Soesterbergs „buren" protesteren
tegen straaljagerlawaai
Mirza kondigt voor Pakistan
staat van beleg af
KlANKBORV
OPTICIENS PROTESTEERDEN
TEGEN ZIEKENFONDSWINKELS
DONDERDAG 9 OKTOBER 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
AVONTURIERS BRACHTEN LAND AAN RAND VAN ONTBINDING
Berichten over nieuwe
staatsgreep in Irak
tegengesproken
Politieke partijen moeten alle
activiteit staken
President Iskander Mirza van Pakistan heeft woensdag de staat
van beleg afgekondigd voor het gehele land. Hij stelde bij pro
clamatie de grondwet buiten werking. De centrale rege
ring en de provinciale regeringen zijn ontbonden. Het gezag is
in handen gelegd van de opperbevelhebber van het leger. De po
litieke partijen moeten haar activiteit staken en de volksver
tegenwoordigingen van staat en provincies zijn ontbonden.
De president zei in de proclamatie, dat streng zal worden opge
treden tegen politieke avonturiers, smokkelaars en woekeraars.
Hij verklaarde dat het voor de verraders beter is het land te
ontvluchten als zij kunnen.
„Meedogenloze
machtsstrijd"
Volgens Mirza heeft hij de staat van
beleg afgekondigd, omdat politieke
avonturiers poogden de betrekkin
gen tussen Pakistan en landen als de
Sowjet-Unie, de Verenigde Arabi
sche Republiek en communistisch
China te verstoren. Hij zei „met zeer
grote bezorgdheid de meedogenloze
strijd om de macht" te hebben gade
geslagen.
De president Is van plan een aantal,
„vaderlandslievende personen" bijeen
te brengen om de politiek van Pakis
tan aan een onderzoek te onderwer
pen en naar een grondwet te streven
die meer in overeenstemming is met
de aard van de mohammedanen.
Het Pakistaanse leger heeft thans
alle macht in handen. In Karatsji
stonden woensdag troepen op wacht
bij alle regerings- en openbave ge
bouwen. Het vliegveld, de openbare
diensten, de haven en verbindings
diensten stonden eveneens onder toe
zicht van het leger. De president
heeft de militairen gisteravond op
geroepen hun taak te verrichten
„zonder vrees en onpartijdig"' omdat
van hen „het voortbestaan van Pa
kistan als onafhankelijke natie af
hangt".
De Pakistaanse politici verweet hij
„nietsontziende machtsstrijd, cor
ruptie en schandelijke uitbuiting
van de eenvoudige, eerlijke, va
derlandslievende en ijverige volks
mensen, en misbruik van de Islam
voor politieke doeleinden". Poli
tieke avonturiers, smokkelaars,
zwartehandelaren, hamsteraars en
verraders, aldus de president, heb
ben samengewerkt voor het onder
mijnen van het huidige regerings
stelsel en hebben de staat gebracht
aan de rand van de ontbinding.
Tn het bijzonder verweet president
Mirza de politici in gebreke te zijn
gebleven bij de oplossing van de ern
stige voedselschaartste in Pakistan.
„Voedsel is een kwestie van leven
en dood in ons land, waar overschot
ten zouden moeten bestaan", zei hij.
„De landbouw is ondergeschikt ge
maakt aan de politiek en geen poli
tieke partij kan bij het huidige re
geringssysteem iets positiefs doen
voor uitbreiding van de produktie".
