mmöRb
Amerikaanse troepen in Libanon
met 1800 man versterkt
Amerikaanse deserteur in Verdun
door krijgsraad veroordeeld
NIEUWE ONTDEKKINGEN IN
ONDERZOEK ROND DR. 0.
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT.
8
RUST IN BEIROET NOG NIET TERUGGEKEERD
Het Wereldgebeuren
Arsenalen
PIJPLEIDING. De in India geboren
architect Dharam C. Wadhwa, die be
zig is een huis te bouwen dat aan de
achterzijde grenst aan dc 16-de hole
van de beroemde golfbaan van Went-
worth, heeft besloten iets te doen
voor zijn vrienden die dorst hebben
gekregen tegen de tijd dat zij daar
gearriveerd zijn. Hij "is van plan een
bier-pijpleiding te laten maken van
zijn bar naar de rand van de Green.
Een telefoon zal geïnstalleerd wor
den en wanneer de vrienden opbellen,
draait Wadhwa in zijn huis de bier
kraan open.
VEERTIEN JAAR „ONDERGEDOKEN" GEWEEST
Zijn vrouw werkte in een fabriek
hij paste op hun vijf kinderen
Achterhuis" (Anne Frank)
behouden.
(Van onze speciale verslaggever)
Vrijdagmiddag is te Amsterdam het
koopcontract getekend voor de grond
en de belendende percelen van het
Anne Frankhuis, „het Achterhuis",
Prinsengracht 263 te .Amsterdam.
Op 31 juli liep de met een maand
verlengde optietermijn, die de
Anne-Frankstïchting op de grond
had. af. De inzameling is een wed
strijd geweest tegen de tijd.
Eigenlijk werd zij niet gewonnen,
maar zij is toch succesvol geëindigd.
Voorlopig althans. Dank zij bepaal
de faciliteiten, die de „Anne-Frank-
stichting" werden verleend, kon ge
kocht worden, ondanks het feit, dat
van de benodigde 350.000 gulden op
het ogenblik nog slechts twee ton
aantoonbaar binnen is.
Ook die anderhalve ton moet er nog
komen, daar ook de restauratie van
het „achterhuis" en de inrichting van
het internationaal jeugdcentrum
moet kunnen doorgaan.
heeft zij later gezegd. „Zodra wij
maar een blik op elkander gewoi-pen
hadden, gingen wij naar elkaar toe
en „was het voor elkaar." „Hij sprak
geen Frans en ik geen Amerikaans,
maar hoe dan ook wisten wij elkan
der te vertellen, wat wij voelden."
De daarop volgende dagen zag Yvet
te Powers dikwijls in zijn vracht
auto voorbijrijden. Op een goeie dag
kwam hij naar mij toe en vroeg mij
of hij bij mij mocht blijven. Maar
zijn kameraden wisten hem er in eer
ste instantie toe te bewegen, dit plan
op te geven.
„Toen. op een mooie dag in decem
ber", vertelde Yvette, kwam hij weer
naar mijn woning en vroeg mij om
bescherming en om een schuilplaats.
„En omdat ik hem liefhad en wist,
dat hij mij ook liefhad, nam ik hem
in huis op".
En de volgende veertien jaren bleef
Powers in het huis van Yvette. Om
ontdekking te voorkomen, bouwde
hij zelf een kelder onder de trap,
waarin men alleen kon afdalen, als
men een paar treden oplichtte.
Yvette ging in een fabriek werken
om de kost te verdienen. Powers, die
alleen 's nachts wat lichaanis-oefe-
ning nam door buiten te gaan wan
delen, bleef thuis en deed alles, wat
een huisvrouw anders doet en zo
paste hij dus ook op de vijf kinde
ren, die successievelijk werden gebo
ren.
De buren wisten van het geval, maar
zeiden niets. De kinderen, die alleen
maar Frans spraken en geen Ameri
kaans, praatten nooit over hun va
der.
