PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
AMERIKAANSE MARINIERS GELAND IN LIBANON
Iraakse divisie tegen rebellen
Rus eist terugtrekking
V.S.-macht uit Libanon
Minister Algera sprak met G.S. over tarieven
BILT
Ter aanmoediging van onafhankelijkheidsstrijd:
IRAAKSE JUNTA ZEGT
UNIE MET JORDANIË OP
Vandaag...
Amerika wenst
troepen van
Ver. Naties
201e jaargang - no. 165
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d, Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; £r. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 16 juli 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim- Minlm. p. advertentie 4.—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red, tel. 242o, aclm^ieLjJ)94
Amerikaanse troepen zijn dinsdagmiddag in
Libanon geland, nadat president Sjamoen van
Libanon maandag de Amerikaanse regering om
hulp had gevraagd.
De eerste landingsgolf, bestaande uit 1700 ma
riniers van de Zesde Vloot, kwam vlot aan land
zonder tegenstand te ontmoeten. De Amerika
nen werdén toegejuicht door Libanezen die rus
tig, alsof er niets aan de band was, op het
strand lagen te zonnebaden. Direct na de lan
ding hebben de mariniers het vliegveld van Bei
roet bezet, kennelijk met het oog op de aanvoer
van versterkingen door de lucht.
Ook de Amerikaanse vloot in de Stille Oceaan
is paraat.
Een woordvoerder van het Amerikaanse mi
nisterie van defensie verklaarde dinsdagavond
in Washington, dat de Auneriltaanse mariniers
In Irak blijft de toestand verward. Volgens de berichten van Radio-Bag
dad, dat in handen is van de revolutionairen, is premier Noeri es Said
dinsdagmiddag doodgeschoten toen hij, vermomd als vrouw, probeerde te
ontvluchten uit een huis in Bagdad waar hij zich schuil had gehouden.
De Jordaanse radio meldt, dat een trouwgebleven divisie uit Mosoel
en Kerkoek in het noorden van Irak op weg is naar Bagdad om de op
standelingen te bestrijden.
Radio-Bagdad heeft dinsdagavond bekendgemaakt, dat Irak zich terug
trekt uit de federatie met Jordanië. In een verklaring wordt gezegd: „De
federatie van Irak en Jordanië, tut stand gebracht door de autoriteiten
van het voormalige tijdperk, was geen werkelijke federatie welke de
belangen van de bevolking der beide landen tot doel zou hebben, maar
haar doel was de monarchie te verstevigen, en de eenheid van de be
vrijde Arabische gelederen te vernietigen en de verlangens te bevredigen
van een kliek van heersers die niet verbonden waren met het volk en
niet voor de verwerkelijking van zijn verlangens werkten."
Irak en Jordanië werden in februari van dit jaar in de „Arabische Unie"
verenigd. Koning Feisal was hoofd van de unie. Koning Hoessein van
Jordanië, zijn plaatsvervanger, deelde maandag mee, dat hij Feïsals be
voegdheden overnam.
Belangstelling
bij bruggehoofd
Dinsdag tegen de avond hadden
i gelande Amerikanen een gebied
van circa een vierkante kilometer als
bruggehoofd ingericht. De laatste
landingsvaartuigen brachten zware
tanks aan land. De mariniers waren
toen al bezig met het aanleggen van
loopgraven en het bouwen van mi
trailleurnesten. De wachtposten die
onmiddellijk werden uitgezet toen
men het kamp ging inrichten, had
den moeite om de talrijke nieuws
gierigen op een afstand te houden
en toch vriendelijk te blijven.
In Washington verluidt, dat presi
dent Eisenhower en zijn voornaam
ste adviseurs maandag tot ingrij
pen in het Midden-Oosten hadden
besloten. Zij zouden tot de slotsom
zijn gekomen, dat de tijd gekomen
is om een einde te maken aan het
afbrokkelen van de westelijke po
sitie in het Midden-Oosten en dat
alleen door direct ingrijpen kan
worden verhinderd dat Libanon.
Jordanië en mogelijk ook Saoedi-
Arabië door revoluties in het anti
westerse kamp komen.
De Amerikaanse regering hoopt even
wel kennelijk, dat de aanwezigheid
van de Amerikaanse mariniers op
zich zelf al voldoende zal zijn om
de toestand te kalmeren en dat de
rust in Libanon kan worden hersteld
zich niet zullen bemoeien met de ontwikkeling
van de toestand in Libanon.
