PROVIKCiALE ZEEUWSE COURANT Diplomatieke activiteit na Makarios' voorstel voor vrij Cyprus Eerste Delta-jaarverslag is een teleurstelling BILT PRINSES WILHELMINA BESCHRIJFT HAAR LEVEN Va ndaag... 201e jaargang - no. 225 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: P. v. d. Velde en P. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week; 7.Q0 p. kw.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Woensdag 24 sept. '58 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mim. Minim, p. advertentie 4.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 23 cent p. regel met een minimum van 1.—. ,3rleven of adres bureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bureaus. VUssi::gc:i Walstr. 58-60. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 3234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094. BRITSE SOCIALISTE BRACHT IDEE MEE Mannen en vrouwen, die in Engeland een campagne voeren tegen de atoombewapening, onder leiding van dr. Donald Soper (geheel links) zitten hier voor de hekken van de hoofd ingang van het onderzoekcentrum voor atoombevjapening te Aldermaston in het graafschap Berkshire. Op de omheining hebben zij spandoeken bevestigd, waarop te lezen staat, dat zij de directeursir William Penney, weiusen te spreken. Dat verzoek werd gedaan nadat supporters van de campagne tie nen weken buiten de hekken hadden gepost met spandoeken. De directeur bleek evenwél niet aanwezig te zijn Spaak zal duidelijke suggesties doen in vergadering van Navo-raad In officiële kringen te Londen heeft men zich dinsdag niet willen uitlaten over de mededeling van de vice-voorzitster der Britse socialistische partij, mevrouw Barbara Castle, volgens welke aartsbisschop Makarios haar had gezegd, dat hij bereid is onaf hankelijkheid van Cyprus te aanvaarden zonder banden met Griekenland of Turkije. Het plan van Makarios zou onafhanke lijkheid behelzen, gegarandeerd door de Verenigde Naties, even tueel binnen het Britse Gemenebest en met uitsluiting van „eno- sis" (aansluiting bij Griekenland) en deling in een Turks en Grieks deel. Volgens diplomatieke kringen in Athene heeft de Franse regering aan de Griekse premier Karamanlis laten weten, dat zij bereid is het Griekse verzoek tot uitstel van het Britse plan voor Cyprus te steunen. Voorts is men in Athene ervan overtuigd, dat het nieuwe plan van Makarios zal worden ge steund door de Aziatische en Afrikaanse landen onder leiding van India. „Brits plan maakt toestand moeilijk" Na besprekingen met de Griekse re gering die drie en een half uur duur den heeft de secretaris-generaal der N oorda tlantisehe Verdragsorganisa tie, Paul Henri Spaak, dinsdagavond verklaard dat „de toepassing van het Britse plan voor Cyprus een der ele menten is die de toestand moeilijk maken". Spaak is dinsdagavond uit Athene naar Parijs teruggekeerd. Vandaag zal liij de Navoraad zeggen wat er naar zijn mening moet worden ge daan om uit de controverse te gera ken. In antwoord op een vraag zei Spaak, dat zijn suggesties concreet zullen moeten zijn. Hij is voornemens zijn besprekingen met Britse en Turk se vertegenwoordigers in de Navo raad voort te zetten. Premier Karamanlis van Griekenland heeft Spaaks bezoek „een gelukkige gebeurtenis" genoemd. „Wij wachten nu op de beslissing van de Navo raad'', aldus Karamanlis. De Britse gouverneur van Cyprus, sir Hugh Foot, verklaarde dinsdag in een radiorede voor de Britse troepen op het eiland, dat Enge land vasthoudt aan het „deelge nootschapsplan". „Toen wij onze nieuwe politiek voor Cyprus be kend maakten, zeiden wij dat wij ons niet door geweld of iets an ders ervan zouden laten weerhou- Subsidies Het ziet er naar uit, dat de soci aal-economische raad voor een uiterst moeilijke taak is ge plaatst door de Nederlandse rege ring. Die raad