PHILIPS DE KERKEN Soms komen ook in ons land FATA MORGANA'S voor Beantwoorden de kerkdagen aan hun bedoeling? Voorbereiding op veranderingen in de provincie Zeeland stereofonische muziekweergave B H 4 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1958 j. maatschappij Welke grondgedachten, waarvan de Evangelische Kirchentage zijn uitgegaan, hebben wij verwaar loosd? zo vraagt ds. C. A. F. v. Stipriaan Luiscïus, hervormd pre dikant, zich „In de Waagschaal" af. Hij meent dat de kerkdagen te weinig rekening hebben gehou den met de verscheidenheid van het mensentype; dat te weinig aandacht aan de zielszorg wordt gegeven; dat het geestelijk bevat tingsvermogen van onze gemeen teleden wordt onderschat. In de vierde plaats kunnen wij van de leiding der Evangelische Kirchen tage Ieren hoe zij op deze dagen het kerkvolk in aanraking brengt met de kunstenaars, aldus ae schrijver. Verschillende letterkun digen lezen hier voor uit straks door hen te publiceren werk, com ponisten geven hier de eerste uit voering van hun werk. Schilders en beeldhouwers richten exposities in van hun jongste scheppingen. De kunstenaars waren vaak de verwaarloosde kinderen van de Kerk. Zó echter wordt een prak tische weg bewandeld, om de Kerk en de Kunst dichter bij elk aar te brengen en de laatste te stimuleren zich in dienst van Christus en de Kerk te stellen. Tenslotte geloof ik, dat het apos tolaat op onze kerkdagen veel te weinig tot zijn recht komt. Toen ik de kerkdag in Zutphen mee maakte, was er geen enkel ken teken, dat mij de weg wees, waar deze dag gehouden werd. Als je het niet wist, zou het he lemaal aan je voorbijgaan, dat zulk een belangrijke gebeurtenis binnen de stadsmuren plaats vond. In Frankfurt en Stuttgart stond heel de stad in het teken van de Kirchentage. Overal werd je er aan herinnerd. Ieder werd door enkele sprekende leuzen, door de vele vlaggen en door de luidende klokken aan de boodschap van de Kerkdag herinnerd. Maar het allerbelangrijkste was wel, dat vele kerkdaggangers soms ondergebracht waren bij mensen, die al in geen jaren een kerk van binnen meer hadden ge zien, maar door „logies beschik baar te stellen" graag wilden mee werken aan het slagen van deze organisatie. Niet alleen werden in een geheel natuurlijke wijze door de kerkelijk meelevenden vriend schapsbanden aangeknoopt met deze half of helemaal niet meer kerkelijk geïnteresseerden, maar zelfs werd in menig geval door de nieuwe gasten belangstelling voor het Evangelie gewekt. Nu echter de praktische vraag: is de opzet van een kerkdag (kerk dagen) mogelijk zoals wij hierbo ven schetsten in ons klein land met zijn geweldig gebrek aan woonruimte? Het lijkt mij van wel. Wij moeten dan echter het voorbeeld van onze broeders van de Evangelische Kirchentage vol gen en de regionale kerkdagen la ten vervallen. Wij zouden dubbele kosten besparen, als allerlei apar- program van de landelijke kerk dagen zouden worden opgenomen. Lest but not least: Waarom wa ren onze kerkdagen hervormde kerkdagen Op veel kerkdagen worden bui tenlandse gasten uitgenodigd, om de stem aer oecumene te doen horen. Waarom beginnen wij ech ter niet bij het begin door derge lijke dagen op te zetten in overleg en samenwerking met al die ker ken, die bij de Nederlandse oecu menische raad van kerken zijn aangesloten? Waar de oecumene beleefd wordt, worden half-kerke- lijken en zeker de jeugd van zelf enthousiast. En de goodwill bij de buitenwereld wordt wakker, als overduidelijk blijkt, dat wij, her vormden niet vechten voor onze eigen kerkelijke standjes, maar de wereld willen dienen samen met de anderen... te toogdagen van ..In Dienst der Kerk", van „De Jonge Kerk", van andere jeugdgroeperingen in het Protestantse kerkbladen in beslag genomen Twee wekelijkse edities van het protestantse