Den Haag ontvouwt Ouds schets
voor veelzijdig congrescentrum
klankbord
Aref is niet de Nasser van Irak
W'f
ZEVEN VRACHTAUTO'S MET
CHAUFFEURS VERDWENEN
B'
WOENSDAG 10 SEPTEMBER 195S
PROVINOIALE ZEEUWSE COURANT
ROL SPELEN IN EUROPA'S GEESTELIJK LEVEN"
Investering van
35 miljoen
Nederlandse zwemsters gehuldigd
De Nederlandse dameszwemploegdie in Boedapest ons land
op zo'ii waardige wijze heeft vertegenwoordigd, is dinsdag
ochtend in ons land teruggekeerd.
Op het station te Eindhoven wei den de meisjes, die .hun grote
beker in triomf met zich voerdenin de bloemen gezet.
Het Wereldgebeuren
Vluchten of blijven?
weet erover mee 1
Het reeds jarenlang bestaande plan
voor een cultureel centrum in Den
Haag, dat tegelijk het doel Aan een
nationaal en internationaal congres
centrum zal dienen, is thans, in een
schetsontwerp van de architect dr. J.
J. P. Oud uit Wassenaar, in het sta
dium van meer dan informatieve
voorbereiding gekomen.
In de wijk „Zorgvliet", waar on
der meer het door Berlage ge
bouwde Gemeentemuseum staat,
heeft het gemeentebestuur dit cen
trum geprojecteerd. De burgemeester
van Den Haag, mr. H. A. M. T. Kolf
schoten heeft gistermiddag op een
persconferentie in het gebouw van de
gemeenteraad een en ander erover
meegedeeld.
„Nederland heeft, op korte ter
mijn, een achterstand in te halen
op het gebied van voldoende acco-
modatie voor het houden van con
gressen en dergelijke", zo zei de
burgemeester, „zowel in Neder
land als daarbuiten ia hierop ge
wezen, en daarbij komt ook nog,
dat het ontbreken van de ruimte
die nodig is voor het scheppen van
een culturele plaats van ontmoe
ting, niet in overeenstemming is
met de rol die Nederland te spelen
heeft in het geestelijk leven van
Europa".
Architect Oud heeft het gemeente
museum betrokken in een moderne
conceptie, waarbij vooral de functie
van een dergelijk veelzijdig centrum
heeft voorgestaan. In een rechthoe
kig hoofdcomplex van donkergrijze
betonplaten, dat begrensd zal worden
door (le Stadhouderslaan en de Johan
de Wittlaan, is een grote congres
zaal ontworpen met 'n maximumcapa
citeit van 3000 personen. Behalve de
ze zaal bevat dit gebouw, om de
hoofdzaken te noemen, een muziek
zaal met 500 plaatsen, een toneelzaal
met dezelfde capaciteit, kleinere ver
gaderzalen, delegatiekamers, die dus
zullen moeten voorzien in het huis-
Eerste Kamer herdacht
mr. H. Willemse
(Van onze parlementaire redacteur)
Voorzitter mr. Jonkman heeft in de
gisteren gehouden vergadering der
Eerste Kamer het overleden lid mr.
H. Willemse (herdacht. In de nacht
van 14 op 15 augustus is de lieer Wil
lemse plotseling gestorven. Mr. Jonk
man vestigde er de aandacht op, dat
mr. Willemse pas sinds 1956 lid van
de Kamer was, maar dat hij in die
korte tijd veel heeft bijgedragen tot
het representatief karakter van het
college. Zowel in het parlement als in
zijn partij, de P.v.d.A., speelde hij een
voorname rol. Hij toonde een veelzij
dige activiteit en was een voorbeeld
van idealisme en praktische zin. De
Kamer, aldus de voorzitter, zal zijn
nagedachtenis in e:re houden.
Namens de regering sloot de minister
president dr. Drees zich bij deze her
denkingswoorden aan.
Als opvolger van mr. Willemse is
prof. dr. J. P. Mazure in deze eerste
vergadering van de Eerste Kamer na
het reces geïnstalleerd. Op 23 septem
ber a.s. zal de Eerste Kamer de Jeugd-
spaarwet behandelen.
