Dr. Kortenhorst Grootofficier in
de Orde van Oranje-Nassau
ZÓ DENKT MEN IN NET
BUITENLAND ER OVER
KLAmORD "j
EISENHOWER LANCEERT EEN
PLAN VOOR MIDDEN-OOSTEN
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DRUKBEZOCHTE RECEPTIE IN KAMERGEBOUW
Het Wereldgebeuren
In de nabijheid van Petten wordt
hard gewerkt aan de boniv van een
kernreactor. Foto rechts boven: een
algemeen overzicht van de werk
zaamheden. Op de voorgrond „het
liart" van het gigantische object, de
kernreactor. Het rechthoekige ge
bouw achter de reactor zal als onder
komen dienen voor de popmpinstal-
laties van het koelwater. Op de ach
tergrond ziet men de sleuf waarin
de koelwater-pijpleiding naar zee zal
komen te liggen. Foto links boven:
een gedeelte van de koelwaterleiding,
welke uitmondt in zee. Foto onder:
overzicht van de kernreactor. Arbei
ders zijn bezig met het lassen van
aluminium pijpen, waardoor het koel
water zal circuleren. Over de con
structie heeft men een tentzeil aan
gebracht, omdat het lassen van alu
minium geen gemakkelijke opgave
is bij de zoute en vochtige atmosfeer.
Opbouwend
Een Britse regeringswoordvoerder
heeft woensdag in het gebouw van
de Verenigde Naties te New York
gezegd, dat president Eisenhowers
toespraak in de Algemene Vergade
ring „vol opbouwende ideeën was,
die gevolgd dienen te worden".
In kringen die nauwe betrekkingen
onderhouden met de Duitse Bondsre
gering, is de „in hoge mate opbou
wende aard" van Eisenhowers voor
stellen met instemming begroet. In
Bonn zijn de voorstellen in het bij
zonder welkom door de betekenis,
die de president hecht aan een eco
nomische consolidering in het Mid-
Deze foto toont Iruks sterke man,
generaal Abdel Kerem Kassim, opge
wekt zittend tussen twee dames tij
dens een receptie, welke in Bagdad
werd gehouden voor de deelnemers
aan de Afro-Aziatische solidariteits-
bijeenkomst. Links zit Isha Abdoel
Rahman, de Egyptische dichteres en
schrijfster, die de Egyptische delega
tie op de bijeenkomst leidde. Gene
raal Kassim bleef tijdens de receptie
een zware revolver in zijn holster
dragen.
den-Oosten als basis voor de pacifi
catie in dat gebied.
In regeringskringen te Rome werd
president Eisenhowers program
voor het Midden-Oosten evenzeer
met tevredenheid ontvangen, spe
ciaal omdat het plan tot regionale
economische ontwikkeling in over
eenstemming is met de opvatting
van de Italiaanse regering, dat 'n
permanente oplossing van de cri
sis in het Midden-Oosten kan wor
den gevonden door economische
hulpverlening.
Ook oud-presïdent Truman van de
Ver. Staten vindt Eisenhowers rede
„goed en opbouwend". Hij sprak de
hoop uit, dat de Algemene Vergade
ring terstond zou handelen.
De eerste reactie van de zijde van
het congres is eveneens gunstig.
Het Russische persbureau Tass heeft
echter woensdagavond verklaard, dat
Eisenhower de „gewapende interven
tie van de V.S. in Libanon" heeft wil
len rechtvaardigen door zich te be
roepen op een verzoek van „de wet
tige regering" van dat land en te
zeggen, dat de landing van Ameri
kaanse troepen in Libanon niet een
schending is van het Handvest der
Verenigde Naties.
Naar de top
In kringen die nauwe, betrekkingen
onderhouden met de Franse rege
ring is woensdagavond gezegd, dat
het uit zes punten bestaande voorstel
van Eisenhower de gelegenheid biedt
om de toestand in het Midden-Oos
ten te stabiliseren. Maar het voorstel
zou gevolgd moeten worden door een
werkelijke topconferentie. Men was
verder van gevoelen dat zonder de
medewerking van de Sowjet-Unie ie
dere politiek gericht op rust in het
Midden-Oosten waarschijnlijk moei
lijk uitgevoerd zal kunnen worden.
