Nehroe reisde op een muilezel naar
het geheimzinnige land Bhoetan
Lockheed F-104 Starfighter
houder wereldsnelheidsrecord
Waar de tijd zevenhonderd jaar bleef stilstaan
KOPENHAGEN GEEFT VOORBEELD
VAN VOETGANGERS-VOORRANG
EERSTE BOERDERIJEN WORDEN
OVER VIJF JAAR VERPACHT
13
PROVING J ALB ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 10 OKTOBER 195#
TT\e Indische ministerpresident Nehroe heeft
een van de avontuurlijkste reizen gemaakt,
die ooit een modern staatsman ondernam. Te
voet en op de schommelende rug van een muil
ezel reisde Nehroe naar het geheimzinnigste en
meest geïsoleerde land ter wereld naar Bhoe
tan. Geen moderne betonweg voert naar dit
middeleeuwse feodale rijk aan de voet van de
Himalaya. Slechts over smalle geitenpaden
Slechts weinige Europeanen
hebben toegang gekregen
Tien dagen had premier Nehroe nodig om over 2000 meter hoge passen
de residentie Poenaka te bereiken, tien dagen voor een afstand, die het
vliegtuig in enkele uren kan afleggen. Enige jaren geleden reeds had
Nehroe een uitnodiging ontvangen van de vorst van Bhoetan. Dat hij
hieraan Juist nu gevolg geeft, heeft een politieke reden. Bhoetan behoort,
evenals Sikkim en Nepal tot de bufferstaten tussen India en de Chinees-
communistische machtssfeer. India, vaak van een zeer meegaand neutra-
Tot hier en niet verder, betekende voor de communistische expansie de
lisme, toont zich aan de voet van de Himalaya van een energieker zijde,
reis van Nehroe door de half-onafhankelijke Hlmalaya-staten.
India's „beschermende" geste
heeft een zeer reële achter
grond. Binnen de Himalaya-
staten liggen de enige toegangs
wegen naar het Rijk van Mao Tse-
toeng, de Himalaya-passen, die ech
ter tegelijkertijd de sluipwegen zijn
van de communistische propaganda
en infiltratie.
Overigens is in Bhoetan de kans be
trekkelijk gering, dat de communisti
sche bacil vat zal krijgen op de
800.000 inwoners. De geografische af
geslotenheid heeft hier, onder het
„dak van de wereld", niet alleen een
staat met een god op de troon in le
ven gehouden, maar ook het wezen
en denken van de mensen in dit land
is blijven stilstaan in de middeleeu
wen. Een vorm van Boeddhisme met
geesten en demonen vormt 'n scherm
tussen de bewoners van het hoogge
legen land en alle vreemde ideolo
gieën, zowel westerse als communis
tische.
De oude, kleine maharadjah verenigt
in zijn persoon het geestelijk en we
reldlijk leiderschap. Zijn onderdanen
werpen zich voor nem in het stof als
voor een godheid. De oerkrachten
van de omringende wereld hemel
hoge bergen met eeuwige sneeuw,
brullende lawines, wervelende berg
stromen, gloeiend hete oerwouden
met kudden olifanten, sluipende wil
de katten en alles vertrappende neus
hoorns doet deze mensen vol angst
de bescherming van de goden afsme
ken. En zo klapperen dan dag en
nacht de gebedsmolentjes in de lama-
kloosters.
SCHILDKNAPEN MET
ZWAARDEN
Niet alleen het geestelijke en reli
gieuze denken van de Bhoetha-
nis vertoeft nog in de middel
eeuwen, ook het leven zelf is middel
eeuws. Het land wordt door ridders,
de Penlops, geregeerd, die met hun
schildknapen in burchten hof houden
als feodale heren uit onze middeleeu
wen. De bewapening van de mannen
bestaat uit brede zwaarden en leren
schilden.
Van het bestaan van straaljagers en
atoomkanonnen hebben deze ridders
even weinig notie als de bergboeren
op hun eenzame hoeven van elek
trisch licht en auto's.
De bewoners van het land, die nog
steeds hetzuiver Tibetaans van de
dertiende eeuw spreken, hebben geen
woorden voor alle mogelijke techni
sche begrippen als fototoestel, auto of
vliegtuig. De techniek heeft Bhoetan
nog niet veroverd en de maharadja
met zijn ridders zijn ook beslist niet
van plan het ijzeren gordijn voor het
onbekende op te trekken. Slechts vier
bewoners van Bhoetan hebben tot
dusverre een westerse universiteit
bezocht.
