PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
REPUBLIEK UITGEROEPEN IN IRAK
Troepen moeten terug uit Jordanië
waar Hoessein het verzet leidt
V.S.spoedbijeenkomst
Veiligheidsraad
Depot van Zeeuwse klederdrachten gewenst
BILT
CONFERENTIE BAGDADPACT
KON NIET DOORGAAN
Vandaag...
201e jaargang - no. 164
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdied.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. lew.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRME STEMMEN
Dinsdag 15 juli 1958.
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mïm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no, 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red, tel. 2425. acm. tel. 2094
Staatsgreep tegen pro -Westerse regering
Radio-Bagdad heeft maandag bekendgemaakt,
dat officieren van het leger de pro-westelijke
Iraakse monarchie omver hebben geworpen en
koning Feisal hebben gearresteerd. Aanvanke
lijk meldde dc radio, dat kroonprins Abdoel H-
lah en premier Noeri es Said gedood waren. De
lijken van Abdoel Blah en Noeri es Said waren
verbrand. Latere berichten veroorzaakten ech
ter enige twijfel aan de juistheid van deze be
richten over de kroonprins en de premier.
De radio deelde maandag voorts mede, dat er
een republikeinse regering is gevormd en een
soevereine raad. De nieuwe regering heeft voor
het gehele land de staat van beleg afgekondigd.
Een omroepstér riep de Iraakse vrouwen op om
de straat op te gaan en zij aan zij met hun man
nen te vechten.
Koning Hoessein van Jordanië heef ^maandag
middag onmiddellijk het leiderschap van de Jor-
daans-Iraakse Unie op zich genomen „wegens
afwezigheid van koning Feisal", die staatshoofd
van de Unie is. Een samenzwering in Jordanië
is kennelijk mislukt. Zondagavond zou in de
Jordaanse hoofdstad een aantal officieren zijn
gearresteerd.
Radio-Bagdad heeft maandagavond gemeld, dat
de Iraakse troepen in Jordanië bevel hebben ge
kregen naar Irak terug te keren. De sterkte v an
Iraakse troepen in Jordanië wordt geschat op
ongeveer 12.000 man.
Naar te Amman (Jordanië) verluidde, heeft
Irak de grens met Jordanië gesloten. Alle ver
bindingen met Irak zijn verbroken.
Koning Feisal en premier Noeri zouden maandag naar Istanboel zijn ge
reisd voor een conferentie van de Mohammedaanse landen van het Pact
van Bagdad (Irak, Pakistan, Perzië en Turkije). Op het vliegveld van
Istanboel stonden maandagochtend officiële personen en een erewacht
gereed om Feisal te ontvangen, doch men ging in verwarring uiteen toen
het vliegtuig van de koning weg bleef en de berichten over de opstand in
Bagdad binnen kwamen.
„De dag van het
nationalisme"
Radio-Bagdad begon maandeg de uit
zendingen met de oproep aan de be
volking. „Dit is de republiek van
Irak, dit is uw dag van de overwin
ning, dit is de dag van nationalis
me en vreugde. Gaat de straat op en
ziet hoe het volk spuuwt op het lijk
van de tiran (Noeri es Said), die
de vijand was van God en het volk".
Spoedig na deze bekendmaking werd
een uitgaansverbod afgekondigd. De
vliegvelden werden voor de burger
luchtvaart gesloten.
Volgens berichten zouden het Brit
se consulaat en de Britse voorlich
tingsdienst jn Bagdad ontruimd zijn.
Radio-Bagdad heeft de bevolking op
geroepen geen ambassadegebouwen
aan te vallen en „de imperialisten"
geen aanleiding voor interventie te
geven.
De radio maakte ook bekend dat 44
hoge officieren onder wie de stafchef
van het Ver. Arabische leger gene
raal Aref, met pensioen gezonden
zijn.
Er is melding gemaakt van gevech
ten bij het paleis van koning Feisal
en de woning van premier Noeri.
Door de straten van de stad trokken
maandagochtend groepen jonge man
nen die „Leve Nasser" riepen.
