Anderhalve eeuw
onderwijs voor blinden
College van kardinalen kiest in
geheim conclaaf nieuwe paus
Na 19 oktober begint de afbraak
van Expo-wereld in het klein
MIDDELBURGSE KOK NU IN
EEN AUSTRALISCHE KEUKEN
Uiterlijk op 18e dag na overlijden
VRIJDAG 10 OKTOBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
HET BEGIN WAS BESCHEIDEN
Vrijmetselaarsloges te Amsterdam
hadden initiatief genomen
(Van onze speciale verslaggever)
Op een bevolking van elf miljoen zielen telt ons land hooguit
8000 blinden. Vergeleken met andere landen is dat een bijzonder
klein aantal. Het aantal blindgeborenen is vrijwel nihil en er
zijn aanwijzingen, dat de blindheid bij jonge mensen aan het
uitsterven is. Dit alles, dank zij de betere medische verzorging
van dit ogenblik en de betere hygiënische toestanden.
Anderhalve eeuw oud is de georganiseerde blindenzorg, dank
zij het feit dat de vier Amsterdamse vrijmetselaarsloges in
1808 het „Instituut tot onderwijs van blinden" oprichtten. Ver
geleken met wat er nu voor de blinden gedaan wordt, was dat
begin bescheiden.
Voor drie blinde kinderen werd gere
geld, dat ze in de avonduren les kre
gen van de heer J. van Wijk, onder
wijzer van een hoofdstedelijke Nuts-
school. Voor die dagen was het een
verlicht initiatief. Ook zelfs het ge
wone onderwijs stond immers nog in
de kinderschoenen.
Uit dit initiatief is intussen het insti
tuut gegroeid, dat thans aan de
Amersfoortse Straatweg te Huizen
bij Bussum zijn behuizing heeft.
Honderdtwintig blinden van alle ge
zindten in leeftijd variërend van vier
tot twintig jaar en daarnaast nog
een aantal ouderen, die voor omscho
ling, voor revalidatie, in aanmerking
komen, vinden er hun tehuis en een
werkplaats waar ze gevormd en ge
traind worden tot volwaardige leden
van onze samenleving.
Tachtig personeelsleden staan hen
daarbij terzijde.
Niet zelden mensen die zelf voor en
kele jaren nog leerling waren op dit
instituut.
Onder leiding van directeur, dr. C. M.
Waller Zeper, wordt hier met onein
dige liefde en geduld gewerkt.
Er is een levensgroot verschil tussen
de blindenzorg van luttele decennia
terug en die van nu. Vroeger meende
men dat volstaan kon worden met de
blinden te leren lezen, schrijven en
rekenen, en voorts als vak, het stoel
en mattenvlechten, het borstel ma
ken, of bij enige muzikale aanleg,
een opleiding tot musicus of piano
stemmer.
Dat is radicaal veranderd. In Huizen
is een conglomeraat van opleidings
mogelijkheden. Men kan er in zes
jaar tijds volledig lager onderwijs
ontvangen, in vier daaropvolgende
jaren kan men worden opgeleid voor
het normale mulo-diploma. Daarnaast
is er onderricht voor steno-typiste en
telefoniste, in handelskennis e.d. maar
ook in het metaalvak overeenkomstig
de regels die gelden bij het lager
technisch onderwijs. In enkele geval
len volgen leerlingen een klassikale
middelbare schoolopleiding aan het
lyceum in Bussum. En zelfs voltooi-
Federatie van handelaren
in oude materialen
(Van onze speciale verslaggever)
In tegenwoordigheid van de direc
teur-generaal voor handel en nijver
heid van het ministerie van economi
sche zaken, is donderdag in Amster-
dam.officieel opgericht ae „Federatie
van verenigingen van handelaren in
oude materialen en afvalstoffen".
De heer H. K. M. Nijkerlc (47) voor
zitter van deze federatie vertelde dat
er in deze oude materialen in 1957
een binnenlandse omzet was van 250
k 300 miljoen gulden en daarboven
nog een export voor een waarde van
een dikke 100 miljoen. De Neder
landse staalindustrie is zeker voor de
helft afhankelijk van de leveranties
van de groep handelaren in geslagen
schroot, aldus de heer Nijkerk.