Prof. dr. J. van Dodewaard
tot bisschop gewijd
In de kathedrale basiliek aan de Leid-
sevaart te Haarlem heeft de bisschop
van Haarlem, mgr. J. P. Huibers, zijn
bisschop-coadjutor met recht van op
volging en titulair-bisschop van Clis-
ma gewijd, prof. dr. J. A. E. van Do
dewaard, vroeger hoogleraar in de
bijbelwetenschappen aan liet groot
seminarie Warmond.
Onder de aanwezigen bevonden zich
met de aartsbisschop van Utrecht,
mgr. dr. B. J. Alfrink, ea. het voltal
lig Nederlands episcopaat; de pause
lijke internuntius in Den Haag, mgr.
Paolo Giobbe; de bisschop van Gent
en erekanunnik van het Haarlemse
bisdom, mgr. C. J. Calewaert, de mi
nister van binnenlandse zaken, bezits
vorming en P.B.O., mr. A. A. H.
Struycken, de staats-secretarissen dr.
G. M. J. Veldkamp, W. Schmelzer en
H. C. W. Moorman, het lid van' de
Raad van State prof. dr. L. J. M.
Beel, de voorzitter van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, dr. L. G.
Kortenhorst, verscheidene leden van
de Eerste en Tweede Kamer, de par
ticuliere secretaresse van prinses Wil-
helmina, mejuffrouw J. C. M. M. Gel-
dens; de commissaris der koningin in
de provincie Noordholland, dr. M. J.
Prinsen, de burgemeester van Haar
lem, mr. O. P. F. M. Cremers, verte
genwoordigers van vele verenigingen
en instellingen en afvaardigingen van
parochies uit het bisdom.
VERDWAALD. Op het spoorwegem
placement te Den Helder, nabij de
watertoren, is een grote ijzeren kogel
met een doorsnede van bijna 50 cm
opgegraven. Omdat men meende met
een bom uit de laatste wereldoorlog
te doen te hebben, werd de mijnop-
rulmingsdienst gewaarschuwd, die na
een voorzichtig onderzoek vaststelde,
dat het voorwerp een kogel moet zijn,
zoals in de Middeleeuwen werd ge
bruikt bij het beschieten van stads
muren met een katapult.
vesten van de organisatorische sec
ties van congressen, conferenties etc.,
ruimten voor de verscheidene admini
stratieve afdelingen en de publiciteit,
informatie, (waarbij ook gelegenhe
den voor berichtenverkeer, P.T.T.,
toerisme), ruimten voor binnenshuis
beoefende sport, kantoorlokalen, ge
hoorzalen en een bioscoop en archïef-
accomodatie.
Deze concentratie sltaat in een func
tioneel stedebouwkundig project,
waarin ondergrondse parkeerplaatsen
voor 800 auto's, wandelplaatsen en
wijkvernieuwing de voornaamste
plaatsen innemen.
Voorts is er een hotel, een glas-en-
aluminium compositie met 'n driehoe
kig grondvlak, dat in 17 verdiepingen
voor 70 personen uitsluitend slaap- en
ontbijtgelegenheid zal bieden. Deze
eenheid, tezamen met een geprojec
teerd klein motel en kinderbewaar
plaats, zal uitsluitend moeten voor
zien in efficiënte berging voor het
organiserend en administratief per
soneel van een samenkomst (congres
etc.).
Het aspect van de rentabiliteit van
het geheel wordt door de ontwerpers
en promotors van het plan, i.e. de ge
meente Den Haag, optimistisch be
zien. In de eerste plaats heeft men
voor de bouw gedacht aan de oprich
ting van een bouwmaatschappij,
waarin de gemeente zal participeren.
De exploitatie wordt reëel geacht, al
is men zich, vooral na ruggespraak
met deskundigen, bewust van de over
weging dat de investering (ad 35 mil
joen gulden globaal 7,5 miljoen
meer dan enkele jaren geleden was
geraamd) zal moeten worden afgefi-
nancierd. Een sluitende, „zuivere" ex
ploitatie zal na een aantal nanloop-
jaren kunnen beginnen.
„Achter de Europoort moeten wij een
land hebben dat in deze ontwikkeling
A'olledig bij de tijd is", aldus mr.
Kolfschoten.