Nadat radio-Bagdad bekendgemaakt
had dat het land „bevrijd" was zond
het communiqués van de nieuwe re
publikeinse regering uit. Daarin werd
volgens radio-Cairo verklaard, dat
Irak de Arabische eenheid zal steu
nen en zich zal houden aan de begin
selen van de Verenigde Naties en de
besluiten van de Afrikaans-Aziati
sche conferentie van Bandoeng.
Driemanschap
De soevereine raad, die tijdelijk
de functie van president der repu
bliek waarneemt, bestaat uit drie
man: generaal Najib al Rabia,
voorzitter, en Sayed Mohammed
Mahdi al Koebbah en Sayed Kha-
led al Nakshabandi.
Koebbah is hoofd van de verbo
den Istiqlal-partïj. De nieuwe re
gering staat onder leiding van bri
gade-generaal Abdoel Karim al
Kassëm, die tevens minister van
defensie en opperbevelhebber is.
Een van de eerste officiële daden
van de soevereine raad was het
zenden van een telegram aan pre
sident Nasser, waarin „met grote
trots" Irak de Ver. Arabische Re
publiek erkent.
Radio-Bagdad is de gehele dag in
de lucht geweest met officiële be-
HET MIDDEN OOSTEN
kendmakingen,
marsmuziek.
afgewisseld met
De Britse ambassade te Bagdad is
maandag geplunderd en in brand
gestoken. Dit heeft de Italiaanse re
gering aan de Britse regering ge
meld, aldus een woordvoerder van
Weer vier mensen
op Cyprus gedood
„Autoriteiten zullen afrekenen met
wie op burgeroorlog aanstuurt"
Ondanks drastische veiligheidsmaat
regelen die het openbare leven op
Cyprus vrijwel tot stilstand hebben
gebracht, zijn maandag bij aansla
gen toch nog vier mensen gedood.
Gouverneur Foot heeft zondag een
uitgaansverbod afgekondigd om een
eind te maken aan de gewelddaden
die de vorige week 33 mensenlevens
hebben geëist, doch tijdens de kor
te perioden dat de mensen maandag
gelegenheid kregen om boodschappen
te doen, zijn opnieuw aanslagen ge
pleegd.
De leiders van de Turkse en de Griek
se gemeenschap op het eiland heb
ben maandag overleg gepleegd met
gouverneur Foot. De Grieks-Cypri
sche burgemeesters van het eiland
hebben de gouverneur maandag ge
vraagd de verbannen leider der
Grieks Orthodoxe Kerk, aartsbis
schop Makarios, zo spoedig mogelijk
toestemming te geven om naar Cy-
prijs terug te keren.
Gouverneur Foot heeft maandag
avond in een radiorede verklaard,
dat de autoriteiten niet zullen aarze
len af te rekenen met „iedereen die
krankzinnig genoeg is om. Cyprus
in een burgeroorlog te willen stor
ten".
het Britse ministerie van buitenland
se zaken. Volgens de Italiaanse me
dedeling, die gebaseerd kon zijn op
een radiobericht van het Italiaanse
gezantschap te Bagdad, zijn de Brit
se ambassadeur, diens echtgenote en
het personeel van de ambassade in
veiligheid.
Maandagavond om acht uur was het
elf uur geleden, dat men te Londen
het laatste bericht van de ambassa
de te Bagdad had ontvangen.
De 22-jarige koning van Jordanië
heeft, nadat hij de functie van
(Vervolg op pag. 3)
Pessimisme in
Groot-Brittannië
De eerste reacties in Groot-Brittan
nië, zowel van Lagerhuisleden als
van het ministerie van buitenlandse
zaken, getuigen van veel pessimisme
over de toestand in het Midden-
Oosten.
In tegenstelling tot de toestand ten
tijde van de kwestie-Suez is het
Britse lagerhuis nu naar het schijnt
eensgezind. Hieruit zou blijken, dat
het nieuwe gevaar dat Groot-Brittan
nië bedreigt, wordt gezien als een
zaak van nationaal belang.