De onzekerheid in dit land voert
Tien maanden tegen
jachtopziener geëist
De officier van justitie bij de recht
bank te Arnhem, mr. J. van Ysen-
doorn, heeft tegen de 59-jarige jacht
opziener S. tien maanden gevange
nisstraf en de ontzegging van het
recht van jachtopziener te zijn voor
de tijd van vijf Jaar geëist.
S. is de Jachtopziener, die op IS fe
bruari met een pistoolschot de 26-ja-
rige landbouwer H. J. Heitink van
het leven heeft beroofd.
Verdachte had iemand op de fiets de
weg naar het jachtterrein zien in
slaan en wilde deze fietser staande
houden, omdat hij het, gezien het
nachtelijk uur, verdacht vond. Hij
bescheen de man met zijn lantaarn,
maar deze gaf hem een klap en reed
door. Dit vond de president van de
rechtbank, jhr. mr. F. O. W. van
Nispen tot Pannerden, zeer vanzelf
sprekend.
Verdachte trok toen zijn pistool en
loste waarschuwingsschoten. De fiet
ser, werd getroffen en overleed kort
daarna. Verdachte was er van over
tuigd de grootst mogelijke voorzich
tigheid in acht genomen te hebben,
hetgeen de president van de recht
bank echter in twijfel trok.
Over veertien dagen zal de recht
bank uitspraak doen.
langs duizelingwekkend diepe ravijnen en door
dampende oerwouden bereikt de reiziger Bhoe
tan als hij het tenminste ooit bereikt want
de buitenlander en zelfs de Indiër vindt op zijn
weg grenswachters met hellebaarden, die met
grimmige gezichten de toegang bewaken tot het
Goddelijke Rijk van de Maharadja Sigme Dorji
Wank-choek.
tot zeer barbaarse gebruiken. Zo
wordt een jonggeborene een ge
roosterde klont gerstemeel in de
mond gestopt. Als het kind deze
behandeling overleeft, dan zegt
men: „Hij is levensvatbaar en zal
opgewassen zijn tegen de gevaren
van het aards bestaan". In dit
merkwaardige land is het ook niet
ongewoon, dat een vrouw vijf
mannen trouwt.
Slechts weinig Europeanen hebben
tot nu toe toestemming gekregen dit
land aan de voet van de Himalaya
te betreden. De Schotse arts dr. Craig
die jarenlang in Tibet heeft gewoond
behoort tot de weinige blanken, die
vrij mochten rondreizen in Bhoetan
teneinde daar de zieken in de lama
kloosters te kunnen bezoeken. Het
reizen is er overigens zeer oncomfor
tabel en 't land mag dan niet groot
zijn ongeveer gelijk aan Zwitser
land men moet toch rekenen met
enige dagreizen om plaatsen te berei
ken, waar men met moderne ver
keersmiddelen in enkele uren zou
kunnen zijn. Maar men wil in Bhoe
tan geen auto's: zij zouden niet alleen
het stof van de wegen doen opwerve-
len maar ook de wereldbeschouwing,
en dat willen de goden niet. Liever
neemt men epidemieën en kraam
vrouwenkoorts op de koop toe en al-
lerlei-andere ziekten, dan dat men de
„Witte duivel" in het land toelaat.
ROEPIAH
De Britten hebben overigens uit de
tijd, dat zij India beheersten,
geen goede herinnering aan
Bhoetan. De oude koningin Victoria
heeft eens streng het voorhoofd ge
fronst over dit weerbarstige volk aan
de noordgrens van haar rijk. Of
schoon de Britten de beide radjahs,
die toen het land regeerden, duizend
roepiah per jaar betaalden, overvie
len de krijgslustige stammen toch het
Britse garnizoen.
Het conflict werd weliswaar met nog
een paar duizend roepiah bijgelegd,
maar ook India moet tegenwoordig
jaarlijks de maharadja de aanzienlij
ke som van een half miljoen roepiah
betalen voor zijn welzijn. En de enige
tegenprestatie is, dat India de buiten
landse belangen van het vorstendom
mag vertegenwoordigen.
e ultra-sonische straaljager van
de Amerikaanse Luchtmacht,
de Lockheed F-104 Starfigh
ter, welke houder is van t wereld
snelheidsrecord met 2259 km. per
uur en het wereldhoogterecord met
ruim 35.000 meter, is momenteel
in flinke aantallen in in operatio
nele dienst. Verschillende lucht
verdedigingseskaders zijn reeds
uitgerust met dit vliegtuig dat mo
menteel de beste troef van de
Amerikaanse Luchtverdediging is.