In enkele kringen bij de Ver. Naties
was men van oordeel, dat de gema
tigde toon waardoor de rede van Ei
senhower werd gekenmerkt, van in
vloed is geweest op de houding van
de Russische minister van buiten
landse zaken, Gromyko. Men had ge
zien, dat Gromyko de tekst van zijn
verklaringen wijzigde terwijl Eisen
hower nog aan het woord was. Gro-
miko, die na Eisenhower het woord
voerde, zou naar men verwachtte 90
minuten spreken. Maar hij sprak nog
geen drie kwartier. Volgens waarne
mers bezigde hij, gezien de omstan
digheden, een tamelijk gematigde
taal, hoewel hij ook vele van de oude
Russische beschuldigingen tegen het
westen herhaalde.
Ook Eisenhower had veranderingen
aangebracht in zijn rede, zelfs nadat
exemplaren ervan aan de pers waren
uitgereikt.
De eerste reactie op het plan van Ei
senhower in Cairo is ongunstig: men
is algemeen van oordeel dat de Ame
rikaanse president zijn voorstellen
achter de hand had moeten houden
totdat hij ze besproken had met pre
sident Nasser. Een functionaris van
de regering .in Cairo verklaarde het
plan te beschouwen als een poging
om de VAJt. onder voogdij van de
Ver. Naties te brengen.
Zes punten
Niet zonder reden heeft men de
president der Verenigde Staten,
Dwight D. Eisenhower, vaak be
titeld als een „vredes-president".
Dat was vooral een gevolg van de
nobele karakter-eigenschappen die
deze „oude soldaat" sieren.
In de internationale politiek wordt
de houding van Amerika niet zelden
„weifelachtig" of „halfslachtig" ge
noemd. Eisenhower, die met zijn mi
nister van buitenlandse zaken John
Foster Dulles vele pro's en contra's
tegen elkaar moet afwegen, is inder
daad klaarblijkelijk voortdurend on
der de indruk van de grote verant
woordelijkheid die op hem rust als
leider van de grootste westelijke mo-
j gendheid. En aangezien mede bij hem
de beslissing over oorlog of vrede
ligt, mag men er blij om zijn dat hij
1 niet over een nacht ijs gaat en dat
j het niet zelden voorkomt dat een re
devoering die hij in het openbaar
I moet afsteken een keer of elf her
schreven wordt voordat hij er tevre
den over is.
Men mag aannemen, dat ook bij
de voorbereiding van de rede
die Amerika's president gis
teren in de Algemene Vergadering
der Verenigde Naties hield, menig
velletje papier in de prullemand ver
zeild is geraakt. Maar tenslotte is 'n
programma van zes punten uit de
nus gekomen.
Deze zes punten voor het Mid
den-Oosten zouden, indien ze
zonder uitzondering door alle
betrokken partijen werden nageko
men, veel goeds beloven. Maar helaas
is de gang van zaken in dit gebied
van verscheidene factoren afhanke
lijk, die men niet of niet dan met
grote inspanning in de hand kan
houden. Wil de Verenigde Arabische
Republiek met zijn „radio Cairo"
meewerken aan „beëindiging van de
opruiing van buitenaf om een bur
geroorlog te ontketenen (punt 3)
En welke maatregelen moet de vol
kerenorganisatie nemen om de vrede
in Jordanië te handhaven (punt 2)?
Westerse diplomaten in Cairo zijn
blijkens de krant van gisteren de me
ning toegedaan, dat de Jordaanse ko
ning Hoessein, die niet van zins is af
te treden, dreigt te verdrinken in de
golf van nationalisme die zijn land
niet alleen om- maar ook overspoelt.
