PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
CHINA ZAL DEZE WEEK NIET SCHIETEN
Bevoorrading Quemoy
zonder V.S.-escorte
Minister mr. Algera
vraagt ontslag
Pot Zeeuwse dukaten in Domburg opgegraven
BILT
201e jaargang - no. 235
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 6 okt. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mlm. Min lm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20: Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
„Uit overwegingen van menselijkheid"
In het asfalttalud op de oostelijke dam van de nieuwe veer
haven te Breskens, is een stuk afgeschoven. De vermoedelijke
oorzaak is gelegen in de hoge waterstand in de damwaar
door er een druk van "binnenuit ontstaat. (Foto P.Z.C
De communistiseh-Chinese minister van defensie, Peng Teh-
Hoeai, heeft in een boodschap tot de nationalisten verklaard,
dat hij „uit overwegingen van menselijkheid" opdracht heeft
gegeven de beschieting van de eilanden voor de Chinese kust
met ingang van maandag zes oktober voor een week te staken.
De nationalisten, die deze eilanden, waaronder Quemoy en Mat-
soe, bezet houden, zullen in die tijd vrij zijn om zich te bevoor
raden op voorwaarde dat er geen Amerikaans geleide is.
Hij herhaalde het in^uni 1956 door premier Tjoe en Lal gedane voorstel
tot besprekingen om te komen tot een vreedzame regeling. „Wij allen
zijn Chinezen en dit is een zuiver Chinese zaak tussen U en ons en niet
een aangelegenheid tussen China en de Ver. Staten. Amerika is in laatste
instantie onze gemeenschappelijke vijand, aldns de minister volgens het
conununistisch-Chinese persbureau „Nieuw-China".
Minister Algera
Minister Algera zal zijn begroting
voor het komende jaar niet
meer in het parlement verde
digen: zijn gezondheidstoestand noopt
hem ontslag te nemen als minister
van verkeer en waterstaat. Het is
een bericht, dat in brede kring met
deernis zal worden vernomen. Want
zowel vóór- als tegenstanders van
deze bewindsman zullen het er over
eens zijn, dat hij een hoge opvatting
van zijn ambt had. Hij rustte niet,
voordat hij alle zaken van zijn (te)
omvangrijke departement volkomen
beheerste. Daardoor was hij van de
vroege ochtend tot de late avond be
zig en het is juist deze intensieve ar
beid. die hem een stuk van zijn ge
zondheid heeft gekost. Deernis, in
derdaad, dat is het woord, waarmee
men van zijn gedwongen heengaan
kennis neemt. Deernis, omdat het
hem niet gegeven is zijn gewichtige
ambt gedurende deze gehele parle
mentaire zittingsperiode te bekleden.
Excellentie Algera's ministeriële
leven is niet altijd over rozen
gegaan. Het was om het wat
somber te zeggen de tragiek van
zijn ministerschap, dat hij vooral in
de laatste jaren zich bij herhaling
had te verdedigen tegen felle aanval
len op zijn beleid waarbij hem cen
tralistische opvattingen werden ver
weten. En dat bij een man, die in
Friesland werd geboren en getogen,
een man voor wie de decentralisatie
gedachte welhaast een belijdenis was.
Met name zijn waterstaatsbeleid
werd mede daardoor een voortdurend
zoeken naar evenwicht tussen oude,
vertrouwde (maar soms uitgeholde)
tradities en de dwingende (maar naar
veler inzicht vaak ook te vér-gaande)
eisen van een modern beheer. De
scherpste aanval in dit opzicht moest
de minister doorstaan bij de behande
ling van de Deltawet, toen er diep
gaande meningsverschillen rezen over
de vraag of de inrichting van een
waterschap al dan niet tot de exclu
sieve bevoegdheid van de Provinciale
Staten behoorde. Een aanval, ook
weer gericht op die centraliserende
tendenzen in het waterstaatsbeleid,
ditmaal echter met als inzet niets
minder dan de grondwet, voor een
A.R.-minister een schier heilig stuk.
Algera, de koppige. zij het in de om
gang beminnelijke Fries, won het ge
vecht. Maar het was een bittere te
leurstelling voor hem, dat de Delta
wet in de Tweede Kamer niet met al
gemene stemmen werd aanvaard,
juist tengevolge van dit meningsver
schil!
