PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KLM-VLIEGTUIG „HUGO DE GROOT" VERONGELUKT
Negenennegentig mensen vermist
kans op overlevenden gering
„Gander hief alarm
toestand 2 uur op"
Sportvliegtuig bij Vlissingen in
de Schelde gestort
BILT
Witte vuurpijlen
Vand
aag
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
201e jaargang - no. 191
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094
Vrijdag 15 aug. 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Minim, p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg,
Dag van rouw voor nationale luchtvaartmaatschappij
De dood. vloog mee
Ernest K. Gann's beroemde boek
„The high and the mighty", dat
in Nederland de suggestieve ti
tel kreeg „De dood vloog mee", ver
haalt van de ontzaglijke spanning
onder de bemanning en passagiers
van een lijnvliegtuig hoven de Oce
aan, dat door een brandende motor
vrijwel ten ondergang is 'gedoemd.
Maar het wonder gebeurt: de machi
ne haalt in het nachtelijk duister,
terwijl de regen in stromen neer-
gutst, de vlieghaven San Francisco
zonder dat van de passagiers ook
maar een haar is gekrenkt. Maar als
zij het toestel verlaten, dan dragen
hun gezichten de sporen van de he
vige emoties, die zij tijdens deze
vlucht ondergingen, een vlucht waar
bij de dood meevloog.
De directeur van de luchtvaartmaat
schappij ziet hen uit de machine ko
men en hij overpeinst bij zichzelf:
„Ik ben al te zeer geneigd om alle
dingen, de dood inbegrepen, in tabel
len en maten te plaatsenTabel
len en maten, inderdaad: de moderne
luchtvaart met zijn snelle toestellen,
zijn stipte dienstregelingen en zijn
grote zekerheid dwingt in systemen
te denken, waarin de dood slechts een
steriele, statistische plaats heeft.
Maar zo af en toe gebeurt er iets, een
ramp, een ongeval, waardoor die ab
stracte, statistische dood een afschu
welijke realiteit wordt, die dan even
de orde van schema's en systemen
verstoort. Zoals gisteren, toen be
kend werd dat een Superconstellation
van de K.L.M. verongelukte, waar
door bijna honderd mensen in één
slag het leven verloren. Bij het ho
ren van dit nieuws huivert men. Een
dergelijke huivering laat zich niet in
tabellen en maten opnemen. En wat
voor ons nog pas een huivering is,
betekent voor de nabestaanden een
onzegbaar leed
Een ander beroemd hoek uit de
burgerluchtvaart, „Nacht
vlucht" van Antoine de Saint
Exupéry, verhaalt hoe de Franse
postvlieger Fabien in het gevaarlijke
gebied van de Cordilleras de los An
des ten onder gaat. Waarop de auteur
op een haast beschroomde manier-
vertelt, hoe de vrouw van de vlieger
het nieuws over de dood van haar
man ervaart. Voor haar, zo zegt hij
dan, „zou Fabiens dood pas morgen
beginnen met elke voortaan nodeloze
daad en als elk overbodig geworden
voorwerp. Zeer, zeer langzaam zou
Fabien zijn huis verlaten".
Zo is het ook met allen, die een man,
een vrouw, een kind bij deze ontstel
lende K.L.M.-ramp hebben verloren.
Er is in hun gezinnen en leven een
leegte ontstaan, waardoor plotseling
allerlei gebaren en handelingen over
bodig zijn geworden. En schrijnend
zal dan iedere keer weer de ontdek
king zijn, dat hij of zij voor wie
dat gebaar en die handeling was be
doeld er niet meer is. Néén, de
werkelijke dood laat zich niet in
schema's en tabellen vastleggen. Wel
iswaar lijkt hij dan minder gruwe
lijk en zelfs gereduceerd tot wat koe
le, nuchtere cijfers. Maar op het
(Vervolg op pag. 3)
De vaartuigen, wélke gister namiddag
te hulp schoten naar het in de Schel-
demonding neergestorte sportvlieg-
tuig, vonden slechts wrakstukken. Op
't voordek van de Nederlandse loods
boot Kabeljauwlag bij terugkeer
in de haven een vormeloze massa
van vliegtuigonderdelen.
(Foto P.Z.C.).