In Oost Pakistan bestaat volgens
hem een goed georganiseerde smok
kel in voedsel, medicijnen en andere
noodzakelijke levensartikelen. En
het volk lijdt daar gebrek door de
tekorten die door de smokkel ont
staan zijn, en de hoge prijzen. „De
invoer van voedsel is de laatste ja
ren een voortdurende, zware last ge
weest voor onze deviezenvoorraad,
Onze taal
(Slot van pag. 1)
over de reclame: het is ongetwijfeld
juist, dat reclamemensen veel goo
chelen met vreemde liefst Engel
se woorden. Zij doen dat om de
verkoop te bevorderen en vermoede
lijk vinden ze dat zelf niet eens pret
tig. Wanneer echter vandaag geen
dame meer een onderrok koopt,
maar zich wel wil voorzien van een
petticoat en wanneer geen man meer
een overhemd draagt maar wel een
shirt (no-iron) dan gaat dat gebruik
van vreemde (mode) woorden hand
in hand met de verkoopsmogelijk
heden en dan mag men van de recla
me-mensen niet verlangen dat ze die
verkoopmogelijkheden zullen opoffe
ren aan een conservatief taalge
bruik!
Het is een heel vriendelijk con
gres geweest in Scheveningen
en er zal ook wel een nuttige
werking van uitgaan, maar het is
niet zó, dat men daar de Nederland
se taal moest redden uit de handen
van journalisten, radio- en reclame
mensen. Dat moet hier wel even
vastgesteld worden vanwege de cul
tuur-kritiek, die zo sterk in de mode
is en vanwege het aangename spel
letje met culturele bedreigingen,
waartegen men zo heerlijk kan strij
den, vooral wanneer ze niet of
nauwelijks aanwezig zijn.
VERSTROOIDHEID De Britse
atoomgeleerde sir John Cockroft heeft
bij het in ontvangst nemen van de
Niels Bohr-medaille laten zien, dat
hij even verstrooid kan zijn als zijn
grote Deense collega. Nadat hij de
medaille uit de handen van koning
Frederik ontvangen had en daarvoor
een welgemeend dankwoord gespro
ken, stapte hij het podium af zonder
de medaille. Hij had de kostbare on
derscheiding op tafel laten liggen.
met het gevolg, dat de regering zich
gedwongen heeft gezien de zo nood
zakelijke binnenlandse ontwikke
lingsprojecten te beperken".
„Enkele politici", zo ging de pre
sident voort, „hebben de laatste tijd
gesproken over een bloedige revolu
tie. Andere avonturiers hebben het
nodig geoordeeld naar het buiten
land te gaan om contacten te leggen
met mensen, die beschuldigd dienen
te worden van hoogverraad".
De president wees op een onwaar
dige vertoning die onlangs heeft
plaatsgehad in de volksvertegenwoor
diging van Oost Pakistan, waar „de
voorzitter werd afgeranseld, diens
plaatsvervanger gedood en de natio
nale vlag onteerd".
„De mentaliteit in de politieke par
tijen is zo diep gezonken, dat ik niet
langer in staat ben te geloven, dat
een verkiezing een verbetering zou
brengen voor de huidige chaotische
binnenlandse toestand en ons de mo
gelijkheid zou geven voor het vor
men van een sterke en stabiele rege
ring die in staat zou zijn de ontel
bare ingewikkelde problemen van het
ogenblik tot een oplossing te bren
gen".
Het Engelse ministerie van bui
tenlandse zaken beschikt over
inlichtingen waaruit blijkt dat
persberichten over een poging
tot een staatsgreep in Irak ge
deeltelijk op waarheid berus
ten. Een woordvoerder te Lon
den weigerde evenwel te zeggen
welke feiten uit de berichten,
die gewaagden van het verijde
len door premier Kassem van
een staatsgreep door aanhan
gers van Nasser, bevestigd wa
ren.
Verscheidene Britse bladen bericht
ten woensdag uit Beiroet over het
verijdelen van een poging tot een
staatsgreep in de vroege ochtend
uren van maandag. De vroegere
vice-premier en waarnemend mi
nister van binnenlandse zaken,
Arif, zou huisarrest hebben ge
kregen omdat hij geweigerd had
de benoeming tot Iraaks ambassa
deur te Bonn te aanvaarden. Ook
diens broer, commandant van een
pantserbrigade en Rasjid Ali, die
bij welslagen van de staatsgreep
premier zou zijn geworden, zouden,
evenals een dertigta) hoge officie
ren, onder arrest zijn gesteld.