De Lockeed F-104 is het meest ge
avanceerde straalvliegtuig ter we
reld en de opvolger van de hier
te lande ook bekende Super Sabre
F-100. Alhoewel.-deze F-100 nog
wel de nodige jaartjes mee zal lo
pen in het gelid der Century
Fighters, dient dit type toch te zij
ner tijd weer vervangen te worden,
daar de Russen een gelijkwaardi
ge tegenhanger voor de Super Sa
bre hebben In de vorm van de
MIG-19 „Farmer."
Vier jaren lang heeft men, met
schaalmodellen in 8 verschillende
windtunnels proeven genomen, die
berekend waren voor een vliegtuig
dat Mach 2,5 zou moeten kunnen
vliegen. Deze proeven werden in
het grootste geheim uitgevoerd.
AGENTEN ALS „SPELLEIDERS"
Het voorschrift is, dat voetgan
gers op een oversteekplaats niet
fehlnderd, dus niet in gevaar ge-
racht mogen worden. De rege
ling werkt, door goed samenspel
van voetgangers en rijverkeer,
zeer soepel. Slechts op spitsuren
is op zeer drukke punten met bre
de rijbanen wel eens een agent als
„spelleider" nodig. Opstoppingen
komen zelfs op de drukste uren
nauwelijks of geheel niet voor.
Deskundigen beraden ach
over invoering in ons land
Tijdens de internationale verkeers
technische leergang en het congres
voor verkeersveiligheid te Kopenha
gen hebben Nederlandse deskundi
gen een studie gemaakt van de Deen
se oplossing van het voetgangers-
vraagstuk. De voorzitter van de po-
litie-verkeerscommissie in Nederland
mr. J. F. E. Hopman, verkeerscom-
missaris van Den Haag en de chefs
van de verkeersafdelingen van de
K.N.A.C. en de A.N.W.B. de heren A.
L. Roscam Abbing en ir. C. A. Kuys-
ten, zijn van mening dat nader on
derling beraad nodig zal zijn om tot
een eventuele aanbeveling te komen
de voetganger in Nederland recht op
voorrang op elke oversteekplaats toe
te kennen met een verbod tot hinder
voor het rijdend verkeer. Bij even
tueel toekennen van voorrang op
oversteekplaatsen aan voetgangers
zal de situering van een aantal ze
bra's moeten worden herzien.
Dit systeem dat In Denemarken
wordt toegepast voldoet ln de prak
tijk zeer goed. De voetgangers heb
ben op oversteekplaatsen (zebra's en
spijkerpaden) onvoorwaardelijk voor
rang indien de weg door de algeme
ne verkeerstekens wordt vrijgege
ven. Afbuigend rijverkeer moet, hij
groen licht, voor een oversteekplaats
wachten, totdat de voetgan
gers zijn overgestoken. Alleen bij in
gewikkelde situaties zijn, buiten de
normale lichten, nog speciale voet
gangerslichten toegepast. Voor het
overige richten de voetgangers zich
dus naar de algemene verkeerslich
ten of tekens van een verkeersagent.
De voetgangers zijn verplicht van de
oversteekplaatsen gebruik te maken.
Slecht op enkele punten in Kopenha
gen zijn bij wijze van proef met
oranje knipperbollen bebakende over
steekplaatsen ingericht. Het oranje
licht wordt beschouwd als een extra
aanduiding midden in zeer drukke
rijwegen.
Premier Nehroe van India brengt
een bezoek aan de maharadja van
Bhoetan. Nehroe moest daartoe
door Tibet, dat door de Chinese
volksrepubliek is „geannexeerd".
Foto: Premier Nehroe werd aan
de Tibetaanse grens verwelkomd
door de Chinese generaal Tang
Kwam San.
's-Hertogenbosch heeft
zeventigduizend inwoners.
De zeventigduizendste inwoner van
's Hertogenbosch is Emilie Buiten
kamp, dochter van de 44-jarige fa
brieksarbeider Adrïanus Buitenkamp
en de 42-jarige Helena Buitenkamp
Van Haren. Emilie is het twaalfde
kind, waaraan moeder Buitenkamp
het leven heeft geschonken. Een kind
is overleden.
De aangifte geschiedde ten stadhuize
in de kamer van burgemeester mr. H.
Loeff. Daar werd het reeds bij de ge
lukkige vader gerezen vermoeden
bewaarheid. Op de vraag, welke naam
de dochter zou dragen, antwoordde
hij dat hij haar in dit geval wilde
noemen naar de echtgenote van de
burgemeester, welke geste door mr.