Ovexigens zou de vrede in het Mid
den-Oosten in niet geiinge mate in
gevaar komen wanneer Hoessein
plaatsmaakte voor een regering on
der leiding van een of andere Jor
daanse vriend van de Egyptische
president Gamal Abdel Nasser. Dan
zou namelijk Israël zich wellicht (uit
zelfverdediging-bij-voorbaat) genoopt
voelen om het deel van Jordanië ten
westen van de Jordaan te bezetten,
met alle complicaties van dien....
„Voortdurende zorg van de Verenig
de Naties voor Libanon" (punt 1}
zal, gezien de grote verscheidenheid
en tegelijk de duidelijke onafhanke
lijkheidszin van het Libanese volle
niet een zó hachelijke onderneming
zijn.
Moeilijk kan men zich voorstel
len, dat op goede gronden te
genwerpingen worden ge
maakt tegen „een economisch ont
wikkelingsprogramma om verhoging
van de levensstandaard der Arabi
sche volkeren te versnellen" (punt
5) en tegen „maatregelen ter be
ëindiging van de bewapeningswed
loop in dit deel van de wereld" (punt
6).
Maar er praten communistische lan
den mee die onder aanvoering van
Rusland het standpunt innemen dat
onrust in dit voor de westelijke olie-
voorziening zo belangrijke gebied
moet worden toegejuicht.
Het is niet waarschijnlijk, dat zij dit
uit een westerse koker gêkomen plan
in feite zullen steunen. De vraag is
nu, of het door Amerika gelanceerde
project zó tot de verbeelding van de
Arabische nationalisten" zal spre
ken, dat zij minder voor Moskous in
vloeden vatbaar zullen zijn. óf dat het
Kremlin erin slaagt, hen ook in dit ge
val op sleeptouw te nemen.
Willen de Ver. Naties daadwer
kelijk kunnen optreden, en
zelfstandige pacificatie-acties
van ledenlanden overbodig maken,
dan is een „sterke arm" onmisbaar.
„Oprichting van een internationale po
litiemacht der Verenigde Naties"
(punt 4) is dan ook niet het minst
belangrijke onderdeel van het pro
gramma. dat vredespresident Eisen
hower aan de volkerenorganisatie
heeft voorgelegd.
DWIGHT D. EISENHOWER
niet over één nacht ijs
Het Sowjet-partijblad „Prawda" heeft
in een hoofdartikel érnstige kritiek
geoefend op „disciplinaire tekortko
mingen" in verscheidene „Sownarcho-
zen", de regionale raden die op initia
tief van Kroesjtejew zijn ingesteld.
Kamerpresident bracht parlementaire
werk dichter bij het volk
(Van onze parlementaire redacteur)
Op buitengewoon hartelijke wijze is woensdag dr. L. G. Kortenhorst ge
huldigd tfflr gelegenheid van het feit, dat hij toen jaar geleden tot voorzit
ter van de Tweede Kamer werd benoemd, en dit voorzitterschap thans
tien jaar lang onafgebroken heeft bekleed. De rookzaal van het kamerge
bouw was tot de uiterste hoeken gevuld met ministers, kamerleden en per
soneel der kamer, die van hun sympathie voor de jubilerende president
blijk wilden geven. De minister-president dr. W. Drees, deelde mee dat dr.
Kortenhorst is beuoemd tot Groot-officier in de Orde van Oranje Nassau.
De receptie was mr. Kortenhorst door de ondervoorzitters en de senioren
der Kamer aangeboden.
Opmerkelijk was, dat ondanks het re
ces zovele kamerleden uit alle fracties
aan deze huldiging wilden deelnemen
om zo tot uitdrukking te brengen hun
waardering voor de onpartijdige wij
ze, waarop dr. Kortenhorst geduren
de tien jaar het voorzitterschap heeft
bekleed. Tal van oud-ministers, vroe-
gere staatssecretarissen en leden van
de Raad van State behoorden even
eens tot het gezelschap, dat de ka
merpresident met applaus begroette
toen hij, in gezelschap van zijn
vrouw, kinderen en kleinkinderen en
verdere familie, begeleid door de heer
Tilanus, de zaal binnentrad. De voor
zitter van de Eerste Kamer mr. J.
