PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Ver. Staten en Enge land voorwaardelijk
bereid tot staking kernproeven
Krijgsrumoer bij „Wallenspel" in Hulst
ATOOMDUIKBOOT SKATE MAG
NIET NAAR KOPENHAGEN
Vandaag...
201e jaargang - no. 198
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 23 aug. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mlm. Minim, p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.CMiddelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes. L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg. G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zlerlkzee. red. tel. 2425. adm. tel. ZO-'i
Voorlopig voor de duur van een jaar
Russische instemming gevraagd
met overleg voor atoomakkoord
De Verenigde Staten en Groot-Brittannië hebben gisteren offi
cieel bekendgemaakt, dat zij voorwaardelijk bereid zijn, de proe
ven met kernwapens voor een jaar, te beginnen op 31 oktober,
op te schorten. De bereidheid van deze landen is afhankelijk van
instemming van de Sowjet-Unie met onderhandelingen over een
internationale overeenkomst tot het staken van kernproeven.
Als tweede voorwaarde geldt, dat de Sowjet-Unie blijft bij haar
eenzijdig besluit van maart, de kernproeven te staken.
Frankrijk handhaaft projecten
De Franse regering heeft vrijdagavond opnieuw verklaard, dat zij haar
kernprojecten moet handhaven omdat er geen algemene overeenkomst is
zowel voor de opschorting van kernwapenproeven als voor de geleidelijke
en gecontroleerde opruiming van bestaande voorraden kernwapens. In Pa
rijs wordt de Brits-Amerikaanse maatregel toegejuicht, omdat zij een stap
vooruit kan betekenen naar een overeenstemming met de Sowjet-Unie.
Aangezien Frankrijk echter nog nimmer dergelijke proefnemingen heeft
gedaan, ligt het aan de Franse regering om haar toekomstig beleid in
deze zelf te bepalen.
De Verenigde Staten zijn, rekening
houdend met de in Geneve bereikte
conclusies, bereid terstond stappen te
doen om met andere landen die kern-
Proefexplosie boven
Stille Oceaan.
Het Britse ministerie van bevoorra
ding heeft gisteravond bekendge
maakt dat men vrijdag op het eiland
Christmas met succes een kernappa
raat met geringen radioactieve neer
slag, dat aan een ballon hing, heeft
laten exploderen. In de Britse verkla
ring werd meegedeeld, dat de huidige
serie proeven „zo spoedig mogelijk"
afgesloten zal worden.
De voorwaarden van liet Engelse aan
bod tot staking der proeven zijn de
zelfde als de Amerikaanse. Het Britse
aanbod werd bekendgemaakt in een
verklaring, uitgegeven door het bu
reau van premier Macmillan. De
Amerikaanse werd door president
Eisenhower afgelegd.
In de Amerikaanse verklaring wordt
onder meer gezegd:
Brusselse kermis
De Nederlandse dag op de Expo is
een succes geworden, een resul
taat waartoe vooral folkloris
tische groepen hebben bijgedragen.
Maar toch werd reeds liier en daar
kritiek gehoord, juist omdat aan het
folkloristisch element een zo grote
plaats was ingeruimd. De kleder
drachten en de klompen zouden, naar
het oordeel van deze critici, een ver
keerde indruk van ons land hebben
gegeven, hetgeen in Brussel naar
hun oordeel vermeden had moeten
worden. „Een slechte Brusselse ker
mis van Nederlands fabrikaat", zo
zei men ons.
Het is weer de bekende kwestie: de
oude strijd tegen de karikaturale
voorstelling van de Nederlander in
dracht én op klompen, zittend bij
een molen tussen de tulpenvelden. In
de loop der jaren zijn hierover aller
lei argumenten naar voren gebracht,
zowel pro als contra. Zo waarschuw
de enkele jaren geleden tijdens een
congres van de Algemene Nederland
se Vereniging voor Vreemdelingen
verkeer een functonaris van deze in
stelling uit New York deze zaak toch
vooral niet te zwaar op te nemen.
Volendam, klompen en molens wor
den in de Verenigde Staten bijvoor
beeld nu eenmaal als (naïeve) symbo
len voor Nederland beschouwd, als
een populair handelsmerk, zo ver
klaarde hij.