Loeff gaarne en in dank aanvaard
werd. De burgemeester overhandigde
aan de vader een spaarbankboekje
met 250.
Wegens het overlijden van paus Plus
XII zal ieder uiterlijk feestvertoon in
de stad achterwege blijven. Voor de
kinderen op de kleuterscholen en voor
de bejaarden in de tehuizen waren er
beschuiten met muisjes.
Prins Bernhard opent
nieuw bedrijf in Breda
Prins Bernhard zal op 13 oktober de
grossierderij ia. Th. Albada Jelgersma
te Breda openen. Dit vrijwillige fi
liaalbedrijf behoort tot de verkoop
gemeenschap Végé-Nederland, moe
derorganisatie van de Europese Végè-
unie, waarbij 16.000 zelfstandige
kruideniers zijn aangesloten.
0 Op de recente viering van het zilveren
Jubileum der Zweedse fllmsociëteit is
gebleken dat het gezelschap over het
oudste filmarchief ter wereld beschikt. In
het archief bevinden zich een kleine
miljoen rolprenten, waaronder vele zeld
zame fllmcopleën en een ptoniersprodukt
uit 1897 over de toenmalige Stockholmse
tentoonstelling.
Het zou een jager moeten worden
met de volgende prestaties: een
topsnelheid van 2100 km. per uur
op 9000 meter hoogte en onder be
paalde omstandigheden een snel
heid van Mach 2.5, d.w.z. 2500 km.
per uur, in horizontale vlucht, en
een hoogtebereik van meer dan
30.000 meter.
e afmetingen van de F-104 zijn
een openbaring, want de leng
te van de romp is 16,7 meter
lang, terwijl de vleugels welke
messcherp en geen pijlstelling
hebben slechts 2,3 meter van de
romp tot de vleugeltip meten. Vol
gens de mensen van de Lockheed
fabriek levert deze vleugel, gedu
rende de hoge snelheden een grote
re draagkracht en geeft daardoor
zelfs op grote hoogte de mogelijk
heid tot buitengewone prestaties.
Deze vleugel is een der revolutio-
nairste ideeën die in het vliegtuig
is verwerkt, omdat ze recht Is.
De vleugel is erg dun uitgevoerd
maar van buitengewone sterkte,
want gedurende een gevechtsop
dracht moeten er twee zware
brandstoftanks aan meegenomen
kunnen worden.
De vorm van de romp is die van een
raket op hel eerste gezicht. Lang
en smal als een potlood en schijn
baar erg eenvoudig. Maar zo een
voudig is deze romp niet opge
bouwd.
De cockpit is voorzien van de om
vangrijkste electronische uitrus
ting welke ooit in een civiel of mi
litair vliegtuig is ingebouwd.
ndanks de grote snelheid van de
Frl04, ls het type niet gevaar
lijker dan andere straaljagers
te vliegen. In normale vlucht ls de
Starfighter in staat zonder tril
lingen door tweemaal de geluids-
barri're te breken en het hoog ge
plaatste stabilo (hoogteroer en
kielvlak) maakt het vliegtuig
tweemaal gemakkelijker bestuur
baar dan andere staartvormen.
Ook de landings- en startsnelheid
zijn geheel identiek met die van
conventionele jagers, terwijl de F-
104 door gebruik van de rempara-
chute zelfs binnen de 1800 meter
tot staan kan komen. Deze facto
ren maken het vliegen van de
F-104 zelfs gemakkelijker dan de
T-33 straaltrainer, volgens Tone
Levier. testpiloot van de Lockheed.
Bij geval van „bale out" schiet de
uitschietbare stoel van de vlieger
naar beneden uit het vliegtuig, wat
een bijzonder veilige manier ls. Te
vens is de garantie dat de Star
fighter elk bestaand vliegtuig kan
inhalen en vernietigen een zeer be
langrijke morele veiligheidsfactor
voor de vlieger.
BEWAPENING.
e bewapening van de F-104 be
staat uit let wel een kanon
van 20 mm. met 6 lopen, wel
ke door een bepaald systeem rond
draaien en zodoende een ontzetten
de vuursnelheid kan bereiken die
om en nabij de 2000 schoten per
minuut moet liggen. Tevens voert
hij nog geleide projectielen van
verschillend type met zich die dus
hun eigen weg zoeken wanneer 't
zover is. Wanneer de F-104 tegen
gronddoelen wordt gebruikt, want
het vliegtuig is bijzonder flexibel
en kan voor verschillende doelein
den gebruikt worden, is het m.i.
mogelijk dat het atoomwapens met
zich meevoert. Laten wij allen ho
pen dat dit vliegtuig nooit in ge
bruik zal behoeven te komen. De
dezer dagen op Formosa gestatio
neerde F-104's hebben bijna op het
punt gestaan in te grijpen, geluk
kig is het niet zover gekomen.