moet in opdracht van de regering advies uitbrengen over het beperken van de zuivelsub- sidies en de huursubsidies. Wat de zuivel betreft wordt dat ad vies zelfs op korte termijn verwacht, want de regering wil snel van de aanmerkelijke toeslag af, die de schatkist betaalt op de melk. De consument zal straks de kostpriis en dus een hogere prijs voor de melk moeten betalen. Voor de woninghuren kan het advies wat langer uitblijven, maar ook daarbij gaat het om prijsverhoging. Reeds jaren lang betaalt het Neder landse volk niet de echte kostprijs voor zijn melk en niet de echte kostprijs voor zijn huisvesting. De prijs is om een hard, 'maar duide lijk woord te gebruiken door sub sidies, blokkering enz. vervalst. Zulke vervalsingen kunnen niet on beperkt voortduren. Zij plegen wel voor korte tijd rede lijk te functioneren, maar doen dan geleidelijk wantoestanden en econo mische absurditeiten ontstaan, die ondragelijk worden. Volkomen begrijpelijk dus, dat de re gering naar vermindering en afschaf fing van de subsidies streeft. Maar dan komt de kwestie aan de orde wie de prijsverhoging moet betalen en of er aanlei ding bestaat tot loonsverhoging of tot andere vormen van compensatie voor de consument. En daarvoor is thans de hulp van de sociaal-economische raad ingeroe pen. De vraag mag gesteld worden of met name wat de zuivelkwestie betreft de S.E.R. daarvoor wel het aangewe zen lichaam is. Men ontkomt helaas niet aan de in druk, dat de regering wel eensge zind is geweest voor wat betreft de noodzaak om de zuivelsubsidies af te schaffen, maar dat ze geen verder beleid kon bepalen. De ministers zijn waarschijnlijk on derling verdeeld geweest over de te volgen gedragslijn. En nu moet de sociaal-economische raad bouwstoffen leveren opdat deze ministers uiteindelijk een gemeen schappelijke gedragslijn kunnen vin den. Dat is moeilijk en dat is eigenlijk niet de taak van de S.E.R.. Wat gebeurt er thans? De voorzitter van het N.V.V. heeft bij voorbaat geprotesteerd tegen elke poging om de afschaffing van de melksubsidies voor rekening van de consument d.i. van de werknemers te brengen. De beide andere vakcentrales hebben wat minder fel gereageerd, maar zij zullen zeker de belangen van hun le den even doelbewust verdedigen als het N.V.V. en er is dus al voordat de S.E.R. aan bestudering van het melkprobleem toekomt reeds 'n front gevormd, dat binnen de S.E.R. grote invloed heeft. Een heftige politieke strijd kan daar uit voorkomen en daarvoor is de S.E.R. nu juist niet het geëigende lichaam. Die politieke strijd behoort in eerste instantie gevoerd te worden in de Tweede Kamer. Dat zou mogelijk geweest zijn, wan neer de regering een duidelijke be leidslijn had aangegeven bijvoor beeld, wanneer ze had voorgesteld de melksubsidies af te schaffen tegen over prijsverlagingen van andere produkten, of wanneer ze een be perkte looncompensatie aanvaardde, of wanneer de regering de subsidie afschaffing had aangekondigd met de mededeling dat de afschaffing pas werkelijkheid zou worden bij een te verwachten lichte daling van het al gemeen prijsniveau. Uit het Kamerdebat zou dan een dui delijke conclusie getrokken kunnen worden en men zou aan de S.E.R. een van de onaangenaamste taken hebben bespaard, waarvoor dit col lege ooit gesteld is en waarvoor het niet althans niet in eerste instan tie in het leven is geroepen: het vinden van een politiek compromis. De huursubsidie laten we hier dan maar bulten beschouwing, want daarover valt In de nabije toekomst nog wel genoeg op te merken! Controverse in Labourpartij Mevrouw Barbara Castle, het socia listische Lagerhuislid en vice-voorzit- ster van de Labourpartij, heeft haar recente bezoeken aan Griekenland, Turkije en Cyprus gebracht als parti culier en niet als vertegenwoordiger van de Labourpartij. Dit