De staatsgreep in Irak betekent het
einde van het Pact van Bagdad, dat
de basis is van de Britse politiek in
het Midden-Oosten. Verder wordt te
Londen gevreesd, dat na de val van
de pro-westelijke regering te Bagdad
Saoedi-Arabië en zelfs Koeweit en
Bahrein zich niet meer zullen kunnen
verzetten tegen de pan-Arabische be
weging van Nasser.
IN ISRAEL
Premier Ben-Goerion van Israël
heeft maandag de Amerikaanse
ambassadeur, Edward Lawson,
ontboden voor dringend overleg
over de toestand in Irak.
Een woordvoerder van het Israë
lische ministerie van buitenland
se zaken zei: nog steeds is de
waarschuwing van Israël van
kracht, dat het zich vrij voelt om
op te treden, indien Iraakse troe
pen door Jordanië naar de Israë
lische grenzen trekken.
NASSER NAAR HUIS
President Nasser van de Verenigde
Arabische Republiek vertrok giste
ren plotseling van het eiland Brioni
(Joego-Slavië) naar Egypte. Zijn
Verenigde Arabische Republiek heeft
inmiddels besloten, de nieuwe J'ege-
ring in Irak te erkennen. *ldus
meldde maandagavond Radio Damas
cus,
SJAMOEN VRAAGT TROEPEN
Noodstrijdmacht
naar Libanon
en Jordanië?
President Eisenhower van de
Verenigde Staten heeft maan
dag verzocht vanochtend een
spoedbijeenkomst van de Vei
ligheidsraad der Verenigde Na
ties te houden ter bespreking
van de toestand in het Midden-
Oosten.
Het Witte Huis maakte deze
maatregel van de president be
kend een uur nadat Eisenhower
een bijeenkomst met congres
leiders en militaire en andere
adviseurs had beëindigd.
De voorzitter van de commissie voor
buitenlandse betrekkingen van de
Amerikaanse Senaat, Green, zei na
de besprekingen dat er geen beslis
singen waren genomen. Hij noemde
echter de toestand in het Midden-
Oosten ernstig en zei, dat de Ver
enigde Staten hun verplichtingen
moeten nakomen zonder te zeggen
welke verplichtingen hij bedoelde.
In diplomatieke kringen der Ver
enigde Naties verwacht men, vol
gens United Press, dat de Verenig
de Staten dinsdag de Veiligheids
raad ervan in kennis zullen stellen,
dat zij voornemens zijn Ameri
kaanse strijdkrachten naar Jorda
nië te zenden.
Ongetwijfeld is ter sprake geko
men het vèrzoek dat president Sja-
moen van Libanon gisteren tot de
Verenigde Staten, Groot-Brittan
nië en Frankrijk richtte: onmid
dellijk troepen te zenden om de
Libanees-Syrische grens te sluiten.
Dit verzoek zou zijn gedaan in
verband met de revolte in Irak, zo
werd vernomen te Londen, waar
het kabinet een spoedbijeenkomst
hield.
United Press meldde gisteravond, dat
waarnemers der Verenigde Naties in
een tussentijds rapport melding heb
ben gemaakt van militaire transpor
ten van Syrië uit naar de Libanon.
In dit rapport zou melding zijn ge
maakt van militaire vrachtauto's en
veldgeschut, die de Libanon binnen
gekomen zouden zijn van Syrië uit.
)e Amerikaanse senator Mansfield,
Algerijnse opstandelingen
leider gedood
Si Mohammed ben Salah, die na aan
de zijde van de Algerijnse opstande
lingen te hebben gevochten als ge
neraal Bellounis een pro-Frans le
ger van drieduizend man leidde, is'
maandag gesneuveld, terwijl hij weer
tegen Franse troepen streed. Hij
werd gevonden in een boerderij in de
Djebcl Zemra, een gebergte langs
de Sahara vanwaar men de wegen
naar het zuidelijke oliegebied kan
beheersen.