Op een zaterdag in maart van dit
jaar kwam de politie. „Ik zag elf
agenten buiten het huis", zei Yvette,
„en een ogenblik later klopten zij op
de deur." Zij stelden een onderzoek
in, dat drie uren duurde. Eindelijk
ontdekten zij de schuilplaats onder
de trap.
Wie heeft hen verteld, dat Powers
zich in het huis verborg?
„Ik denk, dat het iemand geweest is,
die niet van de Amerikanen houdt",
was de mening van Yvette.
Sedertdien heeft hij in de gevan
genis van Verdun gezeten, teiwijl
de legerautoriteiten zijn proces
voorbereidden. Yvette en de kin
deren hebben hem daar dikwijls
een bezoek gebracht.
Het nachtmerrie-bestaan van Po
wers, voordat hij in zijn schuilplaats
onder de trap door do autoriteiten
werd ontdekt, heeft evenwel een golf
van sympathie in Frankrijk opge
wekt en op een gegeven ogenblik
kreeg de Amerikaanse ambassade
dan ook niet minder dan 50.000 brie
ven toegezonden, waarin om clemen
tie voor de Amerikaanse deserteur
werd gevraagd.
Robert Murphy's succesvolle car
rière in de Amerikaanse diplo
matieke dienst wordt door som
migen voor een groot deel toege
schreven aan zijn Ierse afkomst en
daarmee aan zijn Ierse innemend
heid. En behalve daarover, beschikt
Murphy over een bijzondere scherp
zinnigheid. Beide eigenschappen te
zamen vormen een bruikbaar arse
naal in de diplomatie. En men mag
aannemen, dat Murphy flink uit dit
arsenaal moet putten, nu hij kris
kras door het Midden-Oosten reist
om de mogelijkheid van allerlei re
gelingen af te tasten. Dat donder
dag ae presidentsverkiezing in Liba
non kon doorgaan en dat vrijwel al
le partijen één kandidaat, de staf
chef generaal Foead Sjehab, steun
den, was in belangrijke mate te dan
ken aan het feit. dat Murphy, al
pratend met regeringsgezinde en re
bellenleiders, Libanese kloven wist
te overbruggen. Waarschijnlijk heeft
hij evenmin als de politieke waarne
mers een idee van wat precies de po
litiek van Sjehab zal zijn. Maar di
plomatie is de kunst van het moge
lijke en Sjehab op de presidentsze
tel was de enige redelijke mogelijk
heid. Verwacht wordt, dat Sjenab in
overeenstemming met de patriarchen
van zijn maronitische kerk toenade
ring zal zoeken tot het standpunt
der Arabieren zonder het westen
geheel en al de rug toe te keren.
En intussen is Murphy naar Am
man gevlogen om overleg te
plegen met de jeugdige koning
Hoessein van Jordanië, die hij onge
twijfeld heeft voorbereid op de ko
mende Amerikaanse erkenning van
de republiek Irak. een zakelijke be
slissing die alle grond zal ontnemen
aan Hoesseins streven, in Irak, dat
hij nog beschouwt als een deel van
de Jordaans-Iraakse „Arabische Fe
derale Unie", de monarchie te her
stellen. Men acht het overigens
waarschijnlijk, dat Hoessein alle
aandacht nodig zal hebben om de
monarchie in het eigen land te hand
haven. En voor behoud van Jorda-
nië's onafhankelijkheid zullen inter
nationale regelingen nodig zijn, een
ontwerp dat waarschijnlijk op een
topconferentie uitvoerig kan worden
besproken.
Voorts is Murphy naar Israël geto
gen, waar hij met premier Ben Goe-
rion de huidige moeilijkheden rond
de grenzen der Joodse staat besprak.