Knrt. na de behandeling van de
Deltawet in de senaat was hij
verplicht rust te nemen. Doch
amper teruggekeerd op zijn post
werd het zijn plicht de inmiddels op
zienbarend geworden moeilijkheden
rond de Zeeuwse veertarieve'n in de
Kamer te behandelen, een aangele
genheid. die nog steeds niet is afge
daan. Weer werden er, maar ditmaal
vooral ook buiten de Kamer felle
verwijten tot hem gericht over zijn
gebrek aan inzicht in de belangen
van een streek. Het was bij deze ve
renkwestie. dat de overigens zo rus
tige Algera. wiens redevoeringen In
de Kamer steeds een vrij monotone
gebeurtenis vormden, op een voor
hem ongewoon scherpe en emotionele
wijze zijn opposanten te lijf ging met
enkele vierkante uitspraken over de
vermeende achteruitstelling van de
provincie door Den Haag. waarhij hij
de ..achteruitstellings-gedachte" vol
strekt van de hand wees.
Ziin hcipid men mag dit In alle
eerlijkheid vaststellen was
niet dikwijls spectaculair. Daar
voor was hij een te rustig, een te
voorzichtig man. Maar naast enkele
creditnosten als de tunnelkwestie en
de Lauwerszee. staan op zijn minis
teriële balans toch diverse belangrij
ke debetoosten, waarvan er enkele
hij dit afscheid vermelding behoeven.
In de eerste plaats de snelle maatre
gelen na de ramp van 1PK3. die wet-
tpMike vorm kregen in de noodwet-
dijkherstel. voorts (vanzelfsprekend)
de Deltawet, en tenslotte de waterwe
genkwestie. Onder minister Algera
was het immers, dat in deze zo delica
te kwestie incidentele oplossingen tot
stand kwamen (Stop van Ternaavon.
kanaal Gent-Terneuzen). Een goede
(Zie slot pag. 2 kol. 6)
„Enige granaten
om uw aandacht
te vragen"
De minister zei voorts, dat de oorlog
tussen „U en ons" al dertig jaar aan
de gang is en dat het niet goed is
dat deze nog niet is geëindigd.
„De strijd om Quemoy is bedoeld
als bestraffing, daar de nationa
listische leiders allang onbeheerst
zijn opgetreden tegen het vaste
land. Zij gaven opdracht, dat
vliegtuigen woeste aanvallen op
het vasteland deden en pamflet
ten en geheimp agenten neerlie
ten. Foetsjou werd gebombar
deerd en Kiangsoe en Tsjekiang
bestookt. Kan dit worden geduld?
Vandaar het afschieten van enige
granaten om uw aandacht hierop
te vestigen", aldus maarschalk
Peng Ten-Hoeai.
Hij verklaarde verder, dat de dag
zeker zal komen, dat de Amerikanen
de nationalisten in de steek zullen
laten „De aanwijzing is er al in de
verklaring van Dulles op 30 septem
ber".
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, John Foster Dulles, zei
vorige week dinsdag op een perscon
ferentie, dat het „dwaas" zou zijn
de huidige omvangrijke strijdkrach
ten der Chinese nationalisten op
Quemoy en Matsoe te handhaven.
Het zou naar Amerikaanse opvatting
niet verstandig zijn de strijdkrachten
daar te houden indien er een over
eenkomst over een staken van het
vuren tot stand komt.
Er is geen oorlog tussen de Chinese
Wezep tot vier gestegen
Het vijfjarige jongetje P. Meurer uit
Kampen, dat in de autobus zat die
woensdagavond te Wezep door een
sneltrein werd gegrepen en daarbij
zwaar werd gewond, is de afgelopen
nacht in het r.-k. ziekenhuis te Zwol
le overleden. Het aantal slachtoffers
van het ongeluk is hiermede gestegen
tot vier. Het kind was een kleinzoon
van de 78-jarige heer H. van Aarst
uit Kampen, die bij het ongeluk op
slag werd gedood.
volksrepubliek en Amerika en daar
om kan er ook geen sprake zijn van
een staken van het vuren. „Is het
niet bespottelijk over een staken van
het vuren te spreken wanneer er geen
vuur is?" zo vervolgde Peng Teh-
Hoeai. Het geschil tussen China en de
Ver. Staten is de Amerikaanse bezet
ting van Taiwan (Formosa), Peng-
hoe en de Straat van Taiwan ën dit
moet worden geregeld door onder
handelingen tussen beide landen wel
ke thans te Warschau worden ge:
houden. De Amerikanen moeten gaan
(uit het gebied van Formosa), aldus
de minister.