(Van onze verslaggevers)
„De K.L.M. moet op dit moment ongeveer vier uur met
zekerheid aannemen dat de Super-constellatïori L 1049 H, de PH-
L.K.M. „Hugo de Groot" heden in de vroege morgenuren op 130
mijl uit de kust van Shannon in Ierland boven de Atlantische
Oceaan is verongelukt. Hoewel omtrent het lot van de inzitten
den op dit ogenblik nog niets met zekerheid bekend is, moet he
laas worden aangenomen dat de hoop op overlevenden gering
geacht moet worden". Aldus luidde de officiële mededeling, die
donderdagmiddag op het hoofdkantoor van de K.L.M. te Den
Haag werd gedaan. In die mededeling werden ook de eerste be
richten bevestigd, dat zich aan boord van het vermiste toestel
91 passagiers bevonden, alsmede een geheel uit Nederlanders
bestaande bemanning van acht koppen. Elf landgenoten maakten
als passagier de reis met de „Hugo de Groot" mee. De meeste
andere passagiers waren van Amerikaanse nationaliteit.
nis. In de loop van de avond'
Hoop en vrees
wisselden elkaar af
Deze officiële mededeling maak-
te een eind aan een urenlange
spanning, waarin hoop en vrees
elkaar afwisselden, nadat om
half een donderdagmiddag het
bericht bekend werd, dat de
„Hugo de Groot" werd vermist.
Naar mate de dag ver derde,
groeide de zekerheid dat het
toestel inderdaad verongelukt
was en dat de K.L.M. door een
ramp was getroffen, groter dan
ooit te voren in haar geschiede-
kwamen steeds meer berichten
binnen over wrakstukken en
reddingsvlotten, die ronddreven
op enkele tientallen mijlen rf-
stand van de Ierse kust.
Later werd meegedeeld dat de
stoffelijke resten van zeven
mensen aan boord waren geno
men van de Franse treiler „Gé-
néral Leclerc" en dat het Engel
se tankschip „B.P. Distributor"
de stoffelijke resten van drie der
slachtoffers had geborgen.
Nog even leefde gisteren in de voor
avond de hoop weer op dat althans
nog een deel der slachtoffers zou kun
nen worden gered aangezien een
De K.L.M.SuperconstelIation
„Hugo de Groot".
Franse treiler overlevenden in rub
berboten zou hebben waargenomen.
Omstreeks half negen drong de ont
stellende waarheid zich echter onont
koombaar en in volle omvang steeds
duidelijker op: de hoop op redding
voor enkelen was zo goed als zeker
een ijdele hoop. Men moest rekenen
met een ramp, die in de vaderlandse
luchtvaartgeschiedenis haar weerga
niet had. Rouw daalde over Neder
land, dat zich geconfronteerd zag met
LAATSTE NIEUWS.
Volgens een bericht van het vlieg
veld Shannon hebben vliegtuigen in
de afgelopen nacht om twee minuten
over twaalf Nederlandse tijd witte
vuurpijlen gezien op een geschatte
afstand van ongeveer negentig kilo
meter ten westen van het dorpje Kil-
kee in Ierland.
een schrikwekkend dodencijfer
99 slachtoffers, van wie men zelfs
niet wist of zij reeds aanstonds bij
het neerstorten van het vliegtuig de
dood hadden gevonden of wellicht nog
uren lang hadden geworsteld in een
angstige strijd tegen een onvermijde
lijke verdrinkingsdood.
Radiocontact verbroken
Het vliegtuig was woensdagavond om
vijf voor twaalf van Schiphol naar
Shannon vertrokken. Vandaar was
het om 4.05 opgestegen voor de reis
naar Gander op New-Founland, waar
het om 12.15 uur Nederlandse tijd
had moeten aankomen. Kort na het
vertrek uit Shannon bleek het radio
contact met het toestel verbroken
ook andere stations konden geen
verbinding met het vliegtuig tot stand
brengen. De „Hugo de Groot" voerde
een zogenaamde verdubbelingsvlucht
uit een extra-vlucht naar New-
York in verband met de bijzondere
drukte op de Noordatlantische route.
Het laatste radiocontact met de
„Hugo de Groot" had om tien mi
nuten over half vijf donderdag
morgen plaats. In de tijd tussen
het vertrek van het toestel en het
laatste radiocontact, vijfendertig
minuten, heeft de „Hugo de Groot
ongeveer driehonderd kilometer
(Vervolg op pag. 3)
SCHRIKWEKKEND MISVERSTAND
Kostbaarste uren
verliepen
(Van onze.speciale verslaggever
Guy Fortgens)
Shannon, Ierland donderdagnacht.