Grote pakhuisbrand
te IJmuiden
Zesentwintig mannen van de Vel-
sense brandweer hebben van maan
dagmiddag half zes tot 's avonds haif
negen met behulp van negen stralen
een grote uitslaande brand in het in
dustriegebied aan de" zuidkant van de
vissershaven te IJmuiden bestreden.
Het vier verdiepingen hoge pakhuis
van de fa. M. Gosschalk, waarin dui
zenden balen lompen en oud papier
honderden autobanden en oud ijzer
waren opgeslagen, ging geheel in
vlammen op.
zei gisteravond volgens Reuter aan
te nemen, dat de Veiligheidsraad zal
worden verzocht een noodstrijdmacht
naar Libanon te zenden. Indien de
toestand in Libanon wordt gestabili
seerd en een soort neutrale corridor
wordt gevormd, is het mogelijk dat
de beweging in Irak tot dat land be
perkt blijft.
Het bijeenroepen van de Veiligheids
raad noemde Mansfield het alterna
tief voor een direct Amerikaans mi
litair ingrijpen in Libanon.
HEEFT HET ZIN EEN DEPOT
van Zeeuwse klederdrachten aan
te leggen om hieruit bij feeste
lijkheden, folkloristische ge
beurtenissen en bepaalde plech
tigheden te kunnen putten? Wij
hebben deze vraag voorgelegd
aan een bij uitstek deskundige
op dit gebied, de heer J. de Bree
te Middelburg, die in deze pro
vincie een zekere faam heeft
verworven met het vergaren
van oude klederdrachten en
daarbij behorende accessoires.
De heer De Bree kon deze vraag
bevestigend beantwoorden. „Het
s inderdaad van belang, dat
nen tot het stichten van een
lergelijk depot komt in Zeeland
>f zelfs in de verschillende stre-
5en van de provincie. Nu is daar
ïog de tijd voor. Er zijn op dit
ïgenblik voldoende „boerenkos
tuums" in omloop, hoewel de
stand van de klederdrachten
sïenderogen achteruit gaat. Wil
men een dergelijk depot inrich
ten, dan zal toch haast moeten
worden gemaakt. Het kan over
enkele jaren al te laat zijn". Al
dus verklaarde ons de heer De
Bree.
Het wereldgebeuren heeft de laatste
twintig jaar een grote invloed gehad
op de stand van de kleurige en vaak
dure klederdrachten. Vóór wereldoor
log II liepen velen in de dorpen op
Walcheren en Zuid-Beveland in
dracht, terwijl het percentage in an
dere streken van Zeeland veel hoger
lag dan thans. De schaarste aan goe
deren en met name textiel tijdens de
bezetting had_ tot gevolg, dat velen
noodgedwongen een „burgerpakje"
moesten aantrekken. Ook ouderen
ruilden vaak hun dracht voor gewo
ne kleren. Hetzelfde verschijnsel zag
men ook in de jaren na de oorlog,
toen de meest afgelegen dorpen uit
hun isolement werden gehaald. Thans
is de situatie zodanig, dat men slechts
sporadisch iemand beneden de 40 jaar
in dracht ontmoet.
„Het is jammer, dat de mooie
Zeeuwse klederdrachten gedoemd
zijn te verdwijnen, maar aan de
feiten valt niets te veranderen",
verzuchtte de heer De Bree. Meer
en meer zien we mannen en vrou
wen, die hun dracht afleggen. Na
tuurlijk spelen hier ook andere
factoren dan alleen maar „gemak
kelijk en prettig kleren dragen"
een rol. Over 25 jaar draagt
slechts een enkeling nog boeren
kleding, voorspelde hij. Het is
daarom zaak haast te maken met
de eventuele inrichting van een
klederdrachtendepot. Momenteel
is dat gemakkelijk te verwezenlij
ken, want men kan nog steeds
putten uit een rijk arsenaal van
kostuums, zowel op Walcheren,
Zuid-Beveland, het Land van Axel
en van Cadzand en Schouwen-Dui-
veland. Maar wie zal hiervan de
leiding in handen nemen en het
benodigde geld fourneren?
