PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Minister prof. Zijlstra acht vrijere
prijsvorming thans mogelijk
Vijftig jaar geleden startte in
Oostburg de technische school
BILT
Bespreking over prijsbeleid
GROMIKO PLEITTE VOOR
DEBAT OVER MIDDEN-OOSTEN
VERKLARING VAN LUNS OVER
BESPREKINGEN MET DULLES
201e jaargang - no. 233
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 3 oktober 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mlm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van f 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g-g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Werkgevers en werknemers verlenen
onder voorwaarde medewerking
De minister van economische zaken en vertegenwoordigers van
de centrale organisaties van werkgevers en werknemers uit in
dustrie, ambacht en handel hebben in Den Haag een bespreking
gehouden over de voortzetting van het prijsbeleid. De minister
heeft in die bespreking medegedeeld, dat onder de huidige con
juncturele omstandigheden de opwaartse druk op de prijzen
vrijwel is verdwenen.
Onder handhaving van de doelstellingen van het prijsbeleid
n.l. enerzijds in het algemeen geen stijgingen van prijzen of
marges en anderzijds dalingen daar waar mogelijk kan der
halve, naar de mening van de minister, worden overgegaan tot
een zekere liberalisatie van het overheidsbeleid met betrekking
tot de prijsvorming.
Dit houdt in, dat in alle sectoren
waarin de concurrentie bevredigend
werkt het voorafgaand overleg met
het ministerie over voorgenomen
prijsverhogingen niet langer nood
zakelijk is. Het toezicht op de prijs
beweging ter bewaking van de ge
noemde doelstellingen blijft onver
zwakt gehandhaafd, maximum-prijs-
voorschriften blijven derhalve moge
lijk.
Dit prijsbeleid blijft inhouden, dat
verlagingen in de prijzen van grond
en hulpstoffen onverwijld in de eind-
prijzen worden doorgegeven, terwijl
Verplichtingen
Nederland is deze week wel in het
internationale nieuws. In de
vergadering van de Verenigde
Naties is gesproken over de roof van
de Nederlandse eigendommen in In-
Indonesië en de Nederlandse minis
ter van buitenlandse zaken de heer
Luns heeft, geconfereerd met de Ame
rikaanse minister, van buitenlandse
zaken, de heer Foster Dulles. Nu
moet men zich niet voorstellen dat
de wereld daarvan diep onder de in
druk zou zijn en dat Nederland plot
seling „voorpagina-nieuws" voor de
buitenlandse dagbladen zou zijn ge
worden.
Zo is het stellig niet. De Nederlandse
stappen in de Verenigde Naties en
bij de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken zullen slechts be
perkte aandacht hebben.
Men weet reeds lang, dat er staten
zijn, die willekeurig omspringen met
het bezit van buitenlanders en men
weet ook, dat deze staten maar moei
zaam tot de orde geroepen kunnen
worden.
Ook geschillen over het al dan niet
bevrijden van koloniën zijn aan de
orde van de dag en zolang er geen
bloed vloeit, gelooft het grootste deel
van de mensheid het wel. Het is al
erg genoeg dat er in bepaalde ge
bieden inderdaad bloed vloeit.
Niettemin is het voor Nederland
van groot belang, dat er thans
over de Indonesische zaken ge
sproken is in de Verenigde Naties en
geconfereerd is met minister Dulles.
Er zal zich in de nabije toekomst
een vastere lijn in de internationale
houding jegens Indonesië moeten af
tekenen, want Indonesië is hoe
het zich ook draait of wendt aan
gewezen op buitenlandse hulp.
Het aanvaarden van hulp echter
schept tweeërlei verplichting. De hel
per zal er op moeten toezien, dat
zijn hulp niet misbruikt wordt en
degene, die geholpen wordt zal zich
moeten houden aan zekere maatsta
ven van internationaal fatsoen.
In hoeverre de Verenigde Staten
die nogal vaak als helper optreden
reeds bepaalde eisen voor de hulp
verlening aan Indonesië stelden, is
niet bekend.
Maar het kan niet aan twijfel onder
hevig zijn of minister Luns heeft
daarover gesproken met minister
Foster Dulles.
Op zijn gisteren gehouden pers
conferentie heeft minister Luns
zich uitgelaten over zijn ge
sprek met Dulles. De minister be
paalde zich tot zulke algemeenheden
als „handhaving van de beginselen,
die in het handvest van de Verenig
de Naties zijn neergelegd" enz.