Voor een geheel ander gezelschap
anti-revolutionaire jongeren be
toogde daarentegen vorig jaar een
socioloog, dat het hier om een pro
fanering van het „hoogste zedelijke
goed" ging, doordat de traditie van
een gemeenschap tot handelswaar
wordt verlaagd: „Men gaat de leef
wijze van de eigen gemeenschap be
schouwen als een spel, dat men blijft
spelen ten behoeve van op sensatie
beluste vreemdelingen", zei hij.
De strijd gaat tussen deze twee uiter
sten. Wat de een redelijke propagan
da noemt, zal de ander kwalificeren
als een uitholling van een traditie.
Het accent wordt evenwel, zo
dunkt ons, wat te zwaar op die
traditie gelegd. Het is immers
zéér de vraag of één van de folklo
ristische groepen, die deze week in
Brussel optraden, werkelijk enige
binding heeft aan levende gewoon
ten of dat zij inderdaad een leefwijze
van een eigen gemeenschap uit-1
beelden. In de meeste gevallen toch
wordt het kostuum slechts gebruikt
als een fleurig middel om het land
van herkomst, of een deel daarvan,
aan te duiden, maar meer ook niet.
En daarom is het toch wel moeilijk
om hier in dit Brusselse geval te spre
ken van een „uitholling der traditie",
want óf zij bestaat niet meer óf zij
speelt bij deze groepen geen overwe
gende rol. Zelfs het woord „folklore"
is hier niet op zijn plaats, want het
.(Vervolg op pag, 3)
wapens hebben beproefd te onderhan
delen over een overeenkomst tot het
staken van kernwapenproeven en de
instelling van een internationaal con
trolestelsel, op grond van het rapport
der Geneefse deskundigen.
In het kader van de te bespreken
overeenkomst en op de grondslag
van wederkerigheid, zijn de Ver
enigde Staten bereid opschorting
van proeven met kernwapens tel
kens voor de duur van een jaar te
verlengen als aan het begin van
elk jaar wordt vastgesteld, dat het
inspectiestelsel doeltreffend werkt
en bevredigende vorderingen wor
den gemaakt met het bereiken van
overeenstemming over de invoe
ring van belangrijke wapencontro
lemaatregelen zoals die waarnaar
de Verenigde Staten lange tijd ge
streefd hebben. De overeenkomst
zou ook de kwestie van ontplof
fingen voor vreedzame doeleinden,
duidelijk onderscheiden van wa-
penproeven, moeten omvatten.
Zoals de Verenigde Staten herhaal
delijk hebben duidelijk gemaakt, al
dus de Amerikaanse verklaring, is
de staking van proeven met kern- en
waterstofvvapens op zichzelf geen ont
wapeningsmaatregel of een bewape
ningsbeperking. Een overeenkomst in
dit opzicht is van belang als zij leidt
tot andere en belangrijkere overeen
komsten dangaande beperking en ver
mindering van splijtbaar materiaal
voor wapens aangaande andere hoofd
fasen in de ontwapening.
WEL NAAR BERGEN EN OSLO
Amerika verzekert:
veiligheid beschermd.
Het bezoek dat de Amerikaanse
Atoomonderzeeboot „Skate" die
een tocht onder de ijskap van de
Noordpool heeft gemaakt, waarbij zij
tweemaal onder de pool is doorgeva
ren volgende week aan Kopenha
gen zou brengen, gaat niet door.
De Deense premier Hansen heeft de
Amerikaanse autoriteiten medege
deeld dat het bezoek beter kan wor
den afgelast, omdat Deense geleerden
op het gebied van kernenergie had
den verklaard dat het bezoek van de
„Skate" aan Kopenhagen „een zeker
risico" zou kunnen inhouden. Deze
geleerden achten het namelijk ge
vaarlijk een „drijvend atoomstation"
in de haven van Kopenhagen te heb
ben, ook al zou dit „gevaar", naar zij
zelf verklaarden, waarschijnlijk ge
ring zijn.
In een te Oslo uitgegeven communi
qué is later bekendgemaakt, dat de
„Skate" zaterdag in de Noorse haven
Bergen en 26 augustus in Oslo zal
aankomen.
De Amerikaanse marine heeft vrij
dag in antwoord op vragen van ver
slaggevers over het afgelasten van
een bezoek van de atoomduikboot
„Skate" aan Kopenhagen op verzoek
van de Deense autoriteiten verklaard,
dat gezondheid en veiligheid van de
bemanningen en de mensen in de
buurt van zulke schepen voldoende
beschermd zijn.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken verklaarde:
„Het is duidelijk dat de Verenigde
Staten nooit een schip dat als on
veilig moet worden beschouwd een
bezoek aan de haven van een be
vriend land zullen laten brengen.