Een Iraakse regeringswoordvoerder
heeft woensdag echter verklaard, dat
berichten over een mislukte militaire
staatsgreep „volslagen ongegrond"
zijn.
Hij ontkende voorts dat kolonel Aref
huisarrest heeft. De kolonel woont
in een voorstad van Bagdad sedert
de bekendmaking dat hij als vice-
premier was ontslagen en dat hij
naar Bonn zou gaan als ambassa
deur van Irak. Aref heeft woensdag
ochtend nog een bezoek aan premier
Kassem gebracht, aldus de woord
voerder.
MASSABETOGING IN DEN HAAG
Maatregelen gewaagd tegen
ongewenste combinatie
Ruim duizend opticiens en perso
neelsleden van hen hebben gisteren
in Den Haag een protestbetoging ge
houden. De actie richt zich tegen de
combinatie ziekenfonds-ziekenfonds
opticiensbedrijf.
De opticiens achten dit een vorm
van oneerlijke concurrentie. In een
lange optocht, niet in uitte jassen,
zoals aanvankelijk gedacht werd,
maar gewoon in burger, is men 's
middags van de „Dierentuin" naar
liet ministerie van economische za-
i getrokken.
Aan prof. Muntendam, directeur-
generaal 1 voor de volksgezondheid, en
dr. Groeneveld Meyer, directeur-ge
neraal voor de middenstand werd een
petitie overhandigd, waarin op wet
telijke maatregelen werd aangedron
gen tegen deze ongewenste combina
tie, en waarin tevens werd verzocht
de positie van de opticiens afzonder
lijk bij de wet te regelen, omdat de
huidige vestigingswet onvoldoende
waarborgen biedt voor de moeilij
ke taakvervulling van de opticiens,
Er zijn in Amsterdam reeds tien zie
kenfondszaken. Voorts vindt inen er
één in Bussum en één in Leiden, en
er zijn aanwijzingen, dat. ook in an
dere steden van ons land (onder an
dere Enschede) dit voorbeeld zal
worden gevolgd. Men *iet deze ont
wikkeling als een soort koude socia
lisatie of nationalisatie.
Het is een groei van de ziekenfond
sen van verzekeringsinstltuut naar
verzorgingsinstituut, en men ziet
hierin een gevaarlijk precedent.
Ook richtten opticiens zich tegen de
aantijging dat de bril bij de particu
liere opticiens duur zou zijn. In geen
ander Europees land zijn de brillen
zo goedkoop als hier. Daarbij stel
len de opticiens er een eer in een
kwalitatief goed produkt af te leve
ren en een vakkundige service te
President Eisenhower gefotogra
feerd met zijn nieuwe assistent, ge
nera al-majoor Wilton B. Persons, die
in de plaats gelcomen is van Sher
man Adams.
bieden. Hun bezwaar tegen de com
binatie zielcenfonds-opticiensbedrijf
geldt hoofdzakelijk het Amsterdam
se systeem. Daar zijn de opticiens-
bedrijven gevestigd in een kantoor of
bijkantooi- van het ziekenfonds, en is
de ziekenfondsfunctionaris tevens di
recteur van de N.V., die in zijn ge
bouw een opticiensbedrijf exploiteert.
Men vroeg zich af, hoe het zieken
fonds hier nog objectief kan vast
stellen, welke vergoedingen er gege
ven moeten worden door het zieken
fonds.
Voorts signaleerde men, dat het
al voorkomt, dat ziekenfondsbo
des worden ingeschakeld voor af
betalingsregelingen voor brillen.
Als sprekers traden in de pro
testvergadering in de dierentuin,
op de voorzitter van de federatie
van Nederlandse opticiensorgani
saties de heer L. J. M. Caminada,
drs. K. A. J. M. Samson, secre
taris van de katholieke midden
standsbond, mr. G. van Muiden,
secr. van de chr. middenstands
bond en de heer Michel s van de
Kon. Ned. Middenstandsbond.