IN OMGEVING VAN LONDEN:
Waarde van ladingen
bedroeg 700.000 gulden
Elke nacht denderen zware vracht
auto's over de uitvalswegen van Lon
den, om waardevolle ladingen naar
andere delen van het land te brengen.
De ritten zijn lang en de wegen zijn
eenzaam, en hier en daar lokken de
lichten en de juke-box van een café
dat de gehele nacht open is. Een kopje
thee. een sigaret, een praatje met de
caféhouder, en voort gaat het weer.
Zo gaat het normaal. Maar zeven
maal in de afgelopen vier dagen is
een vrachtauto weggereden van een
parkeerplaats bij een cafe en zijn auto
en chauffeur daarna spoorloos ver
dwenen. De waarde van de ladingen
van deze vrachtauto's was in totaal
700.000 gulden.
De politie maakt zich zorgen, want
dit zijn niet de normale dagelijkse ge
vallen van een diefstal van een vracht-
Beledigde journalist
openbaar gezag?
De 50-jarige kroniekschrijver J. G.
uit Amsterdam, die in eerste aanleg
door de rechtbank was vrijgesproken,
heeft zich gisteren voor het gerechts
hof te Amsterdam moeten verant
woorden, aangezien de officier van
justitie tegen deze vrijspraak in ho
ger beroep was gedaan.
De journalist was gedagvaard wegens
een artikel „Niet eens een proces", dat
gepubliceerd is in het dagblad „De
Telegraaf" van 12 oktober 1957. Daar
in oefende de heer G. kritiek uit op
het proces voor de krijgsraad tegen
majoor K. diens veroordeling noemde
de journalist „een van hoger hand ge
pleegde geleide bureaucratische
moord op een man, die te laag ge
plaatst was om het gehele spel te
overzien, waarin hij ambtshalve, ge
moeid was en die het gelag moet beta
len, omdat hij onraad rook en daar
tegen in verzet kwam."
Op grond van art. 137a van het wet
boek van strafrecht (opzettelijke be
lediging van het openbaar gezag)
werd de heer G. daarop gedagvaard.
Intussen werd majoor K. in hoger be
roep door het hoog militair gerechts
hof echter vrijgesproken.
Evenals de officier van justitie bij de
rechtbank achtte gisteren de procu
reur-generaal bij het gerechtshof,
mr. A. S. de Muinck Keizer, het arti
kel beledigend. Hij eiste een geldboe
te van 100 of 10 dagen.
Raadsman mr. J. K. M. Mathuisen
voerde in zijn pleidooi aan, dat men
in een vrij land met een vrije pers de
kroniekschrijvers ruime vrijheid moet
verlenen om in het openbaar op mis
standen te wijzen. Dat zijn cliënt er
bij het schrijven van het artikel be
wust van uit zou zijn gegaan nu op
zettelijk het openbaar gezag te gaan
beledigen achtte hij alleen daarom al
heel twijfelachtig, daar president en
rechters van de rechtbank daar gezien
de vrijspraak niet van overtuigd wa
ren. Hij vroeg dus weer vrijspraak.
In zijn laatste woord betuigde de
heer G. de procureur-generaal zijn
deelneming, dat deze genoodzaakt
was geweest een dagvaarding voor
te lezen, „die door de feiten en de
gebeurtenissen iets leegs en onwer
kelijks heeft gekregen." De uit
spraak volgt op 23 september.
auto, die later leeg op een eenzame
plek wordt aangetroffen. Men heeft
hier te doen met totale verdwijnin
gen.
De trucks zijn verdwenen op ritten
naar de zuidkust, naar Manchester,
Newcastle, Leeds, Birmingham en Li
verpool. De chauffeurs waren be
trouwbare mensen, zeggen hun fir
ma's. Allen waxen vrijgezel en hun
familie maakte zich niet onmiddellijk
ongerust als brieven uitbleven.
De politie gelooft dat misschien er
gens in de buurt van het strategisch
liggende Coventry een „ontvangst-
centrum" is ingericht om de gestolen
trucks op te nemen. Daar zullen de
wagens dan wel overgespoten worden,
de nummerplaten veranderd en de la
dingen verkocht. Maar over het ver
moedelijk lot van de chauffeurs laat
de politie zich maar liever niet uit.
