Geen Frans-Nederlandse strijd
meer om wereldtitel dammen
JACZ0JL
f
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
SCHELVIS
KABELJAUW
0,70
V
1,25
SPORT EN WEDSTRIJDEN
TAFELTEmSWEDSTRIJD
IN TWEE ZALEN
PROVINCIAL B ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 15 OKTOBER 1958
LEGENDARISCH OUDE MEESTERS
Canadees-Russische tweekamp
is symbool der ontwikkeling
(Van onze sportredacteur).
Zelden werd een tweekamp gespeeld voor het wereldkampioenschap dam
men onder omstandigheden, welke zo sterk afwijken van de regel der
historie, als de tweekamp tussen Deslauriers en Koeperman, waarvan
thans in Nederland het strijdperk is.
Sinds mensengehengenïs zijn Frankrijk en Nederland de sterkste dam-
landen ter wereld geweest en wereldtitels werden tot heden slechts door
grootmeesters uit deze beide naties betwist. Marcel Deslaureirs, de Cana
dees, is de eerste vreemdeling in dit „Jeruzalem" der dammers hij
won in 1956 het toernooi te Rotterdam, waarin Keiler en Rozenburg de
tweede en derde plaats bezetten en veroverde daarmee de titel, die Roo-
zenburg te voren beschikbaar had gesteld.
Zijn tegenspeler, de Rus Koeperman, werd in dit vroege voorjaar winnaar
van het kandidatentoernooi (Rotterdam) en maakte prompt gebruik van
het daardoor verkregen recht de wereldkampioen uit te dagen voor een
tweekamp.
Ghestem hem met 614 versloeg.
In Nederland verschijnt dan de jeug
dige Piet Roozenburg aan het dam-
firmament. In 1946 werd 't toernooi
te Rotterdam onder grote belang
stelling gespeeld. Ghestem en Roo
zenburg bezetten samen de eerste
plaats, vóór Keiler, maar de Frans
man versloeg de Nederlander in bei
de ontmoetingen en bleef dus in
het bezit van de titel.
Record
In 1947 bevestigde Ghestem de roep
welke van hem uitging in een twee
kamp met Keller, die toch een bijzon
dere speler is met zijn totaal 12 Ne
derlandse kampioenschappen, won hij
met 137 en bijna 2 maanden lang
speelde hij daarna in ons land simul
taan- en blindpartijen, waarbij hij
verbazingwekkende prestaties bereik
te. Een bewijs van zijn enorm uithou
dingsvermogen leverde hij nog eens
in de eerste helft van 1948, toen hij
tijdens 'n tourneer door Frankrijk in
57 dagen 1146 partijen speelde (si
multaan, séances, blinde- en gewone
partijen) waarvan hij er slechts 4
verloor en 43 remise speelde. Zijn
winstpercentage was 97.77, een fan
tastisch record!
In datzelfde jaar moest hij echter het
hoofd buigen voor Roozenburg, die in
het In ons land gehouden wereldtoer-
nooi 17 partijen won en 3 remise
speelde, daarbij Keiler negen punten
en Ghestem zelfs elf punten achter
zich latend. Deze beide tegenstanders
droegen hem na de 19e ronde, wan
neer de strijd beslist is, zelfs in tri
omf op hun schouders door de zaal.
Het wereldkampioenschap van Piet
Roozenburg is van grote Invloed ge
weest op de ontwikkeling van het
damspel in Nederland, dat snel aan
populariteit won. Springer en Keiler
zijn grote meesters, maar de hoogste
titel ter wereld in handen van de 24-
Dat geen Fransman en geen Neder
lander bij de strijd om de titel be
trokken zijn is de tweede uitzonde
ring in de historie van deze wereld
titel. En voorts is al heel vreemd
de omstandigheid, dat Deslauriers en
Koeperman elkaar nooit ontmoet
hadden, elkaar slechts van foto's
kenden en dat zij beiden een land
vertegenwoordigen waar eigenlijk 'n
ander soort damspel in zwang is dan
ons spel op de 100 ruiten.
