PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
willen besprekingen hervatten
Deltagebied zal na afsluiting
zandarmer worden
BILT
Verenigde Staten en communistisch China
PEKING PROTESTEERT TEGEN
V.S.-ESC0RTE NAAR QUEM0Y
Vandaag...
DRIE BOERDERIJEN WERDEN
DOOR BLIKSEM VERWOEST
VERWACHT.
201e jaargang - no. 211
uitgave van de firma-
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 16 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 8 sept. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g.
t of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr.
33, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zienkzee. red, tel. 2425. adm^tel^2094.
Snel antwoord vein Eisenhower op voorstel Tsjoe en Lai:
De ontsnapping van Hugo de Groot uit het slot Loevestein
vormde het ondervjerp voor deze fraaie praalwagen, die za
terdag door het olympisch stadion te Amsterdam trok, als
onderdeel van het bloemencorso „Je maintiendrai". Het corso
was een hulde aan H.M. de Koningin ter gelegenheid van
haar tienjarig regeringsjubileum.
De Amerikaanse ambassade in Warschau heeft
zondag uit Washington opdracht gekregen, aan
de ambassade van communistisch China in de
Poolse hoofdstad bevestiging te vragen van een
voorstel van Tsjoe- en-Lai, premier van de rege
ring te Peking, om de besprekingen met de Ver
enigde Staten op ambassadeursniveau te her
vatten.
Tsjoe verklaarde zaterdag in een radiorede, dat
Peking bereid is, deze besprekingen, die eind
vorig jaar in Genève werden afgebroken, te her
vatten. In Washington hoopt men, dat als ge
volg hiervan de crisis om de nationalistische
eilanden voor de Chinese kust aan de conferen
tietafel besproken kan worden.
In diplomatieke kringen is men verrast over de
snelheid waarmee president Eisenhower, die
zaterdag zijn vakantie in Newport (Rhode Is
land) had onderbroken voor overleg in Washing
ton, in bevestigende zin heeft gereageerd op de
rede die de communistisch-Chinese premier za
terdag uitsprak, kort voor Eisenhower in
Washington aankwam.
Peking beschuldigde zondag de Verenigde Staten van schending der Chi
nese territoriale wateren, die vorige week tot twaalf mijl waren uit
gebreid. Zes Amerikaanse torpedobootjagers hebben zondag een natio
nalistisch konvooi met voorraden begeleid tot op vier of vijf mijl van
Quemoy, binnen de nieuwe twaalfmijlszone die niet door de Ver. Staten
wordt eilkend, doch nog buiten het bereik van de communistische kust-
batterijen. Dit gebeurde volgens een officiële Amerikaanse bekendmaking
op verzoek van de nationalistische autoriteiten. Een woordvoerder van
buitenlandse zaken in Peking verklaarde zondag dat een dergelijke
schending van de Chinese soevereiniteit „gevaarlijk" is, en dat de rege
ring In Peking ernstig tegen herhaling waarschuwde.
Het is zondag overigens zeer rustig geweest in dit gebied. Het geschut
zweeg de hele dag en er was ook geen activiteit in de lucht.
Nehroe: Formosa
komt in handen
van comm. China
Op het diplomatieke vlak is. wat deze
kwestie betreft, in het afgelopen
weekeinde het volgende gebeurd:
De Indische minister-president,
Nehroe, heeft op een persconferentie
in New-Delhi verklaard, dat naar het
oordeel van zijn regering Formosa
en de voor de Chinese kust liggende
eilanden tenslotte in handen moeten
komen van communistisch China.
„Het is duidelijk, dat een land onmo-
felijk kan toestaan, dat een vlak on
er zijn kust gelegen eiland wordt
gebruikt als basis voor een aanval",
aldus Nehroe. „India is voorstander
van een vreedzame oplossing van het
probleem van de eilandjes voor de
kust".
De Canadese premier John Die-
fenbaker opperde het denkbeeld van
een ingrijpen door de Verenigde Na
ties bijvoorbeeld in de vorm van goe
de diensten) ter oplossing van deze
kwestie.
De vroegere Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Dean Ache-
son, heeft verklaard, dat de Ver. Sta
ten naar het schijnt „versuft of on
verschillig" naar een oorlog met com
munistische China afdrijven. Ache-
son beschuldigde de regering Eisen
hower ervan, dat zij zich met hulp
van Tsjang-Kai-Tsjek in een toestand
heeft laten manoeuvreren waarover
zij de controle heeft verloren. Zowel
de nationalisten als de communisten
kunnen de Ver. Staten tot een oorlog
of terugkrabbelen dwingen, meent
Acheson. Hij geeft Eisenhower de
raad zich ook eens door „koelhoof-
dige vrienden uit andere landen" te
laten voorlichten.