Ook over deze onderhandelingen is
niet veel openbaar geworden, maar
het lijdt geen twijfel of Ben Goerion
heeft nogmaals zijn wens uitgespro
ken om een Middenoosterse „top
conferentie" te houden tussen de
Egyptische premier Gamal Abdel
Nasser (de leider in het panarabi-
sche streven) en hemzelf. De Rus
sische premier Kroesjtsjew, die deze
week ieder verwonderde met een on
geruste brief over „een Brits-Ameri
kaans komplot tegen de republiek
Irak" (terwijl die twee landen op 't
punt stonden het nieuwe bewind in
Irak te erkennen) heeft nog steeds
niet geantwoord op Ben Goevions
oude verzoek, om zijn bemiddeling
voor een dergelijke conferentie van
Middenoosterse politieke groothe
den te verlenen. Het lag kennelijk
niet op Kroesjtsjews weg, mee te
helpen aan het scheppen van orde
in een gebied, waar wanorde in zijn
voordeel werkt.
Intussen heeft de Britse gedelegeer
de bij de Ver. Naties, Harold Bee-
ley, een brief gestuurd aan de voor
zitter van de Veiligheidsraad met het
verzoek, voorbereidende besprekin
gen te organiseren voor een topcon
ferentie onder auspiciën van de raad
op 12 augustus. Het is waarschijnlijk
geen toeval, dat Murphy nu in de
kranten de naam van Beeley weer te
genkomt als een werker voor hetzelf
de doel dat hij moet nastreven: te
voorkomen dat in het Midden-Oosten
een wereldomvattend conflict ont
staat. Samen met Beeley heeft hij dit
voorjaar heen en weer gereisd tussen
Parijs en Tunis om de vertroebelde
betrekkingen tussen Frankrijk en
Tunesië te doen opklaren. Beider in
spanning werd aanvankelijk door de
Franse regering-Gaillard als uit
gangspunt voor besprekingen aan
vaard, maar de Nationale Vergade
ring was ertegen, zodat het kabinet
viel. Toen generaal De Gaulle na veel
vijven en zessen aan de macht was
gekomen, deed die, zonder dat er een
Franse haan naar kraaide, hetzelfde
als wat Gaillard op Brits-Amerikaans
advies van plan was geweest.
Murphy en Beeley kunnen zeker met
voldoening op die korte maar be
langrijke episode in hun loopbaan te
rugzien. Het is te hopen, dat hun bei
der diplomatieke activiteit resp.
ontplooid in het Midden-Oosten en
in New York thans tot construc
tieve regelingen voor de wereldwijde
problemen van het Midden-Oosten
zal leiden.
Overigens moet men. wat een top
conferentie betreft, zijn verwachtin
gen niet al te hoog stellen, hoe goed
de politieke „arsenalen" ook kunnen
zijn, die daar in de vorm van deskun
digen als Murphy en Beeley ter be
schikking staan.
ROBERT MURPHY
weer goede diensten a t
Frans smaldeel teruggetrokken
Bij Beiroet zijn gisteren Amerikaanse troepen aan land gegaan, te weten
1800 man onder wie genie- en gevechtstroepen, bevoorradingseenheden en
bemanningen van hefschroefvliegtuigen, die worden gebruikt voor ambu
lancedoeleinden. Voor waarnemers was de nieuwe landing een verrassing,
gezien de donderdag door de Amerikaanse minister van buitenlandse za-
ken Foster Dulles gedane mededeling dat de Amerikaanse troepen zouden
worden teruggetrokken als de Libanese regering daarom verzocht en ge
zien de verkiezing van generaal Sjehab tot president.
Het Franse ministerie van marine heeft vrijdag bekendgemaakt, dat het
Franse smaldeel bij de kust van Libanon met het oog op een vermindering
van de spanning in dat gebied order he^ft gekregen terug te keren naar
Toulon in Zuid-Frankrijk. Het smaldeel bestaat uit de kruiser „De Grasse"
met ecortevaai'tuigen.