Vier representatieve branche-vereni
gingen zijn in de federatie opgeno
men. Namelijk de vereniging voor de
handel in geslagen schroot, de ver
eniging voor de handel in oude non-
ferro metalen, de Nederlandse vereni
ging van groothandelaren in textiel-
afvallen en de Nederlandse vereniging
voor de groothandel in oud papier.
Voorts maakt deel uit van deze orga
nisatie, de algemene vereniging voor
de lompen- en metaalhandelaren.
Enkele van de „sprookjespalei-
zen" in beton op de Expodie
na 19 oktober gesloopt zullen
worden. Links ziet men het
gebouw van de Europese Ge-
ineenschap voor Kolen en
Staal. Rechts het Franse pa-
viljoen. (foto Sergysels
Dietens, Brussel). M
den reeds enkele leerlingen van dit
instituut een universitaire opleiding
in rechten, theologie, wiskunde of so
ciologie.
Het is helaas onmogelijk een blind
kind thuis op te voeden. Daarom
is er in het blindeninstituut een in
ternaat voor jongere kinderen, dat
zoveel mogelijk aansluit bij het ge
zin. Er zijn huisjes waarin telkens
tien kinderen van verschillende
leeftijd wonen onder leiding van
een paar juffrouwen. Ieder lid van
deze kleine gemeenschap is een
eigen taak toebedeeld, overeen
komstig haar of zijn kunnen.
Voorzover mogelijk gaan de kindëren
de weekends en de vakanties naar
huls. Er heerst, dank zij alle rustelo
ze activiteit een allesbehalve trieste
of meelijkwekkende sfeer. De jonge
lui voelen dat hun hier de kansen
worden geschapen om straks in het
gewone maatschappelijke leven gelijk
te zijn aan de niet gehandicapten,
met soortgelijke opleiding. Gelukkig
dat het bedrijfsleven dit ook opmerkt
en de terdege getrainde blinden dus
tegenwoordig een gelijkwaardige
kans wil geven.
K.L.M. bestelt drie nieuwe
vliegtuigen type DC-4 c
De K.L.M. heeft de optie, die zij op
drie vliegtuigen van het type DC-7c
had met het oog op de te verwachten
verkeersstroom over de Noord-Atlan
tische Oceaan in het seizoen 1959,
thans bij de Douglasfabrieken te
Santa Monica (Californië) omgezet
in een definitieve bestelling.
Die drié vliegtuigen, die een gé
menlijke waarde van 25 miljoen
vertegenwoordigen, zullen nog in de
loop van dit jaar worden afgeleverd.
De volgende registratieletters en na-
men-, zijn gekozen: nr. 13 PH-DSO
„Bering Zee"; nr. 14 PH-DSP „Ja
panse Zee" en nr. 15 PH-DSR „Ba-
rentszee".
ZEEUWEN ALS EMIGRANTEN
Huisvesting nog een
groot probleem
(Van onze correspondent In
Australië)
Zijn vakatie deed kok L. Verhagen
zijn kans missen om chef te worden,
wat hem in financieel opzicht geen
windeieren zou hebben gelegd, want
geld heb je in Australië wel nodig.
„Het is hier goed, maar die huis
vesting maakt de moeilijkheden", zc
ondervond ook de heer Verhagen.
Vroeger woonde hij aan de Joost de
Moorstraat in Middelburg, doch
zwalkte als kok op de koopvaardij
nogal veel over de wereldzeeën. In
Australië was hij echter nog nooit
geweest. Trouwens, hij had koers
willen zetten naar Zuid-Afrlka, doch
kwam door allerlei omstandigheden
in Australië terecht, waar hij overi
gens geen spijt van heeft.
Vis het met die huisvesting m
niet zo moeilijk zat!
De heer Verhagen emigreerde als
vrijgezel. Hij behoefde zich toen
geen zorgen te maken over huisves
ting. Ooch toen hij trouwde, werd
het op kamerwonen hem, en vooral
ook zijn echtgenote, wel wat te be
nauwd.
.,We zullen ons eigen huis wel eens
krijgen", ze bemoedigt hij zichzelf
en zijn echtgenote.