A. Jonkman en 'zijn echtgenote- be
hoorden tot de gasten van -dr. Kor
tenhorst.
De heer Tilanus, die als oudste der
senioi-en de leiding van de bijeen
komst had, merkte na een historisch
overzicht op, dat in de achter ons
liggende tien jaar de Kamer dertien
maal over het voorzitterschap heeft
moeten stemmen. Het percentage
stemmen, dat op de heer Kortenhorst
werd uitgebracht, klom steeds hoger
op.
Bijzonder waardeerde de heer Ti
lanus de wijze, waarop dr. Kor
tenhorst, daarbij voortreffelijk ge
steund door zijn vrouw, zijn re-
Kon. Paketv. Maatschappij
neemt Oranjelijn over.
De N.V. Koninklijke Paketvaart-
Maatschappij deelt mede, dat zij het
gehele aandelenkapitaal van de te
Rotterdam gevestigde Oranjelijn
(Maatschappij Zeetransport N.V.)
heeft overgenomen. Het ligt in de be
doeling het bedrijl' ongewijzigd voort
te zetten. De Oranjelijn heeft een
vloot van 31 schepen in de vaart.
Daarenboven zijn thans twee vracht-
passagiersschepen in aanbouw, res
pectievelijk in bestelling.
De Oi'anjelijn onderhoudt vei'bindin-
gen tussen Westeuropese havens en 't
gebied van de Gi-ote Meren in Noord-
Amerika waar zowel Canadese als
Amerikaanse havens worden aange
daan.
De directie van de K.P.M. wenste
zich niet uit te laten over de
grootte van de overnemingssom
van het aandelenkapitaal van de
Oranjelijn. Hoewel het gx-ootste
deel der K.P.M.-vloot niet geschikt
is voor de vaart buiten de tropen,
zijn er enkele schepen bij die
eventueel op de Oranjelijn ingezet
kunnen worden. In boeverre de
dienst met deze schepen zal wor
den uitgebreid, kon de K.PM.-
directie op het ogenblik niet me
dedelen.
Drie doodvonnissen wegens
aanslag op Soekarno.
Het militair gerechtshof te Djakarta
heeft woensdag drie jongemannen ter
dood veroordeeld wegens deelneming
aan de mislukte moordaanslag op pre
sident Soekarno op 30 november van
het vorige jaar. Een vierde beklaagde
kreeg 20 jaar gevangenisstraf.
De ter dood veroordeelden zijn de 24-
jarige Ismail, de 23-jarige Sin Hocs=
sein en de 18-jarige Bin Mohammed.
De vierde veroordeelde heet Bin Aboe
Bakar.
De jongemannen zouden met een vijf
de man de plannen voor de aanslag
-waarbij negen mensen om het le
ven zijn gekomen en 45 mensen ern
stig gewond werden hebben ge
smeed. Zij zouden leden van een anti
communistische ondergrondse organi
satie zijn.
LIFTEN. Op een ochtend deed een
vrachtaütochaffeur in Kopenhagen
aangifte, dat zijn 18-tons koel-
vrachtauto met een lading van bijna
40.000 gulden gestolen was. De man
had zijn auto geparkeerd op een par
keerplaats en was in een hotel gaan
overnachten. Aan een lifter, die hij
onderweg had opgepikt, had hij toe
stemming gegeven in de cabine te
blijven slapen. Lifter en vrachtauto
en lading textiel, camera's en an
dere, waardevolle zaken waren ver
dwenen.
De politie vond later alles onbescha
digd in een buitenwijk terug. Alleen
de lifter ontbrak.
VRIENDSCHAP. Francesco Poggio,
een timmerman in Bistagno nabij As-
ti in Italië, die zestien km van zijn
werk woont, heeft een trouwe begelei
der gevonden in de duif van zijn baas.