Bereidt Serow bezoek van
Kroesjtsjew aan Expo voor
Van gewoonlijk welingelichte zijde
te Brussel is dinsdagavond laat ver
nomen, dat het hoofd van de staats
veiligheidsdienst van de'Sowjet-Unie,
generaal Serow, in Brussel is aange
komen, „kennelijk om liet bezoek
van Nikita Kroesjtsjew aan de We
reldtentoonstelling te Brussel voor
te bereiden".
Personeel van het Sowjet-paviljoen
zei in september, dat de minister
president van de Sowjet-Unie mis
schien in oktober een bezoek zou
brengen aan de tentoonstelling.
Een woordvoerder van het Belgische
ministerie van buitenlandse zaken
zei dinsdag, dat er verzoeken zijn
binnengekomen voor visa voor een
groep van ze3 hoge Sowjet-autoritei-
ten. Er waren echter geen namen ge
noemd. Naar verluidde, is generaal
Serow per vliegtuig naar Parijs ge
gaan en woensdag per auto naar
Brussel.
Commissarissen „Machinale
Landbouw" in Suriname
In Suriname vertoeven op liet ogen
blik prof. ir. Eysvogel en dr. ir. Me-
su, respectievelijk voorzitter en lid
van de raad van commisarissen der
stichting Machinale Laud bouw.
Zij bespreken daar de huidige pro
blemen en de eventuele uitbreidings
plannen van het Wageningen-project.
De Amsterdamse beeldhouwer
Hildo Krop heeft een beeld
van Spinoza vervaardigd, dat
M een plaats zal krijgen bij het
Spinoza-lyceum in de hoofd-
H stad. Het beeld is vervaardigd
van marmer, afkomstig uit de
jjf -groeven van St. Anne d' Eve-
si nos bij Toulon! het weegt 6
=r ton e» is 2,90 meter hoog. We
e§ zien op deze foto de beeldhou- H
wer bij het beeld, waaraan hij |f
zestien maanden heeft ge- |l
H werkt.
IllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliiillllillllllllllillllllilllllllllillilIM
Willem G. Quist voorgedragen
voor Prix de Rome bouwkunst
De 27-jarige Willem G. Quist, uit
Amsterdam, zal aan de staatssecre
taris van O. K. en W. worden voor
gedragen voor toekenning van de zil
veren erepenning verbonden aan de
Prix de Rome voor de Schone Bouw
kunst 1958 alsmede een reis-studie-
beurs. Het juryrapport over de eind-
kamp van de wedstrijd om deze prijs
waaraan vier kandidaten deelna
men is gistermiddag bekendge
maakt tijdens een bijeenkomst in de
Rijksakademie van Beeldende Kun
sten te Amsterdam. De jury achtte
het werk van de heer Quist niet van
dien aard, dat tot toekenning van de
gouden erepenning kon worden gead
viseerd. De heer Quist, die al enkele
jaren op architectenbureaus werk
zaam is. studeert aan de Academie
van Bouwkunst te Amsterdam.
SPREKERS WERDEN OVERSTEMD DOOR GERAAS...
Het Wereldgebeuren
Oud lied
In Pakistan is het een komen en
gaan van ministeries. Ze worden
niet door het parlement ten val
gebracht, maar eenvoudig afgezet
door de president. Zulke afzettingen
deden zich voor sinds wijlen gouver
neur-generaal Ghoelam Mohamed in
1953 het kabinet zijn congé gaf. Hij
kon dat doen omdat hij zich verze
kerd wist van de hulp van het leger,
welks opperste leiding voor de poli
tici evenveel minachting had als hij
zelf. Onder Ghoelam Mohameds op
volger, Iskander Mirza, is het er
voor de parlementariërs niet veel be
ter op geworden. Mirza ziet op de
politici met een groot wantrouwen
neer en hij heeft ze zelfs meer dan
eens als „schooiers" betiteld. Ook hij
heeft zo nu en dan een kabinet op
de keien gezet.