In officiële kringen legde men er de nadruk op,
dat volgens een verklaring van president Eisen
hower de Amerikaanse troepen niet met oor
logszuchtige bedoelingen zijn gezonden, doch
om Amerikaanse onderdanen te beschermen en
bovendien de regering van president Sjamoen
aan te moedigen de soevereiniteit en onafhan
kelijkheid van Libanon te verdedigen.
De Franse regering heeft dinsdagavond op
een spoedvergadering besloten maatregelen te
nemen ter bescherming van de Franse burger
en Franse belangen in Libanon. Deze maatre
gelen zullen „met goedkeuring van de Libanese
regering en in overeenstemming met het V.N.-
handvest" worden toegepast, zo is na de kabi
netsvergadering verklaard.
Er zijn ongeveer 3500 Fransen in Libanon.
zonder gewelddadig Amerikaans in
grijpen.
Leidende republikeinse en democra
tische leden van het Amerikaanse
congres steunen het besluit 1
Eisenhower. De democratische leider
in het Huis van Afgevaardigden,
John McCormack, verklaarde dins
dag, dat Eisenhower onder de gege
ven omstandigheden geen andere ge
dragslijn kon volgen. De democrati
sche leider in de senaat. Lyndon
Johnson, zei, dat de „Amerikanen
zich zeker zullen aaneensluiten als
de veiligheid van de vrije wereld in
gevaar komt."
De Amerikaanse Atlantische vloot
heeft bevel gekregen paraat te zijn.
De vloot omvat 500 schepen. 150 es
cadrilles vliegtuigen en 200.000 offi
cieren en manschappen.
(Vervolg op pag. 3)
Vrede?
De vrede hangt aan een zijden
draad. De gebeurtenissen in het
Midden-Oosten zijn gevaarlijker
dan menigeen denkt, want daaruit
kunnen gevolgen voortvloeien, die tot
een derde wereldoorlog zouden lei
den. De verklaring van president
Eisenhower, dat de Amerikaanse
troepen in de Libanonrepubliek aan
land zijn gegaan op verzoek van de
president dezer republiek en ook om
de levens van Amerikaanase burgers
te beschermen, mag dan wat slapjes
zijn, zij getuigt toch van diepe ernst.
Uiteraard speelt de bescherming
van Amerikaanse levens hier slechts
een geringe rol.
De hoofdzaak is, dat de barrière,
die in het Midden-Oosten werd opge
richt tegen het communisme, wan
kelt, nu Irak geen bolwerk meer
blijkt te zijn tegen dat communisme.
Dat is voor een belangrijk deel
een gevolg van de Amerikaan
se politiek zelve. Men heeft in
de Verenigde Staten de nationalisatie
van de Perzische oliebedrijven aan
vaard en.daarna de nationalisatie van
het Suezkanaal. En men heeft met
geen woord gerept over de onteige
ning van de Nederlandse onderne
mingen in Indonesië. Men staat nu
voor de gevolgen van die toegefelijk
heid.
De elementen, die thans in Irak
de onteigening willen van de oliebe
drijven zijn alleen maar voortgegaan
op de weg, die met zoveel succes
door de Egyptische premier en door
anderen is betreden.
Het Westen en in het bijzonder de
Amerikanen hebben altijd weer
de weg van het fatsoen willen
gaan. Ook wanneer de andere partij
lachte om dat Westerse fatsoen. Zij
wilden onderhandelen en tot een
schikking komen, terwijl een schik
king door de tegenpartij alleen be
schouwd werd als een uitnodiging om
nieuwe eisen te stellen.
Het merkwaardige daarbij is, dat
vele weldenkende mensen in de Wes
terse landen geloven in een Arabisch,
een Indonesisch of welke andere vorm
van nationalisme ook. Zij onderken
nen in de activiteiten van regeerders,
die de bezittingen van buitenlanders
onteigenen de communistische drijf
veren niet.
Toch heeft het geen enkele zin om
voor deze vormen van Oosters na
tionalisme respect te tonen, wanneer
dat nationalisme geen andere strek
king heeft dan bijvoorbeeld het Rus
sische nationalisme op dit ogenblik.