Aanslag op leiders
van Syrische
volkspartij
In Beiroet deed zich tegen de ver
wachtingen in weer een napenfeit
voor in de binnenlandse strijd. Er
werd een bomaanslag gepleegd op
een gebouw waarin onder meer lei
ders van de Syrische Volkspartijen
waren gehuisvest. Deze partij is hef
tig gekant tegen de politiek van de
Egyptische president Gamal Abdel
Nasser.
De opstandelingenleider Saeb Sa
lem heeft verklaard, dat hij niets
uitstaande heeft met de aanslag.
Hij bood aan, te helpen de daders
te zoeken. De aanslag heeft de in
sommige kringen bestaande vrees
versterkt, dat verschillende groe
pen extremisten niet geneigd zijn
Drie punten
(Slot van pag. 1)
Maar niet alleen de derde termijn
is de oorzaak van té lange ver
gaderingen. Een andere reden
is, dat over één onderwerp soms door
twee, vaak zelfs door nog meer spre
kers van een en dezelfde fractie, ge
heel overbodig, het woord wordt ge
voerd. Het is begrijpelijk wanneer er
twee woordvoerders van één fractie
zijn, indien daarin over een bepaald
punt verschillend wordt gedacht: bei
de standpunten moeten dan vanzelf
sprekend naar voren komen. Maar
wanneer twee of meer leden van één
politieke richting dezelfde mening
verkondigen, zij het in andere be
woordingen, dan is dat een overbo
dige doublure, die onnodig tijdsver-
lies oplevert.
Een derde euvel tenslotte is de
lengte van de toespraken. De
uitvoerigheid van sommige Sta
tenleden doet de luisteraar zich ver
baasd afvragen of het bewuste voor
stel soms nog niet in de afdelingen
is behandeld. Want alle zaken, die
daarin zijn bekeken en behandeld
passeren nog eens zo uitvoerig de re
vue, dat het lijkt alsof de Staten het
voorstel pas voor het eerst onder ogen
hebben gekregen.
Het reglement van orde kent niet, zo
als bijvoorbeeld wel dat van de Twee
de Kamer, een bepaling die de ver
gadering machtigt regelen te stellen
voor de spreektijd. Het Statenlid Van
Dongen tevens lid van de Tweede
Kamer heeft donderdag terloops
op dit gebrek gewezen. Inderdaad, het
is een gebrek: een beperking van de
spreektijd zou in Zeelands Staten een
kostelijk en welkom goed zijn. Een
goed, dat overigens makkelijk is te
verwerven, want er is slechts een be
sluit der Staten voor nodig. Lange
toespraken over een dergelijk voor
stel zouden wij desnoods met vreug
de begroeten, als het tenslotte maar
aangenomen (en gebruikt) zou wor
den
Dit alles overziende, geloven wij,
dat Zeelands Staten zich moe
ten realiseren dat hun waardig
heid wordt geschaad wanneer in hun
vergadering te veel cn te uitgebreid
wordt gesproken. Zij zouden daartoe
in de eerste plaats artikel 27 (de uit
zondering van de derde termijn) weer
tot een levende bepaling van hun re
glement dienen te maken. Voorts zou
den de fracties vóór de openbare ver
gadering een werkverdeling onder de
leden vast moeten stellen, waaraan
zoveel als maar mogelijk is de hand
gehouden diende te worden. En ten
slotte zouden de Staten kunnen na
gaan of het reglement van orde niet
met een spreektijdbepaling behoeft
te worden aangevuld.
Deze drie punten mogen wij het hoog
ste gezagscollege in Zeeand ter over
weging aanbieden. Er zou daarmee
naar onze stellige overtuiging winst
behaald kunnen worden.
de wapens te strekken, ook niet
nu Sjehab tot president is geko
zen.
Boycot door Solh
Premier Sami es Solh en drie van
zijn ministers hebbén geweigerd de
parlementsvergadering, waarop ge
neraal Sjehab donderdag tot presi
dent is gekozen, bij te wonen. Eerder
had Solh te kennen gegeven, dat hij
NOG ALTIJD RAADSELS
Raadsman citeert
verklaringen uit dossiers.