weekblad „Die Klr- ehe" en van de „Potsdamer Kir- che", die beide in Oost-Berlljn ver schijnen, zijn door het departement voor de pers van de Oostdultse re gering in beslaggenomen. Beide bladen hadden bericht over de of ficiële houding die de kerk heeft aangenomen tegenover de jongste aanvallen tegen de Inwendige Zen ding. In campagne met strooibla- den en krantenartikelen werd de Innere Mission ervan beschuldigd dat zij een te Potsdam wonende vftuw opdracht had gegeven „kin derwagens te smokkelen naar de In nere Mission van West-Berlijn te- Êen de illegale geldkoers", eidende kringen van de Evangeli sche Kirche hebben deze aantijgin gen van de hand gewezen. De Evangelische Kirche in Deutsch- land heeft bij de Oostduitse autori teiten geprotesteerd tegen het feit dat op enige pamfletten een afbeel ding voorkwam van een vervalst briefhoofd van de Innere Mission te West-Berlijn. Wat In andere delen van ons land reeds lang gebeurt, dat de indus trialisatie voor een belangrijk deel mede het leven bepaalt, dat staat ook Zeeland te wachten, aldus le zen we In het jaarverslag 1957 van de Provinciale Kerkvergadering van Zeeland. „En het is maar te hopen ook, want nu de landbouw steeds meer mechaniseert, moet er een andere bron van bestaan wor den gevonden, wil de bevolking van onze provincie in sommige delen niet tot op de helft verminderen. Dit Is het klimaat waarin de Pro vinciale Kerkvergadering en haar orgaan in 1957 hebben gewerkt. Dit. wil niet zeggen dat we hiermee bezig zijn geweest op iedere verga dering en bij elke bespreking, maar het is wel stellig de algemene ach tergrond geweest van hetgeen ook de Hervormde Kerk in onze pro vincie heeft bezig gehouden. We hebben echter nog niet de In- Industrie-seminarie in Finland De Lutherse kerk ln Finland heeft een „Industrie-seminarium" voor theologen opgericht. De opleiding duurt 3 maanden en begint met le zingen over de moderne maatschap pij en de levensproblemen der arbei bevolking. Daarna volgen bezoeken aan verschillende fabrieken. In aansluiting hiermee worden dis cussies gehouden met arbeiders en werkgevers. Men is zeer verlan gend te horen wat men van deze zijde vernacht inzake concretee medewerking van de kerk. druk dat de schaduwen van mor gen al voldoende zijn doorgedron gen tot het grondvlak van de ge meente. Ondanks al hetgeen ge daan ls vanuit de Provinciale Kerkvergadering om de kerkera den wakker te schudden, opdat zij zich zouden bezig houden met het geen ook hun gemeente te wachten staat, krijgen we telkens weer de indruk dat men het wel hoort en toch eigenlijk ook weer niet. Het is ook moeilijk, wanneer het oude leven nog doorrolt, zich bezig te houden met en in te stellen op ge heel andere toestanden. Toch zal dit noodzakelijk zijn, wil men niet overvallen worden door de komen de gebeurtenissen. Op een van de vergaderingen werd het woord aangehaald van een die zeer ter zake kundig is wat betreft de toèkomst van onze provincie. Hij heeft gewaarschuwd: laat de Kerk geen drie jaar wachten. Als men dat doet, is het te laat. Al mag dit woord dan slaan op een deel van de toekomst-plannen die er zijn, we krijgen toch telkens de indruk dat het wel gaat met de veranderingen in onze provincie, veel sneller dan wij dat oorspron kelijk hadden gedacht. En zo zal ook de Provinciale Kerkvergade ring waakzaam moeten blijven voor de dingen die komen, want dat ze diep-ingrijpend zullen zijn voor de Hervormde Gemeenten in onze ■provincie, staat vast. Voor menige gemeente zal hiermee samenhangen de vraag van be staan of n iet-bestaan als zelfstan dige gemeente. Er dreigt de aan groei van enkele gemeenten en te gelijk het verschralen van andere". NIET ALLEEN IN DE SAHARA (Van onze weerkundige medewerker) en fata morgana is een schijnbeeld, dat ontstaat door een luchtspiege- "^ling. Het