 februari. Minister Drees
deelt dit mee in een brief aan de
Eerste Kamer.
Hij zegt daarin onder meer: „zoals
door minister Struycken in antwoord
op de interpellatie van prof. Hellema
is toegezegd, is door een commissie,
bestaande uit mr. J. Verdam, prof.
dr. J. P. van Rooyen en prof. mr. D.
Simons, een onderzoek ingesteld naar
aanleiding van het voorstel van de
Pensioenraad aan de heer J. Olie
eervol ontslag te verlenen".
..Deze commissie", aldus dr. Drees.
„is tot de cunclusie geltomen, dat,
ondanks de persoonlijke bekwaam
heden van de heer Olie, gezien de
verstoring der verhoudingen, alsme
de het ontbreken van enig uitzicht op
een herstel der goede betrekkingen,
het algemeen belang eist, dat aan
de heer Olie, met toepassing van
artikel 99 van het algemeen Rijks
ambtenarenreglement eervol ontslag
wordt verleend"/
„Als minister-president heb ik mij.
evenals minister Struycken, met deze
conclusie kunnen verenigen. Thans
is bij Koninklijk Besluit met ingang
van 1 februari aanstaande aan de
heer J. Olie eervol ontslag verleend
onder toekenning van het zogenaam
de lange wachtgeld".
Het Wereldgebeuren
Naar ronde tafel?
Zal het werkelijk komen tot een
rónde tafel-gesprek over Cyprus,
waarbij aartsbisschop Maka-
rios. de geestelijke en wereldlijke
leider van de Cyprioten, zelf present
zal zijn? De aartsbisschop heeft er
kennelijk genoeg van om te Athene
te wonen in ballingschap en. wat nog
belangrijker is: ongetwijfeld is hij
ervan overtuigd, dat het wapenge
weld op zijn eiland beëindigd moet
worden. Nog steeds woedt er een
strijd tussen de ondergrondse orga
nisatie van Griekse Cyprioten
„Eoka" en de Engelsen, en ook tus
sen Turkse en Griekse Cyprioten.
Onderling doen zich nu en dan ge
welddadigheden voor. die niet zelden
een dodelijke afloop hebben. Een an
dere reden voor Makarios om te zin
nen op een snellere oplossing dan
te bereiken is bij voortzetting van de
huidige politieke gedragslijn, is ge
legen in het feit, dat de Engelsen,
zonder zich te storen aan de Griek
se tegenkanting, met ingang van 1
oktober jongstleden zijn begonnen
met de uitvoering van hun jongste
plan voor het eiland. Dit plan voor
ziet onder meer in de benoeming van
vertegenwoordigers der Griekse en
Turkse regering, om de Britse gou
verneur van deze kroonkolonie ter
zijde te staan en in het bijeenroepen
van afzonderlijke wetgevende ver-
gaderingen voor de Griekse en voor
de Turkse Cyprioten. (De Turken
vormen een minderheid van ongeveer
twintig procent der bevolking).
Groot waren de spanningen die
dit plan heeft doen ontstaan
tussen het neen-zeggende Grie
kenland enerzijds en Turkije en
Groot-Brittannië aan de andere kant.
Vandaar, dat de secretaris-generaal
van de Noordatlantische Verdrags
organisatie, de Belg Paul Henri
Spaak, al van vóór 1 oktober af in
de weer is om te voorkomen dat een
werkelijke breuk ontstaat. In Parijs
zijn onder auspiciën van de Navo ai
verscheidene vergaderingen van re
geringsvertegenwoordigers gehou
den waar getracht is, de standpunten
nader tot elkaar te brengen. Uit
gangspunten van die gesprekken zijn
voorstellen, die Spaak zelf na bezoe
ken aan de betrokken regeringen
heeft gedaan. Volgens Spaak moet
Engeland tegemoet komen aan en
kele Griekse bezwaren. Het kan bij
voorbeeld besluiten om, in plaats van
een Griekse en een Turkse regerings
commissaris, in het bestuur van Cy
prus, vertegenwoordigers van het
Griekse en van het Turkse bevol
kingsdeel te betrekken.
Verder zou het zaak zijn, om de
eigenlijke wetgevende arbeid voor
Cyprus te reserveren voor een geza
menlijk college van beide bevol
kingsgroepen.
