c
UW WONING als onderwerp van
belangwekkend onderzoek
ss
VAKANTIEMODb
I Vakantie is iets anders I
V
ZATERDAG 12 JULl 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT.
15
Onze
"QzcuwenpagLna
voor teen-agers
De „teen-ager" die de va
kantiedagen kan ingaan
met deze kleine garderobe
kan op ieder uur van die
vakantiedagen goed en
modieus gekleed zijn
Haar strandpakje is ge
maakt uit veelkleurige,
kreukvrije stof en bestaat
uit een heel moderne
blouse, gedragen over
shorts van hetzelfde ma
teriaal. Het broekje heeft
twee kleine zijsplitjes.
De pantalon voor koele
dagen, gemaakt uit een
fleurige ruitstof, wordt
gecompleteerd door een
bijpassende bolero. De
wollen capuchon-blouse is
een ideaal kledingstuk
voor winderige dagen aan
strand en zee.
Voor 's avonds is het ja
ponnetje bestemd, uitge
voerd in de jeugdige „ba-
by-doll" stijl. De mouw
tjes zijn afgezet met oud-
rose bandfluweel, ook de
ceintuur is hiervan ge
maakt.
Drie ideale modelletjes
voor de jongedochter;
wanneer ze er zelf nog
een rok, een paar blouses
en een fleurige regenman
tel bijvoegt, heeft ze een
uitnemende vakantie-gar
derobe waarmee ze bij
goed èn bij slecht weer
gekleed is.
Huisvrouwen werken mee aan een
„studie woonbehoeften"
Hoe worden de maten van en in uw woonhuis bepaald, en wat zijn eigen
lijk de beste?
Bij deze gewichtige vraag begint al het vraagstuk van met een enigszins
gewichtig klinkende term, de „functionele grondslagen van de woning".
Er zijn lange en korte mensen, lenige en stramme, maar ze kunnen niet
stuk voor stuk een huis laten bouwen, dat berekend is op hun afmetingen
en behendigheid! Bij de woningbouw moet dus rekening worden gehouden
met een doórsnef-gebruikereen huis is, wat dit betreft, een confectie-ar-
tikel.
Om een steentje bij te dragen tot de grootst mogelijke bruikbaarheid van
dit „artikel" is op initiatief van de Nederlandse Huishoudraad en het
Bouwcentrum een onderzoek ingesteld naar de wezenlijke behoeften van
het gezin in zijn geheel, en van de gezinsleden afzonderlijk: de woon
behoeften, die in grote lijnen voor ieder zo ongeveer als gelijk mogen wor
den beschouwd, of als een gemiddelde van de verscheidenheid.
Mevrouw J. Meihuizen-ter Braake,
die als consulente van de Huishoud
raad in het nuttige Bouwcentrum te
Rotterdam een permanente tentoon
stelling beheert, „Wonen", genaamd,
en die de presidente is van de Stu
dieraad die het onderzoek leidt, heeft
er ons van verteld. Waarbij al dade
lijk bleek, dat hier méér op het spel
staat dan alleen bijvoorbeeld de
hoogte van een aanrecht!
In de tot nu toe reeds uitgebracht
rapporten wordt evenzeer bepleit wat
we het gerief voor de geest zouden
willen noemen: de ruimte, waar elk
gezinslid zich moet kunnen terug
trekken om te lezen, te studeren, te
spelen of alleen maar eens niets te
doen, want „ook mijmeren is nodig
voor de vorming van een evenwich
tig 'mens". Wat zuiver huishoudelijk
gemak lijkt zou, bij even nadenken,
de vrede en het geluk in een gezin
wel eens wezenlijk kunnen raken.
Een moeder, die de was kan doen
zonder twintig keer te hoeven buk
ken en tillen, zal een minder ver
moeide moeder, dus vrolijker moeder
kunnen zijn.
Do bescheiden wensen en aanwij
zingen, die de in 1950 ingestelde
wonïngcommissïe van de Huis
houdraad in een rapport, verwerk
te hebben geleid tot een uitge
breider, systematisch onderzoek.