heeft de lei der dezer partij, Hugh Gaitskell, dins dagavond na afloop van besprekingen met andere Labourleiders en me vrouw Castle in een verklaring voor de pers bekendgemaakt. Politieke kringen zien in deze verklaring een bewijs dat de Labourpartij zich niet achter de verklaringen van mevrouw Castle plaatst. Zij had tegenover de pers gezegd dat de Britse autoriteiten op Cyprus de Britse troepen toestonden zeer krach tig op të treden bij het doorzoeken van dorpen waar zich incidenten had den voorgedaan. Gaitskell legt er in zijn verklaring de nadruk op, dat zijn partij veel eer bied heeft voor de Britse militairen op Cyprus, die „aan schier ondraag lijke provocaties blootstaan. De controverse in de Labourpartij is ontstaan enige dagen voordat de or ganisatie maandag te Scarborough haar jaarlijkse congres begint. Vol gens de anciennitcitsrcgel moet me vrouw Castle dan tot partijvoorzitster voor het komende jaar worden geko zen. den het plan uit te voeren, dat wij juist achtten. Wij meenden wat wij zeiden, aldus de gouverneur. Volgens het Britse plan zou de inter nationale status van Cyprus zeven jaar onveranderd blijven, maar intus sen zou een systeem van vertegen woordigende regering worden inge- voerd waarbij Turkse en Griekse Cy- iilililllllillliililililliliilliliiiliililliliiiiiiiilll lllllllllllllllllUllllllllllllilllllllllllllllillIJji „EENZAAM, MAAR NIET ALLEEN" Dit najaar zal van de hand van prinses Wilhelmina een boek ver- prioten elk in hun eigen gemeen- schijnen onder de titel „Eenzaam, schapszaken autonomie zouden heb ben. Vertegenwoordigers van de Griekse en Turkse regering zouden in dë bestuursraad kunnen deelnemen aan dit „avontuur in deelgenoot schap", dat op 1 oktober aanstaande Zou kunnen beginnen. In officieuze Britse kringen is de daarvan afwijken de suggestie van Makarios voor Groot Brittannië en nog te meer voor Tur kije onaanvaardbaar genoemd. De lei der der Turkse gemeenschap op Cy prus, Koetsjoek, heeft Makarios' plan dinsdagavond verworpen. Hij noemde het een politieke manoeuvre met het oog op het komende debat over Cy prus in de Algemene Vergadering der Verenigde Naties. maar niet alleen". In dit geschrift heeft de prinses weergegeven haar levensloop en die van het Neder landse volk in die jaren, in het licht van haar geloofsovertuiging. Prinëës Wilhelmina heeft de laat ste acht jaar gewerkt aan het boek. Het draagt beslist niet het karakter van memoires. Het bevat een onderhoudend geschreven le vensloop met alle genoeglijke en ernstige ogenblikken, die er in voorkwamen, maar het is tevens een getuigenis van een geloofsze kerheid. De prinses heeft haar boek opge dragen aan de vader des vader lands en aan haar dochter Hare Majesteit, Koningin Juliana. Het boek heeft een omvang van vierhonderdvijftig bladzijden en is ge/llustreerd met vijftig foto's, waarvan een aantal uit de particu liere albums van de prinses, als mede met tien reproducties van door haar zelf vervaardigde teke ningen en/schilderijen. Het bevat negen hoofdstukken, namelijk: Inleiding; Vader en moeder; Mijn jeugdjaren; Het begin van de nieu we eeuw; De eerste Wereldoorlog; Tussen twee ooiogen; De Tweede Wereldoorlog; De bevrijding en daarna; „Wachtte mij nog een taak?" Alleen reeds het hoofdstuk over de Tweede Wereldoorlog en het verblijf in Londen telt honderd twintig bladzijden. Het behoort j naar wij vernamen tot de meest belangwekkende herinneringen. Eind november zal het boek bij de uitgeverij W. ten Have N.V. te Amsterdam verschijnen. Ten Have heeft al eerder publika- ties van de prinses uitgegeven, namelijk de bekende kleine bro chures, met o.a. paas- en kerst boodschappen. Het daardoor tot stand gekomen contact heeft geleid tot de keuze van de prinses van haar uitgever. Het boek zal worden gedrukt bij „De