is de meeste mensen bekend, dat ze woestijnreizigers een ver rukkelijke oase kunnen voorspiegelen, die er in werkelijkheid niet blijkt te zijn. Wat men niet algemeen zal weten, is dat fata morgana's beslist niet aan de Sahara gebonden zijn. Onder bepaalde omstandigheden kunnen ze ook in ons land voorkomen. Schepen, die zo ver van het strand verwijderd zijn, dat men ze normaal niet meer kan zien, worden opgetild en varen boven de horizon; aan de horizon verschijnt plotseling een eiland met boomgroepen, dat er eerst niet was. En wie deze verschijnselen in zijn leven nog nooit heeft meegemaakt, zal toch wel eens de „waterplassen" boven een asfaltweg hebben opgemerkt op warme, zomerse dagen: ook dit effect heeft te maken met luchtspiege ling. Onder gewone omstandigheden vol gen de lichstralen een rechtlijnige baan. Bij een door huizen of geboomte onoverzichtelijke hoek, moeten we voorzichtig rijden of stoppen, omdat de lichtstralen, komend van een even tueel van de andere kant naderend voertuig, ons niet bereiken. De licht stralen gaan „het hoekje om". Nu kunnen zich in de atmosfeer toestan den voorkomen, waarbij de lichtstra len wel van het rechte pad afraken. Het kan zijn, dat er een lichte krom ming in hun baan komt, maar soms ook Dereiken ze ons oog via een kink. Het menselijk oog is een voortreffe lijk zintuig, in staat tot het waarne men van een zeer groot aantal details, maar er zijn momenten, dat het zich om de tuin laat leiden. Dat is b.v. het {jeval, wanneer een lichtstraal het oog angs een gekromde baan bereikt. Dan tracht het ons wijs te maken, dat het licht linea recta op ons afkomt. Het voorwerp, dat de lichtstralen heeft uitgezonden, wordt in verband hier mee door het menselijk brein op een verkeerde plaats geprojecteerd. We gaan nu eens nader bekijken, door welke oorzaken lichtstralen gedwon gen kunnen worden een ommetje te maken. In het algemeen kan gezegd worden, dat luchtlagen van verschillende dichtheid, die vlak tegen elkaar aan liggen, hier de hand in hebben. War me en koude luchtlagen hebben een verschillende dichtheid en wanneer de temperatuurverschillen tussen beide „soorten" nu maar groot genoeg zijn, is aan de voorwaarden voor luchtspie geling voldaan. De warme laag aoet in feite dienst als spiegel. De televisiekijkers zullen weten, dat de aanwezigheid van een warme lucht laag in de hogere niveau's (een „in versie" noemt De Bilt dat) de t.v.- stralen, die normaal in de ruimte wegb raken, kan breken en naar de aarde terugzenden. Op deze manier is het mogelijk ver verwijderde zenders op te vangen, zoals Italië en Rusland. De lichtstralen nu gedragen zich in dit opzicht net zo als televisie- of radio golven. Ze laten zich ook spiegelen tegen een warme luchtlaag. Er kun nen zich twee gevallen voordoen: 1. De warme laag ligt onder, de koude er boven: we krijgen nu een spiegeling naar beneden; 2. De koude laag ligt onder, de warme erboven: hierbij treedt een spiegeling naar boven op. FI64 ASFALT SPIEGELING NAAk BENEDEN Op hete dagen verhit de zon de on derste luchtlaag hoven een asfaltweg soms wel tot plm. 50 graden Celsius. De temperatuur op twee meter hoog te stijgt niet verder dan 25 of 30 graden. De bovenzijde van het warme onderlaagje gaat dan als spiegel wer ken. Op figuur 1 ziet men, hoe een lichtstraal uit A het asfalt niet be reikt, maar op de grens tussen kou en warmte wordt omgebogen. En wat doet het oog t Dat geeft ons de illusie, dat het licht uit punt 1 komt. De warme laag levert een spiegel beeld van de hemel; daarom lijkt het vlak, dat automobilisten in de verte boven een asfaltweg zien, op een wa terspiegel: een waterspiegel weer kaatst immers de hemel ook Aan de Noordzeekust, maar ook rondom het IJselmeer ziet men soms, dat de horizon wordt op getild. Schepen varen boven