Doel is, een aantal rapporten uit
te geven, die als leidraad kunnen
dienen voor ieder, die met 't bou
wen iets te maken heeft: archi
tecten, woningbouwverenigingen,
gemeentebesturen, industrieën en
wijzelf: de woon-consumenten.
Bén ding staat voorop bij al het
werk, dat aan het onderzoek vast zit.
De huisvrouw, als belangrijkste
woon-consument, mag bepaalde ei
sen stellen, maar met de vormgeving
het terrein der architecten
moet zij zich niet bemoeien. Mevrouw
Meihuizen houdt zich daar gewe
tensvol aan, in elk gesprek. Dat ver
klaart, waarom zij niet over een ge
wenste kast spreekt, maar over een
volume, niet over de hoogte van een
aanrecht, maar over de werkhoogte
in de keuken, niet over speel- of stu
diekamers, maar over speel- en stu
die-ruimten. Die nauwgezette woord
keus geeft aan: „Wees niet bang,
woningbouwers, kïj zullen op ons ei
gen terrein blijven. Maar hou dan
ook rekening met wat wij doen op
ons terrein: de eisen peilen, die het
gezin aan zijn huis mag stellen".
Nederland heeft gelukkig een Bouw
centrum, dat een wijde kring van ge-
interesseerden tot zich trekt. Dat
Eouwcentrum nu, kan de resultaten
en conclusies van een onderzoek to
nen, zoals dat o.m. gebeurt door mid
del van permanente tentoonstellin
gen.
„U hebt een woning, wat is er in
die woning?" Daar kwam onge
veer de vraag op neer, die aan
2000 verschillende gezinnen werd
gesteld. Want het onderzoek be
gon met een grootscheepse en
quête onder de huisvrouwen. „Wat
gebruikt U voor de voorbereiding
de bereiding, het eten van het
voedsel en voor de afwas; wat
voor wassen, drogen, strijken,
verstellen; voor slapen, kleden,
persoonlijke hygiëne, hoe onder
houdt U uw vloeren, wanden en
plafonds en van welk materiaal
zijn die?
De huisvrouwen zelf, verenigd in
werkgroepen, waren hier aan het
woord. Daarop werden er kerngroe
pen gevormd, ieder met een eigen
gebied van onderzoek, waarin des
kundigen een belangrijk aandeel had
den.
Er zijn al enkele rapporten versche
nen. Mevrouw Meihuizen liet ons dat
van de inventarisatie zien. Hoeveel
emmers een moeder van vier kinde
ren heeft en zou willen hebben, is
erin te lezen, hoeveel badhanddoeken
hoeveel pannen men heeft, hoeveel
mantels en schoenen.
Overdreven, deze kijkjes bij (overi
gens anonieme) gezinnen? Toch zal
een huis pas gerieflijk worden, als de
De Consumentengids van juli—augustus
wijdt een artikel aan teer en nicotine in
de sigaret. Er wordt daarin nog eens op
gewezen, dat men zich ten aanzien van
de filtersigaret „geen illusies" moet ma
ken. De teer- en nicotinegehaltes zijn in
sigaretten met en zonder filter gemiddeld
wel ongeveer gelijk, volgens de Consu
mentenbond.
bouwer zich kan richten naar be
kende behoeften! „In de industrie
wordt alles gericht op efficient wer
ken", zegt mevrouw Meihuizen,
„waarom dan niet de arbeid van de
huisvrouw zo licht en doeltreffend
mogelijk gemaakt? Het is natuurlijk
waar, dat praktische ruimten lang
niet altijd goed worden gebruikt. Er
zijn nog badkamers, waarin de aard
appels worden opgeslagenmaar
in die gevallen ontbreekt er vast en
zeker een goede bergplaats voor de
ze veldprodukten!
En is dat een reden om ons werk te
staken? integendeel. Wel zouden we
willen pleiten voor een gebruiksaan
wijzing bij elk huis; bij andere ge
bruiksvoorwerpen krijgt de consu
ment die toch ook van de leveran
cier?"