„Ze zijn hier nogal gemakkelijk", zo
oordeelt hij als kok, „wanneer je de
Franse keuken kent, dan kun je wel
haast overal terecht. De Australiërs
zijn niet zo lastig in het menu, dat
ook lang niet zo uitgebreid is als in
de meeste Europese hotels. Ze hou
den hier erg van vitaminen en zijn
met zo kieskeurig.
De heer Verhagen werkt in de keu
ken van één der grote hotels in Syd
ney.
Overigens heeft hij niet altijd de
keuken tot zijn beschikking gehad;
er was een tijd dat hij het met een
tent moest stellen.
Dat was toen hij nog maar korte tijd
in Australië was en nog niet in z'n
vak terecht kon.
Hij werkte bij de spoorwegen, die
hem een stevig eind het achterland
in stuurden.
De spoorwegen zorgden echter niet
te best voor hun „zwervers langs de
lijn". „We hadden ikwijls niet eens
de beschikking over dekens en slie
pen dan maar met onze kleren aan",
verhaalt de heer Verhagen.
Hij had dan ook al vrij spoedig ge
noeg van het leven langs de spoor
lijn en trok toen op Sydney aan,
waar hij zich in een keuken beter .op
z'n plaats voelt.
Het enige bezwaar is, dat er weinig
overuren te maken zijn, wat de ex
tra verdiensten moet brengen. Toen
hij als gevolg van de vakantie de
kans van het chefschap miste, was
ook dat een teleurstelling.
„Maar we hebben hier een heerlijk
klimaat en veel zonneschijn, dat
maakt veel goed", is het optimisti
sche standpunt van de heer Verha
gen. Hij heeft een gedeelte van een
huis kunnen huren, doch dat vergt
een flink stuk van het inkomen.
„Wanneer er hier woningen zouden
zijn, dan zou liet ideaal bereikt zijn",
constateert hij. Een ideaal, dat mo
gelijk nog wel eens in vervulling zal
gaan!
H'
et verkiezen van een nieuwe paus is voorbehouden
aan het „college van kardinalen". Dit college be
staat uit de kerkelijke personen, die de onmiddel
lijke helpers en raadgevers zijn van de paus in het be
stuur der rooms-katholieke kerk. Het telt, wanneer vol
tallig, zeventig kardinalen. Dit aantal herinnert aan de
zeventig ouderlingen van Mozes en aan de zeventig
De verkiezing geschiedt sedert 1274 in een geheim conclaaf. Gregorius X,
die van 1271 tot 1276 paus was, heeft dit conclaaf ingevoerd om de keuze
te verhaasten en te beschermen. Het conclaaf is een afgesloten, soms dicht
gemetselde ruimte een deel van het Vaticaan waarin de kardinalen
tot het doen van de keuze vergaderen. Deze vergadering zelve wordt even
eens conclaaf genoemd.
leerlingen van Christus. Het college is echter vrijwel
nooit voltallig. Thans telt het 56 leden. Ditmaal zullen
enige kardinalen zich voor de pauskeuze misschien niet
naar Rome kunnen begeven. Zes van de leden voeren de
titel van kardinaal-bisschop; vijftig die van kardinaal-
priester en veertien die van kardinaal-diaken.
edere rechtgelovige mannelijke ka
tholiek is verkiesbaar als paus,
maar sedert Bonifacius IX (1389-
1404") zijn-slechts, kardinalen gekozen
en sedert Clemens VTE (1523-1534)
bovendien slechts Italianen.
De kardinalen gaan op de 15e of
uiterlijk op de 18e dag na het vacant
worden van de pauselijke stoel in
conclaaf. De keuze zelf geschiedt in
de Sixtijnse kapel en meestentijds
door een geheime stemming, welke
vaak vele dagen heeft geduurd.
De gebruikte stembriefjes worden
onmiddellijk na iedere stemming ver
brand. Aan de kleur van de rook,
welke dan opstijgt uit een der schoor
stenen, kunnen de buiten het conclaaf
samengestroomde belangstellenden
zien of het resultaat der stemming
negatief of positief was.