Aartsbisschop Makarios, die zelf
niet aan het overleg te Parijs
heeft deelgenomen omdat de
Engelsen hem nog steeds als een re
bel en als een onruststoker beschou
wen zonder zijn grote gezag bij de
Cyprioten te erkennen, heeft in deze
tijd van spanningen twee keer van
zich doen horen.
Op het eind van september liet hij
weten, dat hij niet meer vasthoudt
aan zijn eis dat Cyprus de kans moet
krijgen, zich aan te sluiten bij Grie
kenland. Hij is al tevreden als Cyprus
na een bepaalde periode van
zelfbestuur een onafhankelijke staat
zou worden, die noch aan Turkije,
noch aan Griekenland verbonden zou
zijn. En dinsdag werd bekend, dat
hij nog 'n „absoluut laatste concessie"
wil doen. Hij is nu zelfs van de eis
tot onmiddellijk zelfbestuur afge
stapt en heeft zich bereid verklaard
om het bemiddelingsvoorstel van
Spaak als een voorlopige oplossing
te aanvaarden. Voorwaarde is dat de
Britse regering tevoren plechtig
schriftelijk verklaart, dat Cyprus een
volkomen onafhankelijk land zal wor
den. Makarios heeft gezegd dat te
zijner tijd te praten valt over mili
taire bases voor buitenlandse strijd
krachten op het eiland, een medede
ling waarmee hij zich verzekert van
de morele steun der Navo.
Nu de leider der Griekse Cyprio
ten dergelijke concessies
doet, is het niet onwaarschijn
lijk dat de Engelsen hem zullen uit
nodigen om aan zo'n ronde tafel-con
ferentie deel te nemen. Ondanks alle
tegemoetkoming zal Makarios dan
waarschijnlijk niet gebruik maken
van het Engels, dat hij vloeiend
heeft gespróken toen hij van 1946
tot 1948 sociologie studeerde aan de
universiteit van Boston (V.S.) en te
gelijk als zieleherder optrad voor
Grieks-Orthodoxe gemeenten in Nw.-
Engeland. Volgens zijn gewoonte in
diplomatieke functie zal hij zich
waarschijnlijk in het Grieks uitdruk
ken, de door de meerderheid dei-
Cyprische bevolking gesproken taal.
die voor hem een soort symbool is
van de noodzaak, de koloniale ban
den los te maken.
AARTSBISSCHOP MAKARIOS
in het Grieks
In de algelopen drie maanden zijn
21.000 Polen uit de Sowjet-Unie gerepa
trieerd. In dezelfde periode hebben
37.080 mensen Polen verlaten. 34.416 van
hen gingen naar Oost- en Westduitsland,
1004 gingen naar Israël, aldus is in War
schau bekendgemaakt.
Voor Modigliani's Portret van
Luinia Czekowska f 220.000 geboden
(Van onze speciale verslaggever)
Een bedrag van 950.000 heeft de eerste dag de veiling opge
bracht van de moderne kunstwerken uit de collectie van de in
1954 te Laren overleden industrieel en kunstverzamelaar P. A.
Regnault. Honderddrie van de 216 aangeboden werken gin
gen deze eerste dag in de volle en zeer hete bovenzalen van Arti
et Amicitiae te Amsterdam onder de hamer door.
Nog niet de helft dus van de totale collectie, maar misschien
wel een voor de internationale kunsthandel zeer waardevol deel,
gezien het feit dat voor een karton van de in 1920 overleden
Italiaanse schilder Amadeo Modigliani, getiteld: „Portret van
madame Luinia Czekowska", de verrassende prijs van 220.000
werd gemaakt. De opbrengst van dit schilderwerk was binnens
kamers heel voorzichtig getaxeerd op een ton.
Vandaar dat de gevatte 73-jarige
Franse veilingmeester maitre Al-
phonse Bellier, die makelaar Paul
Brandt assisteerde, het mocht inzet
ten met een bedrag van 60.000. Zó
rap schbten de biedingen met dui
zenden guldens tegelijk de hoogte in,
dat maitre Bellier de prijzen nog
maar flitsend fluisterde. Slechts bij
de grens der tienduizenden en ten
laatste toen de som van 200.000
genoemd was, schoot de stem van de
ze naar het heet beste veiling
meester van Europa even uit.