Dat Russische nationalisme is niet
anders dan communisme. En zo
is het op dit ogenblik ook in
Irak. De opstandelingen in Irak, die
aansluiting willen bij de republiek
van Nasser, willen alleen maar be
roving van de Westerse olie-onderne
mingen. Zij passen de communisti
sche leerstelling toe, dat alleen maar
door toepassing van geweld een be
tere samenleving zou zijn op te bou
wen. Daartegen zal het Westen in ac
tie moeten komen en al is de actie
Koning Feisal
gedood?
...is het 40 jaar geleden, dat_l
czaar Nicolaas H Alexandro-
witsj van Rusland met zijn ge-
zin zonder vorm van proces te
Jekaterinenburg door de com- ee
munisten werd vermoord;
...viert de Nederlandse natuur- p
kundige en Nobelprijswinnaar
prof. dr. F. Zernike te Gronin-
gen zijn 70ste verjaardag. p
IlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllHIIIIIIII
Twee doden bij botsing
te Oudenbosch
(Van onze correspondent)
Op de Bosschedijk in Oudenbosch
is gistermiddag om half vijf een per
sonenauto bij het inhalen van een
autobus in volle vaart tegen een te
genligger, een zware vrachtauto, ge
hotst. Twee personen werden gedood
en twee ernstig gewond. De auto
werd bestuurd door de heer C. Voor
hout uit Rotterdam en naast hem zat
de heer A. Schellekens uit Breda. Zij
werden op slag gedood. Hun echtge
noten, die op de achterbank zaten,
werden zeer ernstig gewond en moes
ten naar het ziekenhuis in Ouden
bosch worden vervoerd. De auto werd
geheel in elkaar gedrukt.
Voor de ambassade van Iralc in Cairo
had zich direct na het bekendworden
van de staatsgreep in Irak een me
nigte Iraakse en Jordanese studenten
verzameld om op luidruchtige wijze
hun vreugde met het gebeurde ken
baar te maken.
Het bord „Koninklijke Iraakse am
bassade" werd van het gebouw ge
trokken en vervangen door een ge
schilderd plakkaat met de woorden
„Republikeinse Iraakse ambassade"
Na de verwisseling van de borden
stuurden de studenten een telegram
met hungelukwensen naar Bagdad.
Amerikaanse regeringsfunctio
narissen hebben dinsdag ver
klaard, dat koning Feisal van
Irak, waarschijnlijk door de
opstandelingen is gedood.
Zij zeiden niet over afdoende
bewijzen te beschikken.
Vliegtuigen uit V.S. naar een
onbekende beslemming
Meer transporttoestellen
in West-Duitsland
Kyi: Amerikaanse ministerie
van defensie heeft dinsdag mee
gedeeld, dat het tactische lucht-
commando een strijdmacht
naar een niet nader genoem
de overzeese bestemming
heeft gezonden.
In de bekendmaking wordt deze
maatregel een „beweging voor
betere paraatheid" genoemd.
Er werden geen bijzonderheden
gegeven.
Een aantal transportvliegtuigen van
de Amerikaanse luchtmacht is in
West-Duitsland aangekomen ter ver
sterking van de Amerikaanse lucht
vloot aldaar. Aldus heeft het opper
bevel der Amerikaanse luchtstrijd
krachten in Wiesbaden bekendge
maakt.
Men wilde niet meedelen, hoeveel
transportvliegtuigen het betreft
hier de luchtreuzen van het type C-
124 van de luchtbasis Donaldson
in Zuid-Caroline naar Europa waren
gezonden. Er waren gisteravond nog
meer van deze vliegtuigen onderweg.
In Washington werd gezegd, dat Öe
vliegtuigen zo nodig voor een lucht
brug zullen worden gebruikt. Men
nam te Washington aan, dat de toe
stellen eventueel zullen worden ge
bruikt voor de evacuatie van Ameri
kaanse burgers uit het Midden-
Oosten.
In het hoofdkwartier van de Ameri
kaanse strategische luchtmacht is de
alarmtoestand afgekondigd, aldus is
dinsdagavond te Omaha in Nebraska
vernomen. Deze alarmtoestand is ook
van kracht op alle vliegvelden van de
strategische luchtmacht.