Het damspel vertoont namelijk het
eigenaardige beeld van drie spelsoor-
ten: de Russische, op een bord met
64 velden, de Poolse (hier gebruike
lijk), op 100 velden en de Canadese,
op 144 velden met voor elke speler
30 stenen. Het is duidelijk dat er
verschillen zijn in het type der pro
blemen op deze drie borden. Er
schijnen echter voor dammeesters uit
Rusland of Canada geen grote, be
zwaren te bestaan bij het omschake
len naar onze 100 velden. In die lan
den is trouwens sinds jaren een
krachtig streven om finaal tot het
Poolse systeem over te gaan.
Het wereldkampioenschap is al
tijd verspeeld op het hier gebrui
kelijke bord. Bij een poging de
historie van deze titel te recon
strueren kwamen we terecht in
een tijdperk waarin van organi
satie in de damwereld nog geen
sprake was en de winnaar van 'n
groot toernooi als kampioen be
schouwd werd.
Tegen het einde van de 18e eeuw
was dat de Fransman C. Manoury,
die werd opgevolgd door de Neder
lander Aris de Heer, een rijke boer
uit de Beemster, niet minder dan
ongeveer 50 jaren achtereen vrijwel
onverslaanbaar en bijna een legen
darische figuur in de damwereld. Zijn
zoon, Klaas de Heer, nam in 1886
deel aan een groot toernooi in
Amiens, waar hij derde werd achter
de Fransman dr. Dussaut. Het was
het eerste officiële contact tussen
Franse en Nederlandse dammers, 'n
contact dat voorlopig niet herhaald
werd.
Intussen was in Frankrijk de ster
van Isidore Weiss gerezen: in 1894
winnaar van het toernooi te Parijs,
in '95 vijfde te Marseille achter Eu-
gène Leclercq, in '99 ongeslagen
eerste te Amiens, in 1909 winnaar
van het eerste officiële internationa
le toernooi om de wereldtitel en pas
in 1912 geklopt eerst door Alfred
Molimard en daarna, in het wereld-
toernooi te Rotterdam, door de Ne
derlander Herman Hoogland.
Hoogland had de tijd niet mee: de
eerste oorlog werd een langdurige pe
riode van verval in de damwereld en
pas in 1925 werd een nieuw toernooi
gespeeld waarin de onbekende Frans
man Stanislas Bizot winnaar werd.
Jack B. de Haas, de sterke Nederlan
der die in '12 al tweede was, kreeg
geen kansen meer, ook al door de
tijdsomstandigheden. Bizot verloor
zijn titel weer in '26, in een twee
kamp met Fabre, die de nieuwe ti
telhouder werd.
Jonge meesters
Na de twintiger jaren besefte men
hier dat aan de andere zijde van de
oceaan zich een grootmeester ont
wikkelde, de Canadees Willy Beau-
régard. Springer die in opkomst was,
trok er in 1923 op af, maar werd in
Montreal verslagen, zowel op de 100
als op de 144 ruiten.
Een interessante periode breekt
aan wanneer Benedict Springer
zich steeds meer blijkt te ontwik
kelen tot een zeer sterk speler;
het spel wordt wetenschappelijker
en krijgt een geheel andere stijL
In Amsterdam wint Springer in
1928 het toernooi waarin de oude
Weiss nog als elfde eindigt, Bi
zot zevende is en Fabre een ge
deelde 4e t-m. 6e plaats bezet.
Springer is onbetwist de sterkste
speler in deze tijd en enkele jaren
lang weet men zelfs niet wie
hem naar de kroon zou moeten
steken.
In 1934 komt er dan ook pas een
uitdaging. Het is de tot Fransman
genaturaliseerde Pool Raichenbach,
wiens ster snel opkwam. Springer
wenste zijn titel echter niet te ver
dedigen en zo volgde een tweekamp
tussen Raichenbach en Keiler, die
reeds in '25 derde was te Parijs. De
Fransman won met 137 en ver
wierf de wereldtitel, die hij ook be
hield toen twee jaren later Vos een
poging waagde (2515).