Doodstil was het in de eivolle zaal
toen tenslotte op het bo'd van
220.000 van de rijzige, Londense
kunsthandelaar Herbert Einstein
neef van professor Albert Einstein
de hamer viel.
In de ochtendveiling had deze Lon-
denaar zich ook reeds doen horen.
Voor het „luttele" bedrag van
118.000, plus natuurlijk telkens de
10 procent veilingkosten, was hij in
het bezit gekomen van Chagall's
„Violoncelliste". En diens „Danseres
met de waaier" verwierf hij voor de
somma van 38.000. Voor wie een en
ander bestemd was wilde hij niet los
laten. „Privé bezit", was het enige
commentaar, dat hij wilde geven.
Maar daarmede toonde hij zich nog
een van de meest mededeelzame gro
ten uit deze aparte wereld.
Subtiele knikjes
Van de overige aankopen was het
zelfs niet mogelijk te ontdekken wie
de koper was. Met een subtiel hoofd
knikje of een minimaal potloodge-
baar tegen de lip verrieden zij maï-
tre Bellier op het podium hun inte
resse. Dat het surrealistische doek
van Pablo Picasso getiteld: „Interi
eur", dat getaxeerd was op een waar
de van 125.000, voor 130.000 naar
Parijs ging, hebben wij dan ook al
leen'maar van horen zeggen. De men
sen die het weten konden, wilden het
bevestigen noch ontkennen.
En zo was het ook met de andere
kostbare doeken, die wij deze dag
onder de hamer van makelaar Paul
Brandt sr. zagen doorgaan. Voor
48.000 had de heer Paul Brandt
Nieuwe man
Slot van pag. 1
secretaris mag men gerust als zijn
hoofdfunctie zien. En waarom zou
een gepensioneerd burgemeester niet
de „geschikte man kunnen zijn om
het defensiebeleid voor een zeker
deel mede te bepalen en dat deel po
litiek aanvaardbaar maken voor het
Nederlandse volk
Destijds is bij de benoeming van
ir. C. Staf tot minister van oory
log ook nog al kritisch geschre
ven over zijn deskundigheid. Hij was
immers een landbouwexpert, die méér
wist van ploegscharen dan van
zwaarden. Toch heeft minister Staf
tot op heden het ministerie van oor
log met bekwaamheid geleid en over
treft" het aantal van zijn politieke
successen dat van zijn politieke te
leurstellingen.
Het kan zeer wel blijken, dat de
nieuwe staatssecretaris soortgelijke
politieke vaardigheden bezit en dan
kan dat alleen reeds een toereiken
de reden zijn om zijn benoeming
aanvaardbaar te maken. Ook al zou
men liever een jongere kracht en ie
mand met wat meer militaire erva
ring op deze post hebben gezien.
mmoRD
ELFJES. Een vertegenwoordiger
van een aannemingsbedrijf, dat be
last is met het afgraven van een
heuvel naast de rolbaan voor straal-
vliegtuigen die op het vliegveld Shan-1
non wordt aangelegd, heeft gezegd
van het Ierse ministerie van indus-
trie en handel opdracht gekregen te
hebben, in elk geval de „Feeën-
burcht" ongemoeid te laten. Deze
„Feeënbureht" is een ronde verho
ging, met sloten erom heen, die de
top vormt van de eerder genoemde
heuvel.
Wanneer de 3.2 km lange rolbaan
klaar zal zijn, zal de Feeënbureht, als
gevolg van de ministeriële insitrüc-
tie, een obstakel van 15 meter hoogte
naast de rolbaan zijn.
Frank Fahy, een boer uit de streek
van Shannon, vertelde dat te mid
dernacht „het wilde gezang en ge
babbel van het kleine volkje" te ho
ren is. Volgens Fahy heeft de platte
landsbevolking een heilig ontzag voor
de elven.
Een functionaris van het vliegveld
Shannon zei. dat het Ierse ministe
rie van industrie en handel mis-1
schien aan elfen is gaan geloven
zelf het laatste bod op „De schepen"
van Redon, maar „De gekruisigde
Christus" van dezelfde schilder kwam
voor 30 mille, volgens zeggen in
eigendom van een museum te Ant
werpen. „De twee jonge vrouwen"
van Jules Pascin gingen voor
44.000 in Amerikaanse handen
over. Deftig jaar geleden werd het
doek in Parijs voor een appel en
een ei men beweert voor een goe
de fles bourgogne verkocht.