Voorwaarden
Ten aanzien van de mogelijke onder
handelingen tussen Amerika en com
munistisch China moet nog worden
gemeld dat Tsjoe-en-Lai in zijn radio
rede onder meer betoogde, dat „het
Chinese volk het onvervreemdbaar
recht bezit op soevereiniteit over For
mosa en de Pescadoren". „Deze eilan
den zijn geruime' tijd Chinees gebied
geweest. Indien de Verenigde Staten
dit niet gewapenderhand hadden be
let, zouden Formosa en de Pescado
ren reeds lang geleden bevrijd zijn",
aldus Tsjoe-en-Lai.
In het antwoord van Washington
werd verklaard dat de Verenigde
ten geen overeenkomsten zullen slui
ten die „de rechten van onze bond
genoot, de republiek China (nationa
listisch China) aantasten".
Deze kolkende en bruisende binnen
zee was tot voor enkele dagen de
hoofdparkeerplaats van de Engelse
plaats Chelmsford. Tengevolge van
een zwaar noodweer trad een rivier
buiten de oevers en zette een groot
deel van de plaats onder water.
Men verwacht dat de Verenigde Sta
ten op een conferentie met de Chine
zen ernaar zullen streven dat Pe
king afstand doet van geweld als mid
del om de aanspraken op Quemoy,
Matsoe en andere .nationalistische
eilanden te verwezenlijken.
In 1955 en 1956 hebben de Ameri
kanen en Chinezen in Genève
ambassadeursnievau geconfereerd,
zonder veel te verwezenlijken. Eind
vorig jaar werd de Amerikaanse
ambassadeur die dit gesprek voer
de, Johnson, op een andere post
benoemd. Doordat de Chinezen
geen genoegen namen mét een ge
sprekspartner van een lagere rang,
in afwachting van een opvolger
voor Johnson, werd toen de confe
rentie afgebroken. In juli hebben
de Ver. Staten reeds geprobeerd de
conferentie weer op gang te bren
gen door te verklaren, dat de Ame
rikaanse ambassadeur in Polen het
gesprek zou kunnen hervatten.
Inmiddels zijn zondag in de grote
Chipese steden massale betogingen
gehouden tegen Amerikaanse „agr~~
in het gebied van Formosa.
Lening
In Washington is zondag bekendge
maakt, dat de Ver. Staten aan natio
nalistisch China 21.5 miljoen dollar
znllen lenen voor de bouw van een
dam met krachtcentrales en een be-
vloeiingsproject in het noordwesten
van Formosa.
Nieuwe mislukte aanslag
op Sami el Solh
Acht politiemannen werden gewond.
Bij een mislukte aanslag op de pre
mier van Libanon, Sami el Solh, zijn
zaterdag acht politiemannen gewond.
Onder een jeep van de Libanese gen
darmerie ontplofte een tijdbom, ten
gevolge waarvan de acht inzittenden
werden gewond. De jeep was een van
de twee die meestal de wagen van
premier Sami el Solh begeleiden. Op
het moment van de ontploffing werd
op de straatweg van Beiroet naar
Mansoerieh, waar Sami el Solh zijn
residentie heeft, gepatrouilleerd.
De premier zou zich kort na het tijd
stip waarop de bom ontplofte naar
Beiroet hebben begeven.
Op 29 juli lieten opstandelingen op
dezelfde weg een bom ontploffen voor
de auto van Sami el Solh. De zes in
zittenden van een andere wagen
kwamen hierbij om het leven.
H ...is het 25 jaar geleden, dat
Faisal ibn Hoessain, de eerste
koning van het onder Engels s
m mandaat gestichte koninkrijk
Irak, die tijdens de eerste we-
s reldoorlog een niet onbelang-
rijke rol had. gespeeld, eerst
aan de zijde der Turken en la-
ter aan de kant van de Gealli-
eerden te Bern overleed.
1! ...viert Nicaragua zijn onaf-
hankelijksdag.
Illllllllllllllllllllllllllllllllll^^^
Door verdrinking
omgekomen
Na vele uren dreggen is zaterdag
avond om kwart over tien uit het wa
ter. van de Binnen-Amstel in Ouder
kerk a.d. Amstel het lijkje opgehaald
van het 2'A jaar oude meisje Sisi
Busman uit Amsterdam. Met haar
moeder logeerde het meisje te Ouder
kerk. Ze werd reeds om 12 uur 's mid
dags vermist en is waarschijnlijk
zonder dat iemand het merkte bij het
spelen te water geraakt en verdron
ken. Moeder en dochter zouden zeer
binnenkort naar Alaska emigreren,
waar de vader reeds verblijf houdt.