Dit resultaat gaf echter geen ant
woord op de vraag of Raichenbach
werkelijk sterker was dan Springer,
zodat in '37 deze beide grootmees
ters elkaar ontmoetten. Het werd
een der spannendste matches die
ooit gespeeld zijn. Raichenbach won
tenslotte met 26—24, versloeg ook
Keiler voor de tweede keer (in 1938)
met 17-15, maar bleek na de 2e We
reldoorlog. in '45 zo ver in kracht
yeiminderd, dat zijn landgenoot
jarige Roozenburg, dat sprak nog
veel sterker voor de massa. De Ne
derlandse Dambond kon dat jaar et
telijk nieuwe verenigingen in haar
registers noteren en het aantal wed
strijd-dammers steeg met een flinke
sprong.
Zware taak
Een wereldkampioen heeft echter de
bijzondere zware taak zijn titel te
verdedigen. In 1951 won Keiler het
kandidatentoernooi te Parijs en be
reikte een tweekamp met Roozenburg.
Van de 18 partijen werden er 15 re
mise gespeeld en de titel bleef waar
hij was (19—17).
In 1952 volgde een uitgebreid inter
nationaal toernooi, voor het eerst met
deelnemers uit 6 landen: Italië, Bel
gië, Zwitserland, Canada, Frankrijk
en Nederland. Na spannende strijd
met vooral de Canadees Raveel Da
genals bleef de titel behouden.
Tot 1956 bleef Roozenburg in het be
zit van de titel. Toen stelde hij haar
ter beschikking, maar liet zich toch
overhalen mee te spelen in een toer
nooi, waarin nu ook nog een Surina
mer en twee Noord-Afrikanen deelna
men. Hij werd derde met 24 punten
(uit 19 partijen), achter Keiler met
26 punten en Marcel Deslauriers met
27 punten. De titel ging dus naar Ca
nada.
In 1958 kwam ook de eerste Rus op
een kandidatentoernooi uit: Iser Koe
perman, die de eerste plaats verover
de vóór de Fransman Hisard, de
Belg Verpoest en Roozenburg. Na af
loop speelde de nieuwe uitdager nog
10 partijen in Nederland, waarvan hij
er slechts 3 won en 7 in remise ein
digden.
226 gram
400 gram
453 gram
'Zi uit /iet pak in de panl
Franse leiding bij
Nederland—Zwitserland.
Maurice Guigue, de arbiter die de
finale van het toernooi om het we
reldkampioenschap in Stockholm
heeft gefloten, zal de wedstrijd Ne
derlandZwitserland leiden. De K.
N.V3. en de Zwitserse bond hebben
hieromtrent overeenstemming be
reikt. De gendarme uit Nice zal wor
den geassisteerd door twee landge
noten. De ontmoeting wordt op 2 no
vember in het Feyenoord stadion te
Rotterdam gespeeld. Op 22 oktober
is Guigue voorts scheidsrechter bij
de wedstrijd EngelandRusland.
Bridgewedstrijden
te Zierikzee.
Aan de openingsdrive van het bridge-
seizoen 1958-1959 in café „Mondra-
?on" te Zierikzee namen 3 dames en
1 heren deel. In de oneven groep
waren de resultaten: 1. de heren M.
Frenk en J. Kik te Haamstede met
72 punten. 2. de heer en mevrouw D.
Leupe te Goes met 74 punten.
In de evengroep: 1. de heer B. G.
Moermond en J. P. van Tiggelhoven
met 78 punten, 2. de heren P. J. ten
Haaf en A. Paauwe met 81 punten.
NederlandGriekenland
(militair) op Houtrust.
De wedstrijd tussen het Nederlandse
en het Griekse militaire elftal zal
woensdagmiddag 22 oktober op Hout-
rust in Den Haag worden gespeeld.
Deze laatste wedstrijd voor de kwa
lificatieronde van het toernooi om
het internationale militaire voetbal
kampioenschap 1958 is voor Neder
land van weinig belang, aangezien
de Nederlandse militairen reeds zijn
uitgeschakeld voor een plaats in de
finale-groep.