Geestdriftige ontvangst
Nederlandse zwemploeg
De thuiskomst van de Nederlandse
zwem- en waterpoloploeg van de
Europese kampioenschappen in Boe
dapest is niet ongemerkt voorbijge
gaan.
Al toen de Austria-express dinsdag
morgen bij Venlo de grens overkwam
stonden daar enkele bestuursleden
van de kring Limburg van de KNZB.
met een enorme mand met fruit voor
de zo succesvolle ploeg klaar, maar
de grootste belangstelling voor onze
Europese kampioenen bestond op het
station van Eindhoven, waar enkele
honderden familieleden, officials, fo
tografen, radio- en filmmensen de
trein stonden op te wachten.
De meisjes en jongens hingen uit de
coupéraampjes en er galmde een luid
hoera door de overkapping van het
station toen men de Europese tïtel-
winnaressen herkende. Toespraken
namens het K.N.Z.B.-bestuur, namens
de Eindhovense verenigingen en latei-
in de restauratie een hartelijk speech-
je van een vertegenwoordiger van het
gemeentebestuur van de „sportstad
Eindhoven", waarin de Eindhovense
zwemster Ada den Haan, nieuw Euro
pees kampioene op de schoolslag,
uiteraard een extra beurt kreeg met
een extra bloemetje.
Alle leden van de ploeg en de offi
cials werd voorts namens de vereni
ging P.S.V. een prachtige langspeel
plaat aangeboden.
Na een oponthoud van een uur ging
de ploeg uiteen om in Bussum, Hil
versum, in Den Haag en Amsterdam
opnieuw te worden ontvangen.
Vier jaar voor directeur
Ammerstolse spaarbank
De rechtbank te Rotterdam heeft
gisteren de ÖO-jarige accountant D. E.
H. te Ammerstol conform de eis ver
oordeeld tot vier jaar gevangenis
straf met aftrek. H. Iiad als direc
teur van de toenmalige spaarbank te
Ammerstol sinds de dertiger jaren
ongeveer drie ton achtergehouden.
De rechtbank achtte alle ten laste
gelegde feiten, (de verduistering, op
lichting en valsheid in geschrifte) be
wezen. In het vonnis overwoog de
rechtbank, dat de grootte van het
bedrag en het aantal gedupeerde
spaarders een rol hebben gespeeld bij
het bepalen van de straf.
"'■""Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllillllll
STERKE POSITIE BINNEN REGERING
Niet altijd eens
met Kassem
Door Herbert Spencer van
United Press International)
Beiroet, 9 september. De plaats
vervangende premier van Irak,
Mohammed Aref, is door sommi
gen de „Nasser van Irak" ge
noemd en enkele journalisten heb
ben liem het etiket opgeplakt van
de „sterke man" achter de revolu
tie in het land.
Maar hij is geen van beiden. En er
is veel kans, dat hij het nooit zal
zijn.
Politieke waarnemers in Bagdad
zeggen, dat er geen twijfel over be
staat, dat Aref een sterke positie
binnen de regering inneemt door
zij'n rol van plaatsvervangend pre
mier en minister van binnenlandse
zaken. Hij staat aan het hoofd van
de binnenlandse veiligheidstroepen
van de natie en is de grote volks
tribuun van de revolutie.
De beeltenis van Aref vindt men in
alle winkel-etalages van Irak,
naast die van premier Abdoel Ka-
rim el Kassem en de president van
de Ver. Arabische republiek, Ga-
mal Abdel Nasser.
Het was Aref, die het radio-sta
tion van Bagdad op de morgen van
de revolutie (14 juli) bezette.
De voornaamste militaire leider.
Kassem, voerde de aanval uit op
het koninklijk paleis. Daarbij wer
den toen koning Feisal en kroon
prins Abdoel Illah vermoord.
Het was Aref, die voor de micro
foon van het radio-station de re
volutie aan het volk van Irak be
kendmaakte.
De eerste dagen van de revolutie
verscheen Aref vaker dan Kassem
voor de juichende en zingende me
nigte van betogers, die de revolutie
en haar leiders verwelkomden.
Hij werkte zo'n zwaar program
ma van redevoeringen in het hele
land af, dat hij dikwijls gebruik
moest maken van een helikopter
om op tijd van de ene plaats in
de andere te komen, In die rede
voeringen sprak hij herhaaldelijk
op felle toon tegen het westen.