IJsselstroom" te Deventer. De typografische verzorging is van de bekende typografische ontwerper Th. Kurpershoek te Amsterdam. Gekozen is een lang, smal for maat. De tekst wordt gezet in niet- volgelopen regels. Door een en an der krijgt de uitgave typografisch gezien het karakter van een dag boek, van privé-mededelingen van de prinses aan de lezers. De omslagtekening is vervaardigd door prof. C. T. Roelofsz, die ver- i bonden is aan de rijksacademie voor beeldende kunsten te Am sterdam. Het is een symbolische tekening waarvan de gedachte door de prinses zelf is geïnspi- j reerd. Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillll||||||||||||||||||||||||||||!ll||||||||||||||lllllll|||||||||||||||||||||||||i||llllllllll||||||||||||||||||illillllllllllllllllllllllllilll]j]j Als de proeven slagen, zal het ver keer in de stations van de Hamburg- se ondergrondse spoedig worden ga degeslagen via televisie-installaties. Véle perronopzichters e.d. zullen dan overbodig worden omdat één man, zoals hier op de fotovia het T.V.- scherm een overzicht van het gehe le ondergrondse perron krijgt. De in stallatie zou de eerste ter wereld van deze aard zijn. Orde van advocaten vraagt gratie voor neger Wilson. De Nederlandse orde van advocaten heeft de gouverneur van de staat Alabama in een telegram om gra tie verzocht voor de neger Wilson, die wegens afdreiging van 1,95 ter dood is veroordeeld. MINISTER ALGERA heeft gelijk met zijn begroting het eerste jaarverslag over de Deltawerken aan de Staten-Generaal overgelegd. Een vrij droog stuk, dat in sombere bewoordingen meldt, welke vorderingen er zijn gemaakt tot 1 juli j.I. met de afsluiting zeegaten en verhoging zeeweringen. Dit jaarverslag is te danken aan een toezegging, door minis ter Algera gedaan tijdens de behandeling van de Deltawet in de Tweede Kamer, een toezegging, die nodig was, omdat sommige Kamerleden de controle van de volksvertegenwoordiging op de gang van zaken bij de afsluiting zeegaten tamelijk gering vonden. Zij redeneerden niet hele maal ten onrechte dat door aanvaarding van de Deltawet de minister in sommige opzichten voor circa vijfentwintig jaar de handen vrij kreeg. De bewindsman verzekerde evenwel, dat de volksvertegenwoordiging steeds volledig zou worden ingelicht, o.a. door excursies van Kamerleden naar de werken, door het driemaandelijks bericht Deltawerken, terwijl bovendien elk jaar bij de begroting een jaarverslag zou worden overgelegd. In dit verslag zou dan tevens een inzicht worden gegeven in de plannen voor de naaste toekomst. Het eerste verslag is er dus nu. En het geeft aanleiding de vraag te stellen of de procedures rond de Deltawerken thans een bevredigend verloop hebben. Welnu, dit eerste lijkt ons niet bevredigend. Het be vat een opsomming van reeds lang bekende technische feiten, maar geeft geen enkel houvast aan diegenen, die zich met beleidskwesties rond de Deltazaken bezighouden. Aldus de monstreert zich opnieuw de opvat ting van minister Algera, dat de Deltawet „maar" een raamwet is en dat in het verband van deze wet vele belangrijke problemen niet aan de orde moeten komen. Daarvoor zou immers straks „te zijner tijd" gelegenheid te over zijn. Het is be grijpelijk, dat in dit opzicht velen met de minister vftn mening verschil len. Geen wonderDat het Veerse Gat in 1961 zal worden afgesloten, zo als het jaarverslag meldt, dat de zoetwaterhuishouding van Noord- Beveland moet worden gewijzigd, och, dat weet men zo langzamer hand wel. Maar niet, hoe het pre cies staat met de bijdragenwet Deltawerken (het veelomstreden 60-40 niet hoever men gevor derd is met de wet krachtens ar tikel 8 (de schaderegeling), niet hoe het zal gaan met de oester- proef in het Veerse Gat, om maar ee^s enkele punten te noemen. Maar daarover brandende kwesties in