Over de „overwegingen van mense
lijkheid", die tot de tijdelijke staking
van de beschieting leidden, zei Peng,
dat de 130.000 militairen en burgers
oj> Quemoy moeilijk gedurende lange
tijd „het gebrek aan voorraden en de
kwellende honger en kou" kuiinen
verdragen.
Scooters botsten:
twee doden
Nabij Huis ter Heide zijn zaterdag
twee scooters met elkaar in botsing
gekomen. De heer H. van Koot, P.T.
T.-ambtenaar te Utrecht en zijn
echtgenote mevrouw Van Koot
Ammeraal die een van de scooters
bereed en de bestuurder van de an
dere motor, de 32-jarige r.-k. geeste
lijke J. L. de W. uit Lobith, werden
hierbij tegen de grond geslingerd.
Mevrouw Koot overleed ter plaatse,
haar echtgenoot stierf kort na zijn
aankomst in het ziekenhuis. De
feestelijke werd vervoerd naar het
int-Anthoniusziekenhuis te Utrecht.
Zijn toestand is zeer ernstig en voor
zijn leven wordt gevreesd. Over de
juiste toedracht van dit ongeval is
niets met zekerheid bekend daarer
geen -getuigen zijn.
Commissaris gaat heen na
ontslagkwestie agent 1
Teneinde het verspreiden van onjuis
te berichten te voorkomen over de re
den van zijn ontslagaanvrage heeft
de hoofdcommissaris van politie te
Rotterdam, de heer H. M. C. A. Staal,
in het belang van het korps bekend
gemaakt, dat deze uitsluitend ver
band houdt met het door de burge
meester niet aanvaarden van een
voorstel tot ontslag van een op proef
aangestelde vrouwelijke agent.
Genoopt door
gezondheids
toestand
Vfr. J. Algera, minister van ver
teer en waterstaat, heeft H.M.
ie Koningin verzocht, hem ont
slag te willen verlenen uit zijn
functie van minister van ver
teer en waterstaat. De reden
yan deze ontslagaanvrage is,
dat de minister meent in ver
band met zijn gezondheid niet
meer ten volle te kunnen vol
doen aan de hoge eisen, die zijn
huidige ambt hem stelt.
Zilveren munten (245)
werden na 1738 verborgen
IN DOMBURGSE GROND, ei
gendom van de rnstend landbou
wer J. Francke, is zaterdagmor
gen een aardewerk pot gevon
den, waarin 245 zilveren munten
zaten uit de zeventiende en acht
tiende eeuw. Voor het meren
deel ongeveer 225 stuks
waren dit Zeeuwse zilveren du
katen, die in „haar dagen" 2.60
(52 stuivers) noteerden. Voorts
bevatte de pot twintig munten
van Engels origine, die de beel
tenis van de koning-stadhouder
Willem III dragen.
In totaal zijn van de Zeeuwse
zilveren dukaten, die iets groter
zijn dan de hedendaagse rijks
daalder, over de gehele wereld
slechts 1700 exemplaren be
waard gebleven. Een aantal, dat
door deze vondst thans boven
de 1900 is komen te liggen.
De pot werd gevonden in de
grond, waarop aan de Schuitvlot-
straat een nieuw huis voor de
heer Francke zal worden gebouwd.
Hierdoor liet de heer Francke een
deel van zijn schuur afbreken. Op
de plaats, waar tot voor kort de
koestal was, waren metselaars za
terdagmorgen bezig met graaf
werkzaamheden voor 't leggen van
de fundering van het nieuwe huis.
De schop van de Domburgse met
selaar J. Bogerd stuitte hier op
de broze pot van geglazuurd aar-
Me.vrouw Francke uit Domburg met
de bij het ontgraven beschadigde
pot met 21(5 zilveren munten, die
Izaterdagmorgen in de grond van de
heer Francke aan de Schuitvlotstraat
werd, gevonden. Foto P.J5.CJ,
dewerk, het bovenstuk van de
pot werd verbrijzeld en na ruim
twee eeuwen rolden de groen
aangeslagen dukaten het Dom
burgse daglicht tegemoet.»...