Na deze top- en andere scores wa
ren er nog talloze minder spectacu
laire stukken, die vaak voor prijzen
van enkele honderden en soms ook
enkele duizenden guldens van de
hand gingen.
Vijf van de erven Regnault, die deze
collectie hebben laten veilen, woon
den de verkoop bij. Eenmaal op de
eerste dag namen zij deel aan het
biedspel. Voor 10.000 kwam een
van hen in het bezit van het doek
van André Marchand getiteld „Le
panier a la table noire".
Op de voorste rij vlakbij het po
dium zaten de kopstukken uit de
internationale kunsthandel, en de
museumdirecteuren. Ook jhr.
Sandberg van het Stedelijk Mu-
Proef-mobilisatie voor
militairen met klein verlof
In november zullen bij de alarm
oefening „Carillon" enkele honderden
militairen, die in de periode augus
tusoktober van dit jaar met klein
verlof zijn afgezwaaid, voor een paar
dagen in werkelijke dienst worden
teruggeroepen.
Hoewel de dienstplichtige militairen
feitelijk 22 maanden moeten dienen,
kunnen zij reeds na 18 maanden met
klein verlof gaan. Formeel blijven zij
dan echter nog vier maanden ter be
schikking van de minister. De mili
tairen, die worden opgeroepen, zul
len tijdig hiervan op de hoogte wor
den gesteld.
Over gehele wereld zijn
351 tankschepen opgelegd
Volgens de jongste gegevens van
Oil-Shipping C'o (N.V. Olie-Sclieep-
vaart) zijn er over de gehele wereld
thans 351 tankschepen opgelegd of
althans buiten gebruik gesteld.
De totale tonnage (draagvermogen)
van deze vloot Is 5.420.009. Slechts
94 van deze 'schepen behoren, aan
maatschappijen, de overigen zijn
voornamelijk in particuliere handen.
seum te Amsterdam, de instelling
die jarenlang de collectie in bruik
leen had, was er, evenals de ad
junct-directeur dr. II. L. C. Jaffé.
Ze boden niet meer mee. Voor 2
miljoen gulden kocht de gemeen
te Amsterdam immers met steun
van het rijk 20 werken, waaron-
de vijf Chagalls en een Picasso
uit de collectie en de heer Reg
nault deed er in 1952 niet minder
dan 37 aan het Stedelijk Museum
cadeau.
T elevisie
Wethouder mr. A. de Roos en 's mid- j
dags ook wethouder v. d. Berg kwa-
men eveneens deze eerste dag in
Arti kijken en luisteren. Hun belang
stelling gold in de eerste plaats
uiteraard de opbrengst. Hevige kri- i
tiek was er immers in de raad door
kunstkenner Gert Brinkgreuve ge
uit over de twee miljoen, die voor de
aankopen beschikbaar moesten wor
den gesteld. De gemeente Amster
dam zou met deze onderhandse koop
800.000 tot een miljoen gulden teveel
hebben betaald, heette het. Aan de
hand van de prijzen die deze dag
werden geboden 'meende wethouder
De Roos tevreden te mogen zijn over
de gemeentelijke aankoop.
„Ik voel me allerminst bekocht",
merkte hij op. „Deze eerste veiling
dag heeft me in die mening gesterkt"
Tenslotte willen wij nog op 'n bijzon
der aspect van deze veiling-met-allu-
re wijzen. De belangstelling was zo
groot, dat twee Arti-zalen moesten
worden gebruikt. Door middel van
zes televisietoestellen konden de men
sen in de zijzaal het verloop van de
gebeurtenissen in het veilinglokaal
volgen. In dat veilinglokaal zelf
stond een televisietoestel, waarop een
employé van makelaar Brandt zicht
baar was, die door handopsteken
kenbaar maakte, dat er in de zijzaal
meegeboden werd. Slechts voor het
„onbelangrijke" werk waren er in de
zijzaal gegadigden.
OOK BUITEN ARABISCHE WERELD
Belkacem: In deze oorlog
weinig krijgsgevangenen.