Maar wanneer het nodig mocht
zijn zal het vliegtuig een machtig
wapen blijken te zijn, een der
machtigste wapens van het Wes
ten.
J. W. B. Kloosterman Jr.
Daders yan roofoverval in
Voerendaal kregen 1,5 jaar.
De Maastrichtse rechthank heeft
maandagmorgen de 87-jarige mijn-
machinist L. J. G. uit Heerlen en de
40-jarige Auke T. te Hoensbroek we
gens het bedrijven van een roofover
val in Voerendaal ieder veroordeeld
tot een jaar en zes maanden gevan
genisstraf.
Zij hadden de roofoverval gepleegd
op de avond van 29 maart van dit
Jaar. Zij maakten zich meester van
een bedrag ad 3500 ten nadele van
het bejaarde echtpaar Verheggen
Geurts.
De officier van justitie mr. J. Cors-
ten had op 22 september tegen de
verdachten ieder twee jaar gevange
nisstraf geëist.
De 60-jarige groentehandelaar J. van
der V. uit Heerlen hoorde zich ter
zake van uitlokking en poging tot
uitlokking van deze roofoverval door
het vestigen van de aandacht op de
mogelijkheid om bij de oude mensen
te Voerendaal een goede slag te slaan,
eveneens tot een jaar en zes maanden
veroordeeld. Tegen hem was twee
twee jaar geëist.
In Canada is een vereniging opge
richt voor de vooruitgang van kleur
lingen. De voorzitter' verklaarde dat
de 32.000 Canadese negers een spreek
buis moeten hebben.
VOORUITGANG IN DE FLEVOPOLDER
Over vijf jaar zullen in
het thans in ontginning
zijnde gebied in de
Flevopolder de eerste
boerderijen, waar
schijnlijk van 15 tot 45
hectare groot, compleet
niet bedrijfsgebouwen
en woningen kunnen
worden verpacht. Op
het ogenblik zijn de
zes eerste grote land-
bouwschuren in aan
bouw. In de twee jaar
na de dijksluiting zijn
reeds zevenduizend hec
tare ontgonnen. Aan
het eind van 1969 zul
ruim 12.000 hectare
van deze nu nog af
schrikwekkende mod
der- en rietvlakte in
cultuur zijn gebracht.
De polder zal geen
weidebedrijven bevat
ten, daar de rentabili
teit van zulke bedrijven
betwijfeld wordt en de
270 hectare zanderige
gronden bij Roggebot
zich beter voor bos
bouw lenen. Van de
eerst gereedgemaakte
gronden zijn dit jaar
reeds oogsten van 2000
kg koolzaad en tot
5000 kg tarwe per hec
tare gehaald.
Voor het schonen en
drogen van het pro-
dukt werd een ver
plaatsbaar complex
aluminium silo's met
oen drogerij gebouwd.
Van de 35.000 hectare,
die in het geheel nog
in cultuur gebracht
moeten worden rekent
men tenminste 4000
hectare per jaar te
kunnen ontginnen. Ge
zien de bodem-omstan
digheden in de polder
zullen de werkzaamhe
den zich gestadig in de
richting van Lelystad
uitbreiden om daarna
ongeveer zuidwaarts te
gaan.
De „hoek bij Harder
wijk" zal het laatst
voor ontginning aan
de beurt komen, om
dat in dit gebied vrij
aanzienlijke kwel uit
het Veluwemeer voor
komt. Bij het huidige
tempo zal de polder
over negen jaar geheel
klaar kunnen zijn,
waarna de afbouw van
de laatste boerderijen
en het afwerken van
de wegen niet veel tijd
meer zal vergen.
Reeds verwijlen de ge
dachten van ontginners
en bouwers nu en dan
bij de polder, die lang
zamerhand aan de
Hollandse overkant
gaat groeien: de Mar
kerwaard, die naar
schatting over een
twintigtal jaren vol
tooid kan zijn. En dan
zal er nog maar één
project voor de IJsel-
meerpioniers overblij
ven: de zuidelijke Fle
vopolder. die technisch
wellicht de minste
moeilijkheden op zal
leveren.