Middelburgse Boys
toegelaten
De voetbalvereniging „Middelburgse
Boys" te Middelburg is alsnog tot
het verband van de K.N.V.B.-afdeling
Zeeland toegelaten en ingedeeld in de
3e klas B van de zondagcompetitie.
Reeds voor zondag 19 oktober a.s. is
voor hen een competitiewedstrijd
vastgesteld.
Musi ca f 379.—
Zuiver van klank en edel van lijn juist zoals 'n radio,
Uw radio, moet zijn: GRAETZ, met de exclusieve KLANK
COMPRESSOR. Keuze uit radio's en radio-gramraofooncom-
binatïes (óók stereo) in lichte of donkere kast, 16 modellen;
prijzen van f 215.- tot f 1260.-. Ook Graetz televisie is
Uw keuze waard; 21 anti-storingsautomaten zorgen voor
een stralende beeldhelderheid met maximale beeldscherpte.
Importeur: N.V. Thabur - Den Haag.
Wieleroorlog in Engeland
na 16 jaar beëindigd.
Het conflict tussen de twee Engelse
wielerbonden, dat 16 jaar geduurd
heeft, is geëindigd doordat de Britse
League of Racing Cyclists met 58 te
gen 7 stemmen besloten heeft tot on
middellijke samensmelting met de
National Cyclists Union (N.C.U.).
De N.C.U. had zich hiermee reeds
akkoord verklaard.
Van 1 januari a.s. af zal een nieu
we organisatie, de British Cycling
Federation, de gehele wielersport in
Engeland controleren.
Wismut won met 4—0 yan
Roemeense club Petroluï.
De Oostduitse club Wismut uit
Karl Marx-Stadt heeft te Kiev
gespeelde beslissingswedstrijd tegen
het Roemeense elftal Petrolul Ploe-
sti met 4-0 gewonnen. Wismut heeft
zich hierdoor in de 8e finales van de
competitie om de Eeuropese beker
geplaatst.
Uilslagen van't Zeeuws
damkampioenschap.
In de voorronden om het persoonlijk
damkampioenschap van Zeeland le
klas, werden de volgende partijen ge
speeld: F. van GrevingaPh. Ha-
verhoek 20, H. MesK. J. Francke
11, J. van IwaardenL. Boogert
20, Ph. HaverhoekA. van Ge-
merden 02, F. van GrevingaE. L.
Verschoor 20.
Als bijzonderheid kan nog vermeld
worden, dat in de finale voor de per
soonlijke wedstrijd hoofdklas zich
thans officieel heeft laten inschrij
ven, de bekende in Terneuzen wonen
de dammer de heer J. J. Kaan.
Kleedlokalen van het N.O.C.
worden verloot.
Om alle misverstanden te voorko
men wijst het Nederlands Olympisch
Comité er op, dat de elf kleedhuizen,
die door de Stichting Vakopleiding
Bouwbedrijf aan het N.O.C. zijn over
gedragen, zullen worden verloot on
der de verenigingen, die hun mede
werking hebben verleend aan de
N.O.C.-loterij. Per 50 verkochte lo
ten zullen deze verenigingen een
maal meedingen in de verloting van
de kleedhuizen. Het is dus niet zo,
dat in elke provincie een vereniging
een kleedlokaal zal krijgen.
In Japan: geld voor sport
besteed aan geisja's
Een commissie van onderzoek is tot
de conclusie gekomen dat een comité
dat geld heeft ingezameld voor de uit
zending van Japanse atleten naar de
Olympische Spelen te Melbourne in
19o6, ongeveer 117.000 gulden mis
bruikt heeft. Het comité heeft een
verbazingwekkend aantal geisja-
feestjes georganiseerd en een deel
van de onvoldoend verantwoorde gel
den is daarvoor misschien gebruikt.