Gisteren kwam het bericht bin
nen. dat er zich in Pakistan
opnieuw zo'n ontwikkeling voor
doet. Mirza heeft de staat van beleg
afgekondigd, de grondwetten buiten
werking gesteld en de verkiezingen
die volgend jaar februari hun beslag
zouden krijgen op de lange baan ge
schoven. De centrale regering en de
provinciale regeringen zijn ontbon
den. En evenals de gouverneur-gene
raal vijf jaar geleden, bediende hij
zich van steun, die het leger bood.
Het gezag is in handen gelegd van
de opperbevelhebber. De politieke
partijen moeten hun activiteit sta
ken en ook de volksvertegenwoordi
ging heeft voorlopig afgedaan.
Mirza's verklaring voor dit in
grijpen is nogal onduidelijk.
Hij heeft in een proclamatie
gezegd, te hebben gehandeld in het
belang van land en volk. Streng wil
hij optreden tegen „politieke avon
turiers, smokkelaars en woekeraars".
Wat die avonturiers betreft: zij pro
beerden, naar zij zeggen, de betrek
kingen tussen Pakistan en landen als
de Sowjet-Unie, de Verenigde Arabi
sche Republiek en Communistisch
China te verstoren. Men zou hierin
een aanwijzing kunnen zien dat in
Mirza anti-westerse neigingen de
overhand hebben gekregen, maar ter
geruststelling wordt in de bekend
making vermeld, dat Pakistan al
zijn internationale verplichtingen zal
nakomen. Tot die „verplichtingen"
behoort het lidmaatschap van het
Bagdadpact, de verdedigingsorgahi-
satie tegen het communisme waar
toe Turkije, Perzië en Engeland
eveneens behoren en waartoe, al
thans op papier, ook het inmiddels
van politiek stelsel veranderde en in
naam „positief-neutralistische" Irak
wordt gerekend.
Politieke waarnemers veronderstel
len, dat Mirza's optreden niet
zozeer met de buitenlandse als-
wel met de binnenlandse politiek te
maken had. Achter Pakistans poli
tieke schermen, waar diverse lieden
zich meesters in geïntrigeer en ge
konkel tonen, speelt zich een machts
strijd af tussen de Moslem-liga en
het Republikeinse Front. Het Repu
blikeinse Front is in die strijd lange
tijd aan de winnende hand geweest,
en het hield er goede verstandhou
ding van wederzijdse steunverlening
op na met de president in eigen per
soon.
Dat het '^Republikeinse Front
steeds meer een soortement
strijdorganisatie werd met een
grote jeugdbeweging die crypto-fas-
cistische trekken vertoonde door het
oprichten van jeugdkorpsen, semi-mi-
litaire training enzovoort, heeft naar
het schijnt de wat onthutste Moslem
liga zo verontwaardigd gemaakt dat
zij tot nieuwe activiteit kwam en
een oppositiemacht van betekenis
werd. Van beide partijen neemt men
aan, dat zij niet bepaald anti-westers
getint zijn. Waarschijnlijk is dan
ook Mirza's verklaring, dat de be
trekkingen met de Russen, de Egyp-
tenaren en Syriërs, en met de com
munistische Chinezen verstoord kon
den worden, vooral ingegeven dooi
de behoefte om eens een geluid te la- -
ten horen dat in overeenstemming is
met het koor dat nu onder leiding
van Nasser zijn „positief-neutralis
tische" melodieën over het Midden-
Oosten laat schallen. En voor de rest
zal het een oud liedje zijn: dat het
politieke spel (nog altijd met veel
corruptie samengaand) zowel Mirza
als het leger verveelt en dat zij het
nodig vinden om voorlopig zelf de
scepter te zwaaien.