Zaterdagmiddag is te Alblasserdam
de 18-jarige W. M. van der Perk ver
dronken. Hij was met zijn twee broers
met een boot in de Graafstroom aan
het spelevaren. Met een riem had hij
zich aan de boot vastgebonden en
was in het water gegaan. Door on
verklaarbare oorzaak schoot de riem
los en verdween de jongen onder wa
in de Waal onder de gemeente Eist bij
Nijmegen is de 28-jarige musicus Jan
de Goeij verdronken. De Goeij heeft
zich naar het schijnt te ver in de ri
vier gewaagd en is met de stroom
meegesleurd.
Zondagmiddag is het 6-jarig jongetje
J. P. Th. Peks uit Den Haag in het
water langs de Troelstrakade ge
raakt en verdronken. Het lichaampje
is laat in de avond opgedregd.
ONWEER TEISTERDE VOORAL HET OOSTEN
I Haaksbergen verwoestte de bliksem
een boerderij, bewoond door de heer
H. H. Heuker of Hoek, diens dochter
en schoonzoon, alsmede acht kinde-
Het hevige onweer van zaterdagnacht Jnên waren toen de bliksem insloeg
Vierentwintig mensen
dakloos geworden.
heeft vooral in het oosten des lands
veel schade veroorzaakt.
Het hemelvuur sloeg in de sinds 1816
bestaande boerderij „De Hofenk",
staande aan het Hartelaar te Twello.
De pachter, de heer G. Haarman en
zijn gezin van tien personen konden
amper het vege lijf redden. Een grote
partij aardappelen, 20.000 kg hooi,
alsmede diverse werktuigen, werden
evenals de gehele inboedel een prooi
der vlammen. Een zeug en negen big
gen kwamen in het vuur om. Brand
weren uit de omgeving konden van de
kapitale boerderij slechts de bijgebou
wen behouden. De eigenaar was even
als de pachter tegen brandschade ver
zekerd.
Ook de boerderij bewoond door de fa
milie Wisselink te Halle (gemeente
Zelhem) ging in vlammen op. Het vee
kon worden gered. Door de brand
zijn vier personen dakloos geworden.
Aan de weg van Hengelo naar
WIJZIGING STROOMBEELD VERWACHT
Ontwikkeling moet nauwlettend
gevolgd worden
Na het afsluiten van de zeearmen zal het Deltagebied op den duur zand
armer worden, doordat een groot gedeelte van het zand met de over
heersende vloedstroom in noordoostelijke richting zal worden verplaatst.
Door de bouw van de afsluitdammen zal namelijk de waterbeweging
in dit gebied drastisch worden gewijzigd. Het ver in zee uitwaaierend
stroombeeld zal plaats gaan maken voor een in hoofdzaak evenwijdig
met de kust gerichte stroom, aansluitend bij het stroombeeld dat ver
der in zee en ook langs onze vlakke kust tussen Hoek van Holland en
Den Helder heerst. Als gevolg hiervan zijn dan ook grote veranderingen
in de bodemfiguratie te verwachten. Een belangrijk deel van het thans
voor de mondingen opgehoopte zand zal ook ongetwijfeld met de golfslag
naar de kust worden gedreven, waarbij vermoedelijk parallel met de
kust enkele langgestrekte zandbanken zullen worden opgeworpen. De
diepe getijgeulen zullen verzanden.
In grote lijnen is de structuur van
de zeegaten en het aangrenzende
kustgebied tot dusver tamelijk sta
biel. Veranderingen voltrekken zich
in verhouding tot de grote uitge-
strektheid van deze gebieden tame-
lijk langzaam. Toch zijn verschuivin
gen van de getiigeulen met een ge
middelde voortplantingssnelheid van
50 100 meter per jaar niet zeld-
jzaam. Hierbij worden tientallen mil
joenen kubieke meters zand ver
plaatst. In de periode 18721933
was er in het Deltagebied beneden
N.A.P., een uitschuring van niet min
der dan 885 miljoen m3, waartegen
over slechts een aanzanding van
650 m3.
Hoewel de in de aanhef geschetste
I veranderingen zeker geruime tijd in
beslag nemen en men hier eerder in
leeuwen dan in jaren zal moeten den
ken, is het toch gewenst dit langdu
rige proces reeds van het begin af
nauwlettend te volgen, zo wordt in
het driemaandelijks bericht Delta
werken opgemerkt. Ï3ij een beweeg
lijke, weinig weerstand biedende kust
zijn immers gevaarlijke verrassingen
nooit geheel uitgesloten.
Een zo goed mogelijk inzicht in de
hier werkzame factoren is geboden,
om waar nodig tijdig en doelti ef-
fend te kunnen ingrijpen. Het is
daarom noodzakelijk de studie van
de zandbewegingen in het kustge
bied van de Delta te intensiveren.