De commissie van onderzoek, die be
noemd was door de Japanse amateur
atletiekbond, absolveerde minister
van buitenlandse zaken Foejijama,
wiens naam door het comité gebruikt
was als ere-voorzitter, van elke ver-
an two ordelij kheid
Volgens de commissie van onderzoek
heeft de organisatie die in februari
1954 was opgericht om te helpen de
deelneming van de Japanse atletiek-
ploeg aan de Olympische Spelen ïd
Melbourne en de Aziatische spelen in
Toiko te financieren, voor „aanvecht
bare doeleinden" ruim 11 miljoen yen
gebruikt heeft van de ingezamelde
270 miljoen yen. De directeur van de
organisatie, Noboroe Sato, heeft na
gelaten 11.415.000 yen voldoende te
verantwoorden. Hij heeft dit bedrag
opgevoerd als 4.585.000 yen onkosten
van de wervingsactie en 6.830.000 „so
ciale onkosten". Ook heeft Sato ge
weigerd mensen te noemen die geld
hebben ontvangen, omdat, zo heeft hij
verklaard, deze kwestie verband
houdt met regeringsinstanties.
Arbiter overleed
na hartaanval
Tijdens de wedstrijd Nantes-Beziers,
zondag voor de tweede divisie van de
Franse competitie gespeeld, werd de
arbiter die de ontmoeting leidde in de
25e minuut van de eerste helft door
een hartaanval getroffen. De scheids
rechter werd onmiddellijk naar een
ziekenhuis vervoerd, doch overleed
reeds op weg naar het hospitaal.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Militair elftal tegen
Griekenland
Het Nederlandse militaire elftal, dat
op woensdag 22 oktober op Houtrust
in Den Haag tegen het militaire elf
tal van Griekenland zal uitkomen, is
als volgs samengesteld
doel: Hoogerman (Ajax); achter:
Koole (D.O.S.) en Pesman (Zwarte-
meer); midden: Renders (P.S.V.),
Kraay (D.O.S.) en Muller (Ajax);
voor: Den Engelse (A.D.O.), Kruiver
(P.S.V.), Janssen (Stormvogels),
en Moulijn (Feyenoord).
Reserves: Moov (N.OA..D.), Swart
(Ajax), Huyer (R.C.H.), Van der Lip
pen (R.C.H.), Van Borghuis (G.V.
A.V.).
Jongensclubs van C.J.M.V.
voetballen in finale.
Van de door de jongensclub van het
C.J.M.V. in de afgelopen zomer ge
houden voetbalcompetitie, hebben
zich drie clubs gevormd die in aan
merking komen voor de eindronden.
Dit zijn de clubs uit Hoedekenskerke,
Kattendijke en Schore. Op het voor
malig sportterrein te Kattendijke
werd zaterdagmiddag de halve finale
gespeeld tussen de clubs uit Hoede
kenskerke en Kattendijke. De benja
mins üit Hoedekenskerke wonnen
deze ontmoeting met 50. In de fi
nale die binnenkort gespeeld zal wor
den, zullen Hoedekenskerke en Scho
re straks uitmaken wie de wissel
beker zal gaan winnen.
Schaakvrienden richtten
vereniging op.
Zaterdag is te Utrecht de vereni
ging van schaakvrienden opgericht.
Deze vereniging beoogt het Neder
lands schaakleven en in het bijzon
der de Koninklijke Nederlandse
Schaakbond financiële steun te ver
lenen bij het organiseren van be
langrijke internationale schaakwed
strijden en tevens de deelneming van
sterke schakers uit Nederland aan
buitenlandse toernooien mogelijk te
maken.
(Van onze correspondent)
Het zal wel niet vaak gebeuren
dat één tafeltenniswedstrijd
voor de hoofdklas van de N.T.
T.B. moet worden gestaakt en
elders voortgezet. Maar Apel
doorn heeft dit dezer dagen be
leefd. Het duel Sprenger U. C.-
Entac Enschede moest in de
tweede game van het dubbel
spel bij de stand 13-11 in een
school aan de Stationsstraat op
last van de conciërge worden
gestaakt omdat het tijdstip
voor de training van de volley
ballers was aangebroken. Hoe
wel de volleyballers geen be
zwaar hadden tegen de vol
tooiing Vi
celluloid balletje, bleef de con
ciërge op zijn stuk staan, zo
dat de tafeltennissers moesten
verdwijnen. Gelukkig onder
houdt een bestuurslid van
Sprenger U. C. goede relaties
met een directielid van een
cartonnagefabriek, zodat de
strijd in de kantine van dit be
drijf kon worden voortgezet.