BIJEENKOMST VEILIGHEIDSRAAD
De Rus Sobolew heeft gisteren op de
door Amerika gevraagde bijeenkomst
van de veiligheidsraad een resolutie
ingediend, waarin het Amerikaanse
optreden wordt veroordeeld en onmid
dellijke terugtrekking van de Ameri
kaanse troepen uit het Mtdden-Oos-
ten wordt geëist.
Libanon en Irak moeten zelf hun bin
nenlandse moeilijkheden oplossen,
meende Sobolew. De Amerikaanse af
gevaardigde, Cabot Lodge, verklaar
de, dat de actie van de Ver. Staten,
in overeenstemming is met de begin
selen en het doel der Ver. Naties,
namelijk het bevorderen van de zaak
der wereldvrede. Sobolew noemde de
Amerikaanse inmenging echter een
„daad van agressie" en „schending
van 't V.N.-bandvest" Sobolew waar
schuwde voor liet gevaar van vergro
ting der internationale spanning en '1
gevaar van een nieuwe wereldoorlog.
Amerika heeft de vorming van
troepenmacht van de Verenig
Naties voorgesteld die tot taak zou
krijgen de grens van Libanon af
te sluiten tegen infiltratie van bui
ten. Het voorstel was vervat in
een resolutie die de Amerikaanse
delegatie de veiligheidsraad aan
bood, enkele uren nadat Cabot
Lodge de raad ervan in kennis had
gesteld, dat Amerikaanse mari
niers in Libanon geland waren en
daar zouden blijven totdat de Ver
enigde Naties de verantwoordelijk
heid voor de onafhankelijkheid en
soevereiniteit van dat land zouden
overnemen.
In de resolutie wordt nota genomen
van de aanwezigheid van de waarne
mers der Verenigde Naties in Libanon
en tevens van het standpunt van Li
banon dat de infiltratie desniettemin
doorgaat.
De resolutie zal vandaag tegelijk mèt
OVERLEG OVER VEERGELDEN
Pas in april volgend jaar
uitvoering van Kamermotie?
MINISTER ALGERA heeft gis-
teravond ten huize van de com
missaris der koningin in Zee
land een vertrouwelijke bespre
king gevoerd met het college
van Gedeputeerde Staten van
Zeeland. Uitvoerig is daarbij
aan de orde gekomen in hoever
re het aanvaarden door de
van de Verenigde Staten slap en al
zal de verklaring van Eisenhower in
de Oosterse landen weinig indruk
maken, men moet het toch toejuichen
dat Amerikaanse mariniers in de Li
banon zijn geland.
Want die landing betekent, dat niet
zonder strijd de omvangrijke belan-
fen van West-Europa en de Verenig-
taten uitgeleverd worden aan de
vrienden en meelopers van Rusland!
Tweede Kamer van de moties-
Westerhout en-Van den Heuvel
alsnog van invloed behoort te
zijn op de invoering van de ta
rieven op de Westersclielde.
Zoals men zich zal herinneren werd
over deze tarieven vorige maand uit
eindelijk overeenstemming bereikt
lussen minister en Ged, Staten, doch
deze overeenkomst kwam vorige
week in een geheel nieuw licht door
dat de Tweede Kamer tijdens de in
terpellatie-Verkerk een tweetal mo
ties aanvaardde, waarin zij als haar
oordeel uitsprak, dat het vervoer van
voetgangers, fietsers en bromfietsers
geheel vrij diende te zijn. Deze me
ning week dus af van hetgeen tussen
minister en Gedeputeerde Staten was
afgesproken. Minister Algera heeft
nu deze aangelegenheid in de minis
terraad ter sprake gebracht en op
grond van hetgeen daar is besproken
het college van Ged. Staten informeel
benaderd.
Naar wij menen te weten
zou de minister het college
hebben gevraagd zich op het
standpunt te stellen, ondanks
de moties, de tarieven per 1
augustus aanstaande tóch
over de gehele linie in te voe
ren, zoals dus aanvankelijk
was afgesproken. Als voor
waarde zou dan gelden, dat
in maart-april van het vol
gend jaar de resultaten van
de tariefheffing opnieuw be
studeerd zullen worden,
waarbij pas dan nagegaan
dient te worden of het moge
lijk is aan de wensen van de
Tweede Kamer neergelegd
in beide moties tegemoet
te komen.
Dit overleg in maart-april 1959 was
reeds eerder tussen minister en Ged.