Het dier komt hem elke morgen afha
len en vliegt dan boven zijn motor
fiets mee. 's Avonds brengt de duif
Francesco weer thuis en vliegt ver
volgens voor de vierde maal dezelfde
afstand. Dc vogel weigert alles wat
zijn vriend hem aanbiedt om hem
voor zijn trouw te belonen.
presentatieve taak, na de oorlog
zo toegenomen, heeft opgevat.
Een vergelijking treffende met
vroegere voorzitters die hij had
meegemaakt en die meestal for
malistisch en stroef waren, roem
de de heer Tilanus de „speelse wij
ze", waarop de huidige voorzitter
zijn functie uitoefent.
Verder maakte de heer Tilanus met
erkentelijkheid gewag van de ver
nieuwingen die dr. Kortenhorst had
ingevoerd. IVIet name wees hij hier
op hetgeen de voorzitter had gedaan
om het parlementaire werk dichter
bij het volk te brengen via televisie
en radio eu op zijn journalistieke
werk, dat door de Kanier zeer wordt
gewaardeerd.
Het moeilijkste deel van de taak van
de kamervoorzitter achtte de heer
Tilanus het houden van redevoerin
gen bij belangrijke nationale en in
ternationale gebeurtenissen. „Velen
van ons hebt U daarbij verplicht door
uw openlijke erkenning van Gods al
macht in vergelijking met ons kleine
menselijke werk". Als stoffelijke
blijk van waardering bood de heer Ti
lanus de jubilerende kamervoorzitter
een groot zilveren presenteerblad aan.
Minister-president dr. W. Drees
roemde de openheid waarmee dr. Kor
tenhorst steeds het noodzakelijke
overleg tussen kamerpresident en
kabinet tegemoet treedt. Altijd tracht
dr. Kortenhorst een goed samenspel
te bevorderen, zo betoogde de minis
ter-président, die voorts wees op de
speelse humor, waarmee de voorzitter
leiding geeft aan het kamerdebat.
Namens het personeel van de kamer
bracht de griffier mr. F. Schepel ge
lukwensen over, en de heer Jonker
voerde het woord namens de parle
mentaire pers.
Dr. Kortenhorst zei in zijn dank
woord onder meer dat dit de geluk
kigste dag van zijn leven was om
dat hij herinnert aan alle gelukkige
dagen van zijn leven.
(Slot van pag. 1)
ken over de samenstelling en de
eventuele taken van een dergelijk
instituut voor ontwikkeling op het
gebied van de industrie, landbouw,
watervoorziening, volksgezondheid
en onderwijs, en 3. dat andere lan
den en particuliere organisaties,
die bereid zijn het instituut te
steunen, te zijner tijd eveneens
zullen worden geraadpleegd.
Hij sprak de hoop uit, dat de Algeme
ne Vergadering maatregelen zal
voorbereiden, die een sfeer van vei
ligheid in het Midden-Oosten zullen
brengen.
Gromyko eerst
troepen terug
De Russische minister van buiten
landse zaken, Gromyko, hei-haalde de
bekende beschuldiging, dat Amerika
Gré Brouwenstein zingt
25 keer in Wenen
De Nederlandse sopraan Gré Brou
wenstein is door de Weense staats-
opera geëngageerd voor 25 concerten
in liet opera-seizoen 1958-'59. Onder
meer zal zij in december optreden in
een nieuwe produktie van de „Rhein-
gold" van Wagner. Deze opvoering
zal geleid worden door Herbert von
Karajan.
Nog geen salarisregeling
voor leerkrachten bij
opleiding kleuterleidsters.
Op vragen van het lid der Tweede
Kamer, mevrouw TeilegenVeldstra,
over de salarisregeling voor leer
krachten, werkzaam aan de oplei
dingsscholen voor kleuterleidsters,
heeft de minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen ad interim
niej. Klompé, geantwoord, dat het
juist is dat de ingestelde commissie
voor georganiseerd overleg inzake
aangelegenheden betreffende rechts
toestand van leerkrachten, werkzaam
aan opleidingsscholen voor kleuter
leidsters (ingesteld op 20 november
1957), nog steeds niet bijeen is ge
weest ter vaststelling van de salaris
sen voor bedoelde leerkrachten, die
reeds 2'/2 jaar werkzaam zijn op on
bekende arbeidsvoorwaarden.