Ons standpunt over de veiligheid
van atoomduikboten vindt men
weerspiegeld in het aangekondig
de bezoek van de „Nautilus" aan
New York, de komende week".
Vliegdekschip Enterprise
maakt laatste tocht
Het 20.000 ton metende Amerikaanse
vliegdekschip „Enterprise", dat in de
Tweede Wereldoorlog in de strijd in
de Grote Oceaan tussen de Verenigde
Staten en Japan grote bekendheid
verwierf, is donderdag, getrokken
door acht sleepboten, uit de haven
van New York vertrokken voor zijn
laatste reis naar de scheepswerven te
Kearny, waar de roemruchte oor
logsbodem zal worden gesloopt.
IJsland „desnoods"
uit de Navo
De IJslandse ambassadeur te Londen
heeft vrijdag verklaard dat het niet
uitgesloten is dat zijn land uit de
Navo zal treden, als de Britse rege
ring er op blijft staan binnen de tot
twaalf mijl uitgebreide viswateren te
vissen. Zoals bekend wordt het IJs
landse besluit om de viswateren van
vier tot twaalf mijl uit te breiden, op
1 september van kracht.
De ambassadeur, dr. Kristinn Gud-
mundsson, sprak ook over de moge
lijkheid van een compromis, volgens
hetwelk Engeland de twaalfmijlszone
rondom IJsland erkent, maar tevens
concessies krijgt 0111 binnen deze
grens te vissen.
Blijkens een pamflet dat de journa
listen ter hand werd gesteld, is IJs
land tot zijn besluit gekomen als ge
volg van het feit, dat het gebied
rondom het eiland overbevist wordt.
Men verwacht dat de geheime bespre
kingen tussen de westelijke geallieer
den over de visserijkwestie in Parijs
binnen enkele dagen tot een climax
zullen komen. De besprekingen in Pa
rijs staan onder auspiciën van de Na
vo.
In het algemeen gelooft men in Pa
rijs, dat er voor alle bij het dispuut
betrokken partijen zoveel op het spel
staat, dat men zich niet kan veroor
loven dat er een openlijke ruzie tus
sen de Navolanden uit voortvloeit.
Prinsessen Beatrix en Irene
naar Ridderzaal.
De prinsessen Beatrix en Irene zullen,
onvoorziene omstandigheden voorbe
houden, dit jaar voor het eerst samen
officieel aanwezig zijn bij het uit
spreken van de troonrede door de ko
ningin in de Ridderzaal.
Vorig jaar bestond een dei-gelijk plan,
maar prinses Beatrix moest toen van
deelneming afzien omdat zij bij een
val van haar paard gewond was ge
raakt, en prinses Irene kreeg A-griep.
griep.
Vrij zonnig, maar niet warm.
1 (Van onze weerkundige ff
medewerker).
1 ZWAKKE DEPRESSIES, die 1
via de Golf v. Biskaye naar on-
ze omgeving trokken, bepaalden
ff de laatste dagen het weer in
ons land. Plaatselijk veroor-
zaakten zij regen en onweers-
§f buien. Boven de Golf van Bis-
M kaye begon de luchtdruk vrij- p
ZZ dagavond flink te stijgen en ff
ff het ziet er naar uit, dat deze
stijgingen zich tijdens het
week-end verder naar West-
H Europa zullen uitbreiden. Dit M
p zal geleidelijk verbetering met
H zich meebrengen met zonnige fi
perioden en waarbij de buien-
activiteit afneemt. Tot nu toe
heeft de zomer er nog niet veel
van terecht gebracht. Het ont- s
breekt ons met name aan war- M
me dagen. Tot op heden zijn er M
in Vlissingen gedurende deze
zomer nog maar één tegen nor-
maal negen zomerse dagen M
waargenomen. En hieronder f|
verstaan wij dan dagen waarop ff
het kwik tot boven de 25 gra-
den Celsius steeg. if
Proeitreinen met 160 km per uur..
Tussen Deurne en Horst-Sevenuni
wordt dezer dagen een trein met een
snelheid van 160 kilometer per uur
gereden. De bedoeling van proeven,
die met deze trein worden genomen
in opdracht van het in Utrecht ge
vestigde researchbureau der Europe
se spoorwegen, is te weten te komen
hoe de stroomafnemers in de rijdra-
den van de bovenleiding zich bij hoge
snelheden gedragen.