(Van onze correspondent)
In het onderzoek rond dr. O. zijn de
laatste weken enkele nieuwe ontdek
kingen gedaan. Zo heeft een weten
schappelijk onderzoek uitgewezen,
dat de beide brieven die werden ge
vonden op de dag, waarop de dood
van L. werd geconstateerd, door L.
zelf zijn geschreven, maar niet door
L. zijn dichtgelikt. Dit is waarschijn
lijk aldus het onderzoek door
dr. O. gebeurd. Hoe L. er toe is ge
komen deze brieven, waarin hij be
weerde mevrouw O. te hebben vergif
tigd, en waarin liij bij de directeur
van de gevangenis zijn „zelfmoord"
aankondigde, te schrijven, zal wel
een raadsel blijven, tenzij dr. O. dit
nader kan verklaren.
Het is merkwaardig, dat de raads
man van O., mr. M. Huygens uit Den
Haag, het nodig vindt tegenover
sommige bladen verklaringen uit de
dossiers te citeren, die de zaak wel
wat uit haar verband rukken en die
waarschijnlijk dienen om de publieke
opinie bij voorbaat gunstig tegenover
O. te stemmen.
Zo stamt kennelijk uit zijn koker het
verhaal, dat dr. zelf een mede-ge
detineerde getuige zou hebben ont
maskerd, die valse verklaringen je
gens hem aflegde. De waarheid is,
dat deze.getuige reeds in het aller
eerste stadium kon worden ontmas
kerd, omdat de politie zijn verklarin
gen („koren op de molen van de ver
volgende autoriteiten", beweerde een
van deze bladen), niet vertrouwde.
Dit incident speelt dan ook in de
..zaak tegen dr. O. „geen enkele rol".
Een ander punt dat in deze verhalen
naar voren komt. is de vraag hoe het
briefje van L. „medicijn van dr. O v
dat bij het cyaankali bevattend flesje
in de cel van L. werd aangetroffen,
moet worden verklaard. Cyaankali
werkt bliksemsnel en laat niet toe
dat men nog een dergelijk briefje
schrijft, laat staan een briefje dat
geen bijzondere onrust of kramp ver
raadt. Dat het briefje door L. is ge
schreven, staat vast, en ook. dat zo
wel het bewuste flesje als de maag
van L. cyaankali bevatte.
Onder de gasten van het Goese „Kas-
porgo" is ook een 18-jarige Neuren-
bergse tweeling, de zusjes Priemer.
De zusjes zijn in alles identiek. De
gelijkenis is sprekend; daarbij dra
gen zij dezelfde kleding, halskettink
jes, tasjes en hebben de zusjes dezelf
de haardracht. Het is verwarrend.
Voor een spiegel zijn het vier Prie-
merfjes; de verwarring wordt er niet
minder om (Foto P.Z.C.).
Wayne Powers, een 37-jarige soldaat uit Missouri, die veertien
jaren lang, zonder dat de Amerikaanse militaire autoriteiten
daarvan op de hoogte waren, in het huis van een Franse vrouw
„ondergedoken" leefde als een goed vader van hun vijf kinde
ren, is door een Amerikaanse krijgsraad te Verdun op beschul
diging van desertie van zijn Amerikaanse militaire eenheid,
even voordat de Ardennenslag begon veroordeeld tot 10 jaren
dwang-arbeid en oneervol ontslag uit de militaire dienst.
Maar, daar de 37-jarige soldaat „in
overleg met de krijgsraad" schuld
heeft bekend, is de kans groot, dat
hij na een paar maanden vrij man
zal zijn en verder lang en gelukkig
zal kunnen leven met Yvette, zijn
Franse geliefde. Het „en zij kregen
vele kinderen" is al in vervulling ge
gaan, want zij hebben er al vijf, van
2 tot 12 jaar.