Staten overeengekomen, want de be
windsman acht het nodig, dan na te
gaan hoe de tarieven in de afgelopen
periode hebben gewerkt. Tijdens de
interpellatie-Verkerk bracht de mi
nister dit komende overleg nog eens
met nadruk onder het oog van de
Kamerleden, daarbij betogend, dat
dan de wensen van de Kamerleden
konden worden bekeken, zodat mo
ties naar zijn overtuiging overbodig
waren. Niettemin aanvaardde de
Kamer de moties-Westerhout en -Van
den Heuvel tot vrijstelling van voet
gangers, fietsers en bromfietsers.
Het schijnt nu, dat de minister toch
nog wil nagaan in hoeverre het mo
gelijk is zijn oorspronkelijke opvat
ting te handhaven. Hij heeft dus
blijkbaar G.S. gepolst, teneinde na
te gaan in hoeverre dit college be
reid is hieraan steun te verlenen.
Hel; college zou de minister hebben
toegezegd zich over deze aangelegen
heid te beraden, een beraad waarbij
uiteraard een rol speelt dat op 30 juli
aanstaande Provinciale Staten op
nieuw deze tarievenkwestle aan de
orde zullen stellen. Gedeputeerden
moeten namelijk vóór 30 juli een be
sluit nemen omdat zij nog schrifte
lijk moeten antwoorden op het ver
slag van het afdelingsonderzoek der
Staten van de „verennota", waarin
onlangs Ged. Staten in den brede
de Russische behandeld worden in de
zitting die om drie uur in de middag
Nederlandse tijd begint.
Ir de zitting die de Veiligheidsraad
gisteren hield schaarden de Britse af-
fevaardigde, sir Pierson Dixon, de
ranse afgevaardigde, Pierre de Vau-
celles, de Canadees Holmes en de na-
tionalistisch-Chinese vertegenwoordi
ger zich achter het Amerikaanse op
treden.
De afgevaardigde van de Verenigde
Arabischè republiek, Omar Loefti zei
daarentegen, dat er geen reden is voor
de spoedzitting van de raad of voor
de landing van de Amerikaanse troe
pen in Libanon. De toestand was daar
volgens hem zeer verbeterd en de
vijandelijkheden waren vrijwel ge
staakt.
De voorzitter van de raad, dr. Araujo,
verklaarde daarop, dat het normaal
zou zijn over de Russische resolutie te
stemmen, nu er geen verdere sprekers
op de lijst stonden, maar hij stelde
met het oog op de ernst en de inge
wikkeldheid van de toestand in het
Midden-Oosten voor, dat de raad uit
een zou gaan. De Amerikaan Lodge
kondigde toen aan, dat ook de V.S.
een resolutie zouden indienen.
Vertraging in het
postverkeer met Irak
In verband met de huidige omstan
digheden in Irak moet rekening wor
den gehouden met vertraging in het
postverkeer voor dat land. De ver
zending van luchtpost en luchtpost
pakketten is gestaakt. De luchtpost
die dinsdagmorgen naar Bagdad ver
zonden zou worden, is voorlopig te
Amsterdam achtergehouden.
VERWACHT.
ENKELE BUIEN
Veranderlijke bewolking en enkele
regen- of onweersbuien. Zwakke tot
matige wind, draaiend naar weste
lijke richtingen. Lagere mïddagtem-
peraturen dan gisteren.
VERWACHTINGEN VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN
(Van onze weerkundige medewerker)
Vandaag koeler strandweer met kans
op buien, maar ook zonnige perioden.
Overdag 18 tot 20 graden Celsius.
Zeewater 16 graden Celsius. Matige
wind uit westelijke richting.
Vooruitzichten: achter de buiensto
ring komen flinke opklaringen voor
met opnieuw iets hogere temperatu
ren.
ZON EN MAAN
17 juli
Zon op 4.39 onder 20.52
Maan op 5.44 onder 20.48
verslag hebben gedaan van hun on
derhandelingen met de minister.
Veerhaven
Breskens
Voorts heeft de minister gisteren
met Ged. Staten overleg gepleegd
over de opening van de nieuwe veer
haven te Breskens. Daarbij werd de
ze opening op 29 juli aanstaande be
paald, vermoedelijk 's middags om
half drie. Bij deze opening zullen zo
wel de minister als de commissaris
der koningin, jhr. mr. A. F. C. da
1 Casembroot, het woord voeren.