De hoogst toegelaten snelheid bij de
Nederlandse Spoorwegen is 125 kilo
meter per uur; er worden dan ook
speciale velïgheidsmaatregelen ge
troffen voor deze proeven. Bij alle
onbewaakte overwegen staat b.v. een
man met een rode vlag om het weg-
Hogere uitkering
A.O.W. verwacht
Naar wij vernemen bestaat er kans,
dat de maandelijkse uitkering inge
volge de algemene ouderdomswet,
met ingang van 1 januari zal worden
verhoogd.
Zoals bekend, is de A.O.W-uitkering
onderworpen aan een bepaald auto
matisme. Wanneer gedurende zes
achtereenvolgende maanden de loon
index een afwijking van drie of meer
procent vertoont, dan gaat de uitke
ring omhoog of omlaag. De beslissing
daartoe wordt genomen bij koninklijk
besluit na advies van de Sociaal-Eco
nomische Raad. Waar de loonindex
een stijgende lijn. vertoont, ligt het in
de lijn der verwachtingen, dat de A.
O.W.-uitkeringen eerdaags zullen
worden verhoogd.
Hammarskjöld maandag
naar Amman.
De secretaris-generaal der Verenigde
Naties, Dag Hammarskjöld, is van
plan maandag per vliegtuig naar
Amman te gaan, als eerste etappe van
de vervulling van zijn missie in het
Midden-Oosten.
De secretaris-generaal, die zijn plan
nen op een persconferentie ontvouw
de, zei dat deze nog „voorlopig" wa
ren. Zoals de zaken nu stonden zou hij
maandag naar Jordanië vertrekken
en daar de rest van de week blijven.
Van Amman zou hij zondag en maan
dag naar Genève gaan voor de atoom
conferentie. Vervolgens hoopte hij
naar Cairo te reizen. Voor de periode
daarna waren de plannen nog vaag.
In elk geval zou hij echter bezoeken
aan Beiroet en Bagdad brengen.
tppei
deze wachters zich telefonisch heb
ben gemeld, vertrekt de trein.
Daarna wordt mobilofonisch contact
onderhouden tussen de trein en de
meetposten langs de baan.
De experimenten verschaffen de Eu
ropese spoorwegen waardevolle ge
gevens voor de opvoering der snelhè-
den. De foto laat een próef-stroomaf-
nemer tegen de rijdraad van de bo
venleiding zien.
Oude vete beslecht
DE EEUWENOUDE VESTING
STAD HULST is gevallen! En
kele honderden dappere „Vlaam
se leeuwen" hebben de Reinaert-
stad vrijdagmiddag na een bele
gering van ruim twee uur inge
nomen. De vijfduizend inwoners
van Hulst hebben overigens wei
nig of niets van de gevechtshan
delingen gemerkt, want het was
slechts spel. Ruim vijfhonderd
jongens speelden namelijk een
„rol" in liet „Wallenspel", een
spel op basis van de historische
twisten tussen Gent en Hulst.
Het spelthema kwam hier op neer,
dat Gent in opstand tegen de
Graaf van Vlaanderen de mede
werking van de Hulstenaren eiste.
De magistraten van de Zeeuwsvlaam-
se vestingstad weigei'den dit, hetgeen
voor de Gentenaren de aanleiding
was om met een leger naar het weer
spannige Hulst op te trekken. De
„Vlaamse Leeuwen", afkomstig uit
West-Vlaanderen en het Land van
Waes naderden vrijdagmiddag de ves
tingstad van verschillende zijden
„Ge zult 'em niet temmen, onzen
Vlaamse Leeuw!" schreeuwden de
Vlaamse deelnemers aan het „Wallen
spel" te Hulst vanaf het bordes van
het. stadhuis in de Reinaertstad. Ze
kregen 's middags inderdaad gelijk
i, (Foto P.Z.C.).
Hun voorouders konden het eeuwen
geleden niet beter gedaan hebben!
Hulst was echter op qui vive; de sol
deniers rond 150 verkenners
hadden zich achter de veilige wallen
verschanst. Het was de „Gentenaren"
wel erg gemakkelijk gemaakt, want
in de vest, nabij het nieuwe ravelijn,
lagen vier wankele bootjes klaar, die
de overvallers naar de overkant moes
ten brengen. Dat lukte aanvankelijk
bijzonder goed, maar toch bleven te
genslagen niet uit.