Dat klink teleurstellend, want met
zulke algemeenheden is men weinig
gebaat. Maar het behoeft niet teleur
stellend te zijn.
Overdreven verwachtingen heeft nie
mand van het gesprek met Dulles
gekoesterd. Geen Nederlander heeft
gemeend, dat Dulles nu opeens met
Amerikaanse garanties zou komen
voor de verdediging van-Nieuw-Gui-
nea of met beloften van zware druk
in Djakarta. Maar wel hoopt men,
dat er iets uit zal voortkomen, waar
over men op persconferenties meestal
niet praat.
En dat iets is dan het scheppen van
een zekere internationale stemming,
waardoor men in Djakarta zal be
seffen, dat er voor de onteigende be
zittingen van de Nederlanders beta
ling in enigerlei vorm zal moeten
volgen. Betaling of anders ver
der verlies van internationaal ver
trouwen, van krediet, en waarschijn
lijk ook van buitenlandse hulp.
alleen kostenstijgingen van externe
aard, zoals bijv. prijsstijgingen van
grond- en hulpstoffen in de prijzen
kunnen worden doorberekend. Loon
kostenstijgingen die in het verleden
op grond van de bestaande afspra
ken niet konden worden doorbere
kend, komen daarvoor thans uiter
aard evenmin in aanmerking.
In die sectoren, waar de prijs-
at van
vorming onder invloed staat
concurrentiebeperkingen zal
verscherpt kartelbeleid wc
van
een
worden
gevoerd. Nagegaan wordt in wel
ke sectoren op grond van deze
overweging het gebruikelijke
vooroverleg met het departement
gehandhaafd dient te blijven.
Mede in dit verband is het noodzake
lijk te achten, dat ten aanzien van
een aantal artikelen van primair le
vensbelang, zoals brood, melk en
melkprodukten, vlees en vaste en
en vloeibare brandstoffen, voorover
leg met het ministerie dient te blij
ven geschieden met betrekking tot
eventuele prijsverhogingen.
Bij de organisaties van werknemers
en werkgevers werden begrip en in
stemming gevonden voor dit door de
minister uitgestippelde prijbeleid;
voor zover nodig werd aan dit beleid
medewerking toegezegd.
Daarbij werd enerzijds tot uit
drukking gebracht, dat de me
dewerking aan het prijsbeleid
afhankelijk is van de loonont
wikkeling, anderzijds dat een
doorbreking van de rust in de
prijzen niet zonder gevolgen
zal kunnen blijven voor de lo
nen. Mochten wijzigingen in de
omstandigheden daartoe aanlei
ding geven dan zal in onderling
overleg in dit voor de naaste
toekomst te volgen beleid wij
ziging kunnen worden gebracht.
IN ALGEMENE VERGADERING
Nog geen motie ingediend.
De Russische minister van buiten-
landse'zaken, Gromiko, heeft donder
dag in de Algemene Vergadering der
Verenigde Naties verklaard dat de
aanwezigheid van Engelse en Ameri
kaanse strijdkrachten in Jordanië en
Libanon „voortgezette agressie" is,
en vervolgens voorgesteld het vraag
stuk van de gevolgen, die uit dit oj
treden voortvloeien,
op de agenda
Hoofdcommissaris van politie
te Rotterdam wil ontslag
De hoofdcommissaris van politie te
Rotterdam, de heer H. M. O. A.
Staal, heeft per 1 januari ontslag ge
vraagd. Hij zal dan met vervroegd
pensioen gaan. De reden van deze
ontslagaanvrage is gelegen in een
meningsverschil, dat nij heeft met de
De heer Staal werd op 30 november
1895 geboren in de gemeente St. Pie-
ter, die nu bij de gemeente Maas
tricht behoort. Op 5 september 1917
kwam hij als inspecteur in dienst bij
de Rotterdamse politie.
Hij heeft in verschillende functies in
diverse afdelingen dienst gedaan.
Wegens zijn anti-Duitse houding
werd hij op 1 december 1941 door de
bezetter ontslagen.
Daarna heeft hij geruime tijd als gij
zelaar in St. Michielsgestel doorge
bracht. Na de bevrijding kwam hij
bij de Rotterdamse politie terug, en
wel als hoofdcommissaris.
van de huidige zitting van de assem-
blée te plaatsen.
Hij verklaarde dat het rapport van
Hammarskjöki over de situatie in hei:
Midden-Oosten „een grote dosis
kunstmatig optimisme bevat", maar
sprak toch de hoop uit dat de secre
taris-generaal erin zal slagen vrede
te stichten.