Het ziet er wel naar uit, dat de Ne
derlandse huizenbouwers geïnteres
seerd zijn in dit belangrijke onder
zoek. „We hopen", zegt mevrouw
Meihuizen, „dat de bouwwereld
steeds meer rekening zal willen hou
den met onze wensen".
Bakken en koken
op zonnestralen
Dr. Maria Telkes van de Universiteit
van New York heeft een oven ont
worpen, die op zonnewarmte werkt.
Als de oven billijk en in serie kan
worden geproduceerd, zal hij vooral
een uitkomst kunnen zijn in die lan
den, die wel een warm klimaat heb
ben, maar niet beschikken over de
brandstoffen die wij gebruiken: ko
len en olie. Dat zijn dus vooral de
onderontwikkelde gebieden.
De oven van dr. Telkes is een doos,
die' naar onderen toe driehoekig uit
loopt. Aan de bovenkant staan vier
gewone spiegels opengeklapt. De spie
gels vangen het zonlicht op tot onder
in de over, waar zich chemicaliën be
vinden, die de warmte nog verster
ken, zodat er een temperatuur ont
staat waarop gekookt kan worden.
Volgens de gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek is 79 procent
der Jonge mannen voor de dertigste ver
jaadag getrouwd, terwijl dit voor 87.
procent der meisjes het geval is. Voor
de meesten ligt de huwelijksdag tussen
hun 23ste en 27ste jaar. Op 25-jarige leef
tijd trouwen IVA procent der Nederland
se jongemannen, elf procent op hun 24ste
jaar en 10% procent op hun 26ste Jaar.
Van de meisjes is voor de 24ste verjaar
dag 22 procent getrouwd, terwijl 23.5 pro
cent tussen hun 26ste en 30ste jaar trou-
Een vorstin heeft
personeelszorgen
Ook voor koningin Elisabeth H is het
blijkbaar niet gemakkelijk personeel
voor haar omvangrijke huishouding
aan te trekken.
Nog moeilijker lijkt het dit
personeel langer dan een jaar in
dienst te houden. Steeds weer doet
zich het verschijnsel voor, dat ka
mermeisjes, lakeien en kameniers na
een bepaalde diensttijd elders werk
zoeken. Wie een jaar in Buckingham
Palace heeft gewerkt beschikt over
een onvervangbare aanbeveling bij
sollicitaties naar de beter betaalde
betrekkingen in „gewone" gezinnen.
Mede om deze reden heeft koningin
Elisabeth nu opdracht geereven de
salarissen van haar tweehonderd per
soneelsleden, waartoe niet alleen ka
mermeisjes, lakeien, kameniers en
chauffeurs behoren, maar ook hogere
functionarissen zoals haar privé-se-
cretaris Michael Adeane, met onge
veer acht procent te verhogen. De
laatste salarisverhoging dateert uit
he jaar 1952. Mogelijk zal het perso
neel de koninklijke werkgeefster nu
iets langer willen dienen.
Voor de koningin brengt deze sa
larisverhoging een uitgavenver-
meerdering van bijna 130.000 gul
den met zich mee. Tot dusver trok
zij jaarlijks bijna twee miljoen
gulden uit voor salarissen en pen
sioenen.
Ook Begum Liaquat Ali Khan moest
er kortgeleden toe overgaan de sala
rissen te verhogen. De mannelijke
personeelsleden, die zij in haar villa
bij Assoean dicht bij het mausoleum
van de Aga Khan, in. dienst heeft,
besloten van hun recht als Mohamme
daan gebruik te maken en naast hun
eerste vrouw een tweede te nemen...
Volgens Egyptisch recht is de werk
gever in dergelijke gevallen verplicht
het salaris zodanig te verhogen, dat
deze tweede vrouw naar de eisen van
haar stand onderhouden kan worden.
Steenkool-distributie in
Engeland afgelopen
Aanstaande maandag is een bijzon
dere dag voor de Engelse huisvrouw.