Wanneer de stemming niet tot een
resultaat heeft geleid Worden de
stembriefjes vermengd met vochtig
stroo. Bij het verbranden ervan stijgt
dan zwarte rook op. Indien er alleen
papier wordt verbrand betekent dit,
dat de stemming een positief resul
taat heeft gehad. De rook ziet er dan
wit uit.
Heeft een kandidaat de voorgeschre
ven meerderheid der stemmen op
zich verenigd dan wordt hem door
de camerlengo of kardinaal-dckcn de
vraag gesteld of hij de keuze aan
vaardt. De gekozene kan nog weige
ren, maar indien hij bevestigend ant
woordt is hij op dat ogenblik paus.
De verkiezing behoeft geen bekrach
tiging.
De camerlengo of kardinaal-deken
verkondigt dan aan het volk de
uitslag der verkiezing door de
woorden „Papam habemus", wij
hebben een paus. De nieuwe paus
geeft daarna aan het volk zijn
eerste zegen „urbi et orbi", dit is
aan de stad (Rome) en aan de
gehele wereld. De plechtige kro
ning geschiedt in de Sint Pieter
op een zondag of feestdag spoedig
na de pauskeuze. Hierbij wordt de
OOK DEZE GLORIE VERGAAT
Herinnering aan het spel met de
„skeletbouw" zal blijven
Zo vergaat de glorie der wereld
In de meest letterlijke zin des woords
zal men het kunnen waarnemen als
na de rluitingsdatum van 19 oktober
de glorieuze wereld-in-het-klein, die
Expo '58 heet, met voortvarendheid
zal worden leeggehaald, afgetakeld
en gesloopt.
Een enkele wandelaar op het terrein
en degenen die aan de buitenkant het
geluid van bulldozers, ontploffingen
en van pneumatische hamers horen,
zullen dan ongetwijfeld met weemoed
terugdenken aan deze ontmoetings
plaats van nationale aspiraties er
van miljoenen bezoekers van heinde
en ver. En de slopers zullen waar
schijnlijk niet zonder enige piëteit
aan de ontluistering van de diverse
„paleizen" van dit aan de werkelijk
heid-ontleende sprookje beginnen.
Voor degene die in de bouwkunst is
geïnteresseerd, zal van deze wereld
tentoonstelling de herinnering ach
terblijven van een manifestatie, die
een bijzonder aspect verkreeg door
dat architecten van alle werelddelen,
aan wie ruime geldmiddelen ter be
schikking werden gesteld, hier de
monstreerden hoe „gespeeld" kan
worden met de mogelijkheden die de
betonbouw oplevert. De skeletbouw
heeft al jaren geleden de buitenmu
ren van de gebouwen waarin hij
werd toegepast, ontlast van hun dra
gende functie. De functies van „ge
raamte" en „huid", van constructie
en bekleding, staan geheel los van
elkaar. En het was in deze techniek,
dat bouwmeesters van allerlei natio
naliteit zich op de Expo hebben uit-
-eleefd.
len economisch gebruik van de ma
terialen was daarbij geen voorwaar
de. En zo kon, naar Pierre de Latil
schrijft in Unesco Features, het pa
viljoen van de Europese Gemeen
schap voor Kolen en Staal met ka
bels, die aan het dak en de muren
waren bevestigd, worden „opgehan
gen" aan een aantal reusachtige be
tonnen spanten die in de grond waren
geplant. De voet van de muren be
hoefde slechts een eindje in de grond
te worden geplaatst.
Bij de bouw van het Franse pavil
joen werd uitgegaan van een beton
nen voetstuk van waaruit drie reus
achtige pijlers de lucht in steken, elk
op zijn beurt het tegenwicht vor
mend van de beide andere. De diago
nale as van het gebouw bestaat uit
twee ervan, de derde, die de voor
kant karakteriseert, dient slechts het
materiële en architectonische even
wicht. Het dak werd van staal ver
vaardigd, de opgehangen muren van
glas of plastic behoefden slechts
voor afscherming te dienen.