Engeland en dë Verenigde Staten zijn
zich zeer goed bewust van het feit
dat de Arabische landen een zullen
worden zodra zij hun troepen terug
trekken. De imperialistische politiek
van het Westen zal tegen de een
drachtige Arabische landen geen
kans hebben vandaar het pogen
om de strijdkrachten daar te houden,
aldus de Russische minister.
Gromiko heeft, na een antwoord-
speech van de Amerikaanse dele
gatieleider Cabot Lodge, op een
desbetreffende vraag van de As-
semblée-voorzitter geantwoord dat
hij zijn voorstel op dit ogenblik
niet als een motie indient, aange
zien de vereiste formaliteiten niet
doorlopen zijn. Hij heeft dus al
leen maar een algemeen voorstel,
technisch gezien een opmerking
gemaakt: De eigenlijke motie zal
wellicht later volgen, aldus Gro
miko.
Chrissemeuje 109 jaar
De Gaulle brengt bezoek
aan Algerije.
De Franse premier, generaal Char
les de Gaulle, is donderdag, als ge
meld, in Algerije aangekomen, dat
hij twee dagen zal bezoeken. De
Gaulle's bezoek aan Algerije is het
vierde sinds dertien mei, toen aldaar
de bloedeloze omwenteling begon, die
hem uiteindelijk, onder goedkeuring
van het Franse volk, aan de macht
bracht.
Na aankomst, per straal-passagiers-
vliegtuig, in Algiers, vloog De Gaulle
door naar Tiaret, in West-Algerije,
waar hij door een geestdriftige me
nigte van 25.000 personen, onder wie
vele mohammedaanse vrouwen, werd
toegejuicht.
De generaal hield een toespraak,
waarin hij onder meer verklaarde:
„Broederschap is het parool voor de
toekomst van Frankrijk en Algerije
tezamen. Wat Algerije alleen be
treft: de levensomstandigheden van
al zijn bewoners zullen diep ingrij
pend worden gewijzigd".
Waarnemers te Algiers menen, dat
De Gaulle in zijn rede een onder
scheid maakte tussen het eigenlijke
Frankrijk en Algerije, dat ongerust
heid zal veroorzaken in sommige
(Franse) kringen in Algerije, die
„invoeging" van Algerije in het
eigenlijke Frankrijk wensen.
Na zijn bezoek aan Tiaret vloog ge
neraal De Gaulle naar Orleansville,
een stad van 32.000 inwoners die, na
de rampzalige aardbeving van 1954,
grotendeels werd herbouwd.
9 Vaticaanstad zal 20.000 geldstukken ter
waarde van 500 lire uitgeven, die zeer
veel lijken op munten van dezelfde waar
de, die door Italië in omloop zijn ge
bracht.
H Donderdag heeft Chrissenieu-
je" in Eibergen haar 109e ver- p
jaardag gevierd. p
p Ter gelegenheid van deze p
p heuglijke dag werd in haar p
p huisje 's ochtends een mis op-
p gedragen.
We zien Chrissemeuje hier met p
de pastoor B. W. A. Keater
die de mis opdroeg, na de p
H plechtigheid. p
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
llllllllllllllllllllllllllllllllll
Mijnramp in Joego-Slavië:
28 mijnwerkers gedood.
Bij f; u ontploffing in een kolenmijn
in .ïoegd-Slavië zijn minstens 28
mijnwerkers om het leven gekomen,
zo heeft do Joegoslavische regering
donderdag meegedeeld. Het ongeluk
is woensdagavond gebeurd in een
mijn te Knazevac op circa 20 km
van de Bulgaarse grens.
Autoriteiten hebben de hoop opgege
ven dat 21 mijnwerkers, die opgeslo
ten zijn, nog levend zullen worden
gered.
Er waren totaal 188 mijnwerkers in
de mijn, toen een explosie ontstond,
waarna brand uitbrak.
140 licht gewonden werden naar bo
ven gebracht, alsmede later 28
lijken. Reddingsploegen ter sterkte
van totaal ongeveer driehonderd man
togen aan het werk om de ingesloten
mijnwerkers te bereiken.
De voorzitter van <5e Franse auto-
mobielbond, baron Petiet, is op 79-jarige
leeftijd overleden.
Officieel is te Hongkong meegedeeld,
dat er vorig jaar 100.000 Chinezen naar
Hongkong zijn uitgeweken.
„IK BEN NIET ONTEVREDEN"
Mogelijk deze maand weer
gesprek in Washington.