Topografie
De topografie in dit gebied zal bij
herhaling nauwkeurig moeten
worden vastgelegd, zodat de ver
anderingen door geulverleggin
gen. bankvorming enzovoort, dui
delijk kunnen worden gevolgd en
bestudeerd. In de mondingen der
af te sluiten zeegaten werden tot
nu toe de hydrografische opne
mingen in hoofdzaak verricht
door de afdeling hydrografie van
het ministerie van marine. Dit
geschiedt echter slechts betrekke
lijk zelden, daar deze zeegaten
van weinig belang zijn voor de
scheepvaart en fti hoofdzaak door
vissers worden bevaren. De opne
mingen zullen thans veel fre
quenter moeten geschieden en de
nauwkeurigheid zal zo mogelijk
moeten worden vergroot. Het uit
voeren van lodingen in dit uitge
strekte gebied is niet eenvoudig,
vooral niet wegens de moeilijke
plaatsbepaling.
Door de grote breedte van deze wa
teren is oriëntering op bekende pun
ten op de wal, zoals kerktorens, al
leen mogelijk bij zeer helder weer.
Aangezien de lodingen zo frequent
mogelijk moeten worden uitgevoerd
en het gehele kustgebied van de Del
ta minstens eenmaal per jaar in zijn
geheel moet worden opgenomen,
moest naar een andere methode van
plaatsbepaling worden gezocht,
waarbij- men minder afhankelijk zou
zijn van de weersomstandigheden, d.
w.z. van het zicht. Men heeft deze
zoals bekend gevonden in het
zgn. Decca-systeem, een radiogra
fisch plaasbepalingssysteem, waar
voor thans zendmasten worden op
gesteld in Rilland. Sluis en Schiplui
den.
Voor directe meting van het zand-
transnort worden thans In het Delta
gebied proeven genomen met radio
actieve „tracers". Dit zijn gemerkte
materialen, waarvan de verplaatsing
gemakkelijk kan worden gevolgd. De
radio-actieve materialen hebben het
grote voor'eel, dat zij ook bij zeer
sterke verdunning, dus in zeer kleine
hoeveelheden, nog gemakkelijk op
spoorbaar zijn.
in een-vertrek bijeen en vluchtten in
paniek naar buiten. Noch van de in
boedel, noch van de 25 opgeslagen
vrachten hooi kon iets worden gered.
Te Megchelén (gemeente Gendrmgen)
sloeg de bliksem in een graanschuur
van de heer Uittewaal. Een grote
voorraad hooi en stro ging verloren
evenals alle landbouwwerktuigen.
Door de gunstige wind bleven de be
lendende percelen gespaard. De scha
de was zeer aanzienlijk; zij wordt
door de verzekering gedekt.
Ook bij de boerderij van de heer W.
Lubbers in dezelfde plaats sloeg de
bliksem in. En ook hier wera de
graanschuur in as gelegd. De schade
was ook hier zeer groot.
In Bennekom hebben vele kassen
schade geleden. Na bladstil heet
weer met zeer hoge temperaturen
begon het om 8 uur 's avonds licht
te onweren met bliksemschichten,
die seconden lang aan de hemel
stonden. Een kwartier later viel er
een ijsregen met brokken van 4 a
5 cm in het vierkant. Deze regen
duurde circa 20 minuten. Om
kwart over elf zette een zware re-
f en het dorp binnen enkele minu-
en geheel blank. Van de kassen
waren toen al vele ruiten gesneu
veld.
Nederland levert 72.000
vaten haring
aan O.-Duitsland
Na vele en langdurige moeilijkheden
heeft de Nederlandse bond van ha
ringhandelaren overeenstemming be
reikt met Oost-Duitsland over de le
vering van 72.000 vaten gezouten ha
ring van de vangst 1958. De levering
zal in de loop van deze maand be
ginnen en beëindigd worden in fe
bruari.
ONGEVEER DEZELFDE
TEMPERATUREN.
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog weer. Ongeveer dezelf
de temperaturen. Overwegend matige
zuidwestelijke wind.
VERWACHTING VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN.
(Van onze weerkundige medewerker)
Ook vandaag nog goed strandweer
met flinke perioden van zonneschijn.
Temperaturen in de middag 21 a 22
graden Celsius. Zeewater 18 graden
Celsius. Matige zuidwesten wind.
Vooruitzichten: Een rug van hoge
luchtdruk kan op dinsdag nog droog
en vrij zonnig weer brengen.
ZON EN MAAN
9 september
Zon op 6.03 onder 19.11
Maan op 1.05 onder 16.36