Zeeland! leest men in dit jaarverslag niets! Géén woord. Zelfs de gebruikelijke vaagheden blijven achterwege. De minister heeft de functie van dit jaarverslag niet begrepen of niet wil len begrijpen. Het zou een stuk die nen te zijn, zo meenden wij althans, dat mede als basis kon dienen voor het verdere gesprek tussen regering en volksvertegenwoordiging over al lerlei belangrijke vragen rond het Deltabeleid. Een gesprek dus. dat als voortzetting beschouwd mocht worden van de discussies in de Sta ten-Generaal over allerlei belangrijke vragen rond de Deltawet. Maar de bewindsman voelt daar blijkbaar niet veel voor: hij is met een technisch opstel voor de dag gekomen. Jam mer! De vraag dus of deze procedure rond de Deltawet een bevredigend ver loop heeft, kan derhalve naar onze mening niet bevestigend worden be antwoord. Daarnaast is er nog een (Zie slot pag. 2 kol. 3) Él ...bestaat de Werkinrichting H voor hulpbehoevende blinden te sj Rotterdam 100 jaar. §f ...is het 25 jaar geleden, dat H de Amerikaanse romanschrijf- ster Alice M. Williamson- m Livingstone, die tezamen met s j§ haar man Charles N. William- son een groot aantal, ook in H het Nederlands vertaalde ont- spanningsromans schreef, te Bath overleed. Illlllilllllllllllllllllllllllllllllllllllï Twintig miljoen voor scholenbouw In het bouwprogramma 1959 is, blij kens de begroting van onderwijs kun sten en wetenschappen, voor onder wijsdoeleinden bouwvolume tot een bedrag van 210 miljoen opgenomen, een stijging van 20 miljoen ten op zichte van het jaar 1958 en van 60 miljoen ten opzichte van het jaar '57, in welke jaren het bouwvolume res pectievelijk 190 en 150 miljoen be droeg. Met dit bouwvolume zal in grotere mate dan voorheen de zo noodzakelijke bouw ten behoeve van het voortgezet onderwijs kunnen ge schieden. De produktie in de sector scholen bouw toont een en ander aan. Werd in 1956 voor 107 miljoen geproduceerd, in 1957 liep de produktie op tot 141 miljoen, terwijl mag worden ver wacht, dat in 1958 een produktie van ongeveer 165 miljoen zal worden be reikt. Het niet behalen van de voor 1957 en 1958 toegestane produktie van res pectievelijk 150 en 190 miljoen is grotendeels een gevolg van de finan cieringsmoeilijkheden, die zich sinds einde 1955 voordoen. Ten aanzien van de gerezen en nog bestaande financieringsmoeilijkheden kan nog worden medegedeeld, dat thans financiering van de scholen bouw plaatsvindt op basis van het bouwprogramma. De minister stelt zich voor evenals in de afgelopen jaren tijdig voor de be handeling der begroting aan de Sta ten-Generaal een Nota inzake bouw volume voor het onderwijs te doen toekomen, waarin het bouwprogram ma 1959 uitvoerig wordt toegelicht. Het weer in Europa Volgens de wcerrapporten van gister avond 7 uur: Helsinki, geheel bewolkt, 13 gr. Stockholm, zwaar bewolkt, 15 gr. Kopenhagen, licht bewolkt. 16 gr. Aberdeen, geheel bewolkt, 16 gr. Londen, regen. is gr. Amsterdam, geheel bewolkt, 17 gr. Brussel, geheel bewolkt, 19 gr. Luxemburg, zwaar bewolkt, 15 gr. Parijs, zwaar bewolkt, 19 gr. Bordeaux, licht bewolkt, 22 gr. Grenoble, licht bewolkt, 19 gr. Nice, onbewolkt, 25 gr. Berlijn, licht bewolkt, 16 gr. Frankfort, zwaar bewolkt, 18 gr. München, half bewolkt. 16 gr. Gannisch p., licht bewolkt, 18 gr. Zürich, licht bewolkt, is gr. Genève, onbewolkt, 20 gr. Locarno, onbewolkt 23 gr. Rome, geheel bewolkt, 29 gr. Wenen, regenbui, is gr. Innsbruck, onbewolkt, 21 gr. Ajaccio, zwaar bewolkt, 25 gr. Madrid, onbewolkt, 31 gr. Mallorca, onbewolkt, 29 gr. VERWACHT. VRIJ ZACHT Vrij zacht maar zwaar bewolkt weer met af en toe regen of motregen en tijdelijk krachtige tot harde wind tus sen zuid en zuidwest. ZON EN MAAN 25 september Zon op 6.29 onder 18.34 Maan op 17.24 onder 3.54

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 1