Toen de vermissing van de veronge
lukte „Hugo de Groot" een feit was,
is waarschijnlijk door een misver
stand met het vliegveld Gander (New
Foundland) de alarmtoestand twee-
„EEN ENORME WATERZUIL
Drie inzittenden - waarschijnlijk alle
Nederlanders - zijn omgekomen
IN DE MONDING VAN DE WESTERSCHELDE speelde zich
donderdagmiddag omstreeks half vijf een vliegtuigramp af, wel
ke drie slachtoffers heeft geëist. Op vier mijl ten zuidwesten van
Vlissingen, bij boei Wielingen 5A, stortte het eenmotorige Engel
se sportvliegtuig G-AKYD van het type Proctor V neer, dat be
stuurd werd door de 31-jarige in Boedapest geboren Nederlandse
sportvlieger Jozeph Pal Kipke uit Rotterdam. Volgens verklarin
gen van het vliegveld Knokke, waar het toestelletje even na vier
uur was opgestegen met bestemming vliegveld Zestienhoven bij
Rotterdam, waren behalve de piloot nog twee heren als passa
giers meegevlogen. Hun identiteit was gisteravond nog niet defi
nitief bekend. Aangenomen moet worden dat alle drie zijn omge
komen. Ijlings tehulp geschoten vaartuigen uit Vlissingen en
Breskens vonden slechts wrakstukken
De heer Kipke, die een handel in tweedehands auto's in de Maas
stad had, kwam van Londen, waar hij een cursus verkeersvlieger
volgde. Hij zou met 't Engelse vliegtuigje naar Nederland vlie
gen. De man is gehuwd en vader van één kind.
Later is gebleken, dat waarschijnlijk
de heer G. Hanieetman, een hande
laar in oude metalen uit Breda, een
van de twee passagiers is. De heer H.
is gehuwd en heeft geen kinderen.
Toen de politie zijn wouw op de
hoogte stelde van het gebeurde, ver
telde zij dat haar echtgenoot 's mid
dags had opgebeld om te zeggen, dat
hij naar Rotterdam zou vliegen.
Het toestel zou in opdracht van de
heer Götkens uit Beek, handelaar in
tweedehandsmobielen en sportvlieger,
van Londen naar Rotterdam worden
gevlogen. Pogingen om contact met
de heer G. te krijgen, zijn ook mis
lukt, zodat het niet uitgesloten is, dat
deze het derde slachtoffer is.
„Ik zag door de kijker hoe om on
geveer tien minuten voor half vijf
uur opgeheven geweest. Van onge
veer half zeven tot half negen don
derdagmorgen hebben de hulpbriga-
des op het vliegveld van Shannon ge
meend, dat de Hugo de Groot veilig
onderweg was naar Amerika. Een
militaire woordvoerder van de lucht
haven Shannon verklaarde rond mid
dernacht in een persconferentie op
dit afschuwelijke misverstand geen
commentaar te willen leveren, daar
hij het niet passend vond iets betref
fende het vliegveld Gander te zeg
gen".
Hét vermoeden bestaat, hoewel dit
nog niet is bevestigd, dat Gander een
bericht „alles veilig met de Hugo de
Groot" heeft doorgegeven aan Shan
non.
Zo zijn twee van de kostbaarste uren
verlopen, twee uren, waarin de red
dingspogingen op gang gebracht
hadden kunnen worden. Dat gebeur
de daarna eerst om half negen, toen
Gander moet hebben gemeld, uat de
Hugo de Groot tóch vermist werd.
Dit is het eerste punt dat de drie
deskundigen van de Rijkslucht
vaartdienst, vanavond met de
„Electron" op Shannon aangeko
men, zullen moeten onderzoeken.
Welke is de rol die Gander heeft
gespeeld? En op grond waarvan?
In Gander ligt niet de sleutel tot
beantwoording van de vraag, hoe
het komt dat de Hugo de Groot
verging. Maar daar in New Found
land is, als dit vermoeden op
waarheid berust, een schrikwek
kende vergissing begaan. Dat is
duidelijk.
...viert prinses Anne van En
geland haar achtste verjaardag
...is het 200 jaar geleden, dat
de Franse natuurkundige Pier
re Bouguer, die onder meer de
photometer en de pyrometer
uitvond, te Parijs overleed.
in het zuidwesten boven de Schel-
demonding een vliegtuigje rond
cirkelde", zo vertelde ons later de
matroos-roeier van het Belgische
loodswezen, de heer J. de Klerk.
Vanuit de uitkijkpost op de boule
vard de Ruyter had hij het onge
val zien gebeuren. „Ik kon niet
precies zien, wat voor vliegtuigje
het was. Toen het echter in de
richting van de Zeeuws-V'laamse
kust gedraaid was. zag ik het plot
seling recht omlaag duiken. Een
enorme waterzuil was verder al
les
{Vervolg op pag. 5)
Bemanning en
passagiers
De bemanning van de „Hugo de
Groot" bestond uit:
Gezagvoerder F. A. E. Roelofs,
geboren op 30 januari 1922 te
Winschoten en sinds 1 augus
tus 1946 in dienst van de K.L.
M. Hij was gehuwd en had
twee kinderen en woonde in
Amstelveen;
tweede vlieger T. Dijkstra, ge
boren op 18 augustus 1922 tc
Dokkum, sinds 1 oktober 1950
in dienst van de K.L.M.. Hij
was gehuwd en had één kind.