Zij betreurt het ernstig, dat de sala
risregeling van de leerkrachten,
werkzaam aan de opleidingsscholen
voor kleuterleidsters, nog niet tot
stand is kunnen worden gebracht. Dit
mede toe te schrijven aan de om
standigheid, dat eerst de algemene
maatregel van bestuur betreffende de
opleiding van kleuterleidsters en die
aangaande de vergoeding van de kos
ten der opleidingsscholen voor kleu
terleidsters tot stand dienen te wor
den gebracht.
Het interdepartementale overleg
over de concept-salarisregeling is
inmiddels zover gevorderd, dat de
ontworpen regeling thans binnen
kort in de commissie voor georga
niseerd overleg aan de orde kan
worden gesteld.
A. Verwey viert gouden
jubileum in perswereld.
De heer A. Verwey, directeur van het
Deventer Dagblad en het Zutphens
Dagblad, uitgaven van de maat
schappij Deventer Dagblad N.V., zal
op vrijdag 35 augustus zijn gouden
jubileum in de perswereld vieren. Ou
die dag zal het namelijk vijftig jaar
geleden zijn, dat hij als jongeman
van veertien jaar op de admïnistra-
tie van het Deventer Dagblad in
dienst trad. De heer Verwey is ge
leidelijk aan opgeklommen en kreeg
in 1933 procuratie. Op 1 januari 1950
werd hij benoemd tot directeur van
twee bladen.
en Engeland door hun „gewapende
tussenkomst" in Libanon en Jordanië
inbreuk op de vrede hebben gemaakt.
De verzoeken van president Sjamoen
en koning Hoessein om Amerikaanse
en Britse hulp betekenen „een schen
ding van de grondwetten van Libanon
en Jordanië". De leus „indirecte
agressie" was slechts propaganda "Shi
de eigen „agressie" te dekken.
Naar de mening van de Russische mi
nister plegen „de heersende kringen
in Amerika" al lang indirecte agres
sie tegen andere staten. „Olie en meer
olie dat is wat de monopolisten in
Amerika en Engeland drijft", zei hij.
Eisenhowers voorstel tot het verlenen
van, economische hulp aan het Mid
den-Oosten noemde Gromyko „zeker
iets goeds". Het verdiende zorgvuldig
te worden overwogen, maar eerst
moesten de troepen worden terugge
trokken. Het spreken over economi
sche hulp zou de aandacht van de
vergadering van dat belangrijke punt
afleiden.
Jordanië en V.A.R.
Na Gromyko spi'ak de Jordaanse af-'
gevaardigde Moneim Rifai. Hij zei dat
zijn land zich tegenover indirecte
agressie geplaatst ziet. Bij het weer-
stand bieden aan deze druk stond
Jordanië'echter niet alleen. De" woor
den van de Amerikaanse president
vervullen de kleine landen met hoop.
Dr. Fawzi, de minister van buiten
landse zaken van de Ver. Arabische
Republiek, verklaarde dat de Britse
en Amerikaanse troepen dadelijk uit
Libanon en Jordanië moesten worden
teruggetrokken. De Ver. Arabische
Republiek zou zich aan de bepaling
van het handvest houden, dat er geen
geweld moet worden gebruikt bij de
oplossing van geschillen.
Italiaanse bijdrage
In Rome is woensdagavond bekendge
maakt, dat de Italiaanse regering het
leveren van een financiële bijdrage
aan het door Eisenhower voorgestel
de internationale economische bureau
voor het Midden-Oosten zal overwe
gen. Premier Fanfani was van te vo
ren op de hoogte gesteld van Eisenho
wers besluit, een plan te aanvaarden,
dat door Fanfani tijdens dienst jong
ste besprekingen in Washington was
geopperd.