Wanneer Powers over een paar
maanden vrijgelaten wordt zullen zij
officieel trouwen en zal hij zich de
finitief in Frankrijk vestigen, waar
schijnlijk in Parijs, waar Powers 'n
betrekking kan krijgen. Verscheide
ne Franse firma's hebben hem werk
aangeboden en hij behoeft alleen
maar een keuze te doen.
De openbare aanklager had de
maximum-straf gevraagd, op
grond van het feit, dat zijn i'
sertie in december 1944 „onge
rechtvaardigd" was, omdat de
Verenigde Staten op dat ogenblik
verwikkeld waren in een strijd op
leven en dood met Nazi-Duits-
land.
In november 1944, juist even voor
het Ardennen-offensief, reed Powers
met leger-voorraden door het dorpje
Origny-Sainte-Benoite, toen de 20-
jarige Yvette door de straten wan
delde.
„Iedereen was opgewonden over de
komst van de Amerikanen en vol
genegenheid voor hen, die het land
mee kwamen helpen bevrijden",
onder Sjehab niet in functie wilde
blijven.
Gisteren werd bericht dat andere le
den van het kabinet Solh trachtten
te bewegen in functie te blijven.
Waarschijnlijk zal zijn beslissing af
hangen van het tijdstip waarop pre
sident Sjamoen zijn functie neerlegt.
Zijn ambtstermijn loopt 23 septem
ber af. In de omgeving van Sjamoen
wordt gezegd, dat hij niet van plan
is eerder af te treden.
Wel gaat het gerucht, dat Sjamoen
zich bereid zou hebben verklaard bin
nenkort naar Amerika te vertrekken
om de schijn te redden.
Edde trad af
De Libanese minister van financiën,
Pierre Edde, is vrijdag afgetreden.
Van officiële zijde is medegedeeld
dat dit is geschied wegens gezond
heidsredenen, doch in Beiroet ver
luidt, dat de minister zijn ontslag
nam uit protest tegen de steun, die
regeringsafgevaardigden generaal
Sjehab hebben gegeven bij de presi
dentsverkiezing.
Edde's broer Raymond was de enige
tegenkandidaat van generaal Sjehab.
Ex-minister Edde is vrijdagavond in
het Amerikaanse ziekenhuis te Bei
roet opgenomen, waar hij een me
disch onderzoek zal ondergaan.
Als het tot een proces komt, zal
mr. Huygens hier wel op hameren,
zo laat zich uit zijn uitlatingen
van de afgelopen dagen conclude
ren. Er zijn echter omstandighe
den waarin het menselijk lichaam
niet zo snel op cyaankali reageert.
Klassiek is het verhaal van Ras-
poetin, op wie het aanvankelijk
ook geen uitwerking had en
wellicht zal dan ook in het proces
de baardige schim van deze Rus
sische monnik door de Leeuwarder
rechtzaal waren.
Grote brand in Amsterdam
vernielt garage.
Een grote, felle brand heeft gisteren
een oude garage in Amsterdam-West
waarin ongeveer 40 personenauto's
een tiental bedrijfswagens en circa
zestig motoren, scooters en bromfiet
sen stonden, geheel in as gelegd.
De brand werd veroorzaakt door een
explosie die zich voordeed toen de
garagechef in de garage waar het
verboden is te roken een sigaar
met een lucifer wilde aansteken. De
garage was verzekerd en de schade
wordt op enkele tonnen geschat. De
garagechef liep brandwonden op aan
zijn rechterhand.
Foto: Een overzicht van de blussings-
werkzaamheden.
Bezoek van prins Rainier
aan koningin en prins
Prins Rainier en prinses Gracia van
Monaco hebben donderdagavond ko
ningin Juliana en prins Bernhard op
het koninklijke jacht Piet Hein een
bezoek gebracht. De Piet Hein ligt
voor Monte Carlo.