Daar was zij in drie minuten
bekeken. Met dit voorval is
wel duidelijk gedemonstreerd
hoe groot de zalennood in
Apeldoorn is, want het zal zel
den voorkomen dat de ene tak
van sport de andere op zo'n
manier dwars zit.
Ilillllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Gelderse semi-profclubs
willen eigen competitie
De geringe belangstelling van het
Nederlandse publiek voor de beker
competitie van de K.N.V.B., is er oor
zaak van dat de Gelderse semi-prof
clubs nieuwe wegen gezocht hebben
om hun financiën op peil te houden.
A.G.O.V.V., Vitesse, De Graafschap,
Wageningen, N.E.C. en Rheden zijn
van plan een onderlinge competitie
te organiseren om het kampioen
schap van Gelderland. Het plan is
uitgegaan van Wageningen en later
uitgewerkt door Vitesse. De betrok
ken verenigingen zijn van mening
dat dergelijke wedstrijden, die het
karakter hebben van streek-derbies,
hogere recettes zullen opleveren dan
de bekerwedstrijden.
Het ligt in de bedoeling de ontmoe
tingen te houden op zondagen waar
op bekerwedstrijden worden ge
speeld, op zaterdagen voor interland
en zo nodig na de competitie.
Onder een of ander
voorwendsel had Val Mar
ian Eldred in diens vertrek
opgezocht. Terwijl zij enke
le minder belangrijke zaken
behandelden, peinsde de
chef over een juiste manier
waarop hij de mislukte
vlucht van het schaduw-
schip ter sprake zou kun
nen brengen. Tenslotte was
het Eldred zelf, die de stoot
tot een goede aanloop gaf.
„Wat loop je toch te ijsbe
ren", merkte hij op. „Zit je
iets dwars? Of pieker je
nog steeds over Shor Nun.
Kerel, ik weet hoezeer je
op hem gesteld was. Maar
zulke dingen zijn nu een
maal onvermijdelijk. Waar
gevochten wordt, vallen
slachtoffers".
Val Marian wendde zich
naar het raam om de ge
vaarlijke flikkering in zijn ogen te verbergen.
„Dat is het nu juist", sprak hij en poogde een
droevige klank in zijn stem te leggen. „Ik kan
de gedachte maar niet van me afzetten, dat ik
het ben die hem de dood injoeg. Ik had alles
beter moeten controleren. Misschien'was het
Piet Bleeker 16e in de
Marathon in Kosice
De Tsjech Pavel Kantorek heeft de
28e marathon van Kosice naar Sena
vice versa gewonnen. De 28-jarige
dokter liep de 42.195 meter in 2 uur
29 min. 37.2 sec. Tweede werd de
Oostduitser Lothar Beckert in 2 uur
30 min. 30.8 sec. en derde de Fin
Paavo Kottlila in 2 uur 30 min. 30
08.sec. Onze nationale marathon
kampioen Piet Bleeker van Lycurgus
uit Krommenie eindigde op de 16e
plaats in 2 uur 44 min. 37.sec. Ze
ventig lopers kwamen aan de start.
schip niet in orde of was de koers verkeerd
uitgezet
„Maar wat haal je je nu in je hoofd?" riep
Eldred kwasi-verontwaardigd uit en in de
vaste overtuiging dat de kaarten mét het
schip vernietigd waren. Hij kon nu hoog spel
spelen en dat gaf hem een ongekende sensa
tie. „Hij heeft natuurlijk het ongeluk geha<
op een vijandelijke patrouille te stoten. Neen,
die kaarten waren in orde, want ik heb er zelf
de koers op uitgestippeld naar M3".
Op dat moment trad Shor Nun binnen. „Be
doel je deze kaarten, Eldred?" klonk zijn
stem kil en dreigend—,..