de dijk en in bepaalde gevallen doemt er een eiland or een groep bomen op, die tot dusver niet zichtbaar waren. Op za terdag 19 juli van dit jaar konden wij vanaf het Amelander Noordzeestrand, voorbijvarende schepen bijna volledig waarnemen in tegenstelling tot de vo rige dag, toen (bij overigens rustige zee) alleen pijp en masten te zien wa ren. Dit verschil in „zienswijze" hield verband met een wisseling van lucht soort. Vrijdags was er een koude, polaire luchtlaag aanwezig, 's-zaterdags lag er boven een koude onderlaag een warmere onderlaag, die de van sche pen komende lichtstralen enigszins kromde, waardoor het leek alsof de boten over, in plaats van in het wa ter voeren. We hebben hier te maken met de tweede groep: nl. de luchtspie gelingen naar boven. Wat is stereo? Buiten het gezichtsveld van het grote publiek hebben in de achter ons lig gende jaren de geluidstechnici zich in tensief beziggehouden met de ontwik keling van de stereofonische geluids weergave. Hierbij wordt het ruimtelijk geluidseffect van de muziek, in de con certzaal of studio door minstens twee microfoons opgenomen, via gescheiden versterkers en twee of meer luidsprekers onverkort weergegeven en beleefd. In de professionele sector, zoals bioscoop zalen, heeft men de toepassing van deze techniek reeds leren kennen. Ook in de Philips laboratoria worden reeds sinds het begin der dertiger jaren demonstra ties van stereofonische geluidsweergave gegeven. Nieuw is stereo dus niet. Stereo in huiselijke kring Hoewel de ontwikkeling van de stereo techniek allerminst als afgesloten mag worden beschouwd, is het nu mogelijk ook in huiselijke kring stereofonische muziek ten gehore te brengen. Philips presenteert reeds thans voor dit doel een volledige reeks van nieuwe appara ten en bijbehorende elementen, waar mede stereofonische muziekweergave vanaf stereo-grammofoonplaten kan worden beluisterd. Hiertoe behoren Philips stereo-platenspelers, stereo-pla- t en wisselaars, stereo-opnemerelemen- ten, stereo-radiogrammofoons en stereo „Hi-Fi" versterken met -luidspreker- combinaties. Bestaande Philips apparaten eenvoudig geschikt te maken voor stereo-weergave Daar voor stereofonische weergave twee versterkers en twee luidsprekers nodig zijn, heeft Philips het zich in het bijzonder tot taak gesteld, voor de be staande Philips wisselstroom-radiotoe stellen en radiogrammofoons speciale aanpassingsapparaten beschikbaar te stellen. Hiermede wordt voorkomen, dat oudere toestellen niet voor stereo- weergave gebruikt zouden kunnen wor den. Dank zij de vooruitziende Wik van de ontwerpers der huidige Philips pla tenspelers en -wisselaars is het Philips thans eveneens mogelijk aan de bezit ters van deze apparaten de gelegenheid te bieden deze grammofoons tegen een redelijke vergoeding bij de Philips Technische Diensten geschikt te laten maken voor stereoweergave. Normale langspeelplaten behouden hun waarde De collecties langspeelplaten met een snelheid voor 33 1/3 en 45 toeren zullen hun waarde ten volle behouden. Op een Philips stereo-weergavecombinatie zal ook de muziek van deze platen voller en klankrijker tot de luisteraars komen. Met de Philips stereo-opnemer-elemen- ten kunnen zowel platen voor 45 en 33 1/3 toeren als stereo-grammofoon platen worden gespeeld. Philips stereo-demonstraties op de Ffrato Op de a.s. Firato te Amsterdam zal men de uitstekende kwaliteit van de Philips stereofonische muziekweergave kunnen beluisteren en de uitgebreide serie nieuwe Philips stereoweergave-appara- ten kunnen bezichtigen. Ook de aan passingsapparaten, die in combinatie met een bestaand Philips wisselstroom radiotoestel of radiogrammofoon een prachtige stereo-muziekweergave bie den, zullen op de Firato worden gede monstreerd. Bij deze demonstraties zal gebruik worden gemaakt