Dan zal namelijk een einde komen
aan de distributie van steenkool, het
laatste artikel dat in Engeland nog
sedert de oorlog gerantsoeneerd was.
De „National coal board" heeft mee
gedeeld, dat de prijzen onveranderd
zullen blijven.
Op de Nederlandse stranden vinden
de nieuwe lijnen in de badmode nog
niet veel navolging, maar de interna
tionale badpakkencollekties worden
toch wel beheerst door een streven
naar een meer „geklede" strandmode.
Deze Duitse modellen zijn er een
voorbeeld van; bij beide, pakjes (ze
zijn alle twee uit wol vervaardigd) is
de halslijn hoger en „meer-bedek-
kend" dan we het in de laatste jaren
gewend waren.
'lieee betrouwbare qidsen m de keuken
een vrouw, of zij lieeft in haar
jeugdjaren hetzij in de ouderlijke
hetzij in de grootouderlijlce woning
wel eens een blik geslagen in zo'n
verbazingwekkend kookboek uit de
„goede oude tijd", waarin men klaar
blijkelijk geen pudding kon bereiden
zonder een fikse roombasis en waar
in een cake of taart alleen kon be
staan bij de gratie van velezeer ve
le eieren. De recepten uit die oude
vaak vergeelde kookboeken zijn voor
de moderne vrouw nogal verbijste
rend, want niet alleen kunnen wij
ons maar moeilijk voorstellen hoe
zo'n „machtig" kostje mt precies
smaakt, maar bovendien zou het he
dendaagse huishoudbudget behoor
lijk in de war lopen wanneer de post
„room, roomboter en eieren" voort
durend met de kosten van dergelijke
recepten werd belast! En onze maag,
ingesteld op moderne menu's die
voedsel-deskundig verantwoord zijn,
zou vermoedelijk ook niet normaal
reageren wanneer de keuken eens
een week lang beheerst werd door de
voorschriften van zo'n ouderwetse
„papieren keukenprinses".....
N iet alleen de opzet en de inhoud
der kookboeken is veranderd,
er zijn er ook veel meer geko
men. Het fantasieloze, gedegen kook
boek voor de vrouw, die aan het be
gin van haar huishoudelijke loop
baan staat en vaak nog moet leren
hoe zij de aardappels en de eenvou
digste groenteschotels moet klaarma
ken, is er nog altijd; meestal is het
samengesteld door deskundige lera-
ressen-in-de-kookkunst van te goe
der naam en faam bekend staande
huishoudscholen, maar meer dan een.
aanloopje tot de waarüjke kunst
van het koken" zijn deze handelin
gen toch meestal niet. Daarnaast zijn
er echter in de na-oorlogse jaren ve
le kookboeken en kookboekjes ver
schenen die allemaal een beetje „an
ders dan anders" beogen te zijn. Er
zijn kleine beknopte kookboekjes
voor kamerbewoonsters en vrijgezel
len, er zijn de noodzakelijkekook
boeken voor de vegetariërs en de
zoutloze-eters, er is een wereldbe
kend geworden ,Hauser-uitgave" die
beoogt, ons allemaal zo gezond als
vissen te maken. Er zijn boekjes die
uitsluitend met visrecepten gevuld
werden, er zijn auteurs die kans zien
om rondom het produkt „ei" een
compleet receptenboekje bijeen te
schrijven, en er zijn bereisde Roe
ien die hun culinaire ervaringen in
vele Europese landen, in overzeese
continenten of in het verre Oosten
hebben neergelegd in een kleurige
verzameling recepten.
Een enkele keer treft men tussen
deze „kokende auteurs" iemand
aan, die niet alleen de kook
kunst voortreffelijk beheerst, maai
er bovendien even voortreffelijk over
weet te schrijven. Henriette Holthau-
sen, icier culinaire overpeinzingen
een vaste rubriek vormen in een van
Nederlands landelijke dagbladen,
verstaat belde kunsten uitnemend.