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. J. M. A. H. Luns,
heeft donderdag op een persconferen
tie in Washington een verklaring uit
gegeven naar aanleiding van de be
sprekingen die hij de afgelopen da
gen in de Amerikaanse hoofdstad o.
a. met zijn Amerikaanse collega,
Dulles, heeft gevoerd.
In de korte verklaring, waarmee mi
nister Dulles zijn instemming heeft
betuigd, zegt mr. Luns, dat de „Ver
enigde Staten getrouw de beginselen
zullen steunen waarop de orde en
vrede in de wereld rusten".
Een van deze beginselen is, dat geen
wapengeweld mag worden gebruikt
voor gebiedsuitbreiding en minister
Luns voegde hieraan toe, dat dit be
ginsel even belangrijk is voor Neder
lands Nieuw-Guinea als voor de na
tionalistische eilandjes Quemoy en
Minister Luns achtte het niet uitge
sloten dat hij half oktober, na zijn
bezoek aan de Antillen, in Washing
ton zal terugkeren voor verdere be
sprekingen met minister Dulles.
Over de crisis in het Verre Oosten
zei mr. Luns, dat volgens hem de
standpunten van Nederland en Ame
rika parallel lopen. Hij meende dat
de Amerikaanse regering een plooi
bare houding aannam waardoor een
VAN 26 NAAR 225 LEERLINGEN
Volledig bestaansrecht in gebied
met gemechaniseerde landbouw
p Terwijl zijn toga wordt opge-
p houden door een waardig be- p
geleiderverlaat de nieuwe op- p
perste rechter van Groot-Brit- p
tawnië, baron Parlcef van Wad- p
dingtonde Westminster Abbey n
p na een speciale dienst te heb-
ben bijgewoond. p
De zesentwïntiog We9t-Zeeuws-
Vlaamse jongens, die op 1 oktober
1908 naar ed Oostburgse ambachts
school gingen, waren min of meer
baanbrekers: zij waren de eersten,
die deze toen spiksplinternieuwe
school bezochten. Misschien heb
ben die jongens wel beseft, dat zij
geschiedenis zouden maken want in 'n
vergeeld jaarverslag over dat eerste
schoolseizoen staat met vette letters
te lezen, dat zij „met veel lust en
ijver" een jaar lang naar school gin
gen. En nu bestaat deze „ambachts
school" dus welgeteld vijftig jaar.
Precies zoals bij het begin trekt de
Oostburgse technische lagere school
nog altijd leerlingen uit alle West-
Zeeuws-Vlaamse plaatsen; met dit
markante verschil echter dat het er
nu veel, veel meer zijn: 26 leerlingen
in 1908, 225 leerlingen ln 1958
Als ge naar overeenkomsten zoekt
tussen de Oostburgse ambachtsschool
van 1908 en de Oostburgse technische
school van 1958, dan vindt ge er niet
veel. De opmerkelijkste is wel deze:
nog altijd zoals dat 50 jaar gele
den dus ook al wan levert deze
school de geschoolde werkkrachten
niet af aan een industriegebied, maar
wel aan een agrarisch gebied. Van
daar dan ook, dat er altijd opvallend
veel leerlingen uit landbouwkringen
kwamen. Vooral de laatste tientallen
jaren is dat verklaarbaar: de land
bouw is immers sterk gemechani
seerd.
Verschillen
Verschillen zijn er veel meer dan
overeenkomstenEn het zijn stuk
voor stuk verschillen, die de groei en
de ontwikkeling van deze technische
school voor West-Zeeuwsch-Vlaande
ren duidelijk illustreren. Zo waren er
dus 26 leerlingen bij de start en nu
-na 50 jaar 225. En het is bijna
vanzelfsprekend, dat ook het leraren
korps bijzonder is gegroeid; van 4
leerkrachten in 1908 tot 13 leraren in
1958.
Een opvallend verschil ook in het
onderwijs; in 1908 weinig meer dan
instampen van vakkennis en niets dan
vakkennis. Alleen timmeren, smeden
en schilderen stonden op het pro
gramma en slechts op zaterdagmid
dag kregen de leerlingen zegge en
schrijve twee uurtjes les in „taal en
rekenen" van hoofdonderwijzer A.
Wisse, die aan een andere school ver
bonden was.