Het verbergen van het geld is ken
nelijk niet overhaast gebeurd: de
pot was geplaatst tussen vier oude
plavuizen. De ruimte tussen pla
vuizen en pot was met zand opge
vuld. De dukaten lagen nog net zo,
als een onbekende hand ze voor
tweehonderd jaar keurig in de pot
had gerangschiktDe schuur,
die thans gedeeltelijk is afgebro
ken, werd in 1936 gebouwd. Het
geld werd dus niet op die plaats
verborgen om een „rijke zit" te
hebben bij het melken
Oud huis
Waarschijnlijker is dat bewoners
van het oude huis, dat hier tot
1936 aan de Schuitvlotstraat heeft
gestaan, het geld onder de vloer
van de keuken (de „bakkeet") heb
ben verborgen. Dit huis is in de
tijd, dat de zilverschat tussen de
plavuizen werd geplaatst, door ver
schillende families bewoond ge
weest, zodat men slechts kan gis
sen naar het „wie" en het ant
woord op de vraag, waarom de
eigenaar zijn geheim meenam in
zijn graf.
De erfgenamen hadden de du
katen tussen 1842 en 1849 kun
nen inwisselen, maar toen slui
merden ze ongetwijfeld reeds
lang in Domburgse bodem
Zij zouden dan met al die andere
provinciale munten zijii omgesmol
ten. Nu kon het aantal zilveren
Zeeuwse dukaten, dat de dans
rond de smeltkroes ontsprong
1700 dus met 225 exemplaren
groeien
De Zeeuwse zilveren dukaat is
gedurende lange tijd in circulatie
gebracht, van 1659 tot 1808. Tussen
deze jaren zijn ongeveer negentien
miljoen Zeeuwse zilveren dukaten
geslagen op de Munt in Middel
burg. Deze dukaat was dus een
„provinciale munt", die eerst In
1847 werd ingetrokken, toen de
nieuwe muntwet tot stand kwam.
Hoewel ook de andere van de ze-
(Zie slot pag. 2 hol. 4)
De minister zal niet, zoals in zijn
voornemen lag, de eerste officiële
K.L.M.-vlucht naar Tokio over de
Noordpool meemaken.
De heer Algera heeft het ministers
ambt bekleed sinds 2 september 1952.
Hij is geboren in 1902 en studeerde
rechten te Groningen, waarna hij
in dienst trad van de provincie
Friesland, als ambtenaar ter pro
vinciale griffie. In 1935 werd hij
voor de anti-revolutionaire partij ge
kozen tot lid van de gemeenteraad
van Leeuwarden. In deze gemeente
is hij ook waarnemend burgemeester
geweest. Eveneens was mr. Algera
lid van Gedeputeerde Staten van
Friesland.
In 1937 deed de huidige minister zijn
intrede in de Tweede Kamer. Kamer
lid bleef hij tot aan zijn benoeming
tot minister van verkeer en water
staat.
De heer Algera is ridder in de Orde
van de Ned. Leeuw.
Onder zijn bewind kwam wel als be
langrijkste wet de Deltawet tot
stand in het begin van dit jaar. Ver
der zijn o.a. te noemen de Noodwet
Dijkherstel, na de stormramp in
1953, de nieuwe Postwet (1954), de
wet P.T.T.-raad, de instelling van
een spoorwegongevallenraad en een
nieuwe luchtvaartwet.
Hij heeft zich beijverd voor de alge
mene vrijheid van het dienstenver
keer, vrijheid van de vaart' op de
Rijn. Als bekroning kwam de af
sluiting van het Rijnvaartakkoord in
juli 1957, waarbij de vrije vaart in
de landen van de Europese Gemeen
schap voor Kolen en Staal nogmaals
extra de nadruk kreeg. Dit akkoord
werd opnieuw bekroond door de
gunstige afloop der onderhandelin
gen met Zwitserland in de loop van
de afgelopen week.
De minister heeft verder ondermeer
het initiatief genomen (1953) voor
het vaststellen van de positie van de
Duitse en Nederlandse zeehavens.
Wat de zeevaart betreft heeft minis
ter Algera met zijn ambtgenoten
van andere landen stappen onderno
men om discriminerende maatrege
len in het buitenland tegen te gaan
School in Tennessee
door explosie verwoest
De middelbare school van Clinton
(Tennessee) is zondagmorgen vroeg
door drie ontploffingen verwoest. De
school vormde het toneel van rassen-
relletjes in 1956. Niemand bevond
zich in de school, toen deze door de
explosies werd getroffen.
VERWACHT.
WISSELVALLIG
Aanvankelijk opklaringen, maar te
gen de avond van het westen uit mo
gelijk enige regen. Matige wind tus
sen west en zuidwest. Iets kouder.
ZON EN MAAN
7 oktober
Zon op 6.49 onder 18.06
Maan op *=^=4 onder 15.08