Haar „Spreekuur in de keuken", uit
gegeven door het Wereldvenster te
Baarn, is een van die zeldzame kook
boeken waarin men ook met plezier
kan lezen op een tijdstip, dat er he
lemaal niet gekookt behoeft te wor
den. De schrijfster is, zoals men dit
noemt, „nourri dans Ie sérail", want
zij is opgegroeid in de hotelbedrijven
van haar vader Henri, die haar heeft
ingewijd in de geheimen der kook
kunst. Aan het begin van haar boek
vraagt zij de lezeres ^lag ik il even
de weg wijzen?" En zij wijst U de
weg, gedurende meer dan driehon
derd pagina's; zij begint met uw
keukeninrichting en kookgereedschap
zij leert U voorgerechten, soepen uit
alle landen, sausen en „vee uit alle
zeeën ter wereld" bereiden, en weet
tussen haar colleges door vele anec-
doten op culinair gebied te vertéllen.
De geestige illustraties, het royale
formaat en de fraaie uitvoering
het boek is daardoor in prijs uiter
aard hoger dan een „gewoon" kook
boek maken dit „spreekuur in de
keuken" niet alleen tot een waarde-
vole handleiding, maar evenzeer tot
„ontspanningslectuur". En zo heeft
de schrijfster het, blijkens haar
voorwoord, ook bedoeld.
Voor de moderne vrouw die ge
wend is om te koken in een
pressure-cooker, is er wit ook
een kookboek, speciaal gewijd aan
het koken met een snelkookpan. Veel
huisvrouwen bezitten een dergelijke
keuken-apparaat, maar niet iedereen
weet ermee om te gaan en daardoor
leveren deze moderne kookpannen
niet in iedei-e huishouding het ren
dement dat zij kunnen leveren. Me
vrouw L. Coomans-Van Munst ei-
stelde voor bezitsters van pressure-
cookers een kookboek samen onder
de toepasselijke titel ,£nel koken"
(uitgave Nijgh en Van Ditmar, Den
Haag) waarin zij het hoe en waarom
van de snelkokerij, de constructie en
werking van de snelkookpannen be
handelt, en voorts nog eens een dui
delijke gebruiksaanwijzing en een
groot aantal recepten geeft. Wie snel
wil koken, kope dus dit werkje „Snél
koken"; wie op haar gemak, met fan
tasie en vóór alles: met liefde wil ko
ken, die wende zich tot Henriette
Holthausenf
"Dan ozcHtv
iet ozetitv
V
oor de afwisseling heb ik deze
kolom eens uit de zak van mijn
huishoudschort opgevist. Voor
melde zak is, U zult dat bij ervaring
ook wel weten, een bergplaats voor
alles wat in het voorbijgaan van weg
raken wordt gered, met af en toe een
haastig uitgescheurd krantenfrag
ment dat mettertijd weer eens te pas
kan komen.
Zoals deze kolom, die van huis uit
schuil ging in de advertentie-pagina,
en ik wil U graag mijn uitgescheurde
advertentie mee laten lezen. U zult
dan na afloop weten waardoor wij er
in geslaagd zijn het verschijnsel
Dienstbode de wereld uit te helpen.
Volgens mij ik heb dat hier wel
eens meer betoogd ligt dat ten dele
aan de moderne mentaliteit der jon-
r
gedochters, ten dele aan de moderne
maatschappij, maar vooral aan de al
leen maar uiterlijk moderne mevrouw,
die van binnen nog volop leeft in de
epoque van grootmoeder, en van de
wezenlijke structuurveranderingen
en positieve vooruitgang der huidige
samenleving geen kruimel kaas gege
ten heeft.
Want het zou natuurlijk kinder
lijke kortzichtigheid zijn om
té beweren dat de tijd waarin
wij leven in alle opzichten minder en
slechter is dan in het recente verleden,
of zo U wilt: die goeie ouwe tijd.
In meer dan één opzicht heeft onze
tijd zeker geestelijke winstpunten te
boeken.