Hij woonde in Nieuw-Loos-
drecht;
derde vlieger D. M. Jorna, ge
boren op 14 mei 1931 te Bergen
op Zoom, sinds 1 februari 1957
in dienst van de K.L.M., was
gehuwd en had één kind. De
heer Jorna woonde in Bloemen-
daal;
eerste boordwerktuigkundige
P. C. Dekker, geboren op 7
april 1922 te Wormerveer.
Sinds 1 oktober 1947 in dienst
van de K.L.M. Hij was gehuwd
en had vijf kinderen. Hij was
woonachtig te Zaandam;
tweede boordwerktuigkundige
S. van Dijk, geboren op 19 juni
1927 te Kampen. Sinds 1 juni
1952 in dienst van de K.L.M. Hij
was gehuwd en had één kind.
Hij woonde ïn Nieuw-Loos-
drecht;
eerste steward A. Schilperoort,
geboren op 13 juni 1924 te Til
burg en sinds 6 mei 1948 in
dienst van de K.L.M. Hij was
gehuwd en had één kind. Hij
woonde in Voorschoten;
tweede steward Th. de Raay,
geboren op 20 oktober 1929 te
Nijmegen, sinds 1 juni 1954 in
dienst van de K.L.M. Hij was
ongehuwd en woonde in Am
stelveen;
stewardesse mejuffrouw H. W.
Hamel, geboren op 23 mei 1926
te Haarlem, sinds 1 maart 1949
in dienst van de K.L.M. Zij was
ongehuwd en woonde te Haar
lem,
Van de 91 passagiers bezaten
er elf de Nederlandse nationali
teit. Hun namen zijn: de heer
Van Haaster, mevrouw C. M.
van Haaster, de heer S. H. M.
Kuypers en mevr. A, J. Kuy-
gers (Duitse), mevrouw I. L.
Schilling en haar drie kin
deren I. E,, J. C. en A. W; Schil
ling, J. Bering, W. A. de Kok
van Leeuwen, mevrouw E. H.
M. de Kok van Leeuwen
Bresser en hun baby Bernadet-
te de Kok van Leeuwen.
Van de overige passagiers had
den er 44 de Amerikaanse na
tionaliteit. van 22 is de nationa
liteit onbekend, verder 7 uit de
Ver. Arabische Republiek (het
sohermteam dat te Philadel
phia zou uitkomen op de we
reldkampioenschappen), 2 pas
sagiers van Israëlische nationa
liteit. 1 van Britse, 1 van Duit
se, 1 van Franse, 1 van Poolse
en 1 van Hongaarse nationali
teit.
Het weer in Europa
Volgens de rapporten van
gisteravond 7
Helsinki, half bewolkt
21
gr.
Stockholm, half bewolkt
19
gr.
Oslo, zwaar bewolkt
18
gr.
Kopenhagen, regenbui
17
gr.
Aberdeen, zwaar bewolkt
17
gr.
Londen, zwaar bewolkt
20
gr-
Amsterdam, zwaar bewolkt
20
gr.
Brussel, regen
20
gr-
Luxemburg, regen
18
gr-
Parijs, regen
22
gr-
Bordeaux, onbewolkt
27
gr.
Grenoble, onbewolkt
26
gr.
N ice. onbewolkt
26
gr=
Berlijn, zwaar bewolkt
20
gr.
Frankfurt, regen
19
gr.
München, zwaar bewolkt
20
gr.
Zürich, licht bewolkt
24
gr.
Genève, licht bewolkt
25
gr-
Locarno, onbewolkt
26
gr.
Wenen, zwaar bewolkt
24
gr-
Innsbruck, zwaar bewolkt
27
gr.
Rome, onbewolkt
31
gr.
Ajaccio, onbewolkt
26
gr-
Madrid, onbewolkt
35
gr-
VERWACHT.
WEINIG VERANDERING IN
TEMPERATUUR
Aanvankelijk enkele opklaringen, Ia-
ter van het zuidwesten uit mogelijk
plaatselijk enige regen. Zwakke tot
matige zuidwestelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
VERWACHTING VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN
(Van onze weerkundige
medewerker).
Vandaag aanvankelijk mooi strand
weer met opklaringen, maar later
weer toenemende bewolking. Tempe
ratuur overdag ongeveer 20 graden
Celsius. Zeewater 18 graden Celsius.
Matige wind tussen zuid en zuidwest.
Vooruitzichten: een nieuwe regensto
ring zal in de komende 12 uur onze
omgeving bereiken, later weer ge
volgd door een verbetering.
ZON EN MAAN
16 augustus
Zon op 5.24 onder 20.04
Maan op 7.12 onder 20.18