Wat de constructie van het Ameri
kaanse paviljoen betreft: binnen de
grote rotonde werd in een cirkel met
een diameter van 250 meter een gro
te hoeveelheid kolommen met een
doorsnede van 40 centimeter ge-
ilaatst. Kabels aan de top van deze
:olommen moesten een metalen ring
in het midden dragen, die op zijn
beurt het dak diende te schragen. De
buitenmuren werden „opgehangen"
rond de in cirkelvorm opgestelde ko
lommen. Ook bij de bouw van het
paviljoen der Sowjet-Unie werden de
muren aan een constructie van ko
lommen opgehangen, maar dan vol
gens een rechthoekig systeem.
Bij het „uitkleden" van de Expo zou
men kunnen zien, hoezeer de speelse
lichte en krachtige vormen van de
buitenkant tot stand konden komen,
dank zij ingenieuze constructies, dia
de meesten der miljoenen bezoekers
niet hebben gezien
nieuwe paus de tiaar opgezet.
Het conclaaf begint nadat de deken
van de kardinalen in de Sint Pieter
een mis heeft opgedragen. De ruimte
van het conclaaf, die een groot ge
deelte van de drie etages van het Va
ticaanse paleis omvat, wordt van bin
nen en van buiten gesloten. Van bui
ten nemen de gouverneur en de maar
schalk van het eonclaaf.de bewaking
op zich binnen neemt de karduiaal-
camerlengö- de sleutels in ontvangst.
Gedurende het gehele conclaaf is elk
contact met de buitenwereld verbo-
mogelijk. De eerste is de zogenaam
de „verklaring bij inspiratie". Hier
bij moeten de kardinalen het allen
eens zijn over de naam van een kan
didaat, die door een van hen is voor
gesteld.
De tweede manier is de verkiezing
bij compromis. In dit geval moeten
alle aanwezige kardinalen, zonder uit
zondering, het eens zijn over de aan
wijzing van drie, vijf of zeven van
hen die ermee belast worden door
middel van een compromis een nieu
we paus te kiezen.
De derde manier is de verkiezing bij
stemming waarbij een meerderheid
van twee-derde plus een is vereist.
Men mag niet op zichzelf stemmen.
rn de periode tussen het overlijden
van de paus en de verkiezing van
een nieuwe wordt de rooms-katho
lieke kerk bestuurd door alle in Ro
me aanwezige kardinalen tezamen.
Zij zullen op dagelijkse vergaderin
gen over belangrijke zaken beslissen
totdat zij in conclaaf gaan.
Kardinaal Eugène Tisserant, de de
ken van het college van kardinalen,
is thans de belangrijkste figuur.
Beperking melkproduktie
voor veehouderij ongewenst?
In een artikel in ed economiseh-sta-
tistïsche berichten oppert drs. C. de
Jager de mening dat de situatie in de
melkveehouderij in ons land niet zo
verontrustend is als een meerderheid
in het Landbouwschap blijkbaar
meent. Gelet op de kostenstructuur
en de huidige constellatie van de
afzetmarkten, meent de schrijver te
mogen concluderen dat in geval van
produktie-beperking de totale kosten
van de gehele Nederlandse melkpro
duktie minder zullen afnemen dan
de totale opbrengst ervan.
Het nationaal verlies bij een beper
king met 15 procent zou 19,4 miljoen
groter zijn dan zonder beperking. Dit
bedrag zou in de praktijk nog be
langrijk hoger zijn door de optreden
de onderbezettingsverliezen in an
dere sectoren van het bedrijfsleven.
Daarnaast zouden bij produktiebe-
perking nog tal van andere schade
lijke factoren optreden, zo meent de
schrijver van het artikel. Hij herin
nert eraan, dat het Landbouwschap
in een besloten vergadering „de me
ning van het bedrijfsleven" over de
middelen tot beperking van de melk
produktie heeft geformuleerd en hij
verklaart dat het wel zeer te betreu
ren is, dat over een zo belangrijk
vraagstuk, waarover bovendien de
meningen van de deskundigen sterk
verdeeld zijn, in een besloten verga
dering wordt beslist.
9 De conferentie van de internationale
unie voor de bescherming van industrieel
eigendom is te Lissabon geopend
De conferentie, waaraan 300 afgevaar
digden uit 63 landen deelnemen, staat
onder voorzitterschap van de Portugese
minister van economische zaken, Ferreira
Diaz.