Zonder dat de verdedigers er zelfs
maar aan te pas behoefden te ko
men, kapseisde een der invasie-
schepen. Zeven dappere leeuwtjes
tuimelden in het grijze en kroos-
rijke water van de vest! Even
dreigde er paniek in de gelederen
van de overvallers. De drenkelin
gen gingen enkele malen kopje on-
Vervolg op pag. 5)
KORTE PREDIKATIE
En vrees beving hen allen
en zij' verheerlijkten God,
zeggende: God heeft naar
zijn volk omgezien.
Luk. 7 16.
Vrees is een akelig woord. We ken
nen het maar al te goed, maar zou
den willen dal de vrees niet meer
voorkwam. Voor hoeveel dingen,
machten, gebeurtenissen zijn wij
niet doodsbang Maar in het Bijbel
gedeelte van Luk.' 7 1117 is de
vrees een exploisie van vreugde. Een
tamelijk onbekende, rondtrekkende
Rabbi heeft een groot wonder ver
richt. Ze loeten dat Hij uit Naza
reth komt. en Jezus heet. Hij kwam
in Nain aan op 't ogenblik, dat er
net een hele droevige gebeurtenis
plaats had. Er kwam prist een begra
fenisstoet de poort uit. Een volwas
sen zoon van een weduwe werd be
graven. En hij was haar één-en-al.
Jezus had de dragers stil laten
staan, en had de jonge man tot het
leven teruggeroepen. En meteen was
het overal in Nain vertéld: „een
groot profeet is onder ons opge
staan, enGod heeft naar zijn volk
omgezien"
Ongetwijfeld hébben wij wel reden
om bang te zijn. Onze tijd is heus
geen tijd voor enkel hoera-geroep!
We mogen niet meedoen aan een
paniek-zaaierij, maar we mogen
evenmin doen alsof alles o.k. is met
de wereld. Jezus zegt: Mij is gege
ven alle macht in hemel en op aar
de. Dat heeft Hij in Nain gedemon
streerd. Daarom mogen wij blij zijn.
Als and're hulp m'ontbreekt, geluk
m'ontvliedt, der hulpelozen hulp, ver
laat mij niet!
De Heer toont zich een Helper. Het
beslissende uur van God's erbarming
is over ons aangebroken.
Maar wij moeten afstand bewaren.
God maakt de wereld van Zijn lief
de vol raadsels. Onze moeders, onze
kinderen, onze buren rouwen en
schreien. Onschuldigen boeten in
strafkampen. Vreemdelingen worden
mishandeld. Wij houden nauwelijks
onze handen thuis van God's doen
en laten. Het wordt een langge
rekte klacht: waarom doet God zo
met mijWaarom handelt Hij zo
met de wereldf
Er is een vergezicht geopend, naar
de nieuice wereld der opstanding
door Jezus Christus. Maar Hij zegt:
Zalig is, wie aan Mij geen aanstoot
neemt.
Kapelle. E. P. J. Jebbink.
p ...is het 100 jaar geleden, dat p
ZI de Nederlandse classicus en p
=j Homerusvertaler, dr. Aeg. W. p
Timmerman te Amsterdam
werd geboren.
en morgen
...viert de populaire Noorse
romanschrijfster Sigrid M.
Boo-Holmesland, van wié vele
werken in het Nederlands ver
taald zijn, haar 60-ste verjaar-
VERWACHT..
WESTELIJKE WIND
Wisselend bewolkt met enkele buien.
Weinig verandering in temperatuur.
Tot matig of vrij krachtig toenemen
de westelijke wind.
VERWACHTINGEN VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN
(Van onze weerkundige medewerker)
Perioden van goed strandweer en op
klaringen. Vrijwel geen buien meer.
Matige wind tussen zuid-west en
west. Temperatuur overdag 18 gra
den Celsius, zeewater óók 18 graden.
Vooruitzichten: ook voor zondag is
er overwegend droog strandweer met
zon te verwachten.
ZON EN MAAN
2A augustus
Zon op 5.37 onder 19.47
Maan op 16.41 onder 0.40
25 augustus
Zon op 5.39 onder 19.45
Maan op. 17.24 onder 1.4Q