En nu in 1958? Natuurlijk, de pure
vakkennis voor de metaal-en houtbe
werking zijn gebleven, maar daar
naast wordt veel meer gedaan aan de
algemene ontwikkeling van de jon
gens. Nu nlefc meer alleen rekenen en
taal, maar ook: aardrijkskunde, ge
schiedenis, biologie, Engels, ja zelfs
muzieklessenDat is begrijpelijk,
want nn de werktijd in de loop der
jaren verkort is en er dus meer vrije
tijd gekomen is, geeft deze ruimere
algemene ontwikkeling de jongens la
ter meer kans op een verantwoorde
vrije tijdsbesteding.
Maar ook het vakonderwijs zélf is
veranderd. Dat de mechanisatie en
automatisering hun invloed doen gel
den in dit onderwijs, spreekt uiter
aard vanzelf. Bovendien is er juist
met ingang van dit schooljaar een
nieuwe leergang bijgekomen: een
cursus in landbouwwerktuigen
Ongetwijfeld een cursus, die past in
deze streek met zijn gemechaniseerde
landbouw. De leerlingen, die deze cur
sus gaan volgen, moeten vier jaar de
technische school bezoeken: 1 jaar
voorbereidend onderwijs, 1 jaar alge
mene metaalbewerking en tenslotte
2 jaar uitsluitendf „tractoren en land
bouwwerktuigen." Met zestien leer
lingen is deze cursus gestart en vol
gend jaar komen er nog achtentwin
tig bij
Voor deze nieuwe cursus is tij
dens de zomervakantie in ijltempo
een uitstekend noodgebouw naast-
de school gezet, geoutilleerd met
de modernste apparatuur en......
een oude tractor. En door dat
nieuwe noodgebouw kunnen we
(Zie slot pag. 5 kol. S)
overeenstemming mogelijk moet zijn.
Wij hebben voorts gesproken over de
Indonesië-kwestie en de verschillen
de aspecten ervan, die de Nederlan
ders hoofdpijn bezorgen, aldus de Ne
derlandse minister. De Verenigde Sta
ten hebben naar hij zei hun afkeu
ring van december over het in beslag
nemen van Nederlandse eigendom
men door Indonesië herhaald.
Minister Luns zei voorts dat hij
ook over de Amerikaanse wapen
leveranties aan Indonesië had ge
sproken en op de vraag of hij te
vreden was over het resultaat van
dit gesprek zei hij: „Ik ben niet
ontevreden". Hij haalde de ver
klaring van dr. W. Drees aan, dat
een land dat wapens aan Indone
sië levert, moreel verplicht is te
verzekeren dat die wapens niet
voor agressieve doelen worden ge
bruikt.
„Taxi-chauffeur" reed
banklopersindeval.
Twee lopers van de Midland Bank,
die het bijkantoor te Stepney (oost-
Londen) verlieten, riepen een passe
rende taxi aan en gaven de chauf
feur opdracht naar het hoofdkantoor
in de city te rijden. Maar de chauf
feur reed een steeg in, waar vier
mannen klaarstonden om de banklo-
pers een pak slaag te geven en er
vandoor te gaan met de beide tassen,
waar een bedrag van ruim 165.000
gulden in zat. De taxi bleek gesto
len te zijn
Het weer in Europa.
Volgens de weerrapporten
van gister-
avond 7 uur:
Helsinki, geheel bewolkt
8 gr.
Stockholm, geheel bewolkt
15 gr.
Oslo, regen
14 gr.
Kopenhagen, mist
16 gr.
Aberdeen, zwaar bewolkt
15 gr.
Londen, licht bewolkt
17 gr.
Amsterdam, regen
I7 gr.
Brussel, half bewolkt
15 gr.
Luxemburg, regen
14 gr.
Parijs, half bewolkt
17 gr.
Grenoble, regenbui
20 gr.
Nice, onbewolkt
24 gr.
Berlijn, zwaar bewolkt
18 gr.
Frankfort, zwaar bewolkt
18 gr.
München, zwaar bewolkt
16 gr.
Zürich, zwaar bewolkt
18 gr.
Genève regenbui
19 gr.
Locarno, onbewolkt
21 gr.
Wenen, regen
17 gr.
Innsbruck, zwaar bewolkt
16 gr.
Rome, onbewolkt
23 gr.
Ajaccio, half bewolkt
23 gr.
Madrid, onbewolkt
24 gr.
Mallorca, onbewolkt
27 gr.
Algiers, onbewolkt
27 gr.
VERWACHT.
ZONNIGE PERIODEN.
Zonnige perioden en slechts enkele
verspreide buien, voornamelijk in de
kustprovincies. Matige tot krachtige
wind tussen zuid en zuidwest. Weinig
verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN
4 oktober
Zon op 6.44 onder 18.13
Maan op 21.56 onder 13.01