Mohammed Jazid, minister van voor
lichting in de voorlopige Algerijnse
regering in ballingschap, heeft
woensdag in New York verklaard,
dat de mogelijkheid niet Is uitgeslo
ten dat de rebellen buitenlandse vrij
willigers zullen vragen voor de strijd
tegen Frankrijk.
Wij zijn bereid om met Frankrijk te
onderhandelen, doch als het nodig is
zullen wij onze vrijheid door strijd
verwerven, aldus Jazid. Het Westen
moet echter beseffen dat dit verster
king van de militaire actie der rebel
len zou inhouden en de mogelijkheid
van uitbreiding van het gevechtster
rein tot over ae Algerijnse grenzen.
Wij zullen de middelen vinden om te
vechten, aldus de minister, en ook de
mannen. Wij schakelen de mogelijk
heid niet uit dat we op zekere dag
gewapende vrijwilligers zullen oproe
pen en dat die oproep niet noodzake
lijkerwijs tot de Arabische wereld
beperkt zal moeten blijven.
Ivrini Belkacem, gewezen soldaat van
het Franse leger en thans minister
van oorlog van de Algerijnse rege
ring in ballingschap is gisteren te
Tunis geïnterviewd door een mede
werkster van „United Press Interna
tional".
De Hongaarse regering heeft geweigerd kardinaal Mindszenty toestem
ming te geven naar Rome te gaan, aldus heeft rndio-Boedapest woens
dagavond meegedeeld.
In een woensdag aan de Amerikaanse zaakgelastigde in de Hongaarse
hoofdstad overhandigde nota wordt gezegd, Tiat de Hongaarse regering
een Amerikaans verzoek de kardinaal naar het conclaaf te laten gaan,
van de hand wijst.
Het Amerikaanse verzoek is, aldus de nota, een ontoelaatbare inmenging
in de binnenlandse aangelegenheden van Hongarije. Indien de kardinaal
een vrijgeleide zou worden gegeven, zou dit betekenen, dat hij wordt vrij
gelaten of dat zijn straf wordt opgeschort. Deze kwestie kan in geen en
kel geval liet onderwerp zijn van afspraken tussen de regeringen van de
twee landen, aldus de Hongaarse nota.
Op een vraag of de terreurcampag-
ne in Frankrijk zelf. die vooral woed
de voor het referendum .van 28 sep
tember. maar blijkbaar liet tegendeel
hepft bereikt wat de F.L.N. wilde be
reiken, thans min of meer zou wor
den stopgezet, gezien het verlangen
van de rebellenregering om tot on
derhandelingen met Frankrijk te ko
men, gaf Belkacem slechts een vaag
antwoord: „Dat is een van de kwes
ties, die op het ogenblik door de re-
gëring worden besproken", zei hij.
„Wij zijn geen anarchisten, wat niet
verhindert, dat wij de vijand overal
waar wij maar kunnen moeten be
strijden".
De minister zei over het vrijlaten
van vier Franse gevangenen dat
het doel van dit optreden van het
F.L.N. niet alleen maar propagan
distisch was. Hij zei dat er waar
schijnlijk nog meer gevangenen
vrijgelaten zouden worden, maar
veel kunnen het er niet zijn, om
dat de Algerijnen weinig Franse
soldaten krijgsgevangen hebben
gemaakt. „Dit is een bewegings
oorlog", ging hij voort, „het zou
onze oorlogvoering ten zeerste be
ïnvloeden, als wij tientallen Fran
se gevangenen achter ons aan
zouden moeten slepen".
In de Verenigde Staten zijn proe
genomen met raketten, waarmee o
een afstand van tien tot dertien kilome
ter een nuttige lading van bijna 70 kilo
gram kan worden vervoerd. Men is van
plan deze raketten verder te ontwikke
len als middel voor bevoorrading var
geïsoleerde troepeneenheden.
Gisteravond werd in de Vlissingsc
Jacobskerk de Zeeuwse toonkunste
naar Jan Kuiler gehuldigd in ver
band met zijn veertigjarig jubileum.
Na afloop van een geslaagd concert
werd de jubilaris toegesproken en
gelukgewenst door burgemeester
mr. IS. Kolff. Links van de burge
meester de sopraan Elly Ameling,
die als soliste aan het concert mede
werkte.