van Philips stereofonische grammofoonplaten. Tevens is vanaf de openingsdag van de Firato op aanvraag verkrijgbaar bij Philips Nederland n.v., Eindhoven, een vouwblad met een volledig overzicht van de Philips apparatuur waarmede combinaties voor stereofonische weer gave kunnen worden samengesteld. PHILIPS NEDERLAND N.V. - EINDHOVEN Figuur 2 beeldt een en ander uit. Bij de afgebeelde situatie is de spiegeling zeer sterk en kan de waarnemer aan het strand, die de lichtstralen zowel rechtstreeks als via een gekromde baan ontvangt, twee beelden waarne men: één normaal en één omgekeerd. Wanneer de koude en warme laag niet goed zijn gescheiden, kunnen er vreemde dingen gebeuren: er treden dan vervormingen op en soms zijn het echte en het schijnbeeld niet goed van elkaar gescheiden. Is de spiege lende laag maar een meter boven de grond, dan krijgt men een soort lach spiegeleffect.. Iemands benen kunnen in dat geval worden uitgerekt, ter wijl het bovenlichaam géén afwijkin gen vertoont. ijzondere waarnemingen van luchtspiegelingen zijn te vinden in de publikatie „Onweders, op tische verschijnselen" van het K.N.M. I. Op 6 juni 1939 zag de commandant van Hr. Ms. „Gelderland", die zich voor Texel en Vlieland bevond, sche pen zowel rechtstreeks als gespiegeld (omgekeerd). Op 17 januari 1940 za gen twee zoons van de heer Businger te Huizen bij Oud-Naarden aan de kust van het IJselmeer het eiland Marken boven de horizon. Ze zager een eiland met kerktorentjes, boom- Ejes, huisjes e.d. De atmosfeer was uitengewoon helder, hoewel de hemel geheel bewolkt was. Het winterde op dat moment en in De Bilt kwam de temperatuur de hele dag niet boven 6 graden. Maar de fraaiste beschrijving van fata morgana's zijn wel verricht door dr. J. Pinkhof. Ongeveer drie kwar tier lang zag hij in mei 1933, staande op het strand in Zandvoort, twee ho rizonnen, met vaak verdubbelde stoomboten. Hij vervaardigde een vijftal schetsen, waarvan we er één overnemen. Die heeft betrekking op een stoomschip, dat op een dusdanige afstand voorbijvoer, dat het schip zelf niet boven de horizon te zien ktoam. Maar het omgekeerde beeld bewoog zich rustig voort, hangend aan de bovenste horizon Amerika verwacht tekort van 12 miljard dollar Het Amerikaanse bureau voor de be groting heeft voor het op 30 juni 1959 eindigende begrotingsjaar een tekort op de federale begroting voorspeld van 12,2 miljard dollar. In het midden in het begrotingsjaar gepubliceerde overzicht van het bureau wordt de re cessie als de oorzaak genoemd, die het door president Eisenhower in zijn begrotingsboodschap aan het congres van januari verwachte overschot van 500 miljoen dollar deed verdwijnen. Het bureau raamt de regeringsuitga ven voor het begrotingsjaar thans op het recordbedrag voor vredestijd van 79,2 miljard dollar of 5,3 miljard dol lar meer dan de oorspronkelijke ra ming. De ontvangsten uit belastingen en andere bronnen worden geraamd op 67 miljard dollar, hetgeen een ver mindering betekent van 7,4 miljard dollar. Volgens het bureau worden de gewij zigde verwachtingen voor de inkom sten hoofdzakelijk veroorzaakt door lagere maatschappijwinsten en per soonlijke inkomsten, die lagere belas tingontvangsten meebrengen. Maat regelen tegen de recessie en uitgaven voor regeringsprogramma's veroor zaakten de hogere raming van de uit gaven. eel zelden zal het voorkomen, dat de natuur ons laat genie ten van zo'n prachtige spiege ling. Mogelijk maakt een mens het maar eenmaal in zijn leven mee, misschien wel in het geheel niet. Toch komen er aan de zeekant vrij zeker wel vaker interessante spie gelingen voor, waarvan men aoor het niel-ranporteren ervan nooit iets hoort. We zouden het zeer op prijs stellen ervaringen van lezers te mogen ontvangen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 4