Vergadering
richt telegram
aan koningin
(Van een speciale verslaggever)
Vele bewoners en bewoonsters uit de
omgeving van Soesterberg waren
woensdagmiddag aanwezig op een
protestvergadering in Biltlioven, om
te protesteren tegen het lawaai dat
de straaljagers van do vliegbasis
Soesterberg de omwonenden aan.
doen. De initiatiefnemer de heer H.
W. P. van Bockel sprak over „ver
schrikkelijke overlast" en verklaar
de dat het lawaai en het gevaar de
geestelijke en lichamelijke volksge
zondheid bedreigen. Vele brieven en
verzoeken van individuele burgers
werden tot dusver met vriendelijke
antwoorden terzijde gelegd en had
den geen enkel resultaat.
Zelfs schreef minister Staf in een
van zijn brieven aan een inwoner,
„dat hem van een toeneming van het
lawaai niets gebleken was. Het pro
bleem bleef echter zijn aandacht
houden
De vergadering nam met hoongelach
kennis van dit schrijven. Terwijl
straaljagers het verschillende spre
kers soms onmogelijk maakten zicli
verstaanbaar te maken, voerden tal
rijken het woord om duidelijk te ma
ken hoe groot de gevaren zijn en
hoeveel last zij van het vliegveld
ondervonden.
Niet aan touwtjes
De heer B. J. van Dillen uit Soester
berg, die precies in het verlengde van
een startbaan woont, verklaarde dat
de vliegtuigen de toppen van zijn
bomen hadden afgevlogen. Een groot
moeder, mevrouw Kalden berg zei,
dat een van haar kleinkinderen, vier
maanden oud, ernstige psychische
storingen heeft van het lawaai. Me
juffrouw Gerhard uit Soesterberg
«as naar de commandant van het
vliegveld gegaan om te vragen,
waarom de vliegtuigen zo laag over
kwamen. De voorgeschreven hoogte,
aldus de commandant is 450 meter,
maar hij had, zoals hij verklaarde,
„zijn mannen niet aan touwtjes".
De heer M. van Marwijk Kooy, di
recteur van de Amsteibrouwerij" N.V.
te Amsterdam die in Soesterberg
woont, wil bij de actie het parlement
inschakelen. De protestvergadering,
die een bewogen verloop had. en her
haaldelijk door uitroepen of applaus
werd onderbroken, werd besloten
met het zenden van een telegram
aan H.M. de Koningin van de volgen
de inhoud:
„Circa 150 bewoners en bewoon
sters uit alle lagen der bevolking,
allen omwonenden van- het vlieg
veld Soesterberg en naaste omge
ving, ter vergadering bijeen in ho
tel „Heidepark" te Bilthoven, doen
Uwe Majesteit het eerbiedige ver
zoek haar invloed te willen aan
wenden om het ontstellende lawaai
en gevaar der straaljagers in deze
omgeving te doen verminderen.
Vele aanwezigen hebben in deze
speciale vergadering verbijsteren
de mededelingen gedaan over de
ernstige gevolgen voor zowel de
lichai«elijke als de geestelijke ge
zondheid der betrokkenen".
Werkcomité
Er werd tot slot een werkcomité ge
vormd van zestien a twintig perso
nen, dat in commissieverband en op
wetenschappelijke wijze, alsmede
met inschakeling van deskundigen
men denkt onder andere aan de Tech
nische Hogeschool, die over de appa
ratuur beschikt om geluidssterkte te
meten rapporten op zal stellen.
Ook artsen en juristen hoopt men bij
dit werk in te schakelen.
ISKANDER MIRZA
...anti-politici...
Valkenburgs burgemeester
haalde de waslijn leeg
Burgemeester F. A. A. H. Breekpot
van Valkenburg-Houthem heeft
woensdagmiddag de tweede herfst-
beurs „.Alles voor Eva" in het Scala
gebouw officieel geopend.
Hij deed het geheel in stijl door van
de waslijn, die de ingang van de ten
toonstellingszaal versperde, een aan
tal luiers af te nemen.
Pas daarna konden de talrijke geno
digden een kijkje nemen bij de vele
stands, die deze beurs omvat,