Eén daarvan is de menselijke waar
dering van de werknemer: en daar
mee zijn wij weer bij mijn advertentie
terug. Want de stelster daarvan bleek,
wat dat betreft, nog minstens 'n hal
ve eeuw achteraan te komen, ondanks
haar moderne optreden. En dat maak
te het geheel juist zo komisch en
meelijwekkend tegelijk.
Want eerlijk, ik heb te doen met een
moeder van vier schoolgaande kinde
ren die in de grote stad nergens hüis-
houdelijke hulp kan vinden, al was 't
voor één uur in de week.
Weet je wat, hoor ik haar denken, ik
probeer het nog eens in de provincie,
daar wil nog wel eens een degelijk
huishoudelijk kind rondlopen dat niet
zoveel pretenties heeft als die ver
wende modeplaten hier. Vooruit, we
gooien er een paar tientjes tegenaan,
dat is me een betrouwbare hulp wel
waard.
En zo werd het maar liefst een op
roep over de dubbele breedte
van de annonce-rubriek, negen
tien regels tekst in vier lettertypen:
rekent U maar even uit.
Gedachtig aan: Zorg dat je er (ook)
bij komt! en: Je vindt bij ons een pret
tig gemakkelijk werk in leuke gezel
lige omgeving bij de muziek die je
graag hoortzette mevrouw zich
aan de arbeid om een tekst te brou
wen, die het op een uitgekookt recla
mebureau niet eens zo slecht zou
doen.
Helemaal kon zij de harde feiten van
dat grote stadshuis, met die vier
schoolgaande kinderen en alle huis
houdelijke rompslomp die daaraan
vastzit, natuurlijk niet verdonkere
manen, maar het scheelt een stuk hoe
zoiets wordt opgedist.
Schuif om te beginnen de attracties
naar voren: goed loon, huiselijke
sfeer, aanvullende hulp, eigen kamer
en laat de schaduwzijden aan het
gezond verstand van de sollicitante
over. Tot zover had deze mevrouw de
kunst van de bedrijfsreclame aardig
afgekeken, maar blijkbaar schoot in
overmaat van ijver haar pen uit.
akantie: dat was waar ook, die
hoorde vooral bij de attracties
opgesomd te worden. Maar on-
taliteit haar hier opeens in de steek,
en bleek zij au fond toch even conser
vatief als oma, juist toen zij dacht er
een slim schepje op te leggen: „en dat
het genoegen van een maand vakan
tie met de familie weet te combineren
met het werk, dat daar te doen blijft".
Kijk, daar vliegt ook het liefste, vlij
tigste provinciaaltje vandaag de dag
niet meer in. Dat wil met genoegen
de handen uit de mouwen steken en
er desnoods nog wel eens een over-
uurtje bij maken maar dat heeft
van vakantie een enigszins andere op
vatting dan deze adverterende dame.
Dat heeft genoeg vriendinnen op kan
toor, in atelier of winkel om te weten
dat vakantie betekent: volslagen
stopzetten van het dagelijks werk en
helemaal eigen baas zijn. Maar voor
al niet haar gewone bezigheden naar
een andere omgeving verplaatsen.
En dan prefereert zij zelfs een week
met een boek in het achtertuintje bo
ven vier weken bedden opmaken en
afwassen in de duurste badplaats.
Merkwaardig, dat alleen een huis
vrouw dit niet inziet
In dit onnozele zinnetje, dat vakantie
met werk combineert, ligt de verkla
ring van het dienstbodentekort. Wel
jammer van die dure advertentie
maar leergeld is meestal aan de hoge
kant.
SASKLA.
Advertentie
m Geslaagd dank zij...
1«6S3 Hilversum
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Einde van de polygamie
in Tunesië
President Bourguiba van Tunesië
heeft de polygamie in zijn land ver
boden. In de desbetreffende wet
wordt gezegd dat een gehuwd man,
die 'n echtverbintenis aangaat voor
dat ziin eerder huwelijk is ontbonden
kan worden veroordeeld tot een jaar
fevangenisstraf of een boete van
40.000 frank. Tot dusver konden de
Tunesiërs op grond van het moham-.
medaanse recht vier vrouwen heb
ben.