Het werd spoedig duidelijk, dat er
verschil van opvatting was t;en op
zichte van het westen tussen hem
en de gematigde leiders, zoals
Kassem zelf.
De invloedrijke minister van voor
lichting. Seddïk Sjahsjal, sprak re
devoeringen uit, die een pleidooi
inhielden voor vriendschap tussen
oost en west, terwijl Arer andere
redevoeringen hield, die precies de
tegenovergestelde richting uitwe
zen.
Het blijkt thans, dat minstens een
paar van de nieuwe leiders van
Irak „met de redevoeringen van
Aref in hun maag zitten".
Het is westerse journalisten maar
zelden gelukt, Aref te ontmoeten.
Zij komen daarentegen voortdu
rend in contact met Kassem en an
dere leiders.
Enige tijd lang wilden de censoren
niet toestaan, dat westerse journa
listen telegrammen zonden over de
bittere anti-westerse tirades van
Aref. Die werden echter in de Ara
bische pers gepubliceerd en door
radio-Bagdad uitgezonden, welke
ook in het buitenland wordt opge
vangen.
Toen buitenlandse journalisten be
richtten, dat er naar het scheen
een kloof bestond tussen Kassem
en Aref. gehoord de van elkander
verschillende redevoeringen, be
schuldigde Aref hen kwaad, „te
liegen alsof het gedrukt stond".
Officiële personen ontkenden het
bestaan van een kloof tussen de
beide mannen, maar geen van hen
sprak tegen, dat Aref en Kassem
het niet met elkander eens waren.
De meeste hooggeplaatste perso
nen in Bagdad glimlachen als zij
geconfronteerd worden met het
verschil in regeringsstandpunt van
beide mannen en zeggen, dat Aref
„een braaf man" is en „een goed
officier".
De verslaggever van „United
Press International", Herbert
Spencer, is zojuist naar Beiroet
teruggekeerd, na enige tijd
voor zijn werk in Bagdad, de
hoofdstad van de nieuwe re
publiek Iran, te hebben door
gebracht. In dit telegram
weerlegt hij de berichten, ais
zou de plaatsvervangende
premier, Mohammed Aref, ten
opzichte von premier Kassem
zijn, wat kolonel Nasser in
Egypte was ten opzichte van
generaal Naguib, dat wil zeg
gen de „sterke man" op de
achtergrond.
Hy Brandt
praten, wat vluchten is. Na Hit-
Iers machtsoverneming in
Duitsland, verliet hij zijn journalistie
ke werkkring en week uit naar Noor
wegen, een land waar hij al eerder
gastvrijheid had genoten toen hij er
ma zijn gymnasiumtijd geschiede
nis studeerde. Brandt schreef twee
boeken over Noorwegens militaire ge
schiedenis en maakte als correspon
dent van enkele Scandinavische bla
den de Spaanse burgeroorlog mee. In
Spanje kwam hij weer met vlucaten
en vluchtelingen in aanraking, maar
hier was hijzelf een observerende bui
tenstaander en niet een der slachtof
fers. Anders was het bij de Duitse in
vasie in Noorwegen. Wederom moest
Brandt het vege lijf redden door zijn
biezen te pakken, nu naar Zweden.
Als chef van een Zweeds-Noors
nieuwsbureau heeft hij daar veel ge
daan voor de illegaliteit in zijn twee
de vaderland.
Inmiddels heeft hij de Duitse nationa
liteit'weer lang en breed terug. Hij
is onder, de leiders van de West
duitse socialistische partij een dei-
sterren en bekleedt een gewichtig
ambt: burgemeester van West-Berlijn.
En het is in die functie, dat hij weer
te maken krijgt met menselijk "leed,
dat door de vlucht veroorzaakt wordt.
In dit geval: het uitwijken van dui
zenden Oostduitsers naar het westen.
West-Berlijn world de laatste we
ken weer met vluchtelingen
overstroomd. Vroegen vóór de
vlucht van de rector-magnificus dei-
universiteit van Jena ongeveer drie
duizend Oostduitsers per week opna
me in de Westduitse bondsrepubliek,
daarna is het aantal vluchtelingen
spoedig tot zesduizend per week op
gelopen en nog steeds stijgt het on
rustbarend. Blijkbaar heeft het uit
wijken van professor Hamel onlangs
als een soort alarmsignaal gewerkt.
Deze hoogleraar, die indertijd tot de
communistische partij was toegetre
den", wilde door uit'te wijken voorko
men, dat het honderdjarig bestaan
van zijn universiteit zou worden aan
gegrepen om de indruk te wekken dat
de wetenschap kan floreren onder
communistische voogdij. Hamel was
ie veel wetenschapsman en te weinig
communist, om te geloven in het aan-
de-leïband-iopen.
ehalve professoren, leraren en stu
denten zijn 't vooral technici, vak
lieden, boeren en ambachtslieden,
die naar het westen uitwijken. Op de
achtergrond van deze tragedie staat
de strijd van Ulbrichts Oostduitse
communistische regime tegen de ker
ken (jongelui die niet meedoen aan
de communistische Jugendweihe de
len b.v. niet in de mogelijkheid gra
tis hoger onderwijs te genieten), het
•inschakelen van de leerlingen der on
derwijsinrichtingen in het produktie-
proces onder het voorwendsel dat dit
hun opvoeding ten goede komt; de
kinderarbeid die van staatswege
wordt georganiseerdde hoge presta
tienormen die voor. de arbeiders gel
den en de volkomen „gelijkschake
ling" van politieke partijen die in
naam nog bestaan maar welker lei
ding weinig anders durft te doen, dan
op de dwang van Ulbrioht en de zij
nen ja en amen zeggen.
Een jarenlange bittere ervaring
heeft. West-Berlijn gemaakt tot
een deskundig en gastvrij op
vangcentrum voor degenen die
vaak met berouw in het hart omdat
zij door hun vertrek het lijdelijke
verzet verzwakken Oosi-Duitsland
verlaten omdat hun de grond te warm
onder de voeten wordt. Niet minder
dan 1.250.000 Oostduitsers hebben se
dert de Tweede Wereldoorlog de voor
vestiging in West-Duitsland benodigde
vergunning verkregen. Het merendeel
van hen kwam v.ia West-Berlijn.
Maar zelfs dit opvangcentrum komt
in verlegenheid, nu de stroom weke
lijks aangroeit.
Ih de Westduitse bondsrepubliek prijst
men zich gelukkig, dat tot dusver alle
vluchtelingen een plaatsje kunnen
vinden in het produktïeproces, maar
men vraagt zich af. wat ervan zou
worden wanneer er zich ook daar een
terugslag in de bedrijvigheid zou
voordoen.
En dan is er nog een andere kant aan
deze bittere zaak: die van het moree;
in Oost-Duitsiand. Hoe meer „anders
denkenden" Oost-Duttsland verlaten,
hoe intensiever het regime tegen de
nog overgebleven weerstand in za:
werken aan het communistisch maken
van de samenleving, en hoe moeilijker
straks een eventuele hereniging van
heel Duitsland wordt. Vandaar, dat
Willy Brandt, toen hij dezer dagen
de kwestie besprak in de West.bevli.jn-
se volksvertegenwoordiging, tot de
Oostduitsers het advies richtte: „Blijf
zolang het gaat. De samenstelling der
bevolking kan straks mede van belang
zijn bij het oplossen van de vraag,
wanneer en hoe in de strijd om Duits-
•anüs hereniging het doel wordt be
reikt".
Als Kassem en andere invloedrijke
mannen onder de gematigde lei
ders van Irak de indruk krijgen,
dat hij een te zeer extreem stand
punt begint in te nemen bestaat de
mogelijkheid, dat hij niet meer
voor het voetlicht zal verschijnen.
Men zou er waarschijnlijk wel in
slagen hem weg te werken.
Anderzijds is Aref een man met
ambitie. Hij neemt het applaus
van een menigte met koninklijke
gebaren in ontvangst en dat sta&fc
wel, in tegenstelling met de nede
righeid door Kassem tentoonge
spreid.
En daar in dit gedeelte van de we
reld de kunst om een menigte op
te zwepen dikwijls van groot be
lang is, kan men niet vooruit zeg
gen, wat de toekomst voor Aref
verborgen houdt.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllil
WILLY BRANDT
-..tweemaal zelf gevlucht....