Dit laatste is de vraag waarmee alles
staat of valt. Een tweedehands boe
renkostuum komt de koper op min
stens 300 te staan, om van een
nieuw maar niet te spreken. Een goed
en nieuw kostuum, compleet met ac
cessoires vergt een uitgave van rond
1500 en dan is men beslist niet te
duur uit.
Men ziet: de financiën kunnen het
grote struikelblok vormen bij oprich
ting van een depot. Verheugend
noemde de heer De Bree liet, dat er
onder bepaalde bevolkingsgroepen een
tendens is waar te nemen, die er op
wijst, dat zij niet ongenegen zijn iets
op dit terrein te doen. Het zou 'aan te
bevelen zijn, dat deze mensen de hoof
den bij elkaar steken. Wellicht zou-
Overigens verklaarde de Middelburg
se klederdrachtverzamelaar ons, dat
IVervolg op pag, 7)
Twee Libanese regeringssoldaten in
actie op het dale van een huis van
zes verdiepingen in de oude binnen
stad van Tripoli: terwijl de ene sol
daat handgranaten naar een opstan
delingenpatrouille gooit, bekijkt de
andere door een periscoop-telescoop
de verrichtingen van de tegenstander.
H is het 40 jaar geléden, dat
p de Duitsers tijdens de eerste
wereldoorlog aan de Marne tus-
sen Chateau-Thierry en Main- s
H de-Massiges hun laatste offen- p
p sief inzetten. Na een aanvan-
kelijk succes werd dit offensief
reeds de tweede dag in de p
p streek tussen Montmirail en p
Epernay getuit, waarna de ge-
e= allieerden over het gehele front §f
p een succesvol tegen offensief p
p begonnen, dat tot de capitulatie
van de Duitsers leidde.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Het weer in Europa
Volgens de rapporten van gisteravond
7 uur:
Helsinki, zwaar bewolkt 20 gr.
Stockholm, zwaar bewolkt 22 gr.
Oslo, zwaar bewolkt 19 gr.
Kopenhagen, zwaar bewolkt 18 gr.
Aberdeen, licht bewolkt 18 gr.
Londen, zwaar bewolkt -20 gr.
Amsterdam, licht bewolkt 19 gr.
Brussel, zwaar bewolkt 21 gr.
Luxemburg, half bewolkt 20 gr.
Parijs, half bewolkt 23 gr.
Bordeaux, onbewolkt 25 gr.
Grenoble, zwaar bewolkt 27 gr.
Nice, onbewolkt 25 gr.
Berlijn, licht bewolkt 23 gr.
Frankfort, zwaar bewolkt 24 gr.
München, licht bewolkt 24 gr.
Garmisch. P., half bewolkt 24 gr.
Zürich, onbewolkt 25 gr.
Geneve, licht bewolkt 25 gr.
Locarno, licht bewolkt gr.
Wenen, zwaar bewolkt 29 gr.
Innsbruck, onweer 28 gr.
Rome, onbewolkt 31 gr.
Ajaccio, onbewolkt 28 gr.
Mallorca, onbewolkt 35 gr.
Algiers, onbewolkt 28 gr.
VERWACHT.
WEINIG WIND
Zonnige periode en op de meeste
plaatsen droog weer. Zwakke tot ma
tige. veranderlijke wind. Iets hogere
middagtemperaturen dan gisteren.
VERWACHTINGEN VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN
(Van onze weerkundige medewerker)
Een klein hoge drukgebied brengt
droog, zonnig strandweer, met in de
middag omstreeks 20 graden Celsius.
Zwakke wind uit zuidelijke richting.
Zeewater 16 graden Celsius.
Vooruitzichten: aanvankelijk gunstig
en iets warmer strandweer, later
kleine kans op buien door storings
front, dat langzaam uit het zuiden
nadert.
ZON EN MAAN
16 juli
Zon op 4.38 onder 20.53
Maan